18 Ağustos 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

G i 7 ” T.B. 035 SON HABERİ PANCERMANİZM VE İSVİÇRE Almanyadaki Hitlerist hareketi - Bin Avrupa barışı bakımından en bü Yük tehlikesi, esasen tariba kavuş - üzere bulunan Versailles andı - wn hükümlerini ilga etmek nokta - Kından ziyade bütün Almanları bir #nır içinde toplamak hedefinde, yâ- Mi Pancermamizimindedir. Almanya fm sw komşusu olan her ülkede ir Alman azınlığı vardır. Bu Al - Manların birkısmı, genel savaşta A! peyadan alınn topraklarda yaşı - Or: Fransanın eline geçen Alsas Lo - Yen'de, Belçikaya iihak edilen Eu- Pen, Malmedy ve Morsenetde, Dani Şarkya verilen Sehlerwig'de, Le- bisten aldığı kısımlarda, Alnan - öden ayrılan Memel'de Dançiğ'de Ye Çekoslovakyada. Bu topraklarda Yağıyan Almanlar genel savaşa ka » dar Alman imparatorluğunun taba - İsrz idi, Yeni Hitler Almanyası, bun İlin tekrar ulusal sımırlar içine gir elerini ileri bir ameç saymakta - ç Paket Nazi hareketinin ulusa! bir ME amaçları bureda kalmıyor. A) - ya Avusturyayı istiyor. Bren- Per geçidinin gümeyinde İtalyadaki İmanları istiyor. Hattâ İsviçredeki Almanlar da ulusal sınırlar içine llüması yeni Pancermanizmin amaç darındandır. Bu Pancernsinizm fikirleri “AT «| çan sınerları dışında kalın Alman- 35 Arisında me dereceye kadar yer Bulmuştur? Genel savaşa kadar Al- Man impatatorluğunun sınırları için bulunup ta Versailles andı ile ay flan Almanların tekrer Almanyaya Vüşmak istemeleri pek atbildir. ket İsviçre gibi asırlardanberi er Kinliği ile övünen bir ülkedeki Al - anların bu cereyanın kuvveti ker Yuma boyun eğmekte oldukları gö Tünmektedir, İtalyan, Alman ve tânsız ırklarının arasına sıkışan Ve her üç ırka mensup insanları bir #raya toplryen küçük İsviçrenin, son ir içinde yükselen ulusseverlik ce Yeyanları karşısında erkinliğini rm- #1 koruyebildiği tarihin en şaşıla - Sak işlerinden hiri idi. Acaba genel aş İçinde bile istiklâlini koruma rr arasinda dağı) ze iz Büna hiç ihtimal! vermiyorduk. iz Mt İsviçreden gelen haberleri der etmek kolay değildir. Bir müd tir asırlar. Alman olan İsviçreli. in Nazi hareketi İehindeki çalış - 7 larından bahsedilmekte âdi Ş de asılları İtalyan olan İsviçreli- vali Jebine bsreketlerinden iliyor. Herhalde İtalyan ve lin faşiemleri karşısında İsviç © Yor, Dir imtihan geçirdiği anlaşılır. im Uzak Şarkta inır hadiseleri yelokyo IT.A'A. — Hirota ile Sov. yin Tokyo büyük elçisi arasmda Pre hidiseleri meselesi hakkında Tüyep itibariyle bir anlaşma ol- dalzet elçisi nur hâdiselerini dü- Şekeek İçin bir. Japan.Sovyet-Man, Rükg? karışık komisyonu Kurulması daki projeyi tevdi etmiştir. Sukuzvta memnun olduğunu, Man- Money hükümetinin oyunu aldıktan Kiye, “ON cevabın: vereceğini söyle psman Wiliy Post asıl düştü ? tak erk 17.A.A. — Bugün bir u- Boy “yasında : ölen uçman Viliy tep Birleşik Amerikanın en tanın. Ve pt Cesur uçmanlarından biri idi. Yüz, sya ile Amerika arasında kısa Ürpelerle (merhalelerle) bir uçuş Yapıyordu. ox. Tayyare bulundu ra, İY AA i ik A. — Fairbanes'a Rk gi J9l alrrken Barrow'da düşe > A Post ve Rözers'in uçağı ta- Ki ol arçalanmış ve denize bat riroyX bulunmuştur. Cesetler Yay, götürülmüştür. Uçmanla göst ay TDI sordukları yerliler fe ç ada orada bulunmuşlar - Bozer Amerika matem içindedir. | el eski hir dostu olan Rooze Sihsen çok müteessirdir, v Kaza nasıl oldu? e iten, Z.A. A, — Öğrenildi- aj Bars