28 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

No. 103 Yazan : M. SIFIR Hamursuz Için Çevrilen Dalavereli İşler ir gün Esat Bey beni mer- kez kumandanlığına çağır- dı. Dedi ki: — Müttefikler zabıta komisyo- nu reisi miralay (Ballar) ın gülünç bir tebliğini gördüm. İşte gazete, dı”. — Elbette. — Bu tebliğin bep ne acaba?.. — Kapiten (Hazak) Bu, Haringtonun emrile mi yapıl yapılmasına &0- tanırsın, de al oku. Esat Beyin uzattığı gazetede ya zılı ve kirmizi kalemle işaretli İn giliz tebliği şu idi; Eski bir âdet mucibince Musevi lerin hamursuz bayramı İçin yapı lan (hamursuz) ekmeğin ancak ken dilerine Hahambaşılığın usulü da- iresinde müsaade ettiği şahıslar ia rafından ihzar olunabileceği ma- lümat makamında ilân edilir, Bundan başka hu ekmek ticare- ti, yahut Hahambaşılığın mi sandesi olmadan ithalâtı memnu- dur. Yukarıdaki talimata aykarı ola- rak yapılacak veya ithal edilecek ekmekler müsadere edilecek, bu- na cesaret edenler müttefikler za bıtası tarafından şiddetle takip 0- Tunacaktır, Müttefikin zabıta komisyonu reisi İmza 5 Miralay Ballar Tebliği okudum, gülerek Esat Beye baktım : — Okudum, dedim. Çok gülünç olmakla berâber Hahamhânenin de patrikhaneler gibi müttefikler- le yarenliğe başladığını da anlatı- yor. — Bu tebliğ, hiç şüphesiz bir müracaat Üzerine yapılmıştır, de- Bil mi? Gecenlerde bir Müsevi yurddaşı Hahamhane ile yabancı Bil mi?. Bu adam Selânikli bir Ya hudi ailesindendir. Karargâhta Ya budilere âit işlere kumandanın em ri ile bu bâkar. Bu münasebetle de İstanbul Yahüdi zengin ve kibarla rı, ile de düşüp kalkar. Bu tebliği yaptıran odur, — Herhalde hahamhânenin bir müracaatı üzerine değil mi? — Hayır Hahamdan ve Haham- hanein değil, bir Musevi zenginin den müracaat olmuştur. — Bu adamin maksadı ne İ — Maksadı ne olur?, Ticaret, para kazanmak... Bu işin içyüzünü anlatayım; Son günlerde İstanbul Yahudileri de üç parti oldular, Par tinin biri Amerika himayesinde bir Yahudi hükümeti teşkili sev- dasına düşmüş. Diğeri de bu hükü vaeti İtal mak iddiasında. Üçüncü parti de İngilizlerin eteğine yapışmış... Bu iş için Amerika, İtalya ve İngilte- rede bulunan büyük Yahudi cemi- yetlerine mensup heyetler de İstan bula geldi. Bu partilerin arasında dehşetli bir rakiplik var, İtalyan- arı taraf tutanlardan açıkgöz bir Yahtıdi zengini (Kampa?el! adında yan ihtiyat zabiti ile ortak darda hamursuz ısmarlamışlar. Bu gelir ise tabii İstanbuldaki ha- mursuz tüccarlarına iş ve kazanc kalmiyaçak, bunu öğrenen İngiliz dostu bir Yahudi kibarı Kapiten Hazaka başvurmuş. O da Haring- iona isi anlatmıs. Hamprsuz. tins arzuları gibi siyasi vermişler ve bü İLâbliği yaptir. lar. (Devamı var) DENİZ ve LİMAN: Vapurların Yaz Tarifesi wlarin himayesinde yap | BELEDİYEDE : Iki Asri Süt Fabrikası Yaptırılacak Memlekette süt işinin tanzim, | lah ve idaresini devlet ziraat kuru| mu