4 Haziran 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

ae e Cet A UDN F E e: * : Ça 2 GÜNAŞIRI Tezat Hayatımızın en doğru ifadesi bu: Tezat! Türkiyeye baştan başa bir te- zatlar memleketi denebilir. Düşünüşümüzden yaşayışımıza kadar bir türlü tezaddan kurtulamıyoruz. En büyük şairimiz Abdülhak Hâmidin san'ati bir tezat; en genç şairleri- mizin de san'atle alâkası bir tezat... Aramızda dünle bugün kucakkucağa yaşıyor: İstanbulla Beyoğlu Ka- raköy köprüsiyle elele vermiş bir tezat... Geçen gün bir spor tabiri gözüme ilişti: — Gayri federe kulüpler! deniyor. Arapca (gayr) kelimesile frenkçe (federe) sözünün Fars kaide- sile izafet yapılışmı düşünün. Tam bir tezat değil mi? Hattâ bizzat sporculuğumuz bile bir tezat. Evvelki akşamki maçta bir hamlede Finlandiyalı rakibinin sırtını yere getiren Mersinli Ahmedin bu ye-' nişiyle, takımımızın o yenilişi de bir tezat... Ailelere bakım: Bayanlarmın şıklığı ile kocalarmın züğürtlüğü bir tezat... Evlerimize bakın: Damı akan bir ahşap evde kübik salon takımı bulursu- nuz. İçlerile dışları bir tezat... Sokaklarımıza bakım: Duvar köşelerine pervasızca abdest bozanlara rast gelirsiniz. Fakat soldan yürümek yasaktır: Belediyenin kararile sokakların hali bir tezat... Semtlerimize bakın: Büyükadı izliği İle hangirin apartımanlarile yolları bir tezat. Bo; bir tezat.. Ne var ki tezat olmasın! luğu bir tezat... Ci- güzelliği ile issızlığı B Güzel İstanbulun şu taze, mavi semasiyle, şehrin şu tozlu, kirli Ha kadar hepsi, hepsi tezat! ORHAN SEYFİ Güzel değil mi ? Birkaç vesile ile bu sütunlarda yaz- dığımız gibi, spor seyircisinin, orta- ya attığı bazı tabirler ve âni olarak taktığı isimler şaşılacak kadar güzel ve orijinaldir. Evvelki akşam Taksim stadında Mersinli Ahmet, Finlandiyalı hasmı- nı bir hamlede kapıp yere vurunca bu kırk yedi saniyelik galibiyet kar- şısmda keyfinden havaya fırlayan bir seyirci, yüreğinin tâ dibinden gelen bir sevinçle haykırdı: — Yaşa,.. Yaşşşa be ekspres Ah- met! Ç Bir an içinde —bulunuvermiş bu “Ekspres Ahmet” ismi... Güzel değil mi ? Sporcu millet Bir sporcu iki noktadan muhake- me edilir. Yaptığı spordan... Ve spor terbiyesinden. Daha açık söyliyelim: Her spor yapanda sporcu terbiyesi bulunmaz, fakat her sporcu terbiyesi almış olan kimse -farzedelim- spor yapmasa dahi sporcudur. Sporcu terbiyesini en ileri götür- müş milletler şimal milletleridir ve bunlar arasında F'inlandiyalılar da vardır. Türkiye - Fnlandiya güreşçilerinin ilk müsabakalarınm ertesi günü, Fin- landiyalı misafirlerin dürüst ve temiz | sportmenliğine şahit olduğumuzu bu sütunlarda yazmıştık. İkinci müsaba kalarm yapıldığı gece bunun parlak bir nümunesini daha gördük: Sıra Çoban Mehmedin serbest gü- Teşine gelmişti. Mehmedin hasmı, söy lediklerine göre Finlandiya greko ro- men ikincisi ve serbest şampiyonu idi. Mehmet bir hayli uğraştıktan son- ra hasmınm sırtını yere getirdi. Bu sırtı yere getiriş Finlandiyalı yan ha- keminin önünde oldu. Fakat bunu ne karşıdaki Türk yan hakemi ve ne de Türk orta hakemi gör işlerdi. l! DERİ Bilginizi Yoklayınız — - Sorular — Ömer