SAYISI SAYI « 1893 En Son Telgrafları Ve Haberleri Veren Akşam Gazetesi Yeni vaziyet karşısında Türkiye .. —— Dünyadaki hâdiselerin inkişaf şekli ber ne olur #a olsun Türkiyenin va- ziyeti esasından itibaren takarrür etmiştir. Hiçbir biçbir vait, hiçbir teşvik de mukarrer ve sabit ©- lan vaz'ı imizi de- g— — Yazan: ETEM İZZET BENİCE eeet ae Günün başlıca soru mevzuların- dan biri de şudur: — Yeni vaziyet, ihtimal ve şa yinlar karşısında Türkiyenin va- güyeli nedir?, Yeni vaziyet deyince ilk ukla gelen iki şey vardır: &— Almanların Balkanlara ve Boğazlar istikametine taarruzi bir barekette bulunması ihtimali — b— Akdenizdeki muharebelerin haldeki ve istikbaldeki inkişafı.. Almanların Balkanlarda askeri bir tecav”zde bulunmaları ihli - mali, eğer bazı siyasi muvaffaki- yetler elde etmek ve harpsiz Yu- Bun cephesine ulaşmak gibi bir tazyik ve blöf değil de behen: l | icabına göre Balkanlarda her türlü harp mülâhazasına dahi dayanan bir karar balinde ise Bulgarislan ve Yugoslavyanın — istiklâllerini müdafaa için silâha sarılmaları ile mıuhakkak ki geniş ölçüde bir Bal- kan cephesi teşekkül edecek de - mektir. Bunun vukuu da uzun za- mana tevakkuf etmiyecek, her balde bahar içinde tecelli ve teza- | ür edecektir. i Balkanlarda işte böyle bir harp wukt bulduğu takdirdedir ki Tür- kiyenin ı—ııiı—t:ı ıı:: :rv olur. Türkiyenin bal e daki vaziyetinin ne olabileceğini ise Yüksek Milli Şef ve Reisicum- hur İnönü çok daha evvelden Tür- kiye ve ıı:ı efkârı umumiyesi- me izah etmişlir. Türkiye, bütün dünyaya olduğu gibi Balkanlara da sulh temenni eder. Milli siyasetin anası ve te- meli budur. Fakat, dünya mant- teessllf bugün Akıbeti meçhul ve karaülik bir boğuşmanın içine yu- yarlanmıştır. Bu boğuşma kari- gında da Türkiye günün icapların- dan mülhem bir siyasete ıı:ı. ' bayati menfaailerine en uy- we milli siyasetini asla değişmez bir surette takarrür ettirmiştir. Bu takarrür içinde Balkanların we şarki Akdenizin sükün ve is- tikrarı da vardır. Çünkü her iki bölgede de emniyetimiz ve emni- yetimizle müteradif hay« l mev - zular vardır. Balkanlara vuku bu- lacak herhangi bir taarruzi ve te- cavüzi hâdise karşısında biç şüphe yok ki emmiyetimizi ve emniyeti- mizle müteradif olan hayati mev- zuları gözününde bulunduracak, küzum ve icabıma göre icap eden aktif tedbirleri almakta göcikmi- yeceğiz. Milli istiklâl, emniyet ve İstik- Tarımızı yine emniyet sahaları - mzda tecelli etmesini istediğimiz Vaziyetlerle birlikte kâfil olan ted- birleri ise vaktinde almış bulunu- yoruz. Binaenaleyh Türkiyenin haldeki ve istikbaldeki vaziyeti bu kısa iza- hin içinde mündemiçtir. O halde, dünyadaki bâdiselerin inkişaf şekli her ne olursa elsun Türkiyenin va- ziyeti esasından itibaren takarrür etmiştir. Günün variyetleri bu ana karar üzerinde asla hir değişiklik husule getiremiyeceği gibi hiçbir zör, hiçbir tazsik kadar hiçbir vült, hiçbir teşvik dahi mukarrer ve sabit olan vez'ı hareketimiz (Devamı 5 inci sahifede) Tobrukla Dernemin Tobruk şehri 'enkaz halinde|| Bazı müntferit yer- | lerde İtalyan kuv- vetleri el'an mu- kavemet ediyor Londra 4 (AA.)