24 Haziran 1941 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

Gazetelerin yazdığına gö- re, mevsimin ilk turfanda el- masi İstanbula gelmiş. Elma, yaz sonu meyvasıdır. Daha doğrusu, sonbahâr meyvası. İlk turfanda elmayı duyun- c Acaba, yazın sonu mu geldi, diye düşünüyor ve ür- periyoruz. Çünkü, daha öyle bir bunaltıcı şıcak bile gör- medik ki..» ALDIRIŞ ETMİYENLER Bir gazetede, bir serlevha ekudum: «Belediye nizam- larına aldırış etmiyenler..» Bu aldırış etmiyenlere s0. rarsanız, size şu cevabı. ve- rir: «— Ne bileyim ben, der, Belediye yasağının üç gün sü- receğini zannettim de...» Bütün mesele, yasağın üç gün değil, daima süreceğini anlatabilmektir. BASMA Hayret değil mi?. Bakın, | havadis diye neler yazıyor: | lar: «Yerli Mallar Pazarların da, yüzü iyice görülmiyen ka- dınlara basma satılmıyacak- mış!» Bu zamanda, yüzü kapalı kadınlar da mı varmış, diye- geksiniz. Efendim, yüzünü, gözünü sımsıkı kapayıp, baş- ka yerlerde götürüp satmak üzere, lüzumundan fazla bas- ma alan bir çok kimseler tü- remiş! Kozacılı Bayramı Her yıl İpek böcekçi- liğini teşvik için bir bayram yapılacak Şehrimizde koza fiatleri iki gün içinde 40 kuruştan 195 kuruşa çıkmiıştır. Piyasada alıcı çoktur, Fiatlerin daha da yükseleceği tah- min olunmaktadır. Diğer taraflan ipek böcekçili - Hini teşvik etmek üzere her yıl tekrar edilmek üzere Bursada bir Koza Bayramı yapılması karar « laşmıştır. Bayramda iyi koza ye tiştirmiş olan kozacılara mükâ - fatlar verilecektir. RÜÇÜK HABERLER VİLÂYET ve BELEDİYE: 4 Ekmekler hakkında kimya - hane raparu Belediye Reisliği ma. kamna verilmiştir. Bunlara na - 475 gramlık yavarlak veya baston ekmekler daha pişkindir. Belediye Daimi Encümeni bugün- | lerde ekmeklerin bir veya yarım | kiloluk olmak üzere ve yuvarlak şekillerde imaline karar verecek- tir, ** Yardımcı İtfaiye ekipleri için 310 ve 311 doğumlular kurslara işlerdir. Her İtfaiye grupu mıntakasındaki kurslar haf. inlerinde olmak tanın muayyen kurslara 1900 * Belediye H y dürlüğü Yüksekkaldırımı söküp, yeni baştan yapacaktır. Yüksek - kaldırım yeni şekilde granit taş- lardan ve daba alçak basamaklı olarak yapılacaktır, TİCARET ve SANAYİ: | 4 Altın fiatleri dün sabah biraz yükselmiş ve sonra akçam üzeri düşmüşlür. Dün sabah bir Reşad altını 2570 kuruşa kadar çıkmış, Mesele bu! Demek, bundan sonra, bas- ma, tıpkı yüz görümlüğü gi- bi, alnı açık olanlara veriler cek! BİN BELEDİYA REİSİ Ajans telgraflarının ha- ber verdiğine göre, Fransız Başvekil Muavini Amiral Darlan, tamam 1000 Beledi- fesinden azletmiş! Arkadaşlar, bunun sebebi- ni araştırıyordu. dilerine henüz bir vazife bu- lamadığı denizcilik arkadaş- ları, ihtiyar amiraller var- dır.» AHMET RAUF Bir ecnebi profe- gör Üniver site- den ayrılıyor — | Üniversite Fen Fakülesi fizik profesörü Dember'in Üniversite- deki tedris vazifesinden — ayrılıp şehrimizi terkedeceği habet alın- mıştır. Edebi Roman: 100 KOLKOLA : Nizamettin NAZİF Müelli; — Ona ne şüphe, — Daha sistemli bir cemiyet terbiyesi vermemiz lâmım değil mit — Fski sosyetenin temellerini Ne zaman çökerttik? — Şapka inkılâbı ile beraber. — Yaal 1825 de, Bugün