22 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Ankara mektupları Hakiki şeker bayramı Milli şeker sanaylimiz on yaşını tamamlıyor Önümüzdeki yılda bütün şeker ihtiyacımız dahilden temin edileceki 5» Yer 19 Ağustos: — Mili şeker sanayilmiz on. yaşmı tamamlıyor. timizde okurulmasma (başlandığı 1926 yılmdan bu güne kadar gös- terdiği inkişaf her yurttaşı sevindi- rocek mahiyettedir. Temenni etmek isteriz ki dört şeker fabrikamızın İ- daresini bir elde birleştiren anonim şirket, sanayi hayatımızda muvaf- fakıyetli bir merhale teşkil eden mil- Wi şeker endüstrisinin bu şerefli yıl dönümünü canlı bir tezahürle.tesid etsin, Zira inkılâba inanmış ve ona bağlanmış nesil için hakiki şeker bayramı budur.. Kampanyalarına başlamış ve baş- lağacak olan şeker fabrikalarımız mahsul yaziyetinden dolayı mühim bir faaliyet yılı geçireceklerdir. Re koltenin fazlalığı ise köylünün yü- zünü güldürecektir. Zira hükümetin vermiş olduğu yerinde bir kararı tatbik edecek olan fabrikalar, fezla mahsulü de köylüden taahhütlü pan- carlar fiyatma salın alacaklardır.. Bu, on üç vilâyet dahilinde pancar geriyatı ile meşgul olan 80 bin çift- ginin ve dolayısile yarım milyona yakın nüfusun korunması ve kuv- vetlenmesi demektir. Hükümet şeker müstehliklerinin menfaatini gözeterek geçen mali yi- Im başında şeker fiyatını indirmiş- tir. Ve yine salâhiyetli ağızlar bize bundan sonra da indirmek imkânları oldukça, daha da indirileceğini teb- gir etmiştir. İçinde bulunduğumuz mali yıl içinde bu imkân bulunacak mıdır? Bir iç politika mevzuu olan geker endüstrisi, ve ucuz şeker da- vası her bakımdan tetkik edilecek olursa; görülür ki fabrikalar cephe- sinden alınabilecek bütün tedbirler alınmış, bunların rasyonel bir suret- le paylaşmaları temin olun: keri ucuza mal etmek gay retle takip edilmiştir. Devlet cephe- sinden de fedakârlık edilerek şeker- Bu sanaylin memleke- | den alınmakta olan istihlâk resmi tenzil: edilmiştir. Bugün için şekeri daha da ücuz- | intabilmek, sadece devletin e varida- #mdan yeni fodakârlıklara katlanma- say İstemek olur ki; içinde yaşadığı: muz çetin devir buna misaade eder İ mi, veyahut da bumu başında pek çok masraf ihtiyarını icap ettiren işler bulunan devletten istemek doğru © lur mu? Yurdunu seven her Türk bu meseleyi böyle tahlil eder, ve buluna- cak cevapta fikir ayrılığına uğra madan herhalde birleşir. Esasen memleketimizdeki bu gün- kü şeker fiyatı, şeker sanayi bizden çok eski olan komşularımızın fiyat- larından ucuz olduktan başka; A- vusturya, Macaristan, Italya, Lehis- tan, Almanya ve Çekoslovakya gibi şeker sanayiinin ana vatanı sayılan memleketlerdeki fiyatlardan da w- cuzdur. Halkın ucuz şeker tedarik edebil- mesini temin için ihtiyar edilmiş ve ekonomik olduğu kadar sosyal bir hareket olan fiyat indirilmesi işi ilk İ hamlede iyi tesirini göstermiş ve yurdun her tarafında: şeker istihlâ- ki göze çarpacak nisbette artmıştır. Şeker endüstrimizin yakın yarını için ümitli bir işaret olan bu hare- ket, bundan sonra mevcut fabrika. larrmızm normal kapasitelerile