28 Nisan 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

MELE pe — Tiğ B.4.337 TAN Gündelik, Gazete BAŞMUHARRIRI * Emin YALMAN N hi TAN kirde, hedefi; Haberde, fi rü Sr #eyde temiz, dü- Büzelei olm olmak, kariin Gi ——, UNUN MESELELERİ Lu ta Deyr iyeti Mesai Bürosu - nyan Nal bir kitaba bakılırsa “ley Zulan ve hareketten ke- sistemi Miştüir, Gerek istihsal, ge- tiz önüne geçilmesi, gerek mü undan Yaziyette büyük Bong ir bağlamayı inenin yeniden işlemeğe Wi A bir havndistir. Fakat Bay yil avdet diye kar- Di posa iki nokta haklunda Dönüş 8 dör, iye ediyor: Bunlardan bi-) faaliyetin kısmen| iktaki > verimli ve devam- addedil; i sonu vardır. emez, Her hal b ğ çekin da istihsallerin hep çalışıyor, da- İyor, fakat hep yor , faaliyetlere rağmen ticaret hareketi dur - tır. Paralarda S1, sekr bir takım hi- İngilterenin Ottava rları mucibince eşi İçinde bir himaye sis- asi milletlerarasında tica- in artmasına ve. hesap edilir bir Av — könguada Yeni bir gi ii ö Ec dönmek YENİ BAĞDAT | ŞEHRİ Ku e RULUYOR ar ia Rünler muhabirinden) — ir . Bağdat gehremaneti, Rim biçimsiz sokaklarını © İmar ini, > #şin bir çok eski bi - Yakımı Mirin mima:z bağlamıştır. Fakat rİSİNİN, çok karışık olu- VA vi, diye kadar MR gari ilan binalara rağ ilmesine im '#tir. Bum z lan Üzerine Bağ. z i a8 VE sehir haricinde bir ile İP Bürette Yeni Bağ. Ve inşaya karar i Vapur kum. “IN merkezine müra- Vapur navlunlarnın © kadar yük. istemiştir. ayi Börerek İzmir acen, akma navlunların Emi Etçen seneki esini bildirmiştir. Lo ir Ciftesz itçinine Yardım — Ziraat Vekğ Yi ekâleti Sİftçisine tev, z Bünderi tevzi edil. - 180 tap, rilen pamuk tohum. ştur, alara pamuk e le sair ziraat alâtı m A8 map buz, 9 ve marifetila i i Site tevzi 0, aktağiy, Siler İpe başlamış bu alı ri vr Gore) — Halkevi tem. Termaği kup Yesini temsil et. Da yeni ayni aamaktadır. tam faaliyet! ise | dadı olduğu gi- | )eemaaeaaame | | T opkapı Sara; tartı ile iki okka 225 dirhem ağırlığında bir zümrüt vardır. Henüz teşhir edilmi- yen bu kerpiç büyüklüğündeki taşım kime ait olduğu ve nere- den Osmanlı Hazinesine gir- diği hakkında şimdiye kadar hiçbir kitapta ve Saray Hazine drftarlarinda kayd» mamıştır. Bunun Asurilerden Mısır Hazinelerine ve oradan da Yavuz vasıtasile Osmanlı. lara geçtiği tahmin ediliyor. Ben, bu saraydaki bir çok kiy- metli taşlar ve mücevherler gibi bir Türk malı ve eseri olduğunu yüksek bir Türk bilgini olan E. bürreyhani Biruninin yine Topka- pt sarayında Uçüncü Ahmet kü. tüpanesinde (2047) numarada ka. yıtir (Kitab—ül — Cemahir Pi. L—Cevahir) adlı bir kitabında da yanarak ortaya koymak fırsatını İ buldum, Bi kitabının 46 mer yaprağında aynen şunları söy! “Hindistan tarafında Emir Yemi. n — üd Devleye büyük bir zümrüt geldi. Yemin.—üd.