— BB.C. Garbi çöldeki Röyter mubabi- | rine göre Tobruk şehri enkaz halindedir İtalyanlar civarda bazı münderit yerlerde muka- vemette — bulunuyorlarıa da bunların mukavemeti de pek yakında kırılacağı muhakkak- Üç çocuk ateşle oynarken evi yaktılar Ümraniye köyünde de bir kahve yandı Sarıyer kazasına bağlı Ayazağa Köyünde 130 numaralı - Tahir Br yıklıya ait evden dün gece yangn çıkmış, ev, içindeki eşya ile bera- ber tamamen yanmıştır. Yapılan tahkikatta yangının ev- deki üç küçük çocuk tarafından (Devamı 5 inci zahifedz) HAFTALIK ASKERİ İCMAL Gazetemiz okuyucula - rına yeni bir hizmet ifa e- cek olan bu makalelerin ilk haftaya ait olanını yarın- ki cumartesi günü gazete- mizde dördüncü sayfada okuyacaksınız. © İngiliz Şark Or- dusu nerede kullanılmalıdır Askeri mütehassısımı - zın «Tobruk zaferile ser- best kalan İngiliz Şark or- dusu kullanılma- 2.2 Adlı çok entere - ::.' '..orijiııl askeri ;-: kikini de pazar günü Son Telgraf'ta okuyacaksınız. vaziyetini gösterir harita Mecburen sahil- lerimize inen bazı İtalyan tayyareleri Mürettebatı, bey- nelmilel teamül mu- cibince Ankarada enterne edildi Ankaradan — verilen malümata Bgöre, Oson — günlerde — sahil -« (Devamı 5 inci sahifede) Romanyada Gİ. Antones- ku isyanı bas- tırabildi mi? ; Londra 24 (AA.) -- Bükreş radyosu dün akşamki neşriya- tında General Antonesku'nun vaziyete hâkim olduğunu bil - dirmiştir. Bununla beraber, diğer Bal- kan merkezlerinden gelen ha- berler, Romanyadaki karışık- lığın devam etmekte olduğu- nu dildirmektedir, Bükreşte zabıta şüpheli kim-) seleri araştırmaktadır. Lon - dradaki Romanya sefaretha - nerinin bildirdiğine göre, Ru- men ordusu General Antönes- ku'ya sadık kalmıştır. İ 200 esir daha alındı Atina 2A (AA.) — Bugünkü mu-| WVaffakiyetli harekât esnasında düş- mandan müstahkem mevziler zap- tettik, elimize sekizi zabit olmak | üzere 200 den fazla esir ve harp | malzemesi geçmiştir. İngiliz tebligi Londra, M (AA) — İngiliz hava 've dahill emniyet nezaretlerinin tebliği: | İs'ara değer bir fey yoktur. - Geceleri doektor bula bilmek artık | mümkün olacak Nöbetci eczahanelerde hastaya gitme-| Vatandaşların - gece — vakitleri doktor bulmakta çektikleri müş- külâtı nazarı dikkate alan sıhhat müdürlüğü bu bususta yeni bir karar vermiştir: Geceleri «nöbe'çi eczane» ler msulü gibi her semtte nöbetci dok- iğe hazır doktorların adresi bulunacak torlar bulundurulması evvelâ dü- şöümülmüşse de, sonra bunun kabil olamıyacağı anİz şılmıştır. 