13 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

13-6-033 BUGÜN Fransa - İtalya İhtilâfı Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL | “Nevyork Taymis,, gatetesi Avru- b, lerini tahlil eden bir yazısında pi rensa ile İtalya arasmdaki anlaşa- aazlığın sebeplerini şu üç nokta- toplamaktadır: İh, — İspanya, İtalya, Fransanın bü niyyet delili olarak cümhuri- İk, © İspanyaya karşı kara hududunu Ikmasını istemiş, Fransa ise bunn “ettiği için iki taraf arasında baş- : an müzakereler kesilmiş ve İtalya dun kapanmasından önce mü- il | yeniden başlamıyacağım irmiştir, — Tunus. Burası 1881 denberi nın himayesi altındadır. İtal. vag Puralarda bir çok menfaatleri iy Tunusun stratejik mevkii çok indir. Burası İtalyanın eline ge İtalya Akdenizdeki mühim ge- daha fazla hâkim olur. İtalya, ta doğan İtalyanların da İtal “ tabiiyetinde kalmalarını istiyor. Yi, < Fransız kanunlarına aykırı dü | er. Bu mesele de Fransa - İtalya masına mâni olmaktadır. ii Müstemleke askerleri. İngil- ay, alya anlaşmasında İtalya, Ha- yem halkını zabıta ve müdafaa Sacı haricinde asker yapmama. phbüt etmiştir. , SAsız Koloniyal ordusunun bü-| a bir kısmı müstemleke ahalisin- A, teşkil edilmiş olduğu halde, İtal- Pransanın da kendisine karşı bu- İ |, Bümasil bir taahhütte bulunma. a temiştir. Halbuki Fransa, müs- *ke halkını, memleket müdafan- an, Kaynaklarından saymaktadır. Vaz İtalyanın bu talebini kabul et hiçlikten sonra Tunus halkından 60 ,, #iker çıkarmayı kararlaştırmış- Amerika gazetesine göre iki taraf daki ihtilâf noktaları bunlar- Londra gazeteleri de bu hahix üze- “e hir hayli neşriyat yapmakta ve j i j noktalar üzerindeki fbtlâflar yü- İnin bozulduğunu anlatmaktadır. oslovakyada * İy ekoslovakya hükümetinin Südet çanlar iaarfından verilen muhtı- Ti, Müzakere esası olarak kabul et- İş geildiriliyor. Muhtıranın Südet- i Henlayn tarafından geçen Nisanda leri sürülen sekiz esasa İn, “ettiği söylendiğinden hu sekiz z kaydetmek faydadan hali değil. 1 / Çeklerle Almanlar arasmda tam İk At 2) Südet Almanları meşru Kyşrlik olarak kabul ederek bu mü * garanti etmek, 3) Devlet için- uy mantara ait olan sahaları tayin Ve hukukan tanımak 4) Alman ik hi, “Fina tam muhtar hökümet te- Sa ir kullanmak esasını tanıma! we» milliyetini tanımak ve AL Yasi felsefesi dairesinde yaşa- çı akkını tanımak, yi Mikümeti bu esasların, kendi ! EE milliyetler statüsü ile uz- ki, d, ğine inandığı için bu esas İş, *#sinde müzakereyi kabul et-| avlıyor, İmkânm ne derece realize edile tek, Ni önümüzdeki günler gösle- ya Hari. a ağn harhinin ne kadar uzaya- İpi tetkik eden (Times) gazete | e aya muhabiri, bu harbin ne dik, i yaşını tamamlayacağını Da $onra tetkiklerini şu şe- “a, lisa ediyor: Küygur Ve yıllar geçtikçe iki taraf iş mek 5) Kendi milliyetine ait | Ya! resmi bir nota meşretmişlerdir. aricinde yaşayan her vatandaş Bunda; ahiren satın alınmış olan İn. | unun himayesini sağlamla. | 9il7 bayrağını herp malzemesi tica - | kümetin memnuniyetsiz! 