31 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
——— 31.3.9837 IT AN Gündelik Gazete BAŞMUHARRIRI Ahmet Emin YALMAN | TAN'ın hedefi: Haberde, fi- : kirde, her şeyde temiz, dü tüst, samimi olmak, kariin Bâzetesi olmıya çalışmaktır. m | GUNUN MESELELERİ Dokunma Bana, Yakarım! Avrupa devlet adamlarınm bey. Nik sözü bu oldu: — Dokunma bana, yakarım, Geçende Goering, yine Nazi bay . Tamlarmdan birinin tes'idi münasebe- tiyle söylediği bir nutukta Almanya. hın artık yenilmez bir kuvvet haline geldiğini söyledi ve Almanyaya te - tavliz edecek devletin ateşle karşıla. Yacağını bildirdi, Buna, derhal Sovyet Rusyanm Lonâra sefiri Malsky cevap verdi; — Sovyet Rusya dünyanın en kuv-| Vetli devleti olmuştur, Kimseden per. Vası kalmamıştır. Bize taarruz edenin vay hali Şimdiye kadar bu kabil meydan o- kumalara karışmıyan İngiltere bile, bu defa söze karıştı ve bahriye nazı. rı Sir Samuel Hoare, İngilterenin ar. tık hava taarruzlarma karşı tama men masun bir hale geldiğini ve hiç bir devletten korkmadı; söyledi, Zaten bir kaç senedenberi devlet a- damları meydan okumaktan zevk alı.! yorlar, Bereket versin bu meydan okuma fill sahasma geçmiyor, Fakat her meydan okuma milletlere milyonlar - | caservetin silâhlara sarfedilmesine sebep oluyor , ... Beş Senelik Plân Beş senelik plân yapmak moda ol - İM, kp yaşli, Büy ELA, il,» vaffakıyetli neticeler verdiği görü | lümce, - bu usul yavaş yavaş bütün dünyaya yayıldı , İstanbul belediyesi de kendisine göre beş senelik bir program yapmış, Bu pro de bir milyon liralık bir istikraz akti- De karar vermiş, İstanbul belediyesinin beş senelik programma koyduğu maddeler şun . lardır; Şehrin plânı yaptıracak, yol- ları düzeltecek, Gazi köprüsünü biti. recek, kanalizasyonu işletecek ve şeh- re 2000 lâimba daha ilâve edecek, Bu programa göre beş sene sonra İstanbulda büyük bir değişiklik olmu. yacaktır. Bu gidişle İstanbulun Ima- rına devam olunursa, elli sene sonra da İstanbul özendiğimiz şehir olanı. yacaktır Bu manda yürüyüşü bile değil, bir kamlumbağa yürüyüşüdür, Ve bu yü- Tüyüşle yol almıya imkân yoktur, ..* ” İspanyada Avrupa gazetelerinin İspanyadan aldıkları haberlere göre asilerin v giyeti günden güne vahamet kesbet - mektedir. , Asi liderleri arasmda ihtilâflar baş göstermiştir. Bu ihtilâf, askeri hare. kâtta vahdeti bozacak ve asi ordusu- nun taarrruz kabiliyetin! kıracak ka. dar ileri gitmiştir. İtalyanlara Fas - lar arasında müthiş bir addiyet hü. kim sürmektedir. Almanlar her iki | grupa da yukardan bakmaktadır, Bi- naenaleyh İçten içe Okaynıyan bir kargaşalık vardır, Asilerin İşgal ettiği yerlerde köy . Nüler yer yer kıyam ederek asi ordu- larmın arkalarında çete harpleri yap. İspanya hudut ve sahillerinin seir kontrol altına almmasındanberi de İspanyaya yeniden kuvvet gönder - mek ihtimali çok azalmıştır. Ba şerait altımda İspanyadaki harp vaziyeti yeni bir şekil alıyor, demek tir, ... TAN'ın Yeni Teşebbüsleri Gazete, hareket o halinde olan bir müessesedir. TAN, dalmi snrette ha - yeketli ve canlı olmağa çalışan bir g3. amı tahakkuk ettirmek için! N H' distandaki (Parsi) cema- ati ruhani başkani Dastur- ji Saheb Curseji Erachji Pavrinin zı ve oğlunun memleketimizi zi- yaretleri vesilesile (Parsi) cemaa- n (TAN) sütunlarında bahse dildi, Bu cemaat cidden tetkik edil miye değer bir âlem teşkil eder, Hindistanda senelerce yaşamış bir Türk srfatile bildiklerimi anlatma- yı faydalı buldum. | (o Parsi cemaati, Musa Peygambe- Ik ilhamını veren büyük zer- (Zara Dostra) ümmetidir. 