28 Ekim 1938 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 2

2—SON TELGRAF—?B'1! ci Teşrin 1938 içtimat meseleler Kısırlaşdırma - Buusulün tatbiki lâzım mı, - memleketimizde tatbi- kine imkân var mı ? Dr. Fahri Celâl bu hu- susda ne diyor ? Yazan: Recai SANAY Doktor Fahri Celâli, muayene odasında, başının kalabalık olmadığı bir zamanda buldum. Kendimi tanıtında, muhterem — mütehassısımız sordu: — Hayır ola?., Neye dair konuşacağız?.. Sandalyeye ilişirken: — Şu kısırlaştırma meselesine dair... dedim. — Ha. şu mesele. Peki, sualleriniz nedir? Mahud iki sualimi sıraladım. Doktor, odanın ortasında bir aşağı, bir yukarı dolaşarak kısırlaş - tırma meselesini şöylece izaha koyuldu: — Kusrlaştırmaya bir çok lüzüm- lu ihtiyat tedbirleri almak şartile | taraflarım. Züriyet bırakmamasını istediğimiz ârızalarla dolu insanla- yın kısırlaştırılması yarınki nesille- rin maddi ve manevi sıhhalleri na- muna elzemdir. Bunların başında ir- Si hastalıklarla malkl olanlar gelir. Bu irsi hastalıklardan maksad, «Kedi hastalığın çocuklurınu miras olarak birakacaklar» manası alin- malıdır. Bunların başında, ihtisasım olması itibarile bazı siniz ve akıl hastalıkları vardır. Hentinkton —— Raks hastalığı, bazı et hastalıkları, fena mahiyetli sinir zayıflıkları var- Ger. Akıl hastalarının mani ve me- Tünkoli delilikleri, sar'anım bunak- hk bırakan mevileri mutlaka kısır- taştırılmalıdırlar. Sağlam bir baba| ile, vakitsiz. bunamış bir anadan| mrürekkep bir eilenin dört çocuğun- Yurd ,Tedkikleri Resme dair bir | . * k. Projesi a NAHİD SIRRI Güzel — San'atlar isi bir. Yakında faaliyete |,.eyriyat silsilesi vücude getirdi. Bu İsilsileden iki ressamımıza aid ola - geçiliyor İzak çıkan iki cildi görmüş, bu mü- Geçen gün sayımızda yazdığımız pasebetle birkaç satır da yazmış - veçhile mektep talebelerimize, meM tım, Bu defa da Akademi, (Fransa- leketimizi tanıtmak için ehemmi- da müstakil #kim) serlevhasile iki| yetle çalışılması hakkındaki Vekâ-|Fransız muharriri tarafından yazıl-) let kararı dün bütüf mektep Mü- / mış bir eseri iki mütercim tarafın- r ve müallimlerine tebliğ olun- dan tercüme ettirerek iki cild ha - muştur. — * linde neşretmektedir. Mütercimler, | Bunun üzerine mektep meclisi son meslin en iyi şairlerinden Ah -| rövallimleri birer toplantı yaparak met Muhiple Cahit Sıdkıdır. Kita - |ban aslını görmedim Ve mücllif ola- Bayram ! başladı Bütün hazırlıklar bu akşam bitiriliyor,şehir gelin gibi süsleniyor Yarın yapılacak şenlikler Sinir nastalıkları ve «kekemelerı | dan, babaya benziyen iki çocuğun mütehassısı dokter Fahri Celâl Ş ça | temamen tabil, fakat fizik teşekkül | cemaz vardir; bir dejenereden hasıl itibarile erken bunamtış anaya ben- çar çocuk A Mi neye yarar ki ondan fay- Hiyen diğer iki çocuğun tev'em G umalım?., Yalnız kemiyete değil, deliliğe müptelâ — olduklarını gör- düm, Hele erken bunakların mutla- ka kısırlaştırılması lâzımdir. Kısırlaştırılmak, helkrmizin zan- vettiği gibi hadım edilmek demek değildir. Kısırlaştırmakta — tenasüli ttilzaz,daima baki ve mahfuzdur.) Evkeklerde yalnız Habli melevi ke” gifeyskadınlarda yumurtanın rahme gelmesine, yani ilkaha —mania ko- Baar, Bunun manası hadım etmek as-) la değildir. Veraset kanunları vakı- tötevazzuh etmiş değildir. En esas- h itiraz şu olabilir:. Mademki bu- gün gayrikabili tedavi zannettiğiniz bir çok hastalıkların bir anda ilâcı bulunması ihtimali vardır. Ve verd- setler intikel eder zannında bulun-| duğunuz hastalıklarda elde kat'iyet olmadığı için böyle cezri bir takime hakkımız yoktur; denllebilirse de, seririyat ve hasta başında gördük- lerimiz bizi elimizd emevcut bera- hin ve deldil tle vaktile tedbir al - mağa sevkediyor. — Nüfusa ihtiyacımız olduğu için| bu ustl bizde, bazılarınca muvafık görülmüyor.. — Hayır, ben, bunü doğru bul- mam.. Bizim, sağlam nüfusa ihtiya- ——— keyfiyete de ehemmiyet vermeli- — Şöyle bir misal gözteriliyor: Bir Dejenereden hazıl olan üç çocu- İğun ikisi sakat olursa biri sağlam, vlabiliyormuş... — Bx piyangoya berziyen bir ka- |der kısmet meselesidir.. Ümid bağ- İlanacak, mutlaka bu suretle iyi çoi İcuklar da yetişebileceğine güveni- lebilecek bir şey değildir. Meselâ Vce bir aptaldan, senelerce girip| çıktığı, yatıp kalktığı yatakhanesin- de kendi karyolasını,kendi kendine arayıp bulamıyan bir aptaldan ha- sıl olacak bir çocuktan ne beklenir Tica ederim?.. RECAİ SANAY Eminönü Halkevi bina: Eminönü Halkevinin yeni paviyo- ma merasimi yapılacaktır. —— Halk sandığı Küçük esnafa yardım için tesis e- dilmekte olan Halk sandığı 15 teşri- nisanide açılacaktır. nu için bayramı müteakip temelat-| müşler ve ayni zamanda bu tatbi-) katı kolaylaştırmak maksadile bi> rer «çalışma plânı» vücüde getir- meği kararlaştırmışlardır. Bu plânlarla her muallim; talebe- sini bu ders yılı içinde hangi ayda; ve bangi günde; «Yakın yurd tet- kikleri» ne götüreceğini şimdiden tesbit edecektir. Bu tetkik seyahatleri esnasında deler gösterilecek ve meşhur hu- susiyetleri hakkında icap eden İza-| İhatlar verilecektir. Talebeler; toplu olarak seyahat edecekleri için ken- dilerine tren ve vapurlarda azami tenzilât yapılacaktır. Pille Sami'nin Muhakemesi Bir kaç gün evvel Lâlelide Hüdai isminde bir genci öldüren Sami is- mindeki gencin muhakemesine dün Ağır cozada devam edilmiştir. Müd- delumumi muavini suç sabit oldu- ğunu söyliyerek Saminin cezalan- dırılmasını İstemiştir. Katil Sami İvekil tutacağını söyledi ve muha- kere müdafaa için başka bir güne İbirakıldı. — ——MLMEİ—İE——:> Galata Yüksekkaldırım — Makri| çıkmazi 41 No. da Salamon Köm - hi'ye: İstanbul 4 üncü İcra memürlu - Bundan: İstanbul asliye mahkemesi 1 inci bukuk dairesinden sadır olan 15/ /938 T. ve 38/290 No.lu ilâmile 'Yuda Benezya 600 lira manmasarif| İborçlu bulunduğunuz ve icra takibi üzerine dairemizin 34/4865 No. lu ödeme emri yukarıdaki adrese gön- derilmiş ise de mübaşir tarafından verilen meşruhata göre ikametgâ - hınızı terkettiğiniz anlaşılmış ve merci hakimliğinde de ilânen tebli-| ,gat yapılmasına karar verilmiş ol - duğundan işbu ilân tarihinden iti- baren bir ay içinde borcu ödemeniz!| lâzımdır. Hükmolunan borcu ödemeniz ve| tetkik mereli veya temyiz veyahut iadei mahkeme yolu ile ait olduğu |mmahkemeden icranın geri bırakıl - |masına dair bir karar getirmez ise- İniz cebri icraya” devam olunacağı gibi yine bu müddet zarfında mâl- larınız hakkında beyanda bulunma- dığınız takdirde hapisle tazyik olu-| pacağınız hakikate muhalif beyanda| kulunduğunuz takdirde hapisle tec- ziye edileceğiniz hususu malüm ol- imak üzere sözü geçen icra emri bir ay müddetle ilânen tebliğ olunur. (11536) «Yakın yurd tetkikleri» için görüş-| talebelere örnek tarihi eserler, âbi-, Jrak bildirilen iki isimden Adolphe Buasler ve Charles Kunstler isimle - rinden ancak ikincisini biliyorum. Büyük Fransa ihtilâlinin kellesini uçurmuş olduğu Kraliçe Mari - An- itoinette bakkında geçenlerde bir e- seri çıkmıştı ve bu kitabında çok değerli tarihçilerin daha evvel teş- İzih etmiş oldukları bu mevzu hak- 'eni bir şey söylemiyordu ve üş getirememişti, Bir arkadaşile beraber yazdığı bu ese- rinin değeri hakkında söz söyleme- ğe ise kalkışmıyacağım. — Çünkü Fransada resim üleminde nasıl kar- pılandığı hakkında da bir şey bil - miyorum. Fakat her halde; iyi ba- sılan, birçok resmi de ihtiva eden vve mütercimlerin büyük bir zahme- te katlanarak tercüme etmiş olduk- ları da her sahifesinden —anlaşılan bu eserin tercümesi, ressamlarımı - zın lisan bilmeeyenleri için şüphe - siz ki faydalıdır. Çünkü son resim cereyanları hakkında birçok malü- matı muhtevi. Ancak öyle sanıyo - rum ki, bu kitabın dolduracağı boş- duk mahdaddur. Ve daha evvel res- min en basit nazariyat ve esasatını ihtiva eden bir initiation kitabı, bir €l kitabı, ondan sonra umumi bir resim tarihi tercüme ettirmek, on - dan sonra da resim san'atının ma- zisi geniş ve büyük her memleke -| tin resim tarihini verirken bir de Fransa resim tarihi vermek icah e- derdi. Ve ancak bunlardan sonradır| ki her memleketteki yeni resim ce- reyanlarma gelinirdi ve bu mem - leketlerden Fransanın yeni resim cereyanlarını en iyi anlatan - kitab Basler ile Kunstler'in bu kitabı ter- cüme edilirdi. Bu, benim şahsi düşüncem. Belki haksızım da. Fakat haklı olduğum miuhakkak bulunsa bile, işte Güzel San'atlar Akademisi hem de mah - dud olduğunu bildiğimiz imkânla - rını kullanarak bir kitab tercüme ettirmiş, güzel bir şekilde bastır - maş. Kendisine niçin teşekkür et - memeli? , 'KALBE GİREN HIRSIZ Senenin ca orijinal zomanını ı So Telgraf'da okuvacaksıız | Cumhuriyetin on beşinci yılının|taburları da yaya üçer manga vere-|talya ile anlaşma teşi parlak bir surette kutlanması için |şehrimizde hummalı bir faaliyet de-| |vam etmektedir. | Müuhtelif yerlerde müteaddit - ve kepsi birbirinden güzel taklar ya- İpılmış, her taraf gelin süslenmiş - tir. Bütün bu hazırlıklar bugün $0-| İna erdirilecektir. Şehrin büyük meydanlarile sa - |hillerindeki tenvirat hazırlığı da ta- mamile ikmal edilmiştir. Bayram münasebetile bütün res- mi daire ve müesseselerle bütün mektepler ve üniversite bugün saat 13 te kapanacaktır. 'Yarın dükkânlar da dahil olmak üzere her yer bütün gün kapalı kâ- lacