29 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

10 Çekoslovakyaya Karşı Bir Alman Taarruzu . Yapılaca ( Başı 9 uncuda ) coklarını farz ve tahmin etmek mümkün değildir. Çünkü Polon- yanın şüpheli ovaziyeli OAl- | manya aleyhine döndüğü tak- türde bu mmtakadan harekât ya. pacak olan Alman kuvvetleri Po- lonya ve Çek kuvvetleri arasında sıkışmış kalmış, tabiri mahsusile torbaya girmiş olurlar, Bittabi Al- man yüksek sevki idaresi böyle bir hataya düşmiyecektir. Binâenaleyh Alman taarruzunun asıl siklet merkezini tayin edecek olan şey Polonyanın alacağı siyasi vaziyet- tir. Eğer bu siyaset Almanlar le- hine ise asıl bilyük Alman kuvvet» leri şimalden ve Breslov üzerinden cenuba doğru; bu siyaset Alman- lar aleyhine ise mevzuu bahs bii- yük kuvvetler cenuptan şimali şar- kiye doğru taarruza geçecekler» dir. Her iki ihtimalde de hudut kıskacının mukabil ucunda da mü- himee, hududun sair kısımlarında ise zayıfca kuvvetler bu taarruza ayni zamanda iştirak edeceklerdir. yle bir Alman taarruzunda A- vusturyadaki Alman ırkma men- #up nüfusun mühim surette Al manlara yardım etmeleri ihtima» Ni mevcuttur. Bu ihtimal de asi kuvvetlerin sıklet merkezini tayin- de esaslı âmillerden biri olacaktır. Bizzat Avusturya devletinin ve 'Macaristanın dâ Almanya lehine olarak harbe müdahale etmeleri ihtimali de gözönünde tutulmalı- dır. Bu takdirde Çekoslovakyanın dört taraftan bir ateş çemberi İ- çine girmiş olacağını şimdiden kes- tirebiliriz. Bu çemberin yalnız Ro- manya hududundaki küçük bir kıs ni İle, bitaraf kaldığı takdirde Po- lonya hududunu teşkil eden kısmı #ükünet manzarası oarzedecektir. Mfamafih kısa bir zaman sonra Ro. manya hududu kısmındaki sükü- neti de, Çekoslovakya lehine ol- mak üzere. bozulacağını kabul et- mek iktiza eder, Çünkü küçük iti- fm © nzası oltfak itibarile, Çe koslovskyanm müttefiki bulunan Romanya ordularınm (eğer Maca- ristan Almanlar tarafından yer al- mişsa) (o Macar (o topraklarına saldırması; oOMacarlar (o bitaraf kalmışlarsa oORomanya (ordu - sunun, mühim bir kısmile, 'Alman orduları karşısında cephe tutmak üzere Çekoslovak demir. yollarile garba doğru nekilleri i- cap edecektir. vedenberi söylenmekte oldu- ğu veçhile eğer Sovyet Rus ya ile Çekoslovakya ve Romanya arasmda bu hususta bir anlaşma mevcutsa, Sovyet ordularının da, bu garbe doğru naklinde, Romanya | ordusunu takip etmeleri beklenebi- ir. Böyle bir anlaşmayı son zaman larda Romanya ile Polanyanın | “Sovyet Rusyanın kendilerine te- cavüzü ihtimaline karşı, vücude , getirdikleri yeni anlaşmanm bo- züp bozmamış olacağı, üzerinde | durulacak bir meseledir, Eğer Sov- yet Rusya ordularının, Alman teh- İikesini Çek topraklarında boğmak üzere, Romeanyadan geçmelerine Romenler miisaade etmezlerse Sov yetlerin bu işi büyük nakliye tay- yarelerile havadan yapmak teşeb- büsüne girişmeleri beklenebilir. Romen hükümetinin o Çekoslo- vakya, Lehistan ve Rusyaya karşı olan siyasetlerinin muhtemel in- kişafıdır ki, bu keyfiyeti hallede- cektir. Böyle havadan büyük kıta. ların nakli suretile meydan mu- harebelerinde müessir olmak mev- zuu gelecek bir harbin en entere- san bir problemini teşkil edecektir. Almanya — Çekoslovakya ara- sında çikacak olan muhtemel bir harbe Macaristan ve Avusturya da, Almanya tarafında olarak, İşti. rak edecek olurlarsa küçük itilâ- İın âzası ve Çekoslovakyanın müt tefiki bulunan