12 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 2 GÜNAŞIRI Medeniyet Beton almlarını bulutlara dayamış — İşte medeniyet!.. apartımanlara bakıyoruz: Parmaklarımızm arasmda bir düğme dönüyor: Amerikanın sesi İstan- bulun kulağında. Tavuk, makine olmuş: durmadan yumurtluyor. Sun'i gübre, en kısır toprağı senede Iki kere doğurtmağa başladı.. Yağ, koyunun ve ineğin memesindeki eiite muhtaç değil. Asrm zekâsı, onu, ottan ve yapraktan sağıyor.. Insan, Toprak altında köstebek, deniz dibinde balık, bulut Üstünde kuş- tur. — İşte medeniyeti. Fakat, medeniyetin kurduğu kat kat apartmanların loş salonlarında dolaşmız: Eski tahta evlerin, aksakallı, dik vücutlu, sağlam yapılı ihti yarları yerine, kırk yaşımda damarlarından hayat usaresi çekilmiş genç- ler göreceksiniz. Medeniyet dünyasında: Pencerenin ufku bir başka peneeredir.. Güneş, fabrika bacalarının siyah dumanı altında unutuldu! Radyo dalgaları, kulağımıza verdiği zevkin ücertini sinirlerimizden ko- yarıyor! Tavuğun sıcak altını, eski yüksek âyarmı çoktan kaybetmiş! Toprağın yılda iki kere verdiği bereketli mahsul, yılda bir verdiği be- Teketsiz mahsulün yarı kuvvetinde! Vejetalinde, yağın hassası değil, hai tırası var! Ve yer yüzünde yaşamak için kurulmuş İnsan makinesi, bulutların ara» sında uçmayı, denizlerin dibinde yüzmeyi, toprakların altında dolaşmayı Kaçırmak istemedik Italya nekadar zamandanberi “zec- fi tedbirler kaldırılmazsa Milletler Cemiyetinden çekilirim"' diyordu. Fa- kat bu söyleniş pek resmi değildi. Ni- hayet bu söz Italya sefiri Grandinin ağzında hayli resmileşti. Habeşistanı almiş ve bu cihetten emeline varmış olan İtalyanm “zecri tedbirler kaldı- rılmazsa Milletler Cemiyetinden çeki- leceğini söylemesi, , Jâyikile tatbik 6- dilmediği halde bile “zecri tedbir ler, kendisini sıktığını ve üzdüğü. nü gösterir. Diğer taraftan Mareşal Badoğllo - nun bir Fransiz gazetesine verdiği be yanattan öğreniyoruz ki: “Italyan « lar için ilk iş Habeş halkı allâhların, dan tecrit etmektir Ye teskin eserine, YMalyaya karşi mukavemetin temer- küz etmekte olduğu Şoa vilâyelinden başlanacaktır.,, Şu halde Habeşistan da mukavemet tamamile kırılmamış» tır ve İtalyanın bir milyon Habeş 25- 'kerini silâhlandırma projesinden evvel mukavemeti kırması ve silâhları al - ması lâzımdır. Demek ki, bu nokta - dan da Italya pek ferahlık içinde de- ğildir. Üçüncü bir roktada Vaşingtondan gelen gu haberdir: “Italya sefiri, ha - riciye nezaretine bir nota tevdi ede- rek Italyanm bu sefer de umumi harp te yapmış olduğu borcun 15 haziran taksitini ödeyemiyeceğini bildirmiş - tir,. Bu da, Habeş seferi dolayısile paraca ağır fedakârlıklarda bulunan Ialyanm para cihetinden de sıkıldığı nr, yahutta ilerisini düşünerek kendi- #ini sıktığını gösterir. Kısacası, Habeşistan: kaybetmiş 0- lan İngilterenin sessiz durmasma rağmen, İtalya, Habeş harbinin âki- betlerinden müteessir olmuş görün - mekteğir, # DE LL Bilginizi Yoklayınız Sorular Port Sait ismi nereden gelir? — Samson ve Dalila operası kimin- dir | — Santiago şehri nerededir? | — Zühal'in güneşin etrafında dev- ri nekadar sürer? — Şopenhaner kimdir? Dünkü soruların cevapları 8 — Ironın büyüklüğü ve nüfusu ne kadardır ? C — 1615000 kilometro murabba: arazide dokuz milyon nüfus, $ — Vilhelm Radlof kimdir TTü MEET a EMEK İES de bulunan ve birçok eserler “yazan! Alman dil âlimi, $ — “Ramolina,, balık mıdır, çi- | çek madır, meyva mıdır? C — Hiçbirisi değildir, sadece Na - polyon Bonapartın anasıdır. 