12 Kasım 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Önsöz: Bu Amca Bey, başka Amca Bey- dir. Kendisine, bütün iyi duygula- rını açtığım kalbimi inciten kıvrak duygulu sanatkâr Cemal Nadir Gü. lerin Bay Amcası değildir. Ressam nekadar insafsızsa, kendisi o kadar çelebi olan Bay Am canın yanında, benim Amca Bey, pek terbiyesiz, pek aşağının baya- sı, pek hırt bir adamdır. Dün tramvayda yanlaştım. Öyle kızdım ki, teşrii masuniyet denilen manevi kelepçe ile kelepçeli olma- saydım, suratı budur diye bir, çifi kroşe çekecektim. Bunu yap ymmca, yumdum gözümü, açtım ağ: — Ulan öküzün Amca Beyi! de- dim. Burası tramvaydır. Hem de tramvayın içidir. Babandan miras kalan boyasız tahta konak değildir. Oturduğun yer de, yatalak baba e AMCA BEY VE TERBİYESİZLİKLERİ veya oğlunun, yahut kendinin bil- mem ne karınağrısı olduğunu ban- giır bangır söylersin. Ben seni banliyö trenlerinde de görürüm, Kompartımana girersin. » Uç kişlik yere yaslanırsın. Çenen geviş getirir. Burnun fosur, fosur fosurdar. Miden ağzına çıkıp geği- rir. Donkişotun şişmanı gibi dizini kaldırır, açık havayı bombardıman edersin, Zımbacıya çıkışır, müfettiş le dalaşırsın. Akay vapurunda sağmımna yatar uyursun, Şirketi Hayriye kamara- sında soluna çöker horlar veya hırlarsın. Büyükdere, Beyazıt, Bakırköy o. tobüsçüleri seni görünce, sana du- yurmadan biribirlerine seslenirler: — Öküz sökün etti, yer açın! Birtakım düşüncesizlerin, adına “Istiklâl caddei kebiri,, demekten et annenin çinko oturağı değildir. Iki kişilik yolcu sediridir. Iki kişilik tramvay sedirine yayılıp oturmak- la sağrı büyütmek istiyorsan, bu- rada olmaz. Onun yeri ya Sipahi Ocağının ahırlarıdır, ya Karacabey hârası, Oraya git. Göbek şişirmek istiyorsan, oralarda yulaf ta ucuz. dur, kilosu altı otuz paraya. Saman dersen, bu yıl mahsul bol; kağnısı yirmi beş kuruşa, Neye yanyan bakıyorsun domba yın eniştesi!? Yanlış mı söylüyo- rum, yalan mı? Tramvaya binersin, iki kişilik yeri kaplarsın. Ayakta kalan hastayı, ihtiyarı, kaâmı, kı- zanı vız geçersim. Bu terbiyesizliğin yetmezmiş gibi biletçi ile ufak pa- ra kavgası çıkarırsm. Kazara omu. zuna değen elin sahibine hırlarsın. lkl durak yerinin ortwııdn inıııelı in. Durmazl makamında: — Lütfen çekiliniz! Demiye yeltenmesin. İşkembeni sallar, art ayaklarınla tepinir, so- van salatası kokan ciğerlerinin bü- tün kuvvetile bağırıp edepsizliğe başlarsın. Memleketi babanın tapolu çiftli- ği, şehirleri ananm akarı, sokakları ebenin bohçası, halkı katmer ense- dikleri dar Beyoğlu sokağı nın en daracık yerinde durursun, kestane kâğıdmı açarsın, soyarsın. tıkmırsın, göbeğinin önünde ve saj rımım arkasında halkı biriktirirsn. Olmıya ki belediyenin bir seyriise- fer memuru sana, “kır boyamnu!” nin uşağı sanır ve sayarsm. Mükemmel bir burjuva tipi gibi görünürsün ammna, o da değilsin. Sen kimsin? Nesin? Necisin be işkembeikübrâ Amca Bey?! Mektep Kitapları Niçin Gecikti? Bütün mektepler derslerine kitap- sız olarak başladılar. Gerek talebe, gerek öğretmenler büyük sıkıntı i - çindedirler. Tahkikimize göre kânun- lara kadar mekteplerin muhtaç ol- duğu kitapları yetiştirmek mümkün olmıyacaktır. Mektep kitapları her sene geç ka- lır. Fakat bu yıl her — vakitten geç kalmasınım sebeplerini araştırdık ve şu malümatı aldık: Maarif Vekâleti mektep kitapları- nı vaktinde yetiştirmek için çok Uğ- raşmış, fakat ikinci derecede bir ta- kım engeller kitapların vaktinde ba- sılmasına mâni olmuştur. 