ça- kşabileceklerini, o pancar ekimi ile meşgul olan züirram daha fazla men» | İ fant bekliyebileceğini göstermekte- dir. Filhakika hazinenin gümrük va» İ ridatını birden kaybetmemesi için 11995 te yapıldığı gibi 1938 mali yı- lmda da hariçten bir miktar şeker | getirtilecektir. Pakat önümüzdeki yılda fabrika. larımızdan tam Trandman almarak yürdun bütün şeker ihtiyaer dahilde temin-olunacak ve belki de mütea- kip yıllarda istihlâk nisbetinin gös tereceği tezayüde göre yeni fabrika» lar kurmak mecburiyeti bile hasıl olacaktır. i Ortamektepler Müdürler arasında yeni tayinler yapıldı Yeni açılan Süleymaniye Orta mek tebi müdürlüğüne ve tabiiye muallim liğin» Davutpaşa Orta mektebi mü- dürü Adnan, Bakırköy orta mektebi müdürlüğüne ve tarih, coğrafya mü- allimliğine İstanbul Kiz orta mektebi müdürü Nâzım, Beykoz orta mektebi müdürlüğüne Diyarbekir lisesi tarih muallimi İzzet, Adana erkek lisesi müdürlüğüne Haydarpaşa lisesi mü- | dür muavini Halit tayin edilmiştir. Beykonda” yeni açılan Orta mektep müdürlüğüne tayin edilen İzzetin Di yarbekirden gelmesi epey zamana mü tevakkıf olduğundan bu mektebin te- sisine Emirgân orta mektebi müdürü ile muâvinleri memur edilmişlerdir. Belediyede tasarruf çareleri Belediye merkez ve dairelerinde te İefon mükâlemelerinin çoğaldığı ve bu yüzden belediyenin epdyce muta- zarrir olduğu anlaşılmıştı, bundan başka, yeni telefon İdaresi ücretler ucuzlatıldığı için yeniden tenzilâ! pamıyacağını bildirmiştir. Bu vü: yet karşısmda belediye telefon mü- haverelerini asgari hadde indirmeğe karar vermiş ve bu hususta memur- lara ehemmiyetli bir tamim gönder. işti, Bundan başka belediye telefon santrall gerek belediyeden harice, ge rek belediye şubelerinden belediyeye telefon edenleri ve niçin ettiklerini derhal önünde bulunan bir cetvele kaydedecektir. Bu cetveller her ay 80 nunda tetkik olunacak, lüzumsuz mu havere yapanlar cezalandırilacaktır. Belediyedeki münhaller Belediye merkez teşkilâtile beledi- ye şubelerine ve kaymakamlıklarda vukubulacak münhallere lise mezunu olmayanların kabul edilmemeleri ka- yarlaştırılmıştar. Poliste Kadın yüzünden kavga etmişler! Yaralı hastaneye kaldı- rıldı, suçlu tutuldu Şehremininde Uzun Yusuf mahal- lesinde oturan kunduracı Halit ile de- mirci Muzaffer ve Ali, Fethiye ismin İ de bir kadın yüzünden kavga etmiş- İletdir. Kavgada yenileceğini anlıyan Ha- lit kolunda sakladığı bıçakla Muzaf- feri göğsünden yaralamış ve kaçmış- tr. Yaralı, arkadaşları tarafından bir otomobille Cerrahpasa hastane- sine götürülmüştür. Halit, anasmm evinde yakalanmıştır. Sopa ile yaraladı Dün akşam Balata sandalcr İsma- il ile arkadaşı Şaban arasında nöbet meselesinden kavga çıkmış, ve İsma- il eline geçirdiği bir sopa İle Şabanı başından yaralamıştır. Ayağına demir düştü Fındıklıda Restam sokağındaki bir kömür deposunda çalışan ( İbra- him oğlu Şükrünün kazaen sağ aya- Zina bir demir düşmüş ve papmakla- rını ezmiştir. Bir otomobil kazası Dün Beyoğlunda, Halâskâr Gazi caddesinde karşıdan karşıya (geçen Nişastaciyan apartımanı kapıcım