8 — Viktor Hugo'nun “Güneş ışık- ları bulaşmış” bir paletle çalıştığını söylediği ressam kimdir? C — Meşhur Holândalı ressam Rambrandt. $ — On dokuzuncu asırda Avrupa bankerlerinin en sengin ve en kud- retlileri hangi aildendir ? © — Roçild ailesinden , ML yasi haber ve düşüncelerle -tabif- hiç bir alâkası yok ama, hikâye o kadar güzel ki, o siyasi satırları münasip bir yerinde kesip bu hikâyeyi yaz - maktan kendimizi alamadık. Bilmiyen var mı? Haile Selâsie'nin küçük kızı bir İn- giliz gazetesinin muhabirine demiş ki: — Kadınlık harbin dehşetini anla- Biz bu satırları yazarken matbaa -|ymcaya kadar söyliyeceğim. Evet, daki arkadaşlardan biri yanındakile- re şu hikâyeyi anlatıyordu: Şehrin ileri gelenlerinden birine ti- marhaneyi gezdiriyorlarmış. Şehrin ileri geleni, her hasta hakkında uzun uzadıya malümat alıyormuş. Bir odaya girmişler. İskemleye o - turmuş bir adam, kucağına aldığı ma vi gözlü, kumral saçlı, pembe yahak- Ir, ipek elbiseli kocaman bir bebeğin | bir taraftan saçlarını okgıyor, bir ta- raftan da sessiz sessiz ağlıyormuş. Şehrin ileri geleni nöbetçi doktor - dan malümat istemiş: -—- Bu adam bir kadm seviyormuş. Fakat bir gün sevgilisini elinden ka- çırımış ve kadın başka birisile evlen- miş. Sevgilisinin elinden gittiğini öğ- renince aklımı oynatmış. Kucağında- ki bebeği sevgilisi zannediyor ve öl- müş farzederek okşayıp okşayıp ağ- hıyor. Odaları geze geze başka bir odaya gelmişler. Bu odada da bir adamca - ğız durup durup kafasmı duvara vu - ruyormuş. Şehrin ileri geleni nöbetçi doktor - dan malümat istemiş: — Hani üç numaralı odada sevgi- Esini elinden kaçırmış bebekli adam görmüştünüz... — Evet? — İşte bu ikide birde kafasını du- vara vuran adam, o kaçan sevgili ile evlenmiş, Bu hikâyenin, daha yukarıdaki si- benim gözlerimle gördüğüm dehşeti bütün kânat idrak edinceye kadar hi- tap edeceğim. Tilkinin biri, ağzımda bir peynir par çasile bir ağacm dalında tüneyen bir karga görmüş ve hemen ağacm altr. na gitmiş: — Sevimli karga, kimbilir ne gü - zel sesin vardır, hele bir kerecik öt te o güzel sesini işiteyim! Karga peyniri hemen bacaklarınm arasına kıstırmış ve ötmeğe başla - miş. Tilki afallamış: — Vay kâfir vay! Demek sen “til ki ile karganm hikâyesini biliyor - sun ba? A Prenses, b senin “harbin dehşe- ti,, hikâyesini yen var mı? Yok. tur, yoktur ama yine de harbederler.. Dünya böyle kurulmuş ve insanlar böyle yaratılmış, ne yapalım! Maarifte Köy mekteplerinde ıslahat yapılacak Köy mekteplerinde esaslı ıslahat yapilmasma karar verilmiştir. İlk iş olarak köy mekteplerindeki sinif a- detleri imkân nisbetinde çoğaltıla - cak, muallimsiz köylere muallim te- min edilecek, dershanelerden köylü. lerin de istifade edebilmeleri ciheti- | Pazar