'Yeni karara göre, eczanelerde © mıntakadaki doktorların mevcut listelerinden istifade edilmesi alâ- (Devamı 5 inci sahıfede) Bir tramvayla araba çarpıştı, bir beygir öl- dü, arabacı yaralandı Biz arabacı da arabadan düeşrek ba- cağı kırıldı, hastahaneye kaldırı!dı Üsküdarda, Muratbey mahalle- sinde Köprülükonak sokağında o- turan Bilâl Tosne idaresindeki iki atlı araba, Nuhkuyusuna doğru giderken, karşıdan gelen vatman | Hüseyin idaresindeki — tramvayla garpışmıştır. (Devamı 5 mci sahifede) Şimdi Derne'ye doğru mu? Tebruk düştükten — ve burada bulunan — İtalyan garnizonundan 20 bin hişi de esir edildikten son- ra, akla birçok —sualler geliyor. Şimdi Orta Şark İngiliz kuvyetleri Başkumandanı General Vayvılın me yapacağı soruluyor?, Tobruğun düşmesi İle İngiliz kuvvetlerinden mühim bir kısmı: mın boş kalması birçok suallere yol açıyor. Bu ordudan Sudanda Ha- başistana karşı başlıyan harekât dolayısile kuvvet ifraz edilecek mif, Yoksa Mareşal Grazianinin külli kuyvetlerile tara manasile tutuşmak ürere, Derne üzerine yü- Tünecek mi?, Ttalyanların — Mısır cephesinde verdikleri esir miktarı 100,000 1 aşmaktadır. 100,000 silâhli adamın kütlevi esaretine hiçbir asker akıl erdirememektedir. Ancak bizim mahut arkadaşla bu bahsi konu- şuyorduk da: — Kimsenin âkıl erdiremediği bu mevzuu ben tahlil ettim, Diyerek devam etti: — İtalyan er ve subayları keş- fettikleri bir sırrı yâkıa haline sokuyorlar: İngilizlere iltien edi Kadai noksan ve zâflarımı telâfi ei mek tedbirini alıyorlar.. Gülerek, — Ona, kendilerini besiye çekik Habeş Necaşi- si büyük me- rasimle Habe- şistan toprak- larına girdi İtalyanlar Habeşis- tanda 500 mil mu- rabbaı arazi terketli Kahire 24 (A.A.) — Sudan - Ha- beşistan hududundaki Röyte> mu- | habirine göre, Necaşi Haile Seli- giye Habeşistana gelmiştir. Birçok İngiliz avcı tayyareleri- 'nin refakat ettiği bir bombardıman tayyaresine binen Haile Selâs'ye (Devamı 5 inci sahifede) erReraReMdünzle Vatandaş şikâ- yetleri derhal tahkik ediliyor Emniyet Müdürlüğü İlmdadı Sıhhi hakkında- ki nesriyatımızla hassa-| isiyetl: alâkadar oldu. Kasımpaşada bayram yerinde Hâkim sokak 31 mumarada oturan| | B. Hasan Basri isminde bir vatan- daş birkaç gün evvel gazetemize gönderdiği bir mektupla egece saât| 2 de hastalanan ailesi efradından | bir. kai aslaneye kaldırılması için merkezden imdadı sıhhi oto- mobili istediğini fakat oradan be- (Devamı 6 1mes sayfada) Bir motör fabrikası kuruluyor Fakrlkimca” Karabillkie inşası muhtemeldir Ankara M (Hususi muhahiri - mizden) — Memleketin müsait biri yerinde büyük bir motör fabrikası! kurulması kararlaşmıştır. Bu hu- sustaki tetkikler bitirilmiştir. Fab-) rikanın Karabükte inşası muhte » meldir. Bu fabrikaya usla işçi yetiştirmek için Amkaradaki inşaat usta okulu yanında bir motör usta okulu da açılacaktır. Bu mektebe — san'at mektepleri mezunları — alımacak, (Devamı 5 tmot sahifede) Bilen İdam Olunur 4 Müthiş bir harp ve $ casusluk tefrikası / Dünyanın istilâsı * $ için çalışan ölüm © e kolunun esrarıcı $ ilk defa ve pek © yakında yorlar.. denir! Detim, gı Ti Okuyacaksınız Sahip ve Başmabarriri: ETEM İZZET BENİCE Kahire civarındaki kamptara genirflen İtalyan esirlerme sigara ikram ediliyor 96 100 ihtikâra kalkışanlar! Beyoğlu ve Galatada sıkı kontrol yapılıyor Yeniden bazı muhtekirler yaka: lanarak Adliyeye verildiler Fiat mürakabe komisyonu