26 Ekim 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

MAC 26.10-935 SON HABEFRFe Lortlar kamarasında zecri! tedbirler için münakaşa Lort Secil “ Cenevre, otoritesini göstermezse 1914 teki durum hâsıl olacaktır ,, diyor Barış teşebbüsleri İtalya ile İngiliize arasındaki ger- Zinliğin ortadan kalkması, Habeş harbini nihayetlendirmek için müsait bir hava yaratmıştır. Bu da gösteri: Yor ki İtalya - Habeş davasmın zahi- Uluslar Vİ manzarası, Kurumile İtal- ya arasnda bir dava olmakla bera ber, hakikatte ihtilâf İngiltere ile Ytalya arasında bir N Gerçi harbi mihayetlendirmek için henüz müsbet bir teşebbüs yapılmış değildir. Fakat Londradan, Paristen N Romadan gelen haberler harbin uzun müddet devam etmiye- Seğini teslim noktasında ittifak ct- | mektedirler, Barışa müsait olan bu Vaziyeti meydana getiren başlıca â- | miller şunlardır: i, 1 — Italya, Habeş barbinin zorlu- ğunu anlamaya başlamıştır. Harp baş İayalı bir aya yakın bir zaman pk (Gerçi İtalyanlar ilk hamlede Adua, #Adigrat ve Aksum gibi bazı şehirleri Âgal ettiler. Fakat bu kadar uzun ha- Yt ve bu kadar pğır elli sn sonra ellerine geçen toprak üç kilometre murabbamdan fazla değil - dir. Isgal ettikleri bu yerlerde tutu- Habilmek ve daha ileriye atılmak için ide yel yemedi İtalya böyle yollar yaparak hamle hamle ilerliyebilir. men İM İe yal ve İlya ve nn tahmil edebileceğinden çok fazla Yedakârlıklara ihtiyaç gösteren bir iş- bei Habeşistanı ele geçirmek i ji di memleketi baştan aşağı imar da 2 — Ttniya anlamıştır ki böyle bir harpte zaman, Habeşistana yardım *den bir âmildir. Bu, yalnız Habeşis. tan hakkında değil, bütün geri mem. Jeketler hakkında doğrudur. Yolları, makil vasıtaları olmıyan memleketler Yavaş harekete geçerler. Fakat za- anla kuvvetlerini toplarlar ve mu- ini artırırlar, Silâh embar palzeme imal edebilirler. Fakat Ha. ketistana büyük ölçüde yardımı olur. asıl ki yardımı olmaya başladığı da Habeşistandan gelen haberlerden an- dağılmaktadır. 3 — Diğer taraftan Italyayı Ulus- r Korumu vasıtasile yola getirmeğe elm mia Ee lanmıştır. Uluslar Kurumunda çini. 1; Kadar Italyaya kearş »tatbik edile- ilen ecri tedbirler, a Bir > il anlaşına olabilir? Hı Şeyden önce vu kabul > edilmelidir vi ye vardıktan sonra Italya» ancak Uluslar Kurumu. Serçevesi içinde halledilebilir. Massolininin buna itiraz et- de bildirilmektedir. Herhalde zarfında Doğu Afrika» hareketlerinden £ ziyade için yapılacak hakkındaki haber- AŞE Meksikada haydutlarla kanlı mücadeleler Meksika, 25AA. — Jalisco DM ti içinde, hükümet kuv- ta erine karşı yaptıkları müca - ede 52 Meksikalı haydut öl - . Müş ve cesetleri, öteki hay- ka dara olmak üzere, Dagos Dk : & a Ydanında teşhir olun Şe ; İ / İ ; | jim ir £ EE Haydutlara f t karşı yapılan ha - ty yeri idare eden iki general, Olma, reketin siyasal bir suikast Yıp, adi bir hırsızlık vakası söylemişlerdir. vi tapei i'de muhtariyet okio, 25 A.A. — Japon kay- yaklarından gelen haberlere gö- Yan Sârnehir çevresinde başlı - #a p ühtariyet hareketi, bilhas- Hopei ilinde süratle inkişaf Etmektedir. Londra, 25 A.A. — Lordlar | ca, İtalyanın başlıca satıcıların- Kamarasının dünkü müzakerele ri esnasında, Lord Secil, İtalya- nın şartlarını tesbit etmesi za- manı gelmiş olduğunu söylemiş- tir. Lord bilâhare demiştir ki: Zecri ekonomik tedbirler, bir