1 Nisan 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Düşündükçe İngiliz Saidin hatırafından bir parça Mithat Cemalin Uç Istanbul'unda Ingiliz Sait Paşanm meşredilmemiş hatıratından alman parçada, Mithat Paşa için şu hükmü okuyoruz: “Ev- — velâ, Mithat Paşa, şevketmeap efendimizin evamiri seniyelerine ademi itaatte bulunmağa clir'et etmiştir; saniyen, Mithat Paşam memleket hakkımda ne muzır ve fasit bir adam olduğu, daima cümhuriyet efkârmda ve kendu üdebadan ve ahvali âleme vâkıf zannında bu- lunan birtakım süfelâ ve cühelâ ile görüşüp konağını sadrazam konağı — değil, adeta bir darünnedve haline koymuş olmasından istidlâl olunur.,, Yine aynl hatratta şu satırlar var: “Bugün saat üçte zatı şahane efendimiz, bizi huzuru hümayunlarma celb ile: “Salt Paşa, size bir hedi- — ye vermek isterim; lâkin şu parayı al da sen İstediğini alursun,, diyerek “naziküne bin adet ellilik kaime yani elli bin kuruş ihsan buyurdular. Bu ise Mithat Paşayı dünkü suhuletle teb'it ettiğime müküfat idi; efendi. mizin bunca lütfu celilinin hakkı teşekkürünü ifadan âcizim.,, Abdillhamit bin adet ellilik kaime, yani elli bin kuruş, yani beş ytiz a/- — tm, yani bagünün dört bin kâğıdı, yani çarşı içinde bir dükkân bedeliyle Kanunu Esasi'yi ve Meşrutiyet inkılâbını tam otuz iki sene geciktirme- nin gayet basit ve kârlı hesabını yapmış adamdı. Onu yakından veya ta- rihte tanıyanlar için bu muvaffakıyeti çok şaşılacak bir şey değildir; R fakat Ingiliz Salt Paşayı yakından tanrmıyanlar için, padişahtan bu bin — adet ellilik kaimeyi memnuniyetle kıvıran bir mahlük olduğu halde, Mit- hat Paşaya “muzır ve fasit adam,, vasfını yaraştırmasındaki cesarete di- yecek yoktur. Bu hatırattan anlıyoruz ki 1204 hieri senesinin Muhar- rem ayının 22 nci giinlinde ve rumi 1292 senesinin Kânunusani ayınm 25 nel gününde, Türkiyede Meşrutiyetin fiatı beş yüz altın imiş. Fransiz- cadan tercüme ve Fransız ihtilâlinden adapte olduğu için bize bedavaya gelen bir Kanunu Esasi'nin bu kadar ucuz satılması tabii idi; ancak Ta- “te boğulan Mithat Paşanın ölümü, otuz Iki sene içinde ona toprak altm- da iltihak eden diğer hürriyet adamlarmın da epik hamleleriyle 1908 ihtilâline beş yüz altına değil, beş yüz saltanata muadil bir Türk kıyme- ti getirebildi. ———— — —————— Dikkat ! Bugün nisanm biridir, yani “nisan balığı,, günüdür. Bugün aldanmamağa dikkat edi. ipler çoktur, size oyun edebi- Yok eğer muhakkak aldanmak is - terseniz, aşağıya sıraladığımız nisan balığı #şantiyonlarmı gözden geçiri - niz: “Almanlar Reni tahliye etmişler ve tamamile gayri askeri bir hale gelir- ,, Habâşistanda martın son hafta - #mdaki muharebelerde Ras Tagala, Ras Şokola, Ras Margarin, Ras Ko - dinga, Ras Mulagaba, Ras Zagarata vr daha dirilmemek Üzere ölmüşler. P,, “Ingiltere, Fransa, Amerika, Ja- 'ponya, Almanya ve İtalya delegele- rinden mürekkep son deniz konferan. sında