6 Eylül 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

pu Edirneden Vana | Kadar Demiryolu Demiryolu faaliyetinden mesut bir hatıra: Erganiye trenin ilk girişi (Başı 1 incide) fedilmiştir. Bugün inşaat faaliyetinin hararet- İe devam ettiği mıntakalarda bütün memleket demiryollarımızm en ârı - zâlı geçitleri sayılabilecek mühim bo- gazlar, uçurumlar, derin sular vardır, Memleketin garp köşelerini şarka bağlıyacak olan Sıvas — Erzurum demiryolu 30 eyl! 1939 da açılacak» tır. Yalnız bu hatta çalışan amele sayısının günde 10 binden fazla ol duğunu söy inşaat faaliyeti haberinin derecesini anlatmıya kâ- fidir, Demfryolları, kara yollarnın yar- dımile döşenebilmektedir. Köprüle- rin, tünellerin trenler dolusu malze. mesi, yine kara yollarile temin edil. mektedir, Bu itibarla her demiryolun- dan yüksek bir kıvmeti bulunan hiz met yollarının ehemmiyeti, şarka doğru uzanan demiryollarında da ha çok fazladır. Dar boğazların üç:- rumlu yamaçlarında araba ve oto « mobil gibi taşıma vasıtaları oşöy dursun, bir piyadenin rahatça geçebi- leceği bir patika yolu bile yoktur. Bugün şarka doğru uzanmakta olen demiryolunun malzemesi: bazı yerler. de iki metre genişliğinde bir piyade yolu açılarak ileriye götürülmekte - dir, Bu zorluklar içinde dahi demir. yolları çalışmalarma fennin, “İnin ve imkânın takat yetiştirebildiği şe- Xilde sürat verilmiştir. Sıras — Er- zürum demiryolunun o güzergühina — (Başı 1 incide) düğünü iddia etse, derhal herkes her yerde cin, peri görmiye başlar. Bu denizaltı işi de böyle yanlış görüş sal- gınını uyandırmıştır. Hiç şüphesiz Karadenizie maskeli korsanlar var. Bozeaadaya kadar yak Jaştıklarını de biliyoruz. Fakat buna karşı milşterek ve açık bir mücadele cephesi hazırlanmıştır, Maskeli kor- sanlarm ömrü her halde çok kısa 0- lacaktır. Rus vapurlarına talimat veriliyor Akdenizde iki Rus vapurunun kor- San tahtelbahir tarafından batırılma- Br Üzerine Sovyet Rusya, Akdenize çıkacak vapurlarına, müteyakkız dav ranmaları hakkında talimat vermek- tedir, Dün Çanakkaleden limanımıza ge- len vepurlardan bazılarının kaptan'e. rile görüştük. Bunlar Çanakkalede hu hundukları bir sırada, Sovyet bayra- Zıtu taşıyan Taşkent adlı bir geminin İstanbul istikametinden gelerek Ça- nakkale boğazından geçtiğini ve Bo- gazdan çıktıktan az bir müddet son- ra gerisin geriye dönerek Çanakkule- de demirlediğini ve Akdenize çık maktan vazgeçtiğini söylemişlerdir. Bir taraftan Sovyet Yapurunun E- ge denizinde bir tahtelbahir görerek Çanakkaleye sığındığı, diğer taraftan da geminin, hükümetinden aldığı bir telsiz zerine geriye döndüğü söy - lenmektedir. Dün limanımıza yalnız bir Sovyet | gemisi gelmiş ve Çanakkaleye doğru açılmıştır. Zirlanin adını taşıyan bu geri boştur ve Amerikaya gitmekte- dir. Bu geminin de diğeri gibi Eg de- nizine çıkmıyarak Çanakkalede de- mirlemesi muhtemel görülüyor. Rusyada galeyan devam ediyor Londra, 4 (TAN) — Moskovadan gelen haberlere göre, Timiryazef ve Blagosf adli iki Sovyet vapurunun Akdenizde batırılmasının Sovyet Rus rastlıyan birçok boğazlar içinde