Hayyam'ın asıl ismi nedir? — Afrikanım bir sokuşile atları, merkepleri, öküzleri, köpekleri öldü- ren sineğinin adı nedir? — “Uyumak!... Nihayet uyuyaca- ğım,, diye bağırarak ölen şair kimdir? —L1747 yılmm 20 Haziranmda kat T M 4-60-930 ŞEHİRDE OLUP BİTENLER Türkkuşu Paraşüt kulesi hangi semtte inşa edilecek ? İstanbul Belediyesi fen heyeti, Türk hava kurumu tarafından yaptı rilacak olan paraşüt kulesinin Sul- tan Ahmet meydanında inşasmı mü- vafık bulmamış, kulenin çukur bos- tan, lânga veya Yeni bahçede yap- tırdacağını bildirmiştir. Kurümün İs tanbul merkezi başkanı İsmail Hak- kı, muavini Feridun ve Türkkuşu muallimi Savki, dün, fen heyetinin tavsiye ettiğl yerlere giderek tetki- katta bulunmuşlardır. Alman neti- ce bu mmtakaların kule inşasına el- verişli olmadığını göstermiştir. Türk hava kurumu İstanbul merkezi mü- dür muavini Feridun, bugün Anka- raya giderek vekâletle ve alâkadar makamla temaslarda bulunacaktır. Kulenin yeri bu temaslara göre ta yin edecektir. Diğer taraftan Beyazıt meydanın- da plânörle atlama hareketleri yapı- lamadığı için plânörlerden biri yarın Rami çayırına götürülecektir. Türk kuşu tedrisatında atlama ve sıçrama hareketleri bundan sonra, Ramide yapılacaktır. Vilâyette Teşkilât kanunu üç ayda tatbik edilecek Bina ve arazi vergisine ait evrak ve defterlerin maliyeden vilâyet hu- susi idaresine devir muamelesi de - vam etmektedir. Maliyenin yeni kadrosu henüz gel iştir. Yeni kadronun maliye ledilen İran Şahı kimdir ve nerede öl- dürülmüştür? — Nasreddin Hocanm hikâyelerini Avrupaya ilk tanıtan kimdir ? Dünkü soruların cevapları S — “Firdevsi,, kelimesi nereden gelir? CO © — Eski Mısır dilinde “Büyük ma kam,, mânasma- -olan - (per aa) dan. Ibrani dilinde: (par 0); Yunancada (farao). S — En eski deniz feneri nerede kurulmuştur? C — Tarihi vesikalarla bilinen en eski deniz feneri Milâddam sekiz veya dokuz yüz sene evvel Sije burnuna kurulmuş olan fenerdir. 8 — Şimdiki Peking şehrinin ye- rinde başka bir şehir var mıydı? C — Yen Krallığının payitahtı o- lan ve Milâddan bin yüz sene evvel kurulmuş olan “Ki” şehri vardı. S — Beylân adasında inci avı mev- simi nekadar sürer? C — Şubat ortasından Nisan başı- na kâdar altı hafta. Fakat arada bay- ram günleri olduğundan inci avma her sene hasredilen müddet otuz gü- nü geçmez. S — Zührenin mihveri etrafında devri nekadar sürer? C — İki yüz yirmi beş gün. Hattâ orta hakemi, güreşçileri minp- der kenarmdan ortaya alarak güreşe devam ettirmek istedi. Finlandiyalı yan tem, yenilenin kendi şampiyo- nu olmasma ve Türk hakemlerinin bu yenikliği görememiş bulunmalarına rağmen, hemen elini kaldırdı ve ken- di güreşçisinin yenilmiş olduğunu bil- dirdi. O sırada orta hakeminin işare- tile ortaya gelerek tekrar tutuşmağa hazırlanmış olan misafir güreşçi de en ufak bir itiraz hareketi bile yap- madan Çoban Mehmedin elini sıktı ve aşağıya indi. Dün sporcuların da bulunduğu bir mecliste bu güzel ve temiz jestler hi- kâye ediliyordu. 