bu devletler deniz kuvvetlerini yüzde elli azaltmağa ve yoni İnşaat ; yapmamağa karar vermişlerdir., “Yunanistanda partiler ikiye indi- Tilmiş ve bu iki parti arasmda her ümmi tam bir birlik hâsıl olmuş - “Amerikada yapılan şiddetli mtlca- dele sonunda bir tek Gangster kal - mamıştır, “Unkapanı köprist bir daha ağı- sa ve kaleme alınmamak Üzere orta- dan kaldırılmıştır... “Türkiye spor teşkilâtı hiçbir zerıl. tıya, hiçbir şikâyete meydan vermi « yecek, işleri tıkır tıkır yürütecek bir gekilde ıslah edilmiştir. Bu kadar nümune yetişmezse bu - günkü gazeteleri karıştırmız, belki meşhur komik Şarlonun İstanbula gelmiş olduğunu da görürsünüz. Biriçten siyasete Venizelos artık yaşıyanlar arasm - da değildir, siyasi hayatı tarihe mal olmuştur. Fakat Atinadan gelen bir haber yeni bir Venizelosun ortaya çık makta olduğunu bildirmektedir. Bu, Venizelosun oğlu Sofokli'dir. Sofokli Venizelos, babasını çok sev mekle beraber, politika işlerine pek karışmak düşüncesini beslemezdi. Yu nanistanm Paris sefaretina mensup olan bu genç Parisin ve dünyanın sa- yılı briç oyniyanlarmdan biridir, Bri- ci de her şeye tercih etmekten hoşla- nırdı. Halbuki Atinadan gelen haber, Sofuklinin liberal partisi idare heye- fine gireceğini göstermektedir. İhti - mal ki, Sofokli, babasmı unutturma - mak için bu yola sapmağa Mizum gör- müştür, Venizelosun oğlu Yunanlı olduğu halde arsrulusai briç turnuvalarına daima Fransa namma girerdi. Hattâ geçen sene böyle mühim bir turnuva sırasmda Yunanistandaki isyanda ba bası da alâkadar olduğu için brici bir enliddet ihmal etmek mecburiyetinde almıştı. Eğer Sofokli siyasette de briçteki Bu sayılı bir oyuncu olursa Venize - Me.» Venizelosu kaybettiklerine çok Yanıyacaklardır. Hb U ö Bilginizi Yoklayınız Peyami SAFA EN Sorular Ressam Rafselin sevgilisi kim- dı? — Bizile Güzel San'atler Akademi- si kaç sene evvel kuruldu? — Hükümet hesabma vrupaya gi- den ilk Türk ressamı kimdir ve bu- gün nerededir? — (Venüs dö Milo) nerede bulun - muştur?, — Finten kimin eseridir? Dünkü Soruların Cevapları 8 — İsveç ile Norveç kaç seneden- beri iki ayrı krallıkdır ? C — isveçlilerle Norveeliler ara - sında 'bir asra yakın süren bir dava- dan sonra 1905 tenberi, S — Büyük harpten evvel Avus- turya - Macaristanın nüfusu ne ka- dardı, bugünkü Avusturya ile Maca- ristanın nüfusları ne kadardır? € — Takriben 51 milyon. Avustur- yanın bugünkü niifusu 7.000.000, Ma caristanm İse 8.600.000 dir. 8 — (İnsanlar rakkamlar gibidir. ler : ancak mevkilerine göre kıy me! alırlar) sözü kimindir? C — Napolyon Bonapartın. 