10 Ocak 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

— —— 10-1-937 SON HABER Asiler Madridi Şid- detle Bombaladılar Muharebe Kızıştı Tayyare bombaları Şehirde pek çok telefata sebep oldu Londra, 9 (TAN ) ler devam etmektedir. lerinden birini t Madridin şimmal mişlerdir. I Asil Fas Meselesi ! manya, Fastaki İspanya ıîıııı.i takasına asker ç'k"f'g'"al dair gelen haberler, siyaset dünya -| #ının bütün dikkatini üzerine toıîın.l mıştır. Akdenizle alâkası ol;ıuı"bu - tün devletler, meseloyj en, bhyw_ ?. A hemmiyetle takip ediyor, ve bütün matbuat bu meseleyle meşgul olüyor. İtalya ile Almanya m.ıtb tekzibe değer bir hâdise bulunmadı- ğinı söyledikleri ve bu işgal Ahakk.n daki haberleri istihza edercesine kây | dettikleri halde İngiltere ile Fransa | gazeteleri hâdiseyi âzami ciddiyet - le neşretmektedirler. Bazı Londra gazeteleri Fasın Al - k AI | Jar dahi Fas mitakâsını tekrar el- de edemiyeceklerini, belki de elde etmiye teşebbüs etmiyeceklerini an- ) — İspanyada şiddetli muharebe PtAinesialDİEA AŞ Ka | M gütP ÇK SAai e er, bugün Sevkülceyşi hedef-| ahakkuk et' tirmeğe imkân büulmuşlar ve | panmıştır. garbındaki Arvaka mevkiini işgal et-| Asiler 15 gün evvel bu mevkie kadar yaklaştıkları - nı, fakat sonradan gerile- diklerini ve üç gün devam e& den şiddetli bir bombardı- manı müteakıp burayı alma: ga imkân bulduklarını &:la- tıyorlar, MUVASALA KESİLDİ Antakyada Türkler müttehit Bir grev hare- keti başardılar Payas 9 (A.A.)—Antâakyadan şim di alınan haberler, şehir dahilinde bü tün Türklerin umumi bir grev hare ketine tevessül ettiklerini ve bunda tamamen muvaffak olduklarını gös termektedir. Mahalli tazyiklere kar şı bir protesto olarak bütün çarşı ka Hükümetin, teşvikile, mektep ço - cuklarından mürekkep bir kalabalık, Suriye bayrağı çekerek bitaraf mü- şahitlerin ikametgâhı önünde bir nu kabil nümayiş teşebbüsünde bulun- muşlarsa da gülünç bir surette hiç- bir netice alamadan dağılmışlardır. Fransırt gaıe?eleıı'nı'n neşriyafı devam ediyor Paris, 9 (A.A.) — Hususi muha - birimiz bildiriyor: Ernuwvel ve Populer gazeteleri, Tür kiye ile Fransayı avıran hicbir ihti - Hükümet kuvvetleri bu sıralarda muannidane bir mukavemet göster - miş bulunuyor, Asiler Aravaka mev- uatı ortada Fiini işgaj ile Eskoryal ile Madrit ara | sındaki muvasalayı kesmişlerdir. Fakat bu maksada varmak ancak Madridi yirmi dört saat şiddetli bir hava bombardımanına tutmak saye - sinde mümkün olmuştur. Atılan bombaların birçoğu emniye! mıntakasına düşerek birçok zayiata |sebebiyet vermiştir. Sekiz bomba da İngiltere selaretine düşmüş bul hakkını muhafaza etmektedir. MADRITTE KORKU Asiler Aravakayı işgal etmerile latıyorlar, Mancester Gardiyan gibi öteden- beri ağırbaşlılığı ve ciddiyeti ile meş hur olan İngiliz gazetelerinin neşri- yatına göre Almanl.a'ın Ff“'_ işgal #tmeleri yeni bir hâdise