11 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

———— 7? smmm ——— DÜŞÜNDÜKÇE Türk san'atinin orijinalitesi — Çünkü, dedi bir genç mütefekkir, inkılâptan evvel buraya gelen sey- yahlara tercümanlık eden Türk düşmanları, memleketteki tarihi eserleri- mizi yabancı ırklara ve unsurlara malediyorlardı. Buna rağmen, Avrupa- da, Arap, Acem veyn Bizans sanatinden ham almış olsa bile orijinal ter- kibiyle bir Türk san'ati ve Üslübu olduğunu kabul eden tektük ilim adamı da yok değildir ve bir tanesi de Istanbul Universitesİnde bulunan Pr. Gab- riel'dir. Fakat, dünkü yazınızda da söylediğiniz gibi Garp san'at tarihi an- anesi, bu hakikatin farkında olmayarak Türk san'atini bir devam ve tak- Hit safhası içinde görmek ve göstermekten geri kalmıyor. Bu an'aneyi kırarak Türk orijinalitesini Garba teslim ettiren tek bir ilim adamımız olmadığı gibi, birkaç Avrupalının şahadetini dilimize çevirerek halka tanıtan tek bir mütercim bile çıkmamıştır. Bu eserlerden bazıları par ça olarak terelime edilmiş olsalar bile - ki bundan da emin değilim - dar Üniversiteler kitap ve mecmua edebiyatı içinde kapalı kaldıkları için, halka değil, san'atkârlarımıza kadar bile varamazlar, Ihtifallerin romantik heye- canlarmdan evvel Türk san'atiniri istiklâline alt kıymetlerin tesbitine baş- lamak ve kubbelerle minareler karşısında hayrun açılan ağızlarımızı kapat tıktan sonra sağlam bir bilgi hükmüne varmak üzere, gözleri yumulu bir İman ve çoşkunluk safhasında kalmamak lizımdır. Peyami SAFA SİİNİDİSİN | -İBilginizi Yoklayınız Babil kulesi Ingiltere zecri tedbirlerin şiddet lenmesini İstiyor, Fransa ise kaldırı). sm diyor, İtalya şiddetlendirirseniz Almanya ile Avusturyayı birleştiri -| Sorular rim tehdidini savuruyor. Almanya Balina balığınm sü o — rati nedir? Yransanm mukabili tekliflerini moda-| — Zühal'in kendi mihveri etrafın- .. vu al Si EN da devir müddeti ne kadardır. yle lıyı , Avrupa, bir Ba-| | “yanka" * bil külesi vaziyetine düşmek üzeredir! | patay . imi vr gi ii devletler biribirinin söyledik -| — Bethofen'in tam olarak yazdığı amamile anlıyamıyacakları ha yezüne opera nedir? le geldikleri gün de İkinci bir Babil we : felâketi kopacaktır. Dünkü soruların Allah bugünü göstermesin! cevapları iği 5 — Devekuşu yumurtasının ta- Bindiği dal e Re ii z vuk yumurtasına nisbeti nedir ? Talya Dagilizler, Almanya ve Avm |! Y4TTr mi dört defa büyüktür turyayı birleştirmekle tehdit ediyor. Bu tehdit bilmeyiz ki, yerinde midir?) $ — Avala dağı nerededir, yüksek Bize öyle geliyor ki, böyle bir şey, liği nekadardır ve tepesinde ve var- Tngiltereden ziyade, Italya ile bugün | 77 m kel ha kl | in ek yl le gi ; ; ri dönel gibi görünen Fransanın aley Mene en şey ie orta devirde yapılmış bir kalenin ha-| yk bir Almanya karşı e leebeşi vepdir. ila a1 ve kuvvetli bir Almanyanın İtalya | # — Aöferi okutmak tecrübesin hududuna dayanması demektir. rak kim ve ne zaman yapmığ- Eğer İtalya bindiği dalı kesmekle) * İngiltereyi tehdit ediyorsa, İngiltere bu dalın yere düşmesini uzaktan sey retmeği daha keyifli bulur sanıyoruz, Ağızdan ağıza Talyanm, tehditleri silâhiş dahi ol- sa defetmeğe karar verdiğini açıkça ilân etmesi, daha ziyade İngiltereye tevcih edilmiş