25 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
5 GÜNAŞIRI Mehmet Akif Geçenlerde bir Hint racasının İstanbula gelişine sütunlar ayıran mes- lektaşlar, Çanakkale şehitlerini ve İstiklâl marşını yazan bü rinin gurbetten dönüşünü biraz geç üyük Türk şa- haber aldılar. Zümrüt ve yakut me- raklısı racanm serveti galiba, dilimize o zümrütlerden daha İyi yontul- muş ve daha kıymetli eserler veren şairin san'atinden daha cazibeli gö- ründü, Mehmet Akif, Şişlide bir hastanenin sessiz bir köşesinde yarı unutul - muş yatıyor. Düşüncesi, itikadı ne şekilde olursa olsun Türk şirini onun kadar İleri götüren hir adam bizim için dalma yepyeni olmak lâzimgelir. bir kül halinde (ebediyet) olarak düşünülür. Hattâ vatan hudutları bile yoktur. Sesleri bir memleketin sınırlarından kavsi kuzehler büyüklüğün- de dairelerle dalgalanarak bütün insaniyetin ufuklarını sarar. Onlar, kendi milletinin olduğu kadar herkesin ve herkes onlarındır. Vâkıa, Mehmet Akifin tam bu kıratta bir şair olduğunu iddia etmiyo- rum, Fakat Türk edebiyatına hakiki erkek sesini o getirdi. Dar bir kafes içinde hülyalarını şakıyan Türk şiiri, hayatin sesini onun feryatlarile bi- ze duyurdu Alev gibi gini ilk defa e gösterdi. çırpınan bir kalbin içinden geçerek fikrin nasıl şiir olabilece- a Kn A e ŞE ee bene EE nun kurtuluşunu istedi. Büyük şair, Bu dun müstecap olmuştur! köşesinde rahat uyusun, Orhan SEYFİ Si | Şimdi..: Paris-Soir yazıyor: “Ölümünün arifesinde, can çekiş- tiği odada, Maksim Gotki Stalin'in ziyaretini kabul etti. “Herkes, dikkatli bir kızıl nöbet- çi tarafından uzaklaştırıldı. Hasta- bakıcı bile hastanm baş ucundan ay- rılmak mecburiyetinde kaldı. “Yirmi dakika, Rusyanm hâkimi ile halkm geniş sefaletini dillendir. miş olan dâhi muharrir tamamile yalnız kaldılar. “Ne konuştular? Karşılıklı hangi sırlar söyleşildi? Biri ölmemezliğin “kenarında, öteki iktidarm tepesinde olan bu iki eski cezalı adam nasıl bir veda kelimesile biribirinden ay- rıldılar? “Bunu hiçbir zaman bilmiyeceğiz, Çünkü Stal odadan çıkarken bir tek kelime söylemedi. “Daha sonra, Gorki'nin ölümünü | öğrenince sadece mırıldandı: “— Şimdi, Rusya daha az büyük-| tür. Gorkinin evlâtlığı Fransanın Fastaki Lejyan Btran- Jer zabitleri arasında Pegkof ismin- | de biri varmış, Peşkof, meşhur Gorki'nin soy adı. dır. Acaba zabit Peşkof'un Rüs mu- barrirle alâkası nedir? Yirmi beş sene evvel Gorki bir polis karakolunda, gizli vesikalar taşıdığı için tevkif edilmiş bir deli- kanlıya rastlamış ve sorgu sirasın. da delikanimın kendisini ele verecek er yırtarak yuttuğunu gör - müş. Gorki bu gence alâka göstermiş ve onu evlât edinmiş. Babalığınm 8oy adımı kendine ad yapan delikan- h kurtulur Okyrtulmaz Lejyon Bt ranjer'e yazılmış, Tesadüf mü? i İngilterede bulunan Haile Selâsle son günlerde fena bir haber almış. Menküp İmparatoru omüteessir eden haber şudur: İmparatorun son zamanlara kadar yanından ayırmadığı, fakat Habeşis- tandan ayrıldıktan sonra Kudüsteki malikânesinde bıraktığı ufak ve be- yaz köpeğini bir otomobil çiğniye - rek öldürmüştür. Işin tuhaf tarafı, köpeği çiğniyen otomobilin bir Italyan arabası, oto- mobili kullananın da bir Italyan ol- masıdır. Tramvay yarenliklerinden i, boşanmala. rını yakından takip ettiği anlaşılan “986 model Holivut marka' bir genç, dün tramvayda arkadaşına anlatı - yardu: — Bugün gelen Avrupa gazetele- rinde gördüm: Tauber, Londra ak- trislerinden