18 Eylül 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

hayda Kıtlık e — fa Seyi Mak a Muharebe olmaktadır. Şimali Çindir. Büyük bir Sini, 12 mil ilerlediklerini veti Pekinin kırk mil My, edisinde ihata etmişlerdir. Mi Zi ettiği tahmin olunuyor. e Çinlilerin topçu kuvvetleri san g adırlar, | aglar Pekin — Hankov hattı ü- Çoşov'u zaptetmiklerdir. Dir 20 bin kişi Japon ileri harekâtmı ik için Rootingfuda bir mü. is ettikleri ve burada 350bin EATNIZOU vezin edildiği ha- Hor. — eğ Pesmi tebliğinde; simeli Çin | taş, Sta hareketinden bahsedildik- Myra tayyare faaliyeti hakkında iy £ verilmektedir: el tayyareleri, 16 Eylülde saat ng civarında bulunan Çin mevzileri ile tayyare mey- zdıman etmiş ve Çinli- zâylata uğratmıştır. meydanında otuz Çin tay- Meyşirip edilmiştir. Paoting şeh- işindedir.” er cephesinde Yâr yağan son derece şid Pğmurlar yüzünden mühim bir Vükü bulmamıştır. Bununla İâponlar yarım mil kadar # bildiriyorlar, Çinliler Yaptıkları mukabil taarruzlar 1000 Japonun maktul düş F vermektedirler. Japon hin Kutandaki cephe batar Yerini keşfetmek için yap- bü Uçuşlar boşuna (Olmuş ae yeri bulunamamıştır. X ki dn kıtlik hissolunmukta - ding lerin artmasile sayıları SA kabaran Çiniler, bapon - Yk deki antrepolardan iaşe mad Ramen takdirde aç kalmı- turlar. Bay Amerikanın kararı şington sefiri bugün A - i Çin ve Japonyaya harp NR Zi a, li i # Bir a 1 Zİ 4 m tanmmasını emretmesi * etmiş, bu ambargonun Ja ag, vasıta yardım teşkil ede iştir, 4 iz İyi İyetlar bir zat ise ambar- b Mm, Amerikanın Uzak Şark Big ArIşmamAk fikrnde olduğu- era ani "ğini anlatmıştır. Sany kanı n ik kanunu tatbike Jü- Zi anlaşılıyor. ten, IT (44) — Bahriye Wâchita gemisi ile diğer ine ve Japonyaya harp 'N taşınmasını emretmesi , gl kazalar vukuu iktimali ka, A matuf olduğu ehemmi- N ve edilmekte * emtia nakleden vapurla- rr halinde hükümetin âsi tazammun etmekte “ İlâve olunmaktadır. he agaci namma söz söyle m ambargo tatbikinden Ya meydan verilmiyecek yi ley ise de Japonla- bi im geçmekten feragat İ İ 17 (TAN) — Uzak Şarkta Büyük | Mi önleri eşi vukubulmamış müthiş ve bi: | Muharebenin Japon kuvvetleri son yi: 4, NE El amala Pekin - Hanheo hattımın BİZ müşahitler teeride uğrıyan Çin kuvvet İkyg 9 binden fazla tahmin etmemektedirler, Tecri yan kuvvetleri bekliyen âkıbet meçhuldür. Bun Vin © firkası merkezi hükümet kuvvetlerindendir pia mukavemet göstermektedir. Fakat bu cenahları tamamile muzmahli olmuş bir muharebeye Çinliler tarafından 830 bim burada kullandıkları kuvvetler 80 binden kesif mikdarda tayyare, tank ve top kul- ) ve bunları ayni bollukin kullanamıyan Çin- Tp Var taarruz yap- bildiriyorlar. cenubundaki eeaeeemeaaaeen eee Bauma mukabil derece zayıftır miştir. Fransada Gizli Bir Cemiyet Paris, 17 (TAN) -— Geçenlerde ya- pılan ve matbuata aksetmiyen esrar- engiz bir cinayet tahkikatile, Paris- te bir Wi gün evver iki Mumun yer de patlıyan bomba