1 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

e | | | | Üniversiteden Röportajlar (Başı 7 incide) Okumak imkânları bile çok meh. duttur. Kütüphaneler ancak beşe, altıya kadar açık bulunuyor. Bu - râlardan dişarıya kitap almamı - yor. Ancak hüviyet varakasnı ga. Tanti diye vererek bir defa da bir kitap almak mümkündür . Talebe klüpleri, jimnastik, spor yerleri, müşterek bir eğlence ha. yatı olmıyan bir Üniversite en e- saslı techizatından mahrum âdde. Gilebilir. "Atina Üniversitesinde ugünlerde yüzüncü yıldönü mü törenlerini yapan Atina “Üniversitesi, en son ziyaret ettiğim Üniversite muhitidir. Burada tale. be hayatı yaratmıya büyük bir kıy- met vermekle kalmıyorlar. Beden hareketleri mecburidir, Üniversite. nin jimnestikhane idaresinin ve doktorlarının tavsiye ettikleri be. don hareketlerini muntazam Su - Tette yapmıyan talebe imtihana kabul olunmuyor. Atina Üniversitesinin talebe klü- bünl bir akşam sekizde ziyaret et. tim, Her tarafta hayat kaynıyordu. 'Talebeden bir kısmı yemek sa. Jonlarına dolmuşlardı. Ucuz, sıhhi bir yemek yiyorlardı. Gece yarısı. na kadar açık olan okuma salon- larmda gazete, mecmua, kitap zen. ginliği göze çarpıyordu. Küçük sa. onlardan birinde eskrim talimi, bi. rinde mandolin talimleri, diğer birinde piyes provaları gördük. Muhtelif ilmi maksatlarla kurul - müş talebe cemiyetleri ayrı ayrı toplanıyor ve bilgi ile uğraşmayı bir zevk haline koyacak yolda fa. aliyetler yaratıyorlardı. Üniversitenin günlük faaliyet proğramında konferanslar müna. kaşalar, piyesler, konserler, türlü türlü spor müsabakaları, gezinti. ler, cemiyet toplantıları vardı. Ken di okuma hayatımı da göznüne ge- tirdim. Üniversite muhiti içinde ker gün gece yarısına kadar vakti zevkle dolduracak bir hareket ve faaliyet vardı. Bunlar arasında in. san İnsanı tanıyor, ruh ruhun üzeri ne tesirini gösteriyor, profesörle talebeyi her adımda birleştiren bu hayat Üniversitenin asıl varlığını teşkil ediyordu. Üniversitede spor en bunları düşünürken spor meraklısı bir genç ortaya 'atıldı. Dedi ki : — Burada spor hayatımız tama. miyle durmuştur. Halbuki bu bin- lerte gençten ne kadar iyi sporcu. lar yetişebilir! Atletizm gibi kafa ile bedenin beraberce çalışmasına ihtiyaç olan sahalarda çok geriyiz. Çünkü münevver gençlik sporla ğ imkânları bulamıyor. Ortadaki mesele yalnız bizim ha - yalımızı canlandırmak değildir, ay ni zamanda memleketteki atletizm ve spor hareketinin harice karşı manzarasmı da düşünmek lâzım - dır, Üniversitede profesör ve talebe Olarak kiminle konuşmuşsam ha. kiki bir muhit ve hayat noksanı. tım boşluğunu şiddetle duyduğunu İ gördüm. Demek ki ortadaki ameli mesele, teşebbüs etmek ve maddi imkânları hazırlamaktır. ç . (Üniversitede dil meselesine dair bir, iki gün evvel çıkan yazım, hukuk profesörlerinden, ikisini gücendir - miştir. Kendilerini sevenler bize tele. fon ettiler. Dediler ki: “Kanunlarımızda, mahkemeleri . mizin ilimlarında bir takım Arapça terkipler ve tabirler vardır. Pro - fesör bunları Türkçe olarak söyliye- cek olursa talebe kanunları anlaya . mıyacaklardır. Bünun