Diana ile evlenmiş. Öteki pek ayni markadan değildi. Alay etti: — Çok memnun oldum. Şarkicı ile oyuncu: Biri söyler, öteki oynar. Bundan uygun evlenme olamaz. Bir “Holivut marka” içerledi. Fakat Içerlediğini belli etmemek için kay- tan bıyıklı dudağım rsrrdı. Nİ 5 Bilginizi Yoklayınız 24 lan romancı kimdir? — daponlarım ilk Mikadosu kim- dir, isminin manası nedir ve bu adı ne zaman almıştır? — Amerika Birleşik Hükümetleri istiklâlisini kuran OVaşingten hangi millettendir? — Orhon kitabelerini kimler bul- muştur? Dünkü soruların cevapları 8 — Posta yubu koleksiyonu han- gi tarihte başlamıştır ve ilk koleksi- yoncular kimlerdir? © — 1846 da İngilterede kullanıl duvarları kâğıtlarlardı. Koleksiyon | | merakı yine ingiltere ve 1855 te mek | tepliler arasında başlamıştır. $ — Ilk pul gazetesi hangisidir ve | nerede neşredilmiştir? | — 1862 kânunsevvelinde Liver- / pul'da neşredilen “The Stamp Collec- tor's Revlev and Monthly Advertiser” mecmuasıdır. S — Dünyanen ilk pul cemiyeti nerede kurulmuştur? C — 1865 te Pariste kurulam (So- elâtö e bu yoldaki ilk ku- ln — Britiş Müzenmdaki yel ko - Mi yeni kim hediye etmiştir? C — ingiliz siylavlarından Taplinç 8 — Dünyanın en pahalı iki pulu hangisidir? € — Moris adasınm “Post-office,, yazılı ve 1874 de çıkarılmış bir ve iki penilik pulları, enne ineneinenendnenni Briç köşesi Dünkü meselenin halli de —— Eİ 1 — (S) koz dokuzlusunu oynar ve rua ile karşiya geçer. 2 — Karşıdan karo damını oynar ve (E) ruayı koymazsa empas ya- par, koyarsa as ile alır, 3 — (8) empastan veya as İle a)- dıktan sonra ikinci sağlam karosu- nu çeker. 4 — (S8) koz asını çeker ve hasim- lardaki son kozu düşürür. 5 — (8) ufak karo oynıyarak eli (E) ye verir. 6 — (E) sağlam karosunu alır. 1,8 — (B) artık kör oynamak ve — | birini tediye edeceklerdir. Diğer dört | “son mühlet bitiyor - muştur. Bu itibarla mektep ancak a Şar Eksperlerin imtihanına | SEHİRDE OLANLAR Ruhsatiye işi Şimdilik harcın yalnız dörtte biri ödenecek Yeni bina tahriri yapılan kazala daki dükkünlardan pazar günleri çık kalmaya mecbur olanların beledi- yeden alacakları ruhsatiyeye ait harç meselesi yeni bir safhaya gif - miştir, Bu gibi kazalardaki yerler - | den buharç evvelce tanzim edilen talimatname dahilinde tahsile devam edildiği takdirde alâkadarların hak- k karşısında “kalacakları beledi- ce de anlaşılmıştır. Bunun üzerine, artık hiç bir itiraz kabul edilmemek | şartile bu buşusta son kazar veril - miştir. Bu karara göre, rubsatiye hartları miöselesi Şehir Meclisinin İkinciteşrin içtimamın ilk celsesinde | yeniden müzakere ve tesbit edilecek- tir, Ancak o zamana kadar yeni ruh satiye almadan açık kalmanın imkâ- nı olmadığınından alâkadarlar şimdi lik ruhsatiye harcı tutarının dörtte te üçlü Teşrinisaninin haftasına dar talep ve tahsil edilmiyecek, Mec lisin vereceği karara göre o zaman mahsup muamelesi yapılacaktır. Ye- ni ruhsatiye alma müddeti evvelce de yazdığımız gibi bu ay sonuna ka» dar uzatılmıştır. Belediyede Otobüs muayenesi için Motörlü kara nakil vasıtalarının yıllık fenni muayenelerine devam €- dilmektedir. Daimi encümen tara - fından hazırlatılmış olan bir talimat | nameye göre, otoblis ve otomobille- rin sıra İle muayeneye gelmeleri ve ilk muayeneye gelenlerde bazı eksik likler görülürse alâkadarların der - hal bunları tamamlayıp tekrar mua- yene heyetlerine müracaat eylemele- ri lâzımdır. Halbuki şehir dahilinde | işleyen otobüslerden bir kısmı mu- ayeneye gelmiş, bunlarm da ekserisi bozuk çıkmıştır. Bunu gören diğer otobüslerden hiçbiri hâlâ muüyeneye gitmemiştir.