29 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

TAN İSPANYA İŞİ CENEVREDE Faşist Devletlerin mi üdahalesi Fena Tenkit Edildi Bugün poe 75000 İtaly ik, “evre, a ia ban r. Milletler Cemiye ırmaması gerektir.,, Mister, yapsa, Talyan askerlerinin Ispan lana, Serl geldiğine ve neler yaptık- dlir vesikalar gösterdikten | Cephesinden bahsetmiş, Basklara karşı yapılan Basikların eri şerefli şebri tayyarecileri (© tarafın - İttihaz edilmiştir. Yaban- myada zehirli gaz kullan- ka ide oldukları, Tiziyan an - | hey zehirli gaz maskelerile mü dr, Pran) anlaşılmakta - Sinan, iko, İtalya ve Almanyadan iler getirtmekle kanaat etme- , Tadan ordular getirtmiştir.” de- hı #onra İspanya meselesinin mii süratle ve katiyetle balli 1â- ğini söylemiştir. SEN RKORKL e yvo'dan “Rönra nöz azyleyen Panya 5 ETİCİYO Name biy Hilen, â- eği selecini basan insant cep- Karat AM, dnHa'söhra Ingiltere halen ve olunan insani hattı P yanlış anlaşıldığını ve cay Ako lehinde, kâh İspanya Sağı Yeti aleyhinde telâkki olun- İkiğ, ,» fakat her ikisi tarafından da İ tenkit olunduğunu söyle- Mivi meri Ve “aki a dan a #ohra İngilterenin İspanya Bamına herşeyi yapmağa ha | baki ağam NU ve Bilbao muhacirleri Yam tuttuğu hattı harekete de - Bı, anlatmıştır. esini, Ben, demi müdahale komi- “un ,, *8aİsinden de bahsederek X çe SÜdahaleyi tahdit için bir hay- taha tiğmı ve muvaffak olduğunu, | Upanyada bir tek yabancı kal. | ta Mesainin son bulmıyacağı - ve La Meselenin halledilmiyeceğini de . demiştir ki: hağı Panya faciası, devletleri ayır Dağı gifi: fakat elele vererek celş- Yay, , öklemelidir. Esasen İspan- #he, Mülki tamamiyeti Ingiltere 1 - Parayi meseledir. Yaş b Hariciye Nazırı Bay Del - devletlerin ademi müdahale De karşı müzaheretini dile - İştir, Bu arada Sovyet komiseri Bay Litvinof ta davasmın apaçık bir dava ol- | yabancılar yardımile » Yabancı askerlerin, ya - Ül grDerallerin isyanı idame ettir- Li * Yabancı tayyarelerin de Is - iz harabeye çevir. ştır, keiyi Yarın da Ispanya mese - iy rüsmeğe meş an- Eray Ve Almanya matbu- İk yı hükümetinin beyaz kita- 'Y etmekte ve bunu bir pro- hilesi saymaktadırlar, Ki VAZIYETİ (TAN) — İspanya har- N Nar &elen en son haberlere gö. Mttiği biz lafa heyeti buglün neş- Mu ae, Asilerin ia i ve püskürttüğü ae Asiler ise, milislerin dü ve OYU terke mecbur kaldıkla- a kasabasını ateşe ver- iyor. Ka vanda bir mütareke akdi tek- Mya ya hükümeti kati olarak EEE "nun Emrinde an Varmış 28 (TAN) — Milletler Cemiyeti Konseyinin bugünkü bilhassa İspanya meselesi konuşulmuştur. İspanya B. Del Vayo uzun bir nutuk söyliyerek İspanyayı hari- v en korumak lâzım geldi Yanm İspanyaya karşı vaziyetleri: izi Mm Cemiyeti istikbalini kurtarmak istiyorsa İspanya meselesine 1 alacağı sağlam vaziyetile tenin ie yi karşı i anlatmış, İtalya ve şiddetle tenkit etmiş, tinin elinde son bir fırsat var. demiş ve halihazırda İspanyada emrinde 75,000 İtalyan askeri bulunduğunu anlat- Tuna İşi ve İngiltere Siyaseti Paris, 28 (A.A.) — Çekoslovak- ya Başvekili Hodza, halkçı cephenin gazetesi Le Soir muharririle bir mü- likat yapmış, Tuna devletlerinin Av- rupa sulhündeki ehemmiyetlerinin nihayet Ingiltere tarafından anlaşıl- mağa başlandığına işaret etmiştir. Başvekil ayrıca, Tuna meselesinin Fransız « Ingiliz çalışma birliği sa- hasınâ da girmiş bulundüğunu söyle- miştir. İstenen şeyin bir taraftan A- vusturya, Macaristan ve diğer taraf- tan da Çekoslövakya , Yügöslavya, Romanya ve Bulgaristan arasmda iktısadi çalışma birliği sistemi