için Arapça hukuk tabirlerini kullanmak bir za- rurettir.,, Ben yazılarımda şahıs kastetme. dim. Arapçalı takrirleri anlamadık - ları hakkında talebeden bir çoğunun tekrar ettiği bir şikâyeti en hilrmetli bir lisanla ortaya koydum. Bugün konuşulan ve yazılan lisan haricin - de olarak koyu Osmanlıcanın bir hu- kuki lisan diye devam | zannetmiyorum. Bir kaç sene evvel BAŞMAKALEDEN MABAT " Sulh Tehlikesi ,, (Başı 1 incide) rekabet etmiyeceği bir ölçüde silâh- lanma yarışına atılması, dünyanm manzarasını değiştirmiştir. Kendi ka buğuna sığmak ve dünyaya iktiza - den meydan okumak siyaseti de ba- zi memleketlere çok pahalıya mal o)- muştur. Zaten bu sistem gitgide yü- rüyememiye başlamıştır. Günün birinde doktor Şaht Belçi- kada sulhten ve anlaşmadan bahse- dince kimse bunu garip bulmadı. Ar kadan eski İngiliz amele fırkası Vi - deri “Lansbüry” nin Hitlerle konuş- mast geldi. Belçika Büşvekilinm Amerika #6 yahati, Amerika ile İngiltere arssın- da Iktisadi temaslar, Amerikalı “Da- Yisin Avrupada tetkikleri, büyük Britanya imparatorluğu içinde Otta- va konferansı neticesinde hâsıl olan inhisarcı vaziyetin tasfiyesine dair bir kısım İngiliz gazetelerinin yazıls- ri yeni ve ümitli bir hava uyandırdı. Yol ağzında.. $ nsanlık bu yoldan yürüyerek I kat'i sulhe, huzura ve karşı - lıklı emniyete varacak mı? Bütün iyi emarelere rağmen bu su ale henliz kat'i cevap veremeyiz. Bir| kısım memleketler hâlâ yol ağzındı- dır. Ortalıktaki süküna rağmen Cena ibtimallerin kapandığna hükmede - meyiz. Unutmıyalım ki, cihan harbin den evvel Saray Bosnada ilk kurşun patladığı zaman dünya yüzünde mü- tu. malardan sonra insanlık, harbin bir- kaç sene için önlü alındığına Kani bu lunuyordu. Avrupa son zamanlarda en kor - kunç kasırgaları atlatmıştır. Fakat Milletlerarası münasebetler henüz o şekildedir ki, en sakin görünen daki kada birdenbire kıyamet (kopması ihtimal haricinde sayılamaz. Bununla beraber derhal söyliyelim ki, bu ihtimal akla ve mantığa hiç sığmıyan uzşk ihtimaldir. Diğer is tikametteki Ümitler daha kuvvetli - dir. Bütün diinya, siyasi ve Iktisadi bir sulh için bugün, son Londra kon feransı zamanından çok İyi bir su - rette hazırlanmıştır. Her memleket acr tecrübeler geçirmiş, yeni dersler Ahmet Emin YALMAN Türkkuşu Şubeleri Ankara, 30 (TAN) — Türk Hava Kurumu, sivil havacılık plânmın tat. bikine devam etmektedir. İnönünde kurulacak olan kampın tesisatı baş. lamıştır. Üç vilâyetimizde daha Türk kuşu şubesinin açılması için mual - lim kadrosu ve plânörler bazırlan . raştır. Tayyareci B, Vecihi Ankarada ya. kmda bir tayyare fabrikası kurmak için teşebbüsler yapmaktadır. Sümer Bank Müdürü Malatyaya Gidiyor Ankara, 30 (TAN) — Sümerbank umum müdürü B. Nurullah Silmer, mayıs ayı İçinde kurulacak olan Ma- latya kombinasının inşa işile meşgul olmak Üzere Malatyaya gidecektir. B. Nurullah Sümer, İktisat Vekilimi- zin Kastamonu seyahatinde de ken - disine refakat edecektir, Mersinde Kaçakçılığa #* Karşı Tedbirler Ankara, 30 (TAN) — Mersin li - manman açıklarından memleketimi - 20 kaçak eşya sokulduğu ve bu ka - çak