14 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5
v ;* gi 5 g ç , 1 yi si SAN MA / / m —— 14-4-936 Dİ FE ER amam 7 ÜS 4 TA irlandada yine karlı kargasalıklar başladı halk ile komünistler döğüştüler, polis Dublende ha eti, 100 kişi sopalarla müdahale Dublin, 13 (A.A.) — 1916 isyanını kutlulamak üzere Irlanda cümüriyet ordusu tarafından dün tertip edilen bir tezahür esnasında yüz kişi kadar yaralanmıştır. Tezahürat şiddetli çar Pıymalarla neticelenmiştir. ” Dublin, 13 (A.A) — Vahim kar Başalıklarla biten cümhuriyet ein su tezahüratına komünist partisi de İştirak ediyordu. Yol üstüne biriken halk komünistlere Karşı weyhtar e zahiirlerde bulunmuş ve çim e koçyalı komünist mebus Villism Ga lacar'a karşı tezahürat yapıştır. Tezahtiratçılarla halk arasında gör rültü başlamış, sonra seyirciler ken- yn geçti lardır, Halk, alayım EYE elik me rinde bulunan Giamesvin z ünistleri mıştır, Bunların arasını : yeğ Partisi İleri gelenlerinden ni Gilmare'da yardır. Polis, sopa! ıdahalede ML Yunus balıklarından çıkarılan yağlar Ankara, 13 (Tan) — Bere suları Muzdaki Yunus balıklı lardan çıkarılan yağlardan av vergisi almması hakkındaki kanun ei encimenlerden geçerek Kamutay Bamesine alınmıştır. Lâyiha iktisat encimeninde görüşülürken pin mebusu Mecdi münhasıran Yunus hığı derisi işliyen tabakhanelerin ver- dikleri vergilerin 10 sene için muaf turnaların ifömiğ Ve bu'teklif en dümen maâğbatasına Wive eaimiştir. Kültür direktörleri arasında tayinler kül - Ankara, 13 (Tan) — Kocaeli dür direktörlüğüne Çoruh Uk adin üfettişi Ziya, Bolu kültür 5 lüğü mağrur ilk tedrisat müfettiş- lerinden Ihsan, Burdur kültür direk- #örlüğüne Bolu kültür direktörü Kö? sie İ j lisesi müdürlüğüne ri- gif, Gaziantep dar Ni iye mi > Yazi tayin edilmişlerdir. Güdü x Bingöl ge i Ankara, 13 (Tan) — Bingöl mek - tupçuluğuna, Yildizli ceki kayma: Kam Yusuf Sıtkı tayin edilmiştir. iyi kadar yaralandı muş ve döğüşçüleri dağıtmağa başla- | mıştır. Yüz kadar yaralı varsa da ya» | raları umumiyetle hafiftir. Zira polis ateşli silâh kullanmamıştır. Londra, 13 (A.A) — Londrada oturan birkaç yüz İrlandalı, dün öğ- ledeh sonra, Hayd Parkta tertip edi- len ve meşhur İrlandalı vatanperver Sir Roger Casment'in, küllerinin İr- landaya nakline muhalefet eden İngi liz hükümetine karşı olan tezal iştirak etmişlerdir. İngiltere hülküme ti nezdinde protestoda bulunmak ve serbest Irlanda hükümetinin diploma tik yollarla müdahalede bulunmasını Binlerce N I “Değil” sözünün ve bunun! ü melerden “yok” ve “hayır” etmiştik. Bu manadaki yoruz). (4) Ti: Bu suretle teşekkül eden yokluk mefhumunun £ çok engin ve yaygın bir sahaya naklederek ona şamil ve mutlak bir mana veren ek- tir. (Eğ 4 ed 4 ez 4 il — eğederil) sözünde ana kök kendisinden sonra gelen elemanla kaynaştıktan sonra baş vokal düşmüş, üçüncü elemanın (a) side (8) ye çevrilerek kelime son fonetik ve morfolojik şeklini al. mıştır: DEĞİL, İşte böylece (değil) sözü “bir var. Türkçede menfi anlam .ar Xx la ilgili kelimelerin “*Güneş- Dil” teorisi esaslarına göre analizi Dilimizde doğrudan doğruya menfi anlamına delâlet eden keli- ” sözlerini dünkü yazımızda analiz elimelerin sonuncusu olarak, “değil” kelimesinin ve onunla ilgili sözlerin analizini de bukün neşredi- alehtlak olduğunu ifade eder. (5) Im: (Dağıl) sözünün taallük | eylediği süje veya objeyi gösterir. | (6) Ak: Kelimeyi tamamlar, ta- | yin eder, ifade eder, İsimlendirir. Görülüyor ki (dağılmak) demek çokluğun uzak bi sahaya yayılarak darmadağın bir hale gelişinin ifndesi demektir. Not: 2. — (Dağıtmak sözü de yine bu yolda analiz. edilerek “bir failin çokluğu pek uzak bir sahaya ymasının ifadesi” manasını verir. Not: 3. — (Değil) sözünün “tögül, rından ve bun-| | kat mahalli mese: m İorması dana istemek kararı verilmiştir. kişi tezahüratçıların etrafma birik - miştir. Tezahürata iştirak edenlerin ellerinde Serbest İrlanda hükümeti bayrakları vardı. Hatiplerden Gabry Alligan ismin - de birisi “Edith Cavell İngilizler için ne kadar kıymetli ise Casement de bizim için o kadar kıymetlidir.” de- miştir. Irlândanın Milli Kahramanı DE VALERA Pan Amerikan konferansı mm —— 'Amerika Lâtin hükümetleri © Ruzvelt'in mektubuna cevaplarını gönderdiler — Dış Ba Vaşington, 13 (AA) Kanlı Kuzvelt'in Buenos Aires pan Amerikan konferansı hakkında muh- telif Lâtin Amerika hükümetlerine gönderdiği davet mektubuna gelen | cevapları neşretmiştir. Kol Cümurreisi Löpez. Dar Mİ ui ş e hane Cümurreisi Ubico bir panamu milletler cemiyeti teşklline ait proje ler vermişlerdir. 2 ezelümle: Disi “inatla Milletler Cemiyeti, şim- diki evrensel kanunlardan daha ge- niş, daha enerjik, kayıtsız şartsız re istisnasız mahalli kimileri yep ği tar.” dedikten sonra, bu e nm Cenevre İle elbirliği edeceğini, Jelerde daha kuvvet edeceğini ilâve eylemekte le hareket Si yal, ticari ve eko- Arjantin'e 805) İ yedik meselelerin iâve edilmesini is- iel kir hikmetleri bevi mu ahedelere geniş gümrük istisnaları it haline taraftardır. Hull Birleşik Amerikanm konfe - bit etme- & - idi rans programımı henüz tesi Amerika Cümurreisi Ruzvelt diğini söylemiştir. Bu konferansm Temmüz sonunda yabut Ağustos i - | çinde toplanması muhtemeldir. HIÇ BIR ŞEYE BAKMADAN VED. MİS GUYİNİ KURTARMAK İÇİN Lemi ATILDI! BiR SESLE EVET DİK, BU $'A çeLroaD BU SURETLE ONUN KİMSE OLDUDIK! İ mış ve istirak eden yüzlerce kadın ve | | kızlarımızın hemen hepsi girdikleri im Ev Kraliçesi imtihanlarımızın bü- | yük bir intizamla cereyan ve ikma- nde lütufkâr yardımlarını gördüğü. müz İstanbuldaki Kız San'at mektep lerinin değerli erkânı yukarıda Ba- yan Vesime, ortada Bayan Ayşe ve Bakiye, aşağıda Asım.) 5 EV. râliçesi i Imtihanlarımız | muvaffakıyetle ikmal edildi Tan'ın, memleket kadınlığında yu- va sevgisini artırmak maksadile ter - tip ettiği ev kraliçesi müsabakası ev. velki gün bitti. Memleketimiz kadınlığı tarafından büyük bir alâka ve tehalükle karşıla- | nan müsabakalarımız örnek olacak| bir intizam ve muvaffakıyetle yapıl. | tihanlarda hünerlerini, melekelerini, zekâlarmı göstermişlerdir. Dört imtihan imtihanlar 21 martta başlamıştı, GÖK GÜRLEMESİNİ ANDIRAN MÜTMİS TAVAN YIKILAN LORD ÇELFORDU BULAMAZDIK.BU temizde sirasile ilân edilecektir. lığın sahibinden çok uzak bir sahada | alelitlak tecellisi” anlamma gelir ki| tugul, tügül, tekül" şekilleri de ayni bu da o sahibin varlıktan uzak, ya | mahiyettedir. Etimolojik şekillerin! ni mahrum kaldığı demektir, altalta yazalım: Not: 1 — (Dağ) aslındaki (ğ) rin Mm (2 (9 (a) den değişme olduğu anlaşılınca| Değil : eğ--ed-eğ- il “dağılmak” sözünün etimolojisi de) Tögöl :öğ--öt--ög-Löl ortaya çikar. Bunun etimolojik şek-| Tugul : uğ but-ug-ul li şüdür: İ Tekil oeğletseksil m © © w 8 (9 (Değil) kelimesinin analizi de (Cağ -ad-- ağ --il 4 tm 4 ak) | böylece yapılmea, Türk dilinde men- (1) Ağ: Çokluk anlamile ana kök- fi anlamlı tek kelimelerde, edatlar- - İda ve eklerde asıl menfi manasının (2) Ad: Sahip anlamile ana kökü | daima bir (V, 4 2) e lemanile İfa- temeasül ettiren elemandır. de edildiği kat'i surette tahakkuk (3) Ağ: Hakikatte (ez) dır. Çok- | etmiş demektir (8). luğun pek uzak bir sahada kaldığı.!