yan Post, Eskimolardan işin ye Bartov istikametini sor. YELE inmiş ve tekrar hava. » MER, O anlaşılamıyan Ple 20 : gi y le GİR ami yere 3 T Çaldaris Genoyun Mutlaka Geri Bırakılmasını İstiyor Atina, 17 (Özel) — Dün akşam General Kondilis Atina basın üyelerini kabul ederek Yunanistanda tekrar krallığın hiç bir vakit bir darbe ile yapılmayacağını ve subayların zorla kırallı- gın kurulması için aralarında imza topladıkları hkkında çıkarı- lan yayıntının yalan olduğunu söylemiştir. Kralcı ayrışık gaze- telerine yazdıklarına göre Başbakan Çaldaris rejim için yapıla- cak genoyun geriye bırakılması hususundaki fikrinde musir ol duğundan Dış Bakanı Maksimos ile Iç Bakanı Rallis'e Alman- yadan son gönderdiği talimatta saylavların parlâmentodan ge- noyun geriye bırakılmasını istemeleri için çalışmalarını bildir. tir. Başbakan Çaldarisin eylül iptidalarında Atinada buluna- cağı anlaşılmıştır. Japon Filosunun Manevrası Tokyo, 17 (A.A.) — Yetmiş harp gemisinden mürekkep olan Japon filosu iki ay sürecek manevralar yapmak üzere bu sabah Ökuskadan bilinmeyen bir yönteme hareket etmiştir, Filo birin- citeşrinde döndüğü zaman İmperatorun önünde bir geçit resmi yapacaktır. — mi Arsıulusal İşçi Konferansı Brüksel, 17 (A.A.) — Peuple gazetesi, dün akşam başlayan arsıulusal işçi sosyalist toplantılarının pazar akşamma kadar sü receğini yazıyor. Bugün siyasal durum, bilhassa İtalyan - Ha- beş meseleleri üzerinde aytışmalar olmuştur, Verilen kararlar toplantının sonunda yayılacaktır, Bir Vapur Karaya Oturdu Londra, 17 (A.A.) — Letitia vapuru, Belfast'a doğru gider- ken, gece yarısından biraz önce, sis yüzünden, karaya oturmuş- tur, Vapur, sabahın ikisine kadar, boş yere, kendi araçlarile kur- tulmağa çalışmıştır. Öğleden sonra yeni bir teşebbüs yapılaçak- tır. Yolcular ve mürettebat gemide kalmışlardır. anlami Sıra Portekizlilere mi Geldi? Lizbon, 17 (A.A.) — Portekiz Dış Bakanı, Diario de Noticiais gazetesi aytarma diyevde bulunarak, Afrikada olup biten şey- lerden hiç birisinin büyük bir Afrika devleşi olan Portekiz'i lâ- kayıt bırakamıyacağını söylemiş ve demiştir ki: “— İtalya ile Habeşistan arasında bir harp çıktığı takdirde müstemlekelerde yerlilerin Avrupalılara karşı ayaklanmaları &ibi ciddi bir tehlike mevcut olduğun inanmıyorum. Bununla beraber harbin öntine geçmek için her çareye baş vurmak bizim Çin haydutlarının Amerika Okyanus- öldürdüğü gazeteci larda tahkimat Pekin, 17. A.A. — İngiliz gazete Ya pacak sisi Jones'in öldüğü resmen teyit e Paris, 17. A.A. — Eyi haber alan dilmiştir, Pekin, 17. A.A, — İngiltere bü. iği , , — İng » | Sevenlerin verdiği malümata © göre, Bn he a AL Naim deniz konferansı meselesinde nd a Paoch ir Ya- | ma olmadığı tatirde Birlesik iki bancı cesedi bulunduğunu elçiliğe h devletleri Alleusiyen pri kimat yapmak ve Pasifikdeki Ameri- ber verdiklerini bildirmektedir. İngiliz gazetecisi Gareth Jones'in kan adalarında yeni deniz üsleri kur” mak niyetindedir, öldürüldüğü haberi böylece teyid e Japonlar deniz yapılarını tahdit et- dilmiş oluyor, Cenaze merasimi meği kabul ettikleri taktirde Amer ka hükümeti prersip itibarile Japon- Ovada, 17. A.A. — Dün, su baskı- l ni kurbanlarının cenaze töreni, hü- | ları tatmin et de cgği Pp kömet, faşist gençliği ve atlebe mü | tadır. BÜ ai kili messillerinin huzurile | yapılmıştır. | M. Mussolini, faşist partisi sekre - teri, ilbaylar, şarbaylar