1- tikatlarında çok vefakâr ve sadık - | tırlar. Miktarları yüz bini geçmez, | Bundan (1300) küsur yü evvel Müslümanlık İran: istilâ o edince, mukavemet göstermişler ve din de- Riştirmemek için binbir zahmeti göze slarak İrandan Hint göç elmişlerdi. O zaman Baroda gösterdiği mihmannuvazlık ve hüs bl DM UZ, Mihracesinin 8 LMESrat) Li yer leşmişlerdi. * Mihraçenin koştuğu bir iki şarta riayet etmeyi de der- bal kabul eylemişlerdi. Bu şartlar mucibince Kecrat dilini ana ili o- larak bilecekler, Kecrat kıyafetini taşıyacaklar, silâh kullanmıyacak- lar ve dini âyinlerinde de, Pehlevi, Darvi veya Farsi kelime geçmiye - cek, dunları yalnız Kecrat lisaniy- le olacak | pu (Zerdüştiler) an nva- tanı terkederken mabetle - rinde yanan ateşi de birlikte gö - türmüşler ve bu ateşin hiç sönme. mesine gayret etmişlerdi, Bugün, abedinde Yanan ateş el İrandan gelen atöş- tir! Bu ateşle beraber Parsilerin kalbinde yanan (Zerdüşt) e sada- kat ateşi de hiç sönmemiştir. (Parsi) cemaatinin, büyük küt le halinde bulundukları şehirler, (Bombay) ve (Pona) dir, (Ker. İ man) ve Yezt eyaletleri merkez ol- mak üzere bütün İran mülkünde de (Gebr) adını taşıyan yirmi bin kadar Zerdüşt vardır. Avrupanın mühim merkezlerin- de Cenubi Afrikada Hindistanm | herhangi bir tarafında muhakkak, bir iki Parsi aileye tesadüf edilir. H indistan o içerilerinde seya- hat eden bir adam mera - İ mini anlatmak, insanca konuşabil mek İçin muhakkak bir Parslr ara- yıp bulmalıdır. Esasen, siz arama- sanız da, kasabaya Yeni geleni on- lar bulur ve hizmetlerini arzeder ler. Parslılar, Hindistanm siyasi, içtimai ve ilmi hayatında O büyük Tol oynarlar, ayn! zamanda garbin kültür ajanlığı vazifesini görür - ler, zetedir, Bunun İçin de muharrirle - rini miltemadiyen hayatm İçinde yu. yarlıyarak yeni yeni hamleler atmak- tadır, Bugiin birinci sayfada haber ver . diğimiz yeni teşebbüslerimiz, TAN", bir parça daha hayatiyet verecektir, TAN modern ve canlı bir gazete ol- mak için bu hamlelerine devam ede . cektir, Bu sayede gazeteniz hergün yeni, hergün taze ve hergün daha ha- reketli olacaktır, Parsi kabilesi reisinin güzel kızı Mis Pavri zde doksanını dilenciler teşkil MAİ tesaniit esasına rig- ÖLÜLERİNİ ŞAHİNLERE YEDİREN İNSANLAR den (Parsi) cemaati arasında bir tek dilenciye tesadüf edilemez. (Bengal) de amal sahada mü- him rol oynıyanlardan biri de (Da- ds Miya Bay) isminde bir Parsi. dir. Çalışkan ve çok muvaffak ol - müş (Parsi) ler, Bombay gibi bir «ret merkezinde birinci sınıf asında gelirler, Bom- f Parade) sahil eaddesin- eki miikellef köşklerin, muazzam KE leri nin oğu M. Pavri konaklarr" bir çoğu Parsi zer lerine aittir. risinde arı düşündüren ri pek büyüktür. smın 390 mil emiştik. Bu: 360 Hindistan düny yon nüfusu var milyon nüfus ) dille kö üç binden £! mezhebe, başka dinlere ayrılırlar. Kast sistemi yüzünden H kadar müttehit bir cephe ku- ramamış, âsimi mezhep münafe- reti yüzünden ezeli bir cidal içinde çalkanmıştır. Herhangi bir mez - hep saliki yabancı bir mezhepten olanla izdivaç rabıtası tesis ede - m pe yeryüzündeki mev cudu yüz elli bini aşmaz. Hariçle ihülât (etmediklerini sıhhat bakımından tamamile bo- zuk bir nesildir. Bu sebepledir ki, halindedir. Bundan başi sakat, kambur, cılız bünye- ler az değildir. En garibi şudur ki, Bombay gibi 40 binden fazla Parsi bulunan bu şehirde Parsinin farik alâmeti gözlüktür. Gözlük taşımı « yan bir Parsiye nadir tesadüf edilir, Bütün bunlar, münevver ve has- sas Parsiyi hayli düşündürüyor. Cemaat, derin yarasına merhem a- rıyor, Parsi, ateş ve güneşe tapınır. A- teş mukaddestir. Bu kudsiyeti boz mak için Zerdüşt kat'iyyen si- Süküt kulesinden de bahsetme- iler, ölülerini gömmez- r. yakmazlar, fakat şahin ombayda bu İşi ) denilen bir Cenaze alayı kulenin ilk basa - mağına kadar yaklaşabılır. Yakin lar ve dostlar bu basamakta ölüle- rine veda ederler. Ölü, rahibe tes- lim edildikten sonra dyası okunur ve mermerden taksimatlı bir böl - meye yerleştirilir. Ölü kefenlidir, y güğüs