tatili Dükkân sahiplerinin belediyeye müracaati Kanunen pazar günleri açık kal. mak salâhiyetini haiz olan yerlerin #abipleri belediyeden birer ruhsati- ye almaya mecburdur. Bu ruhsatiye harçları, belediye vergi ve'resimleri kanununa göre ve bulundukları ma- hallerin gayri safi iratlarmm yüzde onu nisbetindedir, Fakat, evvelce de yazdığımız gibi yeni emlâk tahriri yapılan kazalarda bulunan ve ruh- satiye almaya mecbur olanlar beledi- yeye kırk voya elli lira gibi mühim bir para ödemek mecburiyetindedir- ler. İşin en dikkate şayan tarafı da İradı gayri safilere güre alınması İ- | cap eden ruhsatiye resmi elli liradan fazla tutarsa yine elli lira alınacak» tır. Bu hal ruhsatiye alması mecbu- ri olan bütün müessese ve dilkkân sahiplerinin itirazlarını mucip olmak tadır. Bunlar, aralarmdan bir heyet seçerek dün belediyeye göndermiş » ler ve ruhsatiye harcının bu şekilde | | i / almmasına devam edilecek olursa müştereken pazar günleri tatil yap- maya mecbur kalacaklarını bildir - mişlerdir. Belediye, bu resmin bu şe- kilde tahsil edilmesinin bir kanun me selesi olduğ! bunun tadili ise Ka- mutay ve Meclisi umumi kararları- na müallâk olduğunu ileri sürerek resimlerde te t İcrasının müm - kin olmadığını bildirmiştir. Bunun üzerine heyet, kanunda muktezi ta- dilâtın yapılmasına kadar hiç olmaz- | sa ruhsatiye haremm alelhesap ve eski formül üzerinden almmasımı ile- ri sürmlüşlerdir. Belediye, pazar gün- leri behemehal açık kalmaları icap eden yerlerin. kapalı kalmayı tercih ederek halkı müşkül mevkide bırak- maları ihtimalini gözönünde tutarak bu teklifi birden bire reddetmemiş- tir. Belediye bu mesele hakkmda etüt yapacak ve alâkadarlarla tema- sa geçecektir. hapse mahküm oldu Bundan bir hafta kadar evvel, İc- ra dairesi koridorlarında bir yanke- sieilik vakası olmuştur. İcrada işini | takip etmeğe gelen muallim Cavidin | cebinden 129 kuruş parasını çalan Sabri isminde bir yankesici dün Sul- tenahmet Birinci sulh ceza mahke- mesinde muhakeme edilmiştir. Mah- | keme, suçu sabit görerek kendisini 9 ay hapse, 9 ay emniyet mezareti| altında bulunmağa ve 850 kuruş mu- hakeme masrafı ödemeğe mahküm etmiştir. * Galatada, Sen Benua kilisesi rahibelerinden Mak Florans'a ait em lâkin tasarrufu ve satılmasma dair Beyoğlu Dördüncü Noterliğinden &- Immış olan vekâletnameyi tahrif e- derek Beyoğlunda bir evin satışı üze“ rinde sahtekârlıklar yapmaktan suç- lu Hikmet Emin, Yusuf Cemil, Niko, Süleyman, Muharrem ve Beyoğlu Al tıncı Noteri Hasan Hüsnü ile dakti- lo Aliyenin dün Ağırcezada duruş- malarma devam edilmiştir. Müddei- umumi muavini Kâşif, suçlulardan Nikonun sahtekârlıkla alâkası olma- dığmdan beraetini ve diğer suçlula- rın suçlarınm derecesine göre ceZâ- landırılmasmı istemiştir. Mahkeme, karar vermek Üzere başka güne br- rakılmıştır. * Çarşı içinde Abraham isminde birini makasla yaralamaktan suçlu Artakinin duruşması dün ikinci sulh cezada yapılmış, Artaki 20 lira para cezası ödemeğe mahküm edilmiştir, Bu işte şahit olarak dinlenilen Jirayr ile Karniğin ifadeleri biribirini tut- madığndan her ikisi hakkında da kanuni