maların içerilere sevkedildiği ar laşılmıştır. Kaçakçılığa sahne olan Mersin ile Tarsus arasındaki idari otoriteyi kuv vetlendirmek maksadile Dahiliye Ve kâleti, burada bir nahiye teşkiline karar vermiştir. » «m Nahiye beş köyü ihtiva edecektir. Ayrıca gümrük muhafaza umum ku mandanlığı Mersin açıklarında muha faza teşkilâtını kuvvetlendirecektir. aa aa bile bahsettiğimiz takrirler bugünkü hazırlanan kanunlarımızda yabancı neslin zahmetsizce anlayamıyacağı dillere ait terkipler ve konuşma dili, | bir lisanla yapılıyor. Sırf kıymetli bir mizde karşılığı olan bir takım yaban-| takririn verimi ve faydası bir kat da. €ı tabirler varsa bunlar elbette bu - | ha artsın diye pek İyi niyetle yapı - günkü dile çevrilecektir. lan bir tenkidin böyle fena karsılan- Bazı kelimelerin hukuki bir tabir| masmdan dolayı çok teesstir duy. diye kullanılmasını mecburi görsek duk.) kemmel bir sükün havası İM Milletlerarası türlü türlü eril r GECEKİ KONSER İki gündenberi şehri- mizde bulunan Romen Ü- niversitelileri, dün akşam Eminönü Halkevinde mu- vaffakıyetli bir konser verdiler. Aşağıdaki re simde genç üniversitelile- ri dün geceki konserde bir arada görüyorsunuz. Firariler d (Başı i incide) ler ve doğruca Ceyhan oteline inmiş lerdir. Kaçaklardan Tevfik, işlediği cina” yetten dolayı Suriye hükümetine ia- de edileceğinden korkarak kaçtığını İve Abdullahm da kendisine iştirak Jettiğini söylemiştir. Abdullah, pe - İrişan bir haldedir. Suçu Tevfiğe yük- lemektedir, Firariler İstanbuldan nacıl kaçtılar? Adana, 30 (Tan muhabirinden) — Bundan bir hafta evvel Istanbulda mevkuf bulundukları tevkifanenin pencere parmaklığını kesmek suretiy» le kaçan katil Abdullah ve Tevfik ya- kalanmalarına sit tafsilât bildiriyo- Yum? Katiller, Istanbuldan hareket eden marşandiz treniyle dün gece şehrimi. 28 gelmişler ve saat 21 te hükümet ko nağı civarmdaki Ceyhan oteline ine- rek bir oda kiralamışlardır. Firariler, yataklarmı gördükten sonra otelden ayrılmışlar ve gece saat birde otele dönerek istirahate çekilmişlerdir. Bu sirada kendilerinden hüviyetle- İri sorulmuş, Tevfik, bu işin ertesi gü- ne bırakılmasını istemiştir. Sabahleyin erkenden otele ( gelen mlistecir Şevket, yeni müşterilerin hü viyet varakalarını gözden geçirirken birdenbire hayretten donakalmış, ka, tilleri derhal tanımıştır. Telâştan, ne yaptığını, ne yapıcı, ğanı bilemez bir halde Şevket, doğru telefona koşmuş ve vaziyeti, şüphe ve endişesini zabıtaya haber vermiştir. Sabahm erken bir saatinde hafif bir fısıltıyı ve en küçük bir hareketi kol- lıyan katiller, otelcinin bu gizli konuş masından huylanmışlar ve otelden sessizee srvışıp Kalekapısı civarında Ki Nebinin kahvesine gitmişlerdir. Uyanık Adana polisi, otelcinin ih- barından sonra derhal harekete geç miş ve katillerin tevkifine sivil me- murlardan Fevzi ve Cemili, ünifor- malı memurlardan da Celâl ve Raşidi memur etmiştir. Kahvehaneye girineiye kadar, U - zaktan bu dört memur tarafından ta» kip edilen katiller, bir müddet bulun- dukları yerde yine yürek çarpınısı içinde kalmışlar ve mukadder akibet- lerini