14 Nisan 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

TAN ÖLÜMÜNDEN EVVEL BAŞMUHA| UHARRIRI Ondan Kaçmanız Lâzrm... a Emin YALMAN Eskişehirden mektubunun derce. dilmesini istemiyerek Nilüfer imza, ie, mm Haberde, fi- sile mektup gönderen okuyucuma: de ey — “ — Henuz pek irilçük yaşta bulu. gaz azeezinimi olmak, olmak, nuyorsunuz. 15 aylık bir sevgiye da. olmıya adlara yanarak sevdiğinizden gördüğünüz a muamele, size açık yolu gösteriyors uzaklaşmak... 3 Kendisinden (o ayrılamıyacağınızı ii imam e Balkanlarda iyaseti bir dinlat, esetesinde bu meseleyi ay . Malimata tesadüf tk, Kan ve yer * Küre Almanya İle Bal İtnağı devletleri | arasındaki Metro ülasebet müstemleke ile Alman İthalâtı” 4 1932 1988 1634 1938 1936 * sı 34 4 Yazvalaryı 9 8 S5 59 68 ei 20 33 36 6 75 Pa Mw 46 59 80 92 Türkiy, M8 6 we 78 53 j “0 38 s8 va vag pa 22 7235 İTTİ #12 S0$ Ki yanm bu memleketlere vi. şu rakamları 20 191 221 320 454 “on bize gösteriyor ki Naya yerde bu memleketlerin al. Vay 9 olan alışverişleri iki mis - e ka bazı ttk içi Almanyaya © ihracatı a husus ve bazan kanu. | in almışlardır. Meselâ Bul Almanyaya pamuk, ve yaş a m km İNN Aly, dim etmiştir. Macaris - Kin ya, AYA kenevir ihracmı teşvik mali yardımda bu Düm m, bunlar. Almanyanın edi Papyon. ohddeyi yetiştirebilmek için Ni senesine kadar Almanya ve Tuna devletlerine böy. a m haline getirmişti, andığı nisbette mal ve vk Ve ay Avrupa piyasal. yanın şarka doğru tal bir tevakkuf da şa alda da kismen A da bop m gözü açıldı. Al. siyasi bir istikamet sl - bu uyanıklığın neti- 1 ve Tuna devletleri Verimi pi, siyaset. te ta, ie devletlerin siyasetlerine si emekten kurtularak müs. m sahip olmak yolunu siyaset onları gerek | marin ride” KA nm tazyik Dil aiyay, a v. dn. takibe imkân mk Son Siinlerin “dini Yoden il 2? # siyasi hüdiselerini takip ederseniz, göre. Palmğa azar size haklkati dahax M ühendiş Mektebi Talebesi FIKRALAR NOT LAR O" dokuzuncü asır iki büyük şair yetiştirdi: Biri Fran- sızların Victor Hugo'su, diğeri de Türklerin Abdülhak il. Victor Hugo seksen dört yaşında öldü; Abdülhak Hâmit seksen altı yaşında ezeliyetten ebediyete gidiyor. Ben Abdülhak Hâmidi en son 1938 senesi kânunusanisinin ilk günü zi- yaret etmiştim, Bir seneden fazla bir müddet ziyaretine gidememiştim. Iki ay kadar evvel, Doktor Cemal Zeki ihtar etti: — Hâmide gitmelisin, dedi, Hâmit bu sene ölecektir; kalhin! dinledim, son derecede sayıflamış.. Fakat gailei dünya yetmişine yetmek Üzere bulunan bir ihtiyarada ens 1296 dan sonra idi. Mektebi Terakkiyi bitir. miş, bir yazıhaneye devama baş - lamış idim. İstanbul matbuatmı ta kipten geri kaalmazdım. Günün birinde, Vakit ve Terclimanı Ha. kikat sütunlarında bir münakaşsi kalemiye başladı . Kemal Paşa zade Salt Bey Şahinoğlu Diyarbekirli Filibin “Va, kit, inde, Golos konsolosu Abdül. hak Hâmit Bey de “Tercüman Ha- kikat,, sütunlarında çatışıyorlardı. Hâmit Bey, meseleyi ilmen muna- zara ediyor, Kemal Paşa zade Sait Bey de —Mutağı olduğu üzere— mükâbere eyliyordu, Mükâbere de- mek ilmi âdâp ıstılahınca bildiği- min hilâfuna idin etmek, yani kana- iii tir, Nihayet Hâmit dayanamadı. Goleston “Teretimanı Hakikst. e bir telgraf gönderdi. Telgraf şu İ- di: Miri Sait bahiste nâehil imis meğer İbni Kemal Sand'k, Ebücehil imiş meğer ... bdülhak Hâmidin ilk eseri e- debisi“Sahra,dır.Sahra, Garp | edebisi “Sahra,.dır. Sahra, Garp şiiri şeklinde yazılmış bir manzu- medir, Sahrayı da, Eşberi de, Te. zeri de Pirizade Fatma Hanım il. ham etmiştir. Himit Makberde: Sahra, Eşber, Tezer anmdır, Ben vasıtayım eser anmdır. Diyor ve ilâve ediyor: Piri zadeydi nami şanı Reş yiz senelikti hsnedenr Cok yazmaz İken budur garibe İlham bulurdu bir edibe Nüktodan ve nükteperver Süley. man Nazif, şairiâzamdan bahsohun. duğu sırada Maçka Palasm boğru. mumun altında oturur, der idi. Hakikaten gtirlâzam” senelerce Maçka Palasm bödrumüunun altında Futubetler içinde, güneşin altında Yapayalnız yatıp çarşı lokantasm. da gıda aldı. Onu bu sefaletten kur. taran Süleyman Nizifin kalemi oj. du. Süleyman Nazif, “Şairiâzamı,, necip ve asil olan milletine — mil. letinin en felâketli zamanmda . du. yurdu ve Nazifin feryadile, Maçka Palasm bodrumunun Üst katında kendisine miikellef bir daire bahş ve in'am olundu. Hâmit Beyin talebi üzerine, Na- zif beni Abdilihak Himit Beye gö. türdü, Ben de bodrum ziyaretini he. wen her geceye bindirdim. Fakat Hâmit hasta idi, Hatırın! soran es. ki nişanlısı Cemile Hanımdan baş. ka kimsesi yoktu. Derken hasta. bakıcı Bayan İhsan — #imdi Tire. bolu kabilesi — ziyaretime geldi. Fırsat bu fırsattır. dedim. Her gün ve her gece Maçka Palas bod- rumunun altmı İhsanla ziyaret et- tim, İhsan, on beşte bir selsenlik va- aman verir mi? Muntazaman senelerce ve her gece ziyaret ettiğim Hâ- midi ziyaret bir çok zamandanberi nasip olmadı. Gelemediğimin sebebini anlat- tım: Biraz çakırkeyif idi, — İhsan Hanım senin fenerin mi demesin mi? O günden itibaren İlhsanm adı “Fenerim,, oldu. ... N azifin bir âdeti vardı. Ak- şamları yemek yemez, bir- kaç kadeh rakı içtikten ve bir iki yemişi meze eyledikten sonra Pan- Ealtıdan kalkıp Beyoğlu Doğruyo- luna gider, her önüne gelene o gün Yazdığı yeni bir nesir veya şiiri o- kurdu. Bir müddet sonra Nazif, Be. yoğluna inmekten vazgeçti. Her ak. şam Hâmidi Maçka Palas bodrumu altımda ziyarete başladım. Kâh e- —. —— gag olayi kâh Menam rik im urun uzadıya ve ser ac bahsederdi. Hâmit saburane dinler- di. Hâmit: “— Nazif, Beyoğlu caddesinde yüksek sesle her önüne geçen aşi- naya o gün yazdığı şilr ve nesri ©- kuyacağına, varsın bana gelsin ve bana okusun, beni en çok sevdiğim kadma ve haksız yere taan ve düğ- nam ederek üzsün,, der idi. ... İr gece gittim. Himit yal nızdı, Amer'kan masasmn basma geçmiş mektup yazıyordu. “— Yine mi Tarclene mektup Y8- ziyorsunuzı,, dedim, “ — Abdürrahman Adil Eren “.