üzerine almıştır. Kurüm, evvelâ, | belli başlı şehirlerden başlamak üze re, halka mikropsuz ve halis sât içir mek için neler yapılması Jâzümgel - diğini tetkike başlamıştır. İstanbul belediyesinin de mütale- asına müraemat edilmiştir. Kurum biri Kadıköyünde, diğeri Beyoğlun- da olmak üzere, iki takim fabrikası yapacaktır. Bu fabrikaların yapılma sı ve işletilmsi için icap edn setma- yenin miktarile, tedarikşekli tesbit edilmektedir, Bir Heyet Gelecek Merkezi İsviçrde bulunan beynel kişiyi aşan şehirlere alt umum lerle mesgul olmaktadır. İstanbul'da bu birliğe dabil olduğundan; birlik, dün belediyeye gönderdiği “bir tez kerede İstanbul şehri hakkında mu» fassal bazı malümat istemiştir. Bir- lik bazı tetkiklerde bulunmak, üze re, şelirimize bir heyel gönderecek- tir. Tarihi Bir Türbe Gazi köprüsünün yapılmasile, Mi- mar Sinanın eseri olan Sokullu tür besinin kapanacağından endişe eden vakıflar müdürlüğü, hükümete mü râcaat ederek, belediyeden şikâyet- te bulunmuştur. Belediye, köprünün projesi yapis lrken, bu cihetin gözününe alındı- ğını, yeni köprünün bu tarihi eserin İvaziyetine halel vermiyeteğini iddia etmi Şikâyet Edildi Sıhhat müdürlüğü, Zeyrek ve Ak- saraydaki çöp imha İstasyonlarının icara |hallkın ebhetini. tahalle. aidiği saa. İtür. V İsile, bunların derhal kaldırılmasını istemiştir. Ööplerin denite dökülme sine başlandığı için, belediye bu istas yonları işe yaramaz hale getirmiye! başlamıştır. Diğer taraftan Balat iskelesinin ya pılması bitmiştir. İstanbul çöplerin- den bir kısminin buradan denize dö külmesine yarın başlanacaktır. Vakıf Vergisi Eminönü meydanındaki binaların | milel şehirler birliği, nüfusu 250 bin) -dİ MÜTEFERRİK : Frankocularla Ticari Anlaşma Yapılacak İspanya Cümhuriyet hükümeti İle Aramızda yeni bir ticaret anlaşması yapılmıştır. Franko hükümeti ile de ayrıca iktisadi müzakerelere başla- nacaktır. Cümhuriyet İspanyası ile aramız. da mevcut hesaba göre, İspanyanın alağâğına mukabil, bizim de yurur İta hesabından alacaklafımızın öden- mesi ve takaş için görüşmeler yapıl İması meselesi halledilmiştir.İspan- Yânın bundan böyle memleketimiz - den serbest dövizle mal alacağı ve eski hesapların tasfiye edileceği bil dirilmiştir. Dünkü Toplantı Beynelmilel ticsret odası türk ko mitesi dün saat onda ticaret odasın- da senelik toplantısını yapmıştır. Toplantıda 'Türk komitesine dahil olan âza hazır bulunmuştur. Toplan tıda, 937 senesi bütçesi ve komitenin defterleri tetkik edilerek kabül olun bisikletlerile ülüyor, Ke bizi izada GÖPÜİĞYSE | a uştrir. Yani bütçe için hilcırlkhin İlâyiha üzerinde görüşülerek tesvip Bir Adam edilmiştir. Yediği Köfteden| ,felonyo Ile Anlaşma Zehirlendi eselelerle anlaşmalara ait bâzi mevzulrn O görüşülmesi için Şehiremininde Tasmacı sokağında | Türkofis umum relsi Bürhan Zihni 12 numaralı evde oturan Yanyalı A-|ve Merkez