25 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
Kör Düğümü ür Gibi Oluyor Ç6 ül Y sut Beyden ayrıldıktan son ra Fehime sultanın sar nın yolunu tuttum. Beşinci M dın kızı ve Mahmut Bey namında müteksit bir zabitin zevcesi olan Fehime Sultan, zevcinden gizli 0- larak bizimle temas ediyordu. Vah- dettin i8 hanedan aza ve mefisup- larının bütün niyet ve teşebbüsle- rinden, sarayda çevrilen fesat ve #hanet dolaplarından günü gününe yordu. Beraber çalıştığımız arkadaşlardan “Zekâl Efendinin allesi sultariri sarayına lardan id de ile Fek ile tanışmış ve b malarımızda bize yardıma teşvik etmiş ve iknda da muvaffak olmuş- tuk. Ara sira Çamlıcada Zekai E- fendinin köşkünde birleşiyorduk. Fevkalâde haller zuhürunda ya Ze- kâi Efendi saraya gidiyor ve yahut kendime bir kitapçı süsü vererek ben gidiyordum. Bugün aksi bir te- sadüf eseri olarak Sultan ile gö- rüşmekte biraz zorlük çektim. İki siğtten fazla beklemek icap etti, Fakat boş durmadım. Saray men. supları ğa ve harem ağalarının birer birer ağızlarını aradım. Ne çare ki, bu ağızlarda çürük dişler. den başka bir şey bulamadım. P ehime Sultan da bu Hintli hakkında hiçbir malümatı olmadığını söyledi ve o günden başlıyarak bu iş ile meşgul olaca- ğını vadetti, İş çok uzamış ve bu kördüğümü bir türlü çözememiştik. Kendi ken dime kizıyor ve söyleniyordum. E- limizdeki bütün bu vasıtalar bu Hintliye karşı sanki gözsüz, kulak- sız, ve dilsiz kesilmişlerdi. Bunun- la befaber hiç ümidimi Kâybetmi- yor ve yese kapılmıyordum. Gör- düğüm güçlükler aksine olarak ü- midimi, merakıttı ve şevk ve de- saretimi artırıyordu. Yalnız talih- ten biraz şikâyetçi İdim. Neden ise bilmem, bu işte bize biraz nekes dav ranıyordu, Aradan tam bir hafta geçti. Ali İhsan Bey ile Cenyoda birleşmiştik Uzaktan beni görünce gülmiye baş ladı. Yanıma ötürurken a- — Müjde oğlum, dedi, Hintli nin üzerindeki esrar bolatu. sıypı- lıyor, Bundan beş altı ay evvel, kü. çük Mustafa adında bir Hintli İs. tanbulda görünmüş. Elinde Hin. distan hilâfet komitesi aza ve mu- rahhası olduğuna dalr bir de vesi. Ka varmış, Şehzadebaşı tarafların. da da bir müddet oturmuş, kara- kol ismini taşıyan bir millici grupla anlaşmış ve uzun müddet beraber çalışmış. Hattâ Ankara i- Je gizli muhabereler yapmış. Bu adam Anadoluya geçmek üzere bir fırsat gözlerken işi Sait Molla ha- ber almış. Gidip Vahdettine anlat- mış. Saray altüst olmuş. Hâs Ha- zine müdürü Refik ve Süleyman Şefik, meselenin tahikikini üzerle- rine almışlar ve az bir müddet zar- fında, küçük Mustafanın cidden millicilerile | beraber çalı öğrenmişler. Fakat işi gizli tuta- rak el altından çalışmıya baslam Jar. Nihayet Vahdettin general Ha- ringtonu saraya davetle işi anlat mış. Netice bu küçük Müustafayı İs- tanbuldah çıkarttırmışi Fakat İş bununla bitmemiş. İstanbuldaki millici grup küçük Mustafanın Bul- garistanda bulunduğunu öğrenmiş Birkaç arkadaşı ile beraber Hâkim zade Mehmet Beyi Bulgatistana göndermişler. Bazr Bulgarların dimi ile bu âdâmi Anadoluya “ge- girirlerekn Karadenizde tutulmuş- dar, Yunanlılar hepsini birden A- tinaya göndermiş. İşte. aradığın Hintlinin bu olmasına çok ihtimal vardır. Bu adam şimdi İstanbulda | Yazan: M. SIFIR Nihayet İstanbul gizli teşkilâtimiza devamlı yardımlar eden Beşinci Muradın kızı Fehime Sultan Hintlinin şimdi nerede olduğunu n yok demek. — Öyle.. O zaman