—Devle bu zilmrüdü bir Harrat — oymacıya verdi ve | bundan bir kâse * yapılmasını em. retti, Kâse oyulurken de İçinin kı. rılmıyarak bir parça halinde çıka. rılmasını emir ve tembih etti. Bu. nun ağırlığı bir riti, yani batmanm dörtte birinden fazla idi ve bu zilm- rüt eşbahından değildi, Türk hükümdar ailelerinin elle. inelerinde bulunan bir ...ilen | | | mekli subay B. Hikmet yazıyor: “ « Ormanlarımız, mağenlerimiz - İden daha çok bir sahayı kaplar. Bü- yük bir servet ve kıymeti haizdir, Bu ormanları kesip odun almak ve rast- gele tahribat yapmamak için bükü - metimiz büyük tedbirler almakta ve kanunlar çıkarmaktadır. Yalnız Kas tamonudaki ormanlarımızın bütün Fransa ormanlarına m olduğu- nu söylüyorlar, Ben bizzat Sar: çi - şek, Kirazlı yayla, Gültepe, üstü or- man alt: maden olan Eflâniyi gör - düm. Bolu ve buraya civar Araç, Ta tay, Karsa dayanan ormanlardan * İgeçtim, Akıllara hayret veren ve bir * |taraftan büyümekte olan bu orman- lar nekadar kıymetlidir? İstanbul TAN çereeaaamamaamansaneennnen Jarihten Say çok kıymetli taşlar Abbas oğulları zamanmda sahiplerini değiştirmiş bilhassa Abbas oğullarmın inhi- at ve eöküntü devrinde hunlar zen. gin kadınların ellerine geçmiştir. idatı çoğulan devlet h larının İsrafa sap- tıkları bir çok örneklerile tarih! bir â ne gelmiştir. Abbas oğul- ları gibi mutlakiyetle idare edilen hükümetlerde Beytülmal denilen üstebit hükümdarlar Beytillmalın kontro. yılların ZENGİN Kadınları Kimlerdi? Yazan: İbrahim Hakkı lünü katiyyen istemezlerdi. Bu millet paralarının sarfiyatında he- nedan kadnlarmm büyük rolleri vardı. Filhakika Uçlncü Abbas ha- Tifesi Mehdi kadmların devlet işle- rine ve hazinelerine karıştırılma- malarını vasiyet etmişti, Buna rağ- men Harun Reşidin anası Hayze- ran, gerek halife Hadi, gerek Meh- d zamanlarında di ve hazine işlerinde bir hal ve akit mercii ol- OKUYUCU MEKTUPLARI Ormanlarda İşe Yaramıyan Ağaçlar Çamlıcalı okuyucularımızdan © - muhiti şehir ve köyleri için her seneluk değil kömüre el Yüz binlerce çeki odun sarfolunur. Karadan ve denizden ardı arası kesil meden odun, kömür nakledilir. Istan bulun ihtiyacı yalnız odunla da bit - mez, Milyonlarca kilo odun kömürü lâzımdır. Bir gün Çamiıcada bulunup ta Alemdağından taşman odun, kö - mür miktarını görmelisiniz. Bolu Safranbolu ormanlarında gör düğüm yüzde beşi en büyük gemi, vapurlara direk olacak düzgün ağaç- ları ve yüzde elli altmış nisbetinde keresteliğe salih ağaçları kesmek tah Tİp etmek en büyük hir cinayet ve zarardır, Fakat bu ağaçların diğer bir kısmı ki, eğri büğrü, kemalini bul muş ağaçlardır. Bunlar ne olacaktır? Sonra ormanların bir kısmı odun. Konyalı Muştu. Hayzeran bu nüfuz ve tesi. ri ile büyük bir servet toplamıştı. O kadar ki, yıllık geliri (160) mik yon dirhem tutuyordu. Bu miktar o vakitki devlet blitçesinin yarısı. pa muadildi. Yirminci asır dünya zenginlerinin varidat Hayzeranm varidatının iki sülüsünü bile geç. miyor. Söylendiğine göre Amerikalı Rokfellerin yıllık geliri 1,5 milyon, lirası tahmin edilmektedir. İY m verişli ağaçlarla doludur. Erbabınm bildiği üzere bu gibi ağaçlar, yedi sekiz senede yine eski haline gelir. Tekrar kesilir, kö - mür yapılır. İşte bu saydığım nokta» lar muntazam bir idare ve kontrol al tında idare edilse de memleketimiz - de maden kömürlü ihtiyaca kâfi bir dereceye gelinciye kadar ormanları» mızm bir İşe yaramıyan ağaçların -| dan yakacak için istifade edilse...,, Deri Piyasası Durgun Eskişehirli okuyucularımızdan B, Kâzım Aliye: “— Son günlerde deri piyasası bi- raz durgundur. İhracat için mal arı- yan azdır. Mevsim itibarile, yalnız ku