Yugoslavya ordusu» nun da cenuptan, Macar ve Avus- turya ordularma karşı, taarruzâ gecmesi lâzımgelecektir. u süretle merkezi Avrüpa- da çıkacak bir kıvılemn gteşi süratle etrafa sirayet ederek Balkanların şimaline kadar yayıl- mış olacaktır. Bu vaziyet karşısn- da kat! neticeyi hangi tarafın ka- #ünacağını tahmin edebilmek güç k Olursa bir meseledir. Bunu diğer devtet- lerin alacakları siyasi vaziyet tayin edecektir, Bununla beraber Alman- ların ilk hamlede Çekoslovakyan: mühim sanayi merkezlerini ih eden garp aksamını istilâ etmele- ri çok mümkiindir. B“ bir harpte hava kuv. vetleri, motörlü vasıtalar, zırhlı birlikler, kimya (o sanayii ve bir de topçu en mibim rolü oy. | nıyacaklardır, Sovyet Rusyanm muazzam hava kuvvetleri, bu harbin ilk safhasmdan itibaren rol alması ihtimalden uzak değil. dir, Bu tekdirde Çekoslovakya se. maları yirminci asır fennini en müterakki çelik kartallarından binlercesinin (bir tarafta Alman tayyarelerinin, diğer tarafta Çek ve Sovyet tayyarelerinin karşi karşıya) çarpışacağı saha olacak- Atina Röportajları ( Başı 8 uncuda ) naki isminde bir zengin, bilhassa 'Dürk san'at eserleri hakkımda kol. leksiyonlar yapmıya merak bağla - mış. Pek güzel eserler toplamış. Fakat günün birinde bunların sa. tilrp değıtılmasma gönlü razı ol- mamış, İstifadesinin mahdut bir Zilmreye kalmasını da istememiş. Bunların umuma «it bir müze şeklin de vakfetmiş. Çocukları, milyonlar değer eserlerin ellerinden kaçma - sma tetaslir gösterecek yerde ba. balarının millete biraktığı mirasm iyi bir surette teşhir edilmesi için mükemmel bir bina tedarik ve te- min etmişler. enaki milzesine çök yorgun bir günümüzde gittik, Fa. kal ona rağıtn sğntlörce dolaşmak tan kendimizi alamadık. Bu mü. zeyi büylük bir bilgi ile ve ince bir intizamla kuran mütehassıs, İstan. bul milzesinin eski rükünlerinden Bay Makrididir. Emekli bir Türk memüru olduğu İçin hükümetimizin müsaadesiyle Atinaya (gitmiştir. Fakat aklı buradadır. Senelerin a. Zırlığna rağmen çok dinç kalan Bay Makridi, Türk Arkeolojisine faydalı olmaktan başka emel bes, lemiyor. Gözünde başka hiç bir şey yoktur » Bilhassa Türk eserlerine ait kol- leksiyonların tertip ve tanzimi hu. susunda Benaki Müzesinde tesadüf ettiğimiz bilgi bizi çok hayran bı. rak, i Arkeolojiye bu kadar alâka gös- terilen bir devirde Bay Makridi gi. İ bi dünyanm sayılı mütehassısla. rından birinin bilgisinden ve mem- lekte samimi #lâkasından istifade etmemek büyük bir israf olur. İstanbulda Dünkü Maçlar (Başı 6 nerda) Eyiplüler ise, dört beş kere Hill kalesine kadar akmak fırsatını a . yaklarına geçirdiler,' Beş fırsatın ikisini golle neticelendirdiler, Maçın sonunda Eyüp Hilâli sıfıra karşı 2 golle mağlüp etti, İstanbulspor — Yediler muhteliti V efanın yerine İstanbulsporun karşısına çıkarılan Yediler muhteliti hiç iyi tertip edilmemiş- ti. Esasen biribirine alışkm olmıyan oyuncuların fena teşkil edilmiş bir takım halinde oynamaları zevkli bir futbole imkân veremiyordu. Istanbulspor daha ilk dak!kada muhtelit kalesine rahstça bir gol yerleştirdikten sonra sayı adedini her dakika arttırarak yarım düzi- neyi boyladı. Müsavi olmıyan iki kuvvet arasındaki bu maç tâ İstan. bulsporun sıfıra karsı alt göliyle nihavetlendi. T Son moda bir tayyör. Elbise beyazlı Tarisin Yeni Modelleri AN siyahlı, şapka mavi, Sovyetler Birliğinde Futbol Futbol, Sovyetler Birliğinde en ziyade