31 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10
OIK İNCİ MEYDAN İNÖNÜ o MUHAREBESİ (Başı 7 ncide) Halbuki Yunan ordusu her iki grupunu ayrı ayrı kullanmış ve yal- niz Bursa grupu ile Garp cephemi- ze taarruz ederek Uşak grupu ile de Dumlupınar Üzerinden doğruca Af yon istikametinde ilerlemiştir. “Bü- tün kuvvetlerin kat'! netice yerinde kullanılması, prensibine aykırı 0- lan bu hareket tarzı Yunan ordu- sunun sevk ve idaresindeki sakat- lığı kendiliğinden meydana koy- maktadır, enup cephemizde bu ikinei derecede ehemmiyeti haiz harekât cereyan ederken Garp cep- hemizdeki asıl Yunan taarruzu şu #üretle inkişaf etti: Yürüyüşün ilk günlerinde siklet merkezini cenup kolunda bulundurmuş olan Bursa grupuna mensup Yunan kuvvet ri bilâhare bu siklet merkezini gi. mele «larak, 2 fırka ile, Garp cep- hemizin şimal cenahma taarruz et- | tiler, 27, 28, 20 mart günleri zar- fında ve bilhassa Gündüzbey mm- takasında cereyan eden muharebe- ler çok şiddetli ve kanlı oldu. İnö- nü mevzilerimizin cenup kısınma Yunanlılar yalnız bir fırka İle ta- arruz ediyorlardı. Muharebe, şid - det itibarile bu kısımda da şimalde- kinden farklı değildi. Kumsrdan, zabit ve Mehmetçik, bütün Türk çocukları dünyanm ibret gözü ö nüinde, misli görülmemiş bir kahra- manlıkla çarpışıyorlardı. Yunan or- dusu Garp cephemizin şimal cena- hımdaki kuvvetli taarruzlarından beklediği muvaffakıyetli neticeyi a- Yamaymca taarruzunun siklet mer- kezini, 30 marttan itibaren cenup connhma nakletti ve muvaffakıyeti bu cenahta aramağa çalıştı. Taar- Tuzun sıklet merkezi değişince Yu- man kuvvetleri Kandilliyi ve Ka- valca sırtlarını işgile muvaffak ol- dular, Çünkü ilk anda bu mıntaka- da yalnız zayıf İl inci fırkamızla karşılaşmış bulunuyorlardı. Vazi- yet sinirleri gevsek bir kumandan İçin buhranlı addolunabilirdi, 11 İnci fırkamız cenup cenahını Tnö - nü deresine müvaz! olmak üzere, bu derenin şimalinde, geriye doğru kırmağa mecbur olmuştu, Yunan ordusu, cephenin bu şekline naza- Tan, Garp cephesi kuvvetlerimizin cenup cenahını ihata edebilecek bir Yaziyete girmi$ görünüyordu. Lâ- kin Garp cephemizin sinirleri kuv- vetli ve gesur kumandanı bütün kı- tanta muannldane müdafaa enirini vermişti, w sırada Amasynadan gelen 5 inci Kafkas fırkamızın bir alayı ile Millet Meclisi muhafız ta- buru da gelmiş ve Garp cephesi em rine girmiş bulunuyorlardı. Gerek bu küvvetlerin, gerekse Altıntaş mmtakasından celbedilen 23 üncü fırkanın muharebe meydanma ye « tişmeleri ve bunlarm müksnmelen Bevk ve idare edilişleri bu müşkül vaziyeti tadile imkân verdi 23 ün. ci fırkadan madda 8 inci niyade ve 2 inci süvari fırkaları da Altmtaş tan İnönü mevzilerinin cenup ce- nahı mıntakasma celbedildiler. Bu suretle adedi yekün itibarile Yu - nan ordusundan kat kat zayıf o İ lan Türk ordusu İnönü muıntaka #mda, yani kat'i netice yerinde, Yunan ordusuna adetçe dahi üs - tün bir hale gelmisti. İşte Yunan ordusunun Afyon üzerine, havaya #allanan kılıç gibi, sevkettiği U- gak grupu kuvvetlerinin kat'i ne- tice yerinden uzaklaşmasına mu - kabil Türk ordusunun kuvvetleri- ü Nin büyük kısmını bu kat'i netice mahallinde kullanışı Türk askeri