| Bunun Üzerine belediye | hiç muayeneye gelmeyen otobüsler. | le bir defa muayeneye gelip te nok- sanları görülen ve bunları ikmal et melerine taliken muayene etiketi ve- rilmiyen otokislerin muayeneye ge- tirilmeleri için son bir mühlet ver- miştir. Bu mühlet bu akşam bitecek ve yarından itibaren muayenesiz O - lan otobüslerin işletme ruhsatiyeleri | bir daha verilmemek üzere istirdat edilecektir. ye halkın bu gibi şikâyetlerini esas itibarile haklı bulmakat ise de bu #- hırların başka yere nakli için şimdi- lik karar vermeğe imkân yoktur. An cak bu gibi ahırların sahiplerinin temizliğe azami derecede riayet et- meleri ve ahır dışma pislik atmama- arı alâkadarlara bildirilmiştir. * Yeni belediye bütçesi henüz Da- hiliye Vekâletince tasdik edilmediği cihetle itfaiye mektebi inşaatı dur - eyiği sonunda açılabilecektir. * Haftada bir Beşiktaşta Köyiçin- de kurulmakta olan pazar Tramvay caddesine kadar dayanmakta ve 0- radan halk ve nakil vasıtalarınm gec melerini » zorlamaktadır. Beşiktaş kaymakamlığı, pazar yerinin köyiçin den İhlamura giden caddeye doğru biraz ileride kurulması işini tetkike başlamıştır. bugün başlanıyor Bugün İnhisarlar Umum Müdürlü günde eksperlerin imtihanlarına baş Ianacaktır. İmtihanları yapacak he- yet, Türkofis İstanbul şubesi müdü- rü Mahmut, tütüncülük raportörü Mümtazla, Ticaret odasmdan Ka - valalı Hüseyin, ve İnhisarlar idare- sinde iki müdürden mürekkeptir. İm tihanlara iştirak edecek eksperlerin mikdart üç yüzü bulmaktadır. İmti- hanlarda, en evvel, tütüncülük hak- kında nazari malümat sorulacak, bun bu suretle (S) in çatalına düşmek mecburiyetindedir. TAN Hava servisleri Üç gün evvel tanıdığımız bir zat Haziranın 23 ü için bir Ankara bi- leti almış. Hareket saatinde gitmiş, tayyareye binmiş. Tayyare hareket etmeden evvel memurlar gelip elin- de bileti bulunan ve mühim bir işi olduğu için Ankaraya tayyare ile gitmeye mecbur olan yolcuyu: — Avdet edecek başka yolcu var. O gidecek. Siz ininiz! demişler ve indirmişler, Bir servisin, hele propaganda « | dilmek için mek verilen böyle bir hattın yolculara bu tarzda muamele edilmekle (takviye edilemiyeceği şüphesizdir. Gerçi avdet edecek yolcuların gerlerine karşı rüçhan hakkı var- sa da bunun bilet satan gişelerde bilinmesi icap etmez mi? Emin olma dıkça bilet vermemek hem servisin ciddiyeti noktasından, hem de iş sa hibinin yolundan kalmaması cihetin den lüzumlu değil midir? Umuye- ruz hi daha başlangıçta olduğu için bu çeşit bazı aksaklıklar gösteren hava servisi yakında daha mükem- mel işlemeye başlar. Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? DA LL KUÇUK HABERLER * Prens Şalen dün gitti — Birkaç gündenberi şehrimizde bulunan Suri» ye adiiyesi erkânından Prens Şâlen, dün, Toros ekspresile Halebe gitmiş tir, * Akayda yaz tarifeleri — Akay vapurlarında yaz tarifesine bir tem- muzdan itibaren başlanacaktır. * Sipahi Ocağında müsabakalar — Sipahi Ocağı tarafından tertip edi - len konkur hipikler, 28 hâziran ve 5 temmuzda Harbiyede Sipahi Ocağı meydanlığmda yapılacaktır. * Anneler birliği toplandı — An - neler birliği idare heyeti dün bir top lantı" yapmıştır. Birlik yakında hir deniz gezintisi tertip edecektir. * Ecza kodeks komisyonu — Türk ecza kodeks