tehdittir. Eğer İn- gilterede tehditleri defetmek için Ital ya: i'gibi bir karar verecek olursa dünyanın hali dumandır. G — 1784 de Valanten Hati. * $ — Baalbek harabelerinde “Bü- yük mabed” in kaç sütunu yıkılmış- r, kaçı ayaktadır? G — Kırk sekizi yıkılmıştır, altısı | ayaktadır. $ — Babilmendep boğazına bu i- sim neden verilmiştir? C — “Gözyaşları kapısı, demek 0- lan Babulmendep, tehlikeli vaziyeti dolayısiyle meydana gelen deniz ka - zalarmda Araplara çok gözyası dök- dün edebiyat fakültesinde ilk dersini kılâp dersi vermiştir. TAN Üniversitede Masraf bütçesi bu yıl arttırılacak Istanbul üniversitesinde yapılacak yeniliklerle tedrisat programı ve im- tihan meseleleri için toplanan komis- yon işini bitirmiştir. Faklilte dekan - larından müteşekkil bulunan bu ko - misyonun kararma göre, hukuk, fen, | edebiyat ve dişçi fakültelerinin tah - sil devrelerinin dörder ve tıp fakülte sinin 6 seneye çıkarılacağı anlaşıl -| maktadır. Önümüzdeki ders senesi başında yapılacak olan bu teşkilât, program | ve imtihan şekilleri etrafında bakan- Ikla temas etmek Üzere üniversite rektörü Cemil Bilsel, dün akşam An- | karaya gitmiştir. Rektör, Ankarada üniversitenin masraf bütçesinin artı- rılması meselesi üzerinde de bazı tek- liflerde bulunacaktır , Maarif Elverişli olmıyan mektep binaları Mevcut mektep binaların mektep olmaya elverişli olanlarile olmıyanla- rmı ayırmak için dün maarifte bir iç- apılmış ve bu içtiman maarif sıhhiye müfettişleri de iştirak et - miştir. * Istatistik umum müdürlüğü balık çılığı ve balıklarımız hakkımda esasi: bir istatistik yapmıya karar vermis. | cak ol: milel mükayesel - Fen fakültesinden balıklarımızın fen- | vaz kon ay aa e ni isimlerini sormuştur. * Londrada elektrikle tedavi usul -| y leri hakkında beynelmilel bir tep kon- |” gresi toplanacaktır. Bu kongreye tıp fakültesi profesörlerinden birinin de iştiraki kararlaştırılMmıştır. * Saylav ve profesör Yahya Kema! vermiştir. i * Recep Peker dün üniversitede in- * Muallimler birliği bugü 5 in saat 15| Adliye İ davasına dün bakıldı skân suiistimali Eski iskân müdürü Cemil ve diğer birçok kimselerin alâkadar olmaktan suçlu bulundukları İdavasına dün de Ağır ceza mahkeme sinde devam edilmiştir. Mshkem. kinei hukuktan bir dosyanm geti mesi için duruşmayı başka güne rakmıştır. iskân sulistimali * Bekir isminde bir seyyar pazar- miz, dün sabah Girinali vapurile hr profesör doktor Nureddin A kıl Muhtar, Sedat, Oberndofer, Tevfik Sağlam, Muzaffer Esat ve Muzaffer Şevkiden ibarettir. Ayrıca hususi o- Iyisi mi tehditler, devlet adamları- nın ağızlarında kalem ve hattâ tek- rarlansm, fakat bu ağızlardan top ve tüfek ağızlarma İntikal etmesin. Sa- mimi temennimiz budur. Eski muahedeler Lortlar Kamarasında muhafazakâr bir Lort “Versay ve Trinon mus- hedeleri, tamamen ilga edilmez veya Radikal surette değiştirilmezse, Av - Tupada hiçbir zaman sulhün vücude gelemiyeceğini,, bildirmiş, Bunu okuyan eski bir diplomat di- yor ki: — Eğer buna lüzum varsa uzun w- sadıya münakaşa etmeğe, propagan- dasmı yapmağa hacet yoktur. Her iki muahedeyi Hitlere tevdi etmeli. O el- bette bunları yırtmanmn bir kolayını bulur, Siyasal meseleler Dün anlattılar: Bir adam, arkadaşlarına