Bankasından Cabir Ber-| kif, Silivride bir eşçi dükkânında ye diği köftelerden zehirlenmiş, Güre- lindeki müzakerelerden sonra Polön ya ve İtalyaya gideceklerdir. ba hastanesine kaldırılarak tedavi al tina alınmıştır. Türkiye ile Macaristan arasında| Düştü Öldü mevcut anlaşmanın bazı maddeleri. ni yenilemek üzere yapılacak m kerelerde Büri i k Kartalda oturu“ 48 yaştarında erelerde Bürhan Zihninin İtalya > - seyahatinden sonra Macaristana Muazzez, isminde bir kadın, ilamur| geceği haber verilmistir. toplarken ağaçtan düşmüş, muhte |? “Lee #Ğ Hf yerlerinden ağır surette yaralan mıştır, Muazzez, biraz sonra ölmüş Kadrolar Hazırlanıyor Bir Kayık Battı Şimdiye kadar Metro hanında bu- luna tramvay şirketi hareket m Beylerbeyinde, doktor Fazlinın ya lısina odun boşaltmakta olan Meh - da, Tünel arkasındaki bir binaya ta- şınmaktadır. Metro hanında boşalan met relsin kayığı, o sırada geçen bir vapurun yaptığı dalgalarla rıhtıma daireler, Nafıa Vekâleti, ve yeni ida r. Tayfalar Ortaköy, Sarıyer ve Aksarayda bir. çok bisiklet çalan Abbas oğlu Nus-| ret dün adliyeye verilmiştir. Nusret, re fen heyeti bürolarına ayrılmıştır. Elekttik idaresinin yeni kadroları hazırlanmaktadır, Kadrolar, önümüz deki hafta içinde tamamlanacak ve| Nafıa Vekâletinin tasdikinden son - ra temmuz ayı başından İtibaren tat bik mevkiine konacaktır. "Bir Huzur Hakkı çarpinış ve parcalanmi kurtarılmıştır. Tarlabaşında Keresteci sokağın da oturan Davit isminde bir genç, ev velki gece, saat 1 sularında Büyük“ dere iskelesinden hareket etmekte a 28-6 -038 << « Ankaradan Telefon ve Telgrafla pe Hatay ve Suriye İle Telefon İrtibatı Ankara, (Tan muhabirinden) — Suriye, Irak ve Mısırı Hatay yolile memlekâtlmize bağlıyacak olan tele fon hattının inşasti tamamen bitirii miştir, Suriye mandater hükümetine den cevap gelir gelmez hat hemen ko İnuşmıya açılacaktır. #* Nafıa Vekâleti münakalât rei- si muavini Şerafettin, posta ve tel- ğraf umum müdür vekilliğine tayin edilmiştir. # Zirant umum mi ki umum müdür A rarlaştırılmıştır. # Nafın Vekâleti kambiyo mü - dürü B. Avf Eker, Bankalar yemin - U mürakipliğine tayin edilmistir. İspanya eümhuriyet kükümeti- le hükümetimiz arasında yapılan ye- ni ticaret anlaşması etrafındaki mü İzakereler sona ermiştir. Anlaşma ya kında parafe edilecektir. * Maarif Vekâleti orta tedrisat mü dürlüğüne Ankara Ticaret lisesi fel sefe muallimi B. Akverdi tayin edil. miştir. Eski müdür Bayan Tezer An- kara erkek lisesi felsefe hocalığına naklolunmuştur. Türk ve İran Hariciye Nazırları Arasında Teati Edilen Telgraflar Ankara, 27 (A.A.) — Iran Harici ye Nezaretine Südübit paktı tasdik- namelerinin tevdi münasebetile ba- riciye vekili Tevfik Rüştü Arasla I- ran bariciye nazırı Soheyli arasın « da aşağıdaki telgraflar teati olunmuş tur: Ekselâns Dr. Tevfik Rüştü Aras Hariciye Vekili Sâdâbât paktı tasdiknamelerinin