bil- hassa Pingân boğazı 22 kilometre u- zunluğundadır. o Fıratın kollarından Karasu vadisini teşkil etmektedir. Çaltı suyu vadisini meydana getiren dört kilometre uzunluğundaki Cüre ayrıca Atura boğazları da bazı yer- lerde 4 metreye kadar darlaştığı için tüneller açtırılmasını icap ettirmiştir. Bu sarp boğazlar, uçurumlu geçitler, büyük köprülerin kurulmasını” da za ruri kılmıştır. Bu itibarla, demiryolu- nu toprak tesviyesile beraber döşeye- bilmek için yekdiğerini takip ederek sıralanan demir köprülerin de tesisi- ni beklemek lâzımdır. Sıvas — Erzu- rum hatimda Sıvastan itibaren Er- zurum istikametinde 150 kilometre- den fazla bir yol döşenmiştir. İleriye geçilecektir. Ancak, bu geçiş, kurulmakta olan köprülerle müvazi yürüyecektir. Bu büyük köprülerin faaliyetine tekrar hızla devam edile- cektir. Yol, bugün 170 inci kilomet- reyi geçmiştir. Bu syın sonunda Si- vastan itibaren 177 kilometre uzak- ta bulunan Divrik istasyonuna giri“ lecektir. Poz, Divrik'e girdikten son- ra süratini kesmeden ilerliyecek ve 208 inci itilametreye rastlıyan 60 metrelik büyük köprünün başında u- fak bir tevakkuf devresi geçirecektir. Bu suretle Sıvas — Erzurum demir- yolumuz 938 eylülünden 338 kilomet- rede bulunan Erzincana, 939 eylülün. de de 548 inci kilometredeki Erzu- Tumg varmış olacaktır. Korsan Gemiler Ba'ırılacak Kaptanlarm © vapurları İtal - yan muhriplerinin bombaladıkları- ni söylemeleri üzerine Rusyanın beji başlı şehirlerinde faşist hükümetleri- ne karşı nümayişler yapılmış ve fa - şistler katillikle, günahsız insanları boğmakla itham edilmiştir. Rusya $*- hirlerinde mitingler ve nümayişler hâ lâ devam etmekte, halk telgraflarla; Rusya şeflerinden korsanlıklara kar- şı tedbirler alınmasını rica etmekte- dir. Akdenizde son haftalarda mal ve can emniyeti kalmamış olması, birçok milletlerin alâkadar bulunduğu bu | yerde asayişsizlik hüküm sürmesi ü- İ zerine Ingilterenin teşebbüsiyle top- Janacak olan Akdeniz konferansına çağrılacak devletlere gönderilecek da vetin metni hazırlanmıştır. Bu metin, çağrılacak devletlerin listesi hazırlan dıktan sonra neşredilecektir. Fransa ile İngilterenin çağımılacak devletler, davet metni ve konuşulacak meseleler üzerinde mutabık kaldıkları anlaşılmaktadır. Bu gece Paris ve Londrada bir tebliğ neşredilecektir. Liste hazır Paris, 5 (TAN) Hariciye Neza- reti Akdeniz konferansma ( iştirake davet edilecek devletlerin “st retmektedir, Bu listede, konferarsm akdinde müteşebbis vaziyetinde bulu- nan Fransa ve İngiltereden başka, I- talya, Almanya, Yunanistan, Türki ye, Romanyâ, Yugoslavya, Mısır, Sovyet- ler Birliği, Bulgaristan ve Arnavutluk mevcuttur, Konferans önümüzdeki | cuma günü Cenevreye yakın bir kasa bada toplanması teklif olunmaktadır. Fransız gazeteleri Paris, 5 (TAN) — Bugünkü Fran- sız gazeteleri Akdenizdeki asayişsizli. ğe ve Akdeniz konferansına sttunlar la yazı tahsis etmektedirler. Petit Pa risien gazetesi, konferensm Milletler Cemiyeti içtimsiyle ayni zamanda, fa &at bu içtimadan ayrı olarak yapıla- cağını yazmaktadır. Davet edilen dnilletler