çok uyu - &uğundan şikâyet etmiş. Her gece on #ki saat uyuduğu halde uykuya doya- madığı, çok dan şişmanladığını sö bir çare bulmalarmı rica etmiş: Arkadaşlarından biri demiş ki: — Bu akşam yatağa girince, dün- ya mületlerini uğraştıran si luğu için durma - al me selelerin zihninde tam olarak bir liş- türdüğü için bu İsmi almıştı A Lİ Belçika Başbakanmm Lehistan sey cıdan bir sandık ürüm çelmaktan| suçlu Gâvur Ali, Hüseyin ve Maksu- dun dün birinci sulh ceza mahkeme- İziyareti, Sofya nümayişleri, Çinin Rus İları protestosu, Akdeniz emniyeti, A- tina manevraları, Lehistan - Rusya anlaşması rivayetleri, üçler, beşler, on üçler... Filân derken sabahı bulmuş ve doğ ru eczaneye koharak uyku ilâcı al - maş. Ne çıkar ? Geçen gün bir akşam gazetesi şöy- le bir manşet koymuştu: “Nüin suları Mussolininin emrin - dedir!,, Hiç alâkası olmadığı halde bundan, yecana dilşen birisi telâşlı telâşlı ar- kadaşma soruyordu! — Nilin suları Mussolininin emrine girmiş. Ne olacak şimdi? Öteki büyük bir söğuk kanlılıkla cevap verdi: — Aldırma yahu! Nilin kendisi İn- gilizlerin emrinde ya, varsm suyu da | Mussolininin emrinde olsun, ne çı - kar! m hati, Lehistan Başbakanının Peşteyi |» daha doğrusu manşetin şeklinden he-| Tahlisiye müdürünün tetkikleri Yeni bütçe işi için bir müddetten | beri Ankarada bulunan tahlisiye w- mum müdürü Necmeddin, bazı tetki- kat için Çanakkaleye geçmiştir. Nec- meddin, Çanakkalede ikinci bep s6- nelik sanayi programma göre kur: cak olan radyolar ve fener işleri ü - zerinde meşgul olacaktır. tesini yapmağa çalış ve bulduğun sa- yıyı da ertesi gün gel bize haber ver. Adamcağız yatağa girmiş ve başla- Huş sıralamağa! — Fransa-İngiltere ihtilâfı, zecri tedbirler meselesi, petrol ambargosu, "Almanya - Avusturya birleşmesi, İ- talya - Habeş harbi, Almanya - Fran- sa meselesi, Lokarno muahedesi, Bo- Eazlar işi, zehirli gaz meselesi, dum dum kurşunu meselesi, Japonların tah sidatı, Japonya - Almanya birliği, In-| ( Tahlisiye idaresinin fenni vasıtalar giliz - Misir görüşmeleri, İtalya - Ms. mühendisi Hâmi de Çanakkaleye git- gm vaziyeti, Meksikanm protestosu, | miştir. de son duruşmaları yapılmıştır. Hâkim Reşit, suçlulardan Gâvur Ali hakkında 2 ay 7 gün, diğer suçlu Hüseyin ve Maksut hakkında bir ay yirmi ikişer gün hapis kararı vermiş- t * Sultanahmette bir evden hırsız lık yapmaktan suçlu Şükran isminde bir kadın, Sultanahmet Birinci Sulh Ceza mahkemesinde 9 ay 10 gün hap s6 mahküm olmuştur. * Sirri isminde birinin yakasına sarılarak alacağını İsterken birtakım hakaretlerde bulunmaktan suçlu ko-| misyoncu Kemalin dün Sultanahmet ikinci cezada duruşması yapılmıştır. Şahit çağırılması için duruşma başka güne kalmıştır. Belediye Zamanında tahsil edilemiyen alacaklar Belediye şubelerinde (belediyeye borçlu olanlara haciz kararları tatbik edilerek varidatın zamanmda tama- mile tahsil edilmediği görülmüştür. Bunun üzerine dün şubelere gönderi- len bir tamimde bu işe azami ehemi- miyet verilmesi bildirilmiş, aksi hal de hem şube müdürlerinin, hem tah- sildarların şiddetle cezalandırılacak » ları ilâve edilmiştir. * Köprünün üstündeki ilân levha» larmmn kaldırılması için evvelce Şir- keti Hayriyeye birkaç defa tebligat