4 Şubat 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

Şef Atatürkle Güllüce Muhtarı Emirber Ali Arasında A medir ve çok defa kelimeleri ta- lâffuz edemediği zaman Ats- | türk, vakayı yaşamış bir insan | sıfatile, hemen hatırlıyor ve A- linin söylemek istediklerini it mam ediyordu. Ve bir ara dedi | ki; — Ali. Seni gördüğüme çok memnun oldum. Varol. Dinçsin ve kuvvetlisin. Bigalı Ali şöyle cevap verdi: — Atam,. Sen Reisielimhur oldun, ben de Güllüce köyüne muhtar oldum. Senin sayende... Çok memnunum. Seni memnun ve neşeli gördüğüm için yüz se- ne daha yaşasam hu kadar se vinmezdim, Varol sen Atam, Sa na istediğin anda her Türk gibi ben de canımı vermek için hazı. rım. Sen varol Atam, Atatürk fevkalâde mütehas- sis oldu, Alinin elini sıktı ve o- tele döndü. Bursa, 3 (Hususi surette gön- | derdiğimiz arkadaşımızdan) — Atatürk dün Merinos fabrika sından Çelikpalasa dönmek üze- re çıkarlarken fabrika önünde birikmiş olan Merinosçularla gö rüştüler. Bu sırada Güllüce kö- yü muhtarı Bigalı Ali atıldı ve dedi ki: .“— Atam. Beni tanıdın mı?,. Ben Anafartalarda ve daha ev- vel Sıvasta beş sene senin emir. berliğini yaptım. Anafartalar. da, hatırlıyor musun.. Hani üç bölükle bir fırkaya hücum et. iştik. Seninle beraber çok ka- ra günler yaşadık. Beni hatırla- dın mı Atam?.. Atatürk dediler ki: — Evet Ali. Bana eski halı ralarımı bir daha yaşattın. Çok heyecanlıyım. Ne biliyorsan hep sini söyle Ali. Ali, Atatürkün emirberliğin- deki beş senelik hayatının kısa bir hülâsasını yaptı. A pepe- Atatürk İstanbula| Açık Şehirlerin Rüştü Bekir İtemeldir. | heyetinin yeni teşkilâtını İlân ede- | böyük umumi O karargâkin tevhidi Geldiler Bombardımanı (Başı 1 incide) rının iblâğını emir buyurmuşlardır. Bursa, üç gün bağrına bastığı ve alkışlıyarak hasretini dindirmiye ça- lıştığı Ulu Önderini, sevinç gözyaşla Rüştü Bekir (Başı 1 incide) da döğüşen iki tarafın açık şehirleri İbombardımandan vaz geçmeleri için vukubulan teşebbüslerden bahsede- rek Fransanın bu hususta İngiltereye müzaheret ettiğini, fakat Almanya - dan da bütün milletlerin açık şehir- leri bombardıman etmemeleri için müzaheret beklediğini ilâve etmiştir. Şefimiz İstanbulda Mister Edeni bu yolda söz söylemi- İstanbul, 3 (A.A) — Atatürk bu-| ve sevkeden âmil, Hitlerin açık şe- gün saat 15 buçukta Bursadan müfa-| birleri bombardıman aleyhinde söz rekat ve saat 16 da Mudanyadan Salt | söylemesidir. Diğer bir âmil Alman- kaptan kumandasındaki Eğe vapuri-| yanın Avrupadaki coğrafi vaziyeti - le İstanbula hareket buyurmuşlardır. | dir. Atatürkün Bursada ikamet buyur-| O Almanya Avrupada merkezi bir vr. 'dukları Çelikpalastan Mudanyaya ka | ziyette bulunduğundan tayyare har- dar bütün güzergâh boyunca köylü- | binden en çok müteessir olabilir. Mis- ler, Ulu Öndere tazimlerini İter Eden bu nokta üzerinde durmuş Sunmak için bekliyorlardı, Mudanya») ve Almanyanın açik şehirleri bomber da iskele meydanı resmi istikbal he-|dıman etmemek hususunda büyük yetinden maada büyük bir halk ka-| yardımlarda bulunabileceğini anlat - Yabalığı ile dolmuştu. Atatürkün oto- | mıştır. mobili görününce bütün bu kafile bir| Avam Kamarasının kararı ve Mr. alkiş tufanı içinde çalkandı. Yaşa A-|Edenin beyanatı hakkında Alma B. Hitler Ne Yapacak? (Başı 1 incide) Berlinde Başvekâlet binasında sık sık mühim toplantılar, yapılmakta- dır. Hükümetin, yarın bir beyanna- me il vaziyeti anlatacağı öğrenilmiş- tir. Harbiye Nezâretini B. Hitlerin bizzat derukde etmesi kuvvetle muh Berlin, 3 (A.A.) — Birçok geze- teler, Almanyanın yüksek kumanda heyetinde değişiklikler vukum gele- ceğini haber vermektedirler. Matin gazetesi, Von Fritsch'in Harbiye Nazırlığını kabulden imti- na etmiş olduğunu ve B. Hitlerin bu nezareti bizzat deruhde edeceğini ve ordu, donanma ve hava erkânıhar - biyelerini kontrol eden yeni büyük er kâharbiyenin şefi olacağını istihba- ratına aften yazmakladır. Paris Midi gözetesinin öğrendiği. ne göre Alman hükümeti, yarın bir tebliğ neşrederek yüksek kumanda cektir, Bu gezete, ordu rüesasının plânına aleyhtar olduklarını yazmak tadır. Türk - İsviçre Ticaret Anlaşması Görüşmesi Başladı Arikara, 3 (A:A) — İsviçre ile Tür kiye arasındaki yeni ticaret anlaşma sı müzakerelerine “bugün Hariciye Vekâletinde başlanmıştır. Türk heyetine Faik Kurdoğlu, İs- viçre heyetine federal konsey dele- gesi B. Ebrard reislik etmektedir. Ankara, 3 (A.A) — İsviçre ile yeni ticaret anlaşması müzakereleri, An- karada başlamıştır. Bu anlaşmaya ait talep ve temennileri olup henüz Vekâlete bildirmemiş olan ticaret o- daları ve tüccarımızın dileklerini İve ekserisi satılmışıtr. Fiyatlar, nor-| DIŞ TİCARET: Keten Tohumu Üzerine İyi Satışlar Oluyor Keten tohumu üzerine diş piyasa lardan gelen talepler artmaktadır. Piyasamıza Trakya ve Anadoludan gönderilen keten tohumlarına Ak manya, İtalya, Çekoslovakya, Polon yada müşteriler çıkmıştır. Bir kaç gün içinde piyasamıza 170 bin kilo- dan fazla keten tohumu (getirilmiş maldir, Kliring Hesapları İçin Bir Karar Ankara, A.A) — Türkiye Cüm- huriyet Merkez Bankası nezdinde mevcut kliring hesaplarında alacak- li olan memleketlere mal ihraç eden tacirlerin bu ihracata ait ecnebi pa. EKONOMİ .... GUNLUK PİYASA Fethiye mahsulünden çuvallı olarak on sekiz bin kiloluk bir parti susamı kilosu 16,30 kuruş- tan ihracat için satılmıştır. Bandırma — Balıkesir hava- lisinin kuru baklası piyasamıza getirilmiş ve altmış bin kiloluk bir miktar kilosu 4,25 kuruştan ihracat için satılmıştır. Anadolu nev'i ve yekünu dok san bin kiloluk partilere varan miktarda arpaya müşleri çık- mış ve kilosu 4,07,ö kuruşa ve- rilmiştir. Muhtelif mıntakaların oğlak #füklerinden (14500 kiloluk mallar kilosu 130 — 134 kuruş rası üzerinden tanzim olunmuş vesa iki bankalar kanaliyle ibraz etmeleri halinde, bunların Türkiye Cünhuri. yet Merkez Bankası tarafından gü- nün kuru üzerinden satım alınması- nm tekerrür ettiği öğrenilmiştir. Bu kararın, muhtemel kur değişik likleri yüzünden bazı memleket.ere olan ihracatta hâsıl olan tereddütle- Fi izale suretiyle, ihracatm artmasın da eheramiyetli tesiri olacağı alâka. İLE ERTTEE arasında satılmıştır. Muhtelif yerlerden getirilmiş sansar derilerinin çifti 20 — 29 lira arasında, vaşak çifti 13 lira» dan ihracat için müşterisine ve- rilmiştir. ZİRAAT : Yurtta 624 Tarım İ | der mahfillerden bildirilmektedir. Fransanın Yeni Kontenjanı Kooperatifi Çalışıyor Fransa hükümeti 1938 senesi Tür-| Ziraat Kredi Kooperatiflerinin ku kiye malları için verilmiş olan kon-İrulması hakkında 1929 senesinde tenjandan başka yeniden 800 kental | çıkan kanuna göre yurdumuzda 677 şekerleme, 120 kental reçel, sekizİzirai kredi kooperatifi kurulmuştur. bin çift terlik için munzam konten-| 1935 senesine kadar bunlardan an- jan vermiştir. Bu mallar. yalnız üç|cak 663 kooperatifin çalıştığı, bu te aylıktır, ve miktarları üç aya tak-| gekküllere 70 bin ortak kayıtı ol Piyasaya Zeytinyağı Geliyor Ayvalık, Edremit, Bürhaniye, Di- kili zeytin mıntakalarından piyasa- mız icin yüklenmiş altı bin teneke ve iki yüz elli üç varil muhtelif tip- te zeytinyağları yola çıkarılmıştır. süratle Ankarada Türkofis'e gönder meleri lâzımdır. tatürk sesleri afakı çınlatıyordu. Sa» | ve İtalyan mahafil ve matbuatının ne at 16 da Ege vapuru alkışlar ve “u-|düşündüğü henüz anlaşılmamıştır ğurlar olsun, sağol Atatürk,, sesleri ——— Tai mrk ARNAVUTLUK : Gebe yarısı Kalamış önüne demir- İiyen vapura İstanbul valisi Muhid- Sefirler, Kralı Tebrik Ettiler din Üstündağ ve İstanbul komutan Vekili General Cemil Cahit gelerek Tiran, 3 (A.A) — Kor diplomatik, Krala, nişanlanması münasebetiyle, tazimlerini arzettiler. 1 # tebriklerini bildirmiş ve bu münase- zin Açtığı Dava betle Kontes Jerald'in yüksek mezi- (Başı 1 incide) | Yetleri kaydedilmiştir. â hi Bayer ve mii hazır bu. | Kral, kor diplomatike teşekkür et- İanuyordu. Yalnız suçlu Recai Nüz- | miş ve Kontesin hakkında söylenen bet Baban gelmemişti Gönderdiği | güzel sözlerden hiç şüphesiz mütehas tasdikli doktor raporu en az bir haf- | sis olacağını söylemiştir. İâ yatakta kalmağa lüzum göstere- — —— “ek kadar hasta olduğuna dairdi: . |CANKIRIDA: Nüzhet, hık a emin vhs Bam Ruhi | Zehirli Gaz Kursu İl bir telgrafta, avukatı Etem Ruhi da acele bir işten dolayı olduğunu “ileri sürerek |, Seren (TAN) — Zahirli geler m dan korunma usullerini öğrenmek ü- min ayın on fikisine bira- > kilüanni istiyordu. © Ayın an ikisi |190* 0G MwS açılmışür. Bunlardan Y biri yalnız memurlara mahsustur. Kursa devam mecburiyeti konmuş- tur. Başmuharririmi- 'Yrama düştüğünden muhakeme “mM onuncu perşembe günü saat on talik edilmiştir. Avni Bayerin vekili Nuri, mahke- Köylerde Şarbon Var Meye mühürlü birkaç zarf vermiş ve | Çankırı (TAN) — Köylerde Şar- Tai müstecel olan beş numaralı zar- | bon hastalığının arttığı görülmekte- K okunmasını istemiştir. | dir. Lâzımgelen