25 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Ç ZM PTT TUT 'ı""“!üîq OŞ DY E İ z —— GÜNAŞIRI MehmmnmetaAkif Geçenlerde bir Hint racasının İstanbula gelişine sütunlar ayıran mes- lektaşlar, Çanakkale şehitlerini ve İstiklâl marşını yazan büyük Türk şa- irinin gurbetten dönüşünü biraz geç haber aldılar. Zümrüt ve yakut me- raklısı racanın serveti galiba, dilimize o zümrütlerden daha iİyi yontul- muş ve daha kıymetli eserler veren şairin san'atinden daha cazibeli gö- ründü. Mehmet Akif, Şişlide bir hastanenin sessiz bir köşesinde yarı unutul - muş yatıyor. Düşüncesi, itikadı ne ş kilde olursa olsun Türk şürini onun kadar İleri götüren bir adam bizim için dalma yepyeni olmak lâzımgelir. bir kül halinde (ebediyet) olarak düşünülür, Hattâ vatan hudutları bile yoktur. Sesleri bir memleketin sınırlarından kavsi kuzehler büyüklüğün- de dairelerle dalgalanarak bütün insaniyetin ufuklarını sarar, Onlar, kendi milletinin olduğu kadar herkesin ve herkes onlarındır. içinde hülyalarını şakıyan Türk şiiri, hayatin sesini onun feryatlarile bi- ze duyurdu Alev gibi çırpıman bir kalbin içinden geçerek fikrin nasıl şiir olabilece- ğini ilk defa o gösterdi. Burada, bu fikrin münakaşasını lüzumsuz buluyorum. Mehmet Akifte in bir ad rini bütün işliğile ufukl saffeti ve kuvveti var, Yıllardır elle- aç “ı&bnhıyhrııurıubywdu nun kurtuluşunu istedi, Büyük şair, köşesinde rahat uyusun, Bu dua müstecap olmuştur! Orhan SlYll Şimdî..a Paris-Soir yazıyor: “Ölümünün arifesinde, can çekiş- tiği odada, Maksim Gorki Stalin'in ziyaretini kabul etti. “Herkes, dikkatli bir kızıl nöbet- çi tarafından uzaklaştırıldı. Hasta- bakıcı bile hastanın baş ucundan ay- rılmak mecburiyetinde kaldı. “Yirmi dakika, Rusyanın hâkimi He halkm geniş sefaletini dillendir- miş olan dâhi muharrir tamamile yalnız kaldılar, “Ne konuştular? Karşılıklı hangi sırlar söyleşildi? Biri ölmemezliğin kenarmda, öteki iktidarım tepesinde olan bu iki eski cezalı adam nasıl bir veda kelimesile biribirinden ay- rıldılar? “Bunu hiçbir zaman bilmiyeceğiz. Çünkü Stalin odadan çıkarken bir tek kelime söylemedi. “Daha sonra, Gorki'nin ölümünü Ööğrenince sadece mırıldandı: “— Şimdi, Rusya daha az büyük- tür. Gorkinin evlâtlığı Fransanın Fastaki Lejyan Etran- Jer zabitleri arasında Peşkof ismin- de biri varmış. Peşkof, meşhur Gorki'nin soy adı- dır. Acaba zabit Peşkof'un Rus mu- harrirle alâkası nedir? Yirmi beş sene evvel Gorki bir polis karakolunda, gizli vesikalar taşıdığı için tevkif edilmiş bir deli- kanlıya rastlamış ve sorgu sırasın- da delikanlının kendisini ele verecek kâ__ğıf.lm yırtarak yuttuğunu gör - müş. Gorki bu gence alâka göstermiş ve onu evlât edinmiş. Babalığının Boy admı kendine ad yapan delikan- H kurtulur. kyrtulmaz Lejyon Et- ranjer'e yazılmış. Tıscdı'i_f mü ? , İIngilterede bulunan Haile Selâsie Bon günlerde fena bir haber almış. Menküp imparatoru — müteessir eden haber şudur: İmparatorun son