17 Haziran 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

PERŞEMBE | 17 HAZIRAN 1937 Ss KURUŞ BAŞMUHARRIRI: AH MET EMİN YALMAN 80 Küpona mukabil cilt (300) kuruştur. Yeni Çocuk Ansiklopedisi Gilt Kuhom Kuponu Cüz 162) ş bir. ie kupona mukabil bir İceiz TW4 kurutur. Dersimden Gelen En Son Haberler: Kıtalarımız Kutuderesi Etrafile Sultandağını tamamile çevirdiler Şakilerin Teslimi Devam Ediyor gamma a GLA LAL LE APA sarp ve Sultanbaba dağı irtifa kutu- 3000 metre kadar olması, harekâtın ya- vaş yavaş ve kül halinde yapılmasmı intaç etmiştir. Askerlerimizden hiçbir şehit ve yaralımız yoktur.Baş akşam başlıyacak olan Tunceli se yahati, burada, Dersimde muvaffakıyetle biten as rm Ankara, 16 (Tan muhabiri telefonla bildiriyor) — © Arazinin çok 4 Buraya son dakikada gelen haberlere göre, Dersim 0 deresine göre # harekâtmı yapan kıtalarımız sergerdelerin son tahas * süngâhr olan Kutuderesi etrafını ve Sultanbaba dağr W cer | nı tamamile çevirmişler, burada tarama harekâtma y vekilimizin yarın ( başlamışlardır. Asiler, 140 — 150 kilometre murab- V il X bar bir saha içinde sıkışmış kalmışlardır. Kafile halin- © keri harekâtın, muvaffakıye! X de iltica devam ediyor. Bunların elebaşısı Seyit Rıza, © tetviç edileceğ N bu'son kalan kısımla beraberdir. Bu kısım asilerin © tayyarelerimiz cephede çok X miktarı 1000 — 1500 silâhlı olarak tahmin ediliyor. W göstermiştir. Or EEE a. Üniversite hakkında 1 e GN 3 Yarınsız Çalışma Ahmet Emin YALMAN “ Mesleğe kendini vakfetmiş ika sike, bike JİAİAL,, gis olmadıkça © Üniversiteden verim alınamaz. ükümetimiz, İstanbul Üni- Versitesinin (o inkişafına, baştaki milli ihtiyaçlar arasın. Yer vermiştir. Bunun için büt- biye dar çerçevesine nisbetle a fedakârlıkları göze almış- Sag sisten yüksek maaşlı pro- : ler getirtilmiş, yeni binalar, ni âletler, yeni kitaplar için İyonlar sarfedilmiştir. o Bu) iaddi fedakârliklardan başka ikümet, Üniversitenin yeni şek- M8 ve ecnebi profesörlerine'kar-| n muhafazakârlık, kıs- © Yanlış bir milliyetperverlik, #men de hususi menfaat yü- nden yapılan bütün hücumlara netle göğüs yermiş ve tam mada büyük bir Üniversiteye 'P olmak idealine derin ç alağını böylece de isbat et- b, B en da öyle olduğu halde Universite Bayı, , İ€ Yarım kalmış işler vardır. hk ra bütçe darlığı sebep gösterile- © Bu sebep yerinde değildir. Bakı- biçin, k 'ürk bütçesindeki her lira m geniş vatandaşların cebinden Yor. Dar vatandaş bülçelerin- İedakârlık suretile veriliyor. Büt ! Yap #arledilen her liradan azami| Sim aramak, bu memleket için çuk| bül bir gayedir. hiversite için sarfedilen paralar- tam verim alınamıyor. Çünkü Küm eye taallüku olan, en esaslı bir tur ihmale uğruyor. eRebi profesörlerin gelmesinden müye t, bilgi sahibi bir damn kür- darı sikip bi tereiman vasrasile Prog eArir etmesi değildir. Ecnebi “örün tereiiman vasıtasile söyl- dan Serkeşbaşı Seyit Rıza Her Çareye Başvuruyor! Tanzimattan Milli Mücadeleye kadar geçen bir asra yakın za- man içinde Dersim, memleketin daima bir hasta uzvu mevkiinde kalmıştır. Her fırsatta isyan etmiş, bazan şamarlanmış, bazan ok- şanmış, fakat hiçbir vakit esasından tedavi edilememiştir. “Mir Mücadele esnasında cok « rarsız bir halde tutmak imkânı iyi tedbirler alınmış, Dersimi za- büluhmüştur. 1926 da birtödip ği kanaatini vermektedir. Son günlerde hareketi yapmak icap etmiştir. 1927 de Dersimde yabancı adam- larm dolaştığı göze çarpmıştır. 1928 de ve 1929 da civarda 8oy- gunculuk vakaları görülmüştür. 