âcil tedbirlerin itti- #rafeyn teşkil edilemediği için müs | hazı bekleniyor. yil zarfın açılıp okunması dA &€-| Mimar Sinanm Güzel Eseri ik celseye kalmıştır. z ÜBazı Çankırı (TAN) — Mimar Sinanın “ okuyucularımız, gazetemize | güzel eserlerinden olan Ulu Camiin izi olan davaları niçin yazmadı- | iç kısmındaki tamirat bitmiştir. Mi- ğe en soruyorlar. Matbuat İnarenin tamirine müsait günlerde kanun, güzetenin aleyhinde 8- | devam edlimektedir. o davalardan hüküm safhasına leme Kadar © gazetede bahsedi- | muştur. Bundan dolayı aleyhimizde- sağı emretmektedir. Otobüs | ki davalar daha evvel başlamış.bizim — 'Yatımız münasebetile aleyhimi- |devalarımız ancak şimdi ele alınmış “sb davalar neşren hakarete |tır. Kanun aleyhimizdeki davaların di Zu için Matbuat Kanunu mu | cereyanı hakkında sükütu emrettiği bince ilk tahkikattan geçmeden | halde kendi davalarımızdan bahset- düzü gitmiştir. Tertip edilen |memize cevaz vermektedir. Bu se ti isnatlardan dolayı bizim aç» | beple okuyucularımız kendi açtığı- iamiz davalar tahkikat safhasını |mız davalara alt tafsilât8 sütunları mal ederek mahkemeye sevkolun- | mızda bulabileceklerdir.| AŞANLAR AŞA LE e Le ye EŞ Bursalıları Yüce Başbakandan Bursalılar üç şey İstemişler;: Karacaköye kadar bir demiryolu, Bursanın modern hir turist şehri olması, bir de, Bur- sada konserve fübrikaları kurul ması... $ Doğrusu dileklerinin hepsi haklı. Eksiği var, fazlası yok. Beri onların yerinde olsaydım, lodos havalarda Marmaranın koca koca dalgalarını gözönüne getirerek İstanbula da ka radan bir otomobil yolu isterdim. Dileklerinin hepsi kabul edildi- ğine göre, ikinci dileklerine her kesin sevinmesi lâzımdır. Bura yalnız romatizmalı, siyatikli has- talar içiü bir su şehri değil, her Türkün görmesi lâzım bir tarih şehri, her insana en yüksek zevk verecek bir güzel iklimdir. Tabiat güzelliğinden ilham alan güzel sa- natin ne kadar derin bir heyecan verdiğine insan en iyi, Yeşil Ca- minin yanından Bursa ovasına bak tığı zaman anlar... Bursada konserve fabrikaları ku rulması hakkında üçüncü dilekle- ri de tam zamanında olmuştur. Bu dilekleri yalnız ticaretlerini artır - mak arzusundan ileri gelmiş olsay dı bile, yine haklı olurdu. Bursa” nın o nefis sebzelerinin - hele pat- lıcanının - yaz.mevsiminde israf e- dilerek, yahut çürütülerek kış için anlardan konserve yapmamak Bur salı olmıyanların da canlarını si- kan bir şeydi. Halbuki Bursalıların bu dilekle- Fi ilmi terakkiyi de takip ettikleri- ni gösterir, Konserve gıda madde- leri, salamura ve tuzlama şeklinde olarak pek eski zamanlardanberi bilinirse de, geçen asırda, maden- den kutular içinde, sebzelerden konserve yapmak usulünün icat e- dilmesi üzerine birdenbire ehem- miyet kazanmış ve mikropların keş finden sonra - yüksek sıcaklıkta ya pılan konservelerde mifroplar ya- Bu yağlar bir iki yün İçinde gelerek İpiyasamızdaki stoku artıracaktır. n Dilekleri şıyamaz diye » pek ziyade rağbet bulmuştu. “ Yaz mevsiminde, taze zerzevat bolluğunda, konserveden yemek pişirmek kimsenin hatırına gelmezse de kışın lâhana ve prasa ile kerevizden bıkanlar, konserve kutuları içinde türlü türlü yaş seb- zeleri görmekten hoşlanırlardı. Fakat, gıdalarımızda çocukların sim edilecektir. duğu anlaşılmıştır. 