28 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

SS — 20-6-938 BUGÜN| | : İspanya Tehlikesi Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Jepenya hükümetinin İspanya halkını bombardıman eden Pabancı tayyarelerin geldikleri mem- lere mukabele edeceğini söyle Besinin ortalığı kaplıyan endişe ve an hâlâ devam etmektedir. İs- Tanya hükümetinin niyeti ve ne ya- İracağı henliz anlaşılmamıştır. © Bu Yüzden bütün Avrupanın dikkati İs- ihanya üzerine çevrilmiş bulunuyor. Diğer taraftan Avrupanın hükümet Merkezlerinde büyük bir siyasi faali- /Yet başlamıştır. İngiltere ile Fransa, sbanya ctmhuriyetine itidal tavsi. (9 etmiye devam ediyor, İtalya ve İAlmanya, İspanya cümhuriyetinin hareketine derhal mukabele için “ziyet almıştır. Fakat dikkate çarpan mühim bir| Mokta, bir taraftan Fransa İle İngil “tenin, diğer taraftan Almanya İle .“alyanm şimdiye kadar tuttukları attı harekettir. Bu hattı hareket her | İe İngiltere ve Fransa efkârı w- (Mumiyesi üzerinde derin bir tesir ya- acaktır, İngiltere ile Fransa, şimdiye kadar Muhtelif şekillerde menfaatlerinin “eavüize uğradığını görmüş bulunu- Yorlar. İngiliz ve Fransız gemileri ba- İrilmış, Fransa hududu üzerinde, şe- lere âsi tayyareleri . tarafından mbalar atılmış, fakat İngiltere ile /İtansa o âsilere karşı hiç bir Meri tedbir almamışlardır. Buna Mukabil Doyçland hâdisesi sırasın. Almanya hükümeti derhal zırhlı- ini göndererek Almeria'yı Obom- ardıma etmiş, bu defa da İtalya hü i eti her hangi bir harp hareketi. ** harple mukabele edeceğini söyle ekte tereddüt etmemiştir. Almanya ile İtalyan aldıkları bu "iziyet, İngiltere ve Fransa efkârı u- Mumiyesini düşündürecek ve kendi İlikâmetlerinin vaziyeti, daha doğru n aczi hakkında her halde derin bir , Almanya ile İtalyanm hattı hare. (eti, belkide İngiltere ile Frânsanın | “kâr, umumiyesini gale getire- **k ve her iki hükümetin daha fuil * daha canlı bir hattı hareket takip "mesi için bir takım tesirli müdaha- *lerin vukuu beklenir. Çünkü İtal İN ile Almanyanın İspanya meselesin takip ettikleri hattı hareket, İn- “lere ile Fransaya âciz, gevşek ve inü dinletmekte, mecalsiz; kudret * bir siyaset tuttuklarını bu İki hü. imet ve millete yüzlerine çarparca- "na hissettirmektedir. Bunun ne netice vereceğini yakm. göreceğiz. | v, ee indistanın şimali garbi hudu- dundaki Veziristanda geçen ve İpi fakiri adını *rde türemiş ve İngiliz - Hint kuv- lerini uzun uzadıya, meşgul et- ti. Son günlerde de bu havalide Ni Muhammed Sadi namında bi- redi. Bir din hocası olduğu anla- Han bu adam, Şamdan kalkarak Ve- stan gitmiş, orada din hocalığı yeme ve kabileler üzerinde bir nü- kazanmıştır. agi bu adam Afgünistan hükü- işine karşı bir hareket hazırlıyor kabilelerini Afgan hududuna doğ- Sevkediyormuş. Röyter ajansı, İngiltere hükümeti- İŞ bu harekete mâni olmak ve kabi- ven hududu geçmemelerini temin pe için