sevk ve idaresinin bariz üstünlüğü. # nü güneş gibi aşikâr olarak gös - termektedir. şte emrine giren kuvvetle. İzin mukabil bir taarruz yap İ mağa imkân verdiğini ve Yunan Ordusunun da kâfi derecede yıpran mış olduğunu gören Garp cephesi Kumandanı İsmet Paşa © (General #ve büyük Başvekil İsmet İnönü) Yerdiği bir emirle 31 mart günü bü- tün kuvvetlerile, şimalden ve ce nuplan, bir raukabil taarruza geçti. Kandilli ve Kavalca sırtları tekrar ele geçirildiği gibi düşmandan bu mmtakada birçok ta makineli tü - fek ve esir almdı ve Yunanlılarm eenup cenahı geriye atıldı. Bu sıra- da 2 inel süvari fırkamız da bu ce- nah aleyhine tekibe sevkolundu. Vaziyetlerinin fena bir şekle gir mekte olduğunu gören Yunanlılar 31 martı 1.nisana bağlayan gece zarfında ve bütün cephede geri ç€ kilmeğe başladılar. Bu suretle 27 marttan 31 marta kadar 5 gün sü.. ren “İkinci İnönü,, meydan muha- rebesi de Tilrk İstiklâl ordnsu ta- rafından kahramanca kazanılmış oldu. Dumlupmar üzerinden Afyon is- tikametinde ilerlemiş olan Uşak İ grupuna mensup Yunan kuvvetleri de, Bursa grupunun bu mağlübiyeti Üzerine, tekrar geriye doğru çeki - lerek Dumlupmar mevzilerine yer- leşip kaldılar. izim “İkinci Inönü, zaferi mizin kıymet ve ehemmiye- & hakkında yazılacak her türlü si- tayişkâr yazı bu zaferin hakiki ma hiyetini aydmlatamaz. Onu ancak Atatürkün veciz lisanmdan dinle mekle bütün şümül ve mânasile kav ramak mümkün olur : Garp cephesi kumandanı Yunan- bların ricatini ve ordumuzun ka - zandığı zaferi bir raporla — O za- man Büyük Millet Meclisi Reisi o- İan— Atatürke bildirmişti. Ata- türk, İsmet İnönüye verdiği cevap- te göyle diyordu: “Bülün tarihi âlemde, sizin İnönü meydan muharebelerin - de deruhte ettiğiniz. vazife ku. dar ağır bir vazife deruhte-et. miş kumandanlar enderdir... Siz orada yalnız düşmanı değ'i mil letin maküs talihini de yendipiz. Nammızı tarihin kitabel mefa - hirine kaydeden ve bütün milleti hakkımızda ebedi minnet ve şük» rana sevkeden büyük gaza ve yaferinizi tebrik ederken, üstün. de durduğunuz tepenin size bin- lerce düşman ölüleriyle dolu bir meydanı şeref seyrettirdiği ka. dar milletimiz ve kendiniz için de saşaaı itilâ ile dolu bir ufku istikbale de nazır ve hâkim ol duğunu söylemek İsterim, ,, Hakikaten İsmet İnönünün tüze rinde durduğu tepe hem kendisi, hem de Türk milleti için “şaşaai İ- tilâ,, ile dolu, geniş bir İstikbal uf- kuna “nâzır ve hâkim, di ve bunu ancak Atatürkün nâfiz görüşü, de- ha o zamandan, görüp kestirebilir- ve kan akıtmış Türk çocuklarmı sonsuz minnet ve gük- ran duygularımızla anar, onları ye- tiştiren 'Türk analarını hürmet ve tazimle selâmlarız. Başvekilin Belgrat Seyahati (Başı 1 incide) da mutabık kalmmıştı, Haber aldığı. ma göre bu (müzakerelere yakmda başlanacaktır Belgradda Küçük Antant Toplantısı Belgrat, 30 (TAN) — Romanya ve Çekoslovakya Hariciye Nazırları M, Antonesku ve M, Krofta ay başımda buraya gelecekler ve derhal Küçük itilâf daimi komisyonu toplanacak » tm, © Bu toplantı iki gilin sürecektir. Çekoslovakya Cümhurreisi M, Be. nes de nisanm beşinde Belgrata gele. cektir, M, Krofta Romanya milli bayra - mında Bükreşi de ziyaret