1924 de Şimal turne- sine iştirak etmiş olan eski bir spor- cumuz, bu vesile ile, şu vakayı anlat- t — Finlandiyada Türkiye - Finlan- diya milli takımları arasında futbol maçında 2 - 3 galip vaziyette idik. Halk, takımlarınm —mağlüp vaziyet- ten çıktığını görmek için futbolcüleri- ni dehşetli teşvike, teşcie başladı. F'a- duk. Stad ile otelimizin arası... mese- lâ... meselâ... Zincirlikuyu ile Taksim arası kadar vardı. Böyle bir mesafe- de, staddan ötele gelinceye kadarı iki keçeli halk durmadan bizi alkışladı. Sporculuğun asıl grpta - edilecek, hattâ kıskanılacak tarafları... Olur mu hiç ? Bir akşam refikimiz Paristen aldı- ğı bir habere göre, Fransa Ayan Mec- lisinin on beş dakika süren kısa bir celsesi esnasında süfrajetler, kadın- lara intihap hakkı verilmesi lehinde beyannameler ve çorap paketleri at - mışlar. Paketlerin içinde şu cümleler yazılı imiş: “Bize intihap hakkı verdikten son- ra, biz yine yırtık çoraplarınızı yama- lamağa devam edeceğiz.., İnsaf etmeli: Fransız Ayanı kadm- larım yine kendilerine “Çorap örmek- te,, devam edeceklerini kendilerinden öğrenince onlara nasıl intihap hakkı verirler ! kat oyunun bitmesine pek az kala dördüncü golümüzü yaptığımız za- man, ayni halk, mağlübiyetin telâfi edilmez bir hale girdiğini düşünmiye- rek bu golümüzü kendileri tarafından yapılmış bir gol gibi dakikalarca al- kışladılar. Maçtan sonra otelimize dönüyor - Nüfus şubelerinde izdiham Soy adları almak için şubelere mü- racaat edenler pek çoğalmıştır. İzdi- ham yüzünden Beşiktaş şubesi ufak bir tehlike geçirmiş, şubenin camları kırılmıştır. Eminönü şubesi yeni me- murlarla takviye edilmiştir. teşkilât kanunile birlikte bildirilece- ği anlaşılmaktadır. Teşkilât kanunu üç ayda tatbik edilecektir. * Vilâyet mektupçuluk, idare he- yeti ve evrak kalemlerinin genişletil mesi için Dahiliye Vekâletine yapı- lan müracaat nazarı dikkate alınmış ve yeni Dahiliye teşkilât kanununa konulmuştur. Haber aldığımıza göre, Vilâyet 'da- hiliye kadrosuna iki memür ilâve e- dilmiştir. Mektupçuluk kalemi mü - meyyizi ile idare heyeti başkâtibi ve evrak memurunun maaşları da otu- zar liraya çıkarılmıştır. * Mecburi hizmet mükellefiyeti sebebile 2919 numaralı kanunun neş rinden evvel ücretli olarak istihdam edilmiş olanların da bu suretle ge- çen hizmet müddetleri namzetlik müddetine ve mecburi hizmetine mahsup edileceği bildirilmiştir. Belediyede şönd Afişaj tahkikatı son safhaya girdi Afişaj imtiyazından mütevellit re- simlerin tahsili esnasında vukua ge- tirildiği iddia edilen yolsuzluklar hak- kındaki tahkikat son safhaya gelmiş- tir. Tahkikatı yapan heyet, bugün va ziyeti belediye reisine izah edecek ve raporunu yazmaya başlayacaktır. * Belediye gürültü ile mücadele i- çin tedbirler almaktadır. Vapurların düdük, otomobillerin klâkson çalmala rı yasak edildikten sonra dün tram- vaylarda vatmanların rastgele kam - pana çalmaları menedilmiştir.. Vat - manlar ancak çok âcil ve tehlikeli va- ziyetler karşısında kaldıkları vakit fazla devam etmemek şartile kampa- na çalabileceklerdir. * Plâjlardaki tahlisiye vasrtaları ile giyecek eşyanın esaslı surette kon- trol edilmesi belediye reisliğinden be- lediye şubelerine bildirilmiştir. İlk