5 Mayıs 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

2 HERGÜN BİR FIKRA I eblebiciler Çocukken leblebinin nohuttan yapıldığını öğrendiğim zaman hayret et- miştim. Uzümü yiyip bağını sormadığımız bu çağlarda nohut gibi ağır- başlı, soğuk bir mahlüktan leblebi kadar cana yakm, bir dost çıkabilece- ğini akledememiştim. Benim muhayyilemde, sarsıldığı zaman altın sarı- sı üzerine, kahverengi çiller işlenmiş leblebileri dökülen, dut ağacma ben- zer bir ağaç türemişti. Ne yalan söyliyeyim bu canım ağacı çocukluğu- mun kafasmdan söküp yerine cüce bir nohut fidanı dikmek bana hay- W üzücü gelmişti. Leblebi hakkındaki malümatım bu yolun ortasmda yakalıyan yağmur kadarcıkla kalmıştı. Geçen gün beni bir leblebici dükkânmm saçağı altı- na sığmdırmasaydı, leblebi hakkımdaki bilgilerimi ondan nefret edecek kadar ileri götüremiyecektin Hergün önünden tramvayla geçtiğim leblebici dükkânın içerisini göremez, yalniz karanlık dükkânm yüzünde Iki sıra diş gibi beliren leblebi kavanozlarınn sarı töbessümlerini seçebi- Ordim, Yağmurun beni ona yaklaştırdığı gün dükkünm içerisini ve leb- lebinin nasıl yapıldığını gördüm ve müsaadenizle iğrendim. Gündelik pisliğin birikmesile ceketi otomobil tamir eden şoför gömle- ğine dönen leblebici, kapkara avuçlarla leblebileri ovalıyordu. Her leblebi tanesi o kapkara murdar ellerin sil! Dükkünm arka tarafında caketinden, ellerinden daha &iy yataklar vardı. Bütün bir leblebici ailesi bu ufak dükkânda oluyorlardı. Ben kapıdan içeri bakakalmıştım. indiri altından geçmeğe mahkümdu. rah, liyme liyme haşır neşir Dükkâna ufak bir çocuk girdi. Dük- kânm loşluğuna yarı beline kadar gömülen leblebici doğruldu. Arkasın- daki murdar pamukları, dışarı fırlıyan yataktan bir tutam keçeleşmiş pamuk çıkardı. Bununla ellerini temizleyip çocuğa leblebi verecekti! Tabiatin tozdan topraktan korumak için sırtına muşamba gibi bir kılıf geçirdiği nohudun leblebici dükkünmda başına gelenlere mi, pisliği tane tane yutan çocuklara mı acırsın? BEDRİ RAHMİ GÜNÜ Atı alan... Hebeşistanda harp bitmiş gibidir. Öyle anlaşılıyor ki, artık mesele, dip- lomatların etrafmda toplandığı masa- ya intikal edecektir. Bunun için Ulus- lar Kurumunun 11 Mayıstaki toplan- tisi merakla bekleniyor. “Uluslar Kurumu için İngiliz bir tiği,, Habeşlerin bu lar çabuk pa- nik vereceğini kestirememiş olacak ki birkaç gün evvel, 8 Mayısta, yani Uluslar Kurumu toplantısından Üç gün önce bir miting yapmayı karar- laştırmış. “Uluslar Kurumu için İngiliz birli- ği” Laval - Hor plânmm suya düş - mesinde en mühim roll oyniyan te gekküldür. Bü teşekkülün harp aleyhinde 8 Mayısta yapacağı mitingin mevfuu gu İdi: Habeşistan harbin durdürul. ması ve gari rrupada sulhüt 'tan- zimi, “Uluslar Kurumu için İngiliz birli- ği” Habeşistanda faşist istilâsmı dur- durmak için, zecri tedbirlerin şiddet- lendirilmesini, petrol ambergosunu ve hattâ bloküsü en kuvvetli çare olarak görmekteydi. Son vaziyet Üzerine birliğin bu mi- tingi gene yapıp yapmıyacağı biline. mez. Belki de bu sefer, İtalyanm Ha- be”'stanla, İngiliz düşünüşüne göre, bir sulh yapması temin maksadiyle bu miting yapılacaktır. Yoksa İtal yanm Habeşistanı istilâsma sed çek Mek fikrine gelince, şimdilik fiili sa. hada atı alan Usküdarı çoktan geçti Fransız seçimi Fransada saylav seçimi bitti ve ne. tice anlaşidı. Bu seçime sit en son bir fıkra: Birinei turda bir