— Hayır.. Amerikadan bir mek- tup geldi. Bir Amerikalı gazeteci snkat vapıvor. Mevzm bakkında benim de kanaatimi soruyor,” dedi, “—Ey.. Siz ne kanaatte bulunu- yorsunuz? Ve ne cevap yazdınız”,, dedim. Hâmit cevaben: “— Kısaca (L'amour et la benu- 16) değim,, dedi. Şeyh Galibin Hüsünü ve aşk) diye tâbir ettiği bu cevap Hâmit Beyin bütün ömür ve hayatı olmuştur. z Be uclen, Hâmit Beyden ayrıl. mış, Romaya gitmişti Bir cuma İhsan Hanmla ziyaretine gittim ve kendisine Kadıköyünden geçip kızı Hâmide Hanımı ve to. runlarını ziyaret etmeği teklif et . tik, Bu teklif Maçka Palasa o za- man bitigik bul.nan arsalarda 09- Teyan etti; “— Lütcten olsaydı, giderdim... cevabını verdi. ... bâülhak Hâmit gençlerin bil- tün yazılarını okurdu. En beğendiği şair, Faik Ali idi, Hâmit Bey meclisinde Nâzım Hikmete ta. riz edenlere karşı onu müdafsa © derdi. Hâmit Bey gerçi kendi için; Der idi ise de ahbabına, aşinaları- na pek vefakâr idi. Faik Ali için müracaat etmediği kapı kalmadı. Bir Abdülhamit bendesi için Mali. ye Nazırı Talât Bey veya Paşayı da » HAMİDİN ÖLMEZ ESERLERİNDEN İKİ RARÇA: MAKBER-EŞBER MAKBERİN MUKADDİMESİ Eyvah ne yer ne yar kaldı Gönlüm dolu ahüzar kaldı $'mdi buradaydı gitti elden Gitti ebede gelip ezelden Ben gittim o hâkisar kaldı Bir köşede tarumar kaldı Baki o enisi dilden eyvah Beyrutta bir mezar kaldı Nerde arayım o dilrübayı Kimden sorayım o binevayı Bildir bana nerde nerde Yarar Kim attı beni bu derde Yarap Derler ki unut o âşinayı Gitti tutarak rehi bakayı Sığsın mı hayale bu hakikat Görsün mü gözüm bu macerayı Süratle nasıl değişti halim Almaz Bunu havsalam hayalim Bir şey görürüm mezara benzer Baktıkça alır o yare benzer Şeklerle güzar eder leyalim Artar yine matemim melâlim Bir sadmei inkılâptır bu EŞBERDEN SUMH IÇIN Bir mevkii mürtefide mürdar “ » ise böyle arzı didar, Saik buna şiddetü garamı; Ancak sizi görmedir meramı!.. İllet sizi görmesinde, hattâ Sakin duruyorsa ayni mevtâ Dün, kan akarak cerihasından, Emreyledi kim karihasından: Pencabe gelince şahı düşman, Merdü zenü askerü brehmen, Hep birlik olup ta karşı gits'n; Peşinde bu yolda secde etsin!.. Düşman hele şehre vâsıl oldu; Emrettiği şey de hâsıl oldu. Kim varsa huzurumuzda ziruh, Bak, nısfı şehit, nısfı mecruh?., Nusfında enin ki table kaim; Nısfınıla sikdi © sami: daim; Zabitleri hun içinde galtan Zincir ile bağlı bir de sultan!, Çektirdi teberrüken o ancak Şehrin kapısında bir de sancak!.. Toprakta yatan bu kanlı heyet, İdikten sonra bu programm tatbi | söylediğiniz halde, bü teklife samimi | bir mukabelede bile bulunamayan, bilâkis kendisinin obeklenmemesini isteyen bir gençle sevişmek beyhude olur. 4 O gencin size yazdığı gibi, sevmek şansa ve tecelliye bağl değildir ki evlenmekte onun gibi olsun. Buff. kirde olana karşı nefret duyuşümuz, pek te haksız sayılmaz. Artık onu © unutmanız lâzım..” La 14 Yaşımda Bir Çocuk Sevilmez 4 TTopaneden Müşerref Şentürk iie , zasile yazılıyor: “.