meselesini yada uyandırdığı geniş heyecan ve g* Tavan davam etmektedir. mevzuubahseden gazete konferansta İspanyolların da hazır bulunmuları (Başı 1 incide) yılmıya lâyıktır. Çünkü Türk dilini de milkemmel biliyor ve Türk edebi- yatını daima tetkik ediyor. Mısırda türkçeye verilen ehemmiyet ilkönce Profesör Azzam Beyden Mısır Üniversitesinin Fars ve Türk edebiyatı tetkiklerine verdiği ehem- miyeti izah etmesini rica ettik, An- lattılar; “— Mısır Üniversitesinin Edebiyat Fakültesindeki arapça kısımma de- vam edenler ya sair diller grupuna intisap ederek arapçanm köklerini â- iramak imkânlarını elde ederler ve 0- İrada İbrant, Süryani ile Asur, Babil, İ Habeş dillerini öğrenirler, yahut fars ça Ve türkçe grupuna intisap ederek bu dillerin edebiyatmı tetebbu eder ler. Tulebenin çoğu farsça ve türkçe- "İye rağbet gösteriyor. Yakmda bu iki dile Hintlilerin konyıştuğu ordu dil ve edebiyatı da ilâve edilecektir. Türk dili ve edebiyatının “Safal şairi merhum Mehmet Akifin sek hiz metini dalma hürmetle anacağız. Merhum 1929 dan başlıyarak geçen yılın sonuna kadar bu tedrisatı üze- rine almış ve birçok talebe yetiştir. miştir, Merhumun bıraktığı boşluk henüz doldurulmamıştır. Fakat türk- çe tedrisat devam etmektedir. Fars edebiyatı tedrisatmı ben deruhte © diyorum. Bu yolda yaptığım nesri- yat içinde “Şehname,, nin arapça tercümesini zikredebilirim. “Şehna- İme,, edebiyatı, türkçede geniş bir te- tehbil sahasıdır. Bu yolda bilhassa Şerifi'nin 'yaptığı türkçe Şehname tercümesi , Mısır kölemenlerinin u- mumiyetle edebiyata, bilhassa Türk edebiyatma verdikleri değeri tebü- rüz ettirmek bakımından çok mühim- dir. Umumiyetle İslâm tetkikatını ve bilhassa Türk ve Fars edebiyatı tetkikatmı İlerletmiye büyük ehem- miyet veriyoruz. Mısır Üniversitesi bu tetkikleri “kolaylaştırmak için) “Türk ve Fars neşri ygtmr Tontryam"bir kütüpane vicude getirmiş ve bu kü- tüpaneyi zenginleştirmek için feda kârlıktan çekinmemiştir.,, İstanbul kütüphanelerinde Mısr Üniversitesinin bu yoldaki mesaisi hakkında bu kiymetli malü- Tevkifanede . *y* Eroincilik Dün, İstanbul tevkifanesinde onun cu kovuşta hirsizlıkten suçlu Arma- yut Kâzm oğlu Refiğin üzerinde bir paket eroin bulunmuştur. Eroinin ne suretle içeriye sokulduğu araştır - maktadır. A mm hususu düşünüldüğünü yazmaktadır. Fakat bu nokta üzerinde kati olarak 'durulmamıştır. Toplantının esas &3- yesi, bitarafların ve bilhassa alâka- darların Akdenizdeki münakalâtları nı temin hususundaki geyretlerini bir araya getirmektir. Akit devletlerin harp gemileri, kor sanların taarruzlarına mukavemet ef mek, tahtelbahirleri kovmak ve bun- lardan hukuku düvel ahkâmma uy- gun hareket etmemiş olan veyahut akdi mutasavver mukavele ahkâmı- nı ihlâl edenleri denizin dibine gön- dermek hususunda mütekabilen yar- drmde bulunacaklardır. İspanyadaki dahili harbe gelince... Londra, 5 (TAN) — Ispanya har- bi hakkında son haberler, Oo Aragon cephesindeki hükümet faaliyeti ve a- silerin birkaç yerde mağlüp olmaları üzerine, general Franco, şimalde bu- lunan Italyan ve Faslı kuvvetlerden mühim