komünist namze- dinin kendisinden fazla rey aldığını gören bir namzet, bu komünist nam- zedini yakalıyor ve diyor ki: — Belediye reisine bir mektup ya- gp mezarlıkta bir toplantı yapmasını rica edeceğim. Komlinist namzet bundan bir şey anlamıyor, soruyor: — Niçin? — Görüyorum ki bütün ölüler sa- na rey vermişler, Mezarlıkta bir top- lanti yaptırabilsem bir nutukla bu ö- Tüleri belki kandırır ve ikinet turda bana rey vermelerini temin edebili - | Görülüyor ki, kendi: değil fa- kat komünist namzedin kazanacağını anlyan adam, hiç olmazsa yukardaki muhavere ile “bu işe hile karıştırıyor. sunuz.,, diyerek intikam almak İste- miş. Seçim afişleri Fransa seçimi sırasında, her parti. nin veya namzedin Paris sokaklarma astırdıkları afişler arasında çok ente- resanları da var. İşte birkaç tanesi: “Tüccarlar! “Sizi mildafan edenlere rey veri- niz. — (Komllnist afişi) * “Blum İhanet etti” “La Rok ihanet etti! *Torez ihanet etti! (Fransist afi - g0 * “Fransız milleti, reyini bana ver, semi müdafaa ederim! Hiçbir kimse- TlleNi Bilginizi Yoklayınız Sorular — Halley kuyruklu yıldızı kaç yıl- da bir görünür? Son defa ne zaman görünmüştü? | — Skopçina nedir? — Tuz gölünün derinliği nekadar. dır? | — Hasan Sabbah kimdir? — Cebeltarık kaç senedir İngilte- renin elindedir? | Dünkü soruların cevapları $ — Bayant yapılmıştır ? GC — Keş, $ — Ondördüncü Sari adıyla İsveç tahtına çikürlan Kimdir * cami kaç senede generali, $ — Birinci Mahmudun Kızkule- sinde idam ettirdiği Darüssaade ağa- m kimdir ? | C— Kücük Beşir ağa.. 8 — Kırım muharebesinde Fran- sa donanmasının o başkumandam kimdi? C — Amiral Brüa, S — Vezüv volkanımının dumanm- dan ölen meşhur âlim kimdir? C — Bilans — Pilin. İNİ RE EN den korkum yok! (Filiber Bessonun süt kardeşi Ferre'in afişi) * “Mösyö Ori, size bir soruda bulun. mak sırası bana geldi. ,, E “16 Mart 1933 te Bank dö Pari edö Peyi-Ba üzerine benden 15.000 frank- lik bir çek almadmız mı? Bu çekten evvel birçok başka çekler de vardır. | Bu çekin dip koçanmın fotoğrafını, İşte burada neşrediyorum Bonor'un afişi.) (Gaston * “ Daladye'nin eski nazırı Mösyö Fabri, bütün manevralarınız, bütün iftiralarmız yahudi ve farmason ban- ger ve Entranzijan gazetesinin sahi- bi (L. L Dreyfüs) ün 200.000 #rank yıllıklı adamı olmanıza mâni değildir. İ (Şarliye'nin afişi) * Ancak bir kısmını nakletiğimiz bu afişleri okuduktan sonra, insanın Fransada saylav mücadelesine iştira- ke iştihası naşl kalır, bilinemez. Moda köşesi Amerikada son günlerde pek yayı- lan moda şudur: Şemsiyelerin kumaşma alilminyor- dan yapılmış çok şık markalar yağı- lurılmaktadır. Sahipinin isminin ilk harflerini gösteren bu markalar, şemsiyelerin kaybolmasınm önüne geçiyormuş. Vakıâ dalgın adamlarm değişik şapka almamak için şapkala- rmın İçindeki markalara baktıkları düşünülürse, yanlışlıkla değiştirilme- si daha kolay olan şemsiyelerin de- Zişmesine bu son moda markalarm mâni olabilmesi muhtemeldir. C — Berindot isminde bir Fransız | 6 sahte olduğunu iddia etmiyesin diye | TAN ŞEHİRDE OLUP BİTENLER Gemiler İnşaat işi Danimarka grupuna ihale ediliyor Denizyolları idaresinin Avrupays ısmarlayacağı gemiler için, şantiye grupları mümessillerile devam eden müzakereler yeni bir safhaya girmiş- tir. Geçen hafta sonunda şehrimize gelen, Danimarka grupunun salâhi - yettar mümessilleri İktısat Vekili Ce | lâl Bayarla bu iş üzerinde şahsan