8 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
2 Ankara Mektubu Cumhuriyetin En Bü- yük Sergisi Açılıyor | Avrupanın Esrareng' Bu Sergide “Üç Türkiye, yi göre ceğiz Sanayi Sergisi, Beş Yıllık Plân Tatbikatının Verimini Ve Ikinci Pl ândan Beklenen Neti- celeri Örnekleri İle Canlandıracaktır nkara, 6 (Hususi muhabirimizden) — Önümüz- deki İlkbaharda Ankarada, bü; ik bir sanayi ser- Riket Dilsiz Adamı “. ilsizim,, Diyor Meşhur Ingiliz iş adar Riket, be İraberinde Amerikalı Şmit bulunduğu hâlde tekrar şehrimize gelmiş ve dün akşam vapurla Atinaya hareket et- miştir. Amerikalı Şmit te bugün tayyaresi ile şehrimizden ayrılacaktır, Dün bir arkadaşımız (Riket) 1 bul mak için Perapalas oteline başvur- muştur. Otel adamları, Avrupanın esrarlı adamından aldıkları kali taii- gisi açılacaktır. Birinci beş yıllık sanayileşme plânının | yatı tekrar etmişlerdir: tatbik sahasında elde edilen verimlerile, ikinci plânın tat- bikinden beklenen neticeler, en canlı örnekleriel sergide İter Rikete haber veremeyiz. Mett- teşhir edilecktir. anayileşme plânımızın kısa bir Sanan iinde ven parlak neticeyi tebarüz ettirmek İÇİK Iktisat Vekâleti siatistikler hazırla- makta ve râsim ve afişler toplamak - tadır. Plânm tatbiki zamanında Türk sanayiinin mahsulü sayılan eserler » den getirilecek birer niümune sergide teşhir olunacaktır. Büyük sanayi memleketlerinden davet olunacak he- yeller serginin açılma resminde htzir bulunacak ve Başbakan tarafından göylenmesi beklenen büyük ve ekem- miyetli bir nutku dintiyeceklerdir. Üç Türkiye ük sanayi sergisi, biribirini büyük farklarla arkada bira. kan üç Türkiyeyi canlandıracartır. Birinci Türkiye: Iktisat sahasında yari müstemleke olmuş bir ülkedir. Cumhuriyetin ilân olunduğu 1923 ta- rihine kadar... Ikinci Türkiye: Birinci beş yalık sanayileşme plânmın hakikat sahası- na konduğu 1937 yılının sonuna ka- dar olan ve kalkınma halindeki. bir memleketin vasıflarını taşıyan Tür- kiyedir... Uçüneli Türkiye: Bütün vasıfları ve eserleriyle bir ihracatçı Türkiye- dir ve'ikinci beş yıllık plân tama. Mmiyle tatbik edilmiş olacağı 1942 se- mesinin sonundaki Türkiyeyi temsil etmektedir. Yanyana getirilen üç rakam, üç re- &#im ve üç hayat tarzı, ekonomi saha- #ındaki muazzam hamlenin en gü- zel mukayesesin! kendiliğinden yapa» caktir. Yukarıdaki sırayı takib bir zümre Üzerindeki terakkiyi takip et- mek hem çok kolay, hem çok faydalı olduğu olacaktır. Sergide sanayi plânının tatbikinde İsarfolunan para miktarı da gösteri- Jlecektir. Mukayeseli rakamlar M sucat sanayii kurmak İçin plâna dahil fabrikalar 18.538000 Türk Yirasına mal olmuştur. Bu ra- kam, filhakika büyüktür. Fakat mem leketimize getirdiği kazancı gösteren ve hemen karşısındaki rakamın yanım da bakınız, nasıl küçülüyor: 35 mil- yon Türk lirası... Izmit kâğıt fabrikası için de 3 mil. yon 790.000 lira sarfolunmuştur. Fa- kat, İzmit kâğıt fabrikasından elde edilecek kazanç 5.000.000 dür. Sergide en küçük noktalarına ka- dar ihmal olunmadan kaydedilmiştir. Bunların içinde ikinci beş Yıllık plâ- na ait olanların da tahmin edilen ra- kamları mevcuttur. Meselâ 