28 Kasım 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

—— 28.10-937 Kurtuluş Savaşında Deniz Kahramanları Bir botla korkunç dalgalar arasında undalıklar arasında gizlen- miş namlulardan zaman 74- man korkunç alevler parlıyor, gök gürlemeleri gibi uğultular ufukları dolduruyor. Önlerine kum torbaları yığılı siperler sayısız piyadelerle do Ju! Uzaklardaki düşman siperleri- ne uzanan namlular arasıra boşal yorlar. Bazan kulakları yırtan bir mitralyöz vaveylâsı kopuyor. Kuv- vetli bir motör sesi başları semaya kaldırıyor: bu bir düşman tayyare sidir, Siperler üzerinde harekât yap mak için yaklaşmış. Derhal hava topları, mitralyözler, mavzerler bu hedefe dönüyorlar, Korkunç bir - teş beraberliği ufukları sarsıyor. O kaçıyor, çünkü başka çare kalma» Yalnız kaçarken de bombasını bi rakmayı ihmal etmiyor. Siperlerden çok indi bir herciimerç... Top raklar havalanıyor ve bütün dehge tile patlıyan bomba derin bir kuyu Sağ cenahtan Türk süvarilerinin dört nala ağaçlıklara karıştığı gö- rülüyor. Bu bir çevirme başlangıcı- dır, Karargihtan emir gelmiş: — Alay hücuma kalkacak. Komu tan borozane (hazır ol) çaldırttı. in Byen bir boru sesi ve göz ala bildi- Zine ilerliyen siperde hümmalı bir fasliyet taştı.. Tüfekler doldurulu- yor, vatan uğuruna, vazife uğuruna çarpışmayı bir narmıs borcu bilmiş Olan 'Türk askeri cenk hazırlığı ile meyyat” ok geçmedi, tayyarelerimi- 3 #n havalandığı o habe- ri geldi. Cephe gerisinden yardım- cı kuvvetlerimiz de ilerliyorlarmış. Iki gündür üç sıra boy siperi kazıl- dı. Artık bu hatlar, en sarsılmaz ta arruz hatları oldu. Takım sübayları yüzbâşmin ya- ndan geliyorlar. Aldıkları emri çavuşlara ve onbaşılara yüksek ses le haykırıyorlar: — Merkezden ve sol cenahtan dilişmana hücum edilecek! Yine kulakları yırtan motör ses- leri. Bu sefer kırmızı beyaz işaret li Türk tayyareleri havada... ve düş man hatlerma roğru ilerliyor. Sipe Ti inleten bir ses: (Süngü tak) Bütün asker heyecanlı. Parlıyan süngüler madeni akislerle yerlerine oturuyor. Şimdi (İstiklâl) için çar pışılacak. Yani sade bir vatan de- Zil, Türkün şerefi kurtarılacak. He YAllaşanlar, sevinç yaşları döküyor Jar. on hazırlık, Komutan kılıemı çekiyor. Şimşek gibi siper de yayılan bir emir: “Hücum!” ve bunu takip eden “Allah Allah” ses leri, Yeşil yamaçlardan düşman siper lerine doğru Türk askerleri aktı. Tayyareler ilk isabetlere başladılar Şimdi onlar kendilerini havada kar gılıyan düşmanlarla çarpışıyorlar, fakat kırmızı beyaz renkli kartal - lar karşısına çıkanları birer birer tepeliyor. Ilk düşman tayyaresi düş manlar içinde düşmiye başladı. Bir diğeri tersyüzü kaçmaktan başka Sare görmedi. Fundalıklar arasın- daki gizli Türk topları artık silin- dir ateşi yapıyor. Alev püskürüyor- lar, Türk piyadeleri ilerliyor. Orta bir uğultu, bir duman, bir &- 'v ve akm dehşeti var. Havada Uçuşan el bombaları mütemadiyen Patlıyor. Korkak düşman hâlâ meydana Gikmadı. Hain makineli tüfekler mü İemadiyen tarıyorlar. Türk kuvvet İetinin #nerkezden ve sol cenahtan taarruza geçtiklerini gören düşman komutanları bir anda herseyin el- den gideceğini hisseden bir korku askerlerini zorla htlcuma kaldı- üşman ile süngülerin çatış- ması kısa bir