te masta bulunmak arzusunu göster - mişler ve Denizyolları umum müdür | muavini Nihat ile birlikte Ankaraya gitmişlerdir. Anlaşıldığına göre, tek lif yapan grupların içinde, hüküme- tin mukabil şartlarını en müsait se- kilde karşılayan grup Danimarka grupudur. Tediye şartları üzerinde mutabık kalmdığı takdirde, bu gru- pun inşaatı Üzerine alması kuvvetle muhtemeldir. Umum müdür muavi - ni Nihat ve mümessiller bugün An- karadan şehrimize döneceklerdir. İzmir limanındaki tetkikler İzmir limanında tetkikatta bulun- mak Üzere on gün evvel İzmire giden liman işleri umumi müdürü Raufi ve Iktısat Vekâleti başmüşaviri Fon Der Pörten, 'bugün avdet edeceklerdir Müşavir ve umumi müdür yaptıkla- rı tetkiklere ait, vekâlete verilmek üzere bir rapor hazırlayacaklardır. Başmüşavir, bu İş için şehrimizde bir müddet kalacaktır. Maarif i Ecnebi dil tedrisatına dair kat'i kararlar Üniversitedeki ecnebi dil tedrisa - tında yapılacak ıslahatı tesbit etmek ve Üniversiteye almacak gençlerin yabancı dildeki malümatları hakkın- da kat'i karar vermek üzere kurulan komisyon dün de toplanmıştır. Ko- misyon, çalışmalarımı bitirmek üze- redir-Diğer fakültelerde “olduğu gi- bi Edebiyat Fakültesinde yapılacak ğişiklik ve “slahatı “tesbitetmek üzere Üniversitede bir komizyon ku- rulmüştur. * Zürih Üniversitesi profesörlerin- den Flayner, şehrimizde ve Ankara- da konferanslar vermek Üzere İstan- bula gelmiştir. Serseri bir mayn görüldü Liman riyasetine yapılan bir mü. racaatte, İnebolu ile Istanbul boğazı arasında serseri bir mayna ğı bildirilmiştir. Maynm saha, tüccar gemilerinin ve £otörlerin daima gelip geçtikleri bir mevki olduğu için, bütün gemilere der hal tebligat yapılmış ve seferde bu- İlunan vapurlara da telsizle malümat verilerek dikkatli bulunmaları tavsi- İze maynın tahribi için İneboluya ha- reket etmiştir. Şark şimendiferleri Şark şimendiferlerinin satm alm- ması için hükümet tarafından yapı- lan tebliğ üzerine Nisanm 29 unda Pariste bir meclisi idare toplantısı yapılarak bu mesele görüşülmüştür. Toplantı neticesinde Meclisi idare, umumi heyeti 30 Mayısta İstanbulda fevkalâde bir içtimaa davet etmeğe karar vermiştir. Meclisi idare, imti- yaz mukavelenamesinin müddetin » den evvel feshi için umumi heyetten bir karar isteyecektir. Paristeki mec» fiisi idare toplantısma iştirak etmek üzere giden Bürhan ve Mustafa dün sabah avdet etmişlerdir. Ekmek narhı indirildi Buğday piyasasmda görülen dü - şüklüğün devam etmesi Üzerine'narh komisyonu dün yine toplanmış ve borsa cetvellerini tetkik etmiştir. Bu tetkikler neticesinde birinci ekme ğe on para noksanile 11 kuruş on pa ra, francalaya yirmi para noksanile 16,5 kuruş azami fiyat konulmuştur. Yeni narh yarından itibaren on beş gün müddetle muteberdir, Tenviriye Tenzilât gelecek Umumi tahririne başlanan emlâ kin kât'i mahiyet almiş olan gayri safi varidatlırından yüzde yirmi beş 934 ve 935 seneleri rayiçlerinin na- İ zart itibara alındığından tanzifat ver gisile tenvirat resminden ve gayri ridat ile alâkadar diğer büt vergi ve resimlerle belediye harçları. nın tahakkukatından yüzde yirmi beş indirilmesi icap etmektedir. Ancak bu tenzilâttan istisna o edilenl, tefrik etmek imkânsız görüldüğü; den 936 senesi ait tanzifat, tenvirat resimlerile sair vergi ve harçlarn yine tenzilâtsız olarak tahakkuk et- tirilip defterlere geçirilmesi dün Be- lediye riyasetinden