28386 numaralı kanun kredi kooperatiflerini bir re- forma tâbi tutmuş ve bunlardan 91 tanesi tasfiye edilmiştir. Bu kanu- nun meriyetinden itibaren tarım kredi kooperatifi adıyla daha 13 ü birleştirlimiş olduğundan, 559 koo- peratif faaliyette kalmıştır. Bun- lardan başka geçen senenin Mayı- sına kadar yeniden 65 kooperatif İkurulmuştur. Bu suretle yurdumuz da 624 kooperatif çalışmaktadır. Bunlardan 72 tanesi Trakya mınta- kasında, 131 tanesi Marmara havza- Zeytinyağı Bol Fakat Fiyatlar Hayli Pahalı 87 senesinin zeytin mahsulü ev- velki seneye nazaran yüzde elliden fazla tahmin edilmiş ve tahminler- de isabet olduğu anlaşılmıştır. An- cak, mahsulün bir kısmı henüz top- lanmadığı için rekoltenin bir miktar farklı olması ihtimali vardır. Yapı- lan son tetkiklere göre, bu sene Tür- kiyenin zeytinyağ rekoltesi 38 mil- yon kiloyu bulabilecektir. Bu mik- tar geçen sene 18 milyon kilo kadar dı. Piyasamıza 10 — 12 milyon kilo kadar pamuk yağı ve 5 — 6 milyon kilo kadar susam yağı geleceği an- laşılmaktadır. Vaziyet bu şekilde iken, zeytin- yağı fiyatları hiç bir sebep olmadan yükselmiye başlamıştır. Geçen sene- nin stoku pek az kalmış olmakla be- raber bu seneki mahsulün de bere- ketli olması fiyatların düşmesini icap ettirirken mesele tamâmen âk- si bir yol almıştır. İhracat için pi- yasamızdan talepler olmamıştır. Bu na rağmen, Gemlik piyasası açıldığı günlerde 23 — 4 kuruş olan yağ- lar, bugün 13 — 15 kuruş kadar yükselerek 38 — 39 kuruşu bulmuş tur. Ellerinde mal tutanlar pliyasa- ya getirilen yağları da toplıyarak fi yatın düşmesinin önüne geçmiye ça- lışıyorlar, Dün satılan Ayvalık yağ- ları 38 — 39 kuruştan verlimiştir. Yemeklik ekstra yağlar | — 1.5 asit Ti olanlar 48 — 49, 3 — 4 asitli olan- lar 45 — 46, Gemlik sabunluk yağ- ları 38, Ayvalık sabunlukları 39 — 3955 kuruştan aşağı alınamıyor. Zey tinyağı gibi gıda maddeleri * arasın- da en esaslı bir maddenin ucuzlıya- cak yerde pahaklaşması üzerinde du rulacak bir meseledir. Dün Yapılan Satışlar Dün Anadoludan piyasamıza 65 bin kilo un, 35 bin kilo kuru fasul- ya, 14 bin kilo zeytinyağ, 15 bin ki- lo razmol, on dört bin kilo merci- ” sında 182 si Ege mıntakasında, 33 ü Akdeniz, 91 i Karadeniz, 108 sı Gar bi Anadoluda, 3 ü Şarki Anadoluda ve 6 sı Şarkta kurulmuştur. k Bulgaristanda tecrübe | ziraati olarak ekilen Virjinin tütünü deni- len Amerikan nevw'inin iyi mahsul verdiği anlaşılmıştır. Bu cinsin bü- tün Bulgristanda taimim edilmesi için bir proje hazırlanmıştır. BORSA | büyümesi ve çocuk olmıyanların | 12-8 hastalanmaması için lüzumlu olan, PARALAR vitaminlerin keşfedilmesi konser velerin