tahkikatı, ilerile- dikçe bu İki mesele arasında sıkı bir münasebet görülmiye başlamaktadır. Yapılan tahkikat, merkezi Pariste ve Fransanın muhtelif şehirlerinde şube- leri bulunan gizli bir teşkilâtı keşfi- ne vesile olmuştur. Bu gizli cemiye- tin binaları araştırılarak, bombalar ve her çeşit eslihs meydana çikarıl- mıştır. Silâhların birçoğu faşist dev- etler mamulâtıdır. Bütün bu işlerin ortalığı karıştır. mak gayesile Fransız faşistleri ve ec- nebi teröristler tarafından yapıldığı- nı meydana koymaktadır. Hükümet ve polis şiddetli takihata girişmiş ve birçok kimseler tevkif e- dilmiştir, Anarşist Tamkvrini'nin isticvabına devam olunmaktadır. . Tokatta Bir Yangın Tokat, 17 (TAN) — Geçen gece şehrimizde büyük bir yangın çıkmış Imanya devlet şefi Hitler bir kaç gün evvel söylediği nu- tukta mülhüm birkaç noktaya temas etmişti, Bunların en mühimlerinden biri, Almanyanm âsi Ispanya le - hindeki müdahalesinin müdafaası idi, Her Hitler bu noktadan bah- sederken: “Fransa ile İngiltere, Es- panyadaki menfuatlerinden bahsâ- degelmektedirler. Nedir bu menfa- Siyasi mi? Ispanyanm İdaresi me. selesi başkalarını alikadar etmez. Nasıl ki Almanyanm ne şekilde ida re olunduğu da ayni şekildedir. Fa kat İngiltere ile Fransa Ital ya ile Almanyanın Ispanyayı isgali ihtimalinden sasıl tedehhüş ediyor sâ biz de İspanyanın Bolşeviklik ta rafından işgal edilmesi ihtimalini ayni derecede tedehhüşle karşıla- Almanya hükümeti Şefinin bu be- yanatı, Almanyanın Ispanya işleri- ne karışmasının müdafaası tarzm- da telâkki olunmakta ve bu yüz - den bir hayli münakaşalara sebe - biyet vermiş bulunmaktadır. Çekoslovak devletini kurmuş olân Bay İgnace Masaryk'in öldüğünü iki gün evvel haber ver- miştik, Cenazesi halen Lany şatosunda halka teşhir edilmektedir. Yukarıdaki resim Masary- ki ölüm döşeğinde gösteriyor. Alman malümafa göre, ecnebi murahhas. he- yetlerinin törene yetişmeleri için cenaze merasi- mi pazartesiden salı sabahı sanat 10 a tehir edil TA Büyük Çek Devlet adamı Masaryk Öldü Aya Kai Dersimli Şaki Dün Sorguya Çekildi kl a e “Dualar, Beyitler Okumıya . Başladı Elâziz, 17 (Tan muhabirinden) — Dün Erzincandan buraya getirilen Dersimli haydut başı Seyit Rızanm isticvabına bügün devam edilmiştir. Isticvap dört saat sürmüştür. Seyit Rızanm halinden çok yorgun olduğu anlaşilmış ve yarm isticvaba devam edilmek üzere tekrar tevkifâneye gön derilmiştir. Çok mühim ifşaatta bu- lunduğu muhakkak olan Seyit Rıza - nın muhalefet hareketlerine sebep o- larak birçok aşiret relslerile bazı ma- halli inzibat Âmirlerini gösterdiği ha- ber almmaktadır. Dün geceyi buh - ranlar içinde geçiren Seyit Rıza şa- fakla beraber ayanmış, birtakım dua- lar, beyitler okumuştur. Muhakeme, çök yakında başlıyacaktır. ——— — — — — İki ev ve dört dükkân tamamen ve İ N İspanya Kordoya cephesinde cümhuriyetçi- lerin bir taarruzunun piskürtüldüğü âsi membaları tarafından haber ve- rilmektedir. Yine ayni