9 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

Frankistler Barselonayı da i Konsey Komisyonları tehdide başladı Proje ve Tekliflerin (Başı 1 incide) göre, kükümet, müdafaa hazırlıkla- rını İlerletmiştir. Sıhheti tam olan bütün erkeklerin silâh altına alınma sı hakkındaki kararnamenin. bugün neşredileceği teyit edilmektedir. Fab rikalârda ve umumü hizmetlerde ka- dınlar erkeklerin işlerini yapscak- lardır. Hor gün birçok gönüllüler eephe- ye sevkedilmektedir. Alınan son tedbirler sayesinde, a- silerin denize doğru giriştikleri ileri hareketleri o durdurulmuştur. Bu Tetkikine Başlandı TAN (8AŞMAKALEDEN MABAT) Balkan Kelimesinin Yeni Mânası (Başı 1 incide) yol almakta en büyük bir haz duyo- ruz. Dahili işlerimizde tuttuğumuz yol- lar, bazan eski ölçülerle demükresi esaslarından uzak görünüyor. Fakat yaptığımız iş, milli birliğe ve ömür- lü menfaate dayanan ve müşterek niyetli bir dünyanin ileri kolu diye (Başı 1 incide) tahakkuk edecek işlerdir ve gün geç- tikçe tahakkuk etmektedir. Biz İngil tere ile Fransaya müzskere ile hal- lolunacak meseleler teklif ediyoruz. Onlar eskiden bize hep kendi talep- lerinden bahsediyorlardı. Bugün biz, onlara ne istediğimizi bildiriyoruz. Aradaki fark apaşikârdir. Bu da fa, ve kuru gürültüye bağlı değil, Göbels, Meydan Okuyor DünyayıTekrar Ta Etmek Sırası Gelmiş 9-4-938 toya tevdi edecektir. Bütü8 halarda her dört Aryalıya bir Yahudi kullanılması miştr. Fakat 1919 dan evvel değiştiren Yahudilerle askerliğ mış olanlar bu hükümlerden na tutulacaklardır. Avukatla hendisler, doktorlar, ticaret VE sat memurları hakkında & tedbirlecrin nisbeti eksiltil k n 1 n z t ' , ğ ü l a bir milli siyaset güden daha yüksek, |dünyanın en büyük ordusunu kur/| o Çekoslovakyada endişeli cephodeki cümhuriyetçi müdafaası günden güne sertleşmektedir. Havas mubabiri, cümhuriyetç rin, Toledo ve Caceres eyaletleri da- hilinde taarruza geçtiklerini ve taar- Tuzun şimale doğru muvaffakıyetle inkişaf ettiğini bildiriyor. Cümhuri- yet kuvvetleri 15 kilometre Lerledik ten sonra Villar dö Bedroso ve Car- zas Colejo kasabalarını muhasara ct» mişlerdir. Hükümet kuvvetleri, kazandıkları $#on muvaffakıyetler sayesinde bu mntakada Frankistlerin münakalâtı- ni tehdit etmektedirler, İngiltere, Franco'ya ikrazatta bulunacak İngilter mali mahfillerinde zanne- dildiğine göre ecnebi gönüllülerinin gitmesini ve dahili harbin vitmesi- ni müteakip Franco hükümetine mü- him miktarda ikrazatta bulunulacak |" tır. Bu mabfiller İngiliz hükümetinin ajanı Hodgson ile Buryos'da bir ik- Taz meselesinin görüşüldüğünü ilâve eylemektedirler. Siyasi mahfillerde dolaşan şayislara göre, İngiltere hü- kümeti General Franco'dan İspanyol hududumun masuniyeti hakkında ka- ti teminat almıştır. Fransada B uhran .. mn mala mesinin henüz daha kabil olmâması- na müteessif bulunan B. Daladier, sa- nıldığına göre, sosyalistlerden demek ratik ittilak partisine kadar genişle- miş bir ekseriyete dayanan az âzalı bir kabine kurmıya gayret edecektir. Ekonomi Konseyi âzaları bir görünüş , (Başı 1 incide) B. Yuvanoviçi nutkunda Yugos - lavyanın Balkan cephesinden başka Merkezi Avrupa veAkdenizle alâksla rı bulunduğunu, fakat Yugoslavya- nın kendisini herşeyden evvel | bir Balkan devleti saydığını ileri sür- müştür. Ziyafet çok samimi bir bava için- de geçmiştir. EB. Besaryanın nuru m Balkan “Basin Birliği Türk Milli | Komitesi adına dün Serk! Doryanda verilen ziyafetin sonunda eski (Os- manlı nazırı B. Besarya boş bir nu- tuk söylemiş, çok alkışlanmıştır. şerefine verilen ziyafetlen leri arasında bulundum. Kamâl A- tatürk'ü o zaman Selânikte tamdım. Atatürk Türk milleti gibi çok üstün bir insan malzemesine, doğru yolu göstermiştir, 4000 senelik Türk me- deniyetini canlandırmıştır. Böyle bir medeniyet sahibi olan Türkler, uzun asırlar yanlış yollarda dolaşmışlar- dır, Türklük) İ tamamile unuta- daha ahenkli, daha verimli bir de- mokrasi hazırlamaktır. Ss ik şık buluşuyoruz. Tanışıyo- ruz. Dertleşiyoruz. Bunlar â İdeta nişanlı 2iyaretleridir. Zaruri bir evlenme hedefini hazırlıyorlar. Bu Altmış milyondan fazla Balkanlının federe, büyük bir devlet kurmayı ve zaruri sayacakları günler uzak de- Bildir. Harice karşı Balkanları beraberce temsil eden, varlığını ve istiklâlini beraberce düşünen ve koruyan, İç iş- lerinde ayrılığı ve hususiyeti muha- faza eden, fakat Iktisadi menfaatler- de müşterek bir nizam, tam bir iş bölümü, daha verimli bir çalışma â- rıyan bir Balkan federasyonu bugün için belki de bir rüyadır. Fakat har halde tatlı bir rüyadır. Bir taraftan iç ahenk ve cazibesi federasyon rüyasını beklendiğinden 32 bir zamanda hakikate çevirebilir Ahmet Emin YALMAN İTürkçe kelimeler de karıştırmış ve nutkunun sonunda Türkçe: “Yaşasın Türkiye, Yaşasın Atatürk,, diye ba- ğırmıştır. Nutuk alâka ile dinlenmiş ve çok ulkışlarmıştır. Konsey günleri programı Balkan Antantı ekonomik konseyi çalışma ve merasim programı şu Şe- rak kendilerini yalmz e tespit. edilmiştir: tarafa bırakmışlar, kendi kendilerine Osmanlı udinı takmışlardır. Bilir misiniz ki Osmanlılık denilen ölem içinde en zavallı, en berbat rol ler Türklere düşüyordu. Bütün kül- fetler onların sırtında idi Mukabi- kom Avonların tçtimai, 14 te Yalova” ya hareket, 20 de Yalova otelinde ye- mek, 10 isan pazar — 12 de Yalovadan & hareket, 13 buçukta Yat klüpte öğle yemeği, 18 buçukta Bü- hedef te bir Balkan federasyonudur. | diğer taraftan harici tazyik bugünkü | maya bağlıdır... İsviçrede Nazi aleyhlarlığı hükümeti tarafından protesto edil- miştir. Fakat protestodan önce İsviç- yordu. Viyanada çıkan Reich Post gnze- tesi muhabiri Romada tevkif olun- muştur. Mevkufiyeti plebisit müdde- tince devam edecektir. Le Temps gazetesi müstesna olmak leri Berlinde müsadere edilmiştir, Se- bep Avusturya rahiplerile Papalık arasındaki işlerden mufassalca bah- setmeleridir. Fransız gazeteleri tarafından veri- len malümata göre, Avusturyadaki İ Alman kıtalarının çoğu Avusturya - dan ayrılmıştır ve bu hal, Çekoslo- vakyaya karşı yakın zamanda "bir darbenin düşünülmediğini göstermek tedir, Avusturyada bütün propaganda kaynakları plebisit için faalivete geç- miş bulunuyor. Şimdiden yapılan tahminlere göre, alınacak reylerin yüzde sekseni Avusturyanın ilhakı le- hinde olacaktır. Fakat Yahudiler rey vermekten hariç tutulmuşlardır. Bun lar bir müddettenberi Dolfüs ve Şuş- nig devrine sit birtakım âbideleri ve hatıraları kazımaya memur edilmiş- lerdi. Mocarğelanda, Yahadi nüfazant Budapeşte hükümeti de Yahudfle- rin nüfuzunu iktısadi, kültürel, fen- pi, edebi ve artistik hayatla tahdit etmek İçin vâsi kanım salâhiyeti is- tiyen bir lâyihayı bugün parlâmen- ye 2. İsviçrede Kontans'da vuku bulan Bazi aleyhtarı bir toplantı Almanya re hükümeti tahkikat açmış bulunu- üzere bütün Fransız ve İngiliz gazete- Çekoslovakyada Südetlerin bisite iştirak edecekleri zip olunuyor. Plebisite yulnı# tebaası iştirak edecektir. B Pragdu Henlayu purlümentedi kümete anlaşmanın mümkün dığını söylemiştir. Hükümeti ma için şartları memleketie yet ve demokrasinin devami, birliğinin muhafazası, Çeki hâkimiyetinin devamı ve devifi hinde propaganda yapıl Südetlerin bu esasları kabul leri, daha ileri bir şey ist göstermekte ve bu vaziyet uyandırmaktadır. Gazeteler, B. Paul Boncouf fından dün Moskova ve V. yük elçilerile Prag ve Budi ta elçilerine verilen talimat da tefsiratta bulunuyorlar. Bayan Tabuis, Ocuvr g diyor ki; Çekoslovakyanın müd. için yeni müzakerelef “B. Paul Boncour tarafındaf koslovakya komşularına çok larak “ Bir Alman taarruzu vuf$ duğu takdirde hattı hareketleri her türlü karar için elzem bif olarak telâkki edilmiştir. Diğer taraftan Popüler g; ha ileri giderek, İngiliz hattı Mek» ketindeki kıymetin Fransaya # tüp ettiğini bildirmekte ve" & sut bir surette açılmış olan metanetle yürüdüğü takdirde İ neticeye varabilecektir. İl i maliy Bakınız, B. Besarya neler diyor: | jinde hiçbir nimet yoktu. Bütün Türk | yükadadan İstanbula hareket, gi Nİ ler Neye ari m LE ri hudutları Türkler için birr mezarlık | 11 nlsan pazartesi — Doktız buçuk- BURDURDA : | bi na kalan ham Sİ MM ek ta, Tekeş hak kfaçla eöenpesiikei Haç | 98 Kuraya Sait EE C iii ' rim. “Türk doğdum. Doğduğum çalar, maksatlar uğturuna bir düziyeİta komisyonların içtima, Kestel Gölü Gg 1 #i, sosyalistlerin hükümete iştirak | yen bötün Yugoslavyaya sittir, BİL! yn veriyorlardı. 12 nisan sah — Dokuz buçukta n- mumi içtima, 15 te Dolmabahçe sa- rayında terihi sergiyi ziyaret, 16 da Hakikatleri en iyi gören büyük adam Taşıyor Burdur, (TAN) — Kışın donan ve tisinin milli meclisi, yarın için toP-| yisesinde vaftiz edildim. Unsur beki Jantıya çağırılmıştır. Eğer sosya - | edip etmiyecekleridir. Sosyalist Par | Kum papası tarafından bir Rum ki ni istanbul Radyosu mından Vlah azlığına . mensuptum. Tistlerin kabineye iştiraki aleyhinde karar verilir ve bu süretle Daladye bir kabine kurmak mecburiyetinde kalırsa sosyalistlerin bu kabineye müzaheret” eyliyecekleri her halde muhakkak gibi gözükmektedir. B. Daladye,'kabinesini kati suret- te teşkil etmeden evvel, pek muhte- mel olarak sosyalist partisinin mali meclisinin vereceği kararı bekliye - cektir. Bu takdirde kabine buhranı ancak pazar günü nihayete erebile- cektir. Saat 23,10 da Elise sarayından çi- kan B. Daladya gazetecilere şu be-| yanatta bulunmuştur: “— Enlernasyonal politikanın in-| kişafları ve dahili ve mali güçlük - ler sebebile, kabinenin en nihayet pazar sabahı kurulmuş olması lüzu- muna kani bulunuyorum. Azmim bu yoldadır. .Cümhuriyetin ve vatanın menfa- ati namına bütün Fransız enerjileri- nin anlaşması hakkındaki hitabimın her muhitte müsait akisler bulacağı nı ümit etmekteyim.,, TOPLANTILAR © DAVETLER e Bugün; Yarın saat 17 de Dekırköy Halkevinde konservaluvardan Kebahat ve Orhan tara- fından birer könser verilecek ve doktor Rauf Fehmi Barerman tarafından siyasal Yardım mevzulu bir konferans verilecektir. 4 Okullarda disiplin meselesi etrafında Şişli Halkevinde tertip edilen münakaşalı koniteransların dördüncüsü yarın saat 16 da Tahsilimi Romanyada gördüm. 1913 senesinde Londrada topla- nan Balkan sulh konferansında Türk maurahhast olarak bulundum. Bir ta- rafta biz Türkler vardık. Karşımız- da o zamanki Sırbistanın, Yunanis- tanın, Bulgaristanin, Karadağın mu- rahhaslarını gördük. Bu toplantıda yakından tanıştıkça kendi kendimize şöyle dedik: “Biz biribirine yakın, biribirine benzer adamlarız. Düşman olmamıza sebep yok. Ahbap olma- miza her sebep var. Ne diye biribiri- mizle dövüştük' Bu dersi her vakit için öğrenmiş bulunuyoruz. Bundan sonra Balkan- blar arasına anlaşmamazlık ve düş- imanlık giremez. Bütün: Balkanlılar Türk milleti- ne teşekküre borçludur. Toprağı s0- ğuğa karşı koruyan bir kar tabaka- sının ne gibi tesirleri olursa Türk idaresinin de o yolda tesirleri dokun muştur, Türkler, milli hususiyetleri» mizi ortadan kaldırmıya kal adi İar. Kar tabakası eriyince, altından biten çiçekler gibi, yeni milletler or- taya fırladı. Türkiyeye 24 sene uzek kaldım, Yeni Türkiyeye ilk defa geliyorum. Etrafıma bakıyorum: Memliki Şâ- hane nerede Paşalar Hazaratı ner- de? Hiç şüphe yok ki ortada bir mu- cize var, Fakat izahı kolaydır. Ha- kiki Türkiyeyi ancak bu defa ker şımda buldum. O zamanlar Türkiye yoktu. Memleket yanlış idealler urka- sından gidiyordu. Milli ideali olmi- yan bir cemaat hiçbir zaman ymililet olamaz. Sonra Türkiye tek ayakla gidiyordu. Tek ayakla pek çok yol alınamaz. Türk kadınlarının hayata karışması sayesinde Türkiye iki a- yaklı bir varlık olmuştur. Bu hakikatlerin hepsini gören A- tatürk, bizim Makedonyamızin bir çocuğudur. Makedonyalı sıfatile ta- rihte çok iyi arkadaşları vardır. Bü- yük İskender bunlardan biridir. İs- kender, Akdeniz medeniyetini Asya içerilerine yaymıya çalışan adamdır. Bu Makedonyalı büyük adam, “Türk milleti gibi birinci sınıf bir in- san malzemesinin mukadderatına istikamet vermiştir. Türkler ön n3- muslu, en dürüst ve istidatlı İnsan- lardır. Romanyada (o bir darbıme- sel var: Adalet Türklerle beraber Romanyadan gitmiştir. Son zamanların tarihi, Türkleri hep menfi rollerde gördü. Şimdi Türkler müsbet ve yaratıcı rollerine kavuşmuşlardır. Geri kalmış, yıkıl- mış, biribirinin arkasından gelen harplerde hnrup olmuş bir memleket te yaptıkları işlere mucizeden başka ad verilemez. Burası benim vatanım olduğu için bunları söylerken iftihar duyuyorum. Türk milleti inkişaftan başka e- mel tanımıyor. Arazisinden mem- İ nundur. Kimseden toprak istemiyor. | Rumenler, Yunanlılar, da ayni vaziyette bulunuyorlar, Men faatleri, gayeleri bir olan bütün bu insanlar bir tek tip teşkil ediyorlar, Herbirimiz kendi kendimize ne ad verirsek verelim, hepimiz Balkan ti- pine mensubuz. Ben burada etrafıma baktığım zaman kendi kafatasıma İbenzer o kafatasları © görüyorüm. Fazla olarak şimdi Balkanlılık dü- şünce ve idezline de kavuşmuş bu- Iunuyoruz. Hepimizin müşterek eme- miz şudur: Balkanların bir gürültü ve fesat kaynağı olmadığını bütün âleme isbat etmek ve aksine olarak müşterek bir Balkan medeniyeti ya- ratmal Boğaziçinde gezinti, 17 de Beylerbe- yi sarayında çay ziyafeti, 13 nisan çarşamba — Dokuz bu - çukta umumi heyet toplanması, 15 buçukta bay Kakinis tarafından kon ferans, 16 buçukta tahrir komitesi- nin içlimsı, 20 buçukta vali tarafın- dan ziyafet. M4 nisan perşembe günü 15 buçuk- ta son toplantı, protokolün imşalan İtaası, Balkan gazetelerinin hararetli neşriyatı Atina, 8 (A.A.) — Atina ajansı bildiriyor: Bütün gazeteler, Balkan Antantı memleketleri Basin konferansının Istanbul toplantısını çok bi alâka ile takip etmekte, içtimn-hak- İkinda geniş malümat vermeki# ve konferans mesaisinin Balkan mü- letleri arasındaki münasebetlerin git tikçe daha sıkı bir hale getirilmesi bahsindeki © ehemmiyetini bilhassa tebarüz ettirmektedir. Bütün güzeteler, Spiros Nikolopo- losun hatırasına kârşı gösterilen ta zimi de kaydetmektedir. Müteveffa Nikolopulosun güzete- İsi olan Etnos diyor ki: “Etmoğ gazetesi, müessisi ve Ati- nada toplanan ikinci Balkan Basını konferansının reisi olan Nikolopulo- sun hatırasına karşı gösterilen bu yüksek hürmet nişanesinden dolayı çok mütehassis bulunmaktadır. Et- nos, güzide Türk gazetecisi Ercüment Ekrem Talu ile Nikolopulosun vefatı karşısında teessürlerini bu derece sa- inimi bir surette İzhar eyliyen kon- İeransın bütün delegelerine en ha- raretli teşekkürlerini o göndermeyi kendisine bir vazife bilmektedir. Yugoslav matbuatı yazın da düden denilen yerlerden a- karak kaybolan Kestel gölünün suları ara sira düdenler tıkandığı için taş- makta, köylümüzü zarara sokmakta- dır. Şimdi düdenler yine tıkanmış, su lar etrafı kaplamıya başlamıştır. Bundan 6 sene evöel de ayni hal görülmüş, suların kapladığı şeseden kayıklarla geşmek mecburiyeti hâsıl İolmuştu. Nafia Vekâletinin Antalya- duki su idaresi düdenleri açarak su- yun çekilmesini temin etmişti. Hal- buki Antâlyadeki su işleri idaresi kaldırılmış bulunuyor. Bundan do- layı köylüler endişe içindedirler. Hü- kümet süratle müdahale edip düden- leri açmazsa zarar ve felâket ihtime- li vardır. —— KARABÜKTE : Feci Bir Ölüm Karabük (TAN) — Geredenin Sarı- oğlu köyünden Sezai oğlu 28 yaşında Ramazan, İş sahasında çalışırken, tuğ la yığınlanle bir vagon arasında kal- mış feci şekilde ölmüştür. —— ——— ——-——— lanân Balkan Antantı Ekonomik Kon seyi ve Balkan Antantı memleketle- Hi Basın Konferansı etrafında geniş malümat vermekte ve Balkan An- tantı memleketleri gezetecilerinin Türk meslektaşları, resmi makamlar ve halk tarulindan gördükleri sıcak hüsnükabulü bilhassa tebarüz eltir- mektedir. Diğer taraftan gazeteler konferan sın açılışında Türk heyeti reisi B. Yunus Nadi ve Yugoslavya heyeti reisi Avala ajansı direktörü B. Yo- (10,50 Eminönü Halk Evi gösterit # Öğle neşriyatı: Sant 12,30 Pıfikla 'Türk irtnikisi, YEN vadis, 19,05 Plâkla türk © mi Sen, Akşam neşriyatı: Suat 18,30 Konferans: Bninörü vi namına Kemal Allan Çimar yatından bir temsil, 19,15 Konfera versite namına: Doçent Galib yatı ucüzlatmak için ne gibi ted mahdır), 19,5 Borsa haberleri, 200) mmeltin Rıza ve arkadaşları taraf iüsikisi ve balk şarkıları, 20,45 voru, 20,48 Ömer Rıza tarafından, söylev, 21/00 Belma ve arkadaşlari dan türk müsükisi ve halk şorkula ayarı), 21,45 Orkestra: 1 — Çevi bel o Puva dorman 2 — Röostey “ tans, 3 — Meyerber de zon Manfred: Babi Parat, 15 Ağan leri, 22,80 Plâkla Sololar, Opera WE parçaları, 22,50 Son habeler ve programı 23,00 Son, Ankara Radyosu | Öğle Neşriyatı Seat 1340 Karışık pik meyi Pit: Türk müsikisi ve hale şarkı” Dahili ve Baret haberler, AKŞAM KEŞRİYATI: Sart 18.30 Pâk neşriyatı $8,3f Isra Esragöz (Küçük Ali), 19,15 ml eikisi ve balk şarkıları (Servet arkadaşları), 20,00 Seat ayari VE, peşriyat 20,15 Türk müslkisi ve kıları, (Hikmet Toza Sesgör ve a) 21,09 Hukuki konuşma! SüreyyB 21,15 Stüdyo salon orkesirusu, 1 — Hungarın 2 — Runeeches Babo 3 ai Die Verber, 22,00 Ajans haberleri pinli program, OPKRALAR, OPERETLER: 10 Bezli kısa dalgası: Leo Fal ritden 21 Lâyiprig' Hubergerin ball,, isimi opereti 21 Varsavs” (Kalman'ın “Monmartre menek opereti, RESİTALLER: 18,15 Varsovüi Piyano resitali € nov v8.) 48,15 Berlin kasa dalgasi” in bahar şarkılar: 18.20 Balgrsd' vi Ve bunu müteakip piyano resf:sli lin kısa dalgam: Piyano sonatlar Belgrad, 8 (A.A) —Bütün Yu- vavnoviçin nutuklarının ehemmiyet- B. Besarya nutkuna vavkit vakit! goslavya gazeteleri, Istanbulda top- lerini de ayrıca kaydetmektedirler. > 31 Belgen Tüİe melda 21 Belgrad: Halk garkıları Yapılacaktır. Ben Jön Türklüğün ilk müessis-