937 se- nesi sonunda işlemeye hazir bir va- EN gelecek olan demir endüstrimiz için hükümetin koyduğu para 10 mil yon lira, ve programin kazandıracağı İmiktar 12 milyon liradır. Kireç kaymağından kendir satâyi- ine, porselenden kükürde kadar -bi- rinci plânda kurulmuş ve kurulacak bütün fabrikalar” için Verilen hara le alman paranm teker tekor muka- yesesinden sonra yekünları ettirilmektedir. Beş yıllık program, 13.453.000 lira- ya mal olmuştur, Programım kazan- dıracağı para, 74.600.000 Türk Tirası- idir. tebarüz Liret Düşünce... >» İhracat Tacirleri İç'n © Tedbir Alınıyor İtalya Tiretinin düşmesi yüzlinden Eroin Yüzünden Bir Adam, Ansızın Düşüp Öldü Tarlabaşı caddesinde Sucu Halil sokağında 23 numaralı evde oturan emleketimizde pamuklu men -| garâra uğrayan ll 27 yaşındaki Avram, arkadaşımın e- rarlarını gidermek için hü iz | vinde otururken birdenbire ölmüş - tedbir almağa karar vermiştir. Bultür. Avram, evvelce eroin kullandı- kararım Fransiz frangınım düşmesin. £: için vaziyeti şüpheli görülmüş, ce- den zarara uğrayan İhracatçılarımız | sedi Morga kaldırılarak tahkikata için alman tedbir şeklinde Olâcağı| başlanmıştır. e Bir kaçakçılık daha Kambiyo borsasında Adana treni yolcularından Nuri oğ- Dün, Merkez Bankası İngiliz lirası | lu Kasım vaziyetinden şüphelenen Ba 618 - 620 kuruş fiyat koymuştur. | muhafaza memurları, bavulunu mua» Bir Türk lirasina karşı Fransız fran-| yene ettikleri zaman 18 metre elbise- gı da borsada 16,94,63 den musmele| lik kumaşla şapka ve pardesii bul - görmüştür. Merkez Bankası hisse| muşlardır. Nuri hakkında tahkikat senetlerinin dünkü fiyatı 91 Uradır. | yapılmaktadır. Bir ay mezuniyet alan borsa komi- P ii seri İhsan Rifat dün işe başlamıştır. aa kmez Ali Fuadın fırınında çalışan hamur- — Gazetecilerin geldiklerini Mis i miştir, | Bunun üzerine arkadaşımız kâpıda | beklemeye karar vermiştir. Biraz s08-' ra (Riket), Amerikalı (Şmit) le be-: raber görünmüştür, Muharririmiz çok kısa süren kar- şılaşmayı şöyle anlatıyor: “Cür'etli davranmak'an başka re yoktu. Esrarengiz gazeteci di İ hanına “bap tavriyle yaklaştı İ — Keyfiniz iyi ya, Mister Riket. 'evap yerine bir homurdanmâ-» ı Hindistandan mr geliyorsanu#? , i l a | — Ne zaman kalacaksmız? — Iş için mi geldiniz, gezmek icin mi? — Sabırlı c'maya çalışıyorum. fa- kat imkân bırakmiyorsunuz. Görmü- yor musunuz ki karşınızda dilsiz bır adam var. Bir şey bilmiyorum, bir şey söyliyemem. Ben dilsizim. Gazeteci düşmanı muveffaki, den memnun bir tavırla otomobile doğru yürüdü. Amerikalı Şmit teselli ihtiyaci diy du: — Ne yapalım, talihiniz Yok. Baş- ka bir gün belki de gazeteci talihi yü- zünüze, daha çok güler... vacı Mahkemede Çocukları Döven Bir Müezzi ı wahküm Odu İstanbul Meşhut Suçlar Müddeiu- mumisi Hikmet Sdnel, dün saat beşe kadar davacı, suçlu ve şahit olarak tam 100 kişiyi dinlemiştir. Bu yüz kişinin isticvaplarını icap eden dava adedi de 21 dir. Evvelki gün dinle - nenlerin sayısı (250) kadardır. Ad - liyecilere göre bir hâkimin bir günde bu kadar adamı dinlemesi bir rekor | sayılmaktadır. Dünkü hâdiseler arasında altı mi - nimini davacısı