membalara gö re, hükümetçiler şimdiye kadar Bask cephesinde 137 tayyare kullanmışlar- sa da bunların 105 i düşürülmüştür. İngiltere ile Fransa İspanya etra- fmdaki kontrolden, ademi müdahale komitesinden bir karar almadan vaz geçmişlerdir. Ademi müdahale komi- tesinin toplanması için bir tarih tes- bit olunmadığı gibi hiçbir devlet mu- rahhası komitenin davetini talep et- memiştir. Esir mübadelesi General Franko beynelmilel kızıl- haç teşkilâtı ile imzaladığı mukave- leyi meriyet mevkiine koymuştur.. Bu mukavele mucibince iki muharip ta- raf arasında mübadele yapılacak ve ilk evvel 2500 kişi mübadele edilöcek- tir. Gijondan mülteci nakletmek isti- yen Ingiliz vapuru Stamore, âsilerin #ahil bataryaları tarafından açılan Üzerine geri dönmüştür, Gemiye mr vim buyor. İspanyanın mahvolmasına müsaade edilemez Paris, 17 (A.A) — B; Largo Ca - ballero, Matin gazetesinin bir muha- birine beyanatta bulunarak demiştir ki: Milletler Cemiyetinin hedefi, karar İlarmı yalnız kendi âzasma tatbik et- mek değildir. Cemiyet, her türlü ikna vesaitine ve icabında cebir ve tazyike mürtcaat etmek suretiyle kararları na herkesi riâyet ettirmelidir. Eğer Milletler Cemiyeti, bunu yap maktan İmtina ve âciz olduğunu ilân edecek olursa iki cnternasyonalin ye niden toplanmasını İsteyeceğiz ve de- mokrat hükümetleri Faşizme karşı mücadeleye mecbur etmek için doğru dan doğruya icraata geçilmesini ve bu bapta tedbirler almmasmı talep İspanyanm maâhvolup git- 19 YILDANBERİ EN BÜYÜK HARP! (00 Bin Çin Askeri lecridveihata edildi Çiniler. Top Ateşi Altında. Harbi Yine Hararetlendi İngiltere ve Fransa Ademi Müdahale Komitesine Haber Vermeden Kontrolden Çekildiler Londra, 17 (TAN) — İspanya harp sahasından gelen haberlere göre şimal cephesinde ösiler ilerlemektedirler. Astoryalılar, bir yandan geri çekiliyor bir taraftan da yolları, köprüleri, madenleri fabrika ve telgraf hatlarını berhava ediyorlar. Guadelhara cephesinde ise hükümetçiler taarruza geçerek âsi ordularını püskürtmüşler ve 25 kilometre genişliğinde araziyi Franco'culardan istirdat etmişlerdir. Milletler Cemiyetinde Cenevre, 17 (TAN) — B. Negrin, Milletler Cemiyeti Konseyinde söz ala rak “icap etetiği takdirde Ispanyol hü kümetinin seyrisefaini himaye etme- ğe memur deniz kuvvetlerinin vazile- lerini ifa için Ispanyol kara sularına girmelerine hiçbir veçhile itiraz etmi. yeceğini beyan etmiştir. B. Negrin, din akşam Milletler Ce- miyeti umumi kâtibine Akdenizde ba tarılmış olan Campader vapuru kapla nı ile bu geminin mürettebatı tarafın- dan konsoloshaneler memurları ile bahriye memurlarına yapılmış olan beyanatı bildirmiştir. Berlin Süsleniyor Berlin, 17 (TAN) — Mussolininin yakmda Almanyayı ziyareti dolayısi- le, evveldenberi düşünülmekte olan baga a edi b Belediyeler Bankası İdare Meclisi Ankara, 17 (Tan muhabirinden) — Belediyeler Bankası idare meclisi re- is ve azalarımın intihap müddetleri 3 / eylülde bitmiştir. Bu