10 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

PAN KM AŞ Rİ EE Hahamhane lâik meclisi baş- kanı Marsel Frankonun gazete mizde çıkan yazısı üzerine avu - kat Manastırlı Hasip Özyurt er okuyucularımız kendisi- ne cevaplar yazmışlardır. Avukat Manastırlı Hasip Öz- "yurt, Türk Musevileri bir öz Türk kadar Türkleştirme imkânı hakkında bedbindir. Yalnız mek- tubunda şu ciheti o gözönünde tır ki Marsel Franko bugünkü vaziyeti iyi göstermeği hatırından ge - çirmemiştir. Ta mamile yeni bir çığır < açmanm yolunu arıyor. Avukat Manas. tırh Hasibin mektubu çok u- zundur. Aynen Fran neşredemediği- Esas tezleri “Ütedenberi Türkiye şehir ve ka- #abalarında yaşıyan, "Türklerle va- tandaşlık eden (Türk Museviler) i öz bir Türk kadar Türkleştirmenin İmkânı yoktur. Musevi yurtdaşları- mizdan bunu İstemeğe de esasen hak kımız ol & çü unun mâni ve sebepleri o kadar çok ve kuvvetlidir ki, yazınız- da sayı artlar tama- men tahakkuk bile o mânile ortadan kaldırmak kolay kolay hu- #üle gelecek, getirilecek bir iş değil- Affınızı temenn! ederek söyliyeyim ki, #iz daha Türk Musevilerin Türk. Vüğe nisbetlerinde almaları - icap e- den sıfatların terkibini bile lâyıkile takdir edememişsiniz. Türk Mus. Yurtdaşlarımızı ancak lâzım geldiği vakit Musevi Türkleri mi, yoksa Türk Yahudileri mi demek doğru o- lacağında tereddüt ederek makaleni- sin son sütununda ve 1 sayılı fıkra- pm bir yerinde: “Yahudi Türkleri .! nin" diğer bir yerinde de: “Türk Mu. #evileri” tabirini kullanmışsınız ki, iki #ide yanlıştır, çünkü yahudilerin Türk | yoktur. Dünya kurulalı beri beşe. iyet Yahudiler açil ve Türkler feri nlarak bir camia, birlesik bir cemiyet tanımaz. “Türk Musevileri, de yok- tur; bu tabir de yanlıştır. (Türk Museviler) vardır. Muse yurtdaşlarımızın alacağı milli sıfatin en doğrusu da budur. Bence Musevi Türklerin tam mâ- nasile Türkleşmesine bir çok mâniler vardır. Bu kavi mânller, hâkim olduk ça Musevi yurtdaşlarımızı bir 'Türk kadar Türkleştirmeği ummuyoruz. Darülbedayi sanatkârları . bir ak- gam (Akın) temsilini sahneye koy- sunlar veyahut Çanakkale müdafan- #ını, 30 Ağustos muazzam Türk za- ferinin temsilini salâhiyettar bir ka- lem yazsa da bunu bir iki gece bü- yük reklâmlaria oynasalar; nun İçinde vicdan! ve hissi bir He gelmiş, çarpacak tek Muse- vi ailesi, adedi dört, beşi tecavüz et- miyen Musevi genel bulamazsmız, göremezsiniz. Fakat Darülbedayiin çök para ka- sanmak İçin neden hatırma gelme - miş bilmem: ; İve nezahetini zorlukla Dil ve ültür Davası Türkçeleşme işi üzerinde Marsel koya cevap nan) veyahut bir (Ahı sıra ile otuz gece va- zı sahne etseler acaba Türkler, yurt- daşlarımızdan Rumlar, Ermeniler, hattâ ecnebiler (için Musevilerden artmış tek sandalya bulmanın im - kânmı tasavvur ve tesbit edilebilir mi? Yukarda bahsettiğim mânilerin hâ kimiyeti altında kalan zavallı Muse- vi yurtdaşları! içinde o kadar kaybolmuşlar, o ben- İiğe o kadar bağlanmışlar ki, öz Türk ndaşlarınm o milli duygularını 8 edecek hareketleri tabii sa- rlar, nde çok kalabalık bir vapurda tesadüfen bulunmuştum. Vapurda mecmuu yirmi beş otuz ki- şiden mürekkep bir Yahudi kafilesi. le birlikte seyahat