11 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

TUPk “CASUSÜU. M.SİFİRİN MüAnEkE IBAIıA No. 26 Yozan. M. SIFIR Köprülü Hanındaki Hurrı et ve İtilaf Casus Şebekesi Mehmet Ali Bey Benetle ko- nuştuktan sonra koşa koşa arkadaşlarını buldu ve Benetin is- tihbarat teşkilâtı. hakkındaki ar « zularını anlattı. O akşam bu iş için bir toplantı yapıldı. İstihbarat teşkilâtına dair müzakerelere girişildi. Bu aralık İstanbul polis mektebi müdürü G., miralay Sadığı görmi- ye geldi. Şu haberi getirdi; — Kapiten (Benet) beni buraya gönderdi. (Benet) istihbar teşkilâtı hakkındaki arzularını Mehmet Ali beye bildirmiştir. Bu teşkilâtın bi- ran evvel yapılmasını hepinize dost ça tavsiye ediyor. Benetin böyle ayrıca da haber göndermesi, Hürriyet ve İtilâfı şev ke getirdi. Teşkilât hemen o akşam Mmeydana getirildi. Varılan karar şu idi. Fırka mer- keıinde ıstirıhw ışlq-ih? uğnşmak şına Mehmet Ali Bey geçecektı y e Za-öıfati ile pofis müdürü Tahsin, muavini Kemal, polis siyasi kısmı sabık müdürlerinden Şeref, Kadı - köylü Radi, polis mektebi müdürü G. bulunacaktı. Eski emniyet şube müdürlerinden İspartalı Kemalin idaresi altında ayrıca faal bir is- tihbarat heyeti meydana getirile- sek, bu heyet hariçte çalışacakların aldığı haberleri bu komisyona gön- derecek, komisyon da İngiliz ma - kamlarına bildirilmiye lâyık hava- disleri ayırıp Mehmet Alinin vasıta sile siyası mümessile gönderecekti. rtesi gün, Sirkecide Köprülü hanında bir daire kiralandı. İçi birçok bölmelerle muhtelif kı- sımlara ayrıldı. Çeşit çeşit döşeme takımları, yazihaneler, sandalye - ler alındı. Her taraf döşendi, dayan dı. Dairenin kapisı üzerine de (Hu- susi Türk zabıta idarehanesi) lev - hası basit bir törenle takıldı. Kah- weler, şerbetler içildi, muvaffakı - yet duaları da edildi. İspartalı Ke- mal müdüriyet masasına geçti: Sa- bık maliye mümeyizlerinden ve ko yu itilâfçılardan meşhur kör R. baş kâtip, Kadırgalı H. pehlivan Kadri, sakallı Cemil kısım âmiri oldular. Fırka merkezinde bulunan birkaç iş ,&iz de kâtiplik için geldiler. Fırka merkezinde ve Köprülü hanında kurulan casusluk şebekesi- nin esas kadrosunu bunlar teşkil ediyordu. Sıra, hariçte çalışacak ve asıl casus rolünü görecek küçük memurlara gelince teşkilâtçılar du rakladılar. Öyle ya, hariçte kim- ler çalışıp casusluk edecekti. Ve sonra bu öyle kolay ve herkesin yapacağı bir iş te değildi. Adam bulunsa da bunlar bedava çalışa - eak değillerdi ya... Elbette ay baş- larında maaş ve her gün de yaptık ları masrafları istiyeceklerdi. Müdür İspartalı Kemal, yokluk içinde şaşırıp kaldı. Fırkadan veri- len emirde her şeyin düşünüldüğü, temin olunduğu bildirilmişti. Fa- kat esas unutulmuştu. Derhal vaziyeti istihbarat komis- yonu reisi Mehmet Aliye haber ver di. Adam istedi, memurlara maaş ve Mmasraf vermek için bir bütçeye ve tahsisata lüzum gösterdi. Kendisi- ne şu cevap verildi: — Bütün bunlar yirmi dört sa- atte temin olunacak... Ertesi sabah, yeni şebekeye yar- dım