bugün 25 haziran 1938 tar'hinde sa- at 11 de pakti imza eden bütün dev- letlerin mümessilleri tarafından hü - kümetime tevdi edildiğini en büyük sevinçle arsedörtir. ürlüğüne es- inin tayini kas mizde yeni ve mesut bir sayfa a bu mesut hâdiseden dolayı memnu» niyetimi beyan eder ve şahsen bu eserin muvaffakiyetine yapmış oldu ğunuz kıymetli ekselânsınıza en harareti lerimi sunarım. yı Hariciye Nazırı Soheyli Ekselâns Soheyli Hariciye nazırı Tahran istimlâki işletinde yeni bir güçlük |olan 79 numaralı vapura atlarken başgöstermiştir. Evkaf Idaresi, bina | denize düşmüştür. Davit kurtarıl - a e İY lp mene makamlar arasında bazı gizli mü- nelerinin kontrole tabi Başladı Sâdâbit paktı tasdiknamelerinin nasebetler olduğunu haber vermiş ti. Bu tebliğ o haberlerin doğrulu Bunu gösteriyor. Bu işle de biraz meşgul olmanızı isterim. Siz' şim. dilik bu tebliğin kimin ve nasıl bir müracaatı üzerine yapıldığını öğreniniz. Alınacak malümata gö“ re size bir direktif vereğeğim. Bu malümali bana bu akşam getirebi Hr misiniz?. — Çalışırım efendim, sat Beyin yanından çiktim. Ballar karargihında bülus 'kadaşlardan Mehmet Neca» ti Beyden şunu öğrendim: Bu tebliğ başkumandanlık ka- rargühindeh gelen bir emir Üzeri ne ve komisyon karari alınmadan gazetelere verilmiş. Başkumandan ik karargâhındaki arkadaşımız Nomikosu öğle vakti Pangaltıda bir lokantada buldum. Nomiko- sahiplerine müracaat etmekte ve 20| #enelik vakıf resimlerinin birden ve rilmesini istemektedir. İdarenin bu| işte istinat ettiği esas yeni “vakıf - lar kanunudur. Bina sahipleri de, binalar derhal yıkılacağı için, mevcut olmıyan bir mülk için vakıf resmi alınmasının yersiz. olduğunu bildirmişler, fakat Şirketi Hayriyenin yaz tarifesi - nin tatbikine başlanmıştır. Sabah ve akşam postalarındaki direkt sefer- ler arttırılmıştır. Yaz için çıkarılan kombine biletlerin satışına da baş - lanmıştır, Bu biletlerde gidip gel - me vapur ve Tokatliyan ile Canlı ba lik gazinosunda konsomasyon ücreti dahildir. mıştır, tutulması we # Şoför İşhakıni idaresindeki ar- pe yüklü kamyon evvelki sabih Çek Mmece civarında bir hendeğe yüvar - lanmış, Kamyonda bulunan Aron ve Hüseyin mühtelif yerlerinden yara- lanmışlardır. 4 Ortaköyde bir teneke fsbrlka « sında çalışan İsak, sağ el iki par bu makinelerde çalışan berberlerin sıkı br mthandan geçrilmesi hakkın dâki belediye talimatnamesi. henüz tatbik o mevkline “-konulamamıştır. Büna sebep; bu İşle uğraşacak ko - misyonda vazife alması lâzimgelen sıhhiye murahhasına verilecek üc * ret meselesidir. Halbuki talimatna - mede buna dair ne bir kayıt, ne de Şirketin kendi yaptığı gemilerden 78 numarali vapurla, küçük araba vapuru femmuzun ortalarına doğru| seferlere başlıyacaktır. | Gemiler Yüzdürüldü Üç gün evvel Boğaziçinde Umur. yeri bankında oturan Norveç bandı | İralı Torvanger vepuru, gemi kur. İtarma