çalıştığını ve İngiliz tay- #p*lerinin bu yolda faaliyette bulun unu haber veriyor. ye kadar sokulabilen bu hg ebeiz adamın kim olduğu ve ne iğmak istediği her halde bir gün an- İacaktır, m Yahudiler Meselesi alin, 27 (A.A) — Buradaki A- agam diplomasi mahafilinde öğ- a 'diğine göre Berlindeki Amerika etinin bir mümessili, bu sabah ye nezaretine giderek Alman- Amerikan tabiiyetinde bulu - Yahudilere karşı ittihaz edeceği * hareket hakkında mütemmim mat ve izahat istemiştir. yan bir ser. tü Vapuru Bombardımanının tekerrürü artik yanlışlık, kaza, gibi düşünceleri ber- İtaraf ettikten baska bombardımanı yapan tayyarelerin Franko otoritesi- ne tâbi olüp olmadığı meselesini de düşünmiye yol açmış, uysal ve barış sever bir. siyasetin takibinin sulisti- male uğradığı fikrini doğurmuştur. Avam kamarasının hâdise karşısında yeniden büyük bir asabiyet güstere- ceği anlaşılıyor. Son haberlere göre, batırılan İn- giliz vapurlarınm biri bu sabah Valensiyada batırılmıştır. Adı Ar- Tondur ve beş tonluktur. Ruman- olan mürettebattan biri öl- r. İkinci vapur Alianti sularında balmıştır. Adı Harhamdır. O da beş bin tonluktur. Mürettebatından ü- gü ölmüştür. A Burgostaki İngiliz ajansı Hodgson, Burgos hükümetinin İngiliz gemileri İni bombardımana ait cevabile yarın Londraya muvasâlatı beklenmekte. ir. Bombardıman hâdisesinin teker- rürü cevap hakkında bedbinlik u - yandırmıştır. Karşılıklı Notalar ve. sHekurivatinin Tenaneni halkını bombardıman eden yabanci” lara kafşı mukabelede bülünmük İs- temesi, Paris ve Londra tarafından i- tidal tavsiyesile karşılanmış olduğu» hü yazmıştık. Barselona hükümeti bu gün İngiltereden bi: nota aldığım ve notanın cevabını vermiş olduğunu ha ber veriyor. Fakat not yeti hakkında henüz bir şey öğreni- lememiştir. İspanya hükümetinir mukabelede bulunmaktan ne keste'tiği henüz an- Jaşılmamıştır. Maksat İtalya şehirleri mi, yoksa Majorieyı mi bombardı- man etmektir. Bu nokta belli değil dir; Bugün İspanya kabinesi Barselo- nada: toplanmış, zannolundulunn Te, hava ekınları meselesini görüş- müştür. İngilterede Hiddet: Londra, 27 (A.A.) — İtalyan mat- buatının Ispanyaya ait Majork ada - sının tıpkı bir İtalyan toprağı gibi telâkki öderek bu adaya karşı cüm- iler tarafından vaki olacak bir tecavüze mukabele edi leceğine dair yaptığı neşriyat parlâ - mento ve gazeteciler mahafilinde te hevvür uyandırmıştır. HARİCİ İspanyada Bombardımanlar Yine İki İngiliz Batırıldı İtalyanın Majurkayı Bir İtalyan Toprağı Gibi Telâkki Etmesi İngilterede Hiddet Uyandırdı Londra, 27 (Hususi) — İspanya sularında yeniden iki İngiliz gemisi daha batırılmıştır. Habe! yük bir heyecan uyandırmıştır. Bütün siyasi mehafil ar- fık bu çeşit hâdiselerin tekerrür etmiyeceğini umduğu için, hâdise çok derin tesir yapmış bulunuyor. İngilterede bü- LEHİSTAN ALMANYADAN ŞÜPHELENİYOR ! Varşova, 27 (A.A) — Polon- yanın siyasi ve askeri