dün | sattığından yakalanmışlardır. bazı ihtikâr suçlularını adliyeye vermiştir. Suçlulardan, Tahtakale- de züccaciyeci Davit Levi faturasız satış yaplığından, Beyoğlunda Mo-, Jekoto 400 yardalık makarayı ikiye| bölerek iki misli fiatla sattığından Beyoğlunda — Motola 283 kuruşa altığı erkek - çorabımı 350 kuruşa Diğer taraftan Beyoğlunda Beye ker mağazası ayakkabı fiatlarında yüzde 50 fazla kârla satış yaptığı için fiat mürakabe komisyonuna verilmiştir. Komisyon bu mağaza hakkındaki kararını gelecek top- lantısmda verecektir, (Devamı 5 inci sahifede) SERGEVE YOL... NECİP FAZIL KISAKÜREK Bizim Balkanlar üzerindeki yıllık teşhisimiz artık bir vükıa beybetile ufukta tümsekleşe- dursun.. Hüdiselere takaddüm kürsüsüne çıkıp eskimiş takvim yapraklarının arkasında maziye doğru istikbali keşle kalkan ve bir söylediğinin bin zıddını mü- dufaadan ulanmuyan bazı ka - lemler de tekerlemelerinde de- vam etsin.. Aylar ve yıllardır. devam & den sistemli ve tezatsız görüşü- müzün son ifadesi olarak ve henüz ortalık süt liman görü - mürken bayram arilesinde (A- rife) isimli çerçeveyi karalamış elana, hem bugün, hem de ya- rın, ilân saati geçmiş hâdiseler karşısında yusmak — ve seyirei kalmak düşer. Zaten pek haksız bir tarıda kalemimize benlik ve tefahür isnat eden bamı kana- atler yüzünden bu sükütu vür detmiş; ve her vâdimizi yerine getirmek titizliğimizden vaz « geçmemiş bulunuyoruz. Bun - dün böyle bize, söylenecek ye- mi bir şey varsa yalnız onu ara- mak ve bulmak borcunun düş- tüğünü farketmekteyiz. Şimdi Almanların Macaristan ve Remanyadan cenuba doğru bareketlerinde nasıl bir politika ve barp yolu tutacakları #af rinde bir görülş kavde #Yem Hedefi, bir $< ve imraziye Tmahiyetinde — (Selünik) diye —- ——— ——— ——— ——— ———0 — gösterirsek, bu hedef üzerine yol ya Bulgaristandan, yabut Yugoslavyadan - geçmek üzere ikidir. Almanlar yolların ikisini birden değil, mutlaka birinder birini kullanacaklardır. Bulga- ristan üzerinden geçerlerse - kâ mahut — kalemler — Almanlara Karşı esaslı hir Bulgar mukave- metini ümlt ededursun - Bal « kanlar camiasının en üstün ve acı küvvetini şahlandıracak'arı Bibi, böyle bir hareket müvacas hesinde çepçevre tecrit edile- cek olan Yugeslavyayı da kuşs kulandırmış olurlar, Bu yüzden, demin İşaret ettiğ'miz Balkane Tarın en üstün ve acı kuvvetini Şimdilik ürkütmemiş olacakları ve onun karşısına güya sulhem bir Bulgaristanı paravana diya dikecekleri düşüncesile cümbür cemaat Yugoslavyaya dalabilir- ler, Böylece Yugeslavyayı, Vur göslev - İtalyan, — Yuguslav « * delisi olabilir. Bulgaristan İsti- kameti, daima melhuzların b şanda gelmek üzere görüşümlüz- €e — Almanların takip edeceğili politika ve harp yolu budur. Hulüsa: Almanlar doğrudan doğruya Boğuzlar istikametini gözlerine — | kestirmek vehmine düşecek « Torge Bulgaristandan geçerleri W. hademede ve doğrudan doğe 'Tuya Boğarlar üzerine gelme « mek gibi bir politika zekâsı () takip eEdeceklerse Yugaslayyar 'dan geçerler. — <ç ; $