ceza tedbiri olarak telâkki edil - memeli, yalnız fenalığın önüne geçmek için almmalıdır. Daha ziyade tahaffuzi tedbirlerden bahsedilmelidir. Uluslar Sosye- tesi, otoritesini (o göstermezse 1914 deki durum hâsıl olacak - tır. Buna binaen, hükümet, so - nuna kadar siyasasına devam et mek ve enerjisini gösterecektir. Hükümet o zaman bütün ulu- sun müzaheretini bulacaktır. Lord Pil, İtalyanın Versayda şerefli bir muamele görmediğini hatırlattıktan sonra, İtalya ü - mitsizliğe ve iflâsa sürüklendiği takdirde bunun bir felâket ola - cağmı, zecri tedbirlerin ceza ma» hiyetinde telâkki edilmesi şüp « heli bir iş olduğunu bildirmiş « tir. Lord Howe, süel zecri tedbir- lerin harp demek olduğunu, bun ları İtalyaya karşı tatbik etme - dan biri olacak ve iki ülke ara - sındaki alış veriş büyük bir ö- nem kazanacaktır. Filhakika, İtalyan - Avusturya alış verişle. ri, Avusturyanın lehine olarak 45 milyon Şiling tahmin edilen bir tecim müvazenesi göstermek tedir. Bu sonuç, İtalyaya ancak ip- tidai ve mamul maddeler yolla- mak imkânını tamamile bertaraf etmektedir. Öteki taraftan, için- de bulunduğu finansal du- rumdan ötürü, Avustur. ya, bilhassa ihracatıbakr- mından kredi ile mal yollamıya- caktır, İtalyan bankasının mâ - den para mevcudu, Habeş har - binde kullanılmak üzere yaban - cr ülkelerde yapılan mübayaat - tan ötürü bir hayli harcanmış bulunmaktadır. Bundan başka zecri tedbirlerin tatbik edilmesi ile arsrulusal finansal kolaylık - ların kalkması İtalyayı başka te diyat çareleri aramak zorunda bırakacaktır. Şehrin yetkili bir şahsiyetine göre, hükümetin, İtalyanların elinde bulunan yabancı tahvil - nin imkânsız bulunduğunu, bita- | lerden istifade etmesi, şimdilik raflık ilânmın da kabil olmzdr - | hu müşkülün önüne geçebilecek- ğını, Çünkü İtalyanm bunu Hr- beşistana silâh taşıyan İngiliz vapurlarını aramak için fırsat bileceğini söylemiştir. İngilterenin müdahalesi Londra, 25 A.A. — Çurçil, İn- giltere, İtalyan - Habeş, anlaş - mazlığına beklenilmiyen bir €- nerji ile müdahale ettiği zaman Fransanın nekadar ciddi bir du- Ahlâki Khk gineslü Mşitilkiğ Glulaağık » nu izah ettikten sonra, Fransa - nm pakta riayet ettirmek için yaptığı gayretleri ve bazı ahval- de İngiliz filosuna yardım için verdiği kararı takdir etmiş ve: “Bu gayretler ve bu karar, bu mecliste bütün partilerin en ha- raretli minnettarlığına lâyiktir,,. demiştir, Yugoslavlar Belgrad, 25 A.A. — Zağrep ve Spilin tecim ve endüstri oda - ları ekonomik zecri tedbirlerin ulusal ekonomide yapacağı tesir İeri incelemek üzere ekonomik bir konferans toplanmasını hü - kümetten istemişlerdir. İngilterenin dış siyasası Londra, 25 A.A. — Avam Ka marasında dış siyasa hakkındaki konuşmalar, oya başvurulmaksı- zın sona ermiştir. Almanlar Ingiltere içi miz Berlin, 25 A.A. — Alman is- tihbarat bürosu bildiriyor: Avam kamarasındaki görüş « melerden bahseden “Berliner Lo kal Anzeiger,, gazetesi, şimdiki durumda, İngilterenin, Uluslar Sosyetesinin yüzde yüz üyesi bir hükümet olmaktan başka bir er- gesi olmadığını yazıyor. “Deutche Allgemeine Zei- tung,, , İngilterenin Uluslar Sos yetesini harekete getirmek için teşebbüse giriştiğini ve birçok ulusun İngiltereyi takip ettikle- rini yazmaktadır. Bu gazete di - yor ki: “İngilterenin yol göstermesi olmasaydı, sarfedilen mesai s0- nuçsuz