20 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 Etrafında dört muradües ateşin yandığı bu meydanda güneşin riyasını içen Hintlileri görüyorsunuz, Bunların itikadına göre, beş mukaddes ateş birleşince rah vücuttan kolayca ayrılırmış İncesazla Okunan Bir Mevlüt Dinledim indistanm başlıbaşma bir âlem olduğunu ve bütün dün- yanm merakını üzerine çektiğini az çok herkes bilir. Bu ülkenin kendine has öyle garabetleri ve öyle hayret verici halleri vardır ki, yıllarca okuyarak bilgi edinmiye çalışanlar bile: "Hindistan hakkında benim esaslı malümatım var.. yemezler. TAN okuyucularma anla- tacağım vaka, bu esrarlı di rın garip âdetlerinden biri. 933 şubalında Bombaya gittim. Hint ülkelerinden birine ilk siya- Telim olduğu için, yabaner mem- leketleri dolaşan meraklı seyyah- lar gibi kıyr, bucak, şehrin her ta- rafını görmek istiyordum. Her sa- bah, erkenden sokağa çıkıyor ve rastgele bir istikamet tutarak gi - diyordum. Memlekette müntazam Yeiyitevziredilmiş bır uramvay şe“ bektesi olduğu içim dolaşrink: husu- #unda hiçbir sıkıntı çekilmiyor. Sey, Tüsefer ücretleri de sudan ucuz. i Şehir, geniş enddelerile, musz - zam binalarile çok mamur bir man- zara arzediyor. Zannedersem bura- 81, Ozakn ve Şanghay gihi (o belli başlı Asya şehirlerinden sonra U- güncü derecede geliyor ve bir mil. yonu aşan bir insan kalabalığı için. de barınıyor. Ekserisi, ayaklarında patiska bir don ve sırtlarında bezden bir göm. lekle yalınayak, başı kabak dola. gan bir halk kütlesinin böyle mede. ni bir mamüreye nasıl sahip oldu- guns Insan gıpta İle bakıyor. Şar- km en iptidaf âdetlerini, Asyanm en köhne ânanelerini ve asılsız hu- rafelerini sinesinde yaşatan bir yelllet, nasıl oluyor da böyle bir ge- hir kurabiliyor diye düşüntüyor. emleketin takriben dörtte &- çü, (Pan) denilen ve bir ne- vi ağaç yaprağının içerlatne muh- telif baharatla kıpkırmızı bir mad- deyi koyarak meydana getirdikleri bir nesneyi çiğniyor. Saatlerce ağı- gın İçerisinde dolaştıra dolaştıra geviş getirilen bu Hint sakızı du. dakları, dilleri ve ağızın her tara- fını kün çanağı haline getiriyor. Bu vaziyette, bir Hintli kazara ağzını biraz fazla açacak olursa Hindistan. da rastgelebileceğiniz en çirkin man zara İle karşılaşmış olursunuz. | Panın iğrençliği bu kadarla kal- ga yine iyi. Bir de onun çiğnene çiğnene ağızda hâsil ettiği kan ren- gi usareyi etrafâ saça saça tükür - mek var. Bakıyorsunuz, yanıbaşı- nızda biriz! “şark,, diye avuç ka- dar bir kırmızı mayii sokağa ya- yıştırıyor. Caddeler, duvarlar, tram vaylar, evler hep onun kızıl leke- lerile boyanmış. Bu pisliğe, bu geriliğe bakarken, görüm heykellerle süslü caddelere, şehircilik zevkinin mütekâmil eser- Jerine, villâlara, apartmanlara ka- yıyor. Hayranlığın ve tezadın şaşır» tacı tesirleri altımda bunalıyordum. di- ombayda kaldığım müddet zarfında bir çok ahbaplar edindim. Kendilerinden her fırsatta Hindistanın âdetleri, ananeleri hak kında malümat toplamıya çalışıyor» dum. Bu hususta bana Çoparti sem- tinde Bihindibazar mahallesinde ki. tapçı Şerafettin İsminde münevver bir Hint çocüğü çok yardım ediyor- du. Memleketini tanıtmak için elin. den geleni esirgemiyor, Bombaym kültür âlemile temasımı temin için beni hir cok münevverlerle tanıştı. rıyordu, Bir akşam Şerafettin beni, Mo- gol mahallesinde bir ahbabunm ya- nında buldu: — Aman, deği, Saatlerce Seni bulmak için dolaştım. Rastgelemi- yeceğim diye korkuyordum. Bu ge- ce, Bombayın milli merasimlerinden birinde bir mevlüt âlemi görecek- sin! Hiç olmazsa, buradan gittiğin zaman Hindistan mevlüdu görme- dim diyemezsin, Saat altıda bana uğra, beraber gideceğiz. e saatte, kitapcı Şe rafettinle beraber yola dü- züldük. Bir müddet gittikten son- ra mevlüt okunan yere geldik. Fa- kat burası bir ev yahut cemi filân değil, sokağın ortası idi. Bir yolu tutmuşlar, iki vana atlas kumaşlar germişler ve yukarıinı yine ipekli kumaşlarla kapanışlar. Mevlüt sa- hası ber tarafı kıymetli kumaşlar. Ja süslenmiş bir salon manzarası ar- zediyordu. Binlerce sandalya ara - sında, ön tarafa yakın bir yerde © turduk, Şerbetler falan içildikten sonra çalgı başladı. Kanun, körük- iü armonik, ut çalmıyor, birtakım hanendeler Hintçe mevlüt okuyor- lardı. lik defa, bunun bir kma ge cesi olduğunu ve arkadaşımm yan- lışlıkla mevlüt dediğini zannettim. Fukat, hanendelerin söylediklerine dikkat edince mevlüt olduğunda şüphem kalmadı, Bu arada gerbet- ler, yemekler, tatlılar dağıtıldığı gi- bi milli sakızları da ihmal edilmi. yordu, Herkese birer (Pan) verili. yor ve bu, yemek üstüne alman kah ve gibi davetlilere ikram ediliyor- du, Mevlütçular arasında bilhassa ar- monik çalan Hitlinin armoniğin ü- zerine kapanarak yanık bir sesle münacat okuyuşu, inliye inliye feryat edişi, görülecek şeydi. BU - tin başlar eğilmiş, derin bir huşu ile onu dinliyordu. Mevlüt bir müd- det daha devam etti. Bu esrarlı di- yarın bir garip âdetini daha öğren- miş ve görmüş olmanın zevki için- de oradan ayrıldım. C.Y. Büste çelenkler konuyor DÜN SABAHKİ SİS KAZALARA TAN Dün ve solunda yer yavi mektebin bandı başladı. tuluş Savaşmı SEBEP OLD Dün sabah limanı çok kesif bir sis kaplamış, bu yüzden vapur seferleri aksadığı gibi, bazı kazalar da olmuştur. Sis, bilhassa Marmarada ve Boğazın aşağı kısmında uzun müddet kesafetini kaybetmemiştir. Adalardan Köprüye Ilk seferler ya- pılamamıştır. Boğaz oVapurlarıda geç işliyebilmişlerdir. Galata Köprü- sl, sis yüzünden açılamamıştır. Limandaki kazalar şunlardır: 1 — Limanımıza gelmekte olan Amerikan Eksport Lâyu kumpan. yasma ait “Nevyork Ekspres, şi. lebi, dün sabah Moda kıyılarında Karaya oturmuştur. Kaâptam, “sis ten önünü görememiş ve vapuru sahildeki kumluğa düşürmüştür. Bu sırada vapur çok yavaş git- tiğinden hâdise hafif atlatılmış ve gemi kendi vasıtaları ile öğleden sonra kendini kurtarabilmiştir. 2 — Silivri limanına âit Hasân kap tanm idaresindeki Yıldırım motörü, dün sabah Beşiktaş önlerinden geçer. ken Kuzguncuk iskelesine bağlr Hak. kının sandalına çarpmıştır. Sandal a- labora olmuş, Andriyn, Avram, Yako ve Yani ismindeki yolcular deni»e dö- külmüşlerdir. Kazazedeler, motör ta. rafından kurtarılmışlardır. İhtisas Mahkemeleri Unvanı Kaldırılıyor Thtısas mahkemelerinin çalışma devreleri her mali yıl sonunda uzatıl. maktadır, Hazirandan itibaren “İht. $a3 mahkemesi, unvanlırının kaldı- rılacağı ve bunların ayrı birer ceza mahkemesi olarak çelışacakları söy- lentimektedir. Bu takdirde Istanbulda galışan 9 numaralı Ihtısas mahkeme #i de lâğvedilecek, teşkilâtı bir ceza mahkemesi halinde bırakılarak yine eski davalara bakacaktır, Tabelâ Yazanlar da İmtihan Görecekler Bazı dükkün ve mağazaların levha- larmda, vitrin ve tebelâlarında çirkin lisan bozuklukları görülmüştür, Be - lediye bunun önüne geçmek için cam ve tabelâ Üzerine yazı yazanlara eh- liyetname vermiye karar vermiştir. Tabelâcılar, bir imtihana tâbi tutula- cak, iyi okur, yazar olmıyanlara ehli- yetname verilmiyecektir. Oğlak ve Kuzu Derileri Bu Yıl Bol Mühim ihraç eşyalarımızdan olan oğlak ve kuzu derileri bu sene çok boldur. 