1918 de yapılan haksızlıkları | 7etini icra için sulirtimal etmiş olmak | ren ikinci bir ihtarın yapılacağını &- j Açmak ve tazminat vermek; 7) |/& itham edilen gemilerin bir listesi çıkça beyan etmiş olduğunu ilâve ey-| lara ait sahalarda Alman me- | PlUnmaktadır. HARİCİ HABERLER Amerikada Sivillerin Bombardımanına Karşı Duyulan Umumi Nefret pes... Mareşal Göring Fransız Hududunda Teftişler Yapıyor Paris, 12 (A.A) — Tan gaze- tesinin Strasburg'dan aldığı bir telgrafa göre, Göring, dün se- bah ani olarak Strasburg'un kar- şında Ren nehrinin üzerinde- ki Alman köprüsünün başına gelmiştir. Karisruhe'den gelen Mareşal refakatinde bir kaç ge- neral olduğu halde derhal Ren köprüsünün üstüne gelerek Reih sver tarafından son zamanlarda vücude getirilen müdafaa ter- (batını uzun uzadıya tetkik et- miştir. Mareşal ile maiyetinin neh- rin sahilini takip ettikten son- ra arabalara binerek teftişleri- ne devam ettikleri, Ren'in Fransızlara ait kısmından görül müştür, Berlin, 12 (A.A.) — Resmt maahfil, mareşal Göring'in Al manyanın garbinde icra etmekte olduğu seyahat hakkında her türlü sarih malâmat itasından içtinap etmektedirler. Meksika Grevlerinin * Siyasi Ehemmiyeti Meksiko, 12 (A.A.) —- Puebla vilâ- yelinde başlıyan umumi grev olduk- ça sivasi ehemmiyeti haizdir. Cünkü du Kiev, Heticulnmur NA rafından Meksika ekonomik vaziyeti- nin vâhim olduğu ilân edildiğ ve bü- tün vatandaşlardan memleket ekono- misinin inkişsfına mâni olacak her türlü hareketten ictinap edilmesi ta- lep edildiği bir sırada baş göstermiş. tir. Bu suretle Puebla amele sendika- ları Kardenaş'ın siyasetine karşı 2- yaklandıkları anlaşılıyor. Ayni za- manda m konfederasyonunun kati emirlerine karşı da gelmiş olu. yorlar. Mu da gösteriyor ki Meksi- kad sendika disiplini her tarafta te essüz etmemiştir. Bir Frankist Notası Burgos, 12 (A.AJ — Gazeteler, e... eeasesemeaakikekesaekeeseamesemeeeeeesemeseeemeeeeemeeee ilemektedir. “enyaykları idareyi sağlamlamaya ee taşi, (S$tirmeye imkân buluyorlar GREYLERİ iha tarafın kurduğu | teşkilâtı . JAMAYKA ER lay, İN zıddıdır. Ve bu yüzden İngiltere müstemlekelerinden e Jamayka, son “sty, , Astızmaya, veya biribirine günlerde birçok grev hâdiselerine sahne olmuş- de, Ne Ti tar. İşçilerin grevi, o kadar tehlikeli bir hal sk Mu rin ir birleşec: © ba, Hakkaktır. faakt bugünkü va müştır ki, Bükâmet bunlara karşı seker bevkinğ le 4,'* Sayet ademi müdahale te- lüzum görmüştür. Yukarıki resimler, grev zama ilân, mahiyet alırsa, muharebe nından bir sahneyi ve grevcilere nutuk söyliyen xi *rla, fakat eksilmiyen hu- amele liderini göstermektedir. “ki, alabildiğine devam edip gi- arraramarereseaeaaereasereasaraaaana LE Amerika Hariciye Nazırının Nutku Mister Hull Böyle Memleketlere Silâh Satışının Durdurulmasını Tavsiye Ediyor Vaşington, 12 (A.A.) — B. Hul, gazetecilere beya- natta bulunarak, bombardıman tayyarelerinin, bunları sivil ahaliye karşı istimal eden memleketlere satılma- ması