sene için de Va- hit Eroğlunun tekrar relsliğe ve Nus- ret Uçan, Kadri Sav ve Avni Aktul galm azalıklara intihapları, Vekiller heyetince tasdik edilmiştir. Mısır Tahvilleri Kahire, 17 (A.A.) — Yüzde üç fa- izli ve ikramiyeli Misir kredi fonsiye tahvillerinin dünkü çekilişinde: 1903 senesi tahvillerinden 754.883 numaralı tahvi) 50 bin, 1911 senesi tahvillerinden 281.317 numaralı tah- edeceğiz. evle bir dükkân da kısmen yandıktan | mesine müsaade etmek kabil odğil - | vil 50 bin frank ikramiye kazanmış- sonra söndürülebilmriştir. YAZAN: ÖMER Asıl mesele, Ispanyanm ne Ital- ya veya Almanya tarafından işgali, ne de Bolşevikliğin bu memlekette yerleşmesi ihtimalidir. eselenin aslı, Ispanya işini, başından sonuna kadar İs- panyollara bırakmaktır. Ispaayol - ların kendileri isterlerse Bolşevik 0- larlar, isterlerse yeniden bir Kral- lik kurarlar. Yahut oCümlhuriyet rejimini ipka ederler. Bu yalnız ve yalnız onların bilecekleri ve karar verecekleri bir iştir. ispanyada bol- $evik bir idare kurulması ihtimali hükim olduğu esasını temelinden baltalar. Halbuki bu esas, Avru - palılar tarafından, hiç olmazsa Av. hareket edildiğini gösteren tek bir dir. RIZA DOĞRUL misale tesadüf olunmaktadır. Bu böyle olduğuna göre filin memlekette bolşevik bir idarenin başgöstermesi ihtimaline İstinat e- derek müdahaleyi muhik veyâ caiz göstermek, daha başka bir mukad- dime ile ayni neticeye varmak ka- pılarını açar ve bu da ancak sulhü tehlikeye atmaktan başka bir şeye yaramaz. Bitaraf ve barışseverler için baş- ka bir memleketin iç işlerine ka- rışmak meselesi, mutlak surette, mevzuubahis olmamak gerektir. sasen bu noktaya riayet e- dilmiş olsaydı, Ispanya da- hili harbi bu derece uzamaz ve ye- ai yeni tehlikeler doğurmak istida- dm almazdı. Ispanyayı hâd ve va- him bir tehlike haline getiren âmil, müdahale siyasetidir. yeti halz olmakla beraber ayni lardır, Almanya ve Ispanya Harbi mutuktan daha başka şeyler de öğ- reniyoruz. Nutuk sahibi diyor ki: “Bolşevikleşmiş bir Ispanya Al. manya için iktsadi bir kayıptır. Bolşevikliğin Ispanyaya yayılması Avrupa müvazenesini bozar, Fran- 60 Ispdüyanm hakiki mümessili - dir. Valensiyadaki asiler ise bugün Ispanyada, yarm başka bir yerde harbedebilir.,, Fakat bu sözler de geniş bir mü- nakaşaya mütehammildir. Çünkü şey değildir. Valensiyadaki muha- riplerin, bugün İspanyada, yarın başka yerde dövüşecek makuleden olduklarına gelince, galiba Franco tarafımda da bugün İspanyada, ya- rın başka yerde muharebe edecek olanlar daha çoktur. Bana dair neş Tolunan istatistikler de bunu gös- Nihayet bu nutuk ta müdahale si yasetinin eler tutar yeri olmadığı nı apaçık gösteriyor ve mlldahale siyasetini müdafaaya imkân bulun- madığını isbat ediyor. 