1 milyon 200 bin oğlak ve 800 binden fazla da kuzu derisi alınacağı tahmin ediliyor. Uinumi kanaate gö- re, bu malm hepsi ihraç edilecektir. Bir Kaptan Dün Tevkif Ediidi Limanımızda bulunan Amerika ban dıralı Ekshipter vapuru süvarisi M. Jân, dün geç vakit, dördüncü sorgu hâkimliğince tevkif edilmiştir. Kap - tan, tahmil tahliye amelesinden İbra- himoğlu İsmailin âmbara düşerek ölmesile neticelenen kazada tedbirsiz davranmaktan suçkudur, Poijo Unkapanında Tetkiklerine Başlıyor Gazi köprüsünün esas projesini yapmış olan tanınmış köprü müte - hassıs Pijo, Briden vapurile dün şeh- rimize gelmiştir. Pijo, dün 19 Mayıs bayramı şenlikle rinde bulunmuştur. Bugün Nafıa Ve. kâleti köprüler inildürü B. Kemsl, be- Jediye fen müdürü B, Hüsnü, köprü. ler müdürü B. Galip ile beraber Un- kapanmda tetkiklerine başlıyacaktır. HE BİRKAÇ SATIRLA A diye Vekâletinin daveti üzerine Müddeiumumi Hikmet Onat dün Ankaraya, gitmiştir. . lektrik Şirketi Müdürü B, De- lacroix şirkete ait içler hak. kında merkezle temaslarda hulunmak üzere Brüksele gitmiştir. e G ümrüklere ait bazı işler için An. karaya giden Başmüdür Mus- tafa Nuri dün şehrimize dönmüştür. . Ş ktısat Vekili Celâl Bayar, dün | öğle treniyle Ankaraya odön- müştür. . 7 nhisarlar umum müdürü Mithat İ Yenel, idare bütçeleri için tek. rar Ankaraya gitmiştir. Tütün ve müskirat kanun projeleri de o meclis encümenlerinden çıkmıştır, ml Snat tam dokuzda birer süngülti talebe, büstün sağ tepsi içindeki makus mektep komutanı yarbay B, El miyö uzaltı, Komutan bu makasla büstün etrafma sarılmış olan kırmızı Kurdelâyı kesti. İki deniz eri, aş büstün örtüsünü kaldırdı ve bu emada Bundan sonra, mektep komutanı bir nutuk söy - Yiyerek dedi ki: “— Okulumuz bahçesinin şi mütevazi köşesine büyük kahraman Kemal Atatürkün büstünü koy - makla sevinç içindeyiz, Bugün, Büyük Atanm Kur - 'RBAŞ OKULUNDA Atatü Büyük İ Merasimle Açıldı. Kasımpaşada Deniz Erbaş Mektebine diki- X en Atatürk büstünün açılış merasimi, dün ke- sif bir davetli kütlesi önünde yapıldı. Merasim- A de deniz ve kara subaylarımızla Mektebin Ko- mutan ve muallimleride bulundular. Açılış merasimi şöyle oldu: aldrlsr. Genç bir erbaş, elinde bulunan o bölüğü istiklâl marşmı çalmıya en kestirme yoldan hazırlamak için samsuna ayak bastığı giinün yıldö - nümüdür. Her yıl burada okula bay ram yapacağız... B. Hilmi, bundan sonra, Kurtuluş Savaşının kısa bir tarihçesini yaptı, Bu uğurda ölenleri minnetle anarak sözünü gfiyle bitirdi: «.— Atatürk çocukları, güzel bab- çemizin Atatürk köşesi, okulumuza yepyeni can ve hayat vermiştir. Onun mânevi huzurunda. gençlikten İstedi- ğini daima hatırlayacağız. Burası bir and köşemiz olacaktır.,, Nutuktan sonra, iki deniz askeri, güllerden yapılmış çapa şeklindeki çe lengi büstün önline bıraktı. Bunu bü- tün Deniz Erbaş mektebi talebesinin muntazam bir yürüyüşle yaptıkları) geçit resmi takip etti, Davetliler, ha- zırlanan billede ağırlanarak merasi-| me nihayet verildi. İ Zarfçıların Müracaati İ Şelirimizde kâğıttan zarf yapanlar, artan gümrük resminden Zolayı Tica- ret odasına swüracaet etmişler, zart. larm pahalıya mal olduğunu bildirmiş lerdir. Maliyet fiyatlarmın artmasının sebebi, Alman zarflarınmı yerli mak larımıza rekabet etmesidir. Bilecik Köylerinde Kalkınma Çalışmaları Bilecik'(TAN) — Köylerde kalkım- manın tahakkuku için ciddi adımlar