de- fa olarak yapılacak bu muayeneden başka her hafta gayri muayyen gün ve satatlerde plâjların temizlik ve sıh hi tedbir kontrollerine devam edile - cektir. Yoldan çıktı Dün sabah saat on bucçukta 151 numaralı Şişli - Tünel tramvay araba sı Hamamdan geçerken 604 numaralı romork hattan çıkmıştır. Tramvay on dakika içinde hatta konulmuş- tur. Otomobille çarpışma Unkapanından Cibaliye gelen Ah- medin idaresindeki otomobil, inhisar fabrikası önünden geçerken fabrika- ya ait kamyona çarpmıştır. Çarpış- ma da her iki otomobil de ha- sara uğramıştır. Kazayı yapan Ah- met kaçtığından aranmaktadır, Ermeni kilisesinde Heyet reisi dün işinden ayrıldı Galata Ermeni kilisesi mütevelli heyeti reisi Ohannes Keşişyan'ın va- zifesine dünden i- tibaren, Vilâyetçe nihayet verilmiş - tir. Bir müddet evvel mütevelli he yeti azalığından vistifa eden dört kişi, Ohannes Ke- şişyan hakkında alâkadar makam- lâra şikâyette bu- lunmuşlardır. Ki- lise papazlarımın Ohannes Keşişyan aylardan beri ma aş almadıkları yolundaki müracaatla- rı buna inzimam edince tahkikat de- rinleştirilmiş, şikâyetlerin doğru ol- duğu anlaşılmıştır. Şimdiye kadar mü tevelli heyeti reisliğini ve veznedarlı- ğımı yapan Keşişyan, dün, kasa anah- tarları ile heyetin mührünü ve def- terleri tekrar vazife başıma geçen a- zalara teslim etmiştir. Öğrendiğimi- ze göre, Evkaf idaresi, ekalliyet va- kıfları üzerindeki kontrol hakkmı kul lanarak kilisenin hesaplarmı da tet- kik edecektir. Bir mühtedi, Musevi mezarlığına gömüldü Galatasarayda Tokatlıyan oteli karşısında bir apartmanda oturn Mikael Pileskop isminde ihtiyar bir doktor iki gün evvel ölmüştür. Kırk sene evvel memleketimizegelen Mi- kael Pileskop umumi harp başlayın- ca Rusyaya gitmiş, Rus ihtilâlinden sonra Almanyaya kaçarak oradan tekrar İstanbula gelmiştir. Beyaz Ruslarm Türkiye haricine çıkarıl- ması kararı üzerine Türkiye tabiye- tine geçtiği gibi, Bir istida ile müf- tülüğe müracaat ederek — Mehmet ismini almıtır. Doktor, ölümünden evvel yanımda- kilere Müsevi mezarlığma gömülme- sini vasiyet etmitir. Hahamhane ise hüviyet cüzdanında Müslüman görü- len bir ölüyü Müsevi kabristanma gömmek istememiştir. Meseleyi tet- kik eden Beyoğlu kaymakamlığı, her kesin dini itikadınnda serbest oldu- Kızılay Dün birçok yerlerde toplantılar yapıldı Kızıly haftası devam ediyor. Ku- rumun kaza, nahiye ve mahalle kol- larmda tanzim edilen proğramlara göre müsamere eğlence ve aza kay- dı işleri de sürmektedir, hafta müna sebetile, Üsküdar kolunda dün bü- yük bir toplantı yapılmıştır. Doğan- cılar parkında toplanan bnlerce halk kurumun azaları tarafından verilen söylevleri ve fırka bandosunun çal- dığı muzik parçalarını dinlemiştir. Yarm aynı yerde bir toplantı daha yapılacaktır. Fatih kaza kolundada bir merasim yapılmıştır. Saat on dörtte halk ve talebe, un kapanı kolu binasında top lanmış ve hep beraber Fatih - Vefa- Beyazıt yolile Ciğaloğlundaki mü- messilliğe gelmişlerdir. buradan zi- yarette bulunanlar çay ve pasta ik- ram edilmiş, kalabalık bir kafile E- minönü kaza merkezine de uğradık- tna sonra Taksime