1 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

1.6,935 SON HABER FRANSIZ KABiNESİ iSTiİFA ETTİi ı v ç Yeni Kabineyi Kamutay Başka-. nı Fernand Bouisson Yapacak tadır. Bu gazete şimdiki durumun Fransız parası için çok tehlikeli olduğunu yazmaktadır. Daily Telgraf gazetesi ihti- yatlı bir lisanla - Fransız siyasal partilerinin bütçe - denkliği - ile telif edilemiyen parti kazançla- rını bırakıp birakmıyacakları sorgusunu sormaktadir. Bu gazeteye göre Flandin, Fransanın ruhuna temas cderek meselenin ince tarafına . dokun- muştur, Fakat;, hararetli bir ko- nuşmadan. sonra lâzım, olan u. lüsseverlik ceyabını. alamamış- tır. Bir takım İngiliz mahafili Ftansa'nın şimdiki — durumunu İngilterenin 1931 deki dürumu- na benzetmektedirler. Kapanan müesseseler Paris, 31. AAt — — Herriot parlamento da- söylediği gibi Sen adliyesinin emri üzerine, bazı finans sosyetelerinin kapı- ları mühürlenmiştir. Flanden'in söylevi Paris, 31., A.A— Saylavlar kurulunun geceki toplantısı çok. firtınalt olmuştur. Kolü bir sargı içinde olan-ve yanında döktoru bulunan Başbakan da toplantıda hazır bulunmakta - i- di. Germen Martin — tarafından kovalanan spekülasyon siyasa- sına hücüm eden. aytaçlardan sonra Flandin söz almış, gerek dışarda ve gerek içerde Fran- ga karşı yaprlan hücumların e- sası olan: sartlar Hai Başbakan, finans işleri baka- nının sünomal - yetkeliler — ka- hunundan yana ileri sürmüş ol- düğu sebebleri saymıştır. Başbakan, spekülâtörlere kar şe bulündüğünü — belitttikten sonra saylavlar —kurulunun bu- gün frank kıymetinin indirilme- sinden yana veya karşı bir ka- Tar vermesi lâzım geleceğini ilâ- ve etmiştir. , Flandin, hükümet tarafından İistenilmekte olan sünomal yet- kilerin ana yasa kanununa ay- kırı olmadığını söylemiş daha: sonra finans işleri bakanı Ger- men Martinin çekilimini vermiş olduğunu — bildirmiştr. Küurul, güvenini esirgemezse finans — işlerinin — yönetgesini kendi eline alacaktır. Başbakan, bu erge ile kurula baş- vurmuş ve onun arkalamasını - istemiş- tir.Halk ve orta sınıf frank kıy- metinin düşme etkisini gördük- ten sonra güçlükle kazanmış ol- duğü pamasının ve tasarrufunun Fransa. oruntaklarının alçakça- sına hareketleri yüzünden bir kere daha krymetten düşmesi- ne katlanamıyacaktır. Başbakan, paranın tam- - bir surette durluğunun mümkün görülmekte olduğu. bir anda Frank kıymetinin düşmesini a» Maç tutan son hareketin. yapıl- Tnış olmasından dolayı. yanıda bulunmuştur ve demiştir ki: — Umanm ki Fransa fi- Nansal ve para — dayanıklığının kuvvetini ispat edecektir. Fran- Saya karşı yapılan hücum- lar - eğer birkaç yıldanberi ken- dileri buhrandan. zarar gören kimseler tarafından frank kıy - Metinin düşürülmesinden yana Prohaganda yapılmamış olsay- di - hiç şüphesiz başlamıyacak- tı. İşbaşına geçmek isteyen bir kilik frank kıymetinin indiril - Mesinin önüne geçilmiyeceği te Zini kabul ettirmeye alışmakta- Gtr, Komün seçimi, sırasında ge Deloy bu yönde işlenmiştir. Fransızlar fazla mikdarda,para- olduklarından dolayı