1 — Bu sebeplerin başında Sümer Bank kâğıt fabrikasınm bu iş için lâzım olan kâğıdı verememesi ge- lir. Maarifin vaktinde haber vermiş olmasına rağmen fabrika ancak Üç ay sonra kâğıt vermeğe başlamıştır. Klering dolayısile hariçten istenildi- ği kadar getirtmek te mümkün ol- madığı için Vekâlet Izmit kâğıt fab- rikasının yetiştirebildiği kâğıt nispe tinde baskı yapmağa mecbur olmuş- tur. 2 — Kitapların muharrirleri ta - rafından tashih edilmesi mecburiyeti de, baskının gecikmesine sebep ol - maktadır. Çünkü yazıların çoğu tas- hih edilmek üzere Ankaraya gitmek te ve orada tashih edildikten sonra matbaaya dönmektedir. 3 — Programlarda yapılan tadi - lâtı talim ve terbiye heyeti geç teb- liğ etmiştir. 4 — Kitapların çoğu ciltlidir. Hal buki teclit makinesi mahduttur ve Zîncîrlîkuyu Yolunda - BirOtomobilAğaca |ı p Çcırp'l'ı. Parçalandı TUT T -e gae - vi | mobil kazası olmuştur. Tafsilât şu - | raba hızını alamadığı için bir ağaca © hafif surette yaralanmışlardır. Yara İ aa l pt Kazadan sonra otomobilin hurduhaş manzarası Dün sabah zincirlikuyuda bir oto- dur: Şoför Hakkının idaresinde 2611 nu maralı hususi otomobil içinde 3 kişi bulunduğu halde Büyükdereden ge - lirken Zincirlikuyu yolunda önüne an sızın birkaç yolcu çıkmıştır. Şoför, bunları çiğnememek için birdenbire fren yapmış ve direksiyon nu sağa doğru kıvırmıştır. Fakat, a- garparak parçalanmış ve hendeğe doğru yaslanmıştır. Bunun neticesi olarak arabada bu- Junanlardan zurnacı Ahmet ağır, şo- för Hakkı ile diğer yolcu Hüseyin de öle lli YAEREZRELE | e ıı TATI lılar, evvelâ etfal hastanesine kaldı- rılmışlar, pansumanları yapıldıktan. sonra Beyoğlu zükür hastanesine nak ledilmişlerdir. Zabıta, kaza hakkında tahkikata başlamıştır. Hat Boyunda İstimlâk Edilecek Teneke Mahalleler Nafıa Vekâleti, hat boyundaki çir kin manzaralı teneke mahallelerin kaldırılmasını ve burala güzel bir fi- danlık kurulmasını kararlaştırdığı i- çin Belediyece seçilen bir heyet, A- hırkapıdan Kumkapıya kadar üzanan saha üzerinde dün tetkiklere başla- mıştır. İstimlâk edilecek kısımlar hak kında bir proje hazırlanarak Nafıa Vekâletine gönderilecektir. kitapları kâfi derecede süratle tec- lit etmek mümkün olmuyor. Bütün bu sebepler birleşince bugün gördüğümüz acıklı vaziyet hasıl ol- müuş bulunuyor. Esnaf Cemiyetlerinin Yeni Yıl Bütçeleri Esnaf Cemiyetlerinin 938 senesi bütçeleri derhal hazırlanarak tasdik qin Ticaret Odasma gönderilecektir. Esnaf Cemiyetlerinin 938 senesi masraf bütçesi, birlesik büro heyeti- nin bugünkü umumi topanltısında görüşülecektir. Cemiyetlerin müşterek olarak kur dukları dispansere bir röntgen maki- nesi alınması kararlaşmıştır. Her ce- miyet bu işe sarfedilmek üzere yüz