tavsiyesinde bulunmuştur. Güzetelerde intişar eden ve Arr- rika Hariciye Nezaretinin halihazır da bu vâdide bir tazyik plânını tetkik etmekte olduğuna dair olan haberle- A İİ AR İ KONT CİANONUN | Ç lede enk , söylenmektedir. TİR 1 ihtivaflı davrana hakkındaki tedbirler, Hariciye Neza- retinin hava bombardımanlarını tak- bih etmesine rağmen Japonyaya pılan bombardıman tayyareleri ihra- catı dolayısiyle hükümetin maruz kaldığı müşkülât yüzünden ittihaz e- dilmiştir. Çine ve Japonyaya karşı bi taraflik kanunu tatbik etmeden yapı lacak şeyin şimdilik bundan ibaret öl duğu zannedilmektedir. Çünkü bu ka nunun tatbikı birçok ihtilâtlar doğu- rabileceği gibi Japonyadan ziyade fazla mikdarda Çini müteessir ede- cektir. Bitaraflık kanunu tatbik edil- mediği takdirde Japonyaya silâh gön derilmesine mâni olmak için ambar- gonün lüzumuna ihtiyaç gösteren hu- susi bir kanun çıkarılması icap etmek tedir.” Bu gazete, Hul'ün Taponyaya yapı- n satışlar azalmadığı takdirde hü- göste İL li UZAK ŞARK Büyük Bir Tehlike Tokyo, 12 (A.A.) — Domei ajansı- na Haifeng'den bildiriliyor; . Çin kıtaatı Yangise nehrinin ce- nubunda bendleri Haifeng ile Çeny- sov arasında tekrar üç yerinden yık- mışlardır. Lunghai demiryolu mn takası suların istilâsı tehlikesine ma- ruz bulunuyor. Japon”müfrezeleri kısmen Çin iş. galt altında bulunan mıntakadan a- lelâcele geçerek bendleri tamir et- mek emrini almışlardır. | | | i . ar İngiltere Milli Müdafaa Nazırının Mühim Bir Nutku mem Nazır, Yapılan Hazırlıkların Büyük Bir Harbi Derpiş Eftiğini Söylüyor Londra, 12 (A.A) — Milli Müdafaa Nazırı İnskip, Hatfild'de söylediği hu- tukta evvelâ İspanyadaki bombardı- re telmih eden B. Hul, Vaşıgtonun : LONDRA ZİYARETİ k manlardan bahsederek İngilterenin ve diğer payitahtların, sivil ahalinin |g Kİ doğrudan doğruya müdahalesine ve kurban gitmiş oldukları bombardı-|g & 4 Yademi müdahale siyasetinin değişme- manları takbih etmiş olduğunu ha-|p Maksaf, ye re Yİ sine lüzum kalmaksızın meselenin hal | arlatmış ve Amerika Hariciye Nera-Ig Bir Taarruza ZE siya, Yİledilebileceği ümidinde bulunmuş - retinin şimdiki hattı hareketini tas «e a 2 Otur. : li — Re- m Be) gendüliikisikeninzik senil e BE Mes ye 0 ç Glee emen bale kmdali pr ilân etmek, ç talya Hariciye Nazırı Kont Ciano Şİden İnakiyi, Ahmanyaniı şimdiye kâ- 2 — Bu bombardımanları teshil iğ temmuzda Londraya gelecek ve Xldar göstermiş olduğu diplomatik ve edebilecek her türlü teşvikleri tak- |) İngiltere - İtalya anlaşmasının Kİ politik meziyetleri önümüzdeki hafta bih eylemek. (| tatbik sahasına konmasını mülke” Öİ yarda da göstermesi lâzımgeleceği ka B. Hul, hükümetin sarfedeceği £a- İf vasi oni e : Baatini izhar etmiştir. İ aliyetir i İğ heniir bu haber hakkını - 7 İaliyetin Amerikan aileme ie Dn yürütmemektedir. Esasen X) Ingiliz silâhlenma siyasetinden m A biki İs me. iş| bahseden Nazır, tekrar İngilterenin bombardımanında O kullanabilecek | 9 anlaşmanın tatbiki İspanya me- a EM memleketlere