tarafı açıktır. Rahip duadan sonra üç defa el © çırp: kinci el çırpmasma hi bir cevap yoktur. Üçüncü şakşa- sonra, binlerce şahin seldi- eli açık olan (o göğüsten ye başlar- | (Bombay) da Pire Tempi adını ta- | İNGİLİZ K İZ — mari >) » LED) ii ET 7 ATMAN Ölüler mi, Diriler mi Hangisi Daha Mühim? “Belediye 937 mali yılı başında Be- lediyeler Bankasından bir milyon li. ra borç almak için teşebbüslere giriş. miye karar vermiştir, Bu para alm - dığı takdirde mühim bir kısmı müs takbel şehir plinmiın tatbikatma sit hazırlıklara tahsis edilecek, bir kıs. miyle mezarlık, stadyom gibi yine İmara taallük eden müstacel bazı işler yapılacaktır. ,, . Şehir plânının tatbikatı için hazır. lik, şüphesiz ki müstaceldir, Plânı ol. mıyan bir şehirde imar sahasında ya. pılan biltün faaliyetler zarardır. Fa- kat mezarlıkların imarı, stadyom in. sası, acaha memleketteki diğer mü - him ihtiyaçlar karsısmda ne dereceye kadar müstaceldir? İstanbulun bir su meselesi var ki, bütün ketin sıhhati demektir, lar, en meşhurları da dahil o zere, tifo, dizanteri, daha bir çok hastalıkların mikroplarma yuvadır, Mikroplar su gibi insan midelerine a- kar, çeşit çeşit hastalıklara sebep 0. lar, Şehirde kâfi derecede hamam yoktur, o Pahaldır, halk lüzumu veçhile yıkanamaz, Süt meselesi var ki bitin bir memleket çocuklarınm sıhhati, ve memleketin nüfusiyle alâ. kadardır, Çocuk vefiyatmda mikrop. lu sütün oynadığı rolü, bizdeki İstatis. tikler değilse bile, baska memleket - lerin istatistiklerivle, fen aflamlarının sahadetleriyle isbat edebiliriz, Gıda, lar bozuktur, o Daha bunun gibi ilk hamlede halledilmesi icap eden çok miistacel ihtiyaçlar vardır, * Bunlar dururken, mezarlıkların ta, miri müstacel ihtiyaçlar o arasına #örerse, akla su sual gelir, dirilerin sıhhati mi, ölülerin mezarları m da. ha mühimdir? Güzel mezarli, imar edilmiş mezarlık sehrin güzelliği bakı mından çok İvi bir seydir. Fakat diri, leri ölüme pötüren sebepleri ortadan kaldırıp, sinda, sıhhatli, gürhüz. bir nesil yetistirmek, sağlam bir cemiyet kurmak, mamer hir mezarlık kur . maktan çok mühimdir, Toprağın üzerindeki anemik, vü - cuttarı deforme, sıhhatsizlikten posa haline gelmiş canlı Ölüleri bırakıp, cansızlarm mezarlarını süslemek ö lüme hayattan fazla kiymet vermek olr, Mamur mezarlık mı? Zinde ve sağlam cemiyet mi? o Hangisi dahı mühüm? ADSIZ YAZICI ——— tamam olmuştur. Et namına bir şey kalmamıştır. Bir yığın kemik. Belki daha bir iki saat evvel yaşı- yan zavallı insandan geri kalan İ yalnız budur. Sonra bu kemikler da denize veya bir nehire dökülürler. #ranm son yıllar zarfındaki Ş GN o —— wi > a Tl dili! İÜ inkişaf ve terakki hamle Hindistanda bulu- nan Parsiler, nesli kurtarmak için, anavatana dönmek teşebbüsünde bulunmuşlardır. Bu fikir, daba zi- yade orta smıf halk arasında do « laşmaktadır. Münevver ve müte « şebbis olan bu insanlarm (İrana svdetleri İran hesabma da şüphe siz bir kârdır. Şimdiki hür İranda, akidelerine kimsenin tasallüt itibarlı bir vatandaş muamelesi göreceklerine emin olduklarına gö re 1300 senelik Hindistan muhâ- ceretinden sonra Parsilerin İrana dönmesi ciddi bir İmkân arzetmek tedir. Herhalde bu çok münevver ce « maatin bozuk bir nesil halinden kurtulması | saslı tedbir si mak zamanı çoktan gelmiştir, sa» ii E —————— Gemlikte Eski Eserler Bulundu Gemlik, (TAN) — Sun'l ipek fab. rikası İnşaatında çalışan smele, bir | toprak tepsi ve beş toprak kedeh İ bulmuşlardır. Yeni kanallar açılırken, üzeri do- muz resimli eski Roma paraları bür © lunmuştur. Bu yerlerde daha pek çok eski &- | Son günlerde muhtelif devlet iza umları a sulhe yard ım eden bir vasıta olduğunu söy- lediler. Bir İngiliz gazetesi bu beyanatı yukardaki resimle kari katürize etmiştir, serlere tesadüf edileceği umulmaks