giderek Cümhu- riyet abidesine bir çelenk koymuş- tur. Abide önünde, Kızıl Ay üyelerin den Rüştü bir söylev vermiş ve ku- Küçük Haberler *Muamele vergisinin tatbikatı — İktisat vekâleti sanayi umum direktö Reşat Osman birkaç güne kadar İs- tanbula gelerek, sanayi işleri hak - kında tetkikat yapacaktır. Bu arada, küçük sanayi erbabı tarafından, mu- amele vergisinin tatbik şekli için, sa- nayi biriiği hakkındı yapılan şikâyet, ler de tetkık edilecektir. * Yerli mallar sergisi hazırlığı — Yerli mallar sergisinin Taksim bahçe sinde açılması takarrür etmiş, sergi- ye iştirak edecek sanayi erbabıma yer tevziine başlanmıştır. Sergi bu ayın 26 sında açılacaktır. On senelik maaşlar veriliyor — Üç aylık dul ,yetim ve mütekait mar aşlarından yüz kuruşa kadar olanlar rın on senelik tutarları bu aym onuâ dan itibaren verilmeğe başlanacaktır. *Tefenli suyundaki tesisat — Taş- delenin arkasında, Taşdelen suyu ka dar kimyevi evsafı haiz olan tefenli memba suyunda evkaf idaresi tara- fından yaptırılmakta olan a&ri ter- tibat ikmal edilmiştir. Bu su on Hazirandan itibaren açı- lacak ve membamdan evkafın mühür lerile işaretlenecek damacana ve ga- lonla şehirde satılabilecektir. *Yeni Adliye saraymm inşası — Yeni kurulacak adliye sarayının plâ- rümun .hizmetlerinden, h iyetin den, içtimaf vazifesinden bahsetmiş- tir. Yeni Bulgar Elçisi dün şehrimize geldi Bulgaristanım yeni Ankara elçisi Dr. Todor Hristof, dün sabah eks- presle şehrimize gelmiş ve akşama doğru Ankaraya hareket etmiştir. Şehrimizdeki Bulgar General konso- losu Slivenski, Bulgar ataşe militeri ve Bulgar kolonisi yeni elçiyi Sirkeci istasyonunda karşılamışlardır. Dr. Todor Hristof, Bulgar hariciye sinin kıymetli erkânındandır. 1925 - 1932 senesine kadar Berlin ve Viya- na Bulgar elçiliklerinde matbuat şe- fi olarak bulunmuş, 1934 de Bulgar Hariciye Nezaretinin umumi kâtip- liği vazifesine tavin edilmiştir. Dr. Todor Hristof, 1935 senesinde Berlin Bulgar elçiliğine ve Ankaraya tayini- ne kadar bu vazifede çalışmıştır. ğunu ve ölünün vaziyetine göre ha- reket edilmesi lâzımgeldiğini alâka- darlara bildirmiştir. : nın da lü görülen değişiklik ya pılmıştır. Bina inşaatmm ikmalinden sonra yapılması tasarlanan tevsiat« tan vazgeçilmiştir. İstimlâk muamele si, öon güne kadar başlıyacaktır. * Alman kulübünde konferans — Hamburgdan evvelki gün şehrimize gelen Dr. Hans Zeberer, yarım akşam saat 8,30 da, yalnız Alman kulübü a- zalarma mahsus olmak üzere, Töton- ya salonunda bir konferans verecek- tir. İlkmektepler için yeni tarih kitapları İlk mekteplerde okutulmakta o « lan tarih kitaplarının daha basit bir hale ifrağı için Maarif Vekâletinde kurulmus olan komisyon işini bitir- miş, yeniden yazılan tarih kitabmım basılmasını” başlaritlmiştir. Önümüz- deki yıl mekteplerde -bu yeni-kitap okutturulacaktır. * Üniversitede yeni bir fizik ve kimya enstitüsü açılması kararlaştı- rılmıştı. .Bu enstitü için münasip bir yer aranmaktadır. Büyük caddeler bu hafta içinde işaretlenecâ( Yalnız yaya kaldırımlardan yürüneceği hakkındaki kararın tatbikine dünden itibaren başlandı Bundan