ediyorduk.. Vapu- | run güvertesinde belki beş fazla Türk vardı u Musevi vatandaşlarımızın için- de Türkço tek kelime söyliyenini duymadık. Türk gençlerinden birisi sapsarı kesilmiş olduğu halde ufak bir ihtarda bulundu ve Türkçe ko - nuşmalarını nezaketle rica etti. ya muhatap olan İki yüzden Ba rici genç Musevi bayanı meğer hiç Türkçe bil- miyorlarmış, Türk gencinin ne'de - mek istediğini içlerinden biraz Türk- ve Mic dağa vir Bimer dul Ihtarın ve Ficanm ine vakif olurda a fırlatarak arkalarını çevirdiler. İTürk genci daha fazla sarardı ve tit- arma nezaket edebildi. ni yazdım meğe başladı. Bir hâdise ç mak için beş yüz Türk mi za Bâdisenin elli kadar şah Cebimde duruyor. Cumartesi, pazar günleri Beyoğ - unda, Tepebaşinda, Maksim Barda, is daha bunlara benzer zmdan tek bir kelime duyamazsınız. Hiç olmazsa umumi yerlerde Türk- çe konuşmak vecibesini zorla güzel- lik olmaz hikmetine dönerek, Türk Musevilerin milli duygularının gale- yanından beklerim.,, ç Bu mevzua dair aldığımız diğer mektuplardan yarınki sayımızda bah sedeceğiz. öp işinde Belediye ne karar verecek? Sihhiye Vekâleti Hıfzresıhha müdü rü Asım Ararım şehrimize gelerek çöp işinin geçen sene olduğu gibi hal- | ka zarar vermiyecek şekle sokulma- | #1 hakkındaki tetkiklerinden sonra belediye temizlik işleri müdürlüğü “de harekete geçmiştir. Eğer geçen sene sonunda olduğu | gibi sürfelerin imhası ve kokunun in. tişar etmemesi için çöplerin Üzerine üç dökmenin kâfi gelmiyeceği anla- | şılırsa çöplerin imhası için Avrupa- | 'da olduğu gibi fırın inşa edilmesi dil şünülmektedir. Temizlik müdürlüği bu mesele hakkındaki tetkiklerini sü ratle ikmal edecek ve neticeyi bele- diye reisliğine bildirecektir. Ondan sonra belediye tarafından hangi şık- kın tercih edildiği mart a; içinde olmak şartile Sıhhiye Vekâletine bil- dirilecektir, Belediye İstimlâk Borçlarını Ödiyecek Belediye senelerdenberi biriken 1s- timlâk borçlarını üçe taksim ederek 939 mall yılına kadar tamamile öde miye karar vermiştir. 030 dan itiba ren yeni yol programı ile müstakbel İşehir plânı tatbik edileceğinden de- layı yeni istimlâkler yapılacağından o tarihe kadar. gikiler bitirilmiş ola caktır. Bu maksatla belediye, 957 tçesinin istimlâk faslına 80 bin li- ra tahsisat konulmuştur. Gümrük ve İnhisarlar Vekili Trakyada İki gündenberi şehrimizde bulun. makta olan Gümrük ve İnhisarlar Vel Bay Ali Rana Tarhan, yanım- da Gümrükler umum müdürü Bay Mustafa Nuri olduğu halde Edirne. ye gitmiştir. Vekil, Edirne ve Uzun köprü gümrüklerini teftiş edecek, gümrük muayene salonlarını gözden geçirecektir. Bay Ali Rana Tarhanın seyahati, hukuki vaziyeti hükümeti- mizle Yunan murahhasları tarafm- dan tesbit edilen 33 kilometrelik de- miryolu kısmmdaki gümrük kontro- Hi işile de alâkadardır. Mühendisler Si, Demir fabrikalarımızı kuracak sili Makenzi dün sabah Ankaradan Dün sabahki ekspresle Londrad Potto, D. Cockburn, C. R. Bironno | hendis daha gelmiştir. Mühendisler dir. Ankarada bir iki gün kaldıktan başlayacaklardır. ir keci istasyonunda olan İngiliz Kumpanyasının mümes- şehrimize gelmiştir. an İ, $. Pearson, F. A. Procter, 5. 