zaman içinde oldu ve bitti, Çünkü, onlar bu akın karşısında dayanamamış ve kaç maktan başka bir selâmet yolu bu- lamamışlardı. Alay birinci hattı ele gecirdi. Zafer, Tlk adımda muvaf- fak olunmuştu. Düşmanı bir müd- det takipten sonra onun terkettiği siperi tutan askerler, ilk vazifeleri. ni yaptılar. Bütün ağırlıklar ele geçti ve bütün sllâhlar gene üzerle rine çevrildi. Alay daha fazla iler- liyemezdi. Zira diğer hatlarda düş manm büyük yardımcı kuvvetleri vardı. İlk iş olarak gerilerimiz ta- ze kuvvetlerle beslendi, Ve karar- gühin emri yerine getirildi. Komu- tan bir zafer neşesi içinde idi, Kilı- cın kınıma sokarken: — Süvasta kazanacağız arkadaş lar! diyordu. Bölük sübayları yanında idi. Bi- ri, demin kanlı mücadelenin şahidi olan yamaca başını çevirdi ; uzakla- ra baktı: — Çok zaylat var! dedi, Düşmânm hain mitralyözlerinin taradığı şehitler, daha soğumıyan vücutlarile yatıyorlardı. Onlar yeşil yamacı, yer yer kızıl kanlarile bo- , yamışlardı. — Fedakâr evlâtlar; büyük va- zifelerini yaptılar, yattıkları yer nür olsun! Kurtuluş savaşı bütün cepheler- de her gün,yüzlerce eylât feda edi- Jereğ”KayAYrlar, TUPK askeri vazife uğurunda öldü, #akat Türk milleti. ni mukâddes neticeye ulaştırdı. On ları her an hürmetle anmak namus borcudur. urtuluş savaşmın deniz cep- hesinde hayatlarmı veren- ler sayısızdır. O kahraman denizci. ler de ayni büyük netice İçin kur. ban gittiler. Onlardan biri olen as- teğmen Hayatinin şehadetini Tuğ. bay Hüsnü Ozdenizevin ağzından dinliyoruz; mek Kış fırtmaları, Eğeyi allak bullak ediyor. Yunan bandıralı Ar- demiyüs adlı barko, akıntı ve dalga larm tesirini yenemiyerek Fethiye simalinde karaya oturmuş. Burası Çakallık nahiyesi sahilinde taşlı çay manssbıdır. İri dalgaların pat ladığı çakıllı bir sahil (1). Barkonnn Yunan destreyerleri ta rafından kurtarılmaması için meki neli tüfek komutanı Fethiye guru bu emir zabiti mülâzim Hayati me- mur edilmişti; ve takımile beraber sahilde vilevde getirilmiş siperlere muhafız olarak gönderilmişti. 16 Kânunusani 922 sabahı fırtıma büs- bütün artmıştı. Bu sıradt muhafız takım Papaz adasma gelmekte ©- lan başka bir baro gördü. Mülâ- zim Hayati bunun bir imdat tek mesi olmasından şüphelendi; ve Ei- dip muayene etmiyi kararlaştırâr. Emrinde bulunan bir bota bindi. İri dalgaları çiğniyerek sahilden Açıl dılar ve muvaffakıyetle Barkonun yanma vardıler, Şüphelenen tekne nin OMısm bandıralı olduğunu görünce ve tahkikat ta ayni neticeyi verince sahile dönmekten başka bir İş kalmadılın: anladılar. Rüzgâr © kadar uğulduyor ve o kadar derin çatlaklar yapıyordu ki ilerlemek çok müşkül oluyordu. z rkadaşlarını sahilden takip 4 edenler onların bazan kay- bolduklarmı, bazan iri bir defganm tepesinde, bosa kürek salladıklarını görüyorlardı. Fakat daha çok açık ta idiler. Kalp'erde korirunç bir he- yecan vardı. Birden nasıl oldu? bot, iki çatlak arasında kaldı. kendini abrayamadı, ve albura oldu. Heyecandan sahile doğru koşan- lar, şimdi dalgalarda hayatile pen- Ti) Kiraya ocarmış olan Ardemiyü adlı Barko sonradan çıkarılmış ve en miha- yet merhum Namık İsmaile kotralk et- vigtir. zl iştir çeleşen üç vücut görüyorlardı. Fa. kat yüzüleğek gibi değildi. Zira