taammüm etmişolan bir spordur. Geçen sene Sovyetler Birliği şe. hir ve kasabalarında yapılan fut. bol mağlarina 800 Bin kişi oyutdu olarak iştirak etmiştir. Bunlarm miktarmm bu sene bir milyona çi- kacağı kuvvetle tahmin olunmakta. dır. 1987, futbol mevsimi çok entere. san olacağa benzemektedir. “Sov- yetler Birliği Kupasi, , bu #ene, ge. çen senekinden 32 fazlasiyie, 128 takım arasında oynanacaktır. Kendiniz üsütünce... aş vuracağız ilk tedbir GRİPİN almak olmalıdır. . , GRiPIN Soğuk algınlığına, baş nezlesine ve diğer nezlelere, gripe, kırık- lığa, üşümeden mütevellit bütün ıstıraplara karşı bilhassa müessirdir. GRiPIN En şiddetli baş ve diş ağrılarını derhal dindirir GRiPiIN hararetle tavsiye edilmektedir icabmda eiinde 3 kaşe alınabilir. —ammz —— BAŞMAKALEDEN DEVAM Hatay davamız ne vaziyettedir? (Başı 1 incide) hiç vâki olmadığına hükmetmek icap eder, M. Blumun ortaya koyduğu ve Milletler Cemiyetinin Hataya ait bü- tün kararlarında kullandığı Entitâ Distincte gibi istiklâl ifade eden tö- r bir tarafa birakılarak (hususi i- fm den bahsedilmek istenmiştir. Fransanın perde arkasında dura- tak bir murahhası vasıtasile öynat- mak istediği tecahül tolüne sebep nedir? Bu rol sırf Suriyelileri mem- Dun etmek için mi oynanıyor? Yoksa | Fransa hesabına bir suiniyet emaresi diye mi karşılanmalıdır? Doğru ve yanlış yol iz Hataya ait prensip anlaş- masmin neticede tamamile tahakkuk edeceğine zerre kadar şüp- he etmiyoruz. Başkalarının hakkına nasıl riayet ediyorsak tahakkuk et- miş bir hakkimızdan ne şekil, ne de ruh itibarile en küçük bir fedakâr. ığa razı olmak âdetimiz değildir. Yalnız bu gayeye Fransa ve Suri- ye İle elele yürüyerek varmağı ter- cih ederdik, Hatay için kabul edilen rejim, Yakın Şark için çok kıymetli bir sulh âmili olabilir, Bu rejim Tür- kiye ila Fransa arasında, şümulü bie tek vaziyete bile ait olsa, âdeta bir askeri ittifak vaziyeti ihdas ediyor. Eğer iki tarafta da hüsnüniyet bu- lunursa, bir noktada ittifak halinde olan iki memleket arasında her hu. susta yakınlık ve samimiyet küküm sürebilir, Bizi boş yere kırmakta Fransanm hiçbir menfaati yoktur. Eğer Fransanm maksad: Suriyeli- leri memnun etmekse Suriyeye boş | ümitler vermek ve kendilerini menfi hareketlere teşvik ve teşci etmekle Suriyeye en büyük fenalığı yapmış oluyor. Suriyenin en büyük ihtiyacı dahili sükün ve istikrardır. Ortalıkta harici macera havasi bulunursa da- hili sükün kurulamaz. Başta bulu- nanlar dahilde aciz duydukça halkı harlef işlerle oyalamağa meyleder- ler. İfrat havaar ortalığa hâkim o- 'ur ve Suriye milletinin istiklâl sa- vesinde elde edebileceği inkişaf im- kânları sıfıra #ney, Köhne düşünceler var mı? ransada, Suriye İle bizi zıddi- yet halinde bulundurmak ve böylece ortalığı idare etmek yolunda köbne düşünceler varsa Fransız ha- riciye ve milstemleke idareleri kend! kendilerini aldatmış (olacaklardır Çünkü böyle bir menfi alyaset kendi- lerine hiçbir menfaat temin etmiye- cek, istikrarsızlık havasının devamı bilâkis hariçte yeni yeni iştahlar ve emeller uyandırabilecektir. | Avru | (Başı 1 incide) kik le meşgul olmaktadır. Eko dö Pari diyor ki: “24 ve 25 Martin İngiliz gazetele- İrinde birdenbire vukua gelen lisan i değişmesi karşısında Parisin ileri atıl. | ması üzerine Londranın daha ziyade İ gerilemekte bulunduğu intibat yapıl - mıştı, Fakat bugün iki hükümet ara- İsmdaki sıkı teşriki mesai hususunda jbütün şüpheler bertaraf edilmiştir, Fransa ve İngilterenin yegâne mak isadı, Garbl Akdenizde normal vazi- yeti yeniden tesis etmek ve bu deniz. deki münakalelerin emniyetini temin İeylemektir... İ Umumi Avrupa siyaseti karşı- | | sında Fransa matbuatı : Paris, 28 (A.A) — Matbustım tef- İsirlerine göre paskalya yortusu İs- panyann vaziyeti meselesinde F'ran- sa — İngiltere arasında &ıkı bir teş- riki mesaide bir mütareke devresi vücude getirmiştir. 