oldu- ğunu söyliyen Çek Başvekili, Alman- ya ve İtalyanm da buna müzaheret edeceklerini ilâve etmiştir. © Fransada . a Siyasi . Bir Çatışma Paris, 28 (TAN) — Dahiliye Na. zırı Bay Dormoy'un emrile Saint De- nis Belediye reisliğinden “azledilmiş olan Faşist fırkası lideri Bay Doriot arasında, Parlâmento koridorunda şid detli bir münakaşa olmuştur. Doriot kendisinin siyasi kinler yüzünden az- ledildiğini söylemiş, Dahiliye Nazırı ise haykırarak bu ithamı reddetmiş- tir. Doriot yaptığı işleri tetkike ye- mur komisyonun raporunu kendi eli- le neşredeceğini söylemiştir. Ingilterede Yeni Hükümet ? ngilterede bir seneye yakm i zamandanberi vukuu bekle- nen değişiklik dün tahakkuk etmiş ve Mister N. Chamberlain İngiltere hükümetinin başına geçmiştir. Mister Chamberiain beynelmilel vaziyetin çok çetin olduğu, birçok meselelerin halledilmek üzere bek- lediği sırada iktidar mevkiine gel. miş bulunuyor. Onun teşkil edece. ği kabine, esas ve mahiyet bakı- mundan, selefi Baldwin kabinesin. den farklı olmıyacak ve yeni kabi. ne eski kabinenin milli mahiyetini muhafaza edecektir. Yeni kabine karmakarışık bir vaziyette olan bir Avrupa ile karşılaşmaktadır. Garbi Avrupa devletleri arasmda sulhü koruyan Lokarno paktı suya düş. müş ve yerine birşey yapılamamış- tır. Almanya Milletler Cemiyetin. den çıkmış ve silâhlanma siyasetini tutmuştur. İtalya Milletler Cemiye. tine karşı küskün vaziyetini muha. faza ediyor, İtalya İle Almanya ara- sında sıkı tesriki mesai siyaseti, İn. İngiliz milleti tarafından çok sevilen ve siyasi hayattan çekilen Mr. Baldwin İngilterede Yeni Kabine İktidar Mevkiine Geçti Eski Başvekil Mr. Baldwin'e Kral Tarafından Kontluk Tevcih Edildi Londra, 28 (TAN) — İngiltere Başvekili Mister Baldwin bu sabah Kralın sarayına giderek istifasmı vermiş, Kral istifayı ka- bul ettikten sonra Mister Baldwin Chamberlain'i çağırtarak kendisini kabineyi teşkile memur et. miştir. Mr. Chamberlain, Başvekilliğe tayin edilir edilmez İngiliz ananesine tevfikan Kralın elini öpmüş ve kabineyi teşkil için ça- lışacağını söylemiştir. Almanya, Fransadan İptidai Madde Koparmak İstiyormuş! Dr. Schacht Diyor ki: "Kömür Verelim, Bize Ham Madde Veriniz. ,, Paris, 28 (TAN) — Alman Bankası Müdürü Doktor Schacht'ın bir şekilde meydana çıkmaktadır. larmm fai?inin indirilmesini istemek: tedir. Bugün bu iş üzerinde B. Blum | ile de görüşmüştür. Alman Ticaret odası tarafından dün verilen ziyafette bir nutuk söyli- yen Dr, Sohaecht, Almanya'nın iktisa- i hakkmda izahat vererek kömür müstesna olmak üzere Al- manyanm iptidai maddelerle altın ve demirden mahrum olduğunu ve bun- ları ancak ihracat vasıtasile tedarik edebileceğini söylemiş ve şunları ilâ - ve etmiştir: “— Biz Fransa'ya kendisinde çok miktarda bulunan iptidai maddeler | mukabilinde kömür satmıya hazırız. | | Ümit ederimki, Fransız - Alman gö-| rüşmeleri Alman endüstrisine Fran » #iz müstemlekelerinde bulunan zen » Sin stoklardan istifade etmek fırsa - tını verecektir. pa Sehacht, bugün Fransız Başve e B. Blum ile bir mülâkat yapmış- YAZAN: ÖMER giltere ile Fransanm daha sıkı bir tesanit dairesinde hareket etmele. rine sebep olmuştur. Orta Avrupada, İtalyan — AL man nüfuzu ile Fransız nüfuzu hâd bir çarpışma devri geçiriyor ve İn- giltere bu çarpışma ile yakmdan &- lâkadar oluyor, Akdenizdeki müva. zene de son derece sarsıktır. İngil. tere için İmparatorluğun şahdama- Çünkü doktor Sehacht Alman borsf— Parisi, yalnız sergideki Alman pâviyonunu açmak maksadile de- il de daha ziyade iktısadi