takibat yapılmasma karar verilmiştir. e — ni mmm ne gidilecektir. * İlk mekteplerde kayıt ve kabul muamelesi 20 Ağustosta başlayacak, 1 Eylülde nihayet bulacak ve ikmal imtihanları 18 Eylülde yapılacaktır. * Dün Maarif Müdürlüğünde bir toplantı yapılmış, tatilde munllim- ler için açılacak kurslar hakkında kat'i kararlar verilmiştir. Bu karar- lara göre kadm muallimler için ev Jarı küşâdı muvafık görülmüştür. TAN İ ŞEHİRDE OLANLAR Jile bulunacaklardır. Ne dersiniz ? Gösteriş lâzım ! Dün bu slitunlarda seyrüisefer men- supları gibi halkın ve yabancıların gözü önlinde hükümet otoritesi üni -| formasını taşıyan memüarlârm gös-| terişli, mütenasip ve güzel adamlar- dan seçilmesi fikrini ileri sürmüştük. (Haber) arkadaşımız dünkü nüs- basında bu yazımızı aynen naklet - mekle beraber başıma da “acaip fık - ra, demekten kendini alamamıştır. Bizim kadar (Haber) de bilir ki; hükümetler bazı hizmet sınıflarma adam seçerken (fizik )yani bedeni sart lar da arar, Meselâ bizde kültür vekâ- leti tamim tamim üstüne göndererek mekteplerde ârızni bedeniyesi olan hoca kullanılmamasını ister, Askeri mekteplere talebe kaydedilirken gös- terişlileri seçilir, Bir yere bir askeri milfreze gönderilirken ekseri baş man galardan asker seçilir. Bütün bunları Haber de bilirken bizim yazımıza “a- <aip,, demesi biraz acaip değil midir?. Kaldı ki, bizim bilhassa tasrih ettiği- miz seyrüsefer memurları arasında bir tane şaşı, bir tane tombul, bir ta-! ne kisa boylusu vardır. Evvelce bir de sarı gözlüklü zenci görtirdik. Şim- di o kayboldu. Şaşılık, şişmanlık, boy kısalığı koyu renklilik ayıp değildir. Fakat her yerde böyle hizmetlere gii- zel adamları koyarlar, Bütün dünya- v Ki güzel adamlardan seçildi- gibi, Bizm de kaygrumuz böyle hizmet - lere adam alınırken yâr ve âğyara karşı Türk ırkının güzelliğini göstere- bilecek nimuneler seçilmesidir. Bu - nun neresi acayi; Biz böyle düşünüyoruz. Siz ne dersiniz ? | KUÇUK HABERLER | * Japon elçisi geliyor — Ankâranm Jajon büyük elçisi Toguzava, pazar - tesi günü ehrimize gelecektir. * Polis kiyafet nizamnamesi b Kl de giyeceklerdir. Ancak onlar, resmi günlerde ve toplantılarda bu elbise * Müzeler müdürü Ankaraya git - ti -— Müzeler müdürü Aziz, bu sene Istanbulda açılacak yeni salonlar et- rafında izahat vermek üzere Ankara ya gitmitir. * Beyoğlu Halkevinde toplantı — Beyoğlu Halkevi, âzalarmın görüşüp tanışmaları için bugün saat 18 den 20 ye kadar bir danslı çay verilecek- tir. Yeni azalar da biribirilerine tanış- tırılacaktır. * Evkaf idaresine ait binalar — Ca mi, mescit ve saire gibi evkafa alt yerlerin işgal ve tahrip ettirilmemesi Hindli misafir Drampur mihracesi bu sabah geliyor Hindistanm oDarampur eyâleti mihiracesi Sir Şimânlal Setalvad, bu sabah saat 8'de, İsveç bandıralı “Nordiand” vapurile şehrimize gele- cektir, aMiyetinde yirmi kişi bulunan Mihraceye, husus! kâtibi ve doktoru da refakat etmektedir. Prensler ve üksek siyasi şahsiyetler için hususi surette tefriş edilmiş olan Pefnpalas otelinin birinci katı tamamen Mihra- in kiralanmıştır. On gün kadar şehrimizde kalacak “olan Mihrace, İstahbülun