20 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

——— 20.8-936 IT AN Gündelik gazete Başmuharriri Ahmet Emin Yalman Tan'ın hedefi: Haberde, fikirde, erşeyde temiz, dürüst, samimi olmak, kariin gazetesi olmaya çalışmaktır. | Günün meseleleri ; | tomobilcilik ne âlemde Şimali Amerikada dört kişiye bir Otomobil düşmektedir. Orada otomo- bil imali bir mili endüstri halindedir. | Geçirdikleri muhtelif krizlere rağmen, | Amerikalılar yabancı memleketlere| de araba satmayı ihmal etmemişler Ye şu mütaleayı ileri sürmüşlerdir: Amerika Birleşik Devletleri ahali- si 120,000,000 dur. Halbuki bu mem- lekette 27,000,000 kadar faal otomo- bil vardır. Dünya yüzünü kaplıyan bir milyar 750 milyon halkım da ted-| Ticen seviyesi ve hayat standardı çok Yilkselse, satanalma kabiliyeti çoğal- | 8â, küremizin satımda 400 milyon 0- tomobile yer bulunabilecektir. Bu muazzam adet, yetişilmiyecek bir azamidir. Fakat Amerika otomo- bil amillerinin mütaleaşı tedricen ta- hakkuk etmektedir: Dünyada otomo- DU adedi günden güne çoğalmaktadır. Bu kadar büyük bir endüstride bar mümeyyiz vasıfların tebellürü mu- i. Ve nitekim öyle oldu. On- ları damga gibi, hemen her modern Arabada görmekteyiz. | — Pek uzun teerilbeler ve çetin Tekabetler karşısında otomobileilik © kadar tekemmül! etmistir ki, terakki adımları ancak milimetre ile ölçülebil. mektedir , ? — Sermaye, teşkilât ve telmik| Mibarile az kuvvetli fabrikalar orta dan kalkmaktadır. Meselâ Amerika- da Dodge - Chrysler, General Motors, Ford gihi koloslar yanımda, oldukça mal yapan birçok orta firmalar Büthiş ve ağır bir mücadele halinde- Avrupada da böyle bir tasfiye- Tea gidilmektedir İ€ ayni para İle satınalmabilen sağ: ik, zarafet, sür'at ve konfor ise çoğalmaktadır. Otomobilin başlıca iki derdi benzin Ve listiktir. Benzinin daha pek uzun Müddet, insanların dev ihtiyaçlarına Dünün iptidai Trakya umumi müfettişi General Kâzım Dirikle konuşmaya gidiyorum İ Arabacı, bana müfettişlik dairesi tarife çalışırken birdenbire dilkkün - ların üstünden binanın göründüğünü farketti: | “— İşte, işte. Uzaktan görünü - yor, dedi, şu beyaz binada oturur müfettiş madığını sordum, bana dik dik cevap verdi “ — Hele sorduğun şeye bak bey, dedi, esnaf işçi, muhacir, yerli, yaban ci aklına be gelirse say. Paşanın hiz İmetini, gayretini görüp te onu sev miyen, tanımıyan yoktur ki... Durmu İdan çalışıyor; bugün bakarsın, filân köydedir, yarın başka “bir kazada Hem de'nasıl, öyle gidip bemen'dön- MEK üeğit. Başan SE VUYUK dOSUÜ köylü, en çok sevdiği ve aradığı yer köydür.” | Umumi müfettişlikte Müfettişlik binası önlindeyiz. Kapı daki jandarma, müfettişi umuminin makamında olduğunu söyledi, Temiz bir merdivenden çıktıktan sonra Ge- kâfi geleceği tahakkuk ettiğinden, o endişe kalmamıştır. Şimdi hetkes toprağın altında benzin ara-| Maktn, bazan onu bulmakta, bazan! da sun'i benzinle müşkülünü hallet- Otomobileilik bakımından daha ilk bulunan, Mikin ilerle -| Kneğe namzet bulunan memleketi - Dizde benzine tesadüf edilmesi pek Maamafih, müsait ev. Şt ve bol kömürlerimizden benzin bizim için dalma mümkün o- Meaktye, Yakm bir atide, memleke. timizde, otomobilciliğin inkişafma yar- m edebilecek kolaylıklar gösterile “Ğİ de umulabilir. A , fiziki ve kimyevi va- gla ve dayanıklılığı bakınımdan e mazaran daha yüksek sun'i