| Ana kök kendisini temsil eden nı, yani vnun menfisini ifade eder. | “sahip” anlamı alan elemanla Ok Çokluk uzak bir sahaya (o yayılmea| naştıktan ve baş vokal de düştükten tabi dağılma hareketi başlamış olur. | sonra son (2) konsonu () ye çev- (4) II: Çokluğun sahipten © çok | rilmiş, böylece “dağ” kelimesi “var- uzak bir sahaya yayılışınm şamil ve | lik kendisinden çok uzak sahada bu- İlunma” manasını almıştır. iki imtihan dikiş, biçkiye aitti. Uskü-! “Dağ — daz” sörünün bu menfi dar Kız San'at mektebinde, mektebin | anlamını böylece anladıktan sonra değerli müdürü Vesimenin nezaretin- | “değil” sözünü analiz edebiliriz. Yu- de yapılan bu imtihan üç gün sürdü. | kardaki izahlara göre kelimenin eti- Onu, 27 martta yemek pişirme imti - molojik şekli şudur: hanı takip etti ve bir hafta sonra ya- W 48) w pılan ev idaresi imtihanları da yine teğ -- ed -- eğ (2) <-il) ayni mektepte yapıldı. Bu imtihanlar| (1) Eğ: Ana köktür. “Esas” ve da Kız Selçuk San'at mektebinin, de- | “varlık” anlammadır. ğerli müdürü Asımın, nezaretinde iki (2) Ed: “Sahip” anlamile ana gün.sürerek bitti. kök mefhumunu temessül ettiren ele- Evvelki cumartesi ve pazar günle-| wandır. ri'de, çocuk bakımı imtihanları, Be-|. (3) Eğ: “Ez” den değişmedir. yoğlu Kız San'at mektebinde, değerli | Varlık mefhumunun sahipten pek müdür Ayşenin nezaretinde mütehas| uzak bir sahada bulunduğunu, yani #8 doktorumuz Ali Şükrünün nezare- | sahibin varlıktan bir hissesi olmadı- tinde ve büylik bir intizamla ikmal 6-| ğıni anlatarak “var” mefhumunu dildi. menfileştirir (7). Bütün bu imtihanları, San'at mek-| teplerimizin güzide tedris heyeti ile şehrimizin terzilikte, ahçılıkta, ev iş- lerinde ve çocuk doktorluğunda en ile| ri gelen mütehassısları idare ettiler, Neticenin ilânı Imtihanı yapan heyetlerin verdik- leri notlar tasnif edilmektedir. Bu tas nif bittikten sonra mektep müdürle rinden ve gazetemiz erkânmdan mü- cekkep komite toplanarak bunları tes bit edeceklerdir. Bu hafta zarfında ikmal bu son tetkik ve taanif den sonra neticeler pek UN. DİLMEN elimesinin “değ, asir kurulmuş kökün “hareket, anlamiyla “değ”, bir sahibin üzerinde bir hareketin tecellisidir. Bu da o hareketin © sahibi ması demek olur, Bunun "t, Ji şekli vardır. “Teğ,, sözüne miyle “im, getirilerek tamamlayıcı k kelimeleri kur: ye çevrilerek “temas, molojisi bulunmuş olur. kelimesi de hareketin bi bir süje veya obicye taallâkunu der ki hareketi yapanm başka bi ya objeye dokunmasını anlatan bi me olar, || <8) Türkçedeki menfi anlami İba analizlerini tamamlamak üzere inde Öropeen ve Semitik dillerdeki menfi anlam. İh sörlerin Türkçe ile mükayesesine ait araştırmaları da yarından itibaren © metre iyacağız. Son “g., konsonu esinin de eti edilecek" amelesin - mda gaze sözlerin amaa — — Atlıspor Klübünde Ankara, 13 (Tan) — Ankara Atlı spor klübünün eski azalarından olup bu kere Bükreş elelliğine tayini do- layısile Türkiyeden ayrılan Almanya nın Ankara büyük elçilik müsteşarı Zabikö ve refikası ie memleketine dönen Çekoslovakya sefareti müste- şarı Hanat ve refikası şerefine, Şe- bir lokantasında klüp tarafından bir ayrılış ziyafeti verilmiştir. Fransız müstemlekelerinde arkeolojk araştırmalar Paris, 13 (A.A.) — Fransız müs- temleke imparatorluğu (ârazisinin İ muhtelif ili noktam Üzerinde, yakın da iki mühim arkeoloji araştırması- na başlanılacaktır. Bir taraftan, Tu- Dus sahilinde, eski Kartaca limanı, tekrar denizle irtibata açılacaktır. Diğer taraftan, ormanlar altında gö- mülü kalan ve Hmer'lerin Angkor gehrini teşkil eden nefis mimari eser leri meydana çıkarılacaktır. BA MESELE DAMA ÇIKTI! Almanyanın Londra Elçisinin cenazesi Londra, 13 (A.A.) — Alman büyük elçisi Van Höseh'in cenazesi çarşam- ba günü bir Ingiliz torpitosu ile AL manyaya naklolunacakur. e LE EE Li