satmıya mâni olmak. |Ç #elesinin halline bağlıdır. Bu me ; sulh azmini te — “a > tan ibaret olacağını tasrih etmiş, fa-|ç selenin de ballolunacağım gös- j lanma siyasetinin şim, ga adar İn- | kat sözlerinin muhatabı yalrız Ame-|ç teren hiçbir emare ; göze çarp. t giltereye yüklediği fedakârlıklardan | rika olmayıp diğer ecnebi memle-|Ç mamaktadır. İhtimal ki maksat, | daba ağır fedakârlıklar istilzam ey - ketler de olduğunu ilâve eylemiştir. |Ç Yeni bir siyasi taarruza Gemi 4 ediğini kaydeylemiştir. Nevyork Taymls'in mütalensr. — |ç ve İmgiliere Beşvekiline, İspam- Öl. Çi, lerini bitirirken, hüküe Mevye e İŞ — çünhniden sre lari gittiğini Yİ metin bütün milletin yardım ve tas- Kem beryar Mİ İY A lesinin 9İ vibine mühtaç olduğunu çünkü yapıl fabrikalarına Hul tarafından yapılan | anlatarak İspanya meselesinin : ihtar hakkında tefsirlerde bulunan |Ç ballini beklemeden Habeşin ik : makta olan hazırlıkların bir büyük Nevyork Taymis gazetesinin Vaşing.|4 bakımı İngiltereye tanıtmaktır. &| harp derpiş edilerek ele alındığını ve ton muhabiri diyor:ki: e sofiy Fakat Chamberlain'in bu mese- Çİ zaferi temin için mevcut bütün vasi- ** K) taların kullanılması icap eylediğini e- hemmiyetlle tebarüz 'ettirmiğtir. FRANSA Silâhlanma Programı Paris, 12 (A.A.) — Hükümet dün- kü kabine meclisini, salı gürü topla- nacak olan mazırlar meclisi tarafın dan tasdik edilecek olan yüz kadar kararnamenin tetkikine tahsis etmiş ir. Bu kararnameler lâhlanma programının genişliğinin i- teşekküllerin © vücude | getirilmesine dair bazı tedbirlerde bulunmaktadır. AMERİKA İptidai Maddeler Nevyork, 12 (A.A) — Nevyork Taymis gazetesi, iptidai maddelerin tekrar taksimi için bir dünya ekono- mi konferansının toplanması hususun da ticaret nazırı tarafından Yapılan telkini mevzuu bahsederek diyor ki “Şurasını unutmamak lâzımdır ki, tatmin edilmediklerini ileri sürerek iptidat maddelerin adilâne bir şekil- de taksimini istiyen memleketler, ge ri kalan milletleri bugün onları kon- irol edenler kadar İstismar etmek İs- tiyorlar. Bu devletler emperyalizmin nihayet bulmasını değil, kendilerine daha büyük bir hisse ayırmak arzu- sunda bulunuyorlar.,, MEKSİKA Ecnebi Mektepler Montevideo, 12 (A.A) — Hususi mektepler hakkında parlâmento en- cümeni tarafından yapılan tahkikat arasında si - cabettirdiği ri Futbol Dünya Kupasında Yazan: B. FELEK Pariste bugünlerde bitmek üzere olan dünya futbol kupası bir takım müsahabelere imkân verdi. Bir spor mevzuu olmaktan ziyade umumi bir konu saydığım için bu mü / sahabelerden bir kısmını bu sütun- larda yazmayı doğru buldum. Biliyorsunuz ki, bu müsabakaların en beklenilmiyen neticesi İsviçreli- İerin Almanları yenmesi oldu. İsviçrelilere Avrupadaki orta halli şöhretlerine mukabil Almanların, he- le Avusturyanın ilhakından sonra ek de ettikleri büyük kuvveti bu makfıs peticeyi tahmine hiç de yer vermiyor du. Lâkin olan oldu. 4 milyonluk bir demokrat memleketin ateşli gençleri 70 milyondan fazla