görüşmelerde bulunmak ve Fransadan bir şeyler koparabilmek için ziyaret ettiği, gittikçe daha bariz | KISA HABERLER ir Rus tayyarecisi daha Moskovadan kal Ikmış ve . L ondrada bir aydanberi süren otobüs grevi ni. hayet bulmuştur. . ondradan taç giyme me. rasiminden dönen Çin Hariciye Nazırı ile Mısır he- Yetinden birkaç kişi Romaya uğrıvacaklardır. Li oskovadan haber verildi. Zine göre Uzak Şarkta — Japon hududunda Yeni çarpışmalar olmuştur. RIZA DOĞRUL silâhlanmak ta nihayet bir vasıta. dır ve bir gaye değildir. Gaye, me. seleleri halletmek ve sulhü kurtar, maktır, Fakat bugünkü şerait bu meselelerin kolay kolay halledilmi. yeceğini gösteriyor. Bukadar müş. kül meselelerle karşılaşmak üzere iktidar mevkiine gelen Mister Cham, berlain'in sulhü korumıya muvaf, fak olmasını temenni etmek sulhü rı sayılan Akdenizde, faşist devlet. £ Sevenlerin vazifesidir. lerin faaliyeti tehlikeli bir mahiyet Mısır Milletler Cemiyetinde almışa benziyor. İspanya harbi, Ak. denizin Garbi kısmı, buhranlar içinde yaşatmakta ve bu buhranı bütün Avrupaya yaymak istidadmı göstermektedir, Gerçi İngiltere bü. tün bu tehlikelere karşı gelmek için silâhlanmaktan başka çare olmadı- ğına hükmetmiş ve var kuvvetiyle silâhlanmıya koyulmuştur. Fakat Müstakil Mısır, Milletler Cemiye. tine âza olmakla en şerefli dilekle. rinden birini daha tahakkuk ettir. miş bulunuyor, Mısırın Milletler Ce- miyetine kabulü srasmda Türkiye başmurahhası Doktor Arasın Asam. | ye etmişlerdir. in tavsiyesi üzerine Mister Baldwin saraydan çıkıp Downing caddesindeki Başvekilet ikametgâhi- na döndüğü zaman halktarafından ha raretle alkışlanmış ve daha sonra Baş vekâlet konağından Cheguers'e git. miştir, Yaptırdığı evin inşaatı nihayet bulduktan sonra buradan yeni evine taşmacak ve karisiyla birlikte orada istirahat edecektir. Kral ve Kraliçe Baldwine imzalı birer fotoğraf hedi. YENİ BAŞVEKİL Baldwinin Downing caddesinden hareketinden sonra Chamberlain Baş vekâlet dairesine gelmiş ve çalışmiya başlamıştır, daha sonra Krala yeni kabinenin listesini takdim etmiş ve meclisi has önünde Krala sadakat ye- mini yapmıştır. Kral, yeni Başvekilin inhasi üzeri. ne Mister Baldwine Kont ünvanını, Madam Baliwine de Britanya İmpa. ratorluğu Büyük Salip rütbesini ver- miştir. Beldwin kabinesi âzasından Ticaret Nazırı Runciman Vikont ün- vanı verilmiştir, Muhafazakâr Parti Baldwine min. net ve şükranmı bildirmiş ve yeni Başvekili fırka liderliğine seçmiştir, Bütün gazeteler Baldwinin hükü- met başından ayrılmasını teessiirle kaydetmekte ve Baldwinin siyaseti. ne muhalif olanlar dahi onun büyük bir devlet adamı olduğunu anlatmak- tadır. Taymis, Baldwinin muvaffa. kiyet ve halkın takdiri arasında mev. kiini bırakmış olduğunu söylüyor. Deyli Telgraf “Baldwin, bizi faşizm İle kömünizm rejimlerinden birini ter. cih etmek mecburiyetinde bırakma- dı., diyor, Morning Post Baldwinin büyük bir sulh adamı olduğunu atla. tıyor. Chamberlain kabinesi 22 âza yeri. ne 21 âzadan müteşekkildir. Kabine €sas ve mahiyet itibarile değişmemiş. tir. Yeni kabinede eskisi gibi 4 milli. yetçi liberal, ve 4 milliyetçi ameleyi ihtiva ediyor. imkân bulması, iki memleket ara. sındaki eski dostluk ve sarsılmaz kardeşlik dolayısiyle, heyecan vere- cek derecede güzel bir hareket teş. kil etmiştir. Mısır, Akdenizin en mühim nok. talarından birini işgal etmekte ol. duğundan Akdenizde statokomun devam ve selâmeti ile en çok alâka- dar olan devletlerin biridir. Bundan böyle Mısır da Akdeniz statokosunu idame ettirmek için di. ğer Akdeniz devletlerile teşriki me. sai edecek ve bu statokonun bozul. maması için elinden gelen hiçbir gayreti esirgemiyecektir. Mısırın tam istiklâlini kazandık- tan ve kapitülâsyonları da ilgaya muvaffak olduktan sonra Milletler Cemiyetine girmesi onun hayatında açılan yeni tarihi devire tamamile girmiş olduğunu anlatır, Mısırm bu yeni devir içinde büyük ve şerefli muvaffakıyetler kazanması, bizim en samimi dileğimizdir. 