değildir. Al- manların Fasta faaliyete geçecekle- rini Londra Paristen daha çok ev- vel öğrenmiş bulunuYU'::ı-( iş âki İspanyol mıntakasının m:naı::- c'.rıfıpndın ııgalı Akdeniz sta tükosunu altüste kâfidir. Bu saye - de Almanya bir Akdeniz devleti o- lacak, hem de Akdenizin methaline hâkim olan, Cebelüttarıkın askeri kıymetini sıfıra indiren bir - vaziyet alacaktır. Fakat hâdisenin ehemmi- yeti bu kadarla 'da kâlmıyor. Çünkü İspânyanın Fas mıntakası bir taraf- tan Cezayirle, diğer tarafUye PN £ sa Fasile hemhuduttur. Almanya İs- panyanın Fas mıntakasına ÖSt y ğİ ve emrivâki i.hıkkuk Onlğl tak. dirde bu havalide sa arasında bir © başlıyacaktır. k 4 l;i: Fransız gazetesi buna işaret ederek Almanyanın Fransayı her Yerden evvel Cezayi i üz b:şh.yvırık. Fransayı Fastı:n ah küp atmıya uğraşacağını, h'"i irerti tan istifade ederek genişlemiye ba- kacağını ve bu suretle müstemleke İhtiyacını tatmin edeceğini Yazmak - tadır. Fransa - vaziyeti takdir ettiği için Mü üfuz mücıd/elosî n '.Mmmiyo'lini dafaa Nazırı Da kadaki vaziyeti Almanya ile Fran kir Madrit etrafımdaki vaziyetlerini iyice Bağlamlamış ve Madridi ihata eden nehir üzerinde son derece tehditkâr bir vaziyet almıştır. Madrit halkı yeniden çok bühran- l anlar geçirmiye başladılar, Bil - hassa gon bombardıman ©o derete şiddetli olmuştur ki, ahali geceyi S0- kaklarda ve tarlalarda geçirmiye Mecbur kalmışlardır. Asiler Madri - din ğarbinden şehre çok yaklaştıkla rmı bildiriyorlar. BİR RUS VAPURU DAHA Rose Lüksemburg adını taşıyan Rus vapuru Cebelüttarık Boğa - Zında âsiler tarafından durdurulmuş Ve uzun bir araştırmadan sonra seT- best bırakılmıştır. Belomorkanal adiı Ni taşryan vapur da ayni muameleye Uğramış bulunuyor. Valensiya hükümeti, İspanya sula rımdaki Alman donanması amirali - “_İn telgraflarma cevap vermemiş - MÜDAFAA MESELESİ Londra, 9 (A.A.) — Daily Teleg - Fafın diplomatik muhabirine göre Nüdahalenin büyümesine mâni ola- cak tedbirlerin biran evvel almması icin Eden, bu işle doğrudan doğruya nlâkadar altı devletin bir konferans aktederek adem' müdahale komitesin ce bilâ tereddüt kabul edilebilecek bir proje hazırlamalarını teklif ede- cektir. ? TOPA TUTULMUŞ ladyenin Şimali Afri tetkik için/ Cezayire £ verilmektedir. : Hülâsa ortaya hakikâaten mühim ve vehamet kesbetmesi çok mühte - mel büyük bir mesele daha çıkmış - ideceği haber tır, Ömer Rıza DOĞRUL . Kız Muallim Mektebi ! Müdürlüğü Kız Muallim Mektebi müdürü Ba- yan Tezer Ağaoğlu Maarif Vekâleti Orta tedrisat şube mi- dürlüğüne nakledilmiş ve yerine Üs- mahafil, Alman Königsberg kruva - zörünün İspanya sahilleri açığında topa tutulmuş olduğu hakkındaki haberi tekzip etmektedir. Balkanlar Arası Resim Sergisi Ayın yirmi ikisinde Atinada Bal- kanlı milletlere mahsus olmak üzere bir resim sergisi açılacaktır. Sergiye îrk ressamları da iştirak edecekler- Sergiye eser gönderecek