komisyonu, dün de sıh- hiye müdürlüğünde toplanarak me- saisine devam etmiştir. * Beşiktaşta kaymakamlık bina » si — Belediye ve nüfus dairelerini de içine alan Beşiktaş kaymakamlığı bi nası, eski olmakla beraber bulunduğu mevki itibarile iyi bir yerde değil « dir. Binanın önünde ve yanmda bu - lunan odun depoları boşaltılarak bü çirkinlik giderilecektir. İleride, büt- çe vaziyeti müsait olunca da, yeni bir kaymakamlık binası yapılacak - tır. İtfaiye kongresi Viyanada toplanan beynelmilel it- faiye kongresine Istanbul belediyesi namina İştirak etmişolan İtfaiye müdürü İhsan dün şehrimize dön - müştür. İhsan kongrede gördükleri» ae ait raporunu hazırlamaktadır. leri orada yapılacak ve orta Anado dan sonra depolarda pratik olarak imtihanlara devam edilecektir. ha gelecektir. Ne dersiniz ? J cutlar tesbit olunmakta, Maarifte hazırlık Mektep. ihtiyacı için yeni tedbirler alınıyor Maarif Vekâleti orta tedrisat u - mum müdürü Avni dün, “Maarifâ gelerek tetkizata başlamıştır. Avni, ilk mekteplerde mezuniyet imtihan- ları bittiği cihetle şehrimizin gelecek tedris yılımdaki orta mektep vaziye- tl hakkında etütler yapmaktadır. Bu arada mezunların mikdarları ile mev ştmatki orta mektep biuslarile şube ve smıf mevcutları katştlaştırıdmaktadır. Bu tetkikat neticesinde evvelâ yeniden kaç edilecek ve bunlardan “bir kısmınm mevcut mekteplere yeni şubeler ilâ- vesile kapatılması ciheti araştırıla - caktır. Bundan sonra, Maarif idare- sincce yeniden açılması kat'i olarek kararlaştırılan dört yeni orta mek- tebe dağıtılacak talebe ayrılacak, da ha sonra geriye kalan talebenin mik darına göre kat'i hüküm verilecek - tir. Eğer bu ayrılmalardan sonra or- ta mektebe devamı lâzım talebe mik darı fazla olursa çift tedrisat usu- lü kabul edilecek ve yeni şubeler te- sisinden vazgeçilecektir. Maamafih, kat'i hükümler, bu tetkikat bittik - ten ve neticeleri Maarif Vekilinc irah edildikten sonra verilecektir. Dün, bu maksatla biri Maarifte, di- geri 44 üncü ilkmektepte olmak üze- re Avninin başkanlığında iki içtima Sınıf tesis olunabileceği tesbit | İYİ Suriye ve Fransızlar Pilistinde çıkan o İsyandan sonra Suriyede de birkaç ayaklanma hâd'- sesinin belirmesi Arap milliyetper - verlerinin istiklâl gayelerini tahakkrk ettirmek için Ayrupanım karışık va- ziyetinden İstifade etmek İstedikle - rini göşleriyor. Filistin Arapları «e nede 60,000 kişiye baliğ olan Yahu - di muhaceretinin durdurulmasını İs. terken Suriyeliler acaha me talepler. de bulunuyorlar? Suriyelilerin Fransız idaresinden şikâyetleri hem ekonomik, hem de siyasidir. Harbiumumi neticesi Osmanlı Im- paratorluğundan ayrılan o Suriye Fransız mandası altma Fransızlar memleketi beş idari bölü. me ayrılırlar: Bir milyon nüfuslu İLübnan Cümihuriyeti, 1,750,000 nü - faslu Suriye, 300,000 nüfuslu Latak ya, Cenupta küçük Cebeldrüse, ve şimalde Antakya.. Fransız sümürge bakanlığı Suriyeyi bu taksimata üğ- ratmakla idareyi my ümit ediyordu. Nitekim de sonra yedi sekiz sene bu taksimat beklenilen neticeyi verdi. Fakat bun dan sonra Arap nasyoı uyan. mağa başladı. Araplar memleketin böyle parça parca ayrılmış olmasın. daki fenalığı sezdiler. Bilhassa İngil terenin Iraka muhtariyet vermesi, ve Bağdatta büyük bir Arap devleti kurulması Suriyeli milliyetperverleri tahrik etti, Müttehit bir Suriye Cüm huriyetinin tesisi için “itikat ve İs» tiklâl uğurunda,, propagandaları 8 - yaklanmalar