lira verecektir. Şimdiye kalar atlı yüz Hira toplanmıştır. mıııl—l HURUL SA a BİRKAÇ SATIRLA $ N ıxı ... lxmx/ elediye Kandilli ile Hisar arasın- daki yolu katranlı meye başlamıştır. şoseye çevir- D4 Y üksek tedrisat umum müdürü B. Cevat, Ankaraya gitmiştir. İlk tedrisat umum müdürü İsmail Hakkı da dün şehrimize gelerek Trakyaya gitmiş- tir. Karaköydcki eski üstü kapalı tram- vay durak yerinin dünden itibaren kaldırılmasına başlanılmıştır. a Bu sene itfaiye lere 15 birinciteşrin diplomaları dağıtılacaktır. mektebini bitiren- cuma günü enizyolları idaresi haftanm yedi D gününde de yapılan Mudanya se- ferlerini teşrinisaniden itibaren dörde in- direcektir. 122 Kıî:iıtnu in 80 kupona mukabil bir | cilt (300) kuruştur. “ Yeni Çocuk Ansiklopedisi Cüz Kuponu 272 10 kupona mukabil bir cüz 74>» kuruştur. eniz Ticaret Müdürlüğü ile Liman İşletme idaresi arasında yapılma- sına başlanılan park Cümhuriyet bayramı- na yetistirilemiyecektir. ; Va vusturya — Milli A Doktor Victor saat 18,10 da Üniversite konferans salo- nunda — «Beynelmilel Tediyat Siyaseti» mevzulu bir konferans verecektir. Bankası müdürü Kienböck bugün Merhum Ahmet Refik — - Merasimle teci Ahmet Refiğin cenazesi, dün göz yaşları arasında gömüldü. Cenaze, saat 13 te Haydarpaşa - daki Nümune hastanesinden kaldı- rıldı, cenaze otomobilile Kadıköyüne götürülerek bir motöre konuldu. Mo- törde ailesi efradı, yakm dostu res- sam Çallı Ibrahim, gazeteciler Var- di. Motör, saat 13,30 da Büyükada- ya hareket etti. —Saat 15 te Adaya varıldı. Adalar kaymakamı, Heybeli- ada kız orta mektebi talebeleri Ve çok kalabalık bir halk, bu münevver memleket evlâdına son hürmet vazZi- fesini ödemek üzere iskeleye gelmiş- lerdi, Üstadm, bir Türk bayrağına Sa- rılmış olan tabutu eller üzerinde mo- törden çıkarılarak iskelenin üst KIS- mına yerleştirildi. Biraz sonra İstan- buldan vapurla vali vk belediye reisi Cenaze, Büyükada mezarlığına götürülüyor ÖOlümünü, teessürle haber verdiği- miz, büyük tarihçi muallim ve gaze- Ustadın Cenazesi Dün! Dolunun Gömüldü # |İna ile seyrini tamamen değiştirmiş* |görünüyor. Akşamdan hafif esmiye Muhittin Ustündağ, merhumu seven dostları birçok muharrirler ve mü- nevver zevat ta merasime iştirak et- mek üzere Büyükadaya geldiler, Cenaze, bu münevver kütlenin el - leri üzerinde iskeleden Büyükada ca- müne götürüldü. Adadaki bütün dük- kâncılar, cenaze alayı geçerken dük- kânlarmı kapamak suretile ona son hürmetlerini gösterdiler. Cenaze namazından sonra tepede- ki mezarlığa gidildi. Cenaze, gözyaş- ları arasmda ebedi istirahatgâhına birakıldı. Mezar başında — en yakım dostu Çallı İbrahim, merhumun ha - Yyatını anlatan kısa bir hitabe söyle- di. Türk Tarih Kurumu, İstanbul Ba- sın Kurumu ve Adalar kaymakamlı- ği birer çelenk göndermişlerdi. On - lar da büyük ölünün mezarma kon- du. Hazin merasim, bu suretle niha- yet buldu. 