ressamlar bir haftaya kadar resimlerini amba- lâj ya.pâ.rekv akademiye teslim ede - ceklerdir V ünü -| risten Be_rün, 9 (A.A.) — SBalâhiyettar | ki lâf olmadığını, ihtilâfın Türkiye - Suriye ve Türkiye - Cenevre arasm da bulunduğunu yazmaktadırlar. Ernuvel, tarihi dostluktan bahisle | diyor ki: | “— Türkler İstenderinı — havat? | mesele yaparken s&amimiyetlerine i- nanalım. Türk İskenderun, Anadolü İnun emniyet anahtarıdır. Onlara em MRS. SİMPSON Xi Rivyera sahillerinde vaktinin çoğunu en son alınmış resmi olan şu fofoğr BALİK AVINDA — a. balık avile geçiriyor. Madamın afta kendisini, ava gitmek üzere moftöre binerken görüyorur (Başı 1 incide) nm ve İngilterenin gösterdikleri alâ- kadan ve diğer memleketlerdeki a . kislerden bahsetmiştir.. Her taraft? | Fransa ile Türkiye arasımdaki mese- lenin iyi bir anlaşma ile hitam bul . ması temennisi, dostane olarak izah edilmektedir. Fransa İle Ne Şekilde Anlaşacağız? Dr. Aras, mülâhazalarını hülâsa e- derek, Fransa ile aramızdaki mese . lepin nasıl bir halle varacağmı tah - Başvekil ve Hariciye vekili partide dün izahat verdiler Fransada Müreltipler Grev Yaptı Peris, 9 (A.A, )— Bütün matbaalarının rötatif makineleri müs tahdimleri bu sabah grev ilân etmiştir Amele patronlarınm murahhaslarile müzakere halindedir. Müzakereler müsbet bir şekilde he Paris mine müsaait maddi bir delil henüz ticel akşam gazeteleri çıka - olmamakla beraber, leyi ciddi olarak tetkik etmek ve süratle netice ye varmak için, Farnasada görülen 'temayüle işaret etmek istediğini ve |bu itibarla temasları sükünetle bek - lemek muvafış olacağımı söylemiştir. Söz Alan Hatipler pervalizm isnadı hatadır. Herkes gibi emniyetlerini düsünüvorlar. Haheş macera&rı ğsirasında Rüştü Arasın Pa ilk gecisinde actığı — eniniyet hu Sukucumuzu mmurmiya * İrm. Doktor Sahtın Ankarada yalnız iktisadi işleri konusmakla kalmadığı ve hazır zemin bulduğu da farzoluna bilir. Herhalde suitefehhümleri da - gıtmak güç olmıyacaktır.,, İki taraf nasıl tatmin edirecek? Övr diyor ki: “— İki tarafta muvakkaten mem nunivet var, Maamafih iki tarafın nasıl tatmin olunacağı henüz bilin- memektedir.., Ponuler divor ki: “— Herhalde, daima, mükemmel Türk-Fransız münagebatı haleldar olmamalıdır. İttifakımıza talip iken, İtalvayı gücendirmek körküsile, a - vanslarmı reddettik. Maamafih hari- civede anlasmazlığm tanzim olumama ması, müzakeratm asla inkıtai sure - tinde telâkki edilmiyeceği beyan olun maktadır.., Anadolu Ajansının notu: Son seneler zarfında Türkiye ta- rafından -bir ittifak teklif edildiğine dair burada hiçbir malümat mevcut değildir. Eğer bu iddia Pransada ye- ni çıkan bir cereyanın ifadesi değil se, nihavet bir tuhaflık addolunabi - lir. Pariste bir sual: "Türkiye kuvvete mi başvuracak?,, Paris, 9 (A.A.) — Anadolu Ajansı- n husüsi muhabiri bildiriyor: Hemen tekmil gazeteler, “Türki - ye küvvete