3 emz ELE Kadeh ve Bardak “Dökülen mey, kırılan şişel rindan olsun,, Diyen kalender meşrep sairin fikir. lerinden birincisine taraftarım. Neka. dar içki dökülürse dökülsün (aldırış etmem; lâkin bir bardak kırılmasına hele bardağ afi için kırılmasına hiç razı olamam. Bununla beraber kadeh, bardak ve içkinin şu fani dünyada oy. nadığı rolü de inkâr edemem, Fertlerin sarhoşluk yüzünden uğ. radıkları zarar, meyhanecilik yolun. da kazandıkları para bertaraf Ame. rikada içki yasağı bir hükümet prog. ramının esasını teşkil edecek kadar büyük bir mesele olmuştu. Onun için sevsek te sevmesek te içkiyi keş gö. remeyiz. Efendim! Benim içki hakkımda yaz. dığım bu satırların varacağı nokta şu. dur: Arkadaşlarımdan biri kadeh ve bar dak içkileri isminde mükemmel, am. ma hakikaten çok itina edilmiş bir e. ser yazmış. Bir tane de bana gönder. miş. Ayrıca yazdığı mektupta da: “İster muahaze, İster takdir şeklin. de olsun kanaatlerini “TAN, dao. kuyabilirsem makbule geçecektir.,, Diyor. Doğrusu eseri gördüğüm zaman ispirtolu İspirtosuz yani bir iç. ki ve şerbet kolleksiyonu yapmak iti. bariyle hakikaten müellifin sabır ve sebatına hayran oldum. Amerikanm en yeni “kokteyi, lerinden bizim en €ski şerbetimiz olan “nardenk, e ka. dar bütün içkileri toplamak ve binden fazla da reçeteyi cemedip kitap şek. linde çıkarmak eldden imrenecek bir gayrettir, lâkin: Şu fıkrayı dinleyin: Derebeylik devirlerinde bir hiiner sahibi, Emire misafir olmuş ve hüne. rini göstermesi için müsaade dilemiş, Emir müsaadeyi vermiş. Adam ce. binden yedi tane dikiş iğnesi çıkar. mış. Birini masanm üzerine dikmiş, geri kalan altısını uzaktan atmak şar. tiyle birer birer masada dikili iğnenin gözünden geçirmiş, Sonra yere iki iğ. ne dikmiş kalanları vine uzaktan ata. rak bu sefer ikisinin gözünden geçir. miş ve böylece sırasiyle iğneleri ma. saya saplıyarak en son altı tane diki, Hi iğnenin gözlerinden geri kalan ye. dinci iğneyi bir atışta geçirmiş. Hazı, run hayran olmuşlar. Emir çıkarıp 100 altın ihsan etmiş, Hüner sahibi hemen Emiri eteklemiş ve gitmiye davranmış, Emir: # — Dur! diye emretmiş. Bu sefer yanı başında duran silâhşorlara: — Eli sopa atm! Emrini vermiş. Marifetli adami: — Aman, zaman, demiye kalmadan yıkmışlar ve elli sopayı atmışlar, Adamcağız bu falakn muhabbetin. den sonra tekrar Emiri eteklerken sormuş; — Devletlim! Hoşlandıysan neden dövdün! Hoşlanmadıysan neden ihsan ettin? Finir şu cevabı vermiş: — Yaptığın şey, cidden insanı hay. ran edecek derecede müşkül bir hü, ter. Onun için sana ihsan ettim. LÂ, kin bu kuvvetli zekâ ve mehareti ne. den daha faydalı yere kullanmadın, diye de elli sopa vurdum. Doğrusunu ister misiniz? “Kadeh ve bardak içkileri,, müellifini de çok sevmesem ve bir derebeği olsam ayni muameleye tâbi tutardım. B. FELEK : Sancakta Türk Dili Üstündür Hatay işinde muallâkta kal- mış yegâne mesele olan dil eden hususi temasların hu- sule getirdiği intıbaa göre, Türk dilinin Sancaktaki fa- ik mevkiini kabul yolunda bir hal çaresine varılması mümkün görülmekedir ri j edir kei Gelik 8 4 e el izi