ve sendikâ- lar çelenk göndermişlerdir. Felâkete uğrayan ahaliye yardım ttmek Üzere tedbirler alınmıştır. ekkep bir miştir. Deniz konferansı j Vaşington, I7.A.A. — Dış bakan- ğı, deniz konferansına iştirak etmek üzere İngiltereden hentiz çağrı al inanıştır. Hükümet, İmgünkü duru mu muhafaza etmek hususndaki #ik- rüp, felâket yerine gi inde mu, Sinanın Bir Şaheseri Daha Kurtarılıyor Müze direktörlüğü Kültür Bakanlığından tahsisat istedi İstanbul müzeleri | direktörlüğü, , kısımlarla ayrıca kiler i- | Topkapı müzesi içindeki mutbak kıs: | releri vardır. Mutbakları, İlmi kısmı tamir ettirmek için Kültür Ba- | bina, hakikaten ç devrin güzel ve yük kanlığından tahsisat istemiştir. Za | sek bir eseridir. Bu eger Sineme iç manmda 5000 kişiyi besleyen ve içti- | timai hayat Ve yaşayış görüşlerindeki mai hayat ve yaşayış tarzını çok açık | tam isabetini göntermek itibarile de bir şekilde gösteren bu biricik eser | emsalsiz ve eşsizdir, de Mimar Sinanıdır. Topkapı sarayı içindeki mutbakların hepsi Sinen ta. | O Ayasofya müzesinde Şimdiy& kadar Ayasofya müzesini rafından yapılmıştır. Ondan evvel, görülen mutbaklarda Sinanın yarattı gezenlerin mikdarı kırk bini aşkındır. Müzede vazife gören memur ve müs $! eserlerdir. Fakat bunlar, bir yan- tahdem adedi gında yanmış, ikinci defa yapılışında moksanları düşünülmüş, daha kıymet li bir şekilde tekemmül ettirilmiştir, Sinanm mutbakları, 22 bacalıdır. De. niz tarafında olanlar yuvarlak, ön ta rafta bulunanlar da mahruti kubbeli. öir. Mutbakların üç kapısı vardır. Yu karı mutbak, aşağı mutbak diye anrl- maktadır. Aşağı mutbakta Sâray müs tahdemlerine ait yemeklerin pişirildi. Şi anlaşılmıştır. Mutbaklar içinde hel yahane, sabunhane ve kalaybane, gibi kâfi görülmemektedir. Dün, kube etrafından çalman kurşun ların yeri, Emniyet müdürlüğü tara- fından keşfettirilmiş ve icap eden ra- ye alınmıştır. Çalanlar aranmakta. n Topkapı, âsaratika, Çiniliköşk, Eskişark, Yedikule ve Türk Islâm mü | zelerini ziyaret edenlerin adedi son | zamanlarda artmıştır. Müzelerimizi, BÜYUK ALMAN CASUSU |, —27— — Peki. Siz silâhları yapın, nakliyesini biz üzerimize alırız! Fakat şimdiki halde nakli im- kânsızdır. Biz size siparişleri- mizi yapacağız. Siz de malı bi- ze teslim edeceksiniz. Mesele gayet basitti; Alman- ların maksadı, buradaki fabri - kaları kendi hesaplarına işlet- mek ve İtilâf Devletlerinin Amerika'dan silâh tedarik et- mesine mâni olmaktı. Almanya bu maksat uğrunda mühim mik- tarda para sarletmeği göze al- mıştı. Bu sayede bütün Ameri- kan fabrikaları Almanya hesa- bına işliyordu. Fakat diğer taraftan İtilâf Devletlerinin mümessilleri de boş durmuyorlardı. Alman'la - rın tabiyesi çabuk anlaşılmıştı. Bunlar da Amerikan fabrikala- rına mal sipariş ediyorlar ve Almanların verdiklerin- den fazla veriyorlardı. Hatta buradaki silâh ve cephane fab- rikalarmı tamamen alan Fran- sız ve İngiliz'ler bile vardı. Ö zaman bütün fâbrikalar harıl harıl İtilâf Devletleri hesabına işliyor, Alman'lar ancak Ökya- nus'ta, Şimal Denizinde, Manş- ta batırabildiklerini batırıyor - lardı, Nihayet Amerika bitaraflığı- nr bıraktı, Almanya'ya karşı ilânı harp etti. Artık vaziyet| daha müşkülleşmişti, Silâh fab- rikalatına Almanya hesabına sipariş vermek imkânsızdı. Bu işi kökünden halletmek zamanı gelmişti, Herşeyi imha ediniz! O zaman Birleşik Amerika- R den yeni bir emir aldılar: “Amerika'daki