15 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

. 15.1-988 BUGÜN) Fransada Yeni Buhran Ömer Rıza DOĞRUL F sansa birdenbire bir kabine buhranı ile karşılaştı. Buh- Pinin sehebi, frangın müdafaası İ- SİN hükümet tarafından alınan ted- lerin münakaşası sırasında Halk Cephesinin sarsıntıya uğraması, ve da sarsıntıya dayanamamasıdır. Satsmtıya sebebiyet verenler Ko- . Hükümet paraser- Mestisinin mahafazasına karar ver. Bişti, Sosyalistler bu kararın ara- katinda müzakeresine ltzum gö şler ve neticede hükümete iti- reyi verilmesini kabul etmiş- etdi, İtimat tekririnin Meeliste o- banduğu sırada azadan biri “Mec İs kambiyo kontrolü aleyhinde ev- Yelce verdiği kararı teyit eder” i- inin takrire ilâvesini istemiş, *ki Başvekil Flanden bu tekli eret etmiş, fakat Komünist. We namına söz söyliyen Rametie Micak Halk Cephesini yıkılmaktan Kürtarmüik için itimat teyi verdce- Üni anlatarak hükümeti net ae t ettiğinden, Başvekil DE a Komünistlerin serbesti- krini istediklerini ve kendisinin serbestiyi kendilerine iade et- ğini bildirmiş, bu suretle Halk phesinin idamesine imkân kal- için evvelâ Sosyalist na- la etmiştir. Cümhurreisi, istifa eden M. Cha- "ı yeni kabineyi teşkile me- €tmek istemişse de M. Chm “ms bu teklifi kabul etmemiştir. Yeni hükümet riyasetine en kuv- 1*tli namzedin eski Başvekil Al tert Saro olduğu bildiriliyor. Alber Saro veya başkası tarafın- teşkil olunacak hükümetin Mingi unsurlara dayanacağı heniz kelli olmadığı gibi Halk Cephesi- e Yeniden toplanması ihtimali- ni, vevcut olup olmadığı da he- | Maytavazzuh etmemiştir. Fakat Cephesini yeniden toplamak lmaktadır. 4 kabine bührani, Avrupa- yas vaziyetin bir hayli karı- pa, duğu bir siraya tesadüf edi- » Fransada iç vaziyetin karışık, ai müdafaaya mühtaç olması, > ehemmiyetini arttırmak. İlanda Meselesi : "giltere hükümeti ile İrlan- Ü da hükümeti mühim mese- görüşmek üzeredirler. Bu- e İrlanda iki parçadan müteşek- pig İF adadır. Biri müstakildir. Bi- langi töreye bağlıdır. Müstakil İr- bi a bütün İrlandayı bölünmez birlik saymakta ve İngiltere bükümeti buna karfı gelmektedir. | güstakil İrlanda kendi müdafaası- | kn, bize deruhte etmek, İngiltere iz müdafaayı paylaşmak ve İr- Me İstratejik vaziyetinden is- etmek istiyor. Sonra iki e ömleket arasında şiddetli bir ti- we harbi vardır ve iki tataf bu Ni be son vermek arzusundadir. hü “28 İle ticaret meselelerinin tün, umuluyorsa da İrlandadan bir bütün vücude getirmek “gz halline imkân görün , yag nda beraber yakında iki ta- Şi müzakereler başlıya- » daha sonra bütün kabine is- | Londra-Vaşing Singapur Limanında ; | İngiliz ve Donanmala Amerika İle İtalya HARİCİ TAN Amerika | rı Beraber | Arasındaki Ticaret Müzakereleri Tam Bir Çıkmaza Girmiştir Vaşington, 14 (A.A.) — Singapur'da İngiliz üssünün açılması münasebetiyle Singapur'a üç Amerikan kruvazörünün gönderil- mesi, siyasi müşahitler tarafından İngiliz - Amerika teşriki me- saisi: halkında sembolik bir tezahür olarak telâkki edilmektedir, KISA HABERLER -; İÇERİDE: * Ankara, viliyetinin işleri için tetkikler ve temaslar yüpan Manisa valisi B, Kırdar dün vilâyetine dön- 5! müştür, İl * Mısır Kralınm evlenme törenin $| de bulunmıya ve Atatlirkin bediye- $! lerini götürmiye memur B, Cevat Ab $| bas dün Ankaradan şehrimize hareket $| etmiştir: kul bir adamın attığı bir tabancanm $| kurşunu 16 yaşında bir çocuğu yara- lamıştır: * Son bir hafta içinde, ikisi ölü, birisi yaral; olmak üzere altmış kaçak çı yakalanmıştır: DIŞARIDA: * Fransız akademisi daimi kâtip liğine Georges Goyaus intihap edi- miştir, * Fransanm Puy - de Döme vifâye nde faşistlerin bir silih deposu mey dana çıkarılmıştır. * İngilterede unmumi mebus seçimi nin önümüzdeki mayısta yapdıcağı i * İzmirde Bahribaba parkında meç Şi. Bu tezahür, bilhassa Yaponyaş Çinde menfaatleri olan devletleri tah | rik ettiği takdirde, iki memleketin| müvazi dpilomatik hareketlerinin da- ha ileriye gidebileceğini göstermeğe! matuftur. İ Amerika « İtalya | Vaşington, 14 (A.A) — Mussoli- ninin, Amerikan - İtalyan ticaret muahedenamiesinin Habeşistan im- paratoru namına İmza edilmesi hu- susundaki ısrarı ve kambiyo üze- rindeki İtalyan kontrolünün kaldı- rılması hususunda Amerika hükü- metinin talebi üzerine muahedenin | akdi içni yapılan görüşmeler bir| çıkmaza girmiştir. Bu hal iki memleket arasındaki ti- cari münasebetleri tehdit etmemekte dir. Çünkü bu münasebetler geçen ay zarfında imza edilmiş olan muvakkat bir anlaşma ile tanzim edilmiş idi. Salâhiyettar mahfeller, Mussolini tarafından yapılan talebin kabul edi- lemiyeceğini, bu talep isaf edildiği takdirde harple elde edilen fütuhatın tanınmaması © hakkındaki Simpson HABERLER ton -Roma rm, Panay Filmi j "..i Japorlların batırdığı o Amerikalı gambot İngiliz Faşistleri Yahudiler Aleyhinde Londra, 14 (Hususi) — İngiltere faşist partisi Filistine bir hayli neş - riyat göndermekte ve bunları Ingiliz EE Cemiyeti Konseyi 17 Kânunusani ye rine 26 Kânunusanide toplanacak « tır. Bu tehir, Fransa hükümetinin talebi Üzerine vukubulmuştur. İngil tere de bunu derhal kabul) etmiş ve İ Mister Eden, tatilini geçirdiği Fran | sadan doğrudan doğruya Londraya dönmüştür. Doktor Aras Ankara, 14 (AA) — Cenevreye hareketi mukarrer bulunan Hariciye ten sarfınazar etmiştir. Fransa - İngiltere Londra, 14 (A.A) — Fransa ile İngilterenin Milletler Cemiyetinin letler bu suretle Konsey içtimamdan ! ler. CLİPPER FAGİASI ye. Puclden Sonra : İssanya âsilerinin Terneli ge N fi almak için vuku bulan tiye Pünleri boşa gitti ve Cümhu- Müyggz Sularına Teruel çıkıntısını k le mertebe düzleşitrmek gi- © <i bir vazife düştü. İspanya ka, buriyeti yeni o ordusuna üç vet İtimat hissi veren bu za- Sahi 2 ayni zamanda inisyetif Au g, Kumandanlar elinde olduğu- kip, bat etti, Şimdi Terueli ta- Ya yeni hareketler ve mu- it, beki etler daha fazla emniyetle ektedir, Şer uy Mim Tapu Memurluğu Yenişehiri (TAN) — Kaza tibi Hayri Çolak, İstanbul memur): hn murdum terin LEHİSTAN: “5 | prenibelne muhalif hareket edilmiş! İFENEVRE . çlasağımı va Ames afeğri umumi: jyesince iirazla karşılacağını beyan tmektedirler. Konsey Toplantısı |“ y ti Diğer cihetten Amerika hükümeti Tehir Edildi kambiyo mürakabesini İdame eden devletlerle daimi muahedeler imza Cenevre, 14 (TAN) — Milletler | etmemeğe katiyetle karar vermiştir. 114 Yaşında Koca! Vorşova, 14 (Hususi) — Lehista nm Şarkında 114 yaşında ihtiyar bir erkek 19 yaşmda bir kırla evlendi. Ihtiyar erkek önce dört defa evlen. miş ve karıları birbiri ardınca ölmüş Vekili Dr. 'T. R. Aras, Konsey içti. | erdir. Ihtiyarın oğullarile torunları ma:min tehiri üzerine yarın hareket. | nin ve torun çocuklarının sayısı 156 dır, Hepsi, dedelerinin beşinci izdivaç merasiminde hazır bulunmuşlardır, amam sonra toplanacak olan 28 ler komitesi Konseyine bu müesseseye bağlılıkla. | tarafından paktta yapılacak ıslahat rını teyid eden müşterek bir beyanna | hakkında uzun milnakaşalar yapılma me vereceği anlaşılmaktadır, Bu dev | #ından içtinapp etmek istemektedir. maktadır. Kudüste çıkan “E!' Dıfa,, leri lideri Mosley ile görüşmüş, şu beyanatı almıştır: “— Araplar Büyük Harpte bize il | tihak etmiş ve bizimle birlikte döğü