için Kapiten (Benet) tarafın- dan tanınmış İngiliz casuslarından Değirmendereli K. M., Üsküdarlı terzi M. Kasımpaşalı Kolbaşı İ. den mürekkep bir grup gönderildi. Der- hal işe başlandı, Öğleden sonra da polis müdüriyeti tarafından da dört sivil memur yardımcı olarak gön- derildi. Bunlar da İspartalı Kemal tarafından. verilen direktiflerle ö- teyeberiye dağıldılar. Kapiten (Be net) ile polis müdürü Tahsinin yar- dımları hiyanet şebekesine biraz can vermişti. H akikaten yirmi dört saat için de Mehmet Ali vâdini tut- muştu. İdarehanede çalışacak me- murların maaşlarından başka, dı- şarda kullanılacak memurlar için şimdilik ayda iki bin lira ve günlük. lira ayrıldığını, jmasraf - parasının gönderildiğini bildirdi ve maaşlar için lâzımgelen bordronun aybaşın- dan evvel yapılarak gönderilmesi- ne lüzum gösterdi. İspartalı Kemalin içi biraz rahat etti. Fırka, yalan söyleyip kendisi- ni aldatacak ve ay başında âleme rezil ve rüsvay edecek değildi ya... ,Henren memur aramıya başladı. Memurlara ellişer lira maaş vere - cekti. Polis müdürü Tahsin ile mu- avini Kemalin yardımları sakesin- de iki gün içinde yirmi istihbarat memuru bulundu ve vazife başına gönderildi. Hafta sonunda kadro ta mamlandı. İspartalı Kemal ateş gibi kırk memurun âmiri oldu. Artık her akşam fırkadaki istihbarat komis- yonuna zarflar dolusu raporlar gön deriliyordu. “Hususi zabıta,, tam kadrosile etrafa hiyanet ağlarını kurmuştu, tutulacak ve takılacak safdilleri bekliyordu. Biz bu idarehaneye alınan kırk memurdan hiç çekinmiyorduk. Çün kü bunlardan yirmi ikisi polis mü- B AN L £ 11 -4 - 938 » a YERLİ HABERLER BELEDİYEDE : Kahve ve Gazino lar İçin Yeni Bir Talimatname Belediye kahyehane, çayhane, ga- zino ve birahaneler hakkında hazi- ran başından itibaren tatbik edil - mek üzere bir talimatname hazırla- mıştır. Şehir meclisine verilen bu tali - matnameye göre, bu kabil dükkân- lar kâgir binalarda zeminleri parke, karosimen mozayık veya ksiloit gibi bir madde ile döşeli olacak ve zemi- nin münasip bir yerinde bir ucu lâ- ğima bağlı sifonlu ve iskaralı bir de- lik bulunacaktır. Masalar, iskemleler, kanapeler da- imi bir temizlik içinde ve masaların üzerleri mermer, cam, mozayık ve - yahut temiz örtülerle örtülmüş ola- caktır. Peyke, kanape ve sandalyaların düz ve cilâlı tahtadan olması üzeri maroken veya maroken taklidi ko- lay temizlenir bir madde ile örtül- müş bulunması şarttır. Lüks kahve ve çayhanelerle pas- tahane ve birahaneer ve gazinolar mefruşata ait bu kayıtlara tâbi de- ğildir. Kahve, çay pişirilen veya iç- ki ve meze hazırlanan yerlerin ze- mini ve bir buçuk metreye kadar du varları her vakit yıkanabilecek şe- kilde su geçmez bir maddeden yapı- lacak, tezgâhın üzeri de mermer, cam veya mozayık kaplı olacaktır. Kirli kaplar akar şehir suyu ile yıkanacak, yıkanmış kap ve fincan ve bardaklar her tarafı kapalı maz- but camekânlar içinde bulundurula- caktır. Çatlak, kırık fincan, bardak, ta - bak kullanılması ve