16 Jurnal gazetesi şöyle yazıyor: “Eğer İngiltere hükümeti müda - hale ederek Romadan, Berlinden geç memek şartile, gayet sarih malümat almamış olsaydı barut fıçıları simdi. ye kadar çoktan alev almış bulunur- du. Eko dö Pari şöyle diyor: “Martm Yirmi dördü ile yirm! beşi arasmda İngiltere matbuatının ol - dukça ani bir surette lisanını değiş- tirmiş olması Parisin ön safa geçe- rek Londranm gerilediği kanaatini tevlit etmişti. İki hükümetin sıkı bir surette teşriki mesai ettiğine kimse- nin süpheti kalmamıştı. Ami dö Pöpl, diyor ki: “İngiltere hariciye nezareti İtalya hükümetinin İspanyaya yeni takvi- ye kıtaları göndermiyeceği hakkın- da Româdan teminat almıştır. Pas- kalya yortusunda vaziyet bu suretle gerginliğini kaybetmiş oluyor.,, M. Blumun Popüler gnzetesi, İs - panya meselesinin Milletler cemiye- tinde ve Londra komitesinde tetkik edilmeğe devam edileceğinden t6es- sürle bahsederek şöyle diyor: “Bu suretle vaziyet düzeleceğine vahamet kesbediyor. Yegâne takip — ———— Öyle ümit etmek isteriz ki, komi- tenin yeniden toplanmasına kadar geçecek zaman zarfında Fransızlar ve Suriyeliler vaziyetin bütün ameli taraflarını gözden geçirecekler o ve Milletler Cemiyetinde vartlan pren- sip anlaşmasının elbirliğile, dostane bir surette tahakkuk ettirilmesinin bütün alâkadarlar için en doğru bir yol olduğunu anlayacaklardır. İşte © zaman Hatay işi üç alâkadar taraf için ayor!ct bir iş mahiyetini kaybe- der, birleştirici bir bağ halini alabi- lir. Bitaraf müşahitler illetler Cemiyetinin rolü hak- kında bir iki söz ilâve etmek isteriz, Bu rolün bizi kendi hesabı- mıza müteessir eden tarafları var- dır, Fakât ondan başka bugün, Ce- miyetin dünya yüzlindeki mevkiini kuvvetlendirmek için tamamile bita- raf davranmak ve büyük devletler den birinin âleti diye görünmemek icap ettiğinin Cemiyete mensup o-| lanlardan bazıları tarafından takdir| edilmemesine tecaslif ediyoruz. Bu sözümüzü bilhassa Hataya giden “gü- ya bitaraf,, müşahitler hakkında söy- lüyoruz. Hatay anayasasını müzâkere eden komitede işin siyasi ve hukuki şü- mulünü tamamile kavrayan aza var- dır. Fakat bunu mücerret ve nazar! bir mesele helinde halletmeği düşü- nenler de eksik değildir. Bu sön me- yilde olan çok muhterem ve hüsnü- niyet sahibi mütehassısların hatırına şu fikir Şellyor: “Mademki Hataya müşahitler gönderildi, onları çağtra- kım, verecekleri reye göre harekete geçelim... İşte burada vaziyetin en acı tara- file karslaşıyoruz. Çünkü Hataya giden MÜşahitler katiyyen bitataf olamamıışlardır. Fransızların göster“ diğinden başka hir şey görmemişler- dir ve Fransız istatistiklerini tekrar. dan başka bir şey yapmıyorlar Hataydaki Fransiz memurları, 24- vajlı bitaraf mllsahitleri böyle taraf- gir ve Yanlış bir yola sevketmekle belki de bir marifet ettiklerini sanır- lar. Halbuki Milletler Cemiyetinin mevki ve itibarına ve Fransanm ha- kiki menfaatlerine