lardır. İngiltere sözünü tutmak ve Fi listini başkasına vermemek mecburi yetindedir. İngiliz faşistleri beş yıl sonra iktidar mevkiine gelecekler ve ozaman yahudilerin imtiyazlarını kal dıracaklardır. Araplar, birleşik değil dirler, Birleşirse maksatlarıma nail o- lular,,, , İngilterede Ağaç Sayımı Londra, 14 (Hususi) — Ingiltere. de bir ağaç sayımı yapılmasına karar verilmiştir. Orman komisyonu bu va zifeyi üzerine almıştır. Ağaç sayımı esnasında İngiiterede bulunan her a. ğaç tespit edilecek ve her ağacın va sıfları icaydolunacaktır. Bu sayede ormanların ıslahı İcin en müspet ted birlerin alınmasına imkân hâsl ola caktır. Dr. Galibin Cenazesi : gerek İngiltereden istiklâl vâdi almış | ALMANYA: Papa İle Hitler Arasında Berlin, 14 (A.A.) — Evvelce Hit lerin ve şimdi de Rosenbergin çıkar. dığı Nasyonal Sosyalist partisinn “Nationale Sozalistische Hefe,, mec musa “Romanın Nasyonal Sosyalist akideleri aleyhindeki papaz siyaseti,, başlığı ile neşrettiği bir makalede papalığa şiddetle hücum etmekte ve son senelerde Almanyaya komşu memleketlerde ve bilhassa Alman o- lan yerlerde katolik kongrelerinin toplanmasmı takbih eylemektedir. Hitler ve Papa Prag, 14 (A.A.) — Lidovelisty ga zetesinin Roma muhabirin'n bildirdi. ğine göre, Mussolininin Vatikan İle Almanya arasında tavassutta bulu- nacağma dair burada bir şayis dolaş maktadır, Bundan sorra Hitler, pa- paya resmi bir ziyareti bulunacak. tir, Ayni muhabire göre, Du haberin büyük bir ihtiyatla karşılanması Jâ- ş#ımdır. Hitler - Beck Berlin. 14 (A.4..) — Hitler ile Bek arasmda. Polonyanm Berlin sefiri Lips Lipek'nin iştirakile yapılan mü Panay'ın filmini seken bu adam, Germen | sâat ir bienk anat eirmüştür bir de cankurtaran simidi alıp Amerikaya . gitti, Resim, film operatörünü Amerika YUGOSLAVYA : manıma çıkarken gösteriyor, Ra adam gam botun batma hidisesini, gülle ve bomba Demi yaşadı Fani sarin ğe BAY B. Stoyadiroviç'in madan filme almış veAmerikada - günün ” kahramanı olmuştur, Berlin Seyahati İçin çi Belgrat, 14 (A.A.) — Başvekil B. İNGİLTERE p Stoyadinoviçin Berlin ziyaretinden bahseden hükümet organı Samupra- va gazetesi, ezcümle diyor “Hitler Almanyası, devletimiz'n yapıcı sulh siyasetihe karşı dalma bir anlayış zihniyeti göstermiş ve bizzat kand'sine iki memleket arasında da. ha sıkı bir iş bi-tiğine engel olabile- cek her şeyi bertaraf etmek için ilk » | tasehhiietinti vanmıstır... Prag ve Berlin Arasında Prag, 14 (A-A.) Nafoâny Polltica gazetesi, Çekoslovakya İle Almanya arasında halihazırda cereyan eden müzakerelerin yakmda neticelenece- Zini bildirmekte ve Stoyadinoviçin Prag ile Berlin arasında tavassutta İ bulunacağı hakkında dolaşan şayia. ları tekzip etmektedir. Bu gazete di- yor ki: “Çekoslovakya diplomat'k müna- sebetlerini bilâ tavassut kendisi tan. zim etmiştir.,, Kahire, 14 (A.A.) — Kralm evlen mesi münasebetile neşredilen bir ka- rarname ile, son karısık'rklar üzeri. ne Üniversiteden çıkarılan bütün tale beler affedilmiştir. Teşrinisanide Nahas Paşaya karşı yapılan suikastle alâkadar olarak tevkif edilenlerden 10 kişi de sarayın İemri ile serbest bırakılmışlardır. l * Memlekette ictimal yardm işinde çok İyi bir örnek veren Topkapı Fukafaperver cemiyeti müess'si doktor Gelip Hakkının cönasesi evvelki gün Ankarada merasimle kaldırıldı, * Amerikanm en bilyiik yoley tayyarele rinden on dokuz tonluk Clipper tayyaresi bir fadâya kurban gicti, Yeni Zelandaya uçarken yanarak mahvoldu ve beş kişi de ölü verdi, Bu resim yanan iwazzam tayya reyi ve pilotunu gösteriyor, ELEK İstanbul Meydanicr: (Yazan: B. Felek) İstanbul bir tatlı