8 — Almanların yaptıkları son $ — Korfu adam kaç sene Franmz- ların, kaç sene İngilizlerindi ve ne vakıttenberi Yunanistanımdır ? C — On sekiz sene Fransızların, kırk sekiz sene İngilizlerin ve 1861 tenberi Yunanistanm. Kadın köşesi | ŞEH Sanayi birliği Ticaret Odasında feshe iiraz ediliyor Ticaret ve sanayi odası varken, sa- nayi birliğine lüzum olup olmadığı hakkındaki münakaşalar devam et - mektedir. Dün bir akşam guzetesi de Ticaret odasınm Ekonomi Bakanlığı- na müracaat ederek birliğin feshini istediğini yazmıştır. Bu huststa dün ticaret odasmdan bir muharririmize şu malümat veril - miştir: “ — Biz böyle bir telgraf çekmedik, ve hiçbir zaman bizim teşekkülümüz dahiline girmemiş olan sanayi birliği gibi bir toşekkülün feshini istemeyiz. Sanayi birliği çalışma sahası bizimle bir olabilir. Ve müvazi gidebiliriz. Bu İRDE OLUP İnhisarlar Gümrükte ıslahat Direktör servisler için rr en wet sa İalimatname yapacak İkaüde sevkleri icap edenler idareden | Gümrükler ve inhisarlar vekâleti ayrıldıktan sonra yeni kadronun tat. | gümrilkler ekonomi direktörlüğüne biki kararlaştırılmıştır. tayin olunan eski tetkik direktörü Yeni kadro, bu sabahtan itibaren | Mustafa Nurinin İstanbul gümrükle- tatbik olunmaktadır. Hazırlıklar ik . | i bâşdirektörlüğünü dö idare etmesi mal edilmiştir. Kadroya göre, her me | kararlaştırıldığından Mustafa Nuri mur yeni derecesile yeni vazifesine | dün sabah şehrimize gelmiştir. bügün başlamış olacaktır. Kadro, ida| Yeni Başdirektör, bugünden itiba- ri zarüret itibarile hemen tatbik edi-|ren vazifesine başlıyacak ve başmü- lecek olmakla beraber yeni vazifele - |dürlüğü vekâleten idare eden müfet- re ait maaş değişiklikleri hazirandan | tiş Ali Kemal de eski vazifesine döne- itibaren mer'iyete girecektir. - cektir, Yaşı 60 tan yukarı yaşta olan Me-| İstanbul gümrüklerinde yapılması murlar tekaüde sevkedilmiş olacak - | kararlaştırılan tslahata yeni başmü- lardır. Ancak, kanunda meâgilerin -İdür tarafından başlanacaktır. Yeni den fayda umulan ihtiyar şef ve me- başmüdür ilk olarak İstanbul güm- Kadro bugün tatbik ediliyor Inhisarlar tekallt sandığı kanunu, nun İçin bizim böyle bir dilekte bulun mamıza İmkân yoktur. Bu haberin tekzibini rica ederiz.,, Diğer taraftan sanayi birliği reisi, muharririmize şunları söylemiştir: “— 'Ticaret odası bizim feshimizi İister şekilde yazılar okuduk ve bunla rm tekzibi için dün telgrafla İktisat vekâletine miiracaat ettik. Ticaret odasınm bizim feshimizi is- temeğe hiçbir hak ve salâhiyeti yok- tur. Öyle zannediyorum ki, bizim ça- Ilışmamız onlardan fazladır ve Onlar da buna mâni olmak üzere bu şekilde yazmıya lüzum görmüslerdir.. Sanayi birliği umumi heyeti bugün öğleden evvel toplanarak senelik kon gresini yapacaktır. Bu toplantının ruznamesini idare heyeti İntihabı #e- nelik idare heyeti raporu teşkil et - İ mektedir, Ruzname harici olarak ta birliğin feshi meselesinin konuşulaca- ğı muhakkak sanılmaktadır. Adliye Sakarya vapuru süvarisi mahkemede Sakarya vapuru süvarisi Osman kaptan, İzmirden Istanbula gelirken vapuruna fazla hayvan yüklediğin - den dolayı, yolcular tarafmdan hak - kında şikâyette bulunulmuştur. İş - tanbul liman idaresi tetkikatı