bundan ağır bir darbe tasavvur edilemez, Ahmet Emin YALMAN 20.3.0087 -—--— pada Teh'ike Yatıştı edilecek yol Milletler cemiyetine Gi” Övr, şu mütaleada bulunuyor: “Geçen vakaların tahlili neticesinâ8 şu cihet anlaşılıyor ki, evvelâ Ber * lin — Roma mihveri ile Paris — Lor dra cephesi yerlerine iyice yerleş ” mişlerdir, Sonra da Berlin — Ros mihveri, Paris -— Londra cephesinin hareketsiz ve faaliyetsiz göründüğü nisbette faal ve sağlamdır.,, İsveçten İspanya komünistlerine Stokholm, 28 (A.A.) — Sosial de» moöcraten gazetesinin yazdığına göre İspanya komünistleri için şimdiye ka- dar toplanın (ane bir milyon kronu geçmiştir , Harp vaziyetine gelince... Londra, 28 (TAN) — iIspanyads harp harekâtı kısmen bazı cephelerd8 durmuştur, Her iki taraf ta zorlanması müşkül sevkülceyş mevzilerine çekilmişlerdir. Bu mevziler dik ve sarp kayalıklarm eteklerindedir ve geçilemez birer kö. le halindedir. Hükümetin tayyare topları, asi (o tayyarelerini mevzilere yaklaştırmıyorlar. Bilbaodan alman (haberlere göre, hükümet bataryaları, düşman mevzi « lerini bombardıman altıma almışlar « dır, Cümhuriyetçi harp gemileri, Ma. laga, Melillâ ve Motrili bombardıman etmişlerdir . Asilerin Madrit civarmdaki mevzi- leri sıkı bir baskı ateşi altmdadır. Meçhul bir hap gemisi dün Malagayı Yarım saatten fazla bombardıman et. miş, üç kişi ölmüş, bir çok kigi yara. lanmıştır. Brükselden verilen bir haberde, Li- yej mahkemesinin İspanyaya silâh ka şırmakla maznun olanların muhake « mesini bitirdiğini bildirmektedir. Bun larm çoğu, bir aydan üçaya kadar mahküm edilmiştir. Bu arada Fransız umumi mesai konfederasyonu reisinin oğlu da iki ay hapse mahküm olmuş » tur, İspanya sularında bir macera Malaga, 28 (A,A.) — Pake kum“ panyasmın İmerethiş II vapuru, bu- gün buraya varmıştır, Bir Asi kru- vazörünün tecavüzüne uğrayan gemi- de 436 mülteci bulunmaktadır. Polis mültöcilerin vesikalarını tetkik et- miştir, Kaptan başından geçenleri bir rapor halinde kumpanyasma bildir - miştir . Bu rapora göre, 25 martta bir asl kruvazörtnlün kendisini yolda yaka - ladığı ve derhal (o Palmaya gitmesini bildirdiği anlaşılmıştır. Gemi kaptanı, denilen yere gitmiyerek, Fransız Suf, freni kpuvazörünü beklediğini telsiz » leyinee asi okruvazörünün kaçtığını söylemiştir. Gemlikte Bir Hırsız Tuuldu Gemlik (TAN) — Fabrikatör Agâ- İ hin evine giren bir hırsız kaynanası. İnm birçok altımlarmı, sinet eşyasını | çalmıştır. İşsizlerden Kurt Mehmet isminde birinin sevdiği kadının borçlarmı öde mesi, kendisine yeni elbiseler, altın dişler yaptırması nazarıdikkati cel - betmiş, tevkif edilen Kurt Mehmet, fabrikatörln evini soyduğunu itiraf eylemtistir. Gemlik hükümet ve belediye doktorları Gemlik (TAN) — Hükümet dok « toru Haydar İstanbul merkez yardım cı doktorluğuna tayin edilerek bura- dan ayrılmıştır. Belediye doktoru Hik met te İstanbulda ve hasta bulunmak tadır. Şimdi bu doktorların işini ser- best etibbadan Ziya Kaya görüyor ve buraya yeni bir hükümet doktoru gönderilmesi bekleniyor. Samsun valisinin 2'yafeti Samsun, (TAN) — Vali veC.H.P. Başkanı Fuat Tuksal, çalışmalarını bitiren umumi meclis azalarma parti binasında 80 Kişilik mükellef bir zi- iyafet vermiştir. Ziyafette meclis âzâ- İları, vilâyet daire âmirleri, Askeri Ziyafette vali tarafından çok alkış. lanan bir nutuk söylenmiş, buna u- mumi meclis azalarından Kâmil Çu- haci mukabele etmiştir