kaçıncı yıldayı — 1938 de. — Tam on dört yıl geçmiş ara. dan, On dör! yıl az bir zaman de- gildir. — Bir insan hayatı mevzuu olunca evet, Fakat bir cemiyetin hayatında on dört yıl nedir? Bir hiç... Bir saniye bile değil. Ci — Hayır, on dört yıl bir milda- “ el adamı için çok büyük bir za. akşam 2546 kuruşa — düşmüştür. Külçe 325 kuruş, beşi bir arada 115 lira idi, & Karadeniz yolunun kapanma- sı ihracalımız için büyük bir dar. be teşkil etmiştir. Dün hiç ihrae cat yapılmamıştır. Buna rağmen Ahratçı tüccarlarımız vaziyetin bir iki güne kadar — düzeleceğini ve norma! Ihracat imkönlarına ka - vuşacağımızı — söylemekledirler. MÜTEFERRİK: * İnhisarlar İdaresinin işçile « rine günde bir defa — meccanen yemek verilmesi için hazırlıklara başlanmıştır. İnhisarın bütün fab- rikaları ve depolarında bu yemek fşi için mümessiller — seçimiştir. Tevzista yakında başçlanacaktır. * Karagümrükte Keçecilerde Yamak sokağında oturan terlikçi Osman oğlu Mehmet Bayator'la | ayni sokakta oluran Habip oğlu Halim ve kardeşi Mehmet Tezel, birlikte içki içmişler, sonra kav- ga etmişlerdir. Halimle Mehmet, Mehmet Bayator'u kama ile sağ baldırından yaralamışlardır. Ya- ralı tedaviye gönderilmiş, diğer . leri ele geçirilmiştir. 4 Bergamanın Cuma köyüne düşen bir yıldırımdan harmanda çalışan 30 yaşında Sıdıka isminde bir kadın öğmüştür. mandır. Bununla beraber ben ye- ni rejimi bu on dört yılı iyi kub lanamamış olmakla itham ede - cek değilim. Zira Cumhuriyet, sahayı baştan — çükmış bir halde | bulmuştur. a Yi — İzah edeyim: Bü memlekette Avrupalılaşma — iddlası Şeni bir iddla değildir. Avrupa bize birin- « Abdülhamit devrinde tesire başlamıştı. O devrin mimari eser- kerine bakınız. Rokoko 'Türk iline padişah müsaadesile girmiş ilk Avrupadır. Sonra üçüncü Selim devri başlarken bu devirde eski Türk evi ayetli maşrapalarını, tas. larını atar, Avrupa camcılığının tabaklarını, kâselerini ve bardak- | larını raflarına dizer. Bu bardak. lardan aldığımız (lk yudum su Bir büsnüniyet misali Kızılay Cemiyeti umumi mer- kezi memloketin tanırmış —mü- nevver ve neşriyat elemanları nra- sında, çok emteresan bir anket aç. miş bulunuyor, Kanantimizce bu | anketin en şayamı takdir taralı, | sorulan suallerin, geniş bir hüsm niyet ve samimiyet havası içine bürünmüş olmasıdır. Kızilay, yardıma mublaç — bir hayır müessesesidir. Bu cemiyete bütün vatandaşlar yardım etmeli- dir, Bu yardım sahasını genişlet- | mek için de, propagandaya lüzum vardır. Propoganda nasıl yapılmalıdır?. İşte umumi merkez, bu işten an- Tadıklarımı tabmin ettiği zevata, bu nektayi büyük hir hüsnüniyel- le sonmaktadır. Kızılayın neşrettiği bir mecmua var. Bu mecmua etrafında fikir is- teniyor. Mecmuanın daha faydalı ve müsmir tesirler uyandırması arru ediliyor. Bittebi, kendilerine sualler so- rulan zevat fikir ve mütaleslarını bildireceklerdir. Kızılay Cemiyeytinde, yeni bir faaliyet hızı, taze bir iş görme ar- zusu ve samimi bir hizmet kay- gısı müşahede edi Ben de, bu yazını, Kızılay Ce- Mmiyetine propaganda için yazmak- tan mütevellit büyük bir hâz du- yuyorum. RESAT FEYZİ Moşrubat fiatlerini arttıran