25 Eylül 1942 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

25 Baş M- 20877 İDARE 23300) Sonbahar Alman EYLÜL 1942 ETEM IZZET BENİCE TKLGRAF İstanbal Son Telgraf taarruzu başladı mı ? Sovyet - Alman mücadelesi | en kritik devresine girmı'ştı'r Almıntarın' Cenubi Kılkısyı'ya inmek emelini muhafaza etmekle beraber külii kuvvetleri ile mer- kezde taarruza geçmiş olmaları imkânsız Çgğildir" ETEM İZZET BENİCE Dünkü şüphemizi bugün teyid etmiyo başlıyan bazı - belirtiler yardır. Alman resmi tebliği mer- Kkez kesimindeki taarruzum inkişaf etmekte bulunduğunu haber ve- riyor, Filhakika böyle bir Alman taarruzundan henliz Sovyetler ve Londra bahisetmiş değildir. Al- mat resmi tebliği de sarih değil- dir, Gerçekten - Moskovayı / ve merkez Rus ordusun ayı he- def tutan büyük ölçülü bir Ak gn taarruzu başladı mı?. Yoksa, Sialingrad bölgesine ve Voronej dirseğine yığılan, Kafkaslarda ha- reket yapan —Almau ordularının gerisini tehdit etmekte — bulunan Sovyet kuvvetlerini yukarı bölge- -lere gekmek istiyen mevzü bir tasrruz mu yapılıyor?. Bunların hiçbiri henüz ” aydınlanmamışlır. Fakat, Almanlarin cesubi Kal. kasyaya inmek emel ve azmini muhalaza etmekle beraber külli kuvvetleri ile merkesde iaarruza geçmiş elmaları imkânsız olma- dığı gibi buna ihtiyaç ve mecbu- riyetleri de vardır. Yaz taarruzumun başlamasın- dan sonra sık sak tebarliz ettirdi- Himiz ve izalımı yapltığımız veç. hile Alman ordusu karakış bas- mazdao önce 1342 hamlesini ba- şarabilmek için asgari iki netice elde etmiye mecburdur: » — Kafkas istilâsını tamaınla- mak, b — Rüs ordusunu tehlikesiz bale sokmak. Slalingrad sokak muharebeleri- min şekil ve mabiyeti ne olursa ol sün Kaikaslarda harekâta tahsis olunan Alman birlikleri yavaş ve fakat emin adımmlarla hedefe doğ- ru ilerlemektedirler, Son Alman tebliği bu bakımdan yeni muvaf- fakiyet haberleri kaydetmekte, Hazer, orla Kafkaş ve Novara- giski batısı bölgelerindeki hare- kellerin inkişaf eylemekte bulun- duğunu " belirtmektedir. Kafkas» ları müdafaa edecek Rus tümen- Jerinin herhalde çok sayıda olma- ması, bu bölgelerde daha çok ta- Hü münilere güvenilmesi müret- tep istilâ kuvvetlerinin muvafia- kiyetine yardım edecektir. Böyle olmasa dahi Alman ordusunun İktısadi, siyasi, askeri hayati se- beplerle Kafkas istilâsını başar- maya mecbur olması Hitleri bu gaye üzerirde yürümekten alıko- yamıyacıktır. Rus ordüsünü ya 1543 yılına emin bir durumla çıkabilmek, Anglo - Saksonluk â- kuninden gelecek darbelere kar- 4? koyabilmek için behemehal Rus | ardusunu sarsmıya, takatten dü- Şürmiye mecburdur. Bunu yapa- madığı takdirde 1443 de şarkta, cenupla, garpte dövüşmek zorun- da kalacak ve taptaze, ezici kuv- wetler karşısında çok bunalmış, yerulmuş halde kalscak, belki de bu hal kendisini 1943 sonbaha- yında harp sahalarmı terkelmiye sevkedecektir. O halde, Mıııı | tehlikesiz hale sokmak bahsine gelince, Alman- | Başkomutanlığının heryeyin ba- şında — son takatlerini sarlederek yaralı Rus devine son üldürücü darbeyi vurabilmesi lâzımdır. Bu da, ancak 7 - 8 hafla içinde neti- olabilir. Alman Başkomutanlığı bu kararda mıdır, Alman ordusu bu iktidarda mıdır?. Yakım gün- ler ve Alman resmi tebliğinde ba- tanrruzu hakkında gelecek yeni malâmat bunu bize anlatacaktır. Yalnız, şunu söylemek - Tâzımdır ki, eğer Almanlar kış basınadan önce yukarıda çerçevelediğimiz ik hedefi istihsal edemezlerse har- bin istikbali bakımından gerçek- ten çok müşkül bir duruma düşer, mağlübiyete — demokrasyaların ftahmin ettikleri mesafeden çok daba önce adım atmış ve Avrupa- yı âkıbeti meçbal bir karanlığa sürüklemiş olurlar, Bütün bu be- saplarladır ki, Alman - Sovyet mücadelesinin en kritik ve en hayati safhasına girmiş bulundu- gu hükmünü vermekte aslâ hata yoktur. Bu devreyit — İki taraftan birinin yılalması safhası.. Diye — izahlandırırsak — istikbal karşısında tam ve doğru teşhis yapmış oluruz. EJEM İZZET BENİCE VT ARLLE İ MİLLİ ŞEF'in doğum yılı eei “Son Telgraf,, bu mes'ut yıl dönümünü candan kutlar Bugün sevgili Cumhurreitimiz İsmet — İnönü'nün — Coğumlarının yildönümüdür. Son Yelgraf axiz Milli Şefimizin bu mutle gününü «andan kutlar ve onun Türk mil- Jetinin başında çok uzun yıllar paydar olmasını dil meşriyatında bu mes'ut günü teb. (Devamı Sa: Sü, 8 dç) PERPRESARERIEAT S İstanbul Fulbol Muhteliti Berline gidiyor Takım 12 Toşriniev- ivelde hareket edecek * Bir Türk futbol takımının Ber- line gönderilmesi hakkımda Ber» Enden bir davet yapıldığını ev- velce yazmıştik. 'Türkiye futbol federasyonu bu maçlar için İs- tanbul mubtelitinin hazırlanma- sırı İstarbul bölgesine bildirmiş. tir. İstanbul muhtekli temsili ma- hiyette Besline gidecek ve takım teşrinievvelin on ikisinde İstan- buldan hareket edecektir. Bordo'da 70_h_ıtıık kurşuna dizildi Beyrut 25 (A.A.)— Alman ma- kamları Fransanın Bordo şehrr- ) de 70 tutağı daha kurşuna diz- mişlerdir. ee alabilecek nihal bir hamle ile | Londra radyasu da bu sabahki | - man gemisi batırmış'atdır. | “İzdihamdan bozuluyor, Ö AM 45 gün bedava çÇa- lışmak usulüde kaldırılmalıdır Tramvay İdaresi ay hıııdu itibaren müstahdemlerinin ücre- tine yüzde oa beş bir zam yap- mayı kararlaştırmıştır. Bu zam müstahdemleri memnun etmekle beraber görüştüğümüz bazı vat- man, hbiletçi ve kontrolürler göt- Kalay Kurumu Sş çvleri komitesi, K Kiziley İstanbul mümesallitiğn- ae, İstaobul Meb'usu Sadottin Ursa'ıa Kiyaselimle, âzadan Mithat Nemli, N>- zamettin TTezcan, Cemal Akan, — Fuat | Fazh Akgün, dökler Nihat Reşet Bel- | ger, ve Ömer Lifdi Btnün iştraitiyle |Madagaskar Valisi harbe devam ediyor Vişi, 25 (AA) — Madagadtar A- dacının Merkez nariye düşman | ır.mau işmal — odi bulunuz | Val M, Annet zapledilmesi güç noktaşa çekilmiştir. Huradam mul vemete devam edilecekt Demokrasyaların uçak| inşaatı hızlanıyor Londra 25 (AA)— BEBC: Bir Amerikan mütehassısı bu ay zar- fında İngiltere ve Amerikanın müştereken yapacaklası yeni tay- gerelerin Almanya, Japanya ve İtalyanm bepsinin birden mey- dana çıkardıklarından yömde 25 fazla olacağını bildirmiştir Almanlar 25 günde 132 gemi batırmışlar Vişi 25 (AA.)