48 Saatlik Hafta Dün Başladı Bt NDN Sanayi müesseselerinde ve her tür lü iş yerlerinde 48 saatlik haftanm tatbikine dün sabahtan itibaren baf- lanmıştır. İlk tatbik günü olduğu için bir Çok iş yerenler iş dairesine mü- racaat ederek vaziyet hakkında iza- hat almışlardır. Bu arada İnhisarlar idaresi Mmüfettişleri de iş dairesine gelerek âmir Bay Halükla görüşmüş ler ve 48 saatlik haftanın inhisarlar idaresinde ne şekilde tatbik edilece- gi hakkında malümat almışlardır. Bu arada bazı işçiler de çalıştıkları müesseselerin, kendilerine verilen iş- lerin şekil ve müddetlerine dair şi - kâyetlerde bulunmuşlardır. Şikâyet- ler iş dairesince tespit edilmiş ve icap eden teşebbüsler yapılmıştır. Bazı müesseseler de, kanunun 37 nci maddesinde yazılı acele işler do- layısile 48 saatten - fazla çalışmak mecburiyetinde olduklarmı bildirmiş lerdir. İş bürosu müfettişleri bu gibi yerlerde tetkikler yapacaklar ve mü- racaatların haklı olup olmadığını tes pit edeceklerdir. Bu gibi hallerde, iş- çiye kanunen yüzde 25 ten 50 ye ka- dar fazla mesai ücreti verilmesi lâ- zım gelmektedir. Müfettişler, bu nok- ta etrafında da tetkikler yapacaklar dır. "Ulus. Yeni Şekilde Çıkmıya Hazırlanıyor “ULUS,, refikimiz, 29 Teşriniev - velden itibaren yeni getirttiği maki- nede basılarak yeni bir şekilde çık- mıya başlıyacaktır. Hergün 12 sayfa olarak intişara hazırlanan refikimiz, ayrıca Haftada bir defa da memleket meseleleri üzerinde iâlveler verecek- tir. “ULUS”, ilk sayılarında güzide e- dip Yakup Kadrinin ve Falih Rıflıı Ataymın iki güzel romanmı tefrikaya başlıyacak, her gün muntazam su - rette her çeşit' okuyucuyu alâkadar edecek sayfalar neşredecektir. Konya Vapuru Hataydan Geldi Hk Hatay sererini. yapan Leniz- yollarını Konya vapuru, dün sabah 9.30 da limanımıza dönmüştür. Bu sabah onda, ikinci Hatay postasını Çanakkale vapuru yapacaktır. Konya vapuru, geçen hafta pazar- tesi günü saat sekizde İskenderuna varmış ve orada altı saat kalarak 14 te hareket etmiştir. Limanda biriken büyük bir kalabalık, gemi uzaktan görünür görünmez tezahürata başla- mışlar ve derhal yüzlerce sandal ge- minin etrafını almıştır. Altı saat için de gemi binlerce Hataylı tarafından gezilmiştir. Bu arada, çok uzak köylerden bir- çok kimselerin yaya olarak limana geldikleri ve gemiyi ziyaret ettikleri görülmüştür. Konya vapuru, bu seferinde gidiş ve geliş dahil olmak üzere dört yol- cu taşımıştır. Bunların biri Mersin - den İskenderuna gitmiş, üçü de İs- kenderundan Mersine gelmiştir. ğf CA A Otomobiller Ana Cadde- lerde Müşteri Alamıyacak Belediye, resmi dairelere ait oto - mobillerle hususi ve taksi otomobil- lerinin ana caddelerde durmalarımı, müşteri almalarını ve bir yere bırak tıkları müşterilerini beklemelerini yasak etmiştir. Otomobiller müşteri almak için yal nız muayyen durak yerlerinde ve bir yere bıraktıkları müşterilerini an - cak yan sokaklarda bekliyebilecek- lerdir. Müşteri indinmek üzere ana caddelerde durmalarına izin veril- mektedir. — ——— ——— 12 -10 . 