3 ELEK Romanyada Neler Gördüm ? Ben bu satırları yazmak istemiyor. dum, Bugünkü nakil vasıtalarile üç saatte gidilen Bükreş ve civarım bir sahra seyyahı çalımile yazmak Don- kişotvari olurdu. Olurdu amma ne çare ki, kimi görsem: — Ey! Anlat bakalım! Ne gördün? diyor. Vallahi azizim. Romanyaya ilk gidişim değildir, (Son gidişim olma- masını dilediğim gibi). Lâkin bu se- fer hiçbir iş, güçle kaygulanmadığım Için enine boynana seyrettim. Bir ya- bancı gibi seyrettim. Bakmız neler gördüm. Bir kere Bükreşte her yerden fazla şaşı var. Bunu da gülmeniz için yaz- Sonra Romanyada bilhassa Bükreş ve civarmda dünyanın en güzel yol. ları ve yollarım kenarında şık şık vil. lâlar var, Lâkin bir güçlük var ki, bi- xe gelmez. Bükreşte yazm gölgede 40 derece sıcak olur. Herkes yazlığa git- mek ister, En yakm yazlık 100 kilo- metredir. Maazallah! Bizim burnu » muzun dibinde deniz kenarı varken yine üşeniyoruz. Lâkin onlar gider- ler. Romanyada boyanmamış ayakkabı çoktur. Lâkin düzgünsüz ve boyasız kadın görmedim. Güzel kadm mı? Ben tesadüf etme dim, Belki yazın sayfiyeye gitmişler- dir. Güzel erkek mi? Onu da görme- dim. Belki iş saatinde sokağa cikmı. sımdır. Bükreşte alışveriş, bizde bun- dan yirmi beş, otuz sene evvelkinin aynıdır. Pazarlık yüzde yüze kadar tenzilât, Romanyada yemek ucuzdur, Lokan talarda yemek iyi değildir. Su bir kur şundur, biz içemeyiz. Bir hafta maden suyu İçmeden cevherim madenleşti, Teneke sesi çıkarmıya başladım. Yi- yecek ucuzdur, boldur. Yemiş keza. goren patme ms çe — iy. ieilnem 100. kuruşa olan incir bir lüks mevvadır. Romanyada halk gece saat on bir. den sonra akşam yemeği yerler, Çoğu erkeklerin benzi uçuk görü niiyor. Kadmların ekserisinin burnu renk Üniforma görünür. Köylü tabakasınm bir garip âdeti vardır, yalmayak gezer. Fakat başm- dan şapkasını eksik etmez. Milli içkileri erik rakısı, mezeleri kürdana saplanmış zeytin tanesi, Romanyada en ürktüğüm şey $u oldu. Otomobillerin yolda klakson, kor. na çalması yasak. Birkaç defa kuy- ruk sokumumda bir Krayslerin veya bir Doçun gıcırdıyarak stop ettiğini görüp titredim. Şık, fakat ufak dükkânları vardır, Vitrin tanzimini iyi bilirler, Lâkin yanma yaklaşmak için evinizin tapu » sunu beraber götürmelisiniz. Roman» ya, bize nazaran parası yok düşük ol. masma rağmen pahalı bir yerdir. B. FELEK Kısa Ankara Haberleri Ankara, 17 (TAN): # Emniyet işleri umum müdür muavini B. İzzettinin münhal vali. lilderden birine tayin edileceği ve onun yerine de hukuk müşavir mu- avini Osman Sabrinin getirileceği haberi doğru değildir. * Adliye Vekâleti, hâkim ve müd dekumumiler arasında tayin ve na- killeri ihtiva eden geniş bir karar- name hazırlamış, o Başbakanlığa sunmuştur. $ Sular kanununu son defa tet- kik etmek üzere vekâletlerden se- çilen bir komisyon, Nafın Vekâle- tinde bugün ilk toplantısı yap » mıştır. * Ankara kız lisesi riyaziye ma- alimi Hüsnü Savas, Kayseri mas- rif müdürlüğüne, Istanbul maarif mildür muavini Neşet te Çorum maarif müdürlüğüne tayin edilmiş lerdir, * Nafı Vekfileti, Istanbul tele fon müdürlüğüne, bu müdürlük mu avini Niyaziyi naklen tayin etmiş- tir.