ty İmaline başlamaları, belki lâs- İşini de altüst edebilir. Her halde KAİ inhisarlar ve endiseler ortadan ir, e emobilciliğin motör kısmmda iki 'Vetli terakki sıçramasına hazır - 4) hatırlatmak isteriz: rün, Benzinli motörlerden karbüra- diri, kaldırılarak şmahrukatın silin. ni hususi tulumba ile sıkılması, Kreyn dönen hafif Diesel mo-| : Bu ki Senelerde bize iki büyük sür. rliyacak gibi görünen her X, hararetle “çalışılmaktadır. hee daha yüksek randıman ve Seç mahruka tasarrufu elde . PEKELME, Define arayıcılar faaliyette! Kvay Bünlerde birçok kimseler vi- ta, Müretant ederek grade, bu - Bişi, saklı para bulunduğunu bildir- | neral Kâzım Dirikin ıma girdim. Beni büyük bir samimiyet ve gefa- katle karşılayan Generalin ilk sözü şu oldu “ — Trakyada benimle konuşmaya İgelen ilk Istanbul gazetecisi sen ol - dun arkadaşım. Bize ne mutlu ki, res jimin yayıcısı olan Matbuat tarafın - dan her zaman takip ediliyoruz.,, Müfettişlik âmirleri, şefleri, me - murları İş başında, Herşey yolunda, Trakyayı idare eden eller durmadan işliyor, kafalar çalışıyor. Bütün oda- larda plânlı çalışmanın bütün zevk ve huzurunu görüyorsunuz. Telefon çaldı, General sadece: “.- Çok güzel, diyor, muvafık, gü- ze), güzel...,, General çok zinde ve çok neşeli... Hüklimlerinde, kararlarında katiyen sldanmamış olanların huzuru calışan bu kuvvetli idare adamında, vazifeye bağlılığın, vukufun ve tecrü benin verdiği bir enerji var. Daima ileriye bakan gözleri rejime inanma- nm temin ettiği derin bir nüfuzla parlıyor. Kâzım Dirikten Trakyadaki kalkm ma hakkında izahat vermesini rica ettim. Odaya giren kızgm bir güneş ikimizi de terletiyor, odacmın arka arkaya getirdiği su, hararetimizi büs bütün arttırıyordu Trakya müstahsilinin vaziyeti General Trakya kalkınmasının her bakımdan ğini hatırlatarak Trakya köycülüğü lizerinde Atatür - kün ve Ismet İnönü hükümetinin ver- diği hızm bütün ciddiyet ve samimi- yetile yürüdüğünü söyledi, General bilhassa Trakya müstahsilinin husu- #i vaziyetlerine temas ederek deği ki; Bugün Trakyanın bütün müs- r z Ka definelerin araştırılması Wi grzide istemişlerdir. Dün de| ünü 'ci vilâyete gelerek Bakır- İY ÜC yerde define olduğunu $ müsaade istemiştir. tahsilleri faizci yumruğundan tama- men kurtarılmıştır. Bu sene, süte! Arabacıya, müfettişi tanıyıp tanı -| vehastalıklı kara kovanlar İrakyada tetkikler Geniş ölçüde sistemli bir köycülük inkişaf ediyo Trakyanın meşhur arıcım Bai tirerek borçlanmamışlardır. | Koza yetiştirme usulleri Koza yetiştirme usullerinde bir -| çok yenilikler yapılmıştır.Mütehaseis larımız, yepyeni bir usulle elde edi - len tohumları ipok böcekçilerin ayak larına kadar götürmüşler, Ziraat t kasının yardımile beher kutuyu 85 kuruşa kadar mal edebilmişlerdir Tatbik olunan bu sistem sayesinde bü tün köylümüz sevinmiştir. Önümüz - deki yıllarda dut ağacı yetiştirilmesi ne ehemmiyet verilecektir. Kredi Kooperatifleri Kâzım Dirik, burada köylüyü vur. gunculardan kurtarmak için alinan tedbirleri söyledi ve dedi ki: “— Trakya köylüsünü vurgu lardan kurtarmak maksadile yeni kredi kooperatifi açılıyor. Koo- peratiflerin paraları Ziraat BanKası- | na yatırılmıştır. İşleme emirleri gel meye başlamıştır. Kredi" kooperatif - leri teşebbüsleri netiöelenirken en kiy metli ve para getiren mahsulleri sat- mak üzere 12 