savaş tan kaçmak istemedikleri süre- €e, spekülâtörlerin iranga ve ©- Tun altın karşılığına hiç bir za- Man, ihtiyaçları: olmuyacaktır. k yden önce fnanga olan gü Herriot'nun kamutay kürsü- sünde bir kaç pozu veni kurmak gerektir. Bu yapıl mazsa durum tehlikeli ve felâ. ketli bir şekil alır. Para mesele- | si, sıkı bir surette hazine mese> | lesine bağlıdır. Hükümet, Fi - | nans Bakanının spekülâsyonun azaltılması ve milyonlarca al - tın frangın halkça geri alınması hareketine karşı gelmek için al- muş olduğu tetbirlerden sonra şimdi özgür bir surette hareket istemektedir. Kâad para karşı - lığının altın. olarak ödenmesi prensibi hiç bir suretle bozul - mıyacaktır. Fakat ulusal döviz üzerinde kanunsuz bir basınç yapmak icin bu prensibin sujis- timal edilmesine katlanılamaz. Frank kıymetini düşürmek için uğraşanlar hakkında siddetli ce za tedbirleri alınması önünden kaçılamaz bir zorağdır. Eğer ku rul, frank kıymetinin indirilme- sinden yana bir karar verecek olursa ben bu karara boyun eğ- miyeceğim, | | olacaktır: Diktatörlük rejimi Flandin, bir diktatörlük reji- mi kurmak tasarında bulundu - u süretinde kendisine yapılan. üsnedilere karşı kendisini sav - galamıştır. Finans bakanının çekilmesi Paris, 31 (A.A,) — Finans | tadır. Kendisi, gezisinin özel ol- | lenin merkezi Lundıgk,p işleri bakanı Germain Martinin | ması sebebiyle gazetecileri ka - kilometre uzaktadır. Örta çekilimine kendisinin de söyle - | | ceklerdir. | IBaş tarafı 1 inci sayladal diği gibi; görüşmeler sırasında kendisine karşı- yapılan hücum - lar sebep olmuştur. Başbakan, evvelâ bu çekilimi kabul etmek istememiştir, Fakat bir çok grup lar bu çekilimin görüşüyü ko,- laylaştıracağını söylemek surg - tiyle hücumlarını. yenileşlirme, leri üzerine çekilimi kabui yükü, münde kalmıştır. Görüşmeler Paris, 31. AsA; — Saylay- lar kurulu başkanı Bouisaon, sa bahın dördüne kadar ti K ların başkanları ile görüşmüş- tür,Bouisşon,saat 9 da Eliza sa- rayına gidecektir.Oranlandığına göre cumurluluk başkanı, Boyis sonu yeni kabineyi kurmaya me mür edecektir. Fransız bankası direktörü; Paris, 31 (A,A:) — Reisicü, hur Fransa bankası direktörünü kabul ederek kendisile görüşmüştür. Fransa ban-| kası müdürünün Rei-| sicümhur tarafından - çağırılmış | olması her taralfta büyük bir ilgi uyandırmıştır. Ancak mü - dür Reisicumurun yanından, çık tıktan sonra bu çağrılmasının bugünkü durum ile hiç bir müna sebeti olmadığını söylemiştir. Zorluklar var Paris, 31 (A.A.) — Flanden kabinesinin çekilmesi Üzerite or taya çıkan-buhranlı durum he - nüz aydınlanmış değildir. | Büisonuün.kabineyi — kurmağı hazarahilecağinden-sttphe edili - yor. Buison da Flander gibi gee niş etki istediğinden kuyvetli bir mukavemete — rastlamaktadır. Buison kabineyi kurmaktan vaz geçerse Reisicamurun bu İği Ta vala vereceği söylenmektedir. Buisson kabul etti Paris, 31' ÇA:A.) — Buison yeni kabinenin kurulması öde,- vini kabul etmiştir, Gazetecilere | en geniş,bir birlik kabinesi kur. | mak niyetinde olduğunu söyle - | miştir. | Hava lokarnosu, Görüşmeler Çok Yakında Başlıyor Londra, 31 (A,A.) — Parigs, Londra, Roma ve Berlin arasın, da bir hava lokarnosu hakkında görüşülere yakında başlanacak.