tarihi âbidelerini ve te-| naşaya değer yerlerini gezecektir. Şimanlal Setalvad'ın Londrada kulunan bazt dostlarının, kendisi ile görüşmek üzere şehrimize gelecekle- ri haber verilmektedir. Esnaf cemiyetleri Ticaret odası idare heyeti Esnaf Çemiyetlerinin bir elden idaresi için tetkikstma devam etmektedir. Bu tetkikat bittiktensonra yeniden ba- zı esnaf cemiyetleri birleştirilecek- tir. Vilâyette Mülhakata mebzul yağmurlar yağıyor Yağmur vaziyeti hakkında mülha- kattan Vilâyet Ziraat Müdürlüğüne malümat gelmektedir. Her tarafa mebzulen ve kâfi derecede yağmur yağmıştır. Şimdiye kadar yağan yağ murlar bilhassa mısır mahsulü için çok faydalı İ yağarsa bazı mahsulâtm çürümesi endişesi vardır. olmuştur. Daha fazla * Koraları ecnebi tabiiyetinde o- lan Türk tebaası kadmlarm kocala- rmm isimlerini soyadı olarak nüfu- sa kaydettirebilecekleri alâkadaria - e delen bir müdü- | Miği rün tayin edilmesi vilâyet, Dabili- ye Vekâletinden istemiştir. varsa bunların derhal tahliye ettiri lerek neticesinin günü gününe dahili- ye vekâletine bildirilmesi lüzumu alâ- 'kadarlara tamim edilmiştir. * Dün 200 seyyah geldi — Bulgar bandıralı Çar Ferdinant vapurile li - manımıza iki yüz seyyah gelmiştir. Bunlar şehrimizde üç gün kadar ka- lacaklardır. * Köstenceden gelecek göçmenler— Hisar vapuru, Romanyadaki göç - menlerden bir parti daha getirmek üzere dün Köstenceye hareket etmiş- ve elyevm işgal edilmiş olan yerler tir. 12 6-90r | MERE ingiltere - Fransa karşısında: İtalya Halyanmn Habeşistana o taarruzun- dan ve Roma ile Cenevre arasmda bir ihtilâf doğduğu tarihtenberi Italya - nm Uluslar Kurumundan çekilmek ü- zere olduğu devamlı bir şayia haline geldi. Zeeri tedbirlerin tatbikinden sonra bile tahakkuk etmiyen bu $a- yia bugün yine arsmlusal haberler meyanmda ehemmiyetle kaydediliyor. Londradaki İtalyan sefiri Grandinin İngiliz hariciye müsteşarı Vansittar- tt ziyaret ederek, ay nihayetinde zecri tedbirler kaldırılmadığı takdir. de İtalyanın Uluslar Kurumunu kat- iyyetle terkedeceğini bildirmiş olduğu söyleniyor. Yeni Fransız kabinesi mevkii ikti - dara geldiği gündenberi muhtelif ve- silelerle İngiltere ile daha sıkı bir teş rikl mesai taraftarı olduğunu ispat etmiş bulunuyor. İngiltere ise zecri tedbirlerin devamma taraftar görün- düğünden Paris ile Londra arasmda» ki ba elbirliği Romada zaruri olarak Italya aleyhine bir cereyan olarak ka bul ediliyor. Çünkü Mussolini bugün gerek zeeri tedbirler - gerekse masarifatı dolayısiyle sarsılan İtal « yan “maliyesinin vaziyetini | düzelt - mek ve Avrupadaki durumunu tak « viye etmek için zeeri tedbirlerin der- hal kaldırılmasmı elzem görmekte - dir, Şimdi yeni Fransız - İngiliz tesriki mesaisi dolayısiyle bu gayenin istih- salinde bir engel sezince bu engeli ber taraf etmek için kurum toplantısın - dan evel müthiş bir diplomatik faali yete geçmiş bulunuyor. Asamblenin zecri tedbirler hak- kındaki kararını Eylüle talik etmesi İhtimali karşısmda tedbirlere devam edildiği takdirde Italyanm kurumdan çekileceği bildirilerek böyle bir tehir kararmdan vaz geçilmesi icap ettiği ortaya atılıyor. Çünkü