zamanlara kadar yanından ayırmadığı, fakat Habeşis- tandan ayrıldarktan sonra Kudüsteki malikânesinde bıraktığı ufak ve be- yaz köpeğini bir otomobil çiğniye - rek öldürmüştür. İşin tuhaf tarafı, köpeği çiğniyen otomobilin bir İtalyan arabası, oto- mobili kullananın da bir İtalyan ol- masıdır. Tramvay yarenliklerinden Sinema yıldızlarınım flörtlerini, aşklarını, evlenmelerini, boşanmala- rını yakından takip ettiği anlaşılan *“936 model Holivut marka' bir genç, dün tramvayda arkadaşmna anlatı - yordu: — Bugün gelen Avrupa gazetele- rinde gördüm: Tauber, Londra ak- trislerinden Diana ile evlenmiş. , Öteki pek ayni markadan değildi. Alay etti: — Çok memnun oldum. Şarkıet ile oyuncu: Biri söyler, öteki oynar. Bundan uygun evlenme olamaz. Bir telgraf çek te tarafımdan kendileri- ni tebrik et! “Holivut marka” içerledi, Fakat içerlediğini belli etmemek için kay- tan bryikli dudağımı 1sirdi. Bilginizi Yoklayınız X SEHİRDE OLANLAR -Ruhsatiye işi Şimdilik harcın yalnız dörtte biri ödenecek Yeni bina tahriri yapılan kazalar- daki dükkânlardan pazar günleri a- çık kalmaya mecbur olanların beledi- yeden Aalacakları ruhsatiyeye ait harç meselesi yeni bir safhaya gir - miştir, Bu gibi kazalardaki yerler - den bu harç evvelce tanzim edilen talimatname dahilinde tahsile devam edildiği takdirde alâkadarların hak- sızlık karşısında kalacakları beledi- yece de anlaşılmıştır. Bunun üzerine, artık hiç bir itiraz kabul edilmemek şartile bu hususta son karar veril - miştir. Bu karara göre, ruhsatiye harçları meselesi Şehir Meclisinin İkinciteşrin içtimamın ilk celsesinde yeniden müzakere ve tesbit edilecek- tir. Ancak o zamana kadar yeni ruh satiye almadan açık kalmanın imkâ- nı olmadığınından alâkadarlar şimdi lik ruhsatiye harcı tutarının dörtte birini tediye edeceklerdir. Diğer dört te üçü Teşrinisaninin haftasına ka - dar talep ve tahsil edilmiyecek, Mec- lisin vereceği karara göre o zaman mahsup muamelesi yapılacaktır. Ye- ni ruhsatiye alma müddeti evvelce de yazdığımız gibi bu ay sonuna ka- dar uzatılmıştır. Belediyede Sorular — Dreyfüs meselesine karışmış o- lan romancı kimdir? — Japonların ilk Mikadosu kim- dir, isminin manası nedir ve bu adı ne zaman almıştır? — Amerika Birleşik Hükümetleri istiklâlisini kuran — Vaşington hangi millettendir? — Kendisine “Musiki Şairi” diyen kimdir? — Orhon kitabelerini kimler bul- muştur? Dünkü soruların cevapları S — Posta pulu koleksiyonu han- Otobüs muayenesi için son mühlet bitiyor Motörlü kara nakil vasıtalarının yıllık fenni muayenelerine devam e- dilmektedir. Daimi ü tara - fından hazırlatılmış olan bir talimat- nameye göre, otobüs ve atomobille- rin sıra ile muayeneye gelmeleri ve ilk muayeneye gelenlerde bazı eksik likler görülürse alâkadarların der - hal bunları tamamlayıp tekrar mua- yene heyetlerine müracaat eylemele- ri lâzımdır. Halbuki şehir dahilinde gi tarihte başlamıştır ve ilk koleksi yoncular kimlerdir ? C — 1846 da İngilterede kullanıl işleyen otobüslerden bir kısmı mu- mış pullar ticareti yıpıhı'dı Fakat bu pulları alanlar bi İ> ee duvarlarmı kâğıtlarlardı. Koleksiyon merakı yine İngiltere ve 1855 te mek tepliler arasında başlamıştır. 