ümit içindedir. İmar plâninın tatbikatı artık tahak. kuk etmiş gibidir. Şehirde dört bü- yük meydan açılacaktır. Güzel cami- lerimizin etrafı parklarla bezenecek, Ahırkapıdaki teneke mahallesi kaldı- rılacak, Taksime bir Şehir Tiyatrosu, bir sergi binası yapılacak, Eminönü açılacak, Sirkeci garı bir meydanın ortasında bırakılacak. Bunların olmıyacağını kimse iddia edemez. Hükümetin İstanbul imarına ehemmiyet vereceğine dair progra- mana koyduğu sözü işlttkten sonra yukarıda yazdığımız şeylerin tahak- kuk etmemesine sebep yoktur. Onun için İstanbulluların bu tatlı ümide dalmalarını biraz da bâz ile görmek- teyim. İstanbul şehri dünyanın en garip şehirlerinden biridir derlerse hiç te- İreddüt etmeden evet! diyebilirsiniz. Bir kere İstanbul şehrinin içinde şim- diki Üivnersite avlusile birlikte Be- yazıt meydanından başka adına mey» dan denecek bir boşluğumuz yoktur. | Ne Sultanahmet meydanı, meydan İdenecek gibi geniştir; ne de Taksim. Gerçi meydanı çok az olan büyük şe- hir Avrupada yalnız İstanbul de ğildir. Meselâ Parisin oOKonkurt, Etual, Repiiblik, Nasyon ve Bas tl meydanlarına mukabil Londra- da âdeta meydan yek gi bidir. Bu muazzam şehrin en büyük meydanı sayılan Trafalgar meydam, Nelson heykeli, havuz ve tunç arslan ların işgal ettiği yerler çikarilinca Be yazıt meydanından küçük kalırLâkin buna mukabil şehrin göbeğinde bek- tarlarca parklar vardır. Bu parklar şehre nefes aldırırlar. İstanbul içinde ise meydan kıtlığı- na mukabil park denecek bir yer mevcut olmadığı gibi eskiden mev- cut olan büyük bostanlar da peyderpey © parçalanarak (satılmış, yerlerine © evler, (| apartımanlar yaptırılmıştır. Bu arada Taksim ta- İlimhanesi gibi şimdi bir küçük kasa- İba haline gelmiş olan boşluğun ifrazı sırasında nasıl oldu da bumahallenin ie meydan yeri b. raktırılmadı, diye hâlâ hayret etmek- teyim. Sözü meydanlarda dolaştırıp şura- ya getirmek istiyorum. Meydan yapmak hüner değil, onu meydi şerefile mütenasip şekilde idame ettirmek hünerdir. Vaktiyle şimdiki Taksim meydan tanzim edilirken ben bu sütunlarda: “Aman bu meydanın etrafını orada diktiğimiz âbidenin şere- file mütenasip halde tutalım. Sa kın piyazcı, kebapçı gibi eşe dos- | artasındn hir ki MISIR ta iyi manzara arzelmiyen dik- — kâncıkların açılmasına müsaade Kral AFK, etti elmiyelim.” Diye yazmıştım. Bu sözlere tabii kimse aldırış etmedi. Lâkin tesadüfe bakım ki âbidenin karşısına söyledi- im şekilde dükkâneıklar açıldı. Ora- ya Cümhuriyet Abidesine çelenk koy mek suretile hürmet etmiye gelen ecnebilerin şöyle başlarını çevirince görecekleri vitrinlerde şimdi piyaz- lar, ciğer kebapları ve doğranmış s0- van kümeleri teşhir edilmektedir. Bir az beri tarafta da bütün emsali yok edildiği halde bir türlü kaldırılamı. yan umumi helâ perişan manzarasi. le durmaktadır. o Hani insan istese bu kadar fena tesadüfleri bir araya getiremez. Meydan bahsi açılınca doğrusu bunları hatırlatmamak elimden gel. medi, Eminönü meydanı açılmadan evvel, Taksim meydanının bu söyle- diğim — çirkinliklerini | gözönünden kaldırmak ilk varifemizdir. e a in Siyasal Bilgiler Talebesi Seyahate Çıkıyor Ankara, 14 (Tan muhabirinden) — Siyasal bilgiler okulu son sınıf tale» besinden 90 "ışilik bir münevver kâ- file, birinci sömestr ımtiharlarından sonra Bükreş ynlile Avrupaya tetkik seyahatine çıkacaktır. Bu seyahat 16—20 gün sürecek, bu arada baz şehirler gezilecektir. Seyahat Berline kadar uzatılacak, ayni :o'lardan dö. nülecektir. Mektep idaresi seyahat hazırlıklarma başlamıştır. Talebenin bu seyahati esnasmda, kendilerine bir profesör refakat edecektir.