1. od ve W. Wel Mon adında altı mü akşam trenile Ankaraya gitmişler- sonra Karabüke giderek çalışmağa idareleri çıkan i talebe arasında çıkan ihtilâfları rürüne meydan vermemek için ş Araba yerin kamyon Belediye, atla nakliyatın men'i hu- susundaki tetkiklerini miştir. Bugüne kad nan netice lere göre, atla nakliyat işi iki ka ayrılmaktadır. Birinci kısım munhâ- #ıran at Üzerine'yük #eya küfe yük- lemek suretila wanılan nakliyat, e kinci kısmı da atı arabaya koşmak uretile yapılan, nakliyattır. Her ikis dilmesi hem masi, hem de s« le imk. mumi hizmetin esi itibari rülmektedir Bunun için ilk adımda birinci kıs İma dahil nakliyat yasak edilecektir. diye bu husus- ket halinde bir ta arabacıları bir şi araya toplayarak yon ve kot mektedir. Bina vergileri İçin 90 tahsi'- dar alınacak Belediye, bina ve Maliye Vekâleti tarafmdan tahsil €- İdildiği devirdeki gibi bu vergilerin Tazi vergilerinin rilerek ödenmesini mahzurlu görmüş tür. Belediye gerek halka kolaylık olmak, gerek mükelleflerin işleri iti barile muntazaman şubelere geleme- | meleri izünden vergilerin bakayaya İ kalmamasını temin için tahsildar u- İsulünü ihdasa karar vermiştir. Diğer bütün belediye ve husust i- İdareye ait resim ve Vergiler gibi bina ve arazi vergileri de evleri dolaşacak tahsildarlar vasıtasile toplanacaktır. Belediye, bu kararını tatbik edebil- mek için muhasebe kadrosunu tak yeye karar vermiştir. Bu maksat hariçten ar, memur, tahsildar olmak n kisi almacaktır. ıhesebesi bina ve arazi ve arazi sahpilerinin tahsildarlar va in bir proje adır. Bu proje biter bit- e toplayabilmek hazırlama mez tatbik: Haliç Şirketi Hissedarları Top'andı Eski Haliç şirketi umumi heyeti, senelik t sını yapmıştır. Bu toplantıda şirketin son vaziyeti gö - rüşülmüs, işletmenin tekrar ele alm- ması yolundaki teklifler tetkik edil ştir. Neticede Şürayi Devletin ve- receği karara intizar edilmesi muva- fik görülmüş ve eski İdare meclisi akılmıştır. i aynen m a e SP di di mükellefler tarafından şubeye geti -| Talebe ile mektep arasında htilâflar Maarif Vekâletinde toplanan bir komisyon, mektep idarelerile İ olarak halletmek ve teker. | rı almıştır, 1 — Bundan sonra hi ka u kai bir talebe e hususi mektebe ka üzere mektepten ih- raç edileceklerdir. aların talebe hakkındaki | şikâyetleri müdüre söylenecek © ve | müdürün relaliğinde toplanacak mec- in kararı Vekâlete rilecektir. biye heyetinde tetkik Bunlardan başka sık nda haksız şiki ttirilesektir. k hocaları rde bulu - | eklerdir. Lise ikinci devre tahriri imtihanları | Ankara, 9 (TAN) — Maarif Ve. hanları suallerini dermiştir. Suallerle beraber mektep klerine tebliğ etiği bir em- lise ikinci devre birinci, ikin- üçüncü sinıflarının tahriri im- nları şu günlerde yapılacaktır: me Üçüncü sınıf (fen), yat), kozmografya, Birinci sınıf Hendese, fizik, 25 Maı moğrafya, kimya, 26 Mart: Birinci smıf fizik, amıf cebir, üçüncü sınıf fen, edebi yat, tarih. 27 Mart: Birinci smıf edebiyat, İ kinci smıf fizik, üçüncü sınıf müşte rek coğrafya. 29 Mart: Birinci smıf tarih, ikinei sınıf coğrafya, üçüncü smıf cebir, © debiyat, 30 Mart: Birine smıf coğrafya, İ- kinci sınıf tabiiye, üçüncü sınıf ede- biyat, cebir ve nazari hesap. 