bugün we Fransa ne de Ingiltere, İtalyanın Ce- nevreden çekilmesini ârzu etmekte » dir. Fransa statükonun muhafazası - çin elzem gördüğü kurum makinası - nm zaiflamasından korktuğu için, İn- kiltere ise Cenevreyi dünya sulhünln idamesinde büytk rolü oyniyan kuv « vet olarak görmek istediği için böyle bir çekilişi hiç te istemiyor, Fakat şarki Afrikadaki İtalyan em Bereli nlyek eterrrannme erimek istediği kolektif emniyet sistemini yi mülâhazası varit olabilir, Ve bu iki devlet bu düşünce ile İtaj - yanm kurumdan çekilme tehdidine kulak asmıyabilirler. İşte böyle bir ihtimal karşısında çaresiz kalmamak için Italya son günlerde büyük ko - Yanu da oynamıya karar vermişe ben ziyor. Yani Italyanm Kurumdan çe- kilmesinin bir Italyan - Alman ya- kmlaşmasına müncer olacağına işaret ediyor. Kurumu terk ile Alman - İtal yan anlaşmasma Avusturya, Maca - ristan, ve Arnavutluğun da girecek - leri söyleniyor. Hattâ Italyan elçisi - nin Berlinde bu hususta görüşmelere başladığı, ve Mussolini ile Şusnizin son görüşmelerinde bu yeni politik Yeni bir müşteri çıktı Liman hanının satışı işi yeniden tehir ediliyo Bir türlü satılumıyan Liman Hanı 921 senesinde 364,000 liraya satm | mecburiyeti yüzünden; pazarlığa he- Eminönlinde man hanmm satış satış bir ay daha tehir edilmiştir. inkişaf karşımda Avusturya duru - munu inceledikleri iddia ediliyor. 1 « talyanm Almanya ile anlaşmaya iyi- ce karar vermiş olduğuna kuvvetli delil olarakta Italyanm senelik aske- ri manevralarını Alman hissiyatını rencide etmemek kaygusu İle Şimal hududunda değil, istisnai olarak ce « nupta yaptığı gösteriliyor. Mamafih, bütün bu şaylaların ihti. yatla kabulü lâzmgeldiğini unutma - mak ve ayni zamanda Berlinin Ro - maya el uzatmaya pek hevesli olma- dığını hatırlamak lâzımdır, Şimdilik Almanya İngiltere ve Fransa, ve Yu- goslâvyayı endişeye düşürmemek is. temektedir. — N.M. Deniz müsteşarı geldi ” Tktısat Vekleti Deniz Müsteşarı Sa dullah Güney, dünkü ekspresle şeh- rimize gelmiştir. Sadullah, Deniz 'Ti- caret Müdürlüğüne ve Deniz Ticaret mektebine giderek bir müddet meş- gul olmuş ve bazı tetkiklerde bulun- muştur. Müsteşar, şehrimizde dört gün kalacak ve Denizyolları idare- sinde, yeni mütehassısın faaliyetile yakmdan alâkadar olacaktır. amaa amaaa reni ticaret odasıdır ve oda 103,500 lira teklif etmiştir. Uç gün evvel uyuşturucu madde » ler inhisarı tarafından satışı idare eden tasfiye heyetine müracaat edil. miş ve eğer İhale bir müddet daha te- hir edilirse pazarlığa iştirak edileceği bildirilmitir, İnhisar idaresi, usule * alt bazı veuameleleri ikmal etmek idaresi kursundan başka daha fay- / işi dün de neticelendirilememiştir. Ve | alınan bu binaya, son zamanlarda an-İmen iştirak edememektedir. Tasfiye dalı kurslar açılması gi erkek mual- İrilen 103,500 liralık kıymet, binanm |cak 132,000 lira kıymet konulmuştur. | heyeti, eğer 120,000 lira verilmezse limler için de ayrı ayrı ihtisas kurs- | değerinden çok eksik görüldüğünden | Halbuki şimdiye kadar satış almak)satışı bir daha tehir etmek kararında” icin müracaat edenlerden en fazla ve-İdır. AM e gec >