— Alnran radyo- suna göre, bu ayın bidayetinden besl Alman silâbları tam 132 düs- | Vatman ve Biletçiler Dert Yanıyor aldığımız ücretle lailelerimizi geçindiremiyoruz,, his mevzun olan merkez bölgesi | | Yeni vazifeye alınanlardan 7 vatman ve | biletçi bu yorucu işe tahammül edemiyerek bir haftada işi bırakıp ayrılmış! “maktadır. Biz ise, biletçiler ldıl. 16 bin fakir vatanda- şa hergün parasız sı- cak yemek verilecek Dün bir toplantı yapılarak “Aş Evleri,, nin nerede ve ne zaman açılacağı kararlaştırıldı ON'TLGRAF EN SON TELGRAFLARI VE HABERLERİ VEREN A[ŞAI GAIB'I'ISİ SAYISI - 5 KURUŞ gianeni uemıl î? Miçürinsk o ef S Doğu cephesinde merkez kesimini gösterir harita sinirlerimiz fikçe artan geçim müşkülâü ve vazitelerinin ağırlığı karşısında yine müşteki — bulunmaktadırlar. Bu vatandaşlar diyorlar kiz *— Bugün bir hamal bile ha- Tiçte günde 5 - 10 lira para kazan- vatmanlar 165 kuruş alıyoruz. Hal- buki bizim — yaptığımız iş çok a- ğardır. Sabahın saat beşinde uy- kudan kalkıp sıcakta, soğukta bü- tün gün ayak üstünde duruyorur. (Dövam S0: 3, 80: € da) z0ce aiti yerda Açılöcüklir. tokalamdü, aş evleri Bcek mahâal- her, öcük yerleri ellüiş ve | icap eden İnşiat ve Usisata — baç Bu mit- tosbik. kavali ecasına göne Yapılmaktadır Bir tarafları iaşgat Ve tesleat yapır mkan, diğer taraflari da mohtelir ge da meddeleri slokana baçlarmış bu- Tanmakradır, İlecide mtccanEn Sicüit yemek tev. zi işini blmaz — düha | Memil ve tevni (Devami Sa: 3, Sü: 3 de) Finlandiyanın sulh istediği yalanlanıyor Viş, 25 (AA) — H nan bi habere gör ber rosmi teb Rusya ie eşrica bir #ulk ya dör vendiği süylnen beyazatı tama- men kokzip ekmekle olduğunu göstar. mrekledir. İ Bir Alman deni- | zaltı tezgâhına hava akını Tandra, 25 (AA) — B B C> Çaretanba pecesi bomtarrdaman tedetler hucum ekmişlerdir. Tüyyarç- ler © geee çok hirtmalı bir havada iyola çikmuşlardır. Tecrübeli bir pilot bu Beyahâli pöyle anlalmışler: — *«Şiddelli ble yağmur — yağıyor Boyaı_ıca Hazere Yaklaşıyor Stalingrad'da dün üç Alman taburu imha edildi Almanların merkez kesimindeki 'Yabancı, komşu Vişi 25 (A.A.) — Kafkasyada Almün tearruzü — gelişmektedir 'Terek nehri boyunca ilerlemekle olan kuvvetlerin önünde ehem- miyetli hiçbir mâni çıkmamakta- dir. Stalingrad şehrinde ise sokak muharebeleri ayni şiddetle de- Londra 25 (AA.)— Moskovada neşredilen Sovyet — göce yarısı tobliği: Z4 eylükle kuvvetlerimiz düşmanla Stelngrad ve Mozdok kesimlerinde ve Volkof ve Sinyavino cephe malarına devam e' Diğer cephelerde kayda değer hiçbir değişiklik olmamıştır. STALİNGRADDA BÜTÜN Al- MAN HÜCUMLARI PÜSKÜRTÜLDÜ Lonidsa 26 (A A)— Stalingrad- İnge dülrelesine — yermi Gkmek #kiykları Ydi Etlk- leri miklurdam dazla göstererek Ofls- ten fazla un almak ve bunları hariç. te gelmak suçuyla ca döre firineı Mi Mahistmedar verilmiş- fir, Yedi memar da bu kaponları say- müden âlıp firinelerin — gösterdikleri Bi kabul elmek sürçtile vazilelerini Füslmel enikleri idı Ağin mah- kemeye aöwkedi ni Bu firinaalar şunlardır: Taksimde İstklâl ceddesinde Şevki, Foruh, ayni fınada iragâhtar Ziya O- bah, Teksünde ve 'Tarlabaşında 2 fi- F salıbi. Nikoyelor Amnölmmer (Devamı Ez: 3, Sü: 4 de) —- İki Amerikan harp gemisi daha batırıldı Veşington 25 (AA.)— Jarvis muhribi ile Lettle isimk küçük yardıamcı taşıtın batması — Salo- mon adalarindaki barektin ba- gendarberi batan — veya basara Uğrıyan her cins Amerikan ge- mülerinin sayisını sekize çıkar- makladır. Buna mukabil en az 22 Japar gemisi batmiş veya hasara Uğramız Pert Harburdanberi bütün beanp sahalarında batan ve hasara uğrayan her neviden Ame iken gemisin'n — aeyisi 55 olup buna mukabil 277 Japon gemisi batmiş ve hasara uğramiştır. Bözcüsü, ge- Bahriye Nazırlığ rek Jarvis'n, gerek tarlarının öldüği —— Işıklar kararınca hırsızlık yaptığı için Büdepeşte, 25 ÇALA) — krkların söndürülmüş olduğu — #rrada 70 kilo patate ve elbie çalan Gi yaşında bir c Döranham - tarafından — idamın vaahküm edilmişlir. Bütün Ayakkabılarınızı ALTIN TOP Mağazamezdan ahrsanız, — dakna sağkam ve gık kumluruları ön u- #a Bizlu — glöktrikh — tırtammlar da KDevama Sa; 3, Süz 8 de) » BKi z eli ll e Sotlarla giymiş olursunuz, da sokak müharebeleri — devam ekmektedir. Alman tsarruzları- nan hepsi tardedilmiştir. Rus ba- van topçusu 2 Alman burunu tamami Bir Rus cü dürmüş ve 3 tanka da tahrip et- Sislingradın cenup - batısında düşman kaybettiği bir tepeyi ge- ri almak için samfettiği gayret- lerde çok büyük kayıplara uğra- (Devama Sa: 3, Sü: 5 de) | | | Kİ taarruzuna dair yeni bir haber yok İmemleketlerden niversitemize ragbet artıyor Bulgınslın, Suriye ve İraktan bir çok talebeler geldi Şahrimiz Ünwversitesine yeni tajaba Kayıt ve kabu)lne devam ornmütan dar, Öğrendiğimize gör y kayıt | (Devamı Sa: 3, Sü: 6 da) | HUYLU HUYUNDAN VAZ GEÇER Mİ? aa aa aa ae Z 3günevvel Cezaevin den çıkan bir sabıkalı Dün gece sabaha karşı Galuta- Fırıncı ve memur| 2i SS Em n soğana çevirmeğe kalkan bir h- Siz iümüştir” Harsız üç gün evvel bapisha- neden cezasnı ikmöl ederek çı> kan marul sabıkalılardan Ahmet adında bir az Ahmet, dün gece saat 3 de Ga- htada iskele ceddesinde 28 nu> maralı Mühala ait tütüncü dük- Könın: soymağa karar vermiş ve bu maksatla elektrik tireğinden dama tırmanarak kl leri kal- darmak ve büyük bir delik aç- mük süretile içeriye