kahveciler Beyoğlu, İstanbul, Üsküdar, Ka- dıköy ve Beyazıt cihetindeki bazı gazino ve kühvelerde çay ve kah- ve fiatlerine 1 kuruş ile 60 para arasında bir zam yapıldığı, bazıla. rında nargile ve lokum ücretleri- nin hatta şurup, gazoz fiatlerinin de 1 kuruş ile 100 para arasında yükseltildiği hakkında Belediye- ye şikâyetler yapılmıştır. Belediye İklısat Müdürlüğü bu hususta her semtte tetkikler ya . pılmasını dün - kaymakamlıklara tebliğ etmiştir. eeei Amerikaya gönde- rilecek mallar Amerikaya Türk — şileplerinin seferlere — başlaması için henüz alâkadarlara emir gelmemiştir. Tacirlerimiz Amerikaya gönde - tecekleri malları hazırlamnaktadır- lar. Bu arada bilhassa tütün, zey. tinyağı, palamut hulâsası, miyan kökü gönderilmesi istenmektedir. Bu hususta Ticaret Vokâletinden müsaade islenmiştir. Çelik, çomak oynarken.. Eyüpsultanda Kemal ve Eşref| isimlerinde iki genç sokakta çelik çomak oynarken, Kemalin fırlat. tığı değnek Eştefin gözüne rast- lamış ve bu gencin gözü bir de - receye kadar zâfa uğramıştır, İs- tanbul Altıncı Ceza Mahkemesi, bu suçtan dolayı Kemali üç ay hapse mahküm etmiştir. Avrupalılaşma cereyanınım — ilk dalgası olarak kabul edilmelidir. — Pek ileri gitmiyor musunuz? — Hayır. Zira bu Avrupalılaş. manın bir aşağılaşma, bir baya- Hlaşma olduğunu da ilâve edece- ğim, Bu Avrupalılaşma, bir infe. riorite hissi idi. O güne — kadar dünyanın en büyük mimarlarına vatan olmuş bir memlekette ü - çüncü Selimin — Melipg adlı bir serseriye saray yaplırtması ve o nun kız. kardeşi ile konuşmasına tahammül etmesi sadece bir baya. Hılaşma nümunesi olarak göste- | rilebilir. Fakat bunun — yamında bir de Ruscuk yaranı vardır. İm- merker . paratorluğun Avrupa lerine en yakın nc müşakede nan ve Tunanın denize akışın: bir Çamlıbel Kö. roğlu'su göbi değil bir münevver devlet adamı gözü ile kontrol e- den Ruscuk yaranı, — dördüncü Mustafayı sadece üçüncü Selimin katili ol öldürmemişlerdir. Sarayın oduncular kür Günün meselesi: SAA AÇ L SİE Yerlimallar sergi- si bu yıl açılacak Galatasaray sergisinde pera- kende satışlar da yapılacak Dünya vaziyeti dolayısile' ge « l açılamıyan — Galatasaray Mallar sergisinin bu sene milli sanayi sergisi» namile kurulması için faal miştir. Millf Sanayi Biri iği idare Beyeti, cuma günü yapacağı bir toplantıda bu hususta karar ve - recek ve sanayi arbabıha vaziyeti bildirerek sergiye davet edocek - ra tekâbülü, Hhalâtın azalmasından sonra yerli malla . Eksik Ölçüler Dahiliye Vekâleti vilâyetlere yeni bir emir gönderdi Dahiliye Vekâleti tekmil Vilâ- | yetlere bir tamim yollıyarak dam. Kasız ve yasak ölçü ve tartı âlet. lerinin hâlâ birçok yerlerde kub Janılmakta olduğunu #almi kon- trollerle bunun önüne - geçilme - ini ve suçluların derhal Müddei. umumiliklere- verilmesini bildir. miştir. Bilhassa köylerde jandar- ma ve köy beyetleri vasıtasile kane troller yapılacaktır. Belediye Re- isliği de bu emir üzerine tekmil kaymakamlıklara yolladığı bir ta mimle tekmil esnafın ölçü ve tar. tılarının dalm? sürette kontrol e- dilmesini bildirmişti: rın yabancı mallar yerine nasıl i- kame edildiği, milli sanayi, bin başlangı