bulunan bir davaya da bakılmıştır, Hâdise Istanbul 14 ün- cü mektebinin önünde o olmüştar. Çocukların oynaması için bu mekte. bin hiç bahçesi yoktur. Çocuklar, mek tebin önündeki Gül camiinin avlusun- da oynarlarken caminin müezzini Ra- git eline bir sopa alarâk Çocukları 9 yaşını geçmiyen Hasan, Zekâi, Mus tafa, İsmail, Şükrüye adir beş çocu- ğu dövmüştü Mektebin musllimle- rinden Şükrü çocukların dövüldüğü - nü ve kovulandığını görünce Raşidin önüne geçmiş ve iki tokat vurarak bir çirük dişini kırmıştır. Müezzin bunun üzerine hocaya da sopa vur- muştur, Sultanahmet Sulh üçüneü İ ceza hâkimi Osman Tevhit. dün aaat 19 a kadar bu davaya bakmıştır. Altı Mintmini Das bina iryaye catir kovalamış ve bunlardan en büyüğü şe , Üniversite, Dün Parlak Bir Merasimle Açıldı Pugün Bütün Fakültelerde Dersler Başlıyor “Yarım Adam Yetiştirmek İstemi- yoruz. Üniversiteye Yazılı Olan Herkes Bilsin ki, Üzerine Aldığı Vazife Güçtür!,, Istanbul Üniversitesi, dün sabah saat 10 da açılmıştır. Hukuk facül. tesinin 4 seneye çıkarılması dalayısi- le bu seneki merasim gecen senelere © nisbeten daha heyecanlı ve daha par- lak olmuştur . Merasimin saat 10 da açılacağı İ- lân olunduğu halde talebeler saat 8 den İtibaren gelmeye ve sâlnou dol- durmaya başlamıştır. Saat 9 a doğru koca salonda otura- cek bir tek yer bulmanın imkânı kal- mamıştır. Tam 40 da Universite Rektörü Ce- nil Bilsel salona girmiş, alkışlar ara abi risimar ru Rektör Cemil, sözlerine şöyle baş- lamıştır: “. Sayın dinleyiciler; Istanbul Universitesi bugün dir- düne ders yılma başlıyor. Istanbu- ivn kurtuluş bayramının ertesi gü- nünde başladığ" :2 ders yılının her biriniz için daha olgun ve tam bir verim yılı olmasını dileyor ve bu di- lekle yeni ders yılımı açıyorum.,, Yeni ders yılı münasebetiyle Büyük Şefe ve Cümhuriyet Hükümetine min net ve gükranlarını bildiren Cemil Bilsel, Üniversitenin büyük binaları, zengin atölyeleri, âlim, profesörleri ve canlı talebesiyle övünülen bir sis olmadığına işaret ettikten sonra ez- cümle demiştir ki: “Mit müdafaa memleketi harici düşmana karşı korur, Kültür ise o düşman kadar mühim olan bilmemez- yiğe karşı kor. Universiteye yazılı olan herkes bil. gin ki Bsşvekilin “Bin yarım adam bir adam bile değildi... sözünü ha- tırlatan Rektör, sözlerine şöyle de- yam etmiştir: “— Yarım döktor mu yetiştirelim? Hepinizin bildiği bir darbr meneli ha- tırlatacağım. Milleti canmdan etmek istemiyoruz, Yarım hukukçu mü yetiştirelim? Yarı hükümle halkin canımı, malını mahvedemeyiz, Yarı âlim mi yetiştirelim? (Cahil cesurdur) derler, Ya Uni- MIŞ MECRUMU üzerine aldığı vazife güçtür... | iteli cahil ne olur? eme, talebelerin dava ehliyet, | vers'ten © Mireremedir için bunlara sit kıs. | Onün içindir ki Üniversitemiz tam il ş ii > ” Dünkü açılış merasiminde vek- tör nutkunu söylüyor değişmez bir program olarak almış- tar, Sıddık Saminin sözleri Rektörden sonra kürsüye hukuk fakültesi dekanı Sıddık Sami gelerek gene rektör namina dört senelik üni- versitenin veriri hakkındaki raporu okumuştur. Rapora nazaran Istanbul üniversi- tesinden dört yılda 4293 genç mezun