İ yapıldığı halde bunlardan bir kısmı henüz yerlerinde durmaktadır. Bu iti barla belediye dün şirkete yeniden | bunlarm mutlaka kaldırılmasını bil- dirmistir. tebligat yapmış ve İ Mayısa kadar| Kongre Tıp heyeti dün Pireye gitti Heyetle beraber giden Tevfik Sağlam | ve Akil Muhtar rıhtımda | Nisanm 13 iinde Atinada toplaha - ne iştirak edecek he: e hareket etmiştir. Heyet üniversite tıp fakültesi deka- A- İ ğerleri de tasnif edilmektedir. Tetkikler Yugoslav heyeti dün çalışmağa başladı Yugoslav Akademisi namma, tari- hi vesikalar Üzerinde tetkikler yap- mak için şehrimizde üç kişilik bir ilim heyeti bulunmaktadır. Heyetin reisi Profesör Dr. Stanoye Stanoyeviç İdün Belgraddan gelmiştir. Profesör | Glişa Elezoviç ve Profesör Dr Feh- mi Bayrakta: te üç gün evvel şeh rimize gelmişlerdir. | Buüç profesör hazinci evrakta ça- Jlışmağa başlamışlardır. Tetkiklere, Osmanlı İmparatorluğunda Türk or- dularmnın bütün Sırbistanı tilâlarından başlanarak Sır Osmanlı imp; luğu İdi çıkmasına kadar devam edilmektedir. Bir muharririmizin profesörlerle konuşarak aldığı malümata göre, Yu goslavyada Osmanlı imparatorluğu devrine ait ferman, hüccet ve kadı hü kümleri olmak üzere on bin kadar | tarihi vesika mevcuttur. Bunlar, Yu- | İ goslavya akademisinde ve hazinel ev rakında bulunmaktadır. Iki yüz tanesi tasnif ve terelime © dilerek basılmağa başlanmıştır. Di - Geri kalan kısımları da hazinei evrakta a- | ranarak tercüme ve iktibas edilecek» tir. Yugoslavyada, ilk padişahlara alt hiç bir vesika yoktur. Dikkate şayan dır ki, İkinci Muradın fermanları, tu- “ İralar müstesna olarak, Sırp harfleri» le yazılıdır. Babrlif, teredmanları va- sıtasile ve bir kolayirk olmak üzere bunları böyle yazdırmıştır. Heyetin tetkikleri yirmi gün süre- cek, bitmezse uzatılacaktır. Heyet reisi, Profesör Dr. Stanoye Stanoye- iarak bazı doktorlarımızda kongrede bulunmak üzere heyetle beraber git- mişlerdir. i viç Ankaraya da giderek Türk tari- hi tetkik cemiyeti ile temaslar yapa- caktır. | Sİ maz il-.4-936 ŞEHİRDE OLUP BİTENLER iKüçük Haberler İ * Bir üsarı Balıkesir civarınd turmaları yapan dönmüş, müzelerde tet mıştır. * Antulyada tarihi tetkikler — B tanbul Fransız Arkeoloji önetitösl azasmdan P. Devanbez, Antalya | zesi entidürü Süleyman Fikri ile beri ber Antalya, Fenike, Fethiye i lis hi pacakt Ani tika mütehassıs * âsarıstika ari evart İstani kiklere bağli da | den n vapur biletleri? hükümet nezdindi karar veri tlerinin indit apılarak İl * Ikinci şubede bir tayin — Emek yet ikinci şube direkt masası merkez me edilen Kadıki met Evkul, & Hifesine başlamıştı. ez memuru Meh n yeni vifi Romanyalı seyyahlar Dün, Roman vapurile 40 sey3 miştir. İçleriği de Jorjeako, Horio Kuravko adı iki Miraley, Romanya devlet r Mile. 4 ielo Dimistresko vardır. Birçok avu* kat, mühendi maktadır. Kafile, gehrimizde # nüne kadar kalacak ve o kün öj sonra nyaya dönecektir. Dün sabahki trenle de Bel 18 Bulgar seyyahı gelmiştir. lar, 153 Atinaya gide: dir. Tamir edilecek vapurlar Devlet Denizyolları vapurlarmd8 güverte ve makine muayenelerini başlanmıştır. Bu muayeneler netice“ sinde birçok gemilerin tamir edilece” İ| gi anlaşılmaktadır. maları düşi Sirkecide bulunan gümrük