silâh ve cep- hane imalâtının her ne pahası- Zehirleyin, Gem HAKİKi pr Ainem debiclbahirleri Okyanusta Matmazel Doktor'un ESRARI | Cephane Fabrikalarını Ateşleyin ! Konserveleri ileri Bomba Koyarak Atın! b İ mütemediyen düşmen gemilerini batırıyorlardı. lar, hiçbir iz, bir emare birak- madan ortadan kayboluyorlardı. Her halde bu işler cok mühim kimseler tarafından idare edil- mekte idi. Alman'larla, Amerika'lıların mukabil casusluk teşkilâtları arasında müthiş bir savaş başla- dı, Amerika'lılar yurtlarındaki Alman casuslarını birer birer bularak meydana çıkarmak için elden geldiği kadar çalışıyorlar- Elebaşılar dı. Bütün gelen vapurlar siki bir muayeneye tâbi tutuluyordu. Rıhtımda Amerikanâ pasaportu ile gelenler bir tarafa, ecnebiler bir tarafa ayrılıyordu. Gelen ecnebinin Amerika dahilinde ne yapacağı inceden inceye 8o- ruşturuluyor, orada tanıdığı o- İup olmadığı soruluyor, ikame» tine müsaade etmek için kefil aranıyordu. (Arkası Yakalandı ver) 8 (Baş tarafı 1 incide) kü durumunda 928 denberi yerinden sarsılmamış ve sağlamlaşmış oldu » fu hissini vermiş bir siyasi teşekkü lü deyirmek izeştine kalkışaca gi Kolay)rkiz edileinez, Mev - sut şartlar içinde son hâdisenin Ar mavutlrk istihbarat bürosu tarafın. dan yapılan tebliğe uygun olarak ce na olursa olsun önüne geçmek lâzımdır. Bunun için amele ara- sma girip, kendilerile temas edin. Onları sabotaja teşvik| edin. Silâh fabrikalarını atmak | kabilse atm! Cephanelikleri ateşleyin. Gıda maddeleri de| silâh kadar kıymetlidir. Birle - | sik Amerika'dan Avrupa'ya mü: | temadiyen konserve gönderili- yor. Bunlar buradaki İtilâf as- kerlerinin yegâne gıdasıdır. Kabil olursa bunları zehirletin, Avrupa'ya hareket eden Yaptır. lara girin. Bomba koyun!” Berlin'den bütün Alman ça- suslarına gelen emirlerin ana hatları bu idi. Buradaki teşki -| lât, bu direktifler dahilinde iş- lemesini bilen kiriselerden mü- rekkepti, Nitekim aradan çok geçmeden gazetelerde bir sürü facialar yazılmağa başladı: Pensilvanya'daki mühim- mat fabrikası günün birinde an- sızın patlayıvermişti, Tetkikat, tahkikat yapıldı. Son zamanlar- da fabrikaya bir İsveç'li gencin amele olarak girdiği söyleni- yordu. Bu adamın vaziyeti çok nazik görülmüştü, Fakat mil - yonlarca dolara ve yüzlerce adamın hayatına mal olan bu facianın hakiki müsebbibi bulu- namadı, Derken, Şikago'da bir fabrika aha infilâk etti. Tahkikat ya- pıldı. Burada yeni bir amele bi- le yoktu. Nasıl oluyordu da cephanelikler patlayıveriyordu? Bunu hergün yeni bir facia da- ha takip ediyordu. Depolar pat- iyor, tren yolları atılıyor, kam- yonlar devriliyor ve nihayet her $eye : rağmen New-Yok'tan Avrupa'ya doğru hareket eden | gemilerde iştialler oluyordu. Amerikan polisi bu bir sürü cinayetlerin faillerini bulmak için geceli gündüzlü çalışıyor | bigün de Fransız gezi iyaret pile gezginler ziyar du. Fakat müsebbipleri, failleri bulmanın imkânı yoktu, Casus- zeyma etmiş olacağı tahmin edilebi - lir, AÂrnevutluktaki hâdise etrafında muhtelif Balkan ve Avrupa mem - balarından aldığımız haberleri sıra- sile meşrediyoruz: m, İZ A.A. — Arnavutluk ba- sım bürosu, Fieri'de vukua gelen ayaklanma hareketinin, birkaç sa- at içinde tamamile bastırıldığını bil dirmektedir. Salâhiyetli mahkeme, isyanın çıktığı yere gidecektir. Bü - tün Arnavutlukta tam bir sükünet vardır, Ayni büro, ayaklanma hâdiseleri - nin nasıl olduğunu izah ederek, âsi