At- ranike Şişliye doğru giden (2371) No. lı otomobil çarparak yarrlamış- tır. Atraniğin yaraları ağır olduğun- dan Etfal hastanesine kaldırılmış, şoför kaçmıştır. Yeni imtihan talimatnamesi Olgunluk ve mezuniyet İmtihanla- rının ne suretle yapılacağı hakkmda Maarif Vekâletince hazırlanan tali- İmatname, dün Maarif müdürlükleri - İne tebliğ edilmiştir. TAN İzmir sergisinde odanın pavyonu Ticaret odası 7 pavyon inşa ettiriyor Istanbul Ticaret Odasi namına İz- mir fuvarına gitmiş olan Ticaret ve Sanayi odası tetkikat müdürü Galip Bahtiyar dün şehrimize dönmüştür. Galip Bahtiyar, bir muharririmize gü izahatı vermiştir: “.- İzmir fuvarı için yapılmakta olun hazırlıklara devam ediliyor. Fu- arm 1 Eylüle kadar mutlak surette yetiştirilmesi için hummalı bir faali- yet sarfedilmektedir. Paviyonların ekserisi hazırlanmış, Sümter Bank, 14 Bankası, İnhisarlar paviyonları da bır hayli yükselmiştir. Mısır, Sovyet, Yunan paviyonlarının da inşaatı bit- mek üzeredir. Istanbul Ticaret odası marima 120 metro murabbaz bir yer ayrılmıştır. Burada yedi büyük pa yon inşa edilmektedir. Bunun haricin- de müracaat eden firmalara da yer ayrılmıştır. Bu yıl fuvarda bütün vi- etlerimizin istihsslâtı bol bir şe - kilde teşhir edilecek ve satılacaktır. Manisa, Aydın, Maraş, Gazi Antep, Urfa, Kayseri, Balıkesir vilâyetleri fuvarda yer almışlardır... Nafıa Vekili dün Bele- diyede meşgul oldu Nafia Vekili Ali Çetinkaya dün be- lediyeye gelmiş, Vali ve Belediye Re- isi Muhiddin Üstündağ tarafından karşılanmıştır. Vekil, Vali ile bir müd det görüştükten sonra belediyeden ay rılmıştır. Haber aldığımıza göre bu mülâkatta satın alınması kat'i suret- te kararlaştırılmış olan Kadıköy Su Şirketi hakkında bazi esaslar tesbit edilmiştir. Memurların nakil ve tahvilleri Harcırah tahsisatının o bütçede az olmasından dolayı kat'i zaruret hâsıl olmadıkça tâli'momurların nakil ve tahvillerinin yapılmaması bildirilmiş tir. Müteahhitlerin vereceği kefalet Posta müteâhhitlerinden alınacak idari kefalet miktarının mutedil bir nisbet dahilinde takdir edilmesi Da“ biliye Vekâletinden bildirilmiştir. Türk tabiiyetine alınan Beyaz Ruslar Heyeti Vekilece Beyaz Ruslardan Türk tabiiyetine kabul edilen yüz ka- dar oşhasın listesi sit olduğu maka- ma bildirilmiştir. Kendilerine tebli- gat yapılmaktadır. Hicaz Hariciye Nazırı dün şehrimize geldi Avrupadan dönmekte olan Hicaz Hariciye Nazırı Fuat Hamza o şehri- mize gelmiştir. Nazır, ağlebi ihtimal birkaç gün İstanbulda (kaldıktan sonra memleketine dönecektir. Bugünkü hava Bugün hava, dilnkü gibi olacaktır. Hararet derecesinde bazı tahavvülât kaydedilmesi ve tenezzüller görülme. si muhtemeldir. Rutubet birkaç dere- ce daha artacaktır. Hava sureti u- mumiyede kapalı geçecektir. Hafif bir yağmur yağması da ihtimal dahi- lindedir. Rüzgâr poyrazdan esecek- tir. Vasati sür'ati fazla olmuyacak- tar, Dünkü hava Dün, hava sureti umumiyede kapa- h ve bulutlu geçmiştir. Gölgede ha- raret azami 25, asgari 22,5 derece olarak kaydedilmiştir. Güneşte en çok hararet 40,2 ye düşmüştür. Bu tenezzül, havanın