8 — İlk pul gazetesi hangisidir ve nerede neşredilmiştir? C — 1862? kânunuevvelinde Liver- pul'da neşredilen “The Stamp Collec- tor's Reviev and Monthly Advertiser” mecmuasıdır. S — Dünyanın ilk pul cemiyeti nerede kurulmuştur? C — 1865 te Pariste kurulan (80- cit ’lıllıtöllqıı) bu yoldaki ilk ku- S — Brılıı Müzeumdaki pul ko - leksiyonunu kim hediye etmiştir? g—lghlhdyhvhııhı;?lh;z — yanın en pahalhı iki pulu hangisidir? © — Moris adasınım “Post-otffice,, yazılı ve 1874 de çıkarılmış bir ve iki penilik pulları. Briç kiıe:l Dünkü meselenin halli #r '— D3 SeAtoA2 #v. ü &P Di0 EİŞeRrg37e Koz piktir. (S) oynar ve sekiz lö- veden altısını alır. * 1 — (8S) koz dokuzlusunu oynar ve rua ile karşıya geçer. 2 — Karşıdan karo damını oynar ve (E) ruayı koymazsa empas ya- par, koyarsa as ile alır. 38 — (S) empastan veya as ile al- dıktan sonra ikinci sağlam karosu- 5 — (S) ufak karo qııyınî eli (E) ye verir. 6 — (E) sağlam karosunu alır. 7, 8 — (E) artık kör oynamak ve bu suretle (S) in çatalına düşmek mecburiyetindedir. ayeneye gelmiş, bunların da ekserisi bozük çıkmıştır. Bunu gören diğer otobüslerden hiçbiri hâlâ muayeneye gitmemiştir. Bunun üzerine belediye hiç muayeneye gelmeyen otobüsler- le bir defa muayeneye gelip te nok- sanları görülen ve bunları ikmal et- melerine taliken muayene etiketi ve- rilmiyen otot'islerin muayeneye ge- tirilmeleri için son bir mühlet ver- miştir. Bu mühlet bu akşam bitecek ve yarmdan itibaren muayenesiz o - lan ötobüslerin işletme ruhsatiyeleri bir daha verilmemek üzere istirdat edilecektir. * Şehir içindeki hayvan ahırların- dan şikyetler çoğalmaktadır. Beledi- ye halkın bu gibi şikâyetlerini esas itibarile haklı bulmakat ise de bu a- hırlarm başka yere nakli için şimdi- lik karar vermeğe imkân yoktur. An Ne dersiniz ? Hava servisleri Üç gün evvel tanıdığımız bir zat Haziranın 23 ü için bir Ankara bi- leti almış. Hareket saatinde gitmiş, layyarıyı binmiş. Tıyyan hareket den evvel lar gelip elin- de bileti bulunan ve mühim bir işi olduğu için Ankaraya tayyare ile gitmeye mecbur olan yolcuyu: — Avdet edecek bBaşka yolcu var. O gidecek. Siz ininiz! demişlı ve indirmişler, Bir servisin, hele* propaganda e- dilmek için emek verilen böyle bir hattın yolculara bu tarzda l edilmekle — takviye edilemiyeceği şüphesizdir. Gerçi avdet edecek yolcuların di- gerlerine karşı rüçhan hakkı var- sa da bunun bilet satan gişelerde bilinmesi icap etmez mi? Emin olma dıkça bilet vermemek hem servisin ciddiyeti noktasından, hem de iş sa hibini Paj YA İ heti den lüzumlu değil midir? Umuyo- ruz ki daha başlangıçta olduğu için bu çeşit bazı aksaklıklar gösteren hava servisi yakında daha mükem- mel işlemeye başlar. Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? KUÇUK HABERLER * Prens Şalen dün gitti — Birkaç gündenberi şehrimizde bulunan Suri- ye adliyesi erkânından Prens Şalen, dün, Toros ekspresile Halebe gitmiş tir. * Akayda yaz tarifeleri — Akay vapurlarında yaz tarifesine bir tem- dan itibaren başlı ktır. * Sipahi Ocağında müsabakalar — Sipahi Ocağı tarafından tertip edi - len konkur hipikler, 28 haziran ve 5 temmuzda Harbiyede Sipahi Ocağı meydanlığmda yapılacaktır. * Anneler birliği toplandı — An - neler birliği idare heyeti dün bir top lantı" yapmıştır. Birlik yakında bir deniz gezintisi tertip edecektir. * EKeza kodeks komisyonu — Türk ecza kodeks komisyonu, dün de sıh- hiye müdürlüğünde toplanarak me- saisine devam etmiştir. * Beşiktaşta kaymakamlık bina - sı — Belediye ve nüfus dairelerini de içine alan Beşiktaş kaymakamlığı bi nası, eski olmakla beraber bulunduğu mevki itibarile iyi bir yerde değil - dir. Binanım önünde ve yanında bu - lunan odun depoları boşaltılarak bu çirkinlik giderilecektir. İleride, büt- çe vaziyeti müsait olunca da, yeni bir kaymakamlık binası yapılacak - tır. İtfaiye kongresi Viyanada toplanan beynelmilel it- faiye kongresine İstanbul belediyesi namma iştirak etmiş olan İtfaiye müdürü İhsan dün şehrimize dön - müştür. İhsan köngrede gördükleri- ne âit raporunu hazırlamaktadır. Maarifte hazırlık Mektep - ihtiyacı için yeni tedbirler alınıyor Maarif Vekâleti orta tedrisat u - mum müdürü Avni, dün, Maarife gelerek tetkifata başlamıştır. Avni, ilk mekteplerde mezuniyet imtihan- ları bittiği cihetle şehrimizin gelecek tedris yılındaki orta mektep vaziye- ti hakkında etütler yapmaktadır. Bu arada mezunların mikdarları ile mev cutlar tesbit olunmakta, ve şimdiki orta mektep binalarile şube ve sınıf mevcutları karşılaştırılmaktadır. Bu tetkikat neticesinde evvelâ yeniden kaç sınıf tesis olunabileceği tesbit edilecek ve bunlardan bir kısmımın mevcut mekteplere yeni şubeler ilâ- vesile kapatılması ciheti araştırıla - caktır. Bundan sonra, Maarif idare- sincce yeniden açılması kat'i olarak kararlaştırılan dört yeni orta mek- tebe dağıtılacak talebe ayrılacak, da ha sonra geriye kalan talebenin mik darına göre kat'i hüküm verilecek - tir. Eğer bu ayrılmalardan sonra or- ta mektebe devamı lâzım talebe mik darı fazla olursa çift tedrisat usu- lü kabul edilecek ve yeni şubeler te- sisinden vazgeçilecektir. Maamafih, kat'i hükümler, bu tetkikat bittik - ten ve neticeleri Maarif Vekiline 25 -6-93868 —— Dış siyasa Suriye ve Fransızlar Filistinde çıkan iİsyandan sonra Suriyede de birkaç ayaklanma hâdi- sesinin belirmesi Arap milliyetper - verlerinin istiklâl gayelerini tahakkuk ettirmek için Ayrupanım karışık va- ziyetinden istifade etmek istedikle - rini göşteriyor. Filistin Arapları se- nede 60,000 kişiye bı.liğ olın Yahu - di h etinin durdur e- terken Suriyeliler acaba He talepler. de bulunuyorlar? Suriyelilerin Fransız idaresinden şikâyetleri hem