mahafili, Polonya otomobil yarışına işti- rak etmiş olan 60 otomobilden 26 sının Alman olmasından do- layı memnuniyetsizlik izhar et- mekte ve bu Alman otomebille- rini idare edenlerin antrenman bahanesile bilhassa garp, şark demiryollarını, köprüleri tetkik etmiş olduklarını yaz - maktadırlar. Resmi makamat, zaruri olan ihtiyaht tedbirlerinin alınması için müsabakayı tertip edenler nezdinde müdahalede bulunmuş tur, — —— İngiliz diplomatik mahafiline gelince bu bapta şimdilik hiç bir şey söy - lenmiyor. sayda Ne Diyor? İtalyan muharriri Gayda bu gün yazdığı bir makalede diyor ki: “Barselona geri döndü. Fakat bu- nunla beraber ibtilâtlar ihtimal zail olmamıştır. Barselona, Lon dra ve Parisin itidal nasihatlerinin tesirine değil, İtalyanm hattı ha. reket ve azmile sükünet bulmuş- tur, Sulh bu suretle kurtarılmış ise de, devamlı bir surette temin olunma- Haşr iSuikastlere Karşı: Paris gazeteleri Ispanya hüküme nin bombardıman'ara mukabele hal |kındaki düşüncelerile meşrul olmak- tadır. Figaroya göre, İngiltere ile Fransa Basselonanın çıkaracağı arbe- deye sürüklenmiyeceklerini anlatmış İlardır. Övr gazetesine göre suikaste mu kâbeleden hâsıl olan mesuliyet, mu | kabele edene raci değildir. Mesli- | yet ilk suikasti yapana alttir, Sulh orsa suikastlerden vazg. mek lâzımdır Popüler gazetesine göre Berlin ve Roma hükümetleri: ne hava korsanlıklarına son ver- HABERLER İ Avusturya Nazi Partisinde İhtilâf Londra, 27 (A.A.) — Avusturyalı nazi mahafilinde hüküm sür- mekte olan tahrikât muvacehesinde Hitlerin B. Seys inkar le B.Nö- baher'i Berştesgaden'e çağırmış olduğunu Daily Herald gazetesi ha- ber vermektedir. Bu iki Avusturyalı şefin vaziyetin vahameti hususunda israr et- miş ve Hitlerden mahalli zimamdarlar ile Avusturya komiseri Büer- kel arasındaki ihtilâfa şahsen müdahalede bulunmasını dukları söylenmektedir. istemiş ol- Daily Mall gazetesi, Büerkelin Avusturya lejyonunun bazı eski a- zasının husumetine maruz kalmış olduğunu yazmaktadır. Büerkel, ayni zamanda Avusturya nazilerinin şefi olup halihazırda Hess'in kalemi mahsusuna merbut olan ve Avusturya komiseri aley- hinde şahsi nüfuzunu istimal etmekte olduğu söylenilen Leopold'un da husumetine maruz bulunmaktadır. UZAK ŞARKTA ŞİDDETLİ HAVA HARPLERİ OLUYOR İngiltere ve Fransa Hâinan'ın Zaptı Takdirinde Çok Vahim İhtilâtlar Çıkabileceğini Bi dirdiler Nevyork, 27 (Hususi) — Uzak Şark harbine dair ge- len en son haberle göre, nehirlerin tuğyanı yüzünden iki taraf karada harp edemedikleri için hava harbine tutuşmuşlardır. Japonlar, Çinlilerin hava üssü olan Nancav'a taarruz etmişler ve haber verdiklerine göre, Çinlilerin 50 tay- yaresinden 35 ini düşürmüşler ve üç tayyare kaybetmişlerdir. Çinli- ler, beş Japon tayyaresi düşürdük- lerini anlatıyor, fakat ne kaybet - tiklerini bildirmiyorlar, Ayni kay- naklar Yangtse nehri üzerinde iki Japon gemisini bombalıyarak yak- tıklarını ilâve ediyorlar. Birkaç gündür Çin kıtaatı Nan - kin ve Hangşov civarında Japonla- rın en mühim İstinat noktalarına dört istikametten hücum eylemek- tedir, Şovşioda Japonlar mağlüp edil - mişlerdir. Muharebe sahasında 1200 ölü bırakmışlardır. Hankav - Kanton demiryolu hâlâ işlemektedir. Fakat yarın Hankav- dan kalkacak trenin 300 yabancıyı Kantona götürmesi bekleniyor. Bugün İngiltere ile Fransa Hai- nan adasının işgali takdirinde hiç te arzu edilmiyen ihtilâtlar başgös- tereceğini Japonya hariciyesine bil dirmişlerdir. Mister Butler Avam Kamarasında Bu meseleden bahset- miş ve İngiltere ile Fransanın mü - nasip tedbirler alacaklarını bildir. miştir. Bir Bakışta Dünya Haberleri AMERİKA İhtiyat Akçeleri Vaşington, 27 (A.A) — Bankala- rın üç milyar dolar fevkinde olan ih tiyat akçelerinin ticaret ve sanayi sahasında tedavüle çıkarılmasına mü teallik olan nizamnameler bügün hükümet tarafından neşredilecektir. DİNİNE Mİ DÖNÜYOR Londra, 27 (Hususi) — AL manyada Yahudi düşmanlığı ile tanınmış olan Her Striher bu gün beyanatta bulunarak Alman milletinin eski Nor dik dininden bahsetmiş ve mu- kaddes dağ üzerinde Hitler ta- rafından yakılan ateşin ruhlara saffet vermiye kâfi geldiğini, Almanların papaza İhtiyaçları $ kalmadığını anlatarak “biz ar- tık kendi kendimizin papazı” ; mek için müracaat etmek lâzımdır, Fiz, demiğtir, ieremeese MISIR Yeni Kabine Kahire, 27 (AA) — Dördüncü Mahmut kabinesinin o teşekkülüne dair kralın mektubu parlâmentoda 0- kunmuştur. Kabine, beş Düsturi, beş Sadi ile üç müstakil azadan mürekkeptir. HİNDİSTAN Afganistan Aleyhinde Londra, 27 (Hususi) — Hindista- nan şimali garp hududundaki Veziris tanda türeyen “Şamlı” ünvanını ta- şiyan Muhammet Sadi namındaki a- dam, Veziristan kabilelerini Ajfge- nistan hükümeti aleyhinde tahrik etmekte ve Afgan hükümetini düşür mek üzere Kâbilin üzerine yürüme- ğe teşvik etmektedir. Hindistan hükümeti, kabilelerin İl afgan hududunu aşmamaları için $|tedbir almakta ve tayyareler faali- yete geçmektedir. “MACARİSTAN Nazi Faaliyeti Budapeşte, 27. (A.A) — Başvekil İmredi, dün Sebreken'de 40 bin ki; nin huzurunda irat etmiş olduğu bir mutukta hükümetin nasyonal sosya. list propagandası müvacehesindeki vaziyetini tasrih etmiştir. Hatip, demiştir ki: “Son günlerde bir takım sahte peygamberler türedi. Bir şeyler söy- lemek, bir şeyler anlatmak istiyor. lar, fakat millet onların dilinden hiç bir şey anlamıyor. Çünkü onlar, ec- nebi bir dilden tereüme edilen bir lü- gatçe kullanıyorlar.