17 Ağustos 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

a 10,000,000 liralık bir servet Meyva sanayii plânının tatbikına başlanıyor Memleketin bir çok yerlerinde ambalâj tesisatı, imalâthaneler, standardize istasyonları kurulacak nkara, (Hususi muhabirimiz yazıyor) — Memleketimiz. de elma anbalâj evleri, kuru elma imalâthaneleri, kayısı kurumu ma- halleri ve mevvuları kiymetlendir- mahsus Rair Lesisntn vücude getirilmesi kararlaştırılmış ve bu iş için de bundan bir müddet evvel bir heyet tetkik seyahatine o çıkmıştı. * Heyet İktisat ve Ziraat Vekâletleri- nin bu İşlerle alâkadar erkânile, An- kara Yüksek Ziraat Bustitüstinden iki profesör ve memlekötimize gel - miş olan Hamburg meyva ithalât evlerinden birinin mümessili Profe- sör Bade'den terekküp etmekte idi. Habur aldığımıza güre, heyet mey ve muntakalarımızı gördükten ve meyve müstahsillerile Otemaslarda bulunduktan sonra edindiği kanaat leri bir rapor halinde İktisat Vekâle- tine bildirmiştir . İkinci beş yıllık sanayi plânımızım geniş ve bir buçuk milyonluk bir mas Faf sütununu ihtiva eden meyve 52 - peyii plânmın kabili tatbik olduğu ne ti varılmıştır. Bugün pek ehemmiyetsiz bir rak- kamı geçememiş bulunan meyve ih- racatımızın. plânm tatbiki halinde, külliyetli miktarlara baliğ olacağı ve beş yil gibi pek kısa bir zaman için- de yilda memlekete en &z 10 milyon Hira getireceği muhakkak görülmek tedir. Memleketin meyve mahsulâtmı ar» tırma ve cinsini iyileştirme işi zira- a* “âletinin ve meyve ihracatını arurma propagandası da İktisat Ve- kâletinin plânlarında yer âlmış husus lardır. Biribirile tevem olan ve en iyi verimin alınması: için beraber yü rütülmesi gereken iki plöndan da müşterek esaslar ve hükümler mev- cuttur. A neak, bu iş için memleketin : muhtelif yerlerinde, mese- Tâ kayısı kurutması için Malatyada, elma için Karadeniz şahillerile Niğ- de, Bor ve Kastamonu mmtakala - rında yapılacak tesisat, teşkilâta ve kadro meselelerine müteallik sebep-' lerden dolayı ancak 1937 yılmda fa- aliyete amade bir vaziyete getirile- cektir. Halbuki, beynelmilel piyasa mütemadiyen fazliyet halinde ve bel libaşlı meyva ihracatile tanınmış memleketler bu piyasalarda menfa- Tesisat ve teşkilât nin, piyasalardan bir yıl için dahi olsa ayrılmaması lâzımdır. Bu itibarla 1937 yılımda ikmal olu- nacak tesisatı beklemeden 936 yıl! mahsullerini de işleyip piyasaya sev- kedebilmek için bir şirket tesisi ve bu! işlerin girkete gördürülmesi çok ye-| rinde olacaktır. Muhtelif mıntakalar ktisat OVekâletinin salâhiyet- İi bir makamı raporun ana Hatları etrafımda bize şu maltmatı vermiştir: 1 — Ikinci beş senelik sanayi plü- nma dahi) tesisatın vücuda getirilme si hem Kabil ve hem 'de meyve ilira- catımizin inkişafı bakımından lüzum Yudur. 