fıp- tma, değil ilerlemelerine su üzerin de durmalarına bile mâni oluyordu. Ne yapılabilirdi? Elde başka bir tekne yoktu ki, imdatlarına gidi sin Yavaş yavaş hareketleri ağır- laştı; bağırışları işitilmez oldu. EL biseleri yavaş y kendilerini di- be doğru çekmiye başladılar. Göz. ler yaşardı. Uç vatan evlâdı vazife uğurunü göz göre göre şehit olmuş tu. N eden sonra batan botta bulu nan ve hiç yüzme bilmediği halde kurtulan Marmerisli Ali, bay gın bir vaziyette sahile çıktı. Arka daş'arma olanı biteni anlattı, Ve. ka derhal etrafa yayıldı. Gelen va- silalarla cesetler arandı, Fakat bu- lunamadı, Nihayet ertegi günü Mü. Jâzim Hayati ile İstanbullu Ismail Çavuşun vatan uğuruna “hâyatını veren varlıkları dalgalar arasından sahile almdı. Artık fırtına hafifle- mişti. Yaşlı gözlerle bu aziz vücut- ler takdis edildiler ve merasimle Ça Kallık nahiyesi mezarlığına gömül düler. —Birrı' © e Aydında İncir Satışı Aydın, (TAN) — İzmir üzüm ku- rumu, kooperatif dışmdaki müstah - illerden de incir satn © alırmâsmı kendisine bağir köoperatiflere bildir v erer, bra müstahsili çok sevindirmiştir. TAN . EKONOMİ BLOKE PARALAR Puna Karşılık Olarak Piyasada Yeni Pamuk Alcıları Almanya pamuk ithalât- çılarından en büyük bir fir- manın mümessili evvelki gün şehrimize gelmiştir. Al- man mümessili, pamuk pi- yasamızla yakından alâkalı olmuş ve mühim miktarda pamuk satın almak için sondajlara başlamıştır. Al manya için alınacak pamuk- lardan bir kısmının Japon- yaya gönderileceği söyle. niyor. Pamuk piyasamızın canlandığı da haber veril. mektedir. İsaaaaeasiseneneeemee mia Sert Buğdaylar Yine Yükseliyor Dün şehrimize on dört vagon buğ- day, dokuz vagon arpa ile dört vagon çavdar “gelmiştir. Piyasa istekli de. vam etmiş, gelen mallar satılmıştır. Dünkü satışlarda ekstra ekstra mak lar bulunmadığı için bu nevi mailar aranmıştır. Sıra buğdayları 535-6,10 kuruş arasinda satılmıştır. Sert buğ- dayların da yükseldiği görülmektedir. Bu nevi buğdaylar 5,35 - 6 kuruş ara sındadır, Arpalarda 1 - 2 para yüksek Tik olmuştur. Fiyatlar 4,07 - 4,08 ku- ruştur. Çavdar 4,30, mısır 4,30 kuruş tan, küçük kuru fasulye 8,20 den, mercimek 5,05 kuruştan yirmi yedi bin kilo satılmıştır. ..... m Bulgar Üzüm İhracatı Sofya, 27 (TAN) — Bu seneki Bul gar yaş üzüm ihracatı geçen seneki miktardan iki misli fazladır. Bu sene ihraç dilen Bulgar üzürleri “8000 vagondur. Karaciğerden Gelen Zayıflık Karaciğerin gördüğü işlerden biri gıdalarımızla gelen yağlardan bir kasınını tutup yakmak olduğun dan bu uzvumuz o işini iyice göre mediği vakit insan şişmanlar. Ka- raciğerden gelen şişmanlığı daha önce yazdığım için şimdi, tabiidir ki, tekrar etmiyeceğim. Fakat karaciğerin mühim bir İşi de vücudümtzü besliyecek her tür JJü gıdaları tutup onları lah ettik- ten sonra lüzumuna göre bırak- maktır. Albüminli maddeleri kara- “iğer tutar, kana girebilecek, vücü dü beslemiye yarayacak hale geti- Pir. Şekerli maddelerin de hepsi Yi- ne oraya giderler, Orada ihtiyat ha linde ve şekerden başka bir şekii- de kalarak yine lüzumuna göre ora dan çıkarlar, kanm içerisine girer ler... Karaciğer bu mühim islerini göremeyince vücut zayıflar. Sinir rahatsızlıkları yahut si” manlık