belediye şubele- rine bildirilmiştir. Vilâvette Ziraat umum M2. i- nün tetkikleri Ziraat umum müdürll Abidin An- karadan şehrimize gelmiştir, Abidin Vilâyet Ziraat müdürü Tahsin ile Ziraat işleri hakkımda görüşmüştür Duyduğumuza göre, umum müdür, Trakyada bir tetkik seyahati yapa - caktır, Kendisile beraber Vilâyet Zi- raat müdürü Tahsin ve Ziraat odası reisi Raşit te Trakyaya gidecekler- dir. * Bina ve arazi vergilerinin Hazi- randan itibaren maliyeden vilâyet hu i idaresine geçmesi dolayısile bla liye Vekâleti dün vilâyete bir tamim göndermiştir. Tamimde bina ve arazi vergileri bakayasının Hazirana kadar tahsil edilmesi bildirilmektedir. * Cumartesi günü şehrimize ge - İlen iskân işleri umum müdürü, dün Vilâyet iskân müdürlüğünde göçmen nakli işleri Üzerinde meşgul olmuş- tur. Köstenceden getirilen ilk göç- men kafilesinin Tuzlaya çıkarıldığı ve iskân mıntaklarına gönderildik - Teri haber verilmektedir. Göçmenler , için. Sarayburnunda konak binasının da Haziran başına kadar bitirilmesi için çalışılmakta- dır. Bir karar Hukuk Fakültesi iki kısma ayrılıyor Gelecek tedris yılmdan itibaren seneye bırakıldı tenzilât yapılması ve kanunda 983, | Üniversite tedrisatında ve teşkilâtın- da esaslı ıslahat ve tadilât yapıla caktır. Edebiyat, Fen, Tıp ve Hukuk fakültelerinde yapılacak değişiklik - ler birer komisyon marifetile tesbit olunmaktadır. Fakst Hukuk Fakülte #*inde yapılacak olan değişiklik büsbü tün başka mahiyettedir. Halen bu fa kültede iktısadi derslere de fazla &- hemmiyet verilmektedir. Bunun sebe bi maliyeye ve diğer mali müess686- lerede yüksek tahsil görmüş bir genç aranırken hukukçuların tercih edilmesi zaruri görülmesindendir. Hslbuki bu şekilde tedrisat devam olunması tamamile hukuki sahalar- da çalışacak gençlere lüzumsuz ders okutulmasma, fakat mali işlerde ça- lışacaklarım da bu sahdki vukufları- nm az olmasına sebebiyet vermekte- dir. Bu itibarla Hukuk Fakültesinin Hukuk ve Iktisat diye iki kısma ay- rlması esas itibarile kararlaştırılmış tır. Ancak bütçe zarureti dolayısile ayrı bir İktisat Fakültesi kurulamı- yacağından İktisat Fakültesi de Hu- kuk Fakültesine bağlı olacak, yalnız tedrisat ayrılacaktır. Bu suretle her iki zümreye intisap edeceklerin okumak mecburiyetinde kalacakları hukuki ve Iktısadi ders- ler İki fakllte talebesine bir arada ve ayni profesörler tarafından ted- Fs edilecek yalnız ayrı ayrı ve mu- fasssl okunulması icap eden hukuki ve iktısadi dersler Hukuk Fakültesi talebesine ayrı, iktısatçılara ayrı 0- larak verilecektir. Bu süretle mali müesseşelerle bankalarda ve Maliye | Vekâletince çalışacak iktısadi bilgi - haiz elemanlar yetiştirilmiş ola- caktır, Prof. Vitmer geldi Ayasofya müzesinin kıymetli ve ta rihi mozaiklerini meydana çıkarmış olan Prof, Vitmor,. dün şehrimize gelmiş ve Perapalas oteline inmiştir. Prof, Vitmor, dün alâkadar makam- larla temasa geçerek, yeni, çalışma- ları hakkında izahat vermiş ve bir program çizmiştir. 