nkişaf, hariçten — gel lelerin yerine yerli ham mad- delerin ikamesi cihetleri gözö . nünde tutularak tertip edilecek - diz. Sergi, hayat pahalılığı derscesi- ni hakiki bir şekilde ortayı canlı bir şek'lde Bu sene satışlar & _Petrol Tankları | Bir kısmı şehrimiz- den Anadoluya nakledilecek Petrol Ofisi Ümüum Müdürlüğü gehrimizdeki — petrol - tanklarını yerlerinden çıkararak Anadoluya nakletmeğe karar vermişlir. Ya- kında nakil — işine girişilecektir. İlk ağızda 900 tonluk tank gönde- rilecektir, Milli Plyıııdoıuı husus! keşidesi Mit piyangonun 7 eylül keşi. desi İzmir fuarında çekilecektir. Piyango idaresi 30 ağustos Zafer Bayramı için de husust bir keşide hazırlamaktadır. öeürünüüem eee İA (6Ç — S F p ae e ADLİYE ve POLİS — V Cam kırarak hırsızlık yap- mak istiyen biri tevkif edildi İi kişi de Beykoz'da bir çiftliktekl köşe kün tahtalarını sökmiye kalkmışlar | Yenikepıda Avni İsminde bir şahsın evine — evvelki gün evde kimse yokken, Salâh isminde biri hırsızlık maksadile girmiştir. Eve hırsız girdiğini, civarda oturan - lar, kırılanı bir camızı şangırtısın. dan anlamışlar, içeriden çıkıp kas çan Salâhı yakalamışlardır. Son radan evin İçerisi gözden geçirilir ken, bir oda kapısının kırıldığı ve birçok eşyanın paket — yapıldığı, yahut da bohçalandığı görülmüş. tür. Varılan neticeye göre, S bunları pencereden bahçeye at. mMayı, sonra dışarıya çıkıp birer birer almayı tasarlamışsa da, konu Komşünün cam şangırtısını işitip | kuşkulandığını anlayınca, bir an evvel kaçınağa teşebbüste bulun- muştur, Bu hâdisenin davası, Sultanah- met Birinci Asliye Ceza Mahke- mesine verilmiş, Salâh sorguya gekilmiş, birkaç şahit dinlenilmiş | ve maznun hakkında tevkif mü. rulan mahkeme bir ihtilâl mah « kemesi idi. Bunum kararı ile dör- düncü Mustafanın boynunu uçu- ran pala, on altıncı Lüi'nin kafa. sını uçuran İhtilâl satırından hiç zekkeresi kesilmiştir. TAHTA HİRSIZLARI Beykozda Saib Molla çiftliğinin korucusu Süleyman bu çiftliktek i | köşkün civarında Gdolaşırken iki kişinin köşkün tahtalarını sök - tüklerini ve bir çuvala doldur « duklarını görmüş ve derhal hır . sızlara: — Dur kaçmayın, ateş ederim! diye bağırmıştır. Fakat hırsızlar korucuyu gö « rünce kaçmağa başlamışlardır. Bu- nun üzerine korucu Süleyman ta: bancasını çekmiş ve ateş etmiştir. hırsızlardan biri bacağından hafif süretle yaralanmış — durmuştur, Arkadaşı da vurulmak tehlikesi karşısında kalınca kaçmaktan vaz geçmiş ve her ikisi de yakalan - mışlardır. Yapılan tahkikatta bu haırsızların Paşabahçe Tepeköyde" 46 numaralı evde oturan Dursun Ali ile yine ayni yerde — oturan Mehmet isimti şahıslar olduğu an. laşılmış, tevkif edilmişlerdir. Alemdarı ilk hürriyet kahrama. ni olarak ileriye sürmeklen çe- kinmiyeceksiniz. — İlk değil şüphesiz. Çünkü ondan evvel gelmiş — olanlar da de farklı değildir. Sonra bu Alem-| vardır. Bedreddin Simavi bir bür- darın ölümünü ele alalım. Bunda | riyetçi i H, Kuyucu Murat paşa « tarihin kasden unuttuğu bir cihet| nin parçalattığı on binlerce Ce- bulmak mümkün değil midir? — Ne gibi? — Faraza Ruscuk, — yaranının, lâli de mutlaka bir ferdin mutlak hâkimieytini