olmuştur. Bu yıl tıptan 154, hukuk- tafı 186, edebiyattan 41, fenden 60, dişçiden 39 genç mezun olmuştur. Bu suretle bu seneki mezunlarm miktarı 4172 dir. Universite kliniklerinde 5087 kişi ameliyat olmuş, 14607 kişi yatmış ve (51822 kişi tedavi edilmiştir, Bütün fakültelerde tedrisat başlıyor Bu sabahtan itibaren, Universite» nin bütün fakültelerinde derslere baş- lanacaktır. Hukuk fakültesinde tod- risatm bir hafta gecikeceği hakkın. daki haberler yanlıştır. Yeni talebe kaydına ait müzmeleler ve diğer hazırlıklar bitirilmiştir. Yugoslavlarla ticaretimiz Yugoslavya ile aramızdaki ticaret J anlaşması bu ayın 19 unda bitmekte- dir, Yeni anlaşmanın esaslarım tes- bit etmek Üzere Yugoslavyadan bir beyet bugünlerde şehrimize gelerek mın velilerinin müracaatine tallkine |darı, tam Üniversiteli yetiştirmeyi Tanassur kâr Hall oğlu Orman, ik parmağın! aye . makineye kaptırmış, tedavi edilmek Hâdisesi üzere hastaneye Bevkedilmişti. Kaçak eşya çıktı Hâdisenin Kahramanı | ,,. Siyadan limanımıza gelen Ki imei Dirtmdar ÖR ha ryan seli ilmin Bir Müsevi kızınm katolik misyo-| tarafından yapılan araştırmada ka - Berleri tarafından tanassur ettirilme-| çak olarak bir karyols, bir radyo ve si hâdisesi etrafında tahkikata de-| muhtelif ipekli eşya bulunmuştur. Bu vam edilmektedir. Öğrendiğimize | eşyalarm kaptan ve kamarotlara sit lira para cezasmâ mahküm olmaları. na karar vermştir. Yalnız. müezzi. nin hareketini tahrik saydığı için mu- allimin esazsı $ liraya indirilmiştir. Beyoğld nolerinin muhakemesi ve muallimle müezzinin yirmi beşer | —<———————m Z“HANA Ankaraya gidecektir. (rim | “ugünkü göre kız, tahsilini Sen Benuva Fransız kız lisesinde yapmıştır. Ve bu mek- tebe devam ederken de, kütüphane- sinden ve diğer vesaitinden istifade için sıksık Beyoğlundaki Sen Lüi Sör mektebine gönderilmiştir. Bu wralar- da kıza telkinler yapıldığı zannedil. mektedir. Dün kızm dayısı, Telisiye- oldukları anlaşıldığından haklarmda takibata başlanmıştır. ———— nin İçinde saklı olduğu Sen Lili mek- tebine gitmiş, fakat kızın orada bu- Tunmadığın: öğrenmiştir. Telisiyenin Beyoğlunda bir pansi - yonda saklı tutulduğu söylenmekte - dir. MBE kapalı geçmistir. Rasat mer Dün, Ağırceza mahkemesinde zim.| Hava dün e metine para geçirdiği ve ihtilâs yap. kezlerinin tesbit ettiğine Hava: KAPALID.R 10 uncu ay oGün:242 Hızır: 186 de kapalı ve yağmazludur. 1385 Hieri 1352 Rum tığı iddiasile tevkif edilen Beyoğlu Dünkü hava Recep: 21 25 Eylül Birinci Noteri Salâhaddinin #auhâke-| oyan hava tazriki Güneş 6,04 — Oğlet 12,02 mesine devam edilmiştir. Eli vü-|ş4, en ax 18, buhar Ikindi; 15,13 — Alyaz an kuf ve gahitler dinlenmiş, muhakeme | yüzde 75 kaydedilmiştir. Yatsı: 19412 — Imsâk: 426 saat ondokuza kadar sürmüştür. Memleketi 2 Yür» | gışlıdr, Rüzgürlar cenup | İstikametinden : e ince: Yar» | geşlıdr. ia m rı Suçlunun füdafaası için duruşma a- Mara gm Et be bazalı | Gvretli deGdelEr. > yın on beşine talik edilmistir. dır. Garbi, Şimali ve Orta Anadoluda ya Ere ve Karadenizde fırtma vardır. 