2 193837 kayısı rekoltesinin yüzde 90 nı sürekli ve giddetli donlar Istanbul - Edirne | yolu bitiriliyor Silivriye kadar olan i kısım Eylülde bitecek Nahıa Vekâleti, İstanbul - Londra büyük şösesinin bir kısımı olan İstan- bul « Edirne yolunun önümüzdeki sene zarfında ikmali için Jâzımgelen bütün tertibatı almıştır. Yolun Ta - ftanbul. vilâyeti dahilinde bulunan TAN Dün Bostancıda feci bir tren kazası oldu 'Hat üzerinde dolaşan bir çoban | | treni duymadığından çiğnendi | da bir otobüs Kazası olmuştur. Tah Düny Hiydaığağa, » Pendik tren yo Tundu feci bif kaza olmuştur. Pan- kikatımıza göre hâdise göyle cere - mahvetmişlerdir. Bu itibarla 936 ip kısmının iliracatında o kayısımız kendisinden) beklenilen mevkii alamıyecaktır. 3 — Heyetin tetkikat yaptığı telif mmtaknlarda, ambalaj evlerile kuru elma tesisatına derhat başlan» mâsi zarüretine şahit oldukları ve| mevcut meyvanm yapılacak olan te-| sisalı tamansle işgal edeceği bildiril. | wekledir. Fintisr de, ihracatta elde e dilebilecek fiatlere ve İşletme mas - raflarma nazaran kurulacak tesisa - ür. randımanlı olarak çalışmasını te min edecek kadar ucuzdur. Birçok tuntakalarda elma müslah gilletinin aralarında tesbit ettikleri Fiat 1,5 - 2 kürüş arasmdadıc. Hal - buki bu fiatleri iki misline çıkarmak surelile #lde edilecek standardize el- madan du kâr temini mümkündür. 4 — Memleketimizin elma amba - laj mahülleri ve kuru elman imalâtha- neleri için en elverişli yerleri pazar, Gümüşbave, Ordu ve Van, Giresim, Ünye, Çarsamba, İneboli. Kastumo. ni, Niğre, Bor mntakaları olarak tes bit edilmiştir, 5 — Yalnız, plânm tetbikatma giri sildiği ilk sene zarfında bütün bu min takslarda birden yaptırılacak tesisü- tın faaliyet haline geçirilmesinin ik - bısadi mahzurları vardır. İlk yıl, da- ba ziyade, ecnebi miitehzasıslarm 1» daresinde Türk işci ustuları yetişme- gini temin edecektir. İlk sene belki bu mahallerden en müsait olanmı intihap etmek ve bu süretle maruz kalmabilecek olan her hangi bir muvaffakıyetsizliği mınta- kanm zenginliğile kapatmak faydalı! olacaktır. Pazar havalisinde tesisat aplan ,tetkikat, meticesinde yukarıda saydığımız mnta- i kalerdan en müsait şeraiti ihtiva eden yerin Pazar havalisi olduğu ne- ticesine varılmıştır. Zira senede normal olarak 5 milyon kilo elma istihsal eden Pazar havalisi sahile 20 kilometredir. Pazarın civarında- | ki elma istihsal mmtakelarının da bir kısmı sahilde, bir kısımı sahilin İgok yakinindedir. Bu mıntukuda el- ma fiyatları da çok ucuzdur. Bu havalinin mayhoş elma elpsi de Avrupa memleketlerine hem ucuz fintle hem de kolaylıkla gönderilebi. lir. Ve orada en İyi kabule mazhar o. Incağı mütehasarslardan öğrenilmiş Ve son senelerde yapılan teerlideler - den anlaşılmıştır. Deniz yolları idaresi pazara mun - | tazam seferler yapmaktadır. Ve Ka! radenizin nisbeten mahfuz limanla - talaren müssit havayı beklemesi teh | likesi yoktur. Pazar limanının 985 yılmda ihraç ettiği elma takriben 3.330.000 kilo - dur. Ancak, simdiye kadar yapılan ihracat çok iptidai olan ambalâj usul lerine tâbi olduğundan hem kalitesi, hem de kanitesi üzerinde Fena tesir - leri görülmüştür. Çok zengin elma istihsalâtma müsait olan bu havali modern ambalâj makinelerle tec hiç olunursa memleketin meyvacılık- fa en zengin mmtakalarından biri canlandırılmış olacaktır... az a —— Haydarpaşa » Pendik Meşrubat imalâthanelerinin banliyö hattı lu 'Haydarpaşadan Pendiğe kadar 0- lan