31 Mart: Birinci sınıf kimya, iki ci sınıf hendese, üçüncü sınıf müş- terek tabliye 1 Nisa müseilesat. Sualleri Vekâletten gönderilmiyen derslerin imtihanları mektep idare - since uygun görülecek günlerde ya- tır. Vekâletin sualleri ile : bahisler herhangi bir sebeple henüz talebeye okutulmamış İ © suallerin yerine muallim tarafından başka sualler sorulabilecek ve key" fiyet mucip sebeplerile birlikte Ve kâlete bildirilecektir. İmtihan kâğıt- ları alâkadar munllim tarafından te kik edilerek notları verilecek ve kâ- ğıtlar mektepte alıkonulacaktır. e —————— Kâğıthane köyüne Atatürk Heykeli Dikiliyor Şişli nahiyesi, Kâğıthane köyü mey danında yaptırılmakta olan parka A. tatirkün bir büstünü Bu iş için hazırlıklar yapılmıştır. İçünc sınıf hendese ve İ düşünülmektedir ki, bu suretle kinci sınıf Târih, üçüncü sınıf koz* diktirecektir. | Afiş kuleleri konuyor Belediye afişaj işini 23 tibaren kendisi idare edeceğinden İş- lerin yüzüstü kalmaması için esaslı hazırlıklara şimdiden başlamıştır. Şe- hir meelisinin bütçe e işe lüzumu olan tahsisatı verir ver» mez, faaliyete ge için afişaj işini idare edecek büronun çalışma proğramile kadrosu hazırlanmakta - Kadro, şimdilik gayet basit ola- riyasetinin mec- cümenlerde tet- kik edildikten sonra teşkilât geniş iletilecektir. Bu arada büroya, bir reklâmeılık mütehassısı, bir am alınması da her a milli zevke ve şehirci- lik kaidelerine uygun olması temin edilecektir. “ Diğer taraftan şehrin nerelerine ve tar afiş kulesi yapılması lâzım geleceği kik edilmektedir. Sene- lerdenberi ilân asılması âdet olmuş reilik bakımından bi- takılması câiz olup olmadığı tesbit olunacak, ondan sonra bu mesele hak smda kat'i bir karar Maamafih bu usulün işi geciktirece- nünde tutularak şimdilik bir kulesi yaptırılacak ve bu kuleler bilâhare şehircilik bakımaım- dan lüzumlu olan yerlere nakloluna- mahallerin verilecektir. caktır. Binicilerimiz Nisanda Avrupaya Gidecekler Beynelmilel müsabakalarda şimdi- ye kadar büyük muvaffakıyet kaza- nan binici subaylarımız, atlı mânia müsabakalarına iştirak etmek Üzere Avr ya gideceklerdir. Subayları - mız, Süvari Binicilik Mektebi Ku- mandani Yarbay Seimin kumanda - sında nisanın ilk haftasında Romaya gidecekler, oradan İarıse geçecek - lerdir. Sübaylarımız: Londradaki mü- sabakalarda da bulunduktan . sonra Brüksele de uğrayacaklardır. Bozuk Ceddeler Tamir Ediliyor Tramvay şirketi, dün belediyeye müracaat ederek tramvay rayı bulu- nan ve belediyece bözük olduğu id - dia edilen caddeleri tamir etmeğe ha- zır bulunduğunu bildirmiştir. Belediye fen müdürlüğü bu gibi tamirat için bir liste hazırlamakta- dır. Tamirata fen müdürlüğünün ne- zareti altında üç beş güne kadar baş- lanscaktır, Bir Çocuk Otomobil Altmda Ezildi Dün Lâlelide feci bir tomobil ka- zasi Olmuştur. Kasımpaşada Çatma- mescitte oturan 13 yaşmda Necmed- din, Lâlelide Hasanpaşa karakolu ö- nünden geçerken 2260 numaralı oto- mobil kendisine çarpmış ve bir çok yerlerinden yaralamıştır. Vecmeddin hastaneye kaldırılmış, | şoför yakalanmıştır. | Zozo Dalmas | Kaybolmadı Dün akşamki gazetelerden bir ar tist Zozo Dalmasm kaybolduğunu İ- ma eder bir yazı yazmıştır. Yaptığı- mız