şirketinin Hora ve Alemdar gemileri tarafından dün sabah yüz- dürülmüştür. evkaf isteğinde ısrar etmiştir. * Belediye Şişli - Abidei hürri- yet esddesini yeni baştan yapmıştır. Şimdi Taksim - Büyükdere caddesi- nin tamirine başlanmıştır. k Belediye yalniz himayei hayva- nat cemiyetinin kedilerle mücadele etmesini kâfi bulmamış, sıhhat mü -| dürlüğünün de bu işle slâkadar ol - masını İstemiştir. Sıhhat müdürlüğü yeni bir proje yapmaktadır. İsdttin teninde dört kumarbaz, Be - mağını makineye kaptırmıştır. 4 Mehmet, Saban, Recep ve Gıya| lunda, Kalyoncu caddesinde otu rün Arnavut Recebin evinde kumar oğnarlarken suç üstünde yakalanmış lardır * Silivrikapıda sârhoşlukla çıkan kavga peticesin - de, arkadaşı Mustafayı başından ve kolundan, sraya girmek istiyen Fey züllahı da bacağından yaralamıştır. | oturan Rasim, böyle bir tahsisat vardır. Mesele hal edilince komisyon çalışmalarına baş uyacaktır. ii Bir Macar Profesör Konferans Verdi Budapeşte Üniversitesi tıp fakül - tesi çocuk hastalıkları profesörü Dr. Heinse dün akşam saat 10,0 da | emma “Türk Tıp cemiyeti, in Beyoğlun- sun Musevileri sevmediğini bilir- dim. Lâtife ederek: — Çortamm dedim. Dostlarına lağzndaki (o Karaburun ile Alaca Yine ayni gün Karadeniz boğazı ati bir iş var. Seni biraz meşgul edeceğim. — Yahudilere mi alt?. Bana bak ma, Çok tecrübe ettim. Sonunda başıma bir uğursuzluk çıkıyor. Geçen sabah ilk defa karargâhta yazıcılardan Alberi gördüm. Ogün akşama kadar karargâhin en bü- yüğünden en küçüğüne Kadar her kesten azar işittim. Bu iş ne ise Vahan ile yap rica ederim. — Güzel... İşi senin ile görüşüp hazırlıyalım, Vahanla yapalım, Dinle beni: bugünkü gazetelerde Balların bir tebliği var gördün mü?. — Hamursuzlar hakkında mı? — Bravo... Bu tebliğ hakkında biraz malümat almak isterim. mevkii arasında sis yüzünden kara- ya oturmuş olan İngiliz bandıralı Stanholme vapuru da evvelki sa- bah yözdürülmüştür. İskenderiye Yolu Rumanya seyrüsefain İdaresinin Köstence, İskenderiye hattını daha kine bir zamana İndirmek için yap- tırdığı gemilerden ilki, evvelki gün limanımızdan geçerek Köstenceye gitmiştir. Translivanla ismindeki bu vapur motörle çalışmakta ve saatte İ22,5 mil yapmaktadır. 100 kişilik birinci, 80 kişilik ikinci ve 216 türist yolcu kamaraları ve 100 ton hacmin de soğuk hava ambarları vardır ki, bu ambarlarda 700 ton eşya taşınabi İecektir. BİRKAÇ SATIRLA U h niversite Rektörü Cemil Bilsel, bu sabah Avrupaya gidecektir. Bu se- yahat bir ay sürecektir. * Ve»: ve belediye reisi Muhiddin Üs- j nlağ yarın sabah sant yedide Gri rile Atinadan şehrimize döne. .. Mari Vapı dektir. . | Mpsöeumuni Hikmet Onat yarın An kuradarı şehrimize dönecektir, * rahsanın Sofya sefiri Ristelhüber şehrimize gelmiş, iki gün kaldık; tan sonra Fransaya gitmiştir. * ürkiye ile Estonya arasındaki #. caret ve tediye anlaşmasının müd