edecektir, Romanyadan gelen haberlere göre, Yugoslavya Başvekili M, Stoyadino . viç te kont Ciyanonun ziyaretini isde için bir müddet sonra Romaya gide cek ve iki derlet arasmda bir kültür Jaşmasr itilâfnamesi imzalanacak- hükümeti tarafmdan vesayet ve saatlerile meşguldürler. çocukları gibi alâkadar olurlar. dair yapıalacak. neşriyatın ve, fotografların inhisarı bir kaç firma- ya siltlmiştme Yedikleri bisküvilerin ve şekerlerin reklâmları yüzünden bin lerce dölâkâzanırlar! “Kullandıkları ilâçlar da reklâm edildiğinden onlar- dan da para alırlar, Kanada htküme- ti Beş kardeşlerin bugünkü servetle - rini ilân etmiştir, Resmi rakamlara nazaran bu kl - çük kızlar şimdiden milyoner olmuş. lardır, Beş kardeşlerin servetlerini sinema şirketleriyle gazeteler ve mevadı gı- daiye satan şirketler vermişlerdir. 28 mayısta üçer yaşma basacak 0. lan Beş kardeşlerin bankaya konmuş paralarınm yekünu 11 milyon frank- tır, Bu miktara yine bankaya yatırı) - miş 8,800,000 #ranklık muhtelif tah- villeri vardır Çocuklarm üç yaşma basmaları mü nasbetiyle fevkalâde merasim hazır lanmakta ve hükümetin buküniüi ser- vetleri hakkında ilân ettiği miktarm Üç yaşma girecekleri 28 mayısa ks. dar bir hayli artacağı tahmin edil- mektedir , Kar Yağıyor Belgrat, 30 (TAN) — Havalerm çok soğuması üzerine, dün Zağrep ve havalisine kar yağmıştır. KANADANIN BEŞİZLERİ Üç Yaşında Milyo- ner Olan Meşhur Beş Kardeşler Bundan üç sene kadar evvel Kanadada orta halli bir kadın bir batında beş çocuk birden doğurmustu. Daha o zaman Kanada muhafaza altına alınan bu beş kardeşlerin servetleri günden güne büyümektedir. Hepsi ayni za- manda doğmuş olan bu beş kızkardeşin daimi bir doktorun müşa- | hedesinde fevkalâde itina ile yaşadıkları malümdur. Amerikan gazeteleri bu beşkardeşin günlerile, âdetlerile, Amerikalılar bu çocuklarla âdeta kendi Evi Niçin İngiliz ve hattâ Taşlamış? Zabıta, Fenerde bir evin esrarengiz işine el koy- bir şekilde taşlanması muş, ve nihayet bu evi taşlıyanı ya: kalamıştır, Haliç Fenerinde oturan Bay Raifi evi birkaç gündenberi devamlı olarak taşlanmıştır. Bu esrarengiz eli mey- dana çıkarmak için tertibat alımmış, evvelki gece, cebinden çıkardığı taş- ları eve doğru fırlatan bir adam cür- mü meşhut halinde tutulmuştur. İsminin Zahit olduğunu söyliyen suçlu, evi niçin taşladığı hakkımdaki suallere doğru dürüst bir cevap ve - rememiğtir, Tahkikata devam edil - mektedir. N Görünmez Kaza Galatadı Necatibey enddesinde bir kahvede çalısan Mehmet, bir merdive- ne çikarak kahvenin üst kısım ke -! penklerini tamir ederken müvazene- sini kaybederek düşmlş ve başından ağır surette yaralanmıştır. Mehmet, yuvarlanırken elinden fır- )ıyan keser. caddeden geçen Perikli isminde bir yolcuya çarparak tehli. keli surette yaralanmasına sebep ol- mustur. Yaralılar tedavi altma alm- mişter. Türk - Sovyet Konuşmaları Ankarada Türk - Rus ticaret müzakeresini idare edenler top- lantı halinde Ankara, 80 (TAN muhabirinden) — Türkiye ile Rusya arasmdaki ti. cevap vermelerini ihtar etmiştir. Fa. caret anlaşması, müzakereleri heniz bitmediğinden 1 Mayısa kadar ye.| kat açık sularda İniliz gemilerinin u nıştır. Asi Orduları Başı 1 incide) İtalyan tayyareleri otarafından şark sahillerine karşı vukubulan hava hücumlarma bir mukabele saymak çok mümkündür. Hükümet zırhlıları bugün, asile - rin elindeki Malagayı da bombardı- man etmiştir. Karada, Madrit cephesinde de mü . him hâdiseler vuku bulmuştur, Hü. kümetin tebliğine göre, Aganda tara. fı su baskınma maruz birakılmış ve neticede asilerin Valensiya — Mad . rit yoluna yaptıkları taarruzlar, kat'I bir akamete uğratılmıştır, Hükümet, Madrit — Valensiya yolunun asiler - den kurtulduğunu ve tam bir serbesti içinde faaliyete açık olduğunu ilân et. miştir , Hükümet Madritin şimali garbinde Aravakaya karşi bir taarruz yaparak Eskoryalı yolunu da tamamiyle kur - tarmıya çalışıyor, Asiler, bu taarruzu püskürttüklerin! iddia ediyorlar, Hükümet Siguenza mmtekasmds| Aragon yoluna hâkim olan Lakru? sırtlarmı ele geçirmeğe uğraşmakta dır, Asilerse burasını tahkime çalış yorlar , Kanlı harplar Havas muhabirine göre Madridin cenubu garkisinde Karabancel mm- takasmda kanlı muharebeler vuku bulmutşur, Burası ev ev işgal edil - mekte ve her ev mitralyözlerle dol . durulmaktadır, Cümhüriyetçiler yine Madrit cep - hesinde Mirsalis kasabasını işgal et. mişlerdir, İspanyanın cenubunda Kor dovo cephesinde de şiddetli muhare . beler devam ediyor, İki taraf ta bura radaki zengin maden sahasmı ele ge. çirmek gayretindedirler, Asiler Pozo Blonkoyu muhasara ettiklerini söy lüyorlarsa da hükümet kuvvetleri cs. Huptan ilerlemiş ve asilerin taarruzu. nu akamete uğratmış sayılacak bir vaziyet almiştir; - Halbuki Oburaya gelen bir habere göre, (10,000) e ya. km İtalyan gönderilmişti, Bir hafta önce asilerin Pozo Blankoyu zaptet . meleri muhakkak saylıyordu , İAsilerin cephesinde bozgun var Asilerin elinde olan Malagadan çelen haberlere göre, asiler mütead . dit sulkastlerle karşılaşmaktadırlar, Komplolarm birine iştirak ettikleri için yirmiden farla İtalyan Malagada kursuna dizlimişlerdir. Elcezirasta bulunan bazı viikeek memurlar bu #ulkaste dahil oldukları için vazifelerini bırakıp kaçmış bu . unuyorlar, Tetvanda da yüzden fazla kişinin ayni sebep Yüzünden kurşuna dizi , dikleri bildirilmekte ve &opmloya iş. tirak edenlerin 1000 den fsz)a olduk . ları haber verilmektedir. Hükümet Oviedo cephesinde de mühim muvaffakıyetler kazandığını Bilbaoda Milisler iki kasabayı işgal etmişlerdir. Çiftçiler asileri istemyor Daiiy Herald'e bildirildiğine göre, asilerin cephesi keşmtikeşler icinde dir, Çiftçiler her yerde asilere karşı çete muharebesi yapmakta ve gece . leri âsileri rastgeldikleri her Yerde İSPANY 31731437 ADA Her Tarafta Perişan Ediliyolar Avrupada Tam Bir Birlik İçin Pan Evropen Reisi R, N. Kont Conr denhove Kalegri Sofyadan şehrimiz8 gelmiştir. B. Condenhove Kalegri İstanbuldâ bir konferans verdikten sonra yin? ayni maksatla Atinaya gidecektir. Avrupa birliği reisinin, annesi Ji pon, babası Avusturyalı ve kendisi Çekoslovak tebaasıdır. Büyük anneii Yunanistan eski ve tanmmış ailele” rinden Kalegri ailesine mensuptur. Umum! Harpten evvel Kalegri aile inden bir diplomat Türkiyede Yuna” nistan sefirliğini yapmıştır. B. Gondenhove'nin büyük babasi Belçika kontlarından, karısı, Viyans şehir tiyatrosu facın artistlerinden meşhur İda Roland'dır. AVRUPADA TAM BİR TESANÜT Kont R. N. Condenhave, dün ken- disile görlişen gazetecilere şunları sö! lemiştir: “— Son konferansımızda bilhass& Avrupanm zirat mahsulleri meselesi le meşgul olduk. Konferansa bütün Avrupa devletleri iştirak etmiştir. Birliğimiz, Avrupada tam bir tesö» nlit vücude getirebilmek içn çalış- maktadış, Bunun İçin de evvelâ efkârt umumiyeyi hazırlamak icap etmekte dir. Müstakbel Avrupa Birliği, Mütte hit Amerika hükümetleri gibi bir tes #ekktil olmıvacaktır. Gevemiz Pan Amerikan hareketlerine benzemekte dir. Yani her memleketin istiklâliye» tini garanti etmek şartile bir, Avrü» pa devletleri federasyonu vücüde gö tirmek istiyoruz. Buzün Garbi Avrupada büyük bir karışıklık hüktim #tirmekte olmasa rağmen Balkanlarda tam bir sükün ve çok güzel bir dostluk vardır. Al- (manya ile Fransa da Balkanlar gibi anlaşmıya muvaffak olurlarsa Pan Avropen kendiliğinden ortaya çıka- caktır. Ziraat Vekâletinin Teşkilât Kanunu Ankara, 30 (TAN) — Kamutay Bütçe Encümeni Ziraat Vekfletinin Teşkilât Kanunu üzerindeki tetkik. lerini 1 Hazirandan evvel bitirmek için hususi bir komisyon teşkil et- miştir, Nurullah Esat, Döndü Sümer Bank Umum Müdürü Nurul. lah Esat Sümer, şehrimizdeki Sümer- bank şubesile Bakırköy ve Beykoz kundura fabrikalarmda yaptığı tet - kikleri bitirmiş ve Ankaraya dönmüş tür. Bir Şoföre Çarpan Kamyon Şoför Arifin idaresindeki bir kö mür kamyonu, Kadıköyde Kuşdilinde yaya olarak gitmekte olan şoför Ali. ye çarpmış, yaralamıştır. Üsküdar Tramvayları Üsküdar, Kadıköy ve havalisi Halk Tramvayları Şirketi bu sabah baskma uğratmaktadırlar, Çiftçiler bü çetelere malümat verdikten başka bütün ihtiyaçlarmı temin ediyorlar, Bundan başka asiler arasmda kav, £alar eksik olmuyor ve cepheye gön. derecek asker bulamıyorlar, Asi cep. hesini teskil eden İtalyanlar, İspan . yollar ve Faslılar arasmda da kavga. lar eksik olmamakta ve Almanlar bun lardan nefret etmektedirler, Franko. mühimmat eksikliğinden mustariptir. üzden hiç bir yerde taarruza geri i İngiltere hükümeti Stanheme is - mini taşıyan gemisinin asilere sit bir balıkçı gemisi tarafmda steşe uğra. masmi Kadiks nezdinde vrotesto et. miştir. Asiler geminin silâh tamdığı- nı iddia etmişler, fakat iddialarnm aslı olmadığı anlaşılmıstır.. Denizlerde İngiltere hükümeti, - İspanya kara suları içinde işaret alan gemilerinin teftisine müsaade edilmiyecektir heyeti umumiye içtimamı yapacaktır. Ücretlerde tenzilât işinin umum! heyet toplantısından sonra Nifraca tetkik edileceği söylenmektedir , Universitedeki konferans Üniversitede tertip edilen ve umu » ma mahsus olan haftalık konferans, dün Üniversite konferans salonunda fizik profesörü Sava tarafından ve - rilmiştir , ————— YENİ NEŞRİYAT Haftalık Sinema Mecmuası Tinci sayısı bugün çıktı, Genç sine- ma yıldızı Simone Simonun macerâ - ları — Eoliv muvaffak olmak için ne lâzımdır?.— Sinema haberleri, — Greta Garbonun esrarı meydana çıkıyor, — Artist vücutları nasıl gü. zelleşiyor? Sinema şakaları — Yeni Emler — Sorgulara mektuplara ce vaplar ve 50 kişilik yeni altınlı bilme. ce ve saire.