istememiş olan ih - tilâlellerdi. Fakat niçin geriye tahmin edildiği kadar padisahlığa| doğru gidelim. “Yaklaşalım, yakla. ve Osmanlı hanedanına bağlı o maması gibi. —Huya, * — Olabilir, Amma bana tahay yül edilmeden ulaşılmış hangi ha- kikatl — gösterebilirsiniz? Alem - darın cesi üzerinde miçin durmiyorsu - nuz? — Onun ele geçmemek için gösterdiği dikkati, kubbesi üstü. ne Yeniçeriler çıklrılmış bir ba- Tut deposunu ateşleyip berhava olmasını teslim olmağa veya ele geçmeğe tercih edişini neden ya- bana alıyorsunuz? — Hani biraz gayret ederseniz imündeki cesaret dere « | gidilmesinden I şalım. — Tanzimatı ne sanıyorsunuz? — Bilâkis, 0 daha çok ileriye korkulduğu için ayaklara geçirilen bir köstektir. — Demek siz, büyük Mustafa Reşid paşanın bir büyük devlet adami olduğunu kabul etmek is- temiyorsunuz. — Hayır.. Bilâkis, Bir büyük devlet adamı amma bir büyük ihtilâlei değil. — | — O devirde bir ihtilâl olabilir. | hüsüsi mekteplere imtihanla ah- Talebe | / Nakilleri | Vekâlet muhtelif | mektepler için yeni esaslar tesbit etti Maarif Vekâleti, mekteplerden talebe nakilleri hakkında talimat- name hazırlamış ve alâkadarlara göndermiştir. Resmi orta mektep ve liselerin talebeleri hususl mekteplere im- tihansız kabul edileceklerdir. Yal. nız lise kısmı dört sene olan Ga- İatasaray lisesinden — nakledile - ceklet imtihana tâbi tutulacak - lardır. Öğretmen okullarının mes. leki sınıflarından hususi liselere geçmek İstiyenler, tashhütlerin. den ibra edildiklerine dair reemif kâğıt ibraz ettikten sonra Maarif Müdürlüğü tarafından gösterile- cek resmi bir lisede imtihan edi- lerek ları tayin olunacaktır. icaret ve San'at Okul- Enstitülerden hususl Türk, ekalliyet ve yabancı okullara çe. ukları sınıflara yer eceklerdir. Resmi müfredat programları ile talima'ngı K hususi mekte teplere geçme aynen muadil sınıla imtihansız â- Jınacaklardı liyet ve yaban. ©i mekteplerden gelenler ise ayni sınıfa imtihanla bir aşağısına im- Uhansız olarak kablu edilecek - lerdir. Hususi okullardan ekalliyet ve yabancı okullara geçacekler Tesmi Okul talebesi gibi muamele gö - receklerdir. Hususi tahsil görmüş — olanlar nacaklardır. Hariçten memlekete gelenler, derece ve sınıf teşkilât. ları mutabakat arzederse imtihan. | kımda verilen bu malümat sız olarek kabul olunacaklardır. ae l BKollejil kızların Vindağ gezisi Arnavutköy Kız Kolleji mual. Tim ve talebelerinden mürekkep bir grup bugünlerde Uludağa gi- derek bir müddet kalacaklardır. Talebo kızlardan bu. Bgezintiye yenler iştirak edebileceklerdir. Eongreye davet Fatih ük okullardaki yoksul ço- cuklara yardım cemiyetinden: Cemiyetimizin yıllık kongresi 28 hazlran 19441 perşembe günü sast 14 de Fatih Halkevinde yapı- lacağından &za arkadaşlarla şube larımızan idare — heyetlerinin bulunmaları rica olunur, BiRAN Halk arasında dokumacılığı teşvik Dokumacılığın — halk arasında Tağbet bulmasını temin için yeni tedbirler alınması kararlaşmıştır. Halkevlerinde el tezgâhile doku- — ——— macılık kursu açılacaktır. Bu kurs. lara her istiyen devam edebile . cek ve mütehassıs ustalar tara - fından dokumacılık öğretilecektir. l gi Zeyştinyağı Hatlerin- y“llwm Şehrimizde zeytinyağı fiatleri iki gün ıçinde çok yükselmiştir. Eskiden 70 kuruşa — olan yağlar şimdi B2 . 