mi başvuracak?,,. Baş - lığı ile Atatürkün seyahati ve Eski- şehir konferansının uyandırdığı en- dişeye makaleler tahsis ediyorlar. , Pöti Pariziyen, Londra ile temas edildiğini, kuvetle emrivâkle müsa - maha edilmiyeceğini yazarak diyor «— Atâtürkün siyasi solgunluğuna ve Fransız dostluğuna itimat edile- bilir. Mandacmın baş eğmesi manda sistemini sarsar. Bu zamanda man - dacılar beraberdir.., Övr gazetesi. Fransada hareketi - mizin blöf telâkki edildiğini, şayet kuvvet tecrübelerine kalkışılırsa, ay- ni suretle mukabele edileceğini ve İskenderunun bir gün İtalyaya geç- mesi ihtimalile Fransanm Romaya teveccühü ve Türkiye ile yardım mi- sakma yanaşmamasını gerginlikte âmil olduğunu yazarak diyor ki: , « — tmtilâf, askeri bir harekete | — Bımdan sonra söz alan hatiplerden | Faik İnce, meselenin hukuki ve si :_vasi safhalarını tahlil etmistir. Da Fwanım- Türkiye icin milli mahiyeetini | tebarüz ettiren hatip, esas sivaseti - | teknikçileri Mellillanın hinterlandda | miz itibariyle, meselenin sulh yolla. rından hallinin asıl arzumuz olduğu- nu, ancak diplomasi, müeyyedesiz, arzuları ehemmiyetli görmemek şia. rımı henüz kaybetmediğinden, tega - fül etmemeği zaruri — savdığımı ve Türk milletinin dava için hicbir şey esirşemiyeceğini ilâve etmiştir . Hatip, müzakere usullerine ve da. vanın aldığı şekle karşt Büyük Ön - derin millet idealini tecessüm etti . ren faaliyetinden minnet Ve şükran hisleriyle bahsetmiştir , Bilhassa, Atatürke — gösterilen şükran ve tasvip hislerine bütün par ti ,engin tezahüratla iştirak etmistir. Sancak Davamız ve Dostu- muz Sovyet Rusya Hatiplerden Hikmet Bayur. Sov - yet Rusyanin emperyalizm ve man. da aleyhindeki prensiplerinin bü ve- Bile ile de tezahürlerine şahit olmak ve halihazırda iki tarafın dostu ol . makla beraber bu milli davamızda bi- zim kadim dostluğumuzu — icabatını görmek istediğini ifade etmiştir . Başvekil Kürsüde Başvekil İnönü, — Milli meselenin ciddi ve itimat olunur bir mü . zakere usulüne — girmekte — olL- Arasın tahminine iştirak ettiğini ve Cemiyeti Akvamda, bizim muvafa katımız olmadan bir karar verilemi- yeceği cihetle, mesele hakkında Tür- ki ve Fransa arasında bir anlaşma ha sıl olmasının yegâne müsbet hal yolu sayılabileceğini ve gerek partiden, ge rek efkârmımumiyeden sabır ve sükü netle önümüzdeki on, on beş günü ta kibetmesini dilemiktir. Başvekil, vaziyette müsbet ve men fi her tebeddülü süretle bildirmek i- çin Parti grubunu icabettikçe toplantı ya çağırmaktan geri kalmıyacağını i- lâve etmiştir. Atatürk Milli Heyecanı Da- ima İyi Tecessüm Ettirir Bundan sonra Başvekil, Reisicum- hurun milli heyecan ve iradeyi daima en iyi tecessüm ettiren görüş, hassasi yet ve faaliyetinden şükran ile bahse derek vaziyetin icabatı üzerine, fasıla vermek mecburiyetini gördüğü İstan buldaki ikametine avdet etmesi için hükümetin yeni vaziyetin müsait ol duğu mütaleasında bulunduğunu söy varmasa da,Paris ile Ankara arasm deki bugünkü vaziyet şayanr eseftir,, Temiştir. - İşgale mıyacaktır. 