bir kısmını tayyare ve harp malzemesile birlikte çekmiş, Aragon cephesindeki ordularma takviye gön- dermiştir. Bu itibarla, şimal cephe - sinde, faaliyet durmuştur. Madrit etrafında, harp ufak bazı ateş teatisine inhisar etmekte, Ara- gonda ise hükümetçi kıtalar, her gün biraz dâha toprak kazanmaktadır. Yaralı İtalyanlar Roma, 5 (A.A.) — Kırkı zabit ol- mak üzere Bilbaoda yaralanmış olan 700 den fazla Italyan gönüllüsü Gra- disca hastane gemisile Napoliye gel- miştir, Faşist erkânmharbiye relsi kendilerine “Hoş geldiniz,, demiştir AN Kardeş Mısır ve Türkiye Mısırda Türk Diline Ehemmiyet Veriliyor matı aldıktan sonra Profesör Azza- mın İstanbul kütüpanelerindeki me- İsaisine geçtik ve sorduğumuz suale şu cevabı aldık: “— Şark ve İslim medeniyeti mü- İtehassısları, meşgul oldukları tetkile- lerin mehazlerini görmek için İstan- bul kütüpanelerinden müstağni ka- lamazlar, Bilâkis bu kütüpaneleri sık sık ziyaret mecburiyetindedirler. Ben de 1925 de İstanbul kütüpanelerinde uzun tetkikler yaptığım halde ilk fır- saattan istifade ederek bugün yine bu kütüpanelere başvurmuş bulunu- yorum, İslim medeniyetinin en belli- başlı vasıflarından biri hemen her camiin yanma bir medrese ve bir kü- tüpane kurmaktır. Bu medeni vasıf, gördüğüm bütün yurtlar içinde, bü- tün güzelliği ve büyüklüğü ile İstan- bulda tecelli etmektedir. İstanbul kü- tüpenelerinde İslâmi mevzuların hep- si Üzerinde, Şark veya Garp memle- ketlerinin hiçbirinde tesadüf edile- İmiyecek derecede zengin eserler var- dır. Meselâ Istanbul kütüpanelerinde Hicretin dördüncü asrına ait eserler bulunduğu ıgibi bu çeşit kıymetli €- serler içinde müelliflerinin yazısile onlar tetkikler için en kıymetli key- nakları teşkil ediyorlar. Başka meni- leketlerde eşi bulunmıyan (o eserlerin müteaddit nüshalarını Istanbul küt panelerinde gördüm. İstanbul kütü - panelerinin bu eşsiz zenginliğini bir kat daha zenginleştiren bir â tarihi br oslarıdır. Insan çalıştığı yerde tarıhi de | »r yaşıyor ve bu yaşayışı genişlet.. . ve enginleştir- mek istedikçe bu genşliği ve engin! temin edecek eserlerin hepsini bulu- yor, Çok kıymetli eserler Istanbul kütüpanelerinin umumi değeri hakkmda üstadın dilinden he- yecanla ve bir şiir ahengile dökülen bu sözlerden sonra onun bu sene İs- #anbül Kütüpahelerinde en'çok teteb- bu elüği Terim hangileri olduğunu sordum. Cevap verdi: — Bu sene bilhassa iki eserle alâ- kadar oldum. Biri dördüncü hicret asrmın en büyük Arap muharrirle- rinden Ebu Hayyam Tevhide'nin Ei . Imta vel Muanese adlı eseridir. Medinei Münevverede bunun bir nüs- hasını bulup getirttik İse de yazısı çok çirkindi. Burada bulduğumuz nüs ha ise çok iyidir. ve Eyüp oğulların- dan bir hükümdar namma yazılmış- tır. Fakat en çok alâkadar olduğum €sere Türk şairi Şerifinin yaptığı şehname tercümesidir, Şair bu man: zu tercümeyi, Yavuz Sultan Selimin Misir fethinden evvel Mısımda hüküm siten Sultan El - Gavri namma yap- mıştır. Bu eserden, Britanya müze- sinde bir nüsha bulunduğu gibi Mr sırda daeksik bir nüsha mevcuttur. Burada Süleymaniye kütüpanesinde