başmü- diirlüğü ile muhafaza başmildürlüğü ve teşkilâtlarınm tamamen Galata cihetine nâklolunarak bütün gümrük servislerinin bir merkezde toplanma- sı için dünden itibaren tetkiklere başlanmıştır. Gümrük başmüdürü Mustafa Nuri ile muhafaza başmüdürü Hasan dün, öğleden sonra Galata cihetine geçe - rında tetkiklerde bulunmuşlardır. Diğer taraftan, Sirkecideki Liman Hanmda bulunan Liman işleri umumi müdürlüğünün de Galatadaki Mer kez Rıhtım Hanma geçmesi esas iti barile kararlaştırılmıştır. Ancak, bu- nun mümkün olabilmesi için Liman işleri üzerinde hazırlanan kanun pro jesinin tadilâta uğramadan kanuni - yet kesbetmesi ve hazırlanan teşkilât projesinin de olduğu gibi tasdiki icap etmektedir. Bu takdirde, antrepolar tamamen liman emrine geçeceğinden gümrük teşkilâtı daralacak ve buna mukabil Liman idaresinin faaliyeti genişleyecektir. Ancak Limanın müstaki bel şekli et Iç Ilmanlardan gelen vapurların mün hasıran Sirkeci rıhtımına yanaştırıl- rek Çinli ve Merkez Rıhtım hanla -| ünülüyor rafmda yeniden bazı fikirler ileri sü- rülmektedir. Buarada Sirkecideki rıhtımın islah edilerek bu kısımdaki araba vapuru iskelesinin kaldırılma- sı, Demiryollarına ait rıhtımda da ba nı tadilât yapılarak, Sarayburnundan İ Eminönüne kadar olan sahanm vapur yanaşabilecek tarzâa değiştirilmesi ikri ilk plânda gelmektedir. Bu takdirde yabancı münakelâtm münhasıran Galata rıhtımı cihetinde, dahili münakalâtın da Sirkeci rıht- mında yapılması kabil olacağı gibi a- radaki şamandıraların kaldırılması su retile şileplerin de rıhtımlara yanaş- maları temin edilecektir. Liman teşkilât ve kanım projeleri- nin Hazirana kadar intaç edilmesi için çalışılmaktadır. Tayyareci gençler dönüyorlar Gümruklerin valataya maki imkanları aranıyor. Sarayburnu ile Sirkeci arasındaki sahada yeni tesisat yapılacak wii — Ne Dersiniz ? Seyyah ve İstanbul Seyahat mevsimindeyiz. Son on beğ İ gün içinde Istanbula bir hayli Romen Bulgar seyyah geldi. Bunlar günden güne artmaktadır. Her gin gazeteler, bir kafilenin geleceğini haher veriyof lar, Hele yortunun devam ettiği şi günlerde daha da birçok yabanci gezginler beklenebilir, Evvelki gün bir “Tan” okuyücusu müzelerden birinin önündeki cadde*| nin yeni yapılmakta olan havaga tesisatı yüzünden geçilmez bir haldi unu bildiriyordu. Bun önce de, müzeler idaresinin bir şii yeti göze çarpıyordu: Acenteler, sey yahlara müzeleri gezdirmiyorlar. Okuyucunun bize dert yanma$ acentelerin seyyahları müzelere gö türmemeleri, bize, seyyah işinin hâl iyi bir düzene sokulamadığını acık anlatmaktadır. Gezgin celbi için rarlar almıp dururken neyin ve niçi beklendiğine bir türlü aklınız erm Bize kalırsa, seyyahlarm ge leri, dolaşacakları yerlere bir pal fazla itina hakikateri lâzımdır. Fes İ bilere memleketi iyi tarafmdan tam tacağız. Bu işte şehir kadar menfaati olan acente pürürlerini de tanzim €* mek zarureti karşısmdayız. Biz böyle düşünlüyotuz. Siz ne dersini” Kont de Voreal Yenerler Şirketi meclisi idare si Kont De Voreal dün akşam kisi beraber Parise gitmiştir. Macar sefiri Macar sefiri Ziotan De Marli Staj için Sovyet Rusyaya giden |tayyareci gençlerimiz Mayısın ilk haf İtasmda Türkiyeye döneceklerdir. dün akşamki trenle Ankaraya git”