yerde satış kooperatifi açılacaktır. Formalite Ikmal edilmek üzeredir.,, Arıcılık ilerliyor Trakyada şahit olduğum müsmir ça Uuşmalardan birisi de arıcılıktır. Arı- &lık, evvelki yıllara nazaran o kadar ileri gitmiştir ki, Trakya arıcısı ar ler, peynirciler, Ziraat Bank*s<ından büyük krediler almışlar ve mallarını mandralara, piyasaya vaktinde yetiğ- tık verimsiz ve hastalığa çabuk tutu- isn kara kovanları atmış, mödern ve 50 - 60 kilo hal veren binlerce kovan ımdan birkaçı | | Cemaziyülevvel hikâyesi Birçok kimseler, birçok kimselerin ni bilir. Fakat birçok| nsziyelevvelini bilmek | Sorular geldiğini bilmez. | cemaziyi Bilginizi yoklayınız cemaziyülevvei ki rde ci tabirinin neredeh n . 8 — Rifte Fransız ve İspanyolla- Bakm size bugün bü hikâyesinin aslını anlatayım ra karşı harbeden kimdir? Ne vakit Vaktile bir mahkemtel şer'iyede iki | Marbetmiştir? kâtip varmış; Bunlardan birisinin is-| $ — Bizanslılar devrinde impara- mi Abdüllâtiğ, di ninkt Abdilmut.|tor ve İmparatoriçelerin kör edile- talip imiş. O zaman dosya teşkilâtı | rek İstanbulda manastırları hapse filân olmadığından her ay biriken ev.| dildiği ada hangisidir? rak büyük bir Amerikan torbasmın| S5 — Cüce zenciler en çok nerede içine konur, üzerine hangi ay olduğu | bulunur? yazılır ve bir tarafa konurm Dünkü soruların cevapları Ne ise uzun lâfın kısası, bir gün bu iki Abdülle irisi hastalanmış ve kaleme gelmemiş, Arkadaşı olan di- ğer Abdül merâk etmiş, kalkmış, has- > ş ta Abdülü ziyarete gitmiş. Biraz hoş| © — Pariste Notrdam Dö Pari ki. beş ettikten sonra kapı vurulmuş ve| lisesi 67 senede bitirilmiştir. hasta Abdülün karısı kahve getirmi nerededir? Fakat hasta. yerinden bir türlü/ne nış ve duvarla- kalkamıyormuş. ihayet o misafir |rwdaki resi * tarafından kalkmak istemiş. Fakat hasta Abdül! yapılmıştır? bakmış ki ayıp olacak, hemen firin - — Vatikan Sarayı Romadadır. İmiş ve bu esnada misafir Abdül has- tasa b nunu görmüş. Meğe ta Abdülün donumu görmüş, Meğer; yamtar. Duvarlarındaki resimler bu donun üzerinde kocuman bir “e $ — Inşa müddeti itibarile dünya meydana çıkarılan Kilise İha Kaç senede bitirilmiştir? 8 — Vatikan saray maksatla kullan ler kimin Evvelce papaların ikametine meşhur ressam Rafaelin eseridir, maziyülevvel" yazılı imiş. Bu suret Bi dev- hasta Abdül mahkemeden torbaları alar ve kendisine don gömlek yapar. s bi lettir? silya kaç senelik C — 47 senelik, O günden sonra Abdül arkad 5 nala İN İ bir muziplik yapmak ile onu tehdit mek istedi mi Jax “ — Ben senin cemaziyilevvelini bi- iste cemaziyelevvel | © — Asyadadır. Fransiz müstem- Bircoklarımız bir. | leke ürazisi içindedir. Merkezi Hue- ni Yili. | dir. Nüfusu dört milyon 945 bindir. nerededir? kesi neresidir? Nüfusu nekadar- , birim” dermiş, hikâyesi de bu! coklarımızın comaziyülevveli vi Lİ İİ e lik limon 10 kuruş halılık nenin nekadar de ğunu bilemem. V ünakaşa edecek değilim, ta var riz amma, bu cemaziyüle çıkars kal | evvelini bilmek “için “de hastalığını beklemek ve iç çamasırlarını görmek ri vardır ki ce lerine bakılınca levveller Ame lâm değildir, Övleler ii Limon « levvelleri uruşa da ıktığı zaman İlmonata kuruş Ya eskiden ihtikâr v yahut es» ldat erbetgi esnafınm dikkatini eetbederim" ye bilhassa nazarı Altmış yara ——— — —— çılacaktır, V bü kararın tat» bikatından vaz da