1930 da Plümer mıntakasında tedip hareketi yapılmıştır. Askerimiz 12/10/930 da hâkim sırtları tutmuştur. Âsi aşiretler amana gelmişlerdir. Dahiliye Vekili Şükrü Kaya bura. —— larda yaptığı son seyahatten Sonra G, Yetlidir. Çünkü bu para geçinme|! Bay Sözleri, her ilim kitabında bul- Ve okumak mümkündür. sü maksat, memlekette bilgi #nanelerini kurmak, ilmitç usullerini ameli bir sur ik yeni bir bilgi muhit# yarat» » bir taraftan da ilim napnma & ırmalara girişmektir. ş (Arkası 9 ) A Dani Maj yazdığı raporda diyor ki: “Burada müzr ve tehlikeli bir vasiyet (—ovardır. Kati bir halle varmanın tehiri eaiz değildir, Etrafı arazide 150,000 halk sikâ. yetçidir. Dersimliler hergiin etra., fı çiğniyorlar. Halk malından emin | değildir. Cesaret ve mukavemetini kaybetinistir. Dersimin içi de daha | az se değildir. Çiftiyle uğrasan Us. lu Türk halk, aşiretlerin dalmi teh- didi altındadır. Her an soyulmak tehlikesine maruz oldukları icin bunlara vergi veriyorlar, Munta- zam hükümet teşkilâtmm şeklen mevcut olmasma rağmen devam ediyor. Tehlike, aşiret hir yatınm tarzında ve ananesinde ve aşiretlerin silâhlı olmasındadır. E | saslr bir tedavi hareketi âmil ve 78- raridir, Tehirinde zarar vardır. | eneral Alp Doğanın tedbirleri Dahiliye Vekilinin raporunda bah- gedilen tedavi hareketi, Tunceli vilâ- yetinin yeni esaslara göre kurulması ve başma büyük salâhiyetlerle Gene. ral Alp Doğanm getirilmesi şeklinde hazırlanmıştır. Hükümet kendini bir hastalık kar- $isında görüyor ve bunu esaslı tedavi tedbirleriyle ortadan kaldırmayı dü. şühüyordu. Şakavetin ilk sebebi olan İktisadi dertleri kaldırmak, halka iş bulmak, silâh toplamak, mektep, sür. atli ve kati adalet bu tedbirlerin ara- sında bulunuyordu. General Doğan tedavi “prepsipini Şok iyi kavramıştır. Aldığı tedbirlerin hepsinde isabet vardır. Yeni idare Köylü halk için hiç umulmaz bir san- det devri olmuştur. Ağalarm tagallii” bü ortadan kalkmış,köylüyü esir gibi kullanan, malımı yok pahasma alan,| kendisine muhtaç hergeyi yüksek fi yatla satan tefeciler ortadan kalkmış. tır. Fırtınadan evvelki sükünet Bir müddet ağalar, beyler, sindiler, kaldılar, Ortalıkta tam bir sükünet vardı. Fakat bu ancak fırtınadan €v- velki süküttu. Asırlardanberi şakavet ve tagallübü bir hak sayan derebey. üiği, medeniyeti seve seye kabul ede- mezdi. Halkm taassubunu kendi men. İ faatleri içih körükliyen şeyhler, mut- laka ortalığı karıştırmıya çalışacaktı. İSuriye hududunun diğer tarafında tekkeler, Kürt Klüpleri kuran menfi unsurlar da, Dersim gibi eski bir is- yan yuvasınm ortadan silinmesine ra» #1 olamazlardı, Burasının, memleketin içindeki her medeni hareketi arkadan vurabilecek bir tehlike yuvası içinde kalması bunlardaki vahi ümitlerin bir icabıydı. Dersime civar sahalerda dolaşan rivayetlere göre eönuptan kim olduğü bilinmiyen 4 ikişi gelmiş, Pertekte birkaç mühür kazdırdıktan sonra dağ lık sahalara gitmişlerdir. (Arkası 7 incide) tle bitecek idari harekâtla , , N , a , , , muvaffakıyetli faaliyet # * Başvekilimizin Har Karaballı Reisi Mehmet Ali Ağa | "İpimi Kendim Çekerdim!,, Karısile kayınlarını öldüren bir katil asılırken böyle dedi Bilecik, 16 (TAN) — Yenişehirin Kızıl köyünden pehlivan oğlu Hüse- yin, belediye önündeki meydanlıkta asıldı. Suçu, karısmı,; kayın valdesini ve kayın biraderini taammüden öl - dürmekti. Hüseyinin son sözü; “— Ellerim kelepçeli olmasa; ipi- mi kendim çekerdim... demiştir, SİNOPTA Sinop, 16 (A.A.) — Dokuz yaşm da bir çocuğu kirleten ve babasmı feci surette öldüren Ayancığın Ha- İram şah köyünden Mehmet hakkın- da Bilylik Millet Meclisince tasdik ©- dilen ölüm pezası bugün hükümet ö- ninde infaz edilmiştir. Dersimin içyüzü Dersinde uzun müddet her ta- rafı dolaşan bir arkadaşımız bu- gün yedinci sayfamızda “Der simin Dersimlinin iç yüzü, nü anlatıyor. Şefimiz Başvekil Cümhurreisimiz, Başvekilimizi uğurluyorlar eketinden İntıba , | Atatürk 2 gele a ron KİN İN j .. .. 