banliyö hattmm İzmite kadar! uzatılması düşünülmektedir. Bu hu- süsta alâkadarlar tetkikler yap: | Şehrimizdeki meşrubat ve içki ima lâthaneleri, ölçüler o başmütettişliği i memurları tarafından sıkı bir kon - 'iroldan geçirilmiştir. Kontrolda ve- )caktur. Silivriden sonrt İstanbul vi- | âyeti hudutları içinde, daha İZ kilo- İ Çanakkale Boğazının asker tarafin- / dan işgal edilmiş bulunan kısımları ; memnu-mmntaka “olarak kalacaktır. rından olan puzarda sandıkların haf-| riye kadar olan parçâ- nde tamamlanmış Ols- sı, eylül içi hielrelik bir kısım kulmaktıdır. Bu İ kisin yedi kilometresi önümüzdeki ilkbaharda vilâyet tarafından yap- İtrlacaktır. Geriye kalan beş kilo- metrelik yolu Nafia Vekâleti kondi vessitile inşa edecektir. Büyjik Şo- senin memleketimizde olan kısmının dr İkmalinden sonra — Londrudan Fransız sahillerine ( feribot seyaha- U yapılmak şartile İngilterenin her- hangi bir noktasından İstanbuls ka- dar otomobille gelmek Kabil olacak» | tir. Memnu mıntakalar tesbit ediliyor Boğuzlardan geçiş hakkımdaki ka- yıtların tatbiki De beraber memnu mmtakslarn da tecrit ve tahdidine başlanmuştır. Verilen karara göre, Sütlüceden yukarısı memnu mınta « ka çerçevesi içerisine alınmıştır. Bu itibarla. Rumelikavağı memnu mm - taka dışmda, Anado) vağı İse memnu mıntaka içinde kalmıştır. Buralardaki plâjlar kaldırılacak, ga- sinolar kapatılacak, denize girmek, bu ciyar sahada dolaşmak yösak edilecektir. Kilyos ta memnu mmta- kays ithal edilmiştir. Şimdiye kadar Karadenizden gelerek gece boğaza giren ve Büyükdere örlerinde de mirliyen gemiler, bundan sonra açik- larda tevakkuf edebileceklerdir. Derince ve Gölcük mntakasile | ükümet, EYT Tet arteri vee lerini yakinda jlân edecektir. Göçmen işleri diklen kalkan makinist Tevfiğin ids-| yan etmiştir: resindeki 11 numarnrlı katar, Bostan-| 12 plüka numüuralı kususü kamyo- cı İstasyonuna yaklaşırken hat Üze-| nel, Şişli yolunda ilerlerken frenlerin rinde dolaşmakta olen çoban Kirimi | atmaması yüzünden Bomonti trsm- U Mehmedi çiğnemiştir. Mehmet, | ay durağmdaki 78 numaralı elek- j Makine ültında kalmış, tren durdu -| trik direğine hızla çarpımıstır. Çarp- vulmuş ve çoban İokomotifinal| ma eni ve giddetli olmuş. soförle tndan iki kolu ve iki ayağı kesilmiş olduğu halde çıkarılmışlır. Mehmet, çok yaşamamış ve birkaç dakika sonru ölmüştür. Hâdiseye müddeiumumilik yazıyet elmiytir. yonunda durdurulmuştur. Bu yüz - pılamamıştır. otobüs kazası oldu Mesele hal'edildi Piyasada pamuk ipliği buhranı kalmadı Bir aydanbderi devam eden pamuk ipliği buhranı İktasut o Veköletinin müdahalesiyle örileniniştir. Vaziyeti tetkik etmek üzere Ankarada iplik tabriketörlerinin de iştirakiyle bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda iplik fubrikatörlerinin itiazmı mu - cip olan 12 ve 16 numaralı pamuk ip- liklerinin fiatları yeniden tetkik e - dilmiştir. Neticede sanayi umum mü dürlüğü verilmiş olan rarhı az fark- larla yerinde bulmuş ve iplik fabri- katörlerine piyasaya iplik çıkarma « Tarı içini tekrar yeni bir tebliğde bu. Tunmuştur. Sümer Bankım Kayseri ve