girmiştir. (Devamı Sa: 3, Bü: 4 de) ORERA ÇERÇEVE Basipelm ihver, daha doğrusu bu mücerret remzin müşahhas örneği Almanya, onu seven için de, sevmiyen için de muhakkak ki bir devdir. Hiçbir dev, kuvvetini tatbik de- memesi olarak kâğıt parçalarını yırtınaz, değil mi? Mermer, demir ve tunç tabakslarını yırtar. Onun içindir ki, devin, yırtabil- diği şeye nisbetle bir haysiyeti ol- duğu gibi, yırlılan şeyin de, ken- disini yırtabilen kuvvele nazaran yine bir haysiyeti vardır. Anlıyor musunuz; — yırtılmanın bile bir huysiyet ifade ettiği hen- gâme bu... Almanya Pransayı, bir tabaka çelik yartmanın ilk kuvvetik eli- ne aldı; ne yazık ki onu çürük bir mukavva parçası gibi ikiye bölü. verdi. Ve bütün dünya küçük dilini yultul!! Almanya Sevyel Rusyayı, bir saç İevha yırtmanın peşim emni- yelile eline aldı; ne tuhaf ki onun bir tabaka çelik gibi dayandığını görüverdi. Ve bütün dünya küçük dilisi yuttul!! Anlıyor musunuz; — bütün Tuh ve madde - tefesslihüne - rağmen, Alman devinin elinde bir mukav- va gibi yırtılan, mihayet muaz- zam ve mühteşem Pransadır! Ve yine anlıyor musunuz; Alman de- viık dlııı. onun bütün mh ve Temizlik işleri ame- lelerinin yevmiyesi 150 kuruşa çıkarıldı Bwvelce yamni Yna eylik ücret alaa Beltdiye temtele Gmneledrin. ieret deri yapılan zanıla — A İiraya — Çikam v arlmeşt. Son — zame gök pahalılaştığı ve dayisiyle temklik ameleliğine do rüğk betin aznklığı göz önüne almemış, iee “nizlk amelesinin — yevmiyeleri — 150 kauruşa çıkarikmışta. Buna vengi- dü- bül olluğuma göre, Vei — çıkarılldı. dan amıra, temizlik amelesinin elma — cek demektir, - ay baçındat İldArva tatbik edilecektir, (Anlıyor musunuz ??7 NECİP FAZIL KISAKÜREK madde dehşetine rağmen, bir ta- Baka çelik gibi dayamabilen, İşte bugün, bu halin ifşa ve ilân ettiği Sovyet Rusya!., a Anlıyorsunuz ya; çabucak yartı. Tanın da bir haysiyeti var.., Zira karşılarındaki filân dev... Devin — haysiyeti ise malüm; çünkü ça bucak yırtabildiği veya yırtama« dığı nihayet filânla falan... Bütün bunlar yüzde yüz fikri — ve ilmi bir göz önünde, içtimai bakınıdan - kiyamet saatini yaşı- - .yan garp medeniyetinin nefs mus hasebesini güsterir; ve işte böyle — bir muhasebe, he bet ve ahenk sahibi haysiyetli un- surlar arasında olur. Ve işte yır. — tanın da, yırtılanın da hayeiyati bu noktadan gelir. Fakat... ırıhı Yunanistan gibi, minici geçmesi icap eden, ancak bu sum — retle yırtılabilen ve ancak bu ba- — kımdan hasin şereflerin en büyü Küne nail olan bir ülkeciğe kar. şilik.., Evet, böyle bir ülkeciğe karşıs — ek, yegâne kıymeti veya kıymet- sizliği dünya muhasebesinin dışm- da kalabilmek olan ülkeler, eğer, yalnız dişarının rüzgürile kâğıte — tan püsküller gibi titrer, yolunur, dökülürse onları hangi sınıfa aak lâzun; anlıyor musunuz' MAHKEMEYE Gece Galatada bir Tütüncü verilen yirmi bir dükkânını soyarken yakalandı