Yunanlıların eline geçtiğini ve Atinaya götürül- düğünü söylüyorlar, — Ben buna pek inanamıyo- rum, beyefendi. Küçük Mustafa- nın Vahdettinin arzusile İstanbul- dan çıkarılması da, belki Yunan- lar tarafından tutulup oAtinaya gönderilmesi de birer manevra 0- labilir. İngilizler mademki küçük Mustafanın tehlikeli bir adam ol- duğunu ve İstanbula gizli geldiğini öğrenmişler; ne diye Bulgaristana gönderiyorlar? İstanbulda tevkif ve istintak etmeleri ve şayet İstan- buldan çıkarılması icap * ediyorsa Mısıra veya Hindistana gönder - i icap etmez miydi? Benim An m bal gibi hir İn- giz cöğüsüdür” Bu adeti Ah440- Tuya gönderecekleri sırada Vâhdet- tinin müracaati işi biraz sekteye uğrattı. Onun ağzını kapatmak için küçük Mustafayı Bulgaristans' 4- şırdılar, —Fakât Yunanlıların küçük Mus bulunanları; bir derdiği tafa ile yanında motörde tutup Atinaya gü muhakkak... — Olabilir. Fakat servisin müracaati üzerine Yunan- liların küçük Mustafayı serbest bı- rakmadıkları ve hattâ gizlice tek- rar İstanbula göndermedikleri nef malüm? Eğer verdiğiniz malümat doğru ise bu adam şimdi İstan- buldadır. Belki de gizli verilen vi- zelerden biri bu küçük Mustafa de- Bilen casusa aittir, — Orasını yapacağımız tahkikat gösterecektir. Yalnız getirdiğim ha- berin son drece doğru olduğu mu- hakkaktır. Ben Tondra selareti baş kitabet ve müsteşarlığında bulun- duğum zamanlarda Entellicens ser- vis işlerine uzaktan. alâka göyter- im. Bunların ne kadar kur. nazca hareket ettiklerini az çok bi- rim. Entellicens (Devamı var) DOĞUDA Kültür Kongresi 8 Ağustosta Toplanıyor Trabzon — Üçüncü umumi ler kül Yedi vilâyetin detleri tayin edecek m ük « ecekle | Kongre dört gün sürecektir. ! Bir Tren Kazası Oldu Etzurum — Akşam üstü Ilicadan| MAARİFTE : Yüksek Muallim Mektebi Binası Tamamlandı Kültür Bakanlığı, Şehzadebaşında uzun sehelerdenberi metruk bir hal- de kalan ve Şehislâm Hayri tarafın- İdan başlanılan eski talebe yurdunu evkaf idaresinden almış, yeniden 53 bin lira sarfederek “yüksek * öğret- men okulu,, yapmıştır. Binaya evvel €e.80 bin lira sarfedilmiştir. Bina dört katlıdır. Kız ve erkek talebe ayrı ayn bütün konforu havi ya 1, banyo daireleri ve umu ve konferans salonları Mektebin methal salonuna bir'de Selsebil yapılmıştır. Bu, mermer bir taştır, Eski Türk saraylarında rast- lanan bu selsebilin üstüne de (Ata türkün büstü konacaktır. Selsebilin üsünde su akarken akisler yapacak ve sonra da aşağıdaki mermer bavu- za dökülecektir. # Dünden itibaren olgunluk im- #hanlarına başlanılmıştır. Bu imti- hanlar 8 Temmuzda bitecektir. # Bu yıl ilkokulları bitiren talebe arasından ayrılan 500 çocuk dün Ü- niversite konferans salonunda dene- me imtihanına tâbi tutulmuşlardır. Bu imtihanda pedâyoji enstitüsü mü dür ve profesörleri bulunmuş ve ta- lebeye her biri Kısa kısa ve mühte- ME meseleye taallâk eden 308 sual sorulmuştur. Bu sualler tetkik edilecek, netlec- de kâları ile bu yılki umumi randıman hakkında kati bir fikir elde edilecek tir. | a İDENİZ ve LİMAN: Sis Yüzünden Iki Vapur Karaya Oturdu Dün akşum Karadenizde ve Boğaz da başlıyan ve sabaha kadar devam eden sis, iki deniz kazasının vuku - et vermiştir. Karadenizde Sövyetirin Poti Ti- manındaen gelmkte olan Norveç'ban dırali Torvangor isimli vapur, Boğaz viburnunda mazot. aldıktan ederken ssat 21 ankı mevkiinde karaya © turmuştur. Kaza, gemi kuftarma şir ketine bildirilmiş ve şirketin Bü - yükderedeki Hora tahlisiye gemisi. vapuru kurtarmak üzere kaza mahal line gönderilmiştir. Gemi 6500 gros tonluktur. 