8-10.006 5 Garbi Habeşistanda abeş İmparatoru Haile Selâsiye nin memleketini terkedip Avru Paya gitmesinden. sonra, Habeşista « nın henüz işgal altına girmiyen Zar- bi kısmında bir Habeş Hükümetinin teşekkül ettiği, Gore şehrinin ba hü kümete merkez olduğu haber veril - miş, bilhassa Haile Selâsiyenin ken- disi, Cönevrede Milletler Cemiyeti toplantısında, bu hükümetin kendi nâmına çalıştığını ve memleketi mü- dafaa için hazırlandığı tarzında söz- ler söylemişti. Habeşistanın garbindeki Gore hü- kümeti hakkında verilen malümat bu hükümetin başında Ras Imru ile Volde Sadık nâmında iki kişinin bu- lunduğu ve bunlardan Ras Imrunun tleri ile meşgul a kumanda ettiği, Volde Sadık'ın idari İşleri ele aldığı merkezinde idi. Millâtler Cemiyeti Assamblesinin son toplantısı sırasında söz söyliyen j Habeş murahhasları dahi. Garbi Ha- beşistanın İşgal edilmemiş bulunma- sından bahsederek orada milli bir hükümetin bulunduğunu anlatmış ve Haile Selâsiyenin bu havali üze- rindeki hâkimiyetinin tanınması mu kabilinde italyan işgalinin impara - tor tarafından tanınması lehinde söz ler söylemişti. Fakat bugün gelen haberlere gö « re Garbi Habeşistan hükümetinin en. belli başlı erkânından olan Ras im - ru, Goreden hareket ederek bir İngi- liz müstemlekesi olan Uganda'da ya- şamak üzere ruhsat almiş ve buraya gitmek için, memleketten hareket etmiştir. Garbi Habeş hükümetinin diğer rüknü olan Volde Sadık'ın ne yap - İtiğı ve ne yapacağı henüz belli de- gildir. Italyan mahafiline göre bu zat ta yağmur mevsiminin geçmesi üzerine buraya doğru Italyan asker- lerine teslim olmaya ve Italyaya itü- atini arzetmeye karar vermiş bulu - nuyor. elde nd car Gri beşistandan ayrılığı bu memleketin, askeri mukavemetten tarnamile sar” fınazar ettiğini göstermeye yetişir. Ingiliz mahafilinin anlayışına gö * re, Garbi Habeşistan hükümetinin bu suretle ortadan kalkması, Habeşis - tanın Milletler Cemiyatinden çık: ması ile neticelenecek, gelecek yıl, yahut daha evvel, bu iş başarılacak- İtir. Çünkü Habeş İmparatoru Haile Selâsiye de artık bundan böyle Ha - beşistanda bir güna nüfuzu, yahut kendi nâm ve hesabına hüküm sil » ren teşkilâtı bulunduğunu söyleme ye İmkân bulamıyacaktır. Sözün kısası, geçen sönenin teşri- ninde başlıyan Habeş istilâsı bu s6- nenin teşrininde son bulmuş ve Har beş devleti ortadan kalkmıştır. Bu devletin bakiyyesi sanılan en son parça da kendini derleyip toplıyama- dığı için kendiliğinden inhilâl etmiş ve bu suretle iş bitmiştir. Nihayet bu işten kala kala bir tek muamele kalmış bulunuyor ki, o d& Habeşistanın Milletler Cemiyetinde * ki kaydini silmektir. Bunun da pek yakında yapılacağı anlaşılıyor. Ömer Rıza DOĞRUL DE BIRK AÇ SATIRLA uam mücadelesi devam etmek” tedir, Şimdiye kadar manle yin aşısı yapılan beygirlerde rum ayene edilecek 9000 hayvanm manlo“ yin aşısı bu sy sonunda bitirilecek” tir. | E bazı hususat için izal het alınmıştır. : arsiiya müvaridatma karşı k* nalmuş olan sihhi kaldırılmıştır. ... zerinde tetkikatta bulunan he“ i s.. i merikalı sinema miitehassi* Bryan, dün aksam Şehir Tİ yatrosuna giderek temsil esnasınd? (Makbeeth) den bazı parçaları film“ almestır. Menam lektrik Şirketinin hesapları ©