- | tır. " -Bu görüşülerin konusu şu 1 — Bu paktın, 3-2 tarihli be. yanatta düşünülen doğu paktı - nı Tuna anlaşması ve, Versail - les antlaşmasını beşinçi kısmı - nm yerine geçecek olan silâhla rın azaltılması meselesinden ay rı olup olmayacağır 2 — Paktın, Fransa, İngilte- re, Almanya ve İtalya tarafın - dan önergenen projeler esasina göre şekli. Kural meselesinin görüşüleri | güçleştireceği sanılmaktadır. Al | man büyük elçisi dış bakanlığı - | na önergelerini verdiği zaman | bunların Paris ve Romaya bildi rilmediğini, çünkü Fransız plâ- nının Berline bildirilmemiş oldu ğunu söylemiştir. Dış bakanlığı nın önergenin Parişe bildirilme- sinde israr ettiği söylenmekte - dir. Yakında bu yolda bir girgi ya pılacak ve ilkili hükümetler bun dan sonra görüşüye başlayabile | c — Göring'in seyahati Belgrad, 31 (A.A,) — Göring şimdi Dubrovnik'de bulunmak - bul etmemektedir, A | söylemiştir. Aynı — zamanda sı- N Yüunanistanda , YUNANiİSTANDA REJiM, / Rejim:Meselesi Krallığın- iadesine- Muhak- kak.Nazariyle Bakılıyor Ve Muhalifler Metaksas gene hral- lık lehinde bir; söylev, verdi Atina, 31 (Husuşi muhahiri. mizden) — Başbakan Çaldaris rejim hakkındaki plebisitin, se- çimden ançak 40 gün sonra yapı labileceğini söylemiş, ve rejim, meselesinin seçime alt edileme- mesini, bildirmiştir. Muhalifler bunu şiddetle tenkit etmektedir. ler. Rejim meselesinin,seçimden evvel meyzuu, bahsedilmesini ile ri, sürenler. çokdur. — Kral-, hk, taraltarı Metaksas. yine bin, söyley. vererek, Yuna- nistanda, birliğin, ane cak. krallıkla mümkün. olabile - ceğini söyledi, Etrafına binler. - | ce kişi birikmişti, Metaksaş kral, lık, taraftarlarının, büyük müza- | heretile karşılandı, Bu, söylev - den sonra - krallık - taraftarları | evvelce hükümet tarafından me nedilen, ve,içinde “seni Ayasot- yada görmek istiyoruz,, gibi.söz ler bulunan şarkıları söylediler. Yunan bankası direktörü istifa etfi Atina, 31 (Hususi ,muhabiri-, mizden) —Yunan ulusal baunka- sı direktörü Cuderosis istifa ct- ti.Söylendiğine göre, hükümetle aralarında bir ihtilâf çıkmıştır. Yerine gelecekler arasında bir (Husust Muhabirimizin Atina, 20 Mayıs Tekrar Atinaya dön. müş bulunuyorum, Dün, gece yarısı, Patrastan Po- Hikos isimli bir vapur ile kalk » tık, Havâi fişekleri, renkli daha başka fişenkler ile uğurlandık. Bu, sabah saat 8 e doğru Pireye geldik, Üzaktan olduğu gibi ya | kından görünüşü ile de, bir li - manın ne demek olduğunu - he- le İstanbula nazaran » tamamen anlatan Pire, Polikosu fabrika - larının, vapurlarının,. düdükleri ile karşıladı. Büyük vapurların kalın düdükleri arasında, küçük romorkörlerin calfcaflı ve tiz düdükleri, civciv , feryatlarına benziyordu, Vapurların küpeşte leri yelkenlilerin direkleri vinç lerin üstleri, rıhtımlar. salkım salkım insan, dolu, bir çok me- rasim, falan, filân... Şimdi rahat