beklemişlerdir. Katiller kahveye girdikten 3 - 4 da- kika sonra, bu dört emniyet memuru da bir baskın yaparak içeri dalmış” lardır. Katillerin yakalanması güç Olma- mıştır, Tevkif esnasında katil Ab- dullah mukavemet ve mümanaat et- mek istemiş, fakat derhal her İkisi nin de ellerine kelepçeler geçirilmiş - tir, Emniyet direktörlüğüne getirilen katillerin üzerleri arandığı ozaman Abdullahta dolu bir tabanca bulun - muş, Tevfiğin üzerinde de bir Iki şar- jörle bir tabanca ve 3 lira para çık- mıştır, Tevfik, anlatıyor: Adananın iyi tanıdığı bir adam 0- lan Tevfik, tevkifaneden nasıl kaçtık- Jarmı bana şu suretle anlattı; AN "Suriye Türkiyenin Teveccühünden İ İstifade edec em | ün tululdu heye girdik. Parmaklıkları kestik ten sonra süngülü jandarmanm bizi göremiyeceği bir an: kulladık. Jan darmanın arkası dönük olduğu bir esmada evvelâ ben aşağıya atladım. Beni, Abdullah takip etti. Jandarma ikimizi de görmedi. Fakat atlarken çok heyecan duyduk. Atladığımız yer- de kalmıştık. Etrafı dinledik, oSes Sada işitmeyince oradan sıvışıp Sirke- tiye indik. Yanımızda 150 lira kadar Paramız vardı, Kayıkla Haydarpaşa ya geçtik. Marşandiz vagonlarının altinda ve Üstünde gizlenmek suretile Eskişehire kadar geldik. Tevfik, adam öldürmiye gidiyormuş! Eskişehirden bir otomobile binip Akşehire yollandık. Yolda bir kere ye kâlanmak ( tehlikesi geçirdikten ve muhtelif köy ve kasabaları da geçtik ten sonra Konyaya, oradan Pozantiye ve nihayet Adanaya geldik ve işte burada bildiğiniz gekilde enselendik. Kaçmaktan maksadım, beni bu ha- ie sokan ve şimdi İskenderunda bu lunan bir damı öldürmekti. Fakat, muvaffak olâamadığıma yanıyorum.,, Bir asi krovezö- rü batırıldı (Başı 1 incide) de bulunan bütün kasabaları işgal et tiklerini söylüyorlar. Bunlara göre, Gernikayı müdafaa eden 13 milis taburu Bilbaoya doğru gerilemektedirler. Asiler, Bilbaodan 20 kilometre mesafede oldüklarımı göylüyorlar, Fransa ve İngiltere Bask mülteçi- lerini bazt şerait dairesinde tahliye edeceklerdir. Şeraitin en mühimi âsilerin tahliyeye müdahale etmeme- dilecek kimseleri biribirine tercih et- memeleridir, Fransa halk cephesi ko mitesi tahliyenin derhal başlamasma taraftardır, Asiler Madridi bombardıman etmi ye devam ediyor ve her gün bu yüz- den birkaç kişi ölüyor. Toledo cephesinde şiddetli topçu düellosu devam etmektedir, Aragon cephesinde asi müvzile - ri bombardıman edilmiştir. İngilterenin teşebbüsleri Bugün Avam Kamarasında İspan ya harbi hakkında bir sürü suallerle karşılaşan hariğiye hazırı Mister E- den, şehirlerin harap edilmemesi için İngiliz sefirinin General Franko nez- dinde teşebbüslerde bulunmakta ol - duğunu anlatmıştır. Çemberlitaş Civarı İmar Edilecek Çemberiitaşın bulunduğu yerle ci- varımın imar edilmesi kararlaştırı!- mış ve Evkaf idaresi tarafından bir proje hazırlanmıştır. Bu proje bele diyece kabul edilmiştir. Fakat (bir defa da şehircilik mütehassısı Prost “ — 21 Nisan sabahı idi. Ameliyata. 