ist bum ç Maarif memuru Mehmet Salih A lardır. Salih Arılar, yetiştirdiği hay- anlara o kadar bağlı bir mütehâssis i, bizim birisinin küçücük iğnesin kinerek korktuğumuz arılar. (lik arz emekte yük çift Bu istilste, bir sakal dır nlercesi akt dan k gibi o, ı dönümdür vüzüne ine salla, iş lih o Arddar Binlerce arsile kucak kucağa... tedarik etmiştir. Şüphe yok ki, her yenilikte olduğu gibi ufak bir şaşala ma, durüksama bu hareketlerde de görülüyor. Fakat müfet Wi takibi halkın memleket arıcılığına karşı sevgi ve sempatisini temin et - miş ve bu güzel, temiz iş alabildiğine iğin ısrar ” İyürümeğe başlamıştır. Çünkü, evvel oe 50 kara kovandan bir yılda aldığı 150 kilo balı bugün 8 - 4 yeni kovan- Ja temin eden meraklı köylü, kendiri- nt tamamen bu yeniliğe vermiştir Meselâ. size Trakyanm arıcı mmta- kalarındâ geçen ay içinde kendilikle rinden yeni kovan yaptıran 500 köy- lü olduğunu söylersem, Trakyalımm bü İşe ne kadar kuvvetle sarıldığını nisbi bir rakamla kismen izah etmiş sayılırım 15000 kovan yaptırilıyör General Kâzım Dirik bu hususta ba na şunları söyledi: “— Beş yıllık köy kalkmma prog- | ramma göre, 15 bin yeni arı kovanı yaptırılacaktır. Bu yıl, Trakyada ne ekrik, ne artık 4500 tane kovan var dır, Arıerlığı teşvik etmek İçin 'Tarım Bakanlığı, geçen sene beş kişiye tak- dirname vermiştir. Müfettişi umümi lik bu yıl bu adedin arttırılarak kir- ka çıkarılmasını teklif etmistir. Mi fettişi umuminin bilhassa bir (oarle; hakkındaki ihtisaslarını söylemeden geçemiyeceğim. F'zım Dirikin anlata anlata biti. remediği bu usta arıcı, Lüleburgaz| humünu. beş ve ıslah edecektir. Kâzım Dirik sayılabileceğini e “— Yine dedi, Tarım akanlığının Salih Arıların bütün ai vardımile bütün Trakya içinde eneme Simdi 50 ye. | slahatına başlanmıştır. M r Ma vanlarından edin | car Dr. Çiki ile mü sis baytarlar ylardanberi bu rindedirler. Trakva 4 eneme bölges maktadır, lencenin korkunç tehlikeli olduğunu sandığım kada Salih Arılar İçin ne büyük bir zevk | *akdir etmiyor de si gf İmen i ni kovanı vardır. Ke diği hâsılatla çocuklarını Tise mekteplerde okutmaktadır kan.'işçen bir hayvandır. fakat onun |ttr. Bu mımtakalarda her cin» hay « lâ uzarimacın, yorulmadan mesgu) o | van islah edilecek ve bundan 86: lani şüphe yok ki, en temiz, er vne irki denilen Ti ırkı boğalar mli bir Ekonomi yolu | valnız Trakyada yetiştirilecektir. Pa Arının çalışkan- Vümüzlin ke 1 Trakya | rinden vermek üzere ; «tm alın çiftlikte bir buçuk sen k ve o çiftliklerden a lar tam ırk Hacaktır. 1 orta iş te ne ay cak» tutmusla, ir snr kö luğına hayran olduğum gibi arıcısınm gâyretine de gıpta ediyo um doğrusu. Tohum ve hayvan ıslahı işleri Son sekiz, on günlük seyahatim si İrasında gördüğüm hayırli işlerden bilbir g risi tohum meselesi, diğeride geniş| çiftliği aygır ve inek depo - mikyasta bütün Trakyada enemâ 1s |ları dahi bu yıl kadrosunu bir misli lahatma başlanmış olmasıdır. arttırmıştır. Trakyanım en iyi Müfettişlik, köylünün tohumu İşi-İolan kivırerk sürülerine karışan Dağ ne hususi bir ehemmiyet v: r.İliç ve Karaman gibi Tarım Bakanlığınm en yerinde yar. | birkaç y dımlarile yakında kanm bazı | “ikti. yerli istasyonları | yabancı kanlar içinde tamamen kaldırıla- Lâtii FRENEL Büyük Kköycülük davasını hassasiyetle güden Müfettisi Generat Kâzem Dirik Trakya Umumi