rahat düşünebilj- yorum. Benimle beraber, herkes şu noktada ittifak ediyor: 1929 senesinde krala yapılan tezahü- rattan beri,bugüne gelene kadar bu, derece muazzam bir tezahjir hiç kimseye. yapılmamıştır. Vapurda, Caldarisin yakınla. rından bir çok kimselerle tanış- mıştım, Bunların hepsi halk par tisinden idiler, içlerinden, bir saylavy namzedi - ismini söyle - çok mazırların ve maliye müste şarı Helmisin ismi geçiyor. SEÇİM: iÇiN Çaldaris Gene, Bir- Söylev: Verdi Astina, 31, AA — Atina a- Jansı bildiriyor * Başbakan Çal- daris, halk fırkası” kurağında | cadde ve sokak 100 bine yakın bir halk tabakası ile dolmuştu. Söylev bunlara radyo ile işi tirilmiştir. Başbakanın hükü- | met üyeleri ve hükümetin Atina aydaları ile beraber. görünmesi ardı arası kesilmiyen çoşkun al- tır. Bu söy- larla karşılanmışı | lev radyo ile Yunanistanın her. tarafına yayılmıştır, Başbakan Çaldariş, hüküme, tinin ilk ön yıl — içinde.sığınık- lara, (mülteciler) verilmiş olan. ödekin. (tazminatın) — 4 milyar, 600 milyonu geçmiş. olduğunu, hajbuki Venizeles hükümeti za- manında 54.ay içinde ancak iki milyon. verilmiş. — bulunduğunu gınakların borçlu bulundukları iskân. karşılıklarının. yüzde, 40: ilâ yüzde. 50 nisbetinde, indiril- miştir, Dış siyasadan bahseden Çal- daris. 1933 eylülünde Türk-Yu- nan paktinin, 1934 de Balkan, antantının bağıdlanmış olduğu- nu ve bu antantların diğer Bal- kan devletler ile olan dostluğu kuvvetlendirmiş ve dört devlet arasında bir dayatış kurulduğu- nu ve bu dayatışın o devletlerin | uluslar.arası alandaki otoritele- | rinji artırmış olduğunu söylemiş, | tir. Şimdiki ahval ve şartlar altın da bahse konu olan rejim mese. | lesine işaret — eden Çaldaris, bu meselenin pek ince olduğunu ve ulusun bu mesele hakkında o- yuünü vermeye çağrılaçağını söylemiştir. Hükümet hiç. bir demagojinin etkisi altında kak mayacak ve meseleyi plebisite götürmekten çekinmiyecektir. ——— Orta Asyada zelzele Londra, 31 (A.A.) — Vest - Brogvich rasathanesi saat 10, 42 ile saat 24 arasında şiddetli bir zelzele kaydetiniştir. Zelze- 5,700 Asya da olması tahmin edilmektedir. miyeceğim - üzerinde ittifak et- tiğimiz hâdisey' teyit ediyor - du : — Evet, diyordu, böyle bir. merasim, bu kadar candan teza hürat ancak bir krala yapılabi- lirdi ve Yunanistanda böylesi, yalnız defa - oldu, o da krala yaplımıştı. — Fakat, dedim, bu, sefer or- tada bir kral yok ama, galiba bir naib var. Gülüştük. Muhatabım atıl - di: — Hakkınız olabilir. Hattâ | tekrar ihiyası bir ay meselesi - dir.,Üç, nihayet altı. ay- sonra | ceksiniz, | Bir an durdu ve ilâve etti —Ah, Bu çoktan olacaktı Ya, | — İsyan bu kadar çabuk bas tarılmamış olsaydı, seferber e- dilmiş olan eü'l:îdtethiı edilmek. üzere döndükleri zaman, kralı getirmeden silânlarını bırakma yaçaklardı, emrivaki olaçaktı, — O halde, dedim, Venizelo- sun hakkı vandı demek?!.. Tokrar atıldı: — Hayır, bu o demek değil - dir, Bugün halkın kralı istemç - si bir. aksülâmelden ibarettir, Bu aksülâmeli ise Venizelosun hareketi doğurmuştur. Eğer