9.200 ton manganez ve 750 ton meyankö- kü yüklüdür. Bü yükle! Amerikanın Baltimor Kmanına gidecektir. Gemi dün akşama kadar 'yüzdürülememiş tir. İkinci kaza da, Kâradeniz Boğazı. nin ağzındaki Alacaburunla Karabu Tun arasında olmuştur. İngiliz ban- dıralı ve Slanholme adlı vapur bu İlki burun arasında yine sis yüzün - den karaya oturmuştur. Gemi kenâi kendini kurtarmak için çalışmakta dır... w müs fettişlik mıntakasına dahil vilâyet - r kongresi 8 ağustosta bu- İrada kız enstitüsünde toplanacaktır, ususi muhasebe büt- çelerine konulacak tahsisata göre «- srahhaslar bu değildir. Beyhude kendini yorma, jburaya gelen trenin bir vagonu yol-| — Bu ha na emin misiniz? — Eminim, çünkü Hüseyin To- mında bu haberin doğruluğunu | tasdik etti, — Bu küşük Mustafa denilen adisin doğru olduğu. dan çıkmış, beş kişi yaralanmıştır. ile karısının yaraları ağırcadır. Mehmet oğlu Fazıl Gül ile Fahriye Ilgez ve Saime Müştesal hafif surette yara-|Vali ve Belediye Reisi : Muhiddin Ostündağın Atinada yaptığı tetki Bunlardan amele Hayreddin lanmışlardır. ler sırasında, alınan resimlerden, İstanbula ilkgelen, bu gördüğünüzdür | hazırlanmaktadır. enin düşünme, tahlil ve ze- | İ yerlerinin beş, diğerlerinin üç BELEDİYEDE: Yeni Balıkhane Yine Haliçte Yapılacak Yeni Balıkhane binasının nerede ya pılması icap edeceği hakkındaki tet- kikler sona ermiştir. Prost, iki köprü arasında gvla maddelerinin toptan | satış yeri olarakayrılmasını ve buna | göre tesisat yapılacağını gözönüne lârak balıkhanenin de orada yapi sini terelh etmiştir. Yeni balıkhane binası, yumurta, li mon, patates, «oğan vesair m iğin gelecek sere yapılacak sinin yanında inşa edilecektir. Yeni balıkhâne binası, yumurta, limon, pa fates, soğan vesalr maddeler için ge- Tecek sene yapılacak hal binasının ya Bında inşa edilecektir. Yeni balıkha- Ne en son sistem tesisatı haiz olacak- ir. Vali Atinadan Ayrılıyor Atinada bulunan Vali ve Belediye Reisi Muhittin Üstündağ pazartesi istandan ayrılacaktır. Mu bittin Üstündağ, Atinada Belediyesi- lik mevzuu üzerinde birçok tetkikler yapmıştır. Yunanlı dostlarımız, İstan- bul valisine fevkalâde büyük misafir | perverlik göstermişlerdir. Talimatname Hazırlaniyor Yeni Belediye zabıtası mesini hazırlamıya encümen" yeni talimatnameyi Eylüle kadar bitirmeye çalışmaktadır. Bazı mülesseselerin hususi dilekleri de tetkik edilmek için bu encümene verilmiştir. Talimatnameye eğlence yerlerinin fiyatlarını tesbit ve alışve- riğte pazarlık meselelerine taallök e. den yeni hükümler konulmaktadır. Yeni Fiyatlar Biçilecek Eğlence, dinlenme, yıkanma talimatna- memur muh rinin ucuzlatılması etrafında lıklar devam etmektedir. - Bele: bu gibi yerleri semtlerine ve vaptık ları işlere göre sınıflara ayırarak, sat tıkları maddelere fiyat biçmek Üzere, bir proje yapmayı muvafık görmüş tür. Beyoğlu gibi yerlerdeki eğlence sınıfa ayrılması, yenecek ve içilecek madde | ler satan yerlerin içki ve yemekleri nevayri ayri fiyat konulması düşü nülenektedir. Sirkeci Meydanı Açılıyor Sirketi meydanının açılma Nafia Vekâleti tarafından hazırlanan proje aybaşında tatbik edilecektir. Ev velâ Sirkecide küçük eamlin bulun. duğu ada üzerindeki binalar kaldırıla caktıf Bu İş tamamlandıktan sonra Sirkecideki araba vapuru iskelesi de Şirketi Hayriyece beton olarak yeni baştan yapılacaktır. Zeytinyağlar Fena İktisat Vekâleti, Belediyeye gönder diği bir terkerede piyasadaki zeytin yağların İyi cins olmadığı moktasın; Belediyenin dikkat nazarını çekmiş- tir. Belediye karışık yağ satılmaması için için ne gibi tedbir alınması lâzımgel | diğini tetkik ederek vekâlete bir ra- MUHİTTİN ÜSTÜNDAĞ YUNANİSTANDA : por verecektir. YERLİ HABERLER YERLİ MALLAR : AR: Giyim n Eşyası Temuzdan Sonra Ucuzlatılacak Hükümetçe hayatın ucuzlatılmanı iç tedbirler arasında men- İsucat ve giyim eşyasının da ucuzla-|; tılması kararlaştırlmıştır. Bu itibar Sümerbank “umum -müdürlüğünö |“ i fabrikalarla diğer milli fabri- kalarımız mamulâtını perakende 0©- larak satan ve Sümerbankın bir eüz'ü olan yerli mallar pazarında sat eşyanın ucuşlatılmaşı kararlaştırıl » mıştır. Hazırlanan projeye göre, bir temmuzdan: itibaren İstanbul, Anka ra, İzmir, Mersin ve yakında açıla. cak olan Adana şubelerinde ucuzluk başlıyacaktır. Yapılacak ucuzluk nis beti bir temmuzda eşyanın üzerinde görülecek etiketlerden. anlaşılacak » tır. Yerli mallar pazarlarında dev - let ve resmi müesseseler memurları- na yapılan dört ayda dört daksitli satışların müddeti de âltı aya ve al- ti taksite çıkarılmıştır. Kadın Hekimleri Kongresi Amsterdamda toplanan beynelmi- tel Kadın hekimleri kongresine, mömleketimizden iştirik eden Dr. Ahmet Asım Onur İstanbula dönmüş tür, Doktor Asım Köngfe hakkında $u izahatı veriyor: — Kongre, Hollanda Ginekölogi Cemiyetinin ellinei yıl dönümü asebetile, Amsterdamda toplanmış, 35 millet İştirlik etmiş ve 644 gine- kolog gelmiştir. Memleketimizden de 7 meslektaş hazır bulunmuştur. Kongre, 1912 de Berlinde topla - nan son kadın hekimler kurultayın- l dan sonra, ilk dofa olarak içtima et- miştir. Toplantılar dört gün sürmüş- ür. Bu esnada 3 esas mevzua dair 10 İrapor okunmuş ve 115 serbest mev- #u Üzerine tebliğat yapılmıştır. Esas me şunlardı: 1 — Gebe lik ve döğüm esnasında görülen Haz valenin - sebep ve tedavisi, 2 — Thromböse ve Emboliz; 3 — Ror - monlar, Serbest mevzular arasında ben da “On üç senedenberi doğum ameli - yelerinde katani iptali his ile sldı - isimli bir tebliğ. de bulundum. 600 vaka üzerine yap tiğim bu travay epeyi alâka uyandır dı. Benden başka Türkiyeden Dr. Ha i neticeler, idi İhsan, Prof. Tevfik Remzi, Ali E- sad ve Diepmann da tebligat yaptı- lar. Kongrede 10 muhtelif fenni filim gösterildi. Bir kısmı renkli olan bu filmler çok enteresandı, Gelecek Uluslararası kadın Hekim leri kongresi 4 sene sonra Romada toplanacaktır.,, Elektrik Müdürü Geldi İstanbul elektrik idaresi umum! müdür vekilliğine tayin edilen Na- ha Vekâleti münakalât dairesi reisi Kadri dün sabah Ankaradan gelmiş| tir. Kadri Metro hanına giderek u- mumi mi lunan Süruri Devrimerden devir ve teslim işleri üzerinde izahat almıştır. Kadri ile muavini Süruri dün öğ. leden sonra da Silâhtarağadaki fab- riksya giderek tetkiklerde bulun - muştur. Umumi müdürlük, bir tem İmuzdan “itibaren faaliyete geçecek. tir. X Frankfurter Caytung gazetesi nin harici siyaset muharriri Bayan Margaret Boveri dün şehrimizden Triyesteye hareket etmiştir. Muhar rir Triyesteden kendi idare ettiği o- tomohille Berline dönecektir, * Maarif Vekâleti, Topkapı Sara- atika, Eski Şark, Türk ve