başladı. Araplar, “Suri ye bir küldür. Fransızların bir man- yapılmıştır. Maarifte | Üç mıntakada resim sergileri açılıyor Parite açıtücak beynetmist verim | et ve elişi sergisine bizim de iştiraki- miz kararlaştırıldığı için, İlk mektep sergilerindeki eserlerden onar tane- si, mıntaka sergilerinde teşhir edi-| lecektir. Mıntaka sergileri, biri Bey- oğlu, diğeri Kadiköy ve üçüncüsü İs- tanbulda olmak üzere üç tanedir, Bu. Üç sergide teşhir edilecekler ara- smdan da onar tanesi seçilecek, dar ha sonra bu otuz eser bir Şüri tara- fından tetkik edilerek Parise gönde rilecek olanlar ayrılacaktır. * Geçenlerde tedrisatını tatil eden Çarşıkapıdaki Bulgar mektebinin Maarif Vekâletince satım almması ka rarlaştırılmıştı. Bu binada bir orta mektep veya İlk mektep açılması hakkında tetkikata başlanılmıştır. Manmafili bir orta mektep açılacağı zannedilmektedir. * Geçen sene mekteplöre bin ka- dar leyli meccdni talebe almmıştı. Bu yıl bu mikdar bin beş yüze çıka- rilâcaktır. Leyli meccani talebe için açılacak Imtihanlarda vilâyetlerde tahriri yapılacak, imtihan evrakları Nazım vapurile Romanyadan 1800 | sar ve Nazım vaj göçmen gelmiş ve doğruca Tuzlaya |le yapılan mukavele müddeti bitmek gitmişlerdir. Bunların sıhhi muayene | tedir. Mukavele yenilenecektir. Maarif Vekâletince tetkik edilecek - tir. İmtihanları ilk ve orta mekteb- lerden yalnız iyi ve pek iyi derecede mezun olanlar dahil olabileceklerdir. Nakliyat devam ediyor Romanyadan şehrimize | 1800 göçmen daha geldi İl SM Nâzım vapurunun geçen sefer getirdiği göçmenlerTuzlaya sevkedilirken sahip yerleştiril- ray, Hayrebolu ve Malkaradâ 1650 ayrılmış | olması ayrı idari teşkilât, ayrı büt İ çeleri istilzam ettirdiğinden bü tarzı | ie çeki masa layer, ve mia e halkın üstüne yükleniyordu. İda ri taksimler artık tevhit edilmeli, Sa riye müstakil bir devlet olmalı!,, Mamafih Araplarm ekonomik İt razları burada bitmiyordu. “Service des İnterets Communs,, namı alim - daki idare memleketin bütün mali ve iktisadi membalarını kontrol altında bulundurup bilhassa gümrük gelirle rine el koyuyordu. Bu idarenin bütçe sini neşretmemesi Arapları süpieye düşürüyordu. Arap halkından alman beslemek için sarfedildiği söyleniyor du. Ayni zamanda, Arap tacirleri “Ki dükkünlarından,, şikâ » yet ediyorlardı. Bu kooperatifler Fransız resmi erkânma o gümrükten muaf olarak esya satımı için kürul - muşsa da resmi erkânm bütün tanı. dıkları ve tanıdıklarının tanıdıkları İ dün akşam saat 5 da şeiirimize gele İ rek Yeşilköy tayyare stasyonuna EN Sigortacıların imtihanı Ticâret odasmda sigortasılarım imtihanlarına devam edilmektedir. Türkofis alâkadar sigorta şirketleri” ne gönderdiği bir tamimde imtihan- lara haziran nihayetine kadar de » vam edileceğini, bu müddet zarfında |, alâkadarların imtihan olmak için Türkofise müracaatlarmı bildirmiş » tir, Esnaf Bankası umumi heyeti toplanıyor Esnaf Bankası umumi heyeti li Temmuzda toplanacaktır. Bu toplan- ipleri | tıda, tasfiye işleri için yeni bir tas- fiye heyeti seçimi yapılacak, bu su- Tetle tasfiye işinin uzamaması te - min edilecektir. luya sevkedileceklerdir. İki gün son-| mesi işine devam edilmektedir. 'Te- | smmm ra Hisar vapurile iki bin göçmen da | kirdağı, Şarköy, Çorlu, Muratlı, Sa-| Bunlarm yalnız kireç, taş, kiremit, tuğla ve işçiliği için 268,430 bira ay- Romanyadan göçmen nakleden Hilmodern göçmen evi yapılacaktır.| rılmıştır.