kapalı oluşundan ve | poyrazın sert esişinden tevellit et- miştir. Tazyik, dün saat 14 te 760 milimetre civarında görülmüştür. Ru- tubeti nisbiye vasatisi yüzde 78 dir. Rüzgâr poyrazdan saniyede 12 metre sür'atle esmiştir. Memlekette hava Muhtelif mmtakalardan gelen ha- Meşhut suçların muhakemesi nasıl yapılacak ? Yeni kanun Teşriniev- velde meriyete geçiyor Ağır cezalı olmıyan meşhut suçla- rm muhakemesi usulüne & nümaralı kanunun 1 Teşrin mer'iyet mevkiine gireceği malüm - dur. Bu mesele hakkında Cümhu « riyet Müddefumu - misi Hikmet Onat gazetecilere demiş- tir kiz “— Bu kanun, ağır cezalı olmi- yarak o meşhuden 5 İbugün son, Et işi nihayet hallediliyor mu? Etler mezbahalardan hususi vesaitle nakledilebilecek Et fiyatları hakkında belediye ta- rafından yapılmakta olan tahkikat Bu tahkikatm hukuki cephesi bitmiş ve ortada gay- ri meşru bir rekabet mevcut olmadı- ğına karar verilmiştir. Nakliyat kıs. mına gelince, belediye kasapları Ka- saplar Şirketinin elinde bulunan va- #ıta ile nakliyat yapmaya mecbur ol- madıkları kanaatindedir. Yani, kasap lar diledikleri takdirde etleri mezba hadan, Kasaplar şirketinin vezaiti gibi, fenni ve sihhi ahkima riayet e- dilmiş olmak şartile kendi vasıtalari- erecektir vuku bulacak suç- ların, kabahatler - den bir kıs dahil olduğu halde Hikmet Onat heyeti umumiyesi hakkında tatbik © edilecektir, Böyle bir suç vuku bulduğu zaman sabite derhal işe el koyacak, eğer varsa gi- kâyetçinin, şehitlerinin ve suçlunun İ hüviyetini tesbit edici bir zabıt vara kası yapacak, suçluyu derhal Yaka- Uyncak, başka bir tahkikat yapmak- siz evrakile birlikte müddelumumi- ye gönderecektir. Müddelumum! suç luyu sorguya çekerek üzüm görür. *e derhal tevkif edecek, yani hakkın- da tevkif müzekkeresi verecektir. bitirecek, yani her ne şekilde olursa olsun suçluyu nihayet yakalandığınmn ertesi günü iddinname mahkemeye verecektir. Mahkemelerin tatil zamanlarına te- sadüf ederse icabı halinde müddeiu- mumi mahkemeyi derhal vazifeye davet edecek ve mahkeme kendisine verilen suçluyu muhakeme © ederek duruşmasını bir celsede bitirecektir. Şayet bazı mühletlerin incelenmesine lüzum görülür veyahut suçlu müda- memek ve bir defaya mahsus olmak üzere duruşma ikinci bir celseye br- rakilacaktır. "Takibi, şahsi istidaname ve şikâ - larda davacının veyahut şikâyetçinin | zabıtaya ağızdan yapacağı şikâyet, şahsi dava ve şikâyetname kükmün- de olacaktır, Netice itibarile zabıta, bu meşhut suçlarda ne tarafların ifa- delerini, ne de suçlunun sorgusunu ve ne de şahitlerin şehadetlerini din- lemek salâhiyetini haiz değildir. Bu suçlularm evrakı İstintak dairelerine uğramadan mahkemeye (gidecektir. Bu kanuna göre verilen tevkif karar- larma itiraz edilemiyecektir.” Diğer adli kanunlar Bu kanundan başka yine 1 Teşrini- eyvelden İtibaren iki adli kanım daha mer'iyet mevkiine girecektir. Bun - lardan biri Ceza Usulü Muhakemeleri Kanununun 116 ıncı maddesini tadil Bazı cihetlerin incelenmesine Jüzum | görürse bunları da en seri vasıta İle| ile birlikte| faa için mühlet isterse üç günü geç.