kalacak ve boşa gidecek- ti Ayni gazetenin Londradan öğ rendiğine göre, İngiliz durumu - nun değişmesi üzerine orada in- kisarıhayal hüküm sürmektedir. Ayrış gazeteleri, hükümeti, Cenevreye ve Habeşistana hiya- net etmiş olmakla itham etmek- tedirler. Italya - Avusturya ticareti artıyor Tondra, 25 A.A. — Burada sa nıldığına göre, Avusturya, zec- ri tedbirlerin tatbikine başlanın- tir. Filhakika sanıldığına göre, böyle bir tedbir sonucunda İtal ya, 200 milyon şilinglik Avus - turya tahvillerin elde edebilecek tir, Ihracat arttı Viyana, 25 A.A. — Avustur - yanım son dokuz ay zarfında İ - talyaya olan ihracatı 7 milyon şilin artmıştır. Amerika we zecri tedbirler Vaşington, 25 A.A: — Roose - velt, ve Hull, tam bir mahrumi. yet içinde üç defa toplanmışlar ve zecri tedbirler meselesi hak - kında Uluslar Sosyetesinden ge- len notaya, Amrikanın verece - gi cevabı görüşmüşlerdir. : Bu cevab, gelecek hafta baş Tangıcından evvel gönderilmiye- ceği sanılmaktadır. Çurçilin diyevi AL manları kızdırdı. Berlin, 25 A.A. — Çurcil'in dün Avam kamarasında verdiği diyev bu- rada oldukça fena karşılanmış ve Al- manyanm silâhlanmasının İtalya - Habeş anlaşmazlığının sebeplerinden biri olduğuna dair yapılan telmih nef ret uyandırmıştır. Buradaki kanaat Çurcil'in İngilir kabinesine almması düşünülmekte okluğundan sözlerinin bir şahsın sözü telâkki edilmemesi bu diyevin şayanı teessüf halini bir y- daha fazlalaştırdığı merkezinde- amaaan Bir İtalyan fişek fabrika- smda iştial Milan, 25 A.A, — Belledok Ka sabasında önemli bir fişek fabri- kasında sebebi belli olmıyan bir patlama olmuştur. 4 işçi ölmüş, ikisi ağır yara - lanmıştır. TAN Tıp Kongresine Gelen Sovyet Mütehassısları Moskova, 25 A.A, — Türk tıp kongresine iştirak edip bu » gün Moskovaya dönen Sovyet hey'eti başkanı profesör Dan - şevski, Tas ajansma şu diyevde bulunmuştur; Türkiyede (o bulunduğumuz müddetçe tıp mahafilinden dost ça bir kabul ve özel bir ilgi gör- dük. Yeni Türkiye hükümetinin ekonomi ve kültür alanlarınm türlü şubelerinde olduğu gibi tıp sahasında da gerçekleştirdi - ği büyük eserin derin intibar ai- tındayız. Yüksek Türk doktorla- rı iki memleket doktorları ara - sında verimli çalışma birliğine sağlam bir temel olacaklardır. Profesör Danişevski, de gösterilen hararetli kabulden dolayı Türk Sağlık Bakanı Dok- tor Refik Saydama ve bütün Türk kamoyuna derin minnet - tarlığımı bildirmiştir. İtalyan radyosundaki Arapça neşriyat Londra, 25 A.A. — Avam Ka marasında irat edilen bir sorgu- ya cevap veren hükümet mümes sili, hükümetin İtalyanın Bari Radyo istasyonu vasıtasile Fi - listin için Arapça yaptığı propa- gandadan haberdar olduğunu ve bu hususta İtalyan büyük elçisi nin dikkatini celbetmiş bulundu- ğunu söylemiştir. Henderson'un cenaze merasimi yapıldı Londra, 25 A.A. — Silâhsız - lanma konferansı başkanı Hen - derson'un cenaze merasimi bu - gün birçok tanınmış şahsiyetle - rin iştirakiyle yapılmıştır. z Uluslar Sosyetesi genel sek - reteri Avenol ile işçi fırkasınm eski lideri Lansburi de merasim de bulunmuşlardır. Yol kesen ırz Düşmanları Evvelki gün Edirmekapıda bir teca- vüz vak'ası olduğunu ve sur dışmda Ismail ve Cevdet adında iki kişinin Nurinin kulağını keserek kaçtıklarını dün yazmıştık. Yukarıdaki resim, jan darma ve polisin sıkı izlemeleri 80 nunda yakalanarak