deti bir sene daha uzatılmıştır, spinya Me imizdaki Hesret mu, kavelesi bir sene daha uzatılmıştır daki merkez binasında çocuk hasta lıklarına dair bir konferans ver » miştir. Konferansta profesörler, bir çok doktorlar hazır bulunmuştur. Gümrük Müdürü Geldi Gümrük başmüdürü Mustafa Nur| el, İzmit, Derince, Mudanya ve Gem likte yaptığı tetkiklerden avdet et- miştir. Bu dört gümrükte de, İstan- bul gümrüğünde yapılan islahatın yapılması lüzumlu görülmüştür. İş sâhipleri ile memurların temaslarını kolaylaştırmak için, binalarda tadi iüt yapılması vekâlete teklif edile - cektir. Ayrıca, İstanbul gümrük başmü - dürlüğü binası olan Çinili Hanırın üslüne bir beşinci kat ilâ- ve ölümması hakkındaki teklif ka - bul âdilmiştir. Bu iş için ayrılan do.! 'kuz bin Wralık tahsisat İstanbul na- ha müdürlüğüne gönderilmiştir. Yapılacak bu beşine! katta kütüp- hane, evrak mahzeni ve memurin lokantası açılacaktır. Ayrıca bina - nın kalörifer tesisatı da genişletile- cektir. İl Mektep Kütüphaneleri Azlık ve yabancı okulların kütüp hanelerinde mevcut eserler tetkik &- dilecektir. Bunlardan talebenin isti ade etmesinde bir mahzur görülmi yenler ayrılacaktır. Diğerlerinin kü- tüphanelerden kaldırtılması ve Türk nkilâbına ait bulunan kitapların ye) Rıhtım |niden satın aldırılması kararlaştırıl mıştır. Muallimler Gezecek 4 temmuzda başlıyacak ve 4 eylül de nihayet bulacak olan muallimle- rin şehir tetkik gezintisi için 150 ki- şi yazılmıştır. Muallimler evvelâ şe hir içindeki müzeleri, tarihi yerleri, #onra elvar fabrika ve imalâthanele ri gezecekler, daha sonra Yalova ve Bursaya gideceklerdir. » bu tasdiknameleri imzalıyan bütün devletlerin o mümessilleri tarafından 25 haziran 1938 tarihinde Iran im - paratorluk hükümetine tevdi edilmiş olduğunu bana bildirmek üzere ek- selânsınızın lütufkâr Işarını en derin şükranla aldım. Bu mesut hâdisenin bizi biribiri- mize bağlıyan samimi ve dostane mü nasebetlerde yeni bir merhale teş - kil ettiği hususunda ekselânsınızla tamamile mutabık bulunuyorum ve tahakkuk ettirdiğimiz eserin tarsini yolunda dafma ekselânsınızla teşri * ki mesaiye amade bulunmayı büyük bir sevinç telâkki ettiğimi temin €- debilirm. Harciye Vekili Doktor Rüştü Aras TAKVİM ve HAVA 28 Haziran 1938 SALI Gnc ay e İ Arabı 2887 Rebifiihir: 28 Günesi, 431 — Öğle | İkindi: 10.18 — Akşam: İ Yatı : 9148 — İrmeğie Gün: 30 Hizir: A Mum 13M Haziran: 16 1216 1945 20) YURTTA HAVA VAZİYETİ Yeşilköy meteoroloji istasyonundan # İnan malâmata göre, hava vurdun Kaf” deniz kıyılarında bulutlu ve mevzii yaf 1, diğer bölgelerde acik, rüzerlet un” mlyala şimali istikametten orta kuvvet” te erler Dün İstanbulda have acık gecmis r0*” gâr yinali saridden saniyede 4 (JA 4 ee” re hizla esmlştir Sant 14 te baremen” 788/3 milimetre İdi, Hararet en çok gön (8,60, uölgede 184 ve emar 11,7 santisri olarak kaydedilmiştir i