Zu ve oğlak derileri üzerinde İş olmak tadır. falar | el albuki Hayzeranm yıllık va- ridatı 10 milyon, 500 bin dinardan fazla idi. O zamanki ps- ra kıymeti bugünkü nakit ölçüleri- | ne göre üç misli fazla idi. O günkü dinar bugünkü yarım Ingiliz lirası- | na muadil idi. Bugünkü yarım In. giliz lirası İse o zamana göre bir buçük İngiliz lirası demekti. Şu he- saba göre Rokfellerin varldatı Hay | zeranm yıllık varidatınm iki sülü- sünden fazla değildir. İ Hayzeran Abbas oğullarının en parlak devrinde yetişmiş olması İ- tibarile bu kadar zenginliği nazarı dikkati çekmiyebilir. Fakat Hane- danm çöküntü devrinde on üçüncü halife Mutezin anası Kabihanın öl- | düğü zaman saray bodrumlarından çıkarılan iki milyon dinarlık ser- vetten başka paha biçilemiyecek kadar çok mücevher, kıymetli taş- ları ve eşsiz eşyası vardı. Kocaman bir Mekik — Tas kıymetli zümrüt yarın tas dolusu İnel ve bir sülüs kadar da kirmizi yakut bıralemışta. Bu taşlar için de (2) milyon dinar kıymet konmuştu. Halife Elya. sik'in karısı Karatısın senelik ge- liri de (10) milyon dinardı, Muk- tedirin validesi Şap öldüğü zaman bu kadının yalnız türbesinde (600) bin dinar bulmuşlardı, Şap, ölme- den evvel şuralara, buralara para gömdüğü için bu parayı da türbe- sine gönmüştü. B u zengin kadınlar para kuv- vetile kumandanları elde &- derler, devletin he rtürlü işlerine karışırlar ve mil let © paralarını kendi hazinele - rine ( çekerlerdi. Tü İskandinav - yadan © kıymetli kürkler | getiren hanedan kadınla « rı olduğu gibi adı- nı ve" göhretini i- şittikleri ber tür - 1 kıymetli ve na- dir süs eşyasmı ve mücevhera- nı da her vasrtaya başvura- rak şahsi o hazinelerine alan- lar vardı. Halife (El— Müste- in) in validesinin metrik eşyası a- rasmda dokuması ve tezyinatı 130 milyon dinara mal olmuş bir kilim çıkmıştı. Bu kilimin üstünde altın- dan yapılmış ve gözleri mücevher. lerle işlenmiş bir çok kuş ve başka hayvan kabartmaları vardı. İşte bu devirlerde zengin bir hanedan ka- dını kendisi için güzel bir kaside düzen bir şairin ağzını inci ile dol- durmuştu. Şair bu incileri 20 bir dinara satmıştı, Halife Mehdi bir sevgilisi | için 100 bin dinara bir yüzük satm al. mıştı. Fatımflerden Muizin kızı Re- gidenin metrüktı arasındaki taş- lara 1,700,000 dinar kıymet biçil- mişti. Harun Reşit Cebel adlı bir kırmızı yakutu 40 bin dinara satın almıştı. Abbas vezirlerinden Par - mak oğlu Yahya bin Halit te ailesi için çok mücevherat satım alırdı. Ve o devrin mücevherattan en çok anlayanı da bu idi. Bir gün kendi sine teklif edilen bir sepet mücev- herata yedi milyon dirhem mikta. rmda bir fiyat vermişti, H aru Reşidin karısı Umücafer ayakkaplarını elmaslı yap- tarmıştı. Saç bağları da murassa idi, Halife Memun Boran İle evlendiği zaman zifaf odasmda kendisine verdiği mühür eşyası arasmda bin adet ya- kut taşı vardı. Boranm ayakları altma serdiği hasır, altından do - kunmuştu. Sedirlerdeki minderler inci ve yakut ile murassadı. Zengin halife kadınları erkek gibi de yaşa- mak isterlerdi. Harun Reşidin ka- rısı Zübeyde bir çok cariye satm almıştı. Bu levent kadmlara erkek elbisesi geydirirdi. Bu âdet Abba. #ilerde bütin zengin kadınlara da geçmişti. Onlar