bu dükkânların içinde berber bulundurulması ya - saktır. Ayakkabı boyacıları da bu kabil yerlere girip çıkamıyacaklar - dır. Artık meze ile içkiler derhal ka-| dökülecektir. Plâjların Tarifeleri Belediye, mevysimin yaklaşması dolayısile plâjlar için yeni tarifeler tespitine başlamıştır. Bu arada Flor ya plâjı tarifelerinde de ucuzluk te- min edilmiştir. Bu sene, pazardan başka günler plâjlara, bir kabine için bir kişiden 20, iki kişiden 30 ve üç kişiden kırk kuruş alınacak, pazar günleri de bu fiyatlar 30, 45 ve 60 kuruşa çıkarılacaktır. dürü Tahsm ıle muavininin adam- ları idi. Bunların casusluk ve hat- tâ polislik ile değil, okuyup yazma ile bile alâkaları yoktu. Diğerlerine gelince bunlar da fırka mensupla - rından bir kısmının oğullarından, adamlarından, ibaretti. İstihbarat memurluğunu Sirkeci kahvelerin - de, Galata meyhanelerinde, Beyoğ- lu birahanelerinde adam dinlemek- ten ibaret sanan kimselerdi.. Hiç kimseye zarar gelemezdi. Sözün kısası; toplanan kırk adam dan bir adam bile çıkamazdı. (Devamı var) Hataylılar Antakyaya Gidiyorlar Hatay intihabatı için Türkiyede bulunan Hataylılar, Antakya ve İs- kenderuna gitmiye başlamışlardır. Geçen hafta içinde 300 kadar Ha- taylı iki kafile halinde Antakyaya gitmişlerdir. Bunlar reylerini kullan dıktan sonra tekrar memleketimize döneceklerdir. Şişli Halkevindeki Toplantı Şişli Halkevinde birkaç haftadan- beri devam eden dissiplin münakaşa- sına dün de devam olunmuştur. IJün- kü konuşmada sosyal hayatın karak- ter üzerindeki tesirleri, dissiplin için müeyyedeler, mükâfat ve mücazat meseleleri üzerinde görüşülmüş ve münakaşalara tanınmış terbiyeciler iştirak etmişlerdir. Avusturyalı Eski Muharipler Yakında memleketimize Avustur- yalı eski muhariplerden mürekkep bir heyet gelecektir. Heyet Çanakka- lede ölen Ayusturyalıların mezarla- rını ziyaret edecektir. Bir Hintli Gazeteci Cenubi Afrikada Durbin şehrinde çıkan “Indian Vievvs,, gazetesi mu- harrirlerinden Ismail Veliyullah Mu hammed evvelki gün şehrimize gel- miştir. Hintli muharrir, Türkiyeyi daha iyi tanımak maksadile, daha önce Mısır ve Suriyeye uğradığını söylemiştir. Hintli gazeteci şehrimiz de üç gün kalacak ve buradan Ati- naya gidecektir. y Emniyet Müdürlüğü alâkadar- lara bir tamim göndermiş, şehrimiz- de çalışacak bütün musiki sanatkâr- larının Turk musiki yayım kuru- ı İ randam bir murakabe ile bu &esılxa)arı kont- rol edeceklerdir. »4<Balkan Iktisat Konseyini aç- mak üzere şehrimize gelen Adliye Vekili ve Hariciye. Vekâleti vekili Şükrü Saracoğlu dün akşamki eks- presle Ankaraya gitmiştir. Y Tarihi Türk musiki konserle- rinin ikincisi dün gece saat 21 de Fransız tiyatrosunda verilmiştir. Ülkirüe eei sa Bir Yılda Nekadar Yaş Meyva Yenmiş ? Belediye bir yıl içinde şehrimizde istihlâk edilen yaş meyva hakkında bir istatistik yapmıştır. Bu istatisti- ğe göre, geçen 937 yılında şehrimiz- de 3.488.750 kilo elma, 512.672 kilo kiş armudu, 2.591.090 kilo ayva, 492.670 kilo nar, 