> İyi malümat almakta olan mahafil- de, son zamanlarda salâhiyettar ka tolik rical tarafından yapılmış olan beyanatın Başvekilin nazilere karşı yapacağı mücadelede ve içtimai icra- atta katolik ruhbanın müzaheretine nail olacağını derpiş etmiye müsalt olduğu söylenmektedir. Utanmaktan! Yazan: B., FELEK Biraz sıkıştık m1? — Bırak şu utanmaz herifi! Yahut: — Yahu! Ne utsnmaz şey! Diyerek utanmamayı bir ayıp ve utanmayı bir meziyet diye ortaya 2- tarız. Ne boş fikir ve ne bayağı iddiadır bu! Eskiden adam överken —Ağzma vur, lokmasını al! Pek mahcup şeydir. Derlerdi. Ağzına vurup ekmeği alınan ada- mü bugünkü görüşle abdal denir. Mahcubiyet ise (timidit&) ismile tababette bir hastalıktır. O halde (utanmaz) dediğimiz ada- mun kusuru nedir? Bir çoklarımızın yapmıya elimiz, söylemiye dilimiz varmıyan şeyleri edip demeleri mi? Dünyada ahlâk, terbiye, muaşeret telâkkileri o kadar değişti ki, bu w- tanmak ve utanmamakta kimin hak- hı ve kimin haksız olduğunu kestir- mek müşkül oluyor doğrusu! Binaenaleyh işi his bakımından zi. yade ameli kıymet yönünden incele- mek daha pratik bir yoldur. O zaman da utanan ve eli dili şema buna varmiyan kimselerin sümüklü bötek gibi bir kenarda büzülmüş va. ziyetlerine karşı utanmaz dedikleri. mizin girkin, becerikli, kaygusuz ve tasasız tavır ve hallerini görüyoruz. O halde? Bana sorarsanız utanmak mefhu- munu hâlâ bir medeni zaruret ve bir terbiyevi kayıt sananlar, utarımaz de- diklerinin yaptıklarını beceremedik» leri için kıskanmakta ve onları ni- hayet utanmazlıkla itham etmekte. dirler.Ötekiler ise utanma hastalığına tutulmuş olanların bu ithamların duymamazlıktan gelmektedirler, Kim kârlı? Kim zararlı? Görenler Allah için söylesin! Moskova Radyosunda , Türkiye İçin Konser Moskova, 27 (A.A) — Moskova râdyosu 28 haziranda Moskova saati ile saat 21 den 21,45 e kadar yani Türkiye saati ile sast 20 den 20,45 e kadar Türkiye için hususi bir radyo konseri verecektir, Bu konser aşağıdaki istasyonlar ta rafından neşrolunacaktır: Kısa dalga PKI 19.89 metre Uzun dalga RV-8 1500 metre Uzun dalga RV-21 789 metre Yabancı memleketlere kültürel münasebetleri idame eden Sovyet “Voks,, cemiyeti sayın radyo dinle- yicilerinden bu konser hakkındaki fi- kirlerini İstanbuldaki Sovyet başkon solosluğuna bildirmelerini istirham eyler. Hatay Davasında Halledilmiyen iTek Nokta (Başı 1 incide) Anker Cenevre Yolunda Beyrut, 27 (A.A) — Hataydaki Milletler Cemiyeti komisyonu sek « reteri Anker, Hahire tarikile Cenev reye gitmek üzere buradan hareket etmiştir. Komisyonun diğer azası da vazi- felerine artık lüzum kalmamış oldu- ğZundan onlar da yakında Avrupaya döneceklerdir. Milletler Cemiyeti Seçim Komisyonunun Tebliği Antakya, 27 (A.A) — Anadolu 8- jansının hususi muhabiri bildiriyor: Milletler Cemiyeti seçim komisyo- BU neşrettiği 21 numaralı tebliğinde İseşim ameliyatına 26 haziran tari - binden itibaren kati olarak nihayet verildiğini ilân ve pek yakında Ha - taydan hareket edeceğini bildirerek Milletler Cemiyeti tarafından sine verilen vazifeyi sona erdirme - miş olmaktan mütevellit teessür ni ifade etmtkeedir. Komisyon azasının büyük bir kıs- mi hareket etmiş bulunmaktadır. Ka lanlar'da bir kaç gün içinde hareket edeceklerdir.