netice- sinde bu şikâyeti haklı bularak kap - tanı müddetumumiliğe vermiştir. Os- mân kaptan aleyhinde üçüncü ceza mahkemesinde açılan davaya dün de bakılmış ve şahit olarak liman me - murlarından Hulki ( dinlenilmiştir. Hulki, ifadesinde, kaptanın gemiye nizami olarak 1436 hayvan yükleme- si icap ederken, yolcuların istirahati- ni bozmağı göze alarak 2900 hayvan yilklediğini ve bundan dolayı hakkm da şikâyet yapıldığını, tahkikat neti- cesinde bu şikâyetin haklı görüldüğü- nü söylemiştir. Mahkome, öteki şahitlerin de çağı rüması için duruşmayı başka güne bırakmıştır. idare meclisi relsi Cevdetle, âzadan Emin, müddelumumiliğe verilmişler- dir. Kooperatifie hisse sahibi bulu - nan köylülerin vezneden İstikraz et - tikleri paraya mukabil ödedikleri tak sitleri bu iki zatm zinimetlerine geçir- dikleri iddia edilmektedir. Cevdet ve Emin haklarmda mild- delumumilikçe dava açılmıştır, muha kemelerine yakında başlanacaktır. * Tavukpazarında Alinin kahvesin de oturan Hüseyine Şakir isminde bi- ri, zil zurna sarhoş olduğu halde bi- çak çektiğinden dolayı yakalanarak müddelumumiliğe verilmişlerdir. * Hüseyin isminde biri, dün hırsız- dan suçlu olarak adliyeye getiril - miştir. Fakat Hüseyin, bu sırada de « lilik ârazı gösterdiğinden, Müüyene edilmek üzere tıbbıadliye gönderilmiş tir. * Hırsızlıktan dolayı hapishanede mevkuf bulunan Çarliston Ahmeğin karısı Marika ile Ahmet oğlu Musta- fanm üzerlerinde çalınmış bazı eşya bulunduğundan her ikisi de adliyeye verilmişlerdir. * İzmitte esrar satarken yakalanan Mehmedin duruşması 9 numaralı ihti sas mahkemesinde yapılmış ve netice de, Mehmet 1 sene hapse 200 lira para cezasma mahküm olmuştur. il Baro toplandı İstanbul Barosu senelik umum! toplantısını, dün ağır ceza mahkeme sinde yapmıştır, Toplantıda geçen s€ neye ait hesaplar tetkik edilmiş, mü- rakip raporları okunmuş ve avukst- Bunun patronu yarmki sayımız- diz. lığa temas eden meseleler etrafımda görüşmeler yapılmıştır. murlarm 65 yaşına kadar kullanıla | yayini servislerinin daha verimli se | bilecekleri hakkında da bir kayıt var İdır. Bunun için vekâlete salâhiyet | kilerde çalışabilmeleri için etraflı bir İ verilmiştir. Binaenaleyh, yaşları 60 |talimatname ha: eski Istanbul saylavlarmdan Vasfi de|dan yukarı dahi olsa, bazi şeflerin 66| Bundan evvel bu ıslahat sırasında! ., İyaşına kadar çalıştırılmaları imuhte- ksa İmelir, Mütekettiğe Kntami oerüğmde, | 0 UK mele einen ver vas tiye yapılacağı rivayetleri de çıkmı ki tetkiklerin bugün neticelendirilme ii mi #a da şimdilik böyle bir şeyin mevzi. bahs olmadığı anlaşılmaktadır. İstan bul gimrükleri kadrosuna icap eder. *e görülecek ihtiyaca göre İlerde ye- Maarif miden memur almacaktır. A İTENLER Kügik Haberler —— —— * Fofesör Rok geliyor — Tı, fesölerinden Rok, bugün Ek Bi Profesör, bir hafta kala. rakinivörsitede tıbbi aç konferanslar Telefon mukavelesi — Telefon saş mukavelesini imzalamak üzere şitetin delegesi Boyan bugünlerde bdeniyor. Şirket, protokolda mev. e öğeme beledile karşılık tahvil carmak kaydınm kaldırılması şarti Imükaveleyi imzalıyacağını hükü. #te bildirmiştir. * Ahkara Siadyomu mimarı — nkafâda yapılmakta olan stâdyo. tun İipodrom ve tenis Yerleri insaa« içi çağrılan İtalyan mimarlarm. b etti Violi dün şehrimize gel. isti Mimar, bu akşam Ankaraya pidedktir. Ahkaradaki stadyom insa atı risrafı beş milyon Tiray? bulmak. tadı; Bütün tesisat ve yapı isleri ü, sendarfında tamahianacaktır... * *ilntli nazrr Ankâaya gitti — Hirtanm Udaipur varidat nazırı Meh, memleketinde bazı Yönilikler te için Türkiyeyi germek mak. | sade şehrimize gel bula muhtelif mektepleri İ ven aksam Ankaraya gitmiştir. Marangozlar. Cemiyeti — Ma- rgpalar bu cuma toplanarak, idare hi intihabı yapaekalardır. Katimerin! gazetesi — Şehrimiz. gatimerini adir gündelik bir rum. * Kağıthane zirai kredi kooperatifi | Harap mektep bina- larının boşaltılması Tik tedrisat müfettişleri dün maa - rifte bir toplantı yapmışlar ve kira- lık binalarda bulunan mekteplerin va ziyetlerini tetkik etmişlerdir. Bu hek teplerden bazılarının binaları işe ya- Jramaz bir halde olduğundan gelek tedris yılmda tahliye edilmesine, di- ğer bazılarının da kira bedellerişin indirilmesine karar verilmiştir. * Lüse ve orta mektep müdürleri bugün maarifte bir toplantı yapttak lar ve askeri mekteplere gönderik - cek mümeyyizleri tefrik ve tesbit <e ceklerdir. * Bütlin İlselerde bügün ikinci tik. riri imtihanlara başlanacak, on nisanda ikmal edilecektir.” * v Dışbakanımız Paristen hareket ediyor tü Arasın bugü. Paristen hareket €- deceği duyulmuştur. Tevfik Rüştü A- ras şehrimize gelince doğru Ankarâ- ya giderek Cenevre ve Londradaki müzakereler hakkında hükümete iza hat verecektir. Hariciye Vekili, Ankarada bir müddet kaldıktan sonra nisan orta - smda toplanacak olan Balkan Konts- yine riyaset etmek Üzere Belgrada gidecektir. Cinayetin çavra deposudur: Kafası parçalana- rak öldürülen de mahzende bekçilik /tır. Tahkikatın adif eden kırk yaşlarında Selim Hocadır. Dün bir muharririmiz ocinayetİdet vamyet etmiştir. hakkında şu tahkikatı yapmıştır: Evvelki gün gündüz saat 13 te Gül | evvel “irsızlar girer © Mehmet, depodan ayrılaak Selimi o- | çalmışlardır. Hırsızlar rada. bırakmıştır. Fakat akşam saaf (18 de döndüğü vakit deponun kap (O Bu cinayetin başlar Hariciye Vekili Doktor Tevfik Rüşi yapıldığı mağar& Sarayburnu ile Ahırkapı deniz sa- |nm iç tarafında Selimi hili arasındaki surların altında bir bulmuştur. ohzete çıkmaya baslamıstır. Yeni Fransır sefiri geliyor — # Fransız sefiri O Mösyö Albert fmerer ile yerine tayin edilen İvö Ponse yarm İstenbnla geladek ye Ankaraya gideceklerdir. Mög. İKammerer. Atatürke yeni elçi V. |50'yu takdimden sonra veda edes yeni vazifesi olan Tokyo elçiliği. areket edecektir. Vilâyette Hazircinda bazı Maliye iŞubeleri kaldırılacak Bina ve arazi vergilerinin Haziran. dan itibaren maliyeden vilâyet husu- k e si idaresine devri dolayısiyle stan. (Keti Hayriyenin bul maliye teşkilâtmm alacağı yeni, şeki ve şubelerin vaziyellerini tesyeni Dir teşebbüsü etmek üzere İstanbul, Uskildar, Be.Öğrendiğimize göre, Şirketihayri- yoğlu mıntakalarmda tahakkuk ve tirafından Nisanın beşinden iti- tahsil müdürleri ile başmemurlar tolzar le ME li ve lanarak tetkikler yapmağa başlamığasında husus! vey El rim lardır, Hangi şubelerin kalması Vömobillerini rabtetmek kiimmm Araba Viptfu “Beferleri töftip o- e yenmüstur. Bu tecriibe nfuvaffakıyet Telöri olduğu tesbit edilmektedir. heticelahiize”'diğâr günlere ait. Maliye şubelerinin vaziyetleri ie au geferleri de tezyit olu- ne bit edildikten sonra talınkkrüleve mel rartreyi TERE, 0 sil müdürleri maliye murakıbı Rafimet ve avdet ücreti olarak almmak din reisliğinde toplanarak vaziyfa olan 250 kuruş, 100 kurusa ve umumi gekilde gözden geçirecektek seferler için alman 150 kuruş da kararmı Finans Bakanlığma bilgi(109) kuruşa indirilmiştir. ©“ Nisan umum! aylığı bugün ç | Mimar Sinan ihtifali meleği en ük le Mimar Sinan İçin bir ihtifal yap « Sn dn0 verilişi mak Üzere bir komisyon kurulmuş « aylığı i| tur. Dünden itibaren Halkevinde içti. * Geyve kaymakamlığından İ| malarma başlıyan bu komisyona ma- Wönü kaymakamlığına tayin i arif namma da müdür muavinlerin « Âgâh, yeni işine başlamıştır. den Adil gönderilmiştir. e ya Sarayburnunda Sirlar altında müt bir cinayet oldu Katiller, paçavra mahni bekçisini öldürdüler ve korsanle gibi kaçtılar lık vakası olarak başlamış; fakat 50» nü cinayete varmıştır. Tahkikatd gö- re; depoyu soymak İçin öncâden ter- tibat alan hırsızlar Gül Mehgledin o- radan ayrıldığını fırsat sayarak'za- ten kimsenin geçmediği bir yer olan depoya girmislerdir. Ancak karşıları. na depo bekçisi Selim hoca çıkmıştır. Selim hoca deponun soyulmasna mâ, ni olmak isteyince, katiller hemen ii“ zerine çullanmışlar ve orada bulduk- ları kalımea bir sopayı bütün şidde- tiyle Selimin başma indirmeğe başlar mışlardır. Bu vurmalarından Selimin kafatası mış, YÜZÜ yaralan mıştır. Selim, böylece öldürülmüştür. Selimi öldüren katiller derhal kağ mamışlardır. Depodan Yüz liradt” fazla yünlü paçavra çalmışlar ve tah- min edildiğine göre bunlar; sahilde beklettikleri bir kayığa yüklettikten sonra korsanlar gibi Kaçmışlardır. Polis o civarda Galişan pirçok ame lenin İfadelerini almıştır, Kendilerin- den #fiphe edilenler polise getirilmiş- lerdir. Bazı şahısların hüviyetleri tesbit edilmektedir. Aranılanlardan iki kisinin nerede bulundukları tes - bit edilememekle bereber | katillerin bugün yakalanmaları kuvvetlidir. Ot- dürülen Selim Hocenm gebe bir kızı vardır. Gül Mehmet, ölüyü da müddelumumi mus z gün Ayni depoya bundan? Se je geçi t | rilememiştir. b