85 kuruşa çıkmşıtır. Patates ve fasulye fiatlerinde de mahsüs bir tereffü vardır. MİYE — Belki muvaffak olamazdı, am- ma saltanatı ortadan kaldırmayı hedef edinen 'bir Ihtilâl baş gös. terebilirdi. Nitekim bir müddet sonra türeyen genç Osmanlılar da, ilk günlerde asla, padişahçı değildiler. Namık Kemal vatan- perverdir amma bir hanedan ben- desi değildir, Bu da kâfi değil, da.. ba yaklaşınız. 1908 inkılâbına ge- Jiniz. 31 mart, muhtelif hürriyetçi telâkkilerin gizli tahrikâtı netice- sinde doğmuş bir harekettir. — Demeyin canım! — Sizi temin ederim. — Prens Babahattin İstanbulda — saltanatı devirip Abdülhamidi — kurşuna dizdirmek istiyordu. Saray İttihat ve Teakkinin elindeki kuvvet . lerden bir kısmını, yani avcı ta- burlarını elde ederek Sabahaddin- cileri susturdu. — Fakat vaziyete tamamile hâkim olduğu unda Ab. dülhamidin irticaa dönmesi ih- timalt Selâniği korkuttu. Hareket ordusu meydana geldi. CArkası Van DISI U AM Atlanülk “mey muharebesi ,, Yazan: Ahmet Şükrü İngiliz Başvekili Çörçilin *& Tantik meydan muharebesis ( n verdiği ve hakikatte abiuka müukabil ablukadan ibamet o giliz - Almman boğuşması, hiç Gi madan devam etmekte ive d Bilteler, bu mücedelenin inkli hakkında ancak aydan aya © met vezmektedirler, Bwvelici mayıs ayıma ait islatiwtiklef neşredilmiştir. Neşredilen lara göre, İngiltere ve İngil nin hizmetinde çalışan mütlü i af devletlere nit töca ti mayıs ayı içinde © aç bir bin tona baliğ| B İngiliz ticaret gemilerinin ti sekiz yi Tak göstenmektedir. Bu hı re, İngiliz ve Alman rakaml Taşında yüzde yüz kadar bie vardır. İngilizler de bu ay za: ver devletlerine ait tical zayiatımı üç yüz bin göstermekledirler. Mil leri kendi gemilerinin cayiatı kımda malümat neşretlmem dirler. Mihverim gemi zayiatı sında tebarüz eden bir haki dur ici, Almanlar ve İtalyı denizlerden istifade ermaktifği ler. Gerçi bu naklıyat ekseriya ÖŞf » denizlere ve sahil boylarına #ŞR sar etmektedir. Fakat İngilit ÜĞN niz hâkimiyetinin, meselâ İli dan şirmali Afriksya askor ve malvemesi nakline mâni olantif m.hı-ı ve tayyarelerle batır? olduğuna bakılırsa, denizler İngiliz hökimiyeti, ru olarak kabul edildiği zaratlfi Hi, aylık zeyiat yatım milyo kamı etrafında durmaktadır. Üa Taytatın ebemmiyetini İngilit ) Armnerika devlot adamları g bir harekettir ve bunun Gi hiyeti, sene ilerledikçe vukuâ) miş olan herhangi diğer bir © hiçbir suretle bertaraf edilm” marasında aleni müzakere Yüf t ması için vukubulan davefi € vekil " kabul elmemiytir. MÜĞ e. Çürçil, meseleyi tetkik evm ŞAO h davanm köküne kadar tam T #ihie. yanat yapılması icapı ettti böyle Sir beyanatın aleni yapılamıyacağını söylermistf gif'niş: vekilin aleni müzakeredeh mesi, meselenin vaharnetini let eden başlı başına bir VSİ ği Fzasen İngilterede son ay*i fmda kabul edilen bazı İl da Atlantik muharebesindi l rekâtm gitlükçe tazyikini tirmekte olduğuna detilet Ü te idi Meselâ geçen haftt 'nin de vesikaya tâbi tutuld ber verilmiştir. (Devamı 5 inci SA v