| le dükkünlarma taşıyabilirler. Esasen (bu hususta bazı kasaplar şimdiden m1 ÖR aralarında anlaşmış olup ayrı bir gir.“ İket kurmak üzeredirler. Bu takdirde | et biraz daha ucuza satılabilecektir. | Çünkü nakliyat fiyatlarında menfaat İtemin eden kasaplar diğerlerile reka- bet edebilmek için eti bugünkünden hiç olmazsa beş veya on kuruş ek ğine satabileceklerdir. Maamafih be- lediye bu husustaki kat'i kararını bu gün verecektir. Hava tehlikesi komisyonu dün vilâyette toplandı Hava tehlikesine karşı koruma ko- misyonu, dün vilâyette Vali Muavini Hüdai Karatabanm yanmda Dahili- ye Vekâleti seferberlik müdürü Hü- samettin ile bütün kaymakamların umumi bir toplantr yap- amettin, hava tehlikesine | karşı almacak tedbirler hakkında vekâletin noktai nazarını izah etmiş- tir. Bu arada, komisyonun yaptığı iş ler Hüsamettine izah edilmiş ve bu husustaki projeler © gösterilmiştir. Ayrıca bir de çalışma programı tesbit edilmiştir. İstanbulda umumi dene menin ne vakit yapılacağı henüz ka- rarlaştırılmamıştır. Maliye teşkilâtı kadrosu İstanbul maliye teşkilâtı kudrosu- pılması dün Maliye Vekâletinden bil- dirilmiştir. İsimsiz kadro bugünlerde Maliye Vekâletinden gelecektir. , eden kanun ve diğeri de Ceza Kanu- nunun 143 ümcü maddesini tadil eden kanundur. Heyeti umumiyesi iti rile bu kanunda bütün cezalar ve bil- hassa katil suçlarınm cezaları art - mişter. Meselâ evvelce kasten katillerde 15 seneden 18 seneye kadar ceza ve- rilirken yeni kanunda bu ceza 21 se- neye çıkarılmıştır. Hapishanedeki mahkümların mevkufiyet müddetle. rini ne suretle geçirecekleri hakkın- da da bu kanunda ayrıca bazı bü - kümler vardır. inci ay Gün: 23$ 1355 Hiori Hazar; 109 e 1352 Rumi Cemasiyelâhır Ağustos ş 9 Güneş: 5,17 — Öğle: 12,17 — Ikindi: Akşam: 18.58 — Yatsı: 20,39 — İmisi 03 26 berlere göre, hava vaziyeti normaldir. Şark illerinde yarı bulutlu geçen ha- va hafif, süreksiz yağış ta yapmak - tadır. Karadeniz sahil mıntakası bu- lutlu ve kapalı, orta Anadolu ile Mar mara açıktır. Cenüp sahillerimizde hararet deretesindeki sabit vaziyet henüz devam etmektedir. Dün Trak- Kıcı sıcaklar baş göstermiştir. Mas- mafih, bu vaziyet daha fazla devam etmiyecektir. Geçen sene bugün Geçen sene bugün sıcaklık gölgede en çok 28,9, en az 20,3, güneşte aza- mi 61 dereceyi bulmuştur. Rüzgâr sa niyede vasati 3,5 metre sür'atle es - miş, rutubeti nisbiye yüzde 78 olarak İ kaydedilmiştir. Tazyiki nesimi 757,9 milimetredir. Hava sureti Umumiye- de sisli geçmiştir. : 1 — Atatürk Türk devletçili İ nin ifadesini tarif ettiler. ? — Arsrulusal İzmir panayırı a- gıldı. 3 — Metris civarında yasak mın takada Jirayer adinda bir ecnebi ya- kalanmıştır. 