3 #FELEK Soralım Bir Kere!, Dün dışarının gidiş gelişinden u - zaklaşmak için kapımı kapamış, eli. me kalemi almış düşünürken birden- bire içeriye hızla birisi geldi, Bak - tımı, hepimizin tanıdığımız ve bilhas- sa benim şalısi dostum "(Sarı çizmeli Mehmet ağa) girdi. Selâm verdi. Ve oruçlu tiryakilerin hiddet ve şiddetile oturduktan sonra: z — Şunu bana anlatıver... diye sö. ze başladı . — «« malüm ya! Biz şehirli de - ğiliz. Kasabalıyız. Okumuşluğumuz da yok.. Bildiğimiz büyüklerimizin söylediklerinden aklımızda — kalan. dan ibarettir. Onun için işlerin ince taraflarını kavrayamam ve senin gi- bi sevdiklerime gelir sorarım. Hele bu dairelerin gidişatını hiç anlamı . yorum . — Hele bir nefes al da görüşürüz. — Ben nefesimi aldım, Hele bir yol dinle! — Anlat bakalım! Efendim! Benim bir — yer- de emanet param var. Senin an. ryacağın hısımlarımdan birine kefil oldum. Bin (li- ra para yatırdım bir yere, adını de . miyeceğim, Adamın işi bitti. Başka yere göçcti. Artık kefalete falan ll - zum kalmadı. Hesaplarına baktılar, Eline temiz kâğıdı verdiler, Yanj se. nin anlayacağın ne onun orada bir ilişiği kaldı: ne benim ,paranım. — Güzel!.. 4 — Güzel mi? — Hele alt tarafmın güzelliğine bak!.. t — Var buyur! — Ben bizim paranın serbestle « mı İstedim. Tahkikat yaptılar. An - ladılar ki; kefil olduğumuz adam o iş ten çıkmış, eline de temiz kâğıdı al- mış, ben de kefaletten kurtulmuşum. — O da güzel! — Ya! Daha güzeli var: Ben ke, ' Almanlar 'İspanyol Fasını başladı (Başı 1 incide) | ki demir madenlerine gelmişlerdir. ı FRANSADAN AÂSİLERİN HÜKÜMETİNE NOTA VERİLDİ Paris, 9 (TAN) — Fransa, Bur - hedesi Fastaki nüfuz mıntakalarıma aittir. Ve İspanyanın kendi Fas mın takasmı kat'iyyen terketmiyeceğini söylemektedir. yaptı.. Anlaşıldığına —göre meselesi konuşulmuştur. İçtimadan sonra Hariciye Nazırı Mister Eden, ya sefirlerini kahul etti. madi temas halindedirler: asker çıkardıklarını resmen Fasta hiçbir Alman sövlemektedir. EDİLEMİYECEKMİŞ Fasa hulül etmeleri meselesi bütün mis, Alman müfrezelerinin gecen pa anlattıktan sonra Fransanım şimdi - lik şiddetli bir harekette bulunmıya cağını, fakat. meselenin Fransa icin hayati bir ktymeti haiz olduğunu an latıyor. Manceater Gardvan gazete- si, artık İsnanva Cümhuriyetcileri- nin muvaffak olsalar da Fası istir - dat edemiveceklerini, söylemekte - dir. Bu gazeteye göre, mesele, bü - vük bir vehamet arzetmemektedir Her sey İspanyol harbinin neticesine ve Almanlarm ittihaz edeceği tarzı harekete bağlıdır. Roma ile Kadiks srasında hava hattı tesis edilmiştir. Ttalvan tavyareleri sanaviciler ve as kert mütehassıslarla dolu olarak Ro- madan hareket etmiştir. Paris. 