karaelğer bozukluğunda ha fif derecelerin alâmetleridir, Halbu ki zayıflık daha ciddi, karaciğerin daha ziyade bozuk olduğuna ali- mettir. Eski zamanlardaki hekim” ler İnsanların dört türlü mizaca 8 yırdıkları vaklt safarlı mizaç di- ye kabul ettikleri, mtineccim hekim Iki avurtları çökmüş, kapkuru yüz lü olarak tasvir ederlerdi. > Bugün öyle mizaçları, yahut dızlara mensup insanlar tasmfii kabul etmesek bile, yüzleri balmu- mu gibi sarımtırak beyaz ve kan- $ız, yanakları çökmüş, öcemikleri çıkmış, göğüsleri yamyassı kalmış, bunlara karşılık bacakları şişmis, karınlarına biraz su dolmus, göbek tiska” olmuş derierdi, Şimdi biz 6 tabiri de kullanmayız, öylelerine karaciğer cesine tutulmuş deriz. Karaciğerde ağır, yahut devamlı müzmin hasta lıklar bu sekli hâsıl ederler. Fakat talığı Bazıları henliz bir hastalık derecede ve Bunların deyiz, yani karaci- gerlerinin halini bilmiyenler zayif. hastalığna lin şırıngası yapılır. Verem hasta hğna alâmet olabilecek hiç birsey bulunmaz. Onun üzerine karaciğe- Fin bozuk olduğu hâtıra gelir ve | zayıf adam o taraftan tedavi edilin w ya başlar, Ateşli hastalıkların da hastanm maylimme elm ne karaciğerin kifayetsizliği, vücu dü beslemek işini lâyikıyle görme mesidir. Meselâ tifo hastalığında, zatürree hastalığında insan birden bire erir, zayıflar, Çünkü bu hasta lıkların mikropları karaciğer üze- rine tesir ederler, onun İşlerini gör. mesine engel olurlar, Grip hastal. ları foplanamazlar, zayiflamakia devam ederler, grip hastalığınm ve rem hastalığma döndüğü hatıra ge tir. Halbaki kabahat yine karaciğe rin bozukluğundadır. Grip hastalı. ğı karaciğeri bozmuştur da ondan dolayı bu uzuv vücudü besliyemez, insan ne kadar yemek yese fayda. sı olmaz, Zayıflık sürer gider, Zayıflıkta karaciğer daima hatı. ra gelmelidir. Jhracat Nasıl Yapılacak Milli- Bankalar, Merkez Bankasından Alacakları Krediden Yüzde Seksenini İhracatçılara Verecekler Tüccarlara açılacak kredi hakkında alâkalı müesseselere teb- ligat yapılmıştır. Cümhuriyet Merkez Bankasında bloke paraları bulunan memleketlere ihracatın devamını temin için Merkez Ban. kasında 16/10/937 tarihine kadar yekünları tesbit edilmiş olan blokelerin yüzde doksanı milli Bu muamele için Merkez Bankası .kaların ihraç mallarına ait vesikalar mıyacaktır, Milli bankalar da, Merkez Bankasın dan alacakları krediden yüzde sekse nini ihracatçılara vereceklerdir. Ban. kalar talimatnamesine göre, bu gibi muameleler için cüzi bir ücret sim - ması lâzım gelmektedir. İhracatçılardan bazıları, ecnebi ban mukabilinde yüzde yüz verdiklerini ve daha hafif şartlarla kolaylık gös terdiklerini ileri sürmüşlerdir. Ban - kaya teslim olunacak evrak ve vesi kalar üzerine gönderilen mallar ban ji ka hesabıma geçmiş olacağından ay- rıca bono talebini tüccar mânasız gör mektedir, Bloke paralakın miktarı Kliring hesaplardan bloke ola - rak Merkez bankasmda toplanmış 0- lan paranın miktarı memleketle - re göre ayrılmış olarak taciMerimize gösterilecektir. Bu memleketlerin ad larmı ve bloke paralarınm lira mikta rm tücçarlarımıza bildiriyoruz: Avusturya 2,857,500 Belçika 158,600 Bulgaristan 5,700 Çekoslovakya 2,901,600 Estonya 3,300 Finlândiya 1,030,900 Fransa 3,983,600 Holanda 1.177,800 İngiltere 8.484,400 Ispanya 396,000 İzmop 1,712.600 tevigre 1.071.200 Lehistan 1,942,600 Italya 31,800 Macaristan 753,400 Nözveğ 57.100 Romanya 2.062.800 Yugoslavya 251400 Yunanistan 54,300 21.10,93T ÇARŞAMBA i i i i FARALAR İ İ Sterlin 625,— 630,— İ Dolar 123,— 127,— İ Frank ? Liret İ Belçika Fr, İ Mn e re Leva 20, Florin Kron Çek İ Şilin Avusturya 21,.