4 — Yugoslavyadan 273 göçmen geldi. Ulukışlada iskân edilecekler - dir. 5 — Çinde Şarigokta müthiş seylâp olmuş, iki milyon kişi birçok yerlere kaçmışlardır. A alt tali derecedeki memurların AL) Mek Mii yü yanm bazı taraflarında birdenbire si- || Ispanyadaki dahili harp ve büyük devletler Kamerun namındaki Alman gemi- sinin İspanyol kara suları haricind? hükümete sadık İspanyol harp g& mileri tarafından araştırılması yeni İ bir fırtına kopardı. kalmadı. Almanya, İspanya suların daki donanması lerine, icabında Liearet gemilerini verdi, Bu son hâdise üzerine Madrit Hü- kümetine ültimatoma benziyen bir Alman notası verilirken bir aralık, #âhiren dahi olsa, düzelir gibi görü nen Alman - Fransız münasebatımın da İspanya hâdiseleri dolayısile bir” denbire gerinleştiğine sahit oluyo * ruz. Bunun sebeplerini biraz izah edelim, * Bugün Fransada iktidar mevkiinde | bulunan sol fırkalar Almanyada s08- yalizmin Hitler tarafından ezilmesini bir türlü hazmedemiyorlar. Mutedil görünmeye çalışan sosyalist ve ko- münist liderleri umumi içtimalard8 taraftarlarına hitap ederken ayni 80 Zukkanlılığı muhafaza edemiyorlar. İşte iki gün evvel Fransız Dahiliye Vekili Solengro Lille'deki amele kon” gresinde bir nutuk irat etmiş ve €3- cümle şunları söylemiştir: “..... Alman ve Avusturya mile letlerinin hürriyetlerine kavuşaenk- ları gün uzak değildir... Size bir Fran- i sız ferdi, ve Fransız hükümeti azasi |sıfatile beyan ederim ki en büyük arzum hakiki ve nizami İspanya Hü- kümetinin zaferini görmektir. Bunun da tahakkuk edeceğine kanlim..” Devletlere İspanya işlerine ademi mildahale hakkımdaki teklifi yaptık” / tan sonra Fransız Hükümeti azası İ dan birinin yukardaki beyanatı Ak manyayı likayt brrakamazdı. Bü nutuk, Fransada, kısmen tevil edilmekle beraber, Berlinde büyük bir galeyan uyandırdı. Sonra da Al man dahili işlerine bir müdahale 6- larak telâkki edildi. Berlini, İspanys | işlerinde Fransanın : samimiyttindes şüpüeye düyüuu. Olimpiyatlar dolayısile bir aralık sükünetini muhafaza eden Alma matbuntı da tekrar asabileşti. Ak manyada muvakkat bir zaman içi unutulan, komünizm ve demokrasi kâbusları Alman vicdanlarda tek” rar canlandırıldı. | . İngiltere, bükün, ekseriyetle Fran sanm ademi müdahale hakkındaki teklifine şiddetle müzaheret etmek” tedir. Berlin ve Romaya nasihatler; tavsiyelerde bulunmaktadır. Fakat Almanya ve İtalyanm hareket” jerini takip eden İngiltere, tecuni ie hareket ediyor. Kat'i bir cephe ai mıyor amma, İspanyağaki yangı? başka yerlere sirayet etmemesi We Avrupa barışınn muhafazası içi elinden geleni yapıyor. İtalya ise hâlâ susuyor. Vaziyetin inkişafmı bekliyor. Tabii kalben d8 İspanyol faşistlerinin galebesini isti” İyor. Fransız sosyalistlerinin İspan adaki halk cephesine yardımını her halde iyi karşılamıyor. silâhla bile Alman müdafaa emrini # Bir taraftan İtalya ile Almanyanıt: diğer taraftan Fransa İle lngiltereyi birleştiren İspanya dramınm bir $$ evvel hitamını temenni etmek Hizm” I dır. İ Şimdiye kadar neler gören bu Yİ” minci asır, acaba daha ne facialar*, Şahit olacak... Fakat bu dakikada A“ rupada biribirine düşman milyon!” ca insanları, eserleri, biribirini öldü” ren kardeşleri gözönüne titrememek, sızlamamak kabil olm” yor. Gayriihtiyari hatıra şu sual £© iyor: İnsaniyet ilerliyor mu? arız yemekler — Balık haşlan*” karışık sebzeler, vişneli pelte Ağır yemekler — Etli güce, sub” İreği, şeftalili franeala tatlısı,