10 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN Beck'in Roma Seferi Ömer Rıza DOĞRUL ehistan Hariciye Nazırı Mira- lay Beck, evvelki gün Romada fine verilen ziyafette, İtalya kral kealiç; Habeşistan İmparatoru * İmparatoriçesi namına kadehini —— ve İdırmakla Lehistanın da Habeş il-| kini resmen tanıdığım gösterdi. Wi suretle İtalyanın Habeş fethini Hbıyan devletlerin sayısı bir hayli MEmuş oluyor. thistan Hariciye Nazırmın, Sin- E Mussoliniyi ziyareti ilk defa va- bulmakta ve ziyaret gerek Lehis- tan, gerek İtalya, gerek Almanya ta- ehemmiyetle karşılanmak - Hidir. Hakikatte, Varşova ile Roni aki münasebetler, hiçbir va- > bügünkü kadar samimi değildi. #rşova, Roma ve Berlin arasındaki Münasebetleri sağlamlıyan bir âmil, İshistanın Milletler Cemiyetine kar. N tenkit edici bir vaziyet alması ve birliğini Roma ve Berlin dü- Hincelerine daha uygun bir tarzda te- İlki etmesidir, Berlinin Korrespondens gazetesi, ziyaret mü- Msebetile, Lehistanın beynelmilel ağır basmak istediğini Milatryon, Bunun mânası Lehistanm büyük Üivletier raamelesi görmek istemesi Y* büyük devletler arasında vuku- İülacak bütün müzakere ve anlaş. Malırda bir taraf teşkil etmeyi iste Mesiğiz, İhtimal kI, son ziyaretin bir hedefi «5 İngiltere - italya, İngiltere - AL ya müzakereleri sırasında Lehis- menfaatleri lehinde İtalyayı ka- ve ilerde vuku bulacak mü- re Lehistanın iştirakini te- Min etmektir. Lehistan Hariciye Nazırı, bu sıra- Habeş yurdunun İtalya tarafın. Ün ilhakını tanımakla memleketinin yi maksatlarına hizmet etmiş olu Ta, 'akat Lehistan Hariciye Nazırı- iy, en bu şekilde hareketi ve Le hi» siyasetinin Roma - Berlin Wine doğru teveccühü sırasında Lbistan dahilindeki siyasi cereyan- ha fazla Almanya aleyhinde bir | iyet alıyor. Lehistanda yaşıyan Yapanların sayısı 800 bin kadardır. tanda yapılan arazi ıslahatı, bu yn ekalliyetinin elindeki toprak- alıp Lehli köylülere dağıtmak- » Sonra, Londra gazeteleri tara- 4, ân verilen mütemmim malüma- #öre, Lehistanda “Yahudiler ve Al Münlar Lehistandan defolmalı,, şın- ki taşıyan bir Leh cemiyeti teşek- etmiştir. Bundan Lehistan dahili siyaseti ma siyaseti arasında zıddiyet luğu göze çarpıyor. Lehistan ikümetinin bu zıddiyeti kaldırmaya valla olup olmuyacağı belli değil- Piltin meselesi  ven kamarasında dün vuku eğ bulan müzakereler sırasında Sttiği © MüstemlekâeNazırının irat taka tutan, İngilterenin Filistini teğ; © Siyasetini takibe devam ede- oni iç anlıyor. Birkaç gün önce de N 'Bilİz Nazırı, bir toplantıda söz Dan İY ve Filistinin yalmz Müslü- Büğiy,:* değil, hıristiyanlara ve Ya- A 3, “© de nit olduğunun anlaşılma- Pahlargı Beldiğini izah etmişti. Bu i i, g, » taksim projesinin de Filiş- Man, Parçaya ayrımakla Müslü Bözetyi. tiyan ve Yahudi hukukunu Miy ak Ve üç din mensuplarını tat- Yo, EYİ istihdaf ettiği göze çarpı- Filistindeki Müslüman, ey “ Yahudi alâkaları biribiri. ar, ar mütedahi! ki, bunları Yk rçalışrına ayırmıya o İmkân isten uzaklaştırılan Ya- escig; “rü, Ağlama Duvarına bağlı Veya Ya azaklaştırılan Arap mahç olanın bütün emelleri de v bu Bir, din harimi etrafında topla- we” Binin gi h Mpg en bu Akdeniz kıyısındaki bu Vay kağ unun karışıklıklardan ko- 2v kurtulmıyacağı anlaşılıyor. İSPANYA: Hükümetçiler i Kuvvetli Bir Filo Sahibi Londra, 9 (Hususi) — Cümhuriyet bahriyesinin kazandığı son deniz 24- feri üzerine müvazene cümhuriyetçi ler lehine halledilmiş bulunuyor. Bu gün, cümhuriyet İspanyasının emrin de, iki kruvazör, tamirde bir zırhlı, ve âsilerinkine çok daha faik bir de- nizaltı torpito muhribi filosu vardır. Asilerde ise iki kruvazör ve hafif su- rette silâhlı küçük bir ticaret filosu kalmıştır. Harp vaziyeti Roma, 9 (A.A.) — Kalamoçadan Stefani âjansının bildirdiğine göre; Fuentes de Lihre'den Alfambraya kadar bütün cephe üzerinde bu sabah şafakla beraber şiddetli bir harp baş lamıştır. Frankistler, iki saatlik bir topçu ve tayyare hazırlığından sonra Piyade hücumuna geçmişler, fakat hükümetçilerin şiddetli mukavemet - lerile karşılaşmışlardır. Muharebe tam bir inkişaf halindedir. Barselon, 9 (A.A) — Yarı resmi membalardan öğrenildiğine göre, asi tayyareler, Aragon civarında dört kö yü bombardıman etmiştir. İngiliz ve Fransız harp gemi- lerine karşı yapılacak taarruz Londra, 9 (A.A)— Son defa Blânş ve Brilland destroyerlerine yapılan taarruz hakkında bugün Avam Kama rasında beyanatta bulunan deniz ba- kanlığı parlâmento sekreteri B, Cop- rey Şekspir demiştir ki: Hükümet, Ingiliz harp gemilerine bu neviden taarruzları çok vahim te- lâkki etmektedir. Hükümet, şahitle- rin ifadesine göre mevzuubahs tay - yarelerin cümhuriyetçi İspanyol hü- kümetine ait olduğu kanaatindedir ve bu hükümete protesto hotası ver - Fransanın Pursüyant torpito muhrj - binin bir İspanyol harp gemisinin ta- arruzuna uğrıyarak Vendres limani- Ba girdiğini ve iki kişinin yaralandığı İni bildiriyor. 2 CEZAYİR: Belediye Reislerile Âzalar Çekiliyor Cezayir, 9 (A.A) — Cezayir bele- diye reisleri ve belediye meclisi aza- ları istifa etmektedir, Şimdiye | ka- dar 22 belediye reisiyle 101 belediye meclisi azası istifa etmiştir. öğ ALMANYA: Kuvvetli Bira Yasak! Berlin, 9 (A.A) — Almanyada ar pa kıtlığı dolayısiyle dahili istihlâk için kuvvetli bira imsli 6 Marttan Hibaren yasak edilmiştir. MR. Üniformalı Cemiyet Kurmak Yasak Kahire, 9 (A.A) — Kral Faruk, ; askeri mahiyettek! bütün cemiyetle rin memnuiyetine ait ölan kararna- meyi imzalamıştır. Bu karsr, yeşil ve mavi gömlekli- ler teşkilâtlarının ilga edilmiş oldu- ğu ve bu teşkilâtlara ait üniforma, nişan ve silâhların müsadere edilece ği mânasına gelmektedir. KISA HABERLER k Fransada iilEi bir Kızılhaç meclisi - nin kurulmasına karar verilmiştir. X Süriyede Krallık İâninin yaldönümü dün kutlanmış, merâsine hükümet te iş- tirak etmiştir. X İnğilterede bir sivil tayyareoilik dax #mi müsteşarlığı ihdasna karar verilmiş tir. X İngiltere Lord Şarsöliye Heyişam, TAN Muharebe Tekrar Şiddetlendi Bir Japon Kıtası Dün Sarı Nehri Geçti Japonyada Yiy ecek Maddeleri Yüzde 40 Nisbetinde Yükseldi Amal Marğturı Siren. A ŞALIN a 8 Ok işaretleri Japon ilerlemesini gösteriyor Newyork, 9 (Hususi) — Hankovdan bildirildiğine göre Çinde harp yeni- den şiddetlenmiştir. Japon kıtaları- nın sarı nehri geçmek için yaptıkları taarruz hareketleri inkişaf etmekte - dir. Bu kıtalar, topçu kuvw çok şiddetli ateşlerinin himayes tında Şengyo şimalinden sarı nehri geçmiye muvaffak olmuşlardır. Anlaşıldığına göre bu ilk kuvvet 900 kişiden ibarettir ve harekât 20 tangın himayesinde yapılmıştır. Diğer bir habere göre, bu nehrin bütün cenup sahillerindeki bentler Çin kıtaları tarafından berhava edil- diğinden Japoriların karaya çıktıkla” ür İBöntah snake YE e ge gerek Lunghay demiryolu şebekesi- ni kâmilen ele geçirmektir. Diğer taraftan cenübi Çinde, cep- he müdafaa tedbirleri süratle inkişaf etmektedir. Çinlilerin buradan, Ja - pon adası olan Formozaya yüklen mek için hazırlandıkları anlaşılıyor. Şanghayda şiddetli bir kolera sal- gını başlamıştır. Şu birkaç gün için- İde 42 vaka tespit edilmiştir. Japonyada mali vaziyet Tokyodan alınan haberlere göre, bu şehirde yiyecek maddeleri yüzde 20 ile yüzde 40 arasında pahalılan - mıştır. Bazı maddelerin fiyatları ise iki misline yükselmiştir. Diğer taraftan, Japon milli ban- kası Genel direktörü muavini yle diği bir mutukta ki n para enflâs olmadığını, bugünkü fiyatlar - daki müvazenesiz! arz ile talep arasında ahenksizlikten doğduğunu söylemiştir. * rn içi kala Başvekilden bugünkü rejimin değiş- mesini ve bu kapitalist rejimin yerine daha adaletli bir sosyal Tojim ikame- sini düşünüp düşünmediği sorulmuş, HARİCİ HABERLER YUGOSLAVYA: B. Stoyadinoviç Harici Siyasetin Esaslarını Saydı Belgrat, 9 (A.A) — Başvekil Sto- yadinoviç, bu sabah Hariciye bütçe- si müzakerelerini açmış, verdiği İza- hat meyanında Fransa ile dostluk ve teşriki mesai arzusunun Yugoslavya siyasetinin en esaslı hattını teşkil et- tiğini ve Yugoslav milletinin en de- üişmez hislerine tercüman olduğunu söylediği zaman şiddetle alkışlanmış- tır. B. Stoyadinoviç, nutkunun küçük itilâf ve bilhassa o Çekoslovakyâdan bahseden kısımı da ekseriyet ve muha lifler tarafından alkışlanmıştır. Stoyadinoviç, verdiği izahata ge - çen sene zarfında Belgradın beynel- milel siyasetin dikkat noktası yerine geçtiğini söylemekle başlamış ve şöy le demiştir: “— Geçen sene zarfında hiçbir Av- rupa merkezi, Belgrada kadar dev- let adamları ve yüksek siyasi rical tarafından ziyaret edilmemiştir... Hatip, bundan sonra hükümetin ha riel siyasette takip ettiği üç prensipi anlatmıştır: 1 — Teriki mesal ve sulhe matuf beynelmilel mahiyette her türlü ha- rekete iştirak etmek, 2 — Ananevi dostluk ve ittifakla” rın inkişafını idame etmek, 3 — Yugoslavyanın menfaati her icap ettirdiği zaman yeni dostluklar ve ittifaklar tesisi, B. Stoyadinoviç, Balkan antantının sağlamlığını ve barış işlerindeki çok hayırlı rollerini de anlatmıştır. ROMANYA: İ Küçük Antant İktisat Konseyi Toplandı Bükek, Y (A.A) — Rador Ajansı bildiriyor: Hariciye Nazırı B. Tatarescu bu sabah Küçük Antant ekonomi konse yinin 11 inci toplantısını açmıştır. Nazır demiştir ki: Başvekil de buna şu cevabi vermiş - tir. “Evet bunu yapmak istiyorum fa kat münhasıran Japonlara has bir hattı hareket takip ederek... gereaanasaaaameekeeanasana Milyonlar Sahibi Bahtiyar Bir Köpek Newyork, 9 (Hususi) — Şika- go mahkemesi çok garip bir da va rüyet etmistir, Davacılar, zen gin bir kadının mirasçıları, da- va edilen de bir köpektir. Kadın ölürken bu köpeğe, senede alt- mış bin frank irat getiren mü bir servet bırakmıştır. Fakat da- vacılar böyle bir vasiyetnamenin muteber olamıyacağını iddia et- mişlerdir. Bunun üzerine mahke me şahitleri dinlemiş ve şüyle bir karar vermiştir: Dinlenen şahitlere göre, ölen kadının hayatta yezüne ve en kıymetli dostu bu köpektir. Bi- haenaleyh yet muteberdir ve servet köpeğe aittir. ; aremememaaaeaeaaaaaaasi a TEE TERE EEE FRANSA: Mussolini Ve Hitlerin Yazıları Satıldı Paris, 9 (A.A.) — Şarpantiye gale- risinde dün yapılan el yazıları ve na- İdir kitaplar satışı esnasında B. Hit - ler ve Mussolininin de birer el yazısı satılmıştır, B. Hitlerin el yazısı, 1 Nisan 1925 tarihlidir ve yüzbaşı Römün “mi dele birliği askeri kondüktör,, lüğü- ne yani partisinin bücum kıtaları re- isliğine tayin edilmesi hakkındaki emirnamedir ve 14 bin İranga satıl- mastır. B. Mussolininin elyazısı ise, İtalyan İdevletinin faşist bir surette organize edilmesine dair bir vesikadir ve 45 İbin franga satılmıştır, Sırp kilisesi patrikliğine Dözitç'in tayini dolayısile Belgratla verilen ziyafete Yugoslavya Başvek Lord Halifaxın yerine Başvekâlet Lordu tayin edilmiştir. Mi Dökter Stoyadinoviç (Soldan ikinei) hazır bulunmuş, bu su“ yetle kilise ile hükümet arasnda, Vatikanla anlaşma yapılması yüzünden başgös- teren ibtilât bertaraf olmuş ve kilire Jâneti geri almıstır. “— Küçük Antant umumi menfa- ate taallük eden meselelerin halli İiçin bütün memleketlerle teşriki me sai ve bu suretle dünya barışmın | kuvvetlenmesine hizmet arzusunda İdır., RUSYA: İran Konsolosları da Rusyadan Ayrılıyor Moskova, 9 (A.A) — Tas Ajansı nın bildirdiğine göre, Sovyetler Bir. liği hükümeti ile Iran hükümeti, Pehlevi konsolosluğu hariç olmak üzere Irandaki bütün Sovyet konso- losluklarının ve Bakâ konsolosluğu hariç olmak üzere Sovyetler Birli- ğindeki bütün Iran konsoloslukları- nın 1 Nisan tarihinden itibaren ka- İ petilması hususünda bir anlaşmaya | varmışlardır. Letonya ve Isveç hükümetleriyle de bu şekilde anlaşmalar yapılmış tır. Rusyaya Bir İltica Moskova, 9 — Litvanyalı bir sivil tayyâreci tayyaresiyle hududu aşa- rak Sovyet toprağına inmiş ve Lit- vanyadan kendi arzusile kaçtığını, bir daha dönmiyeceğini söylemiştir. AMERİKA: Silâh Yarışına Karşı Bir Teklif Yapıldı Vaşington, 9 (A.A.) — Harp için reyiimma müracaat edilmesi hak - kında parlâmentoya bir karar sure- &i vermiş olan B. Budlov, bu sefer de parlâmentoya yeni bir karar sureti vererek, 1940 senesine kadar deniz inşaatında — bulunmarnalarını diğer devletlere teklif etmesini ve ilkteşrin de Vaşingtonda bir tahdidi teslihat konferansı toplamasını Rooseveltten istemiştir. ELE Temizlik ! IYazan: B. FELEK) Devlet memurlarının doğruluğu ve ahlâkı ile en sıkı surette alâkalı olan hükümetin bu işi yakından mu- rakabe için bir nizamname hazırla mış olduğunu öğrendim. Bu nizam. nameye göre memurlardan: “Irtikâp ve irtişa şüphesi altın- da bulunmak, kumarı itiyat edin- mek, kendisinin veya karısının serveti, hergünkü sarfiyatı ile mü- tenasip bulunmamak gibi vaziyet- te olanların bütün servetlerini ve yaşayış membalarını hükümete bildirmeleri.,, Mecburiyeti konmuş. Ben bu tedbirin tamamen ye rinde olduğunu eski bir tecrübeme göre burada tasdik edeceğim ve iyi tatbiki rieticesinde muhakkak müs- pet tesiri olacağını yazacağım. Ben duacınız, bundan 19 - 20 sene kadar evvel, rahmetli Nüzhet Sabi tin umumi müdür olduğu zamanlar İstanbul iaşesinin başında müdür o- larak çalıştım. İşgal altında, muhte- lif gizli elemanların her tarafta mü- essir olduğu sıralarda bu iş o kadar pürüzlü, karışık ve yorucu idi ki, öm- rümün henüz genç ve dinç bir devri- De tesadüf eden bu güç işte ancak 4 ay kadar kalabilmiştim. İ Ben iaşeye gelmeden evvel mahal. ledeki ekmek tevziatından tutun da | halkın ağzında dolaşan rivayetlere kadar işittiklerim ve gördüklerim ile kani bulunuyordum ki, başına geç- tiğim müessesede geniş ve müstevli şekilde bir sulistimal vardı. Lâkin, malüm ya, dünyada en güç tutulan mahlük, rüşvet yiyendir. Kanunun masuma İlişmemek titizliği yüzünden koyduğu şartlar dahilinde bir cörmü meşhut tertibatı almadan rüşvet alı- nıp verildiğini tesbit etmiye imkân ol madığını bildiğim için orada işe baş» lar başlamaz, müdüriyete (bağlı bütün memurların birer ufak tercü- mel hallerini istedim, Matbu kâğıtlar rın muayyen suallerine cevap verik mek suretile yazılan bu tercimei hal varakalarının içinde memurların ma- aşından başka kendisinin veya birlik we yaşamığı silesi tertlerinim ne gibi iratları ölduğülu da sordum. Gelen cevapları tasnif ettim. Ayrıca emin olduğum şahsi arkadaşlarımdan dört kişiyi de memurların hayat şartlarını tetkike memur eyledim. Aradan on beş gün geçmeden gördük ki, ayda el- li lira kazandığı halde yalnız 56 lira apartman kirası verenler, gecede © zamanki para ile on, on beş lira yiyen ler var. Bunlara: — Bu parayı nereden kazanıyor sun? diye sormadım amma, yavaş ya- vaş yerlerinden oynatmıya ve kuru- lan tezgâhları bozmıya başladım. Çok geçmeden birer birer istifa edip çe kildiler. Dört ay zarfında bu kadar müspet netice veren bu fikrin - daha mükem mel ve daha esaslı şekilde - şimdi bü- tün devlet memurları hakkında bir murakabe usulü halini almasını na- çiz ve mütevazi düşüncemin « belki de tesadüfi - isabetine delil olarak aldım ve doğrusu devletimizin selâ- meti, halkın rahatı ve rejimin gale- besi namına çok memmun oldum. Al. lah kolaylık versin! Nafıa vekâletimiz bir müessese daha açtı (Başı 1 incide) Zamanın terakkiyatiyle mütena- sip olarak yaptığımız bu gibi güzel binalarda da çalışarak mesleklerinin ehli olduklarını ispat edeceklerdir. Kendilerinin intizam ve emniyetle halkın işlerini, resmi daireler mua- melelerini hüsnü tedvir ve idare et- mek suretiyle muvaffak olmalarını temenni eder, ve bu güzel binayı .Cümhuriyet hükümeti namına mu- ameleye açarım. Hayırlı ve mübarek olsun.,, Bu sözlerden sonra bina gezilmiş, ilk muamele B. Ali Çetinkayanın çektiği şu telgrafla açılmıştır; Başvekil Bay Celâl Bayarın Yüksek huzurları evet mahallesinde yeni inse. olunan akanlık posta ve telgraf merkezini bu se bah Cümhuriyet Hükümeti nâmına mua. meleye açtım. İşbu İlk telgrafı teberrüken (arzı malâmat zımnında zati devletlerine Yunuyorum. — Nafha Vekili Ali Cetinkava