ayni eserden bir nüshaya tesadüf et- tim. Fakat şairin kendi el yazısile yazılan ve Sultan El - Gavri'ye tak- dim edilen nüshası, hiç şüphe yok ki, bütün bu nüshaları unutturacak kıy- mettedir. Bu nüsha Topkapı sarayı kütüpanesindedir, Istanbulda bu eş- siz eserle karşılaşacağımı katiyyen ümit etmiyordum. Onunla karşılaş maktan duyduğum sevinç, (o ümidini kesmiş bir adamın, bütün ümidinin bir anda tahakkuku karşısında duy- duğu sevinçtir. Bu eser, Türk dili ve edebiyatı bakımından çok mühim bir vesikadır.,, Mısırlı üstat ile daha sonra Mısır. daki telif ve tercüme hareketinden bahsettik, Ve Mısır Üniversitesinin bu hereketi teşvik ettiğini, kıymetli eserleri kendi hesabma bastığını, U- niversitelilerin ilim neşriyatını iler - letmek için çalıştıklarını ve bu yolda kayde değer muvaffakıyetler kazan- dıklarını bilhassa (o telif ve tercüme heyetinin güzide eserler neşrettiğini anladık, . Ustat Azzam Beye bize verdiği bu çok kıymetli malümattan dolayı te - şekkürlerimizi sunarken kendisine ilim uğrundaki mesaisinde daima mu vaffakıyet dilemeyi bir vazife bildik. Yakmda Misir Üniversitesi edebiyat fakültesinin Türk edebiyatı üzerinde yaptığı tetkiklere ait değerli verim- lerle karşılaşmak şüphe yok ki, bize derin bir hâz verecektir. Ömer Rıza DOĞRUL Fiz aim aş (Başı 6 mcıda) 4 lük Klâsik: I Güneş, II Gelata- saray. Kıdemsizler arasındaki yarışlara göre Güneş ve Galatasaray klüple- Ti 11 müsavi puvanla birinel oldu» lar. 3 puvanla Altmordu üçüncü oldu, KIDEMLİLER: Güntün en mühim yarışları Istan- bul birinciliğini tayin edecek olan kıdemli müsabakaları idi. Çok he- yecanlı bir çekişmeden sonra | İki birincilik alan Galatasaray 10 pu- vanla Istanbul şampiyonu oldu. 8 puvanla Beykoz ikinci, 5 puvanla Tasarruf Teşkilâtı (Başı 1 incide) u noktada Nafıa Vekitimize bir tavsiyemiz vardır; en muvaffa- kiyetli Posta ve tasarruf hareketi bu- gün dost ve kardeş Yugoslavyada ku- rulmuştur, Yugoslav Posta Tasarruf Sandıklarınım Genel Direktörü, bu İ- şin dünyanın her yerinde en ziyade tanınmış mütehassıslarından biridir. Pusta ve tasarruf hareketine büyük bir sevgi ve imanla bağlıdır. Poste Tasarruf Sandığını, yaşıma şartları ez, çok memleketimize benziyen bir muhitte kurmak suretile de bizim işi- mize yarar. tecrlbeler kazanmıştır. Memicketimizde bu işi kurarken böy- le bir tecrübe ve İhtısastan istifade etmemek,ihmsl edilemiyecek bir men faattir, Müttefik Yugoslavyanın, pro- jenin hazırlanması hususunda yardım etmek üzere bu kıymetli mütehassısı- İn bize memnuniyetle göndereceğine ve mütehassısın da bu işi büyük bir sevgi ile göreceğine şüphemiz yoktur, Posta tasarruf sandığı hareketinde çök geç kaldığımız için böyle kestir- me bir yoldan gitmek ve işiaz Za manda olgunlaştırmak elbette çok faydalı olur, Ahmet Emin YALMAN Başvekilimiz Izmir Fuarını Gezdiler (Başı 1 incide) gazeteciler maslesef buna imkân bu- Ismadılar. Manisa pavyonunun kspi- larmı gazetecilerin yüzlerine bizzat kapıyan emniyet müdürü, gazeteci- lerin iş görmek hususundaki ricala» İrma aldırış etmediği gibi, hepsinin gusturulup