Bakır- küyFabrikakarma “da Yühmesa bu we TEPE TPAO Yk Ee olan her nevi pamuk ipliğini hemen Piyasaya çıkarmaları İçin emirler verilmiştir. KAfi miktarda pamuk ipliği piyasaya gelmiş ve Yerli Mal İki ay içinde memleketim'ze on üç bin göçmen gelecektir. Bunların do- kuz bini Köstenceden, tç bin yedi yüzü Varnadan, öç yüz otuzu Bur - gazdan getirilecektir. Deniz ticaret müdürlüğü göçmenlerin nakli husu- sunda kiralanacak vapurlar için bir münakasa açmıştır. Nekliyata sar - fedilecek paranin elli bin lirayı bula- cağı söylenmektedir. Nakliyat, 22 ağustosta başlıyacaktır. Bugünkü AN Rilzgârin lodos istikâmetini değiş- tirmesi havanm açılmasına yardın | edecektir, Havada bir hâftadanberi görülmekte olan sabit vaziyetin bu- günlerde değişmesi muhtemel değil- dir. Ancak, değişik istikamette ese- cek olan rüzgürm fasılalı yağış ge- tirmesi mümkündür. Sureti umumi - yede iyapılan tahminlere göre, kara ret derecesi bir miztar tenezzül ede- bilecek ve hava yarı kapalı olacak- ar. Dünkü hava Dün, hava öğleden sonra yarı bu- lutlanmıştır, Saat 17 ile 18 nrasımda, hafif yağış görülmüştür. Yağmur, maktadır. Tetkiklerden müspet ne- ikâletin müsaade ettiği hadden fazla fasıla ile bir müddet devam etmişse tice alınırsa Haydarpaşa - Pendik! hacmi işaretsiz şişe mevcut olup ol- banliyö hattı İzmite kadar uzalıla - madığı araştırılmıştır. Yeniden ölçü- de çiseleme hududunu aşmamıştır. Hararet gölgede en cok 28,3, en Yar Pazarında satışa çıkarılmıştır. Polonyalı seyyahlar Polonya bandıralı Helvok vapuru ile üç yüz elli kadar seyyah dün şeh- rimize gelmiştir. Muhtelif orta Avru pa rülletiörine merrup olan bu sey- mi Yardan bir kısmı dün akşam Yas low denize dönerektir. 2la 4/s'6/'7 8 g 1011 12413141 16 1718192021 43 242526 27 28 29) 3031) Ç | Kazayı yapan katar Bostancı iktas-| tarafı den banliyö seferleri bir müddet Y4-| tanesine Küldırılmışlardır. Şoförün Dün, akşam Şişlide bir iz Dün akşam Taksim - Şişli yolun: | yaraları ağır değildir. a gitmişlerdir. Vapur yarın Ak | kadar mühim miktarda muamele ya- İçindeki yolculardan Kümyonet saht- bi Ahmet ve Emrullah başlarından, vücütlerinin muhtelif yerlerinden, yaralanmışlardır. Kamyonetin ön tamamen O parçalanmış - tır. Yuruller, Şişli Çocuk Has yarası hafifür. Dün gete yaralıla - hhi vasiyetleri hakkıda hasta m aldığımız malünata göre, ge- rek sir gerekse Emrullahın Yardım sandığı Muallimler arasında ku- rulan sandık nizam- namesinde değişiklik İstanbul vilâyeti muallimleri ara- smda kurulan yardım sandığının bi- zümnameşinde baz: değişiklikler ya Pılmıştır. Nizamramenin yeni gek'i- ne göre, ber aza kuruma duhil oldu- Bu zaman 50 kuruş verecek ve san- dığın ihtiyat akçesini (o arttırmak maksadiyle birinel ve Pkinei ölüm ha- diseleri anmda 50 kuruş daha tediye') edecektir. Bundan başka her ölüm T.8.086 az İİİ i Müvazene hesapları Mulrit düştü, düşecek... Bütün gözler Jspanyaya dikilmiş, kat'i hani berler bekleniyor. İspanyadaki inkişaflar karşısında İngiltere, Almanya ile İtalya ve | Fransa ile Rusya derecesinde alâkı W görünmüyor. Adeta bitaraf duru. yor. Fakat İspanyada takarrür ede cek