1.372.770 kilo kes- tane, 235.340 kilo ceviz, 52.150 kilo muşmula, 3.219.010 tane mandalin ve 29.218.696 tane portakal, 51.630 kilo muz satılmiştir. Toptan meyva fiyatları 936 ve 937 yılları arasında esaslı hiçbir fark gö- rülmemiştir. CEMİYETLERDE: Yeşilaycılar Güzel Bir Müsa- mere Verdirler 'Yeşilay Kurumu, dün öğleden sonra, Fransız tiyatrosunda güzel bir müsamere vermiştir. Kurümün ikinci reisi doktor Ibrahim Zati, ce- miyetin faaliyetinden bahsederek: “— Biz alkolün düşmanı değiliz. Bu maddenin çok faydalı hizmetleri vardır. Fakat iş alkolizme dayanın- ca Yeşilayın müdahalesi başlar. Ye- şilay mücadelesi bir fantezi değil, milli bir mücadeledir.,, demiştir. Bundan sonra kurumun umumi kâtibi profesör Fahrettin Kerim söz almış, Yeşilayın on sekiz yaşına gir- mekle artık rüştünü isbat ettiğini söy lemiştir. Kurumun kurulmasındaki yüksek gayeleri, propaganda tarzla- rını anlatmış ve “Biz gençliği karan lık izbeler yerine tabiate sevkediyo- ruz. Yürüdüğümüz yol, feni ve ilmi esaslardan mülhemdir.,, demiştir. Hitabelerden sonra bir keman konseri verilmiş ve Feyziâti lisesinin küçük kız talebeleri tarafından bir çok güzel milli oyunlar oynanmış- tır, Talebeler, birçok milletlerin mil- li kıyafetlerile sahneye çıkmışlar ve kıyafetini temsil ettikleri milletlerin milli oyunlarını oynamışlardır. BOLİSTE: — — | Tramvaydan Düştü, Yaralandı Vatman Mustafanın idaresindeki 86 numaralı tramvay, Aksaray de- posundan hareket ettiği sırada bir kaza olmuştur. Tramvaya atlamak istiyen Nail isminde bir ihtiyar düşerek bacağın dan yaralanmıştır. Ayni tramvay bi- raz sonra Taksimde şoför Alinin ida- resindeki 3339 numaral otobüse çar vaareLan Idris, ve Sülefman isminde iki kumarbaz Beykozda Muşlu Arifin kahvesinde kumar oynararken suç üstünde yakalanmışlardır. Ü A ğ Gazoz İmalâthaneleri Gazoz imalâthaneleri hakkında yeni bazı esaslar konmuştur. Gazoz imalâthaneleri, memba sularının kü çük şişelere taksim edilme yerlerine mahsus olan talimatnamede gösteri- len bütün sıhhi ve fenni şartları ha- iz bulunacaklardır. Ayrıca gazoz İ- malâthaneleri yalnız şehir suyu kul- lanacaklar ve gazozlar yüzde 10—12 gram şeker, 40, 45 santigram asid sitrik veya asid lâktik ile orta dere- cede asid karbonikten yapılmış ola- caktır. Meyvalı gazozlar için ayrıca koku verecek kadar — esasns ve az miktarda zararsız boya konulacak - tır. Bütün gazozlar behemehal renksiz şişelerde bulunacaktır. İçinde gözle lunanların satılması yasaktır. AMERİKAN KIZ KOLLEJİNDE DÜNKÜ MÜSAMERE: alkışlandılar, Dün Bebektekl Amerikan Kız Kollejinde güzel bir müsamere verildi, Robert Kollej — di. Bilhassa, Beyazıt, Kaygal, $Şükrü Mete, Sabih Üstel, Münel Özelsel, Atalay Ülgüz, ve Amerikan Kız Kolleji Türk Talebe Birliği tarafından hazırlanan bu müsamerede Samim Sirmen, Ferdi Safi Tuğman, Halük Keskin, Perihan Eralp, Sütude Felek çok Gogol'ün “Mürfettis,, isimli Ikl berdelik piyesi büyük bir muvaffakıyetle temsil edil- Bu resimlerde, piyeste rol alan