sonra, herkes Yaya yürüyenler hakkında daimi encümen tarafından ittihaz edilen son kararın tatbikine dünden itiba- ren başlanılmıştır. Ancak, belediye- ce verilen kararlar birden bire bütün şümuliyl> tatbik — edilmiyecektir. Halk, bu yeni usullere tedricen alış- tırılacak, ondan sonra zecri hareket- lere geçilecektir. Bu itibarla dünden itibaren, halkın munhasıran yaya kal dırımlarından yürümelerini temin e- decek tedbirlerin alınmasına başla - nılmıştır. Bir müddet bu kararm tat bikiyle uğraşılacak, halk buna iyice alıştıktan sonra bu usule riayet et- meyenlerden ceza almacaktır. Dün, belediye zabıta memurları, Eminönü, Karaköy, Köprü gibi mühim yerler-- de halkın yaya kaldırımlarından gi- dip gelmeleri için ihtarlarda bulun - muşlardır. Dünden itibaren yaya kal dırımlarından başka bütün yollar tamamile kara nakil vasıtalarma tahsis edilmiştir. Halkın yalnız yaya kaldırımlarından geçmeleri bir âdet halini aldıktan sonra, yayaların yal- yaya kalğırımında yürüyecek nız yolların gittikleri istikamette sağ taraflarını takip etmeleri usulünün tatbikine geçilecektir. Bu şekil de bir müddet tecrübe mahiyetinde olarak tatbik olunarak, halkım bu karara da iyice alıştığı görüldükten sonra, bu hususta da zecri hareketlere başvuru lark kanunun emrettiği cezalar alı- nacaktır. Karşıdan karşıya geçmek meselesine gelince; şimdilik umumi caddelerde halkm yalnız mailen kar- şıdan karşıya geçmeleri yasak edil- miştir. Fakat, herkes amuden olmak şartiyle, istediği yerde karşıdan kar şıy> geçmekte serbest bırakılmıştır. B' şekil, yolarım işaretlenmesine ka dar devam edecek, işaretler konulun ca yalnız işaretli yerlerden geçilebile cektir. K Bir belediye heyeti dün de umumi yerlerin işaretlenme tecrübelerine de vam eylemiştir. K Son olarak kauçuk mahlüliyle ka rıştırılmış bir boyanın tecrübesine başlanılmıştır. Üç gün zarfında bu. da iyi netice vermezse sarı pirinç Ne dersiniz ? Bankaların çalışma saati Istanbulda bankalar saat üçte gF şelerini kapıyorlar. Ve sabahleyin se” kiz buçuktan üçe kadar fasılaşız (yâ” ni öğle tatili yapmadan) çalışıyorlar: Bunun bir müstesnası Merkez Ban” kası, Orası diğer bankalarla tamamell zit olarak sabahleyin 1( - 12 e kadar ve akşamları 2 - 4 e kadar gişeli açık tutuyor. Merkez Bankasının d“ ğer bütün mali müesseselerle olâ! münasebetini düşünürsek çalışma s8” atlerindeki bu aykırtlığın halkı ne kâ- dar zora koştuğunu hemen kavrayt” biliriz. Bi leyh bankaların çalışma s8” atlerinde bir beraberlik yapılsa fenâ olmaz. Biz böyle düşünüyoruz. Sizne dersiniz? çiviler,kakılacaktır. Maamafih &âl” çuk mahlüliyle yapılan boya Viyan8” da tatbik edilmiş ve iyi neticeler #” Immış olduğu cihetle bizde de P? usulün tercih edileceği zannedilmek Emniyet Altmer şube muanr:üğğ memurları dün bu yeni emirlerin t? bikine nezaret etmişlerdir. jta Fakat ayrıca bu kararlar zabf'” teşkilâtma da hildirilecek ve pek Y’e kında polis noktalarmdaki zabıta M? murlarma varımncaya kadar bütün tz kilât halkım sağ taraftan yürüme! ri ve muayyen yerlerden karşıya melerile meşgul olacaktır. y vüz — KS ZN TÜ L AA Ğ ĞĞ GÇ G