'tarafından tetkik edilecektir. leri, ve Bask hükümetinin tahliye €- | ek” | (Başı 1 incide) İbahtiyardır. Bunların hepsinden ev- vel Büyük Atatürk gibi bir başa ma- ik olmak bahtiyarlığna nail olan| Türk kardeşlerimize cidden gıpta €- Hiyoruz, | Türklerle Traklrlar arasmdaki sa- Jimi münasebattan bahsetmeyi faz- İle görüyorum, Ben ve arkadaşlarım burada, Yeni Türkiyenin hayatınm iher safhasında katettiği büyük hat iveleri yakından tetkik edip, memle- ketimiz için nafi bir ders alıyoruz. İstikbalin ufukları, Türkiye ile İra- kın müşterek mesaisi için, ümit ede rim ki çok büyük fırsatlar saklamak- tadır, Suriye ve Şark misakı Suriyenin Şark misakına girmesi vi bütün kalbimle ümit ederim. Müs takil bir Suriyenin bu misaka inzi mam etmesin! biz Iraklılar her hal. de temenni ederiz. Ancak bu sahs- da Yalnızca hüküm veremeyiz. Çün- kü Şark misakme dahil diğer devlet- lerin muvafakati de garttır. Buraya gelirken Şamda iki gün kaldım. Vatanperver o Suriyelilerin Türk milletine olan samimi hürmet- lerinden hiç şüphem yoktur. Bugün .Cenevrede mevzuu bahsolan meseleler halledildikten sonra Türkiye ile Su- riye arasındaki mlinasebatın çok sa- mimf olacağını kaviyyen ümit ede - rim. Esasen Suriyelilerin menfaatle - ri bunu iktiza eder. Şunu da ilâve etmek isterim ki Ankarada Suriye lilere karşı gerek Başvekil Hazretleri, gerek Hariciye Vekili, gerek (diğer zevatı muhtereme hayırhahane o bir teveccühten başka bir şey hissetmi - yorlar, “Suriyelilerin, bir gün, Türk hükümetinin bu teveccühünden isti- fade edeceklerine hiç şilphem yoktur, Ve bu, çok yakın zamanda olacak - tr. Irakta yeni ulahat başarılıyor Irak, hakikaten, nkişafına lâzım gelen bütün unsurlara maliktir. Ken. di nllfus ve mevkline göre kuvvetli bir bütçesi, muntazam bir ordusu ve modern bir memleket için lâzım ge - len diğer unsurları haizdir. Bittabi Türkiyenin atmış olduğu geniş ve yüksek hatveler kadar deşrilse de, es- kisine nisbeten, Irak da büyük adım. lâr'atmıştır. Bugün, Irek hükümeti, dahili işlerini islâh ve tanzim etmek- ile meşguldür. Devletlerle olan müna- sebatımız gayet dostanedir. Onun İ- çin ümit ederim ki, kısa bir müddet zarfında Irak, wlâhat uğrunda ciddi teşebbüsatta bulunacaktır. Irak, İngiltere ve İran Ingiltere ile münasebatımız gayet samimi ve dostanedir. Kendisiyle şa- İyanı memnuniyet alâkalarımız mev- cuttur. Umit ederiz ki Irakm samimi dostu olan İranlılarla da, birkaç sene- denberi muallâkta kalmış hudut ihti- lâfları pek yakım bir zamanda hello İunarak iki memleket arasında itti - fakname aktedilir, Filistinin Yahudilerle Araplar ara- sında, ikiye parçalanacağını zannet- mediğim gibi ümit te etmem." Cümhuriyet âbidesine çelenk Irak Hariciye Nazırı dün saat 11,30 da yanmda Orta Elçi Bay Naci Şev- ket olduğu halde Taksime giderek Cümhuriyet Abidesine bir çelenk koy- muştur, Kıymetli misafirimiz. buradan sonra otomobille vilâyete giderek Va Wi Muhiddin Ustündağı makamında ziyaret etmiştir. Vali Bay Muhiddin Ustündağ dün Perapelasta aziz misafirimiz şerefine bir öğle ziyafeti vermiştir Iraktan Bir Ticaret Heyeti Geliyor Ankara, 30 (TAN) — Bu ay içinde Iraktan şehrimize bir ticaret heyeti gelecektir. Heyet, Türkiye ile Irak a“ rasındaki Iktisadi iş