da cariye satm a- urlar, onlar da oğlan elbisesi gey- dirirler ve altın, gümüş kuşak karlardı. e — — GUNUN FIKRASI İğneli Fıçı Asliye ikinci ceza mahkemesi, hal. kı, ekalliyet unsurlardan birisi aley- hine teşvik ettiği Iddia edilen bir kitabın muhakemesini görüyor, Bu | kitabım adr “İğneli fıçı,, dır. Hücum ettiği ekalliyet unsuru da Yahudiler. İdir . Bundan bir müddet evvel yine bu | mahiyette bir mecmua çıkmış, Türk İ gazetecilerin bir çoğunun Yahudi ol- duğunu söylendikten sonra Türk matbuatının Yahudilerin elinde ol- duğunu kldin etmişti. Bu davada mahkemededir . . Memleketlerindeki Yahudileri teh- cir ettikten sonra, diğer memleket - lerde de Yahudiler aleyhine propa - ganda yapmak faşizmin metodudur, Yeryüzlinde Ari ırktan başka insan tanımıyan Faşizm, en büyük Yahu » di profesörleri kürstistinden kovmuş, en yüksek ilmi eserleri yakmış, kül - tüir itibariyle en yüksek bir mem » leket, çorak bir ilim çölüne çevril - miştir . . Türkiye faşist değildir. Burada sulh içinde yaşıyan hiçbir unsura karşı kan kini, kan nefreti yoktur. Fa kat faşizmin bayraktarlığını yapan ba Zi unsurlar, memlekette faşizme bir kapı açmak için, böyle bir Yahudi aleyhtarlığı ile söze başlıyorlar. Bu kapıdan, sonra kimlerin gireceğini, bize nasıl koyu bir irtica ve istibdat getireceğini biliyoruz . Istiklâlini, ecnebi boyunduruğun - dan heniz kurtaran Türkiye, bir fa #izm kanaliyle gelecek istismar ve is- tilâyı kavrayacak kadar uyanıktır. Bunun içindir ki “İğneli fıçı,, adalet kürsüsünde hüküm bekliyor. . İğneli fıçı, faşizmin t& kendisidir. Türk gençliğini tatir vaatlarla avla - Yıp, bu fıçıda zehirledikten sonra &- ramıza salmak İstiyen piştarlara ha» ber verelim ki, Türk gençleri halk kütlesi bu fıçmın mahiyetini anlıya- cak kadar münevver ve ileridir. Bu- nun içindir ki İspanya mücadelesin « de bütün halk hükümet cephesini tut. (muştur. © İngilterede, Amerikada, İ Fransada, Belçikada, umum demek - Tat memleketlerde gençler alay alay faşizm aleyhinde nümayisler yapı » İyorlar. irticam çistipdadın, iğneli fr- çılarını alaşağı eden Türkiyede, bu gibi iğneli fıçılara yer yoktur ADSIZ YAZICI PAMUK SATIŞLARI Uzun elyaflı pamuk cinslerinden 0- lan Kars ve Iğdır mmtakaları mahsu lünü yerli fabrikalarımız çok iyi bul- maktadır. Mersin ve İzmir limanla- rmdan ihracat devam etmektedir, Tz« mirden takas suretile pamuk satıl maktadır. Bsasen pamuk stokumuz yeni mahsul çıkıncıya kadar pek az kalacaktır. Kuzu Geliyor Piyasaya bol miktarda kuzu gelmi ye başlamıştır. Uç gün içinde şehri- mizde satılan kasaplık hayvan! miktarı şudur: 630 beyaz karaman, 2075 kızil karaman, 160 dağlıç, 22 kıvırcık, 9077 kuzu, 650 süt kuzusu, 202 öküz, 30 inek, 18 dana. Altın Fiyatları Borsa dışında altın fiyatlarında yükseklik görülmektedir. Türk altını 1052 — 1053, İngiliz 1150 — 1159, Fransız 988 — 995, Rus 1190 — 1195, Alman 1080 — 1085 kuruştur. Hurda Demir Yükseldi Demir fiyatlarında hiç bir değişik- lik yoktur. Çivi fiyatları da değişme- miştir. Yalnız bura demir kiloda 20— —0 para kadar yükselmiştir . İzmir Belediyesinin Bütçesi İzmir, (TAN) — Şehir meclisi belediyenin yeni yıl varidat bütç 1,112,770 lira olarak tesbit ve kabul etmiştir ,