tahkikata göre, Zozo Dalmas, | kaybolmuş değildir. Halk operetinin faaliyetine fasıla vermesi dolayısile vilerdeki evinde İs- Memlekette ne kadar ılk mektep var? aarif Vekâleti ilk ted risat umum müdürlü- ğü, memleketteki ilk mektep lerle muallim, talebe mevcu- dunu gösteren istatistikler h zırlamıştır. Bu istatistiklere göre, $0 “ hirlerde 1203 mektep, 3505 erkek, 3457 kadın muallim 206327 erkek, 122375 kız ta lebeo vardır. Köylerde İse İİ 5014 mektep, 5798 erkek, 875 İ İ kadın muallim, 263126 erkek, | 120231 kız talebe vardır. Deniz bank hazırlığı Deniz Bank kanun projesi, Devlet Şürasma gönderilm;ştir. Deniz işleri" mizin ihtiyaçlarını karşılamak mak$$ dile hazırlanan bu projeye göre, Deni$ Bank, hükmi şahsiyeti haiz olacak W İstanbulda kurulacaktır. Banka, mü vazenei umumiye ve İhale kanunl8” rına tâbi olmıyacaktır. Banka, İnhi” sar ve imtiyazlar işletecek, deniz esreti ve sanayi ve inşaatile ir İolacak, her türlü banka muameleleri yapacak ve turizmin denize ait İşi“ rine iştirak edecekti Dördüncü maddeye göre, (prof kanuniyet kesbettikten sonra, Denif yolları, Akay işletmelerile Fabrik$ ve Havuzlar idaresi, İst mir liman işletme idareleri, tahlisi” ye ve kılavuzluk Umum mü ri, Van gölü işletme idar: Bacak, bu teşekktlilere husu: larla verilmiş imtiyazlarla haklar, borç ve alacaklar Deniz BAB” ka geçecektir. Konirat unlklamacı Bölediye murakıpları, belediye #8“ bıta memurarile berber bu hafi$ başından itibaren 'bütün İstanbuld# tarama süretile kontrat yoklamasınf başlayacaklardır. Bu yoklamada bi$ kontratı olmıyan kiracılardan ic8f bedelinin yüzde dört buçuğu nisbö * tinde, kontratı olup ta tasdikli olm” yanlardan yüzde bir buçuğu nisbi” tinde nakdi ceza alınacaktır. Ancak kiracı ile mal sahibi arasın da her hangi bir sebepten ihtilâf #8 hür etmiş ve bu yüzden mahkeme “9 ya icraya düşülmüş ise ceza için tü” tulan zabıtlar battal edilecektir. AB cak bu gibilerin haklarında zabıt tW* tulduktan sonra mensup olduğu be İlediye şubesine muracaat edip vazi* yeti vesikalarla isbat etmesi lâzım” Jdir. — e ——— BİRKAÇ SATIRLA eni izcilik talimatnamesin# göre, lise ve orin mekte? müfredat proğramlarma izcilik ders leri de ilâve edilmistir. Bundan s0” ra ,lise ve orta mekteplerde hafta © da Iki saat umumi ve mazari izcilik dersleri gösterilecektir İ . niversite radyoloji ve biyoloji enstitülerinin inşaatı bitmis tr. Bu iki enstitü bu aym sonun$ doğru merasimle açılacaktır . . M aarif Vekâleti Yüksek Ted * risat Müdürü Cevat dün Gik zel San'atlar akademisinde tetkiktf yapmıştır . ro ŞUBAT SARSAMBA Bugün bava umumi surette değişik ge secek, hafif bulutlu olacaktır. Garp muntal sile Orta Anadolu vilâyetlerinde açık bir hava görülmesi muhtemeldir. Karadeniz sa- bil mtakası sakin geçecektir. Rüzgürlar Cenüp istikametinden mutedil bir sür'atle Dünkü hava esecektir, Dün barometre 766 milimetre, hararet en çok 13, en nz 5 santigrat olarak tesbit Bugünkü Hava: DEĞİŞİK 3 üncü ay Gün: 3i Kasım: 123 1355 Hicri 1353 Rumi Zilhicce: 26 25 Şubat Güneş: 6.20 —Oğle: (124 İkindi: 15,40 — Akşam: 1810 İ Üvatan: 1941 — İmei: 442 m İ edilmiştir. Rüzgâr Şimalden çok hafif bir | sür'mele esmiştir.