birliğinin inkişa & bususunda tetkikler yapacak Ve buradan İzmir ve İstanbula gidecek. tir. Bu heyetten sonra, bir Türk he yeti de Iraka gidecektir. Ankarada Görüşülen Mühim Meseleler Ankara, 30 (TAN) — 4 gindenbe- 1.5- —— 7 Bir Sovyet Tayyar& cisinin Muvaffakıyeti Moskova, 30 (A.A.) — Sovyet 8 yarecilerinden Erşov, 20 nisanda, m beygir kuvvetli iki motörle mi “Ark 3, adir yolcu deniz tayyaresi ve bir ton yükü hâmilen, 9.190 M8“ ve yüksekliğe kadar çıkmış ve bu retle Fransız Bourdaine git beyni” milel rekoru 326 metre farkla #! ur. İzmirdeki Gaz Depolarmın Yeri Değişecek Ankara, 30 (TAN) — İzmir şefi dahilindeki gaz depolarının şehir öl kı için tehlikeli bir vaziyet taşifiği ve bunun mutlaka şehir dişma gf rılması Yizumu hakkmda fietisst Sihhiye Vekâletlerine yapılan Wi addit müracaatlar üzerine İktisat kâleti, bu işi tetkik etmiş ve bu BÜ sustaki mütaleasmı Sıhhiye VekâMÜ ne bildirmiştir. Hindistanda ' Kalan Milyonla r Hindistanda ölen 'Piriiyeli EMEĞİ Hanyanın biraktığı 3 milyon Tagi | liralık servete ait muhakemeye YEL du Hindistanın Modras şehrinde bf lanacaktır. Servetin hakiki varisli namma Bayan Mari hava kurumu) 4 bir iştirak mukavelesi imzalams# Bayan Mari, kurumun bir vekili İİ | birlikte Hindistana gitmiştir. Ankaraya Gidecek i Sanayi Heyefi : Dün Sanayi Birliğinde idare | eti toplantısı yapılmıştır. Toplan İktısat Vekâletinin Ankaraya devet ettiği heyete verilecek esaslar Bg kında görülmüş ve muhtelif #8 erbabından on kişinin kendi mas | lariyle Ankaraya gitmeleri kararifİj tarılmıştır. ve . | Şoför Yorginin idaresindeki | numaralı otomobil, Ankara cadde. de hamal Resüle çarparak AĞIT ri rette yaralamış .ve kaçmıştır. le Cerrahpaşa, hüştanEsİnE, alime mış, kaçan göfür aranmiya vi miştir. Vi Fransız Profesörü Ankaraya Gitti Liyon Fakültesi mukayeseli ker k enstitüsü müdürü Lambert, b limlerini yayma cemiyeti taret ya” yg hh Ankaraya çağırılmıştır. Bay bert dün akşam Ankaraya Beli Bugün Ankara Halkevinde bir rans verecektir, ri hükümet merkezimizin aziz vir safiri olarak aramızda buluna” eğ Hariciye Beziri Dr. Naci EJâSİl£, çe yüklerimiz arasında yapılan pi görüşmeler etrafında resmi bi” Di mat elde edilememiş sima mükteli£ tahminler yürütül çi Hele Vezirin ziyaretine takağöÜ”, den günler zarfında Türk ve p matbuatmde Şark paktı ve e le cenup komşuları w sebetlere dair yapılan neşriyat “ yö minlere bilhassa bu vadide b” kametler verdirmektedir. y Bu meyanda Irakm “TürkiY* v Nk için de faydalı bir iel rafında deveran eden da resmi bir mahiyet verilni$ sı çok muhtemeldir. Diğer taraftan Irakm k lan Suudi Arabistan ve Sa hattâ son günlerde yapılar “ei söy Imam Yahyanın da iltihak lenen bir Arabistan akını? ilkadar'eden hükümleri rüşülmüş olması bu bahsedilmektedir. Muhakkek olan cihet. kilimiz Doktor Arasın Bağdat - Tahran ziyaretin” randa İmzası karariaşa" AN esi” tma dair iki hariciye ve. nokta nazar teati edildiği Eri Doktor Aras, istasyonü” b | Vezirine : in T | “Yakmda yine dos1” ye ile Irak aramda il e | münasebetlerin temi temenni bizmnt gelerek > vi a N günün Gi hemmiyetli mevzuln!