8 Mart 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 3

— |MAR HAREKETLERİ Prost Gelecek Hafta Sonunda Dön Paris'in İmar Plânı İnceleniyor — stanbulun imar plânını hazırla-| Makta olan şehircilik mütehas- | sıslarından Fransız âlimi Prost, balen Pariste — bulunmaktadır. | Prost, İstanbulun imarı ile bera- | ber Parisin de imramm üzerine al- Miştır. Paris Belediyesi Parisin etra - findaki mahalleleri yeni imar ha-| Teketlerile mütenasib bir hale sok-| Mağa çalışmaktadır. Bu iş Proste| Verilmiştir. Geçen sene kış ayla- Tında Parisde meşgul ölan Prost, Bu kış da Pransada bulunmakta- Üir. Gelecek hafta içinde tekrar | Memleketimize dönmesi beklenen, Pehircilik mütehassısı tekrar ça- İşmalarına başlıyacaktır. Paris şehri ticari zihniyetlerle hâreket edilerek hiç masraf edil- Meden imar edilmektedir. Bele - diye, şehri kat'iyyen yeni İnşaat Ve gaire ile büyültmiyecek ve i- Mar hareketleri bugünkü Paris ŞEHRİN İHTİYAÇLARI İlk Plânda Neler Yapılacak? Konservatuarın Yeri Yakında Belli Olacak W eli Evvelce yapılan kanalizasyon elediye tez elder. yapılacak| işleri birer birer tesbit ct | miş, şehrimizde bulunan Da-, hiliye Vekiline de şifahi izahat ve- Tilmiştir. | Şehrde halâsızlık sıkıntısı çe » kilmektodir. Taksimde inşası de- Vam etmekte olan halâdan başka #ehrin muhtelif yerlerinde yeni - den halâlar yapılacağı — için fen 'eti bu hususta bir proje ha - Tirlamaktadır. Kanalizasyon inşaatına başla - Mak için büyük paraya — ihtiyaç hasıl olduğundan şimdilik yalnız €vlerin lâğımları - kanalizasyona * Nu 93 İçimizde gıllügiş yoktur. Düşünce| “*rimiz zatı devletlerinize karşı a-| Yandır. Köleniz ortalığı iyi gör- Müyorum. Ne kalyonculara ve ne sekbanlara eraniyetim vardır. nbul aleyhimizdedir.. Eğer Kuvvetlerimizi Vidin üzerine sü- | Tersok burada isyan hazırdır. Ku- Uzun fikri budur. — Peki; farzet ki; böyledir... uk bizim yuvamızdır... Bu- Tasını İdris herifine açık m b- Takacağız?, — Hayır... Uı_ Nereden kuvvet gönderece ZORBALAR SALTANATI istanbula ecek çinde yapılacaktır. Fransa hükü- meti, Parisin kenar mahallele - | rindeki Hfak tefek, ahşab — evleri | sahiblerinden ucuz ucuz satın ah makta, yıktırmaktadır. Yollar tan-| zim edilmekle, kanalizasyön, su tesisatı yapılmaktadır. Müteakı- ben geniş yolların etrafındaki bu arsalar apartıman yaptıracakara üksek fiatlarla satılmaktadır. Be-| lediye başka tarafta inşaata mü- saade etmediği, şehir — dahilinde arsa tedarik etmek imkânı mev - cud olmadığı için kapitalist Pa - risliler apartıman yapmak için buralardan arsa almakta tered - düd göstermemektedirler. Bu su- retle Paris genişlemeden imar gör-i mektdir. Şehircilik mütehassısı Prost, İs- tanbul şehrinin imarı için de bu- Da benzer teklifte — bulunmuştu. Nafıa Vekâleti bu hususu tetkik edecektir. inşaatından biri bağlanmakla iktifa edilecektir. Vali ve Belediye reisi konser - vatuar işi üzerinde ehemmiyetle durmaktadır. Konservatuar inşam| için harcanacak beş yüz bin lira bankalardan birinde hazır bulun-) maktadır. Vekiller Heyetinden de! bu hususta lâzım gelen müsaade alınmıştır. Yalnız birtanın nerede yapılacağı henüz tesbit edilmiş değildir. Şehzadebaşında vaktile yapılan istimlâklerle geniş bir sa- ha elde edilmişti. Diğer taraftan Taksimle Har - biye arasındaki sahada da İnşaa- tın kolayca yapılabileceği tahmini Yazan: M Sami KARAYEL — Sirozlu İsmail Bey ve buna | mümasi! âyanlardan ve yahud valilerden birisini Vidin üzerine sevketmeli... — Bu fikrinde bir tehlike se zinlemiyor musun? — Hiç!. — Hiç olur mu?.. Bu göndere- ceğin kuvvetlere ve bunları sevk ve idare eden heriflere inanıyor müusun?. — Niye cevab vermiyorsun? A- sıl meselenin ruhu bu değil mi?, Ya, bu gönderdiğimiz kuvvetle- rin başında bulunan adam mu - Vazife Hevesi €çen gün bir sabah gaze- tesinde, — «İstanbulun — su derdini 'halledecek beledi- ye reisine âbide dikeceğiz> diye bir bavmakale çıkmıştı. San Tel - grafın «Kısaca> sütunu muharriri zekâ dolu bir cevabla fikrini söy- ledi. Memleket işlerini, belde hiz - metlerini mükâfat vüdeder gibi, fbideler vâdederek mi yaptıraca- ğız? O zaman, her İstanbul se - kağının başına bir âhide dikme - ge hazırlanmak lâzım. Çünkü şeh- rin halledilecek işi, görülecek hiz- meti © kadar çok ki Sudan sonra, — süt işi, imar işi, temizlik işi, ucuzluk işi, ihtikâr #i, nakil vasıtaları işi... Hulâsa bü- tün bu şehrin derdlerni gidere- cek olanlar için birer âbide mi dikmek mecburiyetinde kalaca - ba?, Vazileyi, vazile olduğu için yap- mak hevesini uyandıralım. BÜRHAN CEVAD Sümerbank Fabrikalarındaki Faaliyet Günden Güne Bir İnkişaf Görülüyor Sümer Bank mevcud fabrika - | larırın fasliyetini tevhlâ etmekte- dir Sümer Bankın Bakırköy fab - | rikası 27496 iğ ve 630 tezgühla ça-| hışarak senede 2.7 milyon kilo pa- muk istihlâk edecek ve bez imalâ- kı 825 bin kilo, iplik imalâtı 14 mil-| yon kiloya çıkacaktır. Kayseri bez fabrikası büyük İm- KişAf güstermiştir. 1938 senlesin - de fabrikanın pamuk istihlâki dârt! un kiloya çıkmıştır. İmalâtı | da istiklâke muvazi olarak art - | maktadır. 1938 sönesinde bez ima- lâtı bu fabrikada on dokuz mil - yonu geçmiştir. Ereğlide kurul - muş olan ve 18400 iğ ve üç yüz | tezgâhla büyüklük itibarile ikinci, mevkli işgal eden Ereğli bez fab- | rikası 1938 de üç yüz elli dört bin kilo iplik, bir milyan dokuz yüz kırk bin tire çıkarmıştır. Halen yapılmakta olan inşa ve tevsi — işleri de tamamlandıktan sonra Sümer Bankın — idaresinde | toplanan pamuklu — fabrikaların mecmüu kapasitesi büyük yekün tutmaktadır. edilmektedir. Fioryaya da lâzım gelen alâka gösterilecektir. Yeniden — birçok fidan ekilmiştir. Şehircilik müte- hassısı Prost şehrimize döndük - ten sonra Floryada yeni bazı in- gşaata başlanacaktır. vaffakiyetini elde etilkten sonra | tekmil Rumeliyi ardına toplıya- rak silâhın! bize çevirirse ne ya- parız?. Kaçacağımız yer kâlır mı? Anadolu bizim yurdumuz pleğil ki?. Bizi kim korur oralarda?, Pe- şimizden kim gelir oralarda bi - zim?. Anadolu hep, türkmen ve yürük yeridir... - Bunlar bizlere yan bakan insanlardır. “ Boşnak ağa; Paşanın bu sözle- rine cevab vermekte müşkülât çekmişti. Doğru idi. İdris Paşa ü- zerine harieden kuvvet yollamak güçtü. Eğer, mesele “Ruscuk işi olmamış olsaydı, kolaydı... Lâkin Ruscuk bir izzetl nelis meselesi oluyordu. Fakat; lâfinı saklama- dı. Efendisine şu yolda mukabele de bulundu: — Paşam; buyurduğunuza na- zaran iki ateş arasında kalmışız demektir. — Hayır; Ramiz Paşa ile Kadı Paşaya tamamile itimadım var - ESKİ ESERLER Belediye Bir Anlaşma Yaptı Sebiller Kiraya Verilecek, Medreseler Boşaltılacak ultanahrmedde yapilacak ad-| S liye sarayının inşan yüzün- den çıkan ihtilâf henüz hal edilmemiştir. Belediye, bundan sonra yapılacak imar işlerinde Müzelerin sık sık engel olmaması için tedbir almağa karar vermiş- tir. Yapılması kararlaşan işler tes- bit edildikten sonra müzelere gös- terilecek onların da muvafakati a- lınacaktır. Bu maksadla yapıla - cak bazı işler hakkında Belediye müzelerin mütalcasını ve muva- fakatini almıştır. Bunlardan biri Haseki medreselerinin harab ol- maktan kurtarılması için tamir e- dilmesi keyfiyetidir. Haseki med- reseleri bazı hususi kimselere kira) ile verilmiş, harab bir hale so - HASTAHANE MESELESİ: | Haseki İle Şehzade Arasında Yol Aç Kadın Hastaların Yersiz Kalmamaları İçin Tedbir Alınıyor apılan — istatistiklere göre Y kadın hastalıklarının gittik- ge arttıgı ve Haseki hasta- nesinin ihtiyacı - karşılıyamadığı anlaşılmıştır. Birçok kadın hasta-| ların hastanede yatmaları için haf-, talarca sıra bekledikleri görül - mektedir. V Bi Lütfi Kırdar bastanenin tev: dilmesi için lâzım gelen « kam- lara müracast etmiş muvalakat - lerini almıştır. B Haseki hastanesinde vücude ge- tirilecek ve tevsi edilecek verem pavyonunun şehrin ihtiyacını kar-i şılıyacak şekle sokulması muva - fık görülmüştür. Bu civarda bazı istimlâklere zaruret hasıl oldu - ğundan şimdiden faaliyete geçil- miştir. İstimlâk edilecek bina ve Yumurta — Tasirleri Ve İspanya Yumurta ihracat tacirlerinin İs-) panyadan alacakları olan para me- selesi tekrar ortaya çıkmıştır. İh- racatçılara Merkez Bankası müş- Külât çıkardığı için bu zamana ka-| dar henüz paralarını alamamış - Jardır. | 'Tacirler bundan bir müddet ev- vel Ankaraya — tekrar bir heyet yollıyarak teşebbüsler yapmışlar- dır. İspanyada halen Franko hü - kümeti bulunduğundan tacirlerin işi tekrar sarpa sarmıştır. Tacir- der bizzat Reisiçumhura müra - caata karar vermişlerdir. dır. Kimse kıpırdıyamaz... —En doğrusu kâris herifini senin tepe- lemendir. Eğer, tu adamın üze- rine başka bir kuvvet sevkeder- sek muzafler dahi olsak âkıbeti gaha vahim olur kanaatindeyim. Boşnak ağa; Alemdarın man- 'tıki olan sözleri karşısında sus - muştu. Nihayet; Veziriğzam idi. Herhalde; Kadı Paşa ile Ramiz Paşanın zamirlerine daha yakın - dan vâkıfdı. Efendisinin son sözleri üzeri - ne lâfı uzatmadı. Nihayet; ne o- lursa olsun alır kuvvetlerini gi- derdi, Fakat Paşanın söyledikleri ne derece akla ve mantığa yakın da olsa kendisi vaziyeti iyi gör- müyordu. Derhal efendisine şu yolda mukabele etti: — Paşam; söyledikleriniz ayni hikmet ve keramettir.. Bizler ne de olsa kısa düşünen adamlarız - dır. Sizlerce herşey ayandır. İra- deniz mucibince bugünden iti - 2 Müzelerle kulmuştur. H essi eşhasın bura- lardan çıkarılması, medreselerin kütüphane olarak — kullanılması kararlaşmıştır. Haseki medreselerinden başka bütün medreseler kabili istifade bir hale sokulacak, mekteb veya kütüphane olacaktır. Şehrimizde yüz kadar metrük sehil mevcuddur. Bunların ekse- risi tarihi kıymeti haliz ve muha- fazası lâzım olan sebillerdir. Se- billerin su satacaklara az bir üc- retle kıralanması, bu süretle ha- rab olmaktan kurtarılması karar- laştırımıştır. Ana caddelerdeki se- billerin kiraya verilmesine baş - lanmıştır. Geniş Bir ıilacak arsaların kıymeti tapu idaresinden sorulmuştur. Haseki hastanesl den itibaren tramvay caddesine kadar bütün o civar istimlâk edi - lecek, “binalar yıktırılacaktır. Bu | hastane binaları tramvay câdı görebiledek hale sokul- muş olacak! NİK Etrafındiki yollani tanzlın e- Y decek, ağaçlandıracaktır. Ayrıca | bu'civarda istimlâk edilecek sı- haya bir park da yapılması düşü- nülmektedir. İmar plânına göre Haseki has - tanesinden itibaren Şehzadoba - şına kadar geniş bir yol açılacak ve bu yol Atatürk Köprüsünden Şehzadebaşına çıkacak büyük yok-| la birleşmiş olacaktır. | Zirai Mücadele Yeni zirai mücadeleye başlan - dığı tarih olan ikinciteşrinden bu- güne kadar birçok muzir hayvan öldürülmüştür. Mücadeleye de- vam edilmektedir. Künunusuni sonuna kadar Şile! kazasında 31, Yalovada 37, Siliv- ride 39, Beykozda 48, Üsküdarda 18, Çatalcada 17 domuz öldürük müştür, Sarıyer. Beykoz, Üskü - dar, Kadıköy ve Adalarda çam kesen tırtıllara Yalovada Diyas - pis ve bu kaza — mıntakasındaki bağlarda tahribat yapan salkım güvesine karşı kış mücadelesi ya-i baren yolü çıkmış bulunacağım. Alemdarın yüzü gülmüştü. Boş- nak ağa nihayet kanaati kâmile | ile yola çıkıyordu. Fakat; bütün bu mükâlemeler devam ederken kapı ardında bek- liyen ve Alemdarın çok yakınla - rından biri olan Ruscuklu ket - hüda Ahmed Efendi dakuz do- Kuruyordu. Eğer, Boşnak ağa kuv- vetleri alıp İdris Paşa üzerine yol- lanırsa ne yapıp yapıp Alemdar- den izin alarak Ruscuğa sıvışmalı idi. İstanbulda kalmak tehlikeli olurdu. Boşnak ağanın söyledik- leri ve düşündükleri değru idi. Kelleyi yeniçerilere teslim etmek hiç de işine gelmiyordu. dar, Boşnak ağanın son söz. rine müsterihane bir ta - Ağam; para, silâh ve saire- çe ne ihtiyacınız varsa derhal ket- hüda Ahmed Efendiye listesini ver... Defterdar çaresini görsün.. uarı Hazırlığı Bi Poligon İnşa Edilecek İzmir' fuarı için yapılmakta ©- | lan hazırlıklra hararetle devam| olunmaktadı Fuar işlerini tetkik ile meşgul elen komüte, dekora - tör Götyenin vaptığı sergi sarayı plânlarım - beğermiştim. 10 bin metre murabbalık bir sehada ya- pilacak olan bn saray üç pavyonu ihtiva edecek ve sum'i gölün ö- nünde inşa edilerektır. Bundan başka 2500 kişi istiab edebilecök büvüklükte inşa edile- cek olan açık hava tiyatrosunun da plânı hazırlanmış'ır. Yakında inşaatıma başlanacaktır. Kültürparktaki kapalı atış po- Hgonu için Almanyaya ısmarlan- mış olan silâhların gelmiş olması- na rağmen henüz bu poligonun - tomatik hedefleri gelmemiştir. Maarif Şurası Hazırlığı Dün saat 1430 da, maarif mü dürlüğünde, husust mektehler zibat komisyonu, Maarif Müdü: Tevfik Kutun riyasetinde toplan- mıştır. Komişyon, hususi mek - tebler yar direktörü Osman Tuğ- cu, teftiş şefi Nureddin Biziz, hu- susi mektebler öğretmenlerinden Mübeccel Ersan, Melâhat Demir - soydan Mmüteşekkildir. Komisyon müzakereleri meya- nında hususi mekteblerin terbiye- vi ve tedris bakımından tekâmül-| lerile alâkadar hususat da görü ş daha iyi randıman alın- ması için icabları tetkik ve mü - zakere edilmiştir. Deniztank Teştilir Deniz Bank umum müdürlü - ğünden şu mektubu aldık, aynen neşrediyoruz: *Denizbank kadrosunda yapı - lan tasarruf münasebetile muhte-! lif tarihlerde gazetelerde yapılan| neşriyat aşağıdaki şekilde tavzih | olunur: Denizbankın — ihtiyaçtan fazla görünen —maaş ve masraflarının hakiki ihtiyaç derecesine intibak, ettirilmesi için İktısad Vekâletim-i ce bütçe kararnamesile verilen direktif üzerine bankaca alınmış olan tasarruf tedbirleri nelice « sinde onu eskidenberi Denizbank müesseselerinde çalışanlardan ob | mak üzere kırk memur açıkta kal- mıştır. Bunların kıdemleri sırasınca İk- tısad Vekâletine bağlı teşekküllere| yerleştirilmeleri Vekâletçe takar- Tür etmiş bulunmaktadır.» — ——— pilmıştır. Manola ağaçları yapraklarının koparılarak çelenk yapıldığı gö- rülmüş, bu hale mâni olunması kâzalardan istenmiştir., Haydi Allah muvaffak eylesin ve Tavininiz olsun.., İdrisin kellesini yolla bana... Maiyetindeki yeni - çerileri toptan kahedan geçir... Boşaak ağa; Alemdarın elini öperek huzurundan çıkmıştı. Kethüda Ahmed Efendi; son vaziyele agâh alur olmaz olduğu yerde titredi. Boşnak ağa ile Rus- cuğa gitmeğe karar verdi. Biraz sonra; vezirlazamın hu - zuruna giren kethüda şunları ar- zediyordu: — Efendimiz; irade buyurur - sanız; — Boşnak ağa kulunuz ile bendeniz de Vidin üzerine yürü - yeyim. Canımı yolunuza feda e- deyima. Çoktandır, dağ tepe at- liyarak çarpışmadan kaldığımız- gan dolayı hamlamış bulunuyo - Tum. Hem de sayei devletinizde bir kere de Ruscuğu görmüş bu- Tünuruz. (Devamı var) Çocuklar Okuyacak ir müessese, dünya ilim ve edekiyat âleminin şaheser. lerinden seçilmiş kitabları, kismen bulâsa olarak, küçük bi- ver cild halinde tercüme ettire « zek bastırıyor. Bu kitahların üse tüne konan fiatlar da on kuruş. tur, Bu kitablardan birkaçını, ben de onar kuruş vererek, karıştır- düm. İtiraf edeyim ki, neşredilem bu kitab serisi, memleketle bü - yük bir boşluğu doldurmaktadır. İçinde, her insanan ekuması lâ « zam gelen eserler var. Bu küçük cildleri, bir gün ta- lebenin elinde gürdüm. Sordum” — Okuyor musunun?. — Evet.. — İstifade ediyor musunuz? — Evet. Dikkat ettim. Çocaklar, bu kü- çük zaril cildleri çok seviyorlar ve hevesle, merakla okuyorlar. Yeni neslin okumadığından ek- seriya şikâyet ederiz. Bu küçük kitab serisi münasebeticl bu mev- zuu, daha yakından tetkik etmek fırsatını buldüm. Edindiğim ka- naat şudur: 1— Çocuklar okumak istiyor - lar. Fakat, 'vizde kitab çok pa- halıdır. 2— Çocuklara verilecek kitab gayet azdır. 3— Çocuklara, mekhteb kitabı haricinde hangi kitabları okuma- ları lâzım geldiğini sâyliyen kim- »e yoktur. 4— Çocukların kitab zevkini ve merakmı uyandıracak, zarif, kü- çük cildler halinde ve ucuz fi - atla, küvvetli reklâmalrla kitab basan tâbiler yoktur. Bu davaları hallettiğimiz gün, 'Türk çocukları, bütün diğer mem- lekci gençliğinden daha çok oku- yacaktır, Bahsettiğim bu vewa kitab se- risini oztaya atan sayın Sabiha Zekeriya'yı tebrik etmeyi bir borç bilirim. REŞAD PEYZİ Dolmabahçe Faciası » Dolmabahçe sarayımdaki 'izdi - ham hâdisesi tahkikat noksan gö- Tülmüştür. Tahkikata şehrimizde yeniden devam edilmesi kayarlaş- tırılmıştır. Dahiliye Vekâlet: müfettişlerin- den Abidin ile Cavkd burada bu- lunan mülkiye müfettişi Ali Sey- fiye iltihak etmek üzere dün şeh- rimize gelmişlerdir. — Bugünden itibaren tekrar bazı kimseleri ça- Bararak evrakı tahkikiyedeki nok- sanları jkmal edeceklerdir, Birimizin Derdi Hepimizin Derdi Anadolu Kavağı Elektrik İs.iyor Anadolukavağı İstanbul Vilâ - yeti belediye hadadları dahilinde kavağına akan akım göç gelir. Pa- kat son genelerde köyümüze ya- pilan akının gitlikçe —azalmakta olduğunu görüyer, üzülüyorur, Buna da sebeb keyümüzün hemüz elektriğe kavuşmuş olmamasıdır.