şöhretine âdeta gölge getir- | elan mişti, Vitaminlerin de, mikroplar | | TTS£ e gibi, yüksek sıcaklıkta telef olduk» Dae, ei ları iddin. edildiğinden konserve | | “© a sebzelerin gerçekten taze zerzevat. | | 210 Vr Me ların yerini tutamıyacağına hük- razy Sİ molunmuş ve kışın lâhanaya rağ- | | <vS'*FE asi bet etmeyip te konserve sebze yi- | | ©“ m yenler de, vitaminlerden mahrtim el ME az kalmış olmıya nlâmet olan hasta. Silin A: vusturya ri Bi lıklara benzer bir konserve hastalı. | | yar, ar iyi ğından bahseden hekimler bile çık Zoti 20 32 mıştı. Bununla beraber insanların Pengo n— Be ötedenberi taze zerzeyatları da pi- Ley 12 Hi şirerek yedikleri halde vitaminsiz- Dinar My kap lik hastalıklarına tutulmadıklarnı | | Ko» tse iğ A bilenler, konservelerin vitamindiz | | “*'ÜN Lek olmalarına inanmakta tereddük €- Gap derlerdi. mr Vitaminlerden bir kısmi ile Ya- | | Nerrork “ammsa 07988 pılan pek yeni tecrübeler buniurn Milano 1,1063 15,075 yüksek stcaklıkta telef olmadıkın. | | Brüksel 48060 44945 rı, bundan dolayı konservelerde de | | Aim 08,1460. 1400 vitamin bulunduğunu gösteriyor, | | Çer" See ie Bu tecrübeler çoğaldıkça, yüksek | | Amecerdam iz 133 sıcaklıkta telef olmıyan daha bax. Prag 220415 22, ik , 8478 ka vitaminler de bulunacağı muh | | Viyma 40. 420 kli Madrit 1345 1348 Berlin 147 1.9698 Onun için Bursalıların bu dilek | | Varşova 419 49 leri pek zamanında ve pek yerinde Budapeşte 39880 39580 olmuştur. Orada kurulacak modern | | Bükre 1058130 1088738 konserve fabrikalarında dolmalık | | Yes EML şe pathennlar da konserve kutularına | | Şeke a konulursa, bundan sonra yılbaşı &© | | Londra Miz a <esi ziyafetlerinde, hindi kızartma- Moskova 2415$ o 23,755 sının arkasından, belki, pathcan | ( J dolması yemek te moda olacaktır. mek getirilmiştir. Evvelki gün geti- rilen malardan da ancak bir kısma satılmıştır. Satılanlar arasında İç tombul fındık 33 — 3350 kuruş- tan, sarı mısırlar 4,30 kuruştan, yu- laflar 4,03-5, çavdarlar beş kuruş- tan verilmiştir. Bandırma mısırla- Tından 60 bin kilo, çavdarlardan 0- tuz bin kilo yulaflardan yirmi bir bin kilo satılmıştır. BORSALARDA : Türkborcu 19 Lirada Duruyor Dün Ünitürk satışları devam et- miş ve birinci ikinci tertip Ünitürk- ler 19 liradan müamele görmüştür. Anadolu tahvilleri, Ergani, Sıvas — Erzurum tahvilleri üzerinde az mü- Sterlin için alış 627 ve satış 630 ku- ruş fiyat tespit etmiştir. Buğdayda Yükselme Var Zahire borsasına getirilen mallar kuruştan verilmiştir. Ziraat Banka- sının dünkü satışları evvelce istedi. ği fiyatlardan 2 — 3 para fazlasna olmuş ve 30 bin kilo Çal malını 5.375 kuruştan 45 bin kilo Ülgn buğdayların kilosu 5,34 kuruştan, kırk beş bin kilo sert buğdayı 5.27.5 kuruştan satılmıştır. Bankanın pi- yasaya çıkardığı malların hemen hepsi müşteri bulmuştur. Mevruda- tn azlığı ve şehrimizde stokun azal ması buğday satışları üzerinde belli başlı yükselme tesirleri göstermekte devam etmektedir.