ekonomik, hem de siy asıdir. Harb İ neticesi O! l İm- paratorluğundan ayrılan — Suriye Fransız mandası altına verilmişti, Fransızlar memleketi beş idari bölü- me ayrıdırlar: Bir milyon nüfuslu Lübnan Cümhuriyeti, 1,750,000 nü - fuslu Suriye, 300,000 nüfuslu Latak ya, Cenupta küçük Cebeldruse, ve şimalde Antakya.. Fransız sümürge bakanlığı Suriyeyi bu taksimata uğ- ratmakla idareyi kolaylaştıracağını ümit ediyordu. Nitekim de harpten sonra yedi sekiz sene bu taksimat beklenilen neticeyi verdi. Fakat bun dan sonra Arap nasyonalizmi uyan- mağa başladı. Araplar memleketin böyle parça parça ayrılmış olmasmm- daki fenalığı sezdiler. Bilhassa İngil terenin İraka muhtariyet vermesi, ve Bağdatta büyük bir Arap devleti kurulması Suriyeli milliyetperverleri tâahrik etti. Müttehit bir Suriye Cüm huriyetinin tesisi için “ittihat ve is - Hllâl ıığumıdı.. ıımııdıhn &. izah edildikten sonra verilecektir. Dün, bu maksatla biri Maarifte, di- ğeri 44 üncü ilkmektepte olmak üze- re Avninin başkanlığında iki içtima yapılmıştır. Maarifte Üç mıntakada resim sergileri açılıyor Pariste açılacak beynelmilel resim ve elişi sergisine bizim de iştiraki- miz kararlaştırıldığı için, ilk mektep sergilerindeki eserlerden onar tane- si, mıntaka sergilerinde teşhir edi- lecektir. Mıntaka sergileri, biri Bey- oğlu, diğeri Kadıköy ve üçüncüsü İs- tanbulda olmak Üzere Üüç tanedir. Bu üç sergide teşhir edilecekler ara- sından da onar tanesi seçilecek, da- ha sonra bu otuz eser bir jüri tara- fından tetkik edilerek Parise gönde rilecek olanlar ayrılacaktır. * Geçenlerde tedrisatını tatil eden Çarşıkapıdaki Bulgar mektebinin Maarif Vekâletince satın alınması ka rarlaştırılmıştı. Bu binada bir orta mektep veya ilk mektep açılması hakkında tetkikata başlanılmıştır. MMaamafih bir orta mektep açılacağı zannedilmektedir. * Geçen sene mekteplere bin ka- dar leyli meccani talebe almmıştı. Bu yıl bu mikdar bin beş yüze çıka- rılacaktır. Leyli meccani talebe için açılacak imtihanlarda vilâyetlerde tahriri yapılacak, imtihan evrakları Maarif Vekâletince tetkik edilecek - tir. İmtihanları ilk ve orta mekteb- lerden yalnız iyi ve pek iyi derecede mezun olanlar dahil olabileceklerdir. cak bu gibi ahırlı hiplerinin temizliğe azami derecede riayet et- meleri ve ahır dışma pislik atmama- * Yeni belediye bütçesi henüz Da- hiliye Vekâletince tasdik edilmediği cılduo ü.hıye ıoktohl mşutı dur - Bu i ancak eytm sonunda ıçıhbileeekür * Haftada bir Beşiktaşta Köyiçin- radan halk ve nakil vasıtalarının geç melerini » zorlamaktadır. Beşiktaş kaymakamlığı, pazar yerinin köyiçin den İhlamura giden caddeye doğru biraz ileride kurulması işini tetkike başlamıştır. Eksperlerin imtihanına bugün başlanıyor Bugün İnhisarlar Umum Müdürlü ğünde eksperlerin imtihanlarına ba$ lanacaktır. İmtihanları yapacak he- yet, Türkofis İstanbul şubesi müdü- rü Mahmut, tütüncülük raportörü Mümtazla, Ticaret odasından Ka - valalı Hüseyin, ve