Eserleri Müzeleri dühuliyele- Tatil günlerinde yarım © dühuliye verilmek suretiyle gezilebilecektir. —— Teşkilât Genişletilecek Perakende alış verişte, maktu fi- Yat esası tatbik edildikten sonra, e$- nafın pazarlığa girişmemeleri için, sı kı bir kontrol yapılacaktır. Bunun $- çin, Belediye mürakabe teşkilâtı ge- nişletilecektir. Bu maksatla bir proje ür muavinliğine tayin o- 25-6-938 | Ankaradan : Telefon ve Telgrafla İstihlâk Vergisini Azaltan Lâyiha Ankara, 24 (TAN Muhabirin- den) — Öğrendiğime göre hiikü- met İstihlâk vergisini azeltan yeni bir kanun lâyihası hazmrıya- rak Meclise verdi. Bu arada şa- yak, yünlü, battaniye veya bu ne- viden diğer giyeceklerdet alınan İstihlâk vergisi esaslı surette in- Mirs'ecektir. Yabancı Memleketlerde Okuyan Talebenin Askerlik Dersleri Ankara, 24 (Tan muhabirinden) — Yabancı memleketlerde tahsilde bu Yunan “Türk 'talebelerden okudukları mekteplerin talebelerile birlikte as- kerlik dersi de görmeleri hakkındaki bir kararname çıkmış ve'Tesmi geze- tede neşrolunmuştur, Talebelerin bu hususta, talebe mü fettişleri veya okudukları mahalle - rin konsolos ve yahut sefaretlrince tasdikli olarak getirecekle Jara istinaden haklarında aşağıdaki şekilde muamele yapılacaktır. 1 — Yabancı yüksök okul mezun- ları, a — Türkiyede askerlik dersi gör meden yabancı ve yüksek okullarda askerlik dersi görenler 3 ay, b — Türkiyede askerlik dersi gö- ferek orta askeri ehliyetname almış olanlar 2 ay, 2 Türkiyede askerlik dersi göre rek tam 'askeri eliliyetname almış o lanlar bir ay Hazırlık nizam ve usullerimize gö re talim ve terbiye gördükten sonra imtihanda muvaffak olanlar yedek subay okuluna gönderilir. Muvaffak olmıyanlar, Türkiyede askeri ehliyet İname aldığına veya almadığına gö- Te, gelecek devrede hazırlık kıtala- rına #evkedilirler. Yabancı Jise ve orta okullarla, mu adili mektep mezunları Türkiyeye geldiklerinde bulundukları yerdeki liselerden birinin kampına iştinik ot tirilir ve imtihan sonundaki muvaf- askeri &hliyetname veya askerliğe hazırlık derecesini gösterir vesika ve rilir. Mali Kredi Projesi Meclise Geldi Ankara, 24 (Tan muhat İngiltere hükümeti tarafı: İleketimize açılan büyük m mali kredinin encümenlerdeki müza" keresi bitirilerek meclis ruznamesin€ alınmıştır. Bir Ölüm Cezası Ankara, 24 (Tan muhabirinden) — İnegölün Osmaniye köyünden Arif oğlu Cevadın ölüm cezasına çarptırıl ması hakkındaki Başvekâlet tezkere si meclis heyeti umumiyesine arz© Tundu. İnönü Kampına Giden Talebeler Adana, 24 (Tan muhabirinden) — 37 Türkkuşu talebesi bugün İnönü” ne hareket etmiştir. Safranbolu Alayına Sancak Verildi Safranbolu, 24 (A.A) — Bugün Or general Fahrettin Altay tarafından Atatürk adına Safranboludaki piy& | de alayına merasimle sancak veri miştir, (Diğer Ankara haberleri 10 un& sayfamızdadır) TAKVİM ve HAVA 25 Haziran 1938 CUMARTESİ J sıncay Gün: 30 | Rebiü Güneşi 4.29 — Hızır: S1 Ru Öğle: YURTTA HAVA VAZİYETİ Yeşilköy metecraloji istasyonundan —— Ban malümata göre Doğu Anadoluda “ Karadeniz kıyılarında hava bulutlu. 2 bölgelerde açık gecmiş, rüzgürl Stikametten Ege kıyılarında ei diğer bölgelerde orta kuvvete esmisi. Dün İstanbulda hava acık geçmi, r Bir imali şarki istkametten saniyed8 * MA 3 metre hızla esmiştir. Sast üm metre 7889 millmetre idi, Hararet eN Ü, güneşte 503 gölgede 20,5 ve en AZ sentlerat olarak kaydedilmiştir.