7 , at nönünü > “ - Uğurladılar. Başvekilimiz İsmet Inönü dün akşam, yanmda Dahiliye Vekili ve Parti Genel Sekreteri B. Şükrü Kaya, Hariciye Vekili B. Tevfik Rüştü Aras ok duğu halde Ankaraya hareket ettiler. Başvekilimiz dün öğleye kadar Dolmabahçe saraymda meşgul oldular ve öğleden sonra otomobille Floryaya giderek birdeniz banyosu aldılar ve Bstanbul Valisiyle birlikte Floryadaki General İsmet İnönü akşam saat 18 de tekrar Dolmabahçe sâroyina dönerek Atatürke mi oldular. Büyük Şefimiz Atalürk, Başvekil İsmet İnönli, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya, Hariciye Vekili B Tevfik Rüş tü Aras Saat tam 19 da Sakarya mo törüne binerek Haydarpaşaya gitti- ler. Reisleümhur Atatürk Başvekille | Hariciye ve Dahiliye Vekillerimizi u- ğurladrktan sonra yine ayni motör- le Dolmabahçeye döndüler, Başvekil General Ismet Inönü Dahiliye ve Hariciye Vekillerile bir - likte hususi bir trene binerek tam sa at 1930 da Ankaraya hareket et - tiler. Başvekille Vekillerimiz Haydarpa- şada Vali ve Belediye Reisi B. Mu - hiddin Üstündağ, Orgeneral Ali Se- it, Orgeneral Fahreddin Altay, Ga - neral Cemil Cahit, İstanbul merkez kumandanı General İhsan, vali muavi ni Hüdat Karataban, belediye reis muavini Ekrem, polis müdürü Selih ve daha birçok zevat tarafından sa - mimi şekilde uğurisndılar. Öğrendiğimize göre Başvekil İs - İmet İnönü Ankarada bir iki gün Kal İdıktan sonra Dahiliye Vekili B. Ka- ya İle birlikte Şark seyahatine çıka” caklardır. Hariciye Vekilimiz B. Tevfik Rüş- tü Aras ta Ankarada bir gün &aldık- tan sonra İktisat Vekili Bay Celâl Bayar, Silmerbank umum müdürü Bay Nurullah Esat Sümer ve maden tetkik bürosu şefi Bey Reşitle birlik te Buğdada hareket edecektir. Trabzonlular Yüksek Heyecanı Yaşıyorlar Trabzon, 16 (A.A.) — Atatürkün Trabzonu teşrifleri münasebetile bü- yük bir sevinç heyecanı içinde dalga- lanan Trabzonlular, Büyük OÖnderin buradan ayrılıaasndan sonra dahi günlere heyecanların huzmı bir Müstakil inşaatı gezdiler. Hatayda Rejim Gelecek Hafta Bayram Heyecanı Yaşanacak Adana, 16 (TAN Muhabirin. den) — Hatayda yeni rejim, 18 Ha- ziranda ilân edilecektir. Bu mina sebetle hazırlanmakta olan Hatay istiklâl Bayramı, önümüzdeki haf. ta içinde yaşanacaktır. Lübnan delegesi aleyhine neşriyat* ta bulunduğu için Savtülâhrar gazete si, üç gün müddetle kapatılmıştır. E- mir Abdullah, dün Beyruta ve oradan Hayfaya gitmiştir. Şam civarında ya pılan bir Vatani ziyafetinde bir tahta get yıkılmış, nehir kenarında bulunan 50 kadar Vatani suya yuvarlanmış» tr. Şamda “Arap Propaganda Bürosu Mecmuası, ismiyle bir dergi çıkarıl. maktadır. Mecmuanm imtiyaz sahibi, Fabri Barudidir. Bu adam, Lübnanı Suriyeye ilhak etmeyi ve bu ittihattan doğacsk te gekkülün başına Maruni Patriği An. tuvan Piyerin geçirilmesini teklif ete Vatanilerden mürekkep bir heyet OğİNİ Lâzkiyeden Şama gitmiştir. Heyet, Gi İLâzkiyede hâlâ Türk propagandas türlü zaptedememişlerdir. (Arkası 9 uncuda) yapıldığını iddia ederek bunun önüne Wi i (Arkası 9 uncuda) |