— 14 yaşında bir çocuğu seriyağ rum. Bir mesele yüzlinden darıldık, Aramız açılâr. Barışmak İstiyorum. Ne yapayım? Başka kızlara da beni sevdiğini söylüyormuş. Bunu nasil anlıyayım?.., “Bir kz olduğunuza ve 14 yaşında bir çocuğu sevdiğinize göre, çok ki. çüksiinüz, Bu yaşta gönül İşlerine başlamanız doğru değildir. Esasen 14 yaşmdaki bir çocuktan ne bekle, yebilirsiniz ki... € Bu satırlar, başka imza İle yazdı. Zınız Ikinci mektuba da cevap veri, yor. Dikkatli olunuz, kafanızı kalbi, nizi mevsimsiz hislere kaptırma, ymız.” .** Kadıköylü Okuyucumuza Cevap “ Kadıköyünde İş Bankası karşın — B Ahmet Safa'ya: '— Yazdığnız noktalarda tama, mei haklısmız. Gazetemiz, icap et 4 tikçe hissolunan avrılığm izalesi hu. suwunda (o meşriyatta (bulunacaktır Maamafih, kanunun mezuniyet me « #ölesine mütsallik hükümleri üzerin. © da tadil teklifinde bulunulması için teşebbüslere geçildiği de söyleniyor.,, iasdi ederek; — Sen Sinapyana karışma! (© Cevabını aldı. Fakat Madam Sis napyanm her işine müzaheret eY«. ledi. Nazifte de Hâmitte de vefa kârlık hasleti vardı. Her ikisi d iyilik etmek için gözlerini budak! sakmmazlardı. ... eni hayretlere düşüren biru” kaç sima ve birkaç hafıza vardır. Bunlardan biri de şairiâzam Abdülhak Hâmittir. Hâmit her yan zip neşrettiği eseri tahattur eder, bir yanlışsız ve bir pürüzsüz şiir“ lerini derhal ve derakap okurdu, Börrak bir hafızanm sahibi idi, G rüştüğü adamlar arasmda sek: lik Cevat Paşa, civadeti hafızae sini son demi kayatma kadar lak mavi gözleri gibi — muhafazs etmişti, H Hâmit, iki buçuk sene evveli kadar bir harikai hafıza İdi, meselel tarihiyeyi ne zaman kur «' calasam ayni cevabı verir, hiç mazdı, 4 1941 de Bütün ğ İzmir Yolları Yapılmış Olacak İzmir, (TAN) — Vilâyetin yalık yol programı umumi mi tetkik ve kabul edilmiştir. Dahiliye ve Nafla vekâletlerince tastik eğil başlanacaktır. Beş sene zarfında Yİ lâyetin köylerine varıncıya her tarafında muntazam yollar yi pılacaktır. Bunun için her sene Wil yet bitcesinden 156,650 liralık tal sisat ayrılacaktır. Bedeni mükell yet suretile de yollerm mühim Sir kısmı tamir edilecektir. Ayrıca n temadi ve esaslı tamirat için bütgi de her sene 27 şer bin lira ayrılacaktır, Değmez mi çekerse böyle rayet?.. Elvanına oldunuzsa meclüp, Bahseyler onu bu şahı mağlâp?,, “izl İdesine gider ve birkac gece Üs. küdarda kalırdı. Ben de adamsız- Wktan Hâmit Beyi ziyaret edemez olurdum. Hâmit şikâyet etti, Bilmem ki yakın mıdır zevalim Çık Fatma lâhitten kıyam et Yadımdaki haline devam et Vilâyetin bütün yolları 710415 nesine kadar bu suretle ti ” inşa edilmiş olacaktır. ki Mn