dün Adliyeye tes- inn olunan möteceçi , . tecavizleri göstermek» tedir, * Fakir Çocuklara Dağıtılan Elbiseler Topkapı Fikaraperver kurumunda dün bir idare heyeti toplan- tısı yapılmıştır, Içtimada Cumuriyet çocuklar üzerinde görüşülmüş ve faki, ve elbiselik dağıtılmıştır. Anneler birliği Bayramında giydirilecek yoksul annelere yiyecek de dün merkez binasın - da toplanarak yoksul annelere çocuk takımları vermiştir Sovyet | heyeti murahihasasına Türkiye - | No. 15 Çeviren: M, Rasim ÖZGEN Gazetelerde Şu Satırlar: “ Japon Torpiyörleri Ansızın Bir Rus Filosuna Hücum Ettiler İn ZX'i Ikinci Nikolanın Sen Petresburgda ki çalışma odası: Bu hal, Kinju mevzileri için de vaki- dir. Japonlar, onları birer iskambil köğrdi kalesi gibi kolayca devirebilir- ler. Geriye bahriyemiz kalıyor: Ni- ki, sana söyliyeyim, harp oyununda, ben, Japon tarafını temsil ediyordum ve Japon amiralle- rinin kudretine malik olmadığım hal- de Rus donanmasını tabrip ettim ve Por-Artur kalesine rağmen karaya asker çıkarmıya muvaffak oldum. Niki, iğneli bir istihza ile sordu: — Sandru kendini Japon ordusu ve dohanması hakkında en meşhur bir sevkülceyşçimizden daha salâhi- yetle hüküm yürütmek kudretinde ol duğunu nasıl tasavvur ediyorsun? — Japonlar hakkındaki bilgimle Niki! Onların ordusunu, salonlu va- gonun penceresinden yahut Sen-Pe- tersburgdaki harbiye nezaretinde bir matsanm üstünde tetkik etmedim. İki sene Japonyada yaşadım ve her gün onları karşımda gördüm. Ben ver smıftan halk ile temas ettim. Sen gülebilirsin, fakat Japonlar çok yaman asketlerden mürekkep bir mil Jettir. Niki omuz silkti: — Rusya çarı, en kiymetli müte- hassıslarınınkine eniştesinin inatçı hükümlerini üst tutmak hakkını ba- iz değildir. Odama döndüm ve bir daha fikir beyan etmemeye yemin ettim. Her şeyin yolunda gittiğini kabul etmiş görünerek mutat üzere ilkba- har bidayetinde Gaçinaya, haziranda da Peterhofa gittik. Bir temmuz sabahı, Mihaileveki sarayından telefona çağrıldım. Ba- bam bir nöbet geçirmiş, odasında ba- yılarak düştüğü döşeme üzerinde ya” tar bulunmuş. Üç hafta ölüm halinde (kaldı ve gece gündüz başımın ucundan ayrıl- madık. Bu dev gibi adamı kötürüm ve dilsiz görmek çok fena bir şeydi. Üç imparator görmüş bu yetmiş bir yaşmdaki adam, Rusyanın en karan- İlk günlerinde öleceğinden elem du- yuyordu. Nihayet kısmi bir felçle kurtuldu ve İki doktor ile üç basta bakıcının refakatinde hususi bir tren- le Kana gitti, Kader onu altı sene daha yaşattı ve rus ordusunun peri- şan oluşunu gösterdi. Japonya vuruyor Eylülde Ay-Todordayım. Teşrini. evvelde Sen-Petersburga dönüyorum, Uzun saatlerim masa başında geçi yor. Vükelâ meclisi hassr toplanıyor, bu mecliste babamın bulunmayışı kendini hissettiriyor. Çocuklarım bü- yüyor, onları okutup terbiye etmek meselesi, beni eski düşmanlarım mü- rebbi ve profesörlerle anlaşmaya mec bur ediyor. Kibar mevsimlerinin eğ- lencelerine zoraki iştirak ediyorum. Yılbaşı... Babamin halinde bir iyilik görlin. düğü haberini alıyorum; kânunusa- niyi Kan'da geçirmeğe karar veriyo- rum. Hareket edeceğim gün Nikiyi gördüm. Biz grandükler Rusyadan ayrılmak için, resmen onun müsaa- desini almak mecburiyetinde idik. Fakat iş, bir veda yemeği şeklinde dostane bir toplantıdan başka bir şey değildi. İmparatoriçe gebe idi: Niki, bu defa bir erkek çocuğu ola- cağım ümit ediyordu. Yemekten sonra onun çalışma odasında kaldık ve cigara savurarak | ko nuştuk. Uzak şarka temas bile etme- di; can sıkacak meseleleri kurcala» mak istemediği zaman yaptığı gibi câli bir neşe içindeydi. Bu halden gok şüphelendim ve sordum: — Niki, harbin mutlaka olacağı söyleniyor; her ne pahasina olursa olsun harbi bertaraf etmek azminde isin? O cigarasını içmekte devam ede- a i Ras Versay rek soğuk bir tavırla: — Harp mevzuubahis değil De di. — Fakat onların istediklerini ka bul etmeden Japonların harp ilânı nasıl menedebilirsin? — Japonlar Rusyaya harp ilân ete miyetekler. — Onları kim menedecek? — Cesart edemiyecekler. — Netice: Japonların istediklerini yapacak mısın, yapmıyacak musın? — Sandru, beni kızdırmıya başlı yorsun; sana diyorum ki Japonlarla ve hiç kimseyle aramızda harp olmi- yacak. — Bunun böyle olmasını isterdim. — Bu böyledir. Bu mükülememiz çılgıncasına va mânadan ari id. O Üç hafta sonra, Kan'dan dönerken, Parisin Liyon istasyonunda, gazetelerde iri harflere Ie şu satırları okudum: Japon torpiyörleri, Por-Artur kınlarında ansızın Rus zırhlı fi» osuna hücum ettiler. Eski şark âdetine göre, Japotlâr evvelâ vurdular, ve sonra da barp ilân ettiler: Maksatları da bu idi BİN DOKUZ YÜZ BEŞ Cannes'dan Sen.Petersburg'a av» detimin sabahı, Nilriyi Anikof sara- yında gördüm, Onu, çalışma odasın da, şaşkın, biçare, sel gibi boşanan yağmura O manyatizmalanmış gibi, gözleri büyük pencerelere dikilmiş, #yakta bulca. Girişimden titredi. O, muahazeler ve geçmişe hasretlerle dolu can sika» cak bir mükâleme için geldiğimi tah- min ediyordu. Ben, pek sade bir hitapla: — Niki, dedini ben Por-Artura gitmek ii müsaadeni istemiye gel- dim. Bahriyeli arkadaşlarıma iltihak etmekten ibaret olan bu arzumun ta biiliğini takdir edebilirsin. O, sakinleşti: — Seni çok iyi anlıyorum, San» dur; fakat gitmene muvafakat ede- mem. Biz sana, Sen-Petersburgda muhtacız. Tecrüben bize faydalı ola- bilir, Ben, amca Aleksiyi ve bahriye Bazırın; derbal görrşni isterdim. Mevcudiyetimin, Por-Artur'da da- ha kıymetli olabileceğini anlatmak için, kendisile, bir saat kadar müna- kaşa ettim; maksadımı kabul ettire- medim. Annemle zevcem Ksenya, ha- Yatımı tehlikeye atmamı istemedik- İeri için, imparatorun bu muvafakat etmeyişini, onlarıp tesiriyle hareket ettiğine hamlettim. Öğleden sonra, Avelâni Rinda ge: mimin bu eski kaptanın gördüm; bu kiymetli deniz kurdü bahriye me. zaretinde nekadar kabilse o kadar fena istihdam ediliyordu. Ne o, ne de onun erkânıharbiye reisi amiral Rocestvenski, Pasifik denizindeki modası geçmiş kırk beş parçalık filomuzun Mikadonun İn: gilterede yapılmış olan | zırhlılarını asıl mağlüp edeceğini bir türlü an- latamadılar. JAPONLARA KARŞI BİR ., |, ŞEY YAPAMIYORUZ Avelânin gözleri, isteraptan ateş- lenmişti. Rocestvenski ise, en gayri müsavi şerait altında Japonlara m Üzere hemen hareket et- meze r olduğunu söylüyordu. Bütün bahriyemizin idaresini yilk- lenmiş olan bir adamın bu Nelsonva- ti teklifleri çok kaba düşüyordu. O- na, milletin, başındaki büyüklerin- den, gidip kahramancasına batması» m değil, ondan başka türlü hareket beklemekte haklı olduğunu ihtar et tim. — Ne yapabilirim? diye bağırdı. Umumi efkâr, memnun edilmesini İs- tiyor. Bu böyle. Japonlara da bir gey yapamıyacağımızı biliyorum. (Arkası var)