— Mark 26, Zioti z Pengo ! Ley İ Si ! on İ Alm © votdre DA Banknot 265,— 268.— | ÇEKLER Londra (© 626,75 | Newyork (| 0,7901 Paris Milâno Brüksel 4,6872 — 4,7050 Atina 871958 87,58 Cenevre 34275 34433 Sofya 63.8213 64,1025 Amsterdam 14290 14302 Prag 226060 22,6550 Viyana 44882 4,2067 Madrid 12605 12.66 Berlin MES 1,9767 Varşova 41818 420 Budapeşte | 30883 O 4,0064 Bükreş, (o 10722. 1076625 | İ Belerad o 343837 34545 | İ Yokohama (o 2.7410 2753 *! Moskova o 20295 202075 | İ Stokholm * 30965 31092 | mam bankalara finanse edilecektir. ı hiçbir faiz veya komisyon al- Frank Üzerinde Görülen Sukut "Devam Ediyor Prank üzerinde Londra ve Paris borsalarında yeniden biraz düşüklük olmuştur. Dört gündenberi Borsamız da görülen 30 - 40 santimlik düşük ük dün de devam etmiştir. 146-1475 frank arasında dalgalanan piyasalar» da iki gündür düşüklük artıştır, Ev velki akşam 14803 frank bir sterlin olarak bildirilmişken dün bir sterlin | Londra borsasında 148,90 frank ola- Tak muamele görmüştür. Bir hafta i- çinde frangın sukutu 1,5 - 25 İrank arasmdadır, Fındık Satışları İçin Yeni Teklifler Türkiye fındıklarmı en fazla ithal eden Almanya olduğu için tüccarları. mıza her gün Avrupa piyasaları hak kmda malümat gelmekte ve fiyat ve- rilmektedir. İki gün evvel kilosu 40 kuruşa aranılan fmdıklara evelki gün 35 ve dün 36 kuruş teklif edilmiştir. Tüccarlarımız bu fiyatla mal sstmak | fikrinde olmadıkları için ve evvelce alivre olarak daha pahalıya bağlan. dıklarmdan teklifere müspet cevap vermemişlerdir. ———— Susam Satışları İyi Susam satışlarında iyi muameleler” olmaktadır. Dün yetmiş bin kilo su. sam satılmıştır, Bu malların bir kısmı kilosu 15,10 kuruştan ve Antalya nevi 16,10 dan Finike malları da 15,35 'cu ruştan verilmiştir. Sanayi Müesseseleri- nin İç Talimatnameleri İş kanunu ile bütün sanayi mües- seselerinde çalıştırma sistemleri İze- rinde yenilikler ve değişiklikler ya. pılmasıma zaruret görülmüştür, Bu- Bun için ikinciteşrin içinde bütün ga- nat müesseselerinde işçileri alâkadar eden esaslar birer talimatname ile tesbit edilecektir. Bu talimatnamele. re ait müzakereler sanayi birliğinde yapılacaktır. Zeytinyağı Fiyatlarında Düşüklük Başlıyor Bu sene zeytinyağ ve zeytin rekoj. tesinin iyi olacağı haberleri üzerine sabunluk zeytinyağları dün 27 kurus şa kadar düşmüştür. Yemeklik olan- lar $8e 35—40 kuruşa verilmiştir. Zeytinyağtılar, piyasanın daha dil. şeceğini tahmin ederek eski yağlar. dan ellerindekini çıkarmıya başlamış lardır. Borsa Muameleleri Dün borsamzda yalnız Ünitürk zerinde biraz müamele olmuştur, Sa bah 13,85 liradan. açılan piyasa ak. şam Yine 13.85 lirada kapanmıştır. İkinci tertip Ünitürk te 13,40 lirada kapanmıştır ve İngiliz lirası 6 627.15 kuruş olarak muamele gör. müştür. Borsa dışmda altın fiyatları 1068 — 1070 kuruştur :