5-5 986 Küçük Haberler * Fransız talebeleri bagü — Princepeza Maria yapı, gün Varnadan şehrimize talebe grupu gelecektir. K ruca Mudanyaya gidepekti * Sanayi Birliğindeki Dün Sanayi birliğinde - PİT yapılmıştır. Birlik başkan! miştir. * Minare külühlarmn Bundan bir müddet evvel fırtınalarda hasara uğryaf © lâkadarlarm © verdikleri yetsizliği, tamiratın geri âmilleri arasındadır. * Kımlay haftası Nisanda yapılması ki yüzünden geri bırakılan : tası için çalışmalar henüz ai mektedir. Kızılay haftası İ da başlıyacaktır. Merkezi W *ün şubelerden hazırlık pro$” istemiştir. Istanbul merkezi idare rn toplanarak haftanın s0& DI çizecektir, Idare heye! ği karar ayni zamanda keze yollanacaktır. Adliye * Alman bandıralı bir VER nakledilirken içlerinden bİF şırmaktan suçlu Alâeddinil rinci sulh cezada duruşmati 4 tır. Hâkim Reşit, suçlunul karar vermiştir. kapıp kaçan Mehmet, edilmiştir. * Kahveci Hüsnüyü , ğ yakalamağa gelen zabıta na hakarette bulunmağ”. Hüsnü oğlu Hilmi, müdâe İ ğe verilmiştir. Birinci hafriyat min Profesör Bakster, gördüğü lüzüm Üzerine Sultanahmetteki hafriyatı üç mmntakaya taksim etmiştir, Araş- tırmalar, bundan sonra üç kol üzerin- den devam edecektir. Sultanahmet camiinin arkasındaki hafriyat son günlerde güçleşmiştir. Buna sebep, o mmtakadaki toprağın fazlalığıdır. Toprak seviyesinden 86 kiz metre aşağıya inildiği halde he- nüz hiçbir şey bulunamamıştır. Bu mmtakadaki kazı on gün daha de- vam edecektir. Ameleler, çok derin - lerde çalıştıkları için, herhangi bir kazanın önüne geçmek (maksadiyle lâzımgelen tedbirler almmış, topra - ğın kademe kademe çıkarılması te - min edilmiştir. 'Bakster, ikinci hafriyat mmtaka smda tesadüf edilen kemer zerinde. ki tetkiklerini bitirmiştir. Prfesör, bü kemerin civarmdaki Bizans asarm dan birine ait olduğu kanaatine var- mıştır. Bu mmtakada eski bir Bizans saraymm mevcudiyetine kuvvetle ih- timal verildiğinden bu kemerede bu Hafriyat sahası üç kısma ayrıl takasında araştırmalar saraylardan birinin müştemilâtı gö - züyle bakılmaktadır. Üçlincü hafri- yat mmtakasnda geçen sene bulu- İvan sütun başlığı son araştırmalarla tamamen meydana çrkarılacaktır. Hafriyat mıntakasında, ayrıca Bi- zanslılar zamanmden kalma kemerler de bulunmaktadır, Profesör Bakster, araştırmalarının kolaylaştırılması i- çin bu kemerlerin ortadan kalkması. nı istemiş ve geçen sene müzeler ida- resine müracaatta bulunmuştu. Haf- ması, bu kemerlerin yıktırilması lü- zumunuü bir kere daha ortaya çıkar- muşta Bunun için de, bazı istimlâk- ler yapılacak, ayrıca eski eserleri ko- ruma cemiyetinin müsaadesi alma - caktır. Profesör Bakster, hafriyat İlerle- dikçe kazmın bu kemerlerin altıma doğru gideceğini ve kemerlerin mut- lak surette yıkılması lâzmiğeleceğini söyliyerek demiştir ki: “ — Esaslı hafriyat on beş mayıs- riyat mmtakasmn çok geniş tutul -|y Sultanahmetteki tarihi araştırmalar du. Eski Bizans kemerleri yıktırılıyo” Ne Dersi Mektepten çı” Gerçi kültür vekâleti larının mektep içinde © dışında da talebesiyle sanı emretmiştir ama biz çarpan bir seyi mektep gözlü önüne koymakta gördük. Talebe mektepten lara pek te fayda ve kitaplar satanlara kadar Gerçi talebe bu kitapla", alır ama toplu bulunduğu yerlerde bu çeşit kitap ne konması doğru değ gidecek çocuklarin bile trol ederken onların veremeyiz. Onun için leri ve zabıta böyle me olur olmaz kitap satan & ları kontrol etmedens&, ,. durmasa daha kolay tan sonra başlıyaca KÜ” kemerlerinin yıkt larımızın daha esasi Y min edecektir.,, > «iğ N ; kubbelerin tamiri işi saa göre, usta bulunamamaktifi iğ zamanda bütçedeki e il Z halde hazırlıklarm ikmal Gö ğ Gi ha etrafa dağladı , ri Zi bla temasları hakkımda Bb ve, z . , Denkle halı aşıra suçlu tevkif edildi . ( * Emin isminde birinin Gg di! sulh ceza mahkemesi kazsföğii