9 (TAN) — Eko de Pari gazetesi, Almanlarm valnız Fastaki madealeri işletmeyi düşünmedikle- Löndr.. 9 (TAN) — İngiltere ka- binesi bugün fevkalâde bir toplantı İspanya evvelâ İspanya, daha sonra Alman- İngiltere hükümeti ile Fransa hü- kümeti,. Almanların Fasa asker ih- raç etmeleri meselesi üzerinde müte- Alman istihbarat bürosu, Almanların Fasa tekzip etmekte ve gerek İspanvada, gerek bulunmadığmı FAS ALMANLARDAN İSTİRDAT Londra, 9 (TAN) — Almanlarm, matbuatr meşgul etmektedir. Tay - zardan itibaren karaya çıktıklarmı faletten kurtulduğum için paramı İs- tedim . — Hakkın!. . — Hakkım amma parayı aıama , f dim. — Neden?. — DPaire müdürü bana “Ankara « f ya soracağız,, dedi. — Acaba kefil olduğun adamım hir — « | ilişiği falan olmasın. . | — Hayır efendim! Tlisiği olmadı . gos hükümetine gönderdiği protesto | ğını yine o daire tasdik ediyor. notasında Burgos hükümetinin na - k zarıdikkatini 1904, 1912 muahede - lerine celbetmiştir. 1904 mukavelesi mive geldim, Bir dairenin müdürü ile iki taraf, yapacakları askeri hare | gefaletten kurtulmuş olduğunu tas- kâttan biribirini haberdar etmiye, ec | nebi hükümetlerden yardım isteme- miye karar vermişlerdir. 1912 mua- — ÜÖyle 160?. — İşte ben de senden bunu öğren- dik ettiği bir adamm emanet akçesd- ni iade edemeyip Ankaradan sor « mıya lüzum görürse onunla zili çal - dığı zaman koasup gelen en ufak kâ. tip arasımda, nattâ onunla benim &- ramda ne fark olur? — Ne gibi? . — Ne gibi olacak? — Bir yerin bir karar vermevi, kanunun, nizamm ne farkr olur? Çünkü kâtip te o İsi hem daha az maasla.. — Evet amma! Bir derece mese - lesi, bir de makâam salâhiyetleri var. iştir . le! — Gelsin bakalım. : — Bir sığırtmaç kadıya gidip sor. muş: “Kadı efendi! Köprüden geçer- ken bir öküz öt*kini süsüp suya at. sa ne lâzmm gelir9.,, Kadı: e “— Essakaru ' velbakar, - köprüvü geçerken biribirini kakar. Birşev lf | zimgelmez.,, cevabını. vermiş. — Co- ban tekrar: “Lâkin kadı efendi! Su- ya düşen hayvan sizinki idi,., deme. D karakaplı — kitaba el atıp: “Tilka “Öküzün seninki olduğunu öğrenince işe tilkiyi karıştırma!,, cevabımı ver- miş, Sen de bana Aranca lâftar edi. yorsun! Ben ne anlarım — onlardan! Ve başmı gallıyarak kalktı. «İtHi. _ B. FELEK rine, üstelik Cezayire ve fransa Pa. sma doğru Fransayı tazvik Şaht tarafımdan istenildiği gibi, miüs temlekeleri ele geçtirmeyi Istihdaf et n müdürü demek, orada kendi başıma Jx : Ve ve aklım gösterditi yoldan gitmeği — bilen adam demektir. Benim parayı iade etmek kadar sade isleri yukarı. — dan sorunca - maivetindeki kâtipten — W Pa müdür kadar Ankaraya sormayı bilir, — dır. Sen onları anlamazsın, © bm#l,_ — Aman Felek gözünü -ıevexim..; Sana bir masal “deyivereyim de, dlıış : si üzerine, kadı hemen rafta duran — 1 mes'eletün uhrâ!,, deyince cohban da: —— ederek, — tklerini söylüyor. — * V G diğini görünce kostum, gittim. Para, — Ü bt A w F, C B CA