atılmaktadır. Köy muhtarları buraya çağırılarak Halkevi salonunda top - lanmışlardır. Vali muhtarlara elbir- İliği ile yapılacak köy işleri hakkında İta'imat vermiş, daire reisleri de daire lerini alâkadar eden işlere dair iza - hatta bulunmuşlardır. Vali AJi Rıza Oskay, vilâyet içinde bir devir seyahatine çıkmış, Bazöyü- ğe, oradan da Söğüte gitmiştir. Vali seyahati esnasmda bilhassa köylüler 16 temas ederek İhtiyaçlarını tetkik etmektedir. Muğlada Tütün Muğla (TAN) — Havalar müsait gittiğinden bütün közalarda ve köy - lerde tülün zer'ine devam olunmak. tadır. Geçen sene 90 - 100 kuruşa satılan tütünlerin bu sene daha fazla para © rk Büstü (o Ç İvme Yatılı izi va Müesseselerde Bol j Balık Sarfedilecek | Bİ Vekâletin- den gelen bir te mümde, resmi ve hususi A bütün yatılı müesseseler” de muntazam bir şekilde NX balık sarfedilmesi bildi: X rilmiştir. Vekâlet kana lından gelen bu haber, balık piyasasında güzel akisler yapmıştır. Balıkçı lar bu karardan memnun olmuşlar ve dün ihracat için getirilen torik balık” larını 14 - 15 kuruşa sata” rak nazlı davranmışlardu: Bunun üzerine piyasa yük” selmiş ve toriklerin. çifti 22 - 24 kuruşa fırlamıştır. , , , , , , ELİ GENERAL CEVADIN CENAZESİ | Vefatı teessüirle yazdığımız GE” | ral Cevat Bekirin conazesi dün 83İ€ | ri törenle kaldırıldı. Cenazede BÜYÜ | bir kalabalık vardı. Merhum mefö tabiatli, yüksek meziyetli bir ipsnBö” Kendisini sevenlerin hepsi son feyi görmiye gelmişlerdi. Bayanların cenazede hazr b lanması itiyadı, yavaş yavaf Fi aişliye genişliye dünkü cen kati bir şekil almıştır. Son i larda camide bir kenarda dare cenazeyi otenobille uzaktan (8k ni İLA ni dünkü askeri törende erkek; eği dın karışık bir kâldbalık gördü , Teşvikiye caminin gvlusunda (WEE tun başında merhumun damadı Nurullah Esat Silmer, Bay NuretÜğ ile beraber kızı Bayan Fazilet sim” de derin bir teessür içinde buluna ve ailenin derin kederine iştirak e lerin taziyelerini kabul ediyordü- Merhuntun vasiyeti macibinot naze töreninde hiç çiçek yoktu. but, buradan bir top arabasına vi larak Feriköy mezarlığına götü! | ve aile makberesine gömüldü. General Cevadm oğlu Bay yuri | tin birkaç gün evvel vali MunMtğ 4, tündağın kızı Beyan Günseli il8 şanlanmıştı. Nikâh ve düğün 29 yıs İçin hazırlanmıştı. Merhumun kati vasiyeti mu ae nikâh takarrür eden vakitte ©“ yalnız düğün geri kalacaktır. Yeni Vapurlar Kati Inşaat Projesi Geld Alman Krup fabrikası, DenizY oi in talk için ısmarlanacak beşer bin ton gi” vapura ait son inşzat plânları çe röye o göndermiştir. Fen veni proje Üzerinde çulışmıya bağl Wi Plânlar, bir kaç defa değiştiri ti den bu sefer uynen kabul pi zannediliyor. Uç vapurun kati a Jeleri bu ay sonunda imzali deceği umulmaktadır. 20 Mayıs 987 PERŞEMBE Yeşilköy meteoroloji istasyonun - dan nü malümata göre, yurdumu un doğu, cenup ve cenubu şarki mm takalarının kısmen kapalı, Orta Ana- dolunun ölçak tazyik tesirinde, Eğe- nin kısmen bulutlu ve diğer mmta - kelarn kapalı ve yağışlı olması muh temeldir. Tahmine göre, rüzgârlar cenup ve cenubu şarki mmntakasında cenuptan kuvvetli, diğer mmtakalar dx şimal istikametinden orta kuvvet ie esecektir. Dünkü Hava Bugünkü Hava: Kapalı ,15 5 inci ay Gün:31 Hzr” Arabi 1358 Rumi 5 Rebiülevvel. 9 Mar Güneş: 4,39 — Öğle: 33 Ikindi: 16,08 — Akşam: İğ 21,10 — Imsal zi miş, akşama doğru açılmıştı”... gl Râr sâkin esmiştir. 9 milimetre, hararet en çok 19, ©” Din hava, ekseriyetle kapak geç -| santigrat olarak kaydedilmisti”