uzaklaştırılması için € mir verdi. Gazeteciler, şalıslarma karşı ya- pılan bu muameleye tahammül ede- mediler, Fuarı (o bırakarak çıkmaya mecbur oldular, Biraz sonra Anado lu Ajansı muhabiri de Ticaret Oda- st pavyonunda Başvekilimizin tet- kiklerini takip ederken ayni mua- meleye maruz kaldı ve sergiden u- zaklaştı. tahkikatımız Hâdiseyi gece İzmir muhabirimizin telgrafile haber alınca, İzmir valisi B. Fazlı Güleci telefonla aradık, bul- duk, B. Fazlı Güleç, hâdisenin bu şe- Haliçte Piripaşa ile Cami altnda sürülebilir, görmek Üzere işletme şefliğine ve “4 le o gün encümene gelmeleri. (5912) c.9.y3ı Dünkü Kürek Yarışlar! Fenerbahçe üçüncü oldu. Bir Çifte; I Fenerbahs& koz, MI Altmordu, Iki çifte: 1 Galatasaray neş, TI Altınordu. 4 LUK KLASIK Bu yarış günün en sJâksl si sabakası idi. Yarışın ner cihetten ehemmiyeti haiz iyor de gö yordu, Birisi Istanbul şaDi nu tayin etmesi, diğeri Jxm pılıcak Türkiye kürek birini, de bu yarış galibinin Istani il etmesi idi. sani Çok sıkı bir mücadelede im Galatasaray birinef, Beyko* Güneş üçüneli oldular... # Pire Muhtelit Yenilik ruşla sola aktardılar, Sol i6 hr de yetişen ve önü bomboğ Sl nan sol açığı vole vurmak le sayı fırsatı kaçırdı. , Yirmi ikinci dakikâ — sadi merkez mühacimine verdiği ay Teme bir pasla kaleye doğrü Yunanlıya yetişemediler. Y. g ve yerden çektiği bir gütle İf lerini yaptılar: gf Yirmi sekizinci dakika — gf açıklarile indiler, Sağeçık “4 verdi, O yine merkez m: > girdi. Merkez muhacim Yine şarak ikinci golti de ka! Yunanlıların cesaretleri retleri daha arttı. Sekiz dak ya dar hücumda oynadılar. Bi Galatasaray — Beşiktaş yin fasılalı bir-fet elemen” ve müdafaası ket. Bizim yi” Otuz dördüncü dakika — Dil sıkı bir hücum açan sol Yunan kalesine doğru ye yanımdan topu çelmek im nan müdafii yüzünden miş penaltı cezast verildi. Çeki golü böylece kazanmış old Birinci devre 2 — 1 Yu#”” telitinin lehine nihsyetienö” Esinci devre: Beşinci dakika — yi Galatasaray — Beşikta yuri tinin çok yakından şütünü kalecisi gözünü ire planjonla kurtardı. Ve alı eyi Merkezden sağaçığa Ee” $# Yunan sağaçığı güzel ortala iç yerinden vole bir şütle gollerini yaptılar. Bu gölden sonra vakit kapili çe Yunan takımının nefes gili ti kendini daha bariz yeri İ başladı. Uzun dakikalar Pa seriya onlarm oynağıl rettik. Galatasaray — Beşiktâ$ titinin fasılalı ve imei gil gi açılan hücumları: ds hatları dar in ve müdafi rak maçı 3 — 1 kazanmı$ we İkilde cereyan etmediğini. “ iDirektörünün yeme a İ bulunmadığını söyledi. diğe relsinin davetlerine rağ kaç gazetecinin hakaret Beri iddin ederek fuarı terket ve etti Bizim öğrendiğimize GÖT” yy arkadaşalrımız kargılaştıklı eğ ameleyi gece Başvekilimiz siminden 30 santim yukarısına kadar bakır kaplı muhtelif arttırma ile satılacaktır. Bu dubaların bir tanesine veya bir K*' silme: de telefonla; gezsin SATILIK DUBA Akay İşletmesi Müdürlüğünden : Fr "ve s8 idaremizin alı bulunan. vi Arttırma 10 Eylül 1037 Cuma günü Akay şefler eneimenind gl 15.00 de başlıyarak 16 da ihalesi yapılacağından taliplerin #8 715 güvenme ve arttırma i