İnhisarlar idare- sinde iki müdürden mürekkeptir. İm tihanlara iştirak edecek eksperlerin mikdarı üç yüzü bulmaktadır. İmti- hanlarda en evvel, tütüncülük hak- kında nazari malümat sorulacak, bun dan sonra depolarda pratik olarak imtihanlara devam edilecektir. Nakliyat devam ediyor Romanyadan şehrimize 1800 göçmen daha geldi Nâzım vapurunun geçen sefer getirdiği göç lerTuzlay Nazım vapurile Romanyadan 1800 göçmen gelmiş ve doğruca Tuzlaya gitmişlerdir. Bunların sıhhi muayene leri orada yapılacak ve orta Anado luya sevkedileceklerdir. İki gün son- ra Hisar vapurile iki bin göçmen da ha gelecektir. Romanyadan göçmen nakleden Hi kedilirken sar ve Nazım vapurlarının sahipleri 5 kirdağı, Şarköy, Çorlu, Muratlı, Sa- ray, Hayrebolü ve Malkaradâ 1650 mödern göçmen evi yapılacaktır. yebıı-kuüı l'rıııııı.ımıkıııı— da olarak idare ettikleri bu küllü cüzülere ayırtmağa hakkı olmadığı- nı iddia ettiler. Suriye İrak ken- dini müstakilen idareye dediler. , Diğer taraftan şunu da ilâve etti- ler: Memleketin, parçalara ayrılmış olması ayrı idari teşkilâtı, ayrı büt- çeleri istilzam ettirdiğinden bu tarzı ri taksimler artık tevhit edilmeli, Su riye müstakil bir devlet olmalı!,, Mamafih Arapların ekonomik iti- razları burada bitmiyordu. “Service des İnterets Communs,, namı altım - daki idare —ımlohotlı bütün mali ve iktisadi trol altındı bulundurup bilhassa gülnrük gelirle rine el koyuyordu. Bu idarenin bütçe gini neşretmemesi Arapları şüpheyo düşürüyordu. Arap halkından ıhııı Pa Ayrenime2etre İökedün silah daha ziyade Fransız işgal ordusunu beslemek için sarfedildiği söyleniyor du. Ayni zamanda, Arap tacirleri “K dükkânlarmdan,, şikâ - yet ediyorlardı. Bu kooperatlfleı- Fransız resmi erkânma muaf olarak eşya satımı için kürul - muşsa da resmi erkânm bütün tanı. dıkları ve tanıdıklarımın — tanıdıkları buradan alış veriş edebildikleri için Arap tacirleri ağır gümrüğe tâbi mal ları ile bu kooperatiflerle rekabet e- demiyorlar ve yavaş yavaş yerlerini sızlar arasında bir tefrik yaptığını an lwwmm———h—. la başla sarılıyor. Arap is- Milliyetci tismar edilmek istemiyor! — N:. M. Bir Alman tayyaresi dün şehrimize geldi Dün sabah Berlinden hareket & . den 'T 52,, numaralı Alman tayyaresi dün akşam saat 6 da şehrimize gele rek Yeşilköy tayyare istasyonuna Sigortacıların imtihanı Ticaret —odasında sigortacıların imtihanlarına devamı edilmektedir. Türkofis alâkadar sigorta şirketleri- ne gönderdiği bir tamimde imtihan- lara haziran nihayetine kadar de - vam edileceğini, bu müddet zarfında salâkadarların imtihan olmak için Türkofise müracaatlarını bildirmiş - tir. Esnaf Bankası umumi heyeti toplanıyor Esnaf Bankası umumi heyeti 11 Temmuzda toplanacaktır. Bu toplan- tıda, tasfiye işleri için yeni bir tas- fiye heyeti seçimi yapılacak, bu su- retle tasfiye işinin uzamaması te - min edilecektir. Bunlarm yalnız kireç, taş, kiremit, tuğla ve isçiliği için 268,430 lira ay- rılmıştır.