937 Fırtına ve Tahribatı — Yıldırım, Çamlıcada Bir Köşkü Tutuşturdu — Sön günlerde âdeta temmuzu ha- tırlatacak kadar iyi giden havalar nihayet evvelki gece kopan bir fırtı- başlıyan rüzgür, gece sabaha kartşı şiddetini birdenbire artırmış Ve fırtı- na ile karışık olarak müthiş bir yağ mur başlamıştır. Bir aralık, şehre ve civara dolu da düşmüştür. Bu va- ziyet, gök gürültüleri ârasında saba | ha kadar devam etmiş, etrafta ufak , tefek zararlara sebep olmuştur. Ha>- va, dün de kapalı geçmiştir. Yıldırım bir köşkü tutuşturdu Dün sabah yağmur sırasında Kı- © sıklıda Altunizade mahallesinde İs - mail paşa sokağında manifatura tüc cari Abdullahın köşküne bir yıldırım. düşmüş ve köşkü tutuşturarak yan- gm çıkarmıştır. Ateş, bir aralık köş- ke bitişik olan eski darülfünun emişiif ni Bay İsmail Hakkının köşküne de sirayet etmek istidadmı göstermiş, fakat, yetişen Üsküdar itfaiyesinin gayretile tehlike Savüştururlmuştur, Yalnız, Abdullahın köşkü yanmıştır, İnsanca zayiat yoktur. Bir tramvaya da yıldırım düştü Dün sabah Aksaray - Ortaköy se« ferini yapan 219 numaralı tramvay arabasına yıldırım düşmüştür. Bu araba, saat 7 yi 256 geçe köprüden geçerken birdenbire şiddetli bir sad- me ile sarsılmış ve durmuştur. Yolcular, büyük bir heyecan geçir- mişler, yapılan muayenede kablo - - nun yandığı anlaşılmıştır. Araba, tâ- mir edilmek üzere derhal deposuna çekilmiştir. | Yağmur, Anadolu yakasında ve Üs A küdarda daha şiddetli yağmış ve Kı- sıklı tramvay caddesine düşen ikinct bir yıldırım “dü'bü sömtin telefon hat avT ial Ait ş " mzv&î&'rk;ıâ? Eıtmler?ıemiy- tir.' Bir motör bütün yükünü denize attı dası Silivri açıkâarlında fırtmaya tutü « lan 17 tonluk Vatan motörü de üzüm ( küfelerinden ibaret olan bütün hamu lesini denize dökmek Mecburiyetinde kalmış ve ancak bü suretle batmah- tan kurtulabilmiştir. Dün sabahki yağmurlar, İstanbul f Ankara telefon muhaberatmı da in- kıtaa uğratmıştır. Telefon idaresi, miştir. Fakat, hat, dün akşam saat 24 de kadar açılamamıştır. . M ağaylr Adana - İstanbul , Telefonu Açıldı Adana — İstanbul telefon *hatti,” bugünden itibaren işlemeğe açılmışe tır. Adanayı, Kayseri, Eskişehir; Am * kara ve İstanbula bağlıyan bu hat-? tın büyük iktısadi ehemmiyeti vare' dır. Ancak, şimdilik günün muayyen saatlerinde görüşmek kabil olabıle - cektir. Yeni yapılacak telefon hat!an ıcın de yakında faaliyete geçilecektir. Biki hassa ticari ehemmiyeti dolayısile Er zurum ve Trabzonun Ankara ve Is— tanbula bağlanması için tetkıklerej başlanmıştır. Yurtta Bugünkü Hava Yeşilköy meteoroloji ıstuyonun . dan alman malümata göre, bugün yurdumuzun doğu ve cenup doğusu mıntakalarında havanın kısmen açık ve rüzgârların şarki istikametten kuvvetli esmesi, diğer yerlerde kapa- lr ve serpintili geçmesi ve rüzgârla- rin senubi İstikametten kuvvetli es- mesi muhtemeldir. Karadenizde fırtı na ihtimali vardır. DÜNKÜ HAVA Dün hava kapalr ve hafif serpin- tili geçmiş, rüzgâr cenuptan saatte F |i2 Tikteşrin 937 İ SALL fi 110 uncu ay Gün: 31 Hızır: 1607 Şaban 5 Eylül: 29“! ğ Arabi 1356 Rumi 1853e) | Güneş: 6,07 — Öğle: 15,06'| I.kındı 15,10 — Akşam- L Yatsl 19 07 — İmsak İ 10 kılometre olamk esmiştir, Baro'a metre 753,3 milimetre, hararet el çok 21,6, en az 13 santigrat olarak kayvdedilmistir. F | &İ | :1 ’1 derhal bozulan kısmın tamirine giriş r1 | AA GON Beşiktaş : î | '