gençleri, kıyafetleri İle görüyoruz. | Üwlrümeü Urdma 5— lll görülebilecek tortu, çöp, kıl ve sair yabancı maddeler ve kirlilikler bu - Ankaradan E Telefon ve TelgrınBJ Yasa Bi Zonguldak Kömür Havza İstihsalâtı n di a Ankara, 10 (Tan muhabirind?? *81 — Karabük demir ve çelik kalarımız, 1941 senesinde men faaliyete geçecektir, Bu hi | $ rikalar, kömür ihtiyacını ZO0 )ül daktan temin edeceklerdir. BUf ımî) için, havzanın yıllık istihsal "ı bir tarını artırmak üzere tedbirlef Ü içi lınmaktadır. ;lı Yapılan hesaplara göre, İ 'ıml' nun 1941 nihayetine kadar kaya: 475000 ton maden, 420 Yüi ton kömür, 170000 ton kireç d%.ı 45000 ton — muhtelif ki — ce W 1.110.000 ton gelecek ve fa dan 180000 ton çelik, 20000 q dökme demir, 24000 ton mü,*.—hı kat, 255000 ton — demir '! N 110000 ton çimento, 35000 " bep, muhtelif ki ceman 624000 ton lı.).,.l kedilecektir. li. i Zonguldak havzası yalnız ıll. bük fabrikası için senevi M j milyon ton kömür temin od % tir. Buna devlet demiryollari mîî).. diğer nakliye vasıtaları ihtiya€ memlekette yeni tesis edilmiş M ve edilmekte bulunan fabrik: | q ihtiyaçları ve dış piyasalara lan sevkiyat ilâve edilecek ol! şimdiki halde — istihsal - edi 2.000.000 ton kömürün bir artırılması lâzım gelecektir. kim kömür havzası da yıllık is salini 5.000.000 tona çıkarmak li,î: tedbirler almaktadır. B% Bir taraftan memleketin 'lq yaçlarını karşılamak - için körf Dta, havzasının istihsalini artı: a mecbur olması, diğer taraftan P ( (, | rabük, Kayseri, Kırıkkale, Yo l.,:; ve Ankara fabrikalarının fa: T leri için lâzım kömür yeyâ !i,.s maddeler ile fabrikalarda imâl '*'('i] dilecek eşyanın nakli, komü! V" MEMLEKETTE: * Model Tayyarecilik |» 3i i Kursu Açıldı "*“ B Tokat, (TAN) — İlk tedrisat TÜ) t tişi Ali Aslan Erer tarafından İf DHk edilen bir tayyare modelciliği MV açılmıştır. Kursa devam eden $© 5| V| bayan olmak üzere yirmi muallif , | rafından yapılan model tayyı Ğ havanın müsait bir zamanında * rulacaktır. | oq ——— —— İ | ZİLEDE: Köylerde Koyun ı Hastalığı Görüldü " Zile, (TAN) — Hacılar, AP' '—ı kışla ve Gölcük köyleri koy | kîı keçilerinde kıl kurdu hastalığı *j 'a mış, lâzım gelen tedbirler alı * Zile, (TAN) — Vilâyet, ye reisi Z. Aksoya işten el miştir. Belediye azasından Kâ: leli belediye Teis vekili tâyin muştur. 4 beğiy ,5'; 11 Nisan 1938 | PAZARTES # LN 4üncüay — Gün:30 — Kasım' İ Arabi: 1957 Rumi! | Sefer: 10 Güneş: 5,27 — Öğle: “İkindi: 15,56 — Akşam: Yatsı: 20,19 — İmsâk: Yürdun Trakya Ve Egze hoı"eleî'n V nubi Anadolunun Garp kısımlart!” bulutlu, Karadeniz kıyılarile Ortâ £ luda kapalı ve yer yer yağışlı, d""(f. | lerde çok bulutlu geçmiş, ru7r.fal' Ü ıı._ eli ve Ege bölgelerile Karadenizif 6' 11 kısımlarında Şimali, diğer yerler istikametten, orta küvvettto esmi' Dün, İstanbulda hava âz bulutlU rüzgâr Cenubu Garbi ısuk'ırrıcnel" İ'h' de 2 ile 3 metre hizla esmiştir. r'ğâ barometre 764,3 milimetre idi. ha çok 10,4 ve en az 4,5 santigrat olari dedilmiştir. Bün