vaziyet ve bilhassa İspanya | dramının ikinci perdesi her milletten siyade İnyiltereyi alâkadar eder. * İngiltere doğrudan doğruya bir Akdeniz devleti olmamakla beraber bir asırdanberi Akdenizin anahtarla- rt elinde tutmuştu. Bu vaziyette İngilizlerin en mühim bir istinat nok tası Cebelüttarık'ın arkasınm © karşısmın İspanya gibi bitaraf ve zi rarsız bir devletin elinde bulunmasi idi, Şimdi fağist bir hükümet İspanya da iş başına geçerse, bunun zâfm- dan istifade ederek İtalya gibi, Akf manya, gibi birinci sınıf bir askeri kuvvet, Akdenizin garp o methalini bilfiil nüfuz ve hakimiyeti altma alır sa İngilterenin bir asırlık muvazen& hesapları ne olacaktır? Mesele yalnız Cebelüftarıkla kal mıyor. Bir vakitler Akdenizin orta” sında çok mühim bir kudret merke # olan Malta adası, hava inkişaflari neticesinde, yakmda asarı atika 8 rasma geçecek eski sistem bir kale haline inmiştir, Süveyş hava hücum larma maruz olabilir, Adene gelince burası da İtalyan tehdidi altındadır. Eskidenberi Hudeydeyi gözüne kes tirmiş olan İtalya, Yemende nüfuz kazanmak için büyük ölçüde çalışı” yor. İngilterenin o Adendeki kudret merkezi, kolayca karadan ve hav dan çevrilebilir, İngilterenin imparatorluk murvasir | N la yolları emniyetten mahrum kalır sa Büyük Britanya Alemi büyük vukuunda azalar, yirmi beşer kuruş gılıyacak kadar para toplandıktan sonra herhangi bir ölüm vukuunda yağan para Aca. Toplana RE et bankasma ler Herhangi bir sebepten dolayı mes- lekler ayrılan sandık azasının hakla- rı baki kulacıktır. Sandığa #imdiye kadar yezılan 1000 azanın verdiği parayla ilk ölüm vukuunda 250 Jira- vk bir yarâm yapdması imkân da miştir. Sovyetler canlı hayvan alıyor Sovyet Hükümeti, şark vilâyetle- rimizden canlı hayvan satımalmağa başlamıştır. Ağustos ayı nihayeline placağı umulmaktadır. yoktur. Trakyada hava bulutlu ve bazı yerlerde hafif yağışlıdır. Kara- deniz sahil mintakasi mutedil iklim şartları içindedir. Bu mıntakada he va, vaziyetinde mühim değişiklik gö- İ rülmemiştir. Geçen sene bugün Geçen sene bügün gölgede azami hararet 23,8, asgari harsret ,20,4, güneşte en çok 57,9 derecedir. Rütu- beti nisbiye vasalisi yüzde 77 dir. 'Tazyik, bir gün övvelkine nazaran. mühim değişiklik göstermiş 768.8 i milümelreyi bulmuştur. Rüzgâr, sa - niyede 102 metro süratle esmiştir. vereceklerdir. Kasada beş ölümü kar| * sımtılara maruz kalabilir. Bütün İngilterede: “Aman, tiden kaçalım da ne olursa olsun!e' diyenler bulunduğu gibi yarınm Ür timallerine derin bir endişe ile Yere “gay tını — Yüziy sarsılmasından korkan | fogilirler di çoktur. m amma Ispanya Kralı Marienbatta gizli siyasi | faaliyetler var | Gegen gin Preza bir Ameriksi tayyaresi gelmiştir. Pilotu bir Tiz, fakat içindekiler iki İspanyol Silzedesi... İspanyadın Roma i gelen iki eslzade Mariyenbatta e8X İspanyol kralile saatlerce gizli bir tima akdetmişlerdir. Bundan ra ecele Berline uçmak İstemigiei fakut Çekoslavakya kükürneti bütü | protestolara rağmen tayyarenin # rekçiine müsaade etmemiştir. Ispanyol kraliyet taraftarları günlerde Mariyenbadı bir siyasi £9* N liyet merkezi haline