Ve nizelos, siyasi hırsları ile isya - vu Yapmamış Olsaydı... Muhatabım, bilinen hakikat- leri tekrarladı, o söylerken, bu iki günün gözlerimin önünden kaklırdığı perdeden ötesini gö - rüyardum. anuhıuhnn devam, ediyor - — Yunan halkı, eski Yunanis tan halkı, anane - itibarile kral | | | | Mektubu | | taraftarıdır. Biz, ananelerimize sadıkız. Biz Yunan bir kral isti- yoruz, — © halde ne diye çumuriyet rTejimini kabul ettiniz ye şim - di.. Öyle jicap ediyordu. Görüşmemiz burada kesildi. Daha doğrusu ben uzatmak is - temedim, Hem, yukarda anlat - | tığım düdük sesleri konuşmamı xa mâni oluyordu, Pireye giri - yorduk. b Şimdi, beynimin içinde bir sorgu var. Venizelos isyanı çı - kardığı vakit, “cumuriyet tehli- kede,, diyerek peşine bir sürü a- dam takmıştı. Yapılan muhake melerde de bütün suçlular: — Bize, cumuriyet tehlikede, demişlerdi. Onun uğuruna, onu korumak için bu işi yaptık. Diye kendilerini müdafaa edi yorlardı. Dün Atinadan Patrasa kadar, bütün demiryolu boyunca yirmi otuz bin ağızdan “yaşasın kral, biz kralı isteriz,, seslerini düy « dum. Bir taraftafı da Eleftero fronun partisi lideri. “Metak - sas,, açıktan açığa İtrallığı ihya için çalıştığını söylediği gibi, kraj,taraftarı olarak kurulmuş ve bundan yalnız bir kaç yıl ev. vel cumuriyet rejimini bir “ne - cessite,, olarak kabul etmiş yir- mi senelik hatk partisinin bir çok üyeleri eski ideallerinden vâaz geçmiş değillerdir. Bir ta - raftan da bu partinin lideri, ta - raftarlarının sözünü kesrmeleri- ne rağmen: — Bu günkü rejim hiç bir za; man tehlikeye uğramış değil - | dir. İktidarda olsun veya olma- sın, Halk partisi ona her za- man hürmiet etmiştir. Demiş, fakat biraz sonra da | şunları ilâve etmiştir: — Partimiz, tek her vakit Hi gunu ilân et- p? üvvetini on « dan almış ve daima da ondan a- egemenin | bu meşeleyi halledilmiş göre - | İâcaktır, rejimin ve devlet ma - kinesinin muhtelif şekillerini tesbit etmek hakkını yalnız ©- nun olarak tanır. Bütün bunları gözönünde tu- tarsak, Yunanistanda rejimin değişmesine ve krallığın tekrar gelmesine muhakkak nazarile bakılmak icap eder.Bugün krallr Bın ilân edilmesine mâni ola - cak bir tek adam vardır. O da bizzat Çaldaristir. Halkm ona karşı olan sevgisi çok büyük ve kuğvetlidir. Fakat sakın halkın bu sevgisi, Çaldarisin de bun - dan daha bir kaç sene evvel krallık taraftarı olan parti lide ri okduğundan ileri. gelmesin? Eğer böyle ise, Venizelosun ha kikatea hakkı vardı. demektir ve onun aleyhtarları, yıllardır hattâ akidelerini bile zahiren ol sun değic'irmek pahasına eriş - meği araştırdıkları bir idealin daha çabuk tahakkukuna sebep olduğundan dolayı ona teşek - kür etmelidirler. Kimbilir bu va ziyeti ihdas ettiğine göre, bel - ki deasıl kral - taraftarı bizzat Venizelogtu. Fikret ADİL Tıp fakültesi dekanı profesör doktor Nureddin Ali dün Suadi- yede, fakültede bir öğle yemeği vermiştir. tanınmış doktorlapımız ders yılı sonu münasebetile profesörler şerefine Ymekte bir çok ecnebi profesörler ve hazır bulunmuştur.