totaliter bir küt- leyi temsil eden Alman takımını yen- di. Bu neticeyi tesadüfe hamledeme- yiz. Çünkü bu takımlar evvelâ hera- bere kaldılar. İkinci maçta İsviçreli- ler kazandı. Bu mağlübiyetin sebep- lerinden birini şöyle izah ediyorlar: Alman futbolünü Otto Nerz ismin- de bir zat idare etmektedir. Evvelce mektep hocası iken futbola olan me- rakı dolayısile spor mürebbiliği mes. leğine giren bu zat, Alman takımına güzel galebeler temin etmiştir. Lâ- kin dünya kupasinin arifesinde bu a- dam istifa etti veya ettirildi. Çünkü Alman takımına Avusturyalıları ak mak istemiyordu. Avusturyalıların o- yunlarile, Alman sisteminin hiribiri- ne uymıyacağını, hattâ arada zihni. yet farkı mânevi antrenman ayrılığı olduğunu düşündü. Bu işin doğrusu Almanya namına dünya kupasına A- vusturya milli takımını olduğu gibi sokmak idi. Lâkin Alman efkârı u- mumiyesi önünde böyle bir harekete kim cesaret edebilirdi. Otto Nerx çe- kildikten sonra Alman takımına A- vusturyalıları da aldılar ve işte neti- €e bu oldu. Mütehassısların işine ka» rışmca İyi netice alınamıyacağının bir delili daha... ü , * Rivayet ediyorlar ki, bu dünya ku- pası final maçlarının Fransada tertibi 4 milyon franga mal olmuş, yalmz Felemenk Hindistanı denilen Ayus- tralyadaki Holanda kolenisinden ge- len takımın seyahat ve ikamet mas- rafı bizim para ile 18 bin lira kadar tutmuş. Bütün takımların seyahat ve ikamet masraflarını yüklenmiş olan Fransız federasyonu maçların ilk günü bir milyon sekiz yüz bin frank hâsılat yaptığı için mütebaki maçlar- da masrafını kapatacağını ummakta- dır. Böyle büyük spor hareketlerini, spor organizasyonlarını işittikçe gip- ta ediyoruz. Bir vakitler Balkan o- yunları, Rus temasları gibi çok geniş #por organizasyonları görmüş olan memleketimiz son bir iki senedir kı- sır bir devre yaşıyor. Sekiz klüplük milli küme maçlarının bile bu sene beş, altı bin lira hir ziyanla kapan- ması böyle organizasyonlar için daha başka el, başka zihniyet ve başka görgü lüzumunu anlatmıya da ki- fidir. A İsviçre - Almanya maçını Lanc&- nus ismindeki meşhur Belçikalı ha- kem idare etti. Bu adam, bu maçın idaresi kendisine verildiğini işitir « şitmez müsabakanın çok sert olma- sından korktuğunu söylemiş ve haki- katen öyle cereyan etmiş. Spor kri- tikleri hakemlerin her şeyden evvel müsabıkların mânevi tesiri” altına girmemelerini ileri sürerler, Ne doğ- ru mütalea. İrlandada Yapıla Ordu Manevraları Dublin, 12 (A.A.) — Irlanda ordü- sunun hitama ermiş olan manevra - ları siyasi mahafilde büyük bir alâ - ka tevlit etmiştir. Bu manevraların neticesinde mebus Frugoni'nin ileri | hedefi, şimali Irlandadan gelecek sürdüğü iddiaların doğruluğu tahak-| herhangi bir taarruza karşı muka - kuk etmiş olduğundan, encümen hu-| vemeti hazırlamaktı. Bu manevra - susi mekteplerin kontrola tabi tutul- | lar, serbest Irlandanın teessüsünden- (ması hakkındaki konununun tasdiki- | beri ilk defa olarak yapılmış olan en "ni istemiştir. mühim manevralardır.