koymuşlar" Kralls General Franko Ku f rasmdaki temas artmaktadır. yadan gelen gizli heyetler krala laştıktan sonra buzı Avrupa İleketlerini ziyaret etmişler ve b” g km vaitler mukabilinde para ve © lâh aramaktadırlar. İspanyol kruliçesi, kraldan yaşamaktadır. Bununla beraber * panyol kral hanedanı kralın K desi olmadan, Bulundukları ve il iğ Y gi di caktır. Sofyada tutulan komünistler Sofya, 16 ('Tan) — Vama mahke- mesi, zabıta tarafından aranılmakta olan komünistlere yataklık eden 10 kişiyi 7 seneye kadar muhtelif ha- pis cezasiyle 150 bin evaya kadar muhtelif para Gezalarma mahküm etmiştir. Sor olarak geçen gün Eeensko kazasmda meydans çıkarılan bir ko- münist teşkilâtıam organizatörü İle 1 koi E Azası enlem isüz şişe getirilmesi ve kullanılması|,; 20,5 dereceyi bulmuş, güneşte en im va Bu yasağa riny 7 çok sıcaklık yarım derecelik bir te- cezalandırılmaları cihetine 2 şİceffüle 59,5 a çıkmıştır. Rütubeti nisbiye vasatisi yüzde 221 olarak Galata rıhtımı kaydedilmiştir. Dünkü ( çiselemenin Galata rıhtanımdaki çöken yerle-| hakiki âmillerinden birisi rütubeti rin mukavemetini artırmak İçin nisbiye vasutisindeki bu tenezzüldür. temellerinde bulunan (o çamurların| Bilhassa öğleden sonra «imali şarki- kuldırilmasna ve yetlerine taş dö-| den esmekte olan rüzgürm lodosa külmesine başlanmıştır. Bu ameliye | çevirmesi mütekâsif bulutların top- bitince Yihtımm yükseltilmesi için| lanmasma yardım etmistir. Rüzgâr. icap eden tamirat ve gra başlar şimalişarkiden azami 7 metro sürat. nacaktır. Mey tir B inci ay Gün; 230 Hizir: 104 | Huvu, açık ve yağışsız geçmistir. Rü- 1855 Hicri 1352 Rumi o | lübet derecesinde yüzde 2 kadar Cemaziyelevvel Ağustos bir tenezzül kaydedilmiştir. * ; 1 — Arnavutlukta isyan çıktı. A Güneş: 5,12 — Öğle: 12,113 — Teindi: silerin 'Tiran üzerine yürüdükleri Akşam: 19,06 — Yatsı; 20,48 — İmsak:3.18 Memlekette hava Anadolunun muhtelif muntakala- rında fasılalı yağışlar kaydedilmek- tedir. Şark vilâyetlerinin çoğunda sürekli yağmurlar görülmüstür, Or. ta Ansdoluda yağmur kesilmiştir. Hararet derecesinde yükselme isti - datları vardır. Akdeniz sahilleri çok sıcaktır. Adana, Mersin, Antakya vilâyetlerinde birknç gün içindeki ha raret, birdenbire artmış. yakıcı bir| Tpar kotrası bugün Geliboluya verdi güneş her tarafı kavurmaya başla-| 6 — Almanyada yahudilere karşı mıştır. Ege mmtakasmda yağmur) nümayişler yapıldı. bildiriliyor. 2 — Muhtelif memleketlerderi hic ret veya İltica etmek süretiyle mem- leketimize gelen 982 muhacir vatan- daşlığımıza alındı. $ — Atinada efzin taburunun cep ve birçok eşya tamamen yandı. İki kişi ağır yaralandı. 4 — lik üzüm mahsulü, İzmir li manından ihraç edildi. 5 — Yunanistan sevâhatine cikan haneliğinde yangın çıktı, 10 bin fisek! başka yere seyahat edemezler. Kraliçe, ayrilik halinde olanalar vağmen krala bir mektup yayar) kral hanedanmır Yi ” laşmasma müsaade istemiştir. sebep, Kam.civarımde o ye ve çocuklarına karşı br mi tenberi Fransızlar tarafndan manca nümayişler smimin E YEME | LİSTESİ Hafif yemekler — Pirana, 8 Silme Ermek Ağır yemekler — Istakof İs ys gi