bir grubun, ufak rütbeli bir jandar. ma zabitinin idaresi altında 45 jan - darmayı ve birkaç sivili sürükliye- rek Fieri'yi ele geçirmeğe muvaffak olduğunu ve Lüshufo üzerine yürü. yerek mahalli jandarmaları kaçırttı Eını söylemektedir. Asker kuvvetleri, kan dökmeden ulaşmı; nın biricik kurbanı, habersiz, Pojani'ye nan General Şillardi'dir. Krala karşı svikast havadisi ya» lanlanmıştır, İİ ekte bulu - Ölenler Atina, 17 (Özel) — Bura gazete» lerinin Arnavutlu aldıkları bu- günkü telgraflarda isyan Hareketi - nin birçok kan döküldükten sonra bastırıldığı ve burada General Ce lâl ile yüzbaşı Vasso'nun öldükleri bildirilmektedir. Kral Zogo ile Arnavutluğun Sü Bakanın öldürüldüğü hakkında ga zetelerin yazdıkları haberleri bura- daki Arnavutluk elçiliği yalanla - mıştır. Asiler bütün Berat Elini işgal etmişler Paris, I7 A.A. — Pöti Parizyen gazetesinin Belgrad aytarı, Arnavut İuktaki ayaklanma hâdiseleri hakkın da bazı tafsilât vererek asilerin elin de çok mikdarda silâh ve cephane mevcut olduğunu bildirmektedir, Bu âytarm bildirdiğine göre, is - Yan tejimi tehdit etmekte ve asiler tekmil Berat ilini işgal etmiş bulun. maktadır. Kral Zogonun tahta çıkt $ından sonra 1924 yılında İtalyaya göçmeğe mecbur olan eski Başba » kan Şevket Begurlatzi asileri idare etmektedir. Bu zat, zengin bir irat sahibi olup kızmı krala nişanlamış idi. Nişan bozulduktan sonra Be » gurlatzi krala büyük bir kin bağla » mıştır, Güney Arnavytlukla muha e bere kesilmiştir, vuruşma devam e diyor, “ Echo de Paris gazetesinin Londra aytarı, Arnavutluktaki kargaşalık - lârm italyan - Habeş anlaşmazlığı « gin akisleri olduğunu ve Arnivut - luğu, İtalyan boyunduruğundan kur tarmak istiyen ve İtalyaya karşı 0- lanlar tarafından sevk ve idare edil diğini sanmaktadır. Kargaşalıkta ölenlerin sayısı 150 tahmin edilmektedir, Krala suikast Paris, 17 A.A, — Eko dö Pari ga zetesi Arnavutluk hâdiselerinden bahsederken öldürülen General Ghi Jardinin eski Avusturya - Macar or « dusunda bir Hırvat subayı olduğu - mu ve sonra esasen dostu olan kral Zogo'nun hizmetine geçtiğini yaz - maktadır, Tecavüze uğradığı sırada kralm otomobilinde bulunmakta idi. Ve belki de krala atılmış olan bir kur. şunla ölmüştür. Bu bölgede örfi idare ilân edilmiş tir. Arnavut makamları, suikastin elebaşısını yakaladıklarını iddia e- diyorla Asilerle muharebe Belgrad, 17 A.A, — Arnavutluk - tan gelen haberlere göre, isyanı bot mak üzere hükümet kuvvetlerinin kumandası kendisine verilmiş olan General Gbiraldi, asilerle yapılar bir muharebede öldürülmüştür. Ölenlerin sayısı asiler arasında 50, hükümet kuvvetlerinde de 11 ka dardır, ümet yeni kuvevtler sevket » mektedir, Hudutlar kapatıldı iki üyz tevkif var Atina, 17. (Özel aytarımız bildiri. yor) — Yanya ve Prevezeden gelen haberlere göre, isyan (o Fiyeri, Elba san, Berat, Lusniya ve Kavaya'dı ayni zamanda çıkmış ve asiler Tirar üzerine yürümeğe başlamışlardır. Fakat karşılarına > ordu ir şarpışma olmuştur. İsyancıların ba. şında eski okabine üyelerinden ve Kralın eski yakınlarından Bayraktai ve Urioni ailelerinin bulunduğu an: Taşılmaktadır, Tiranda iki yüze yakm İnsan tev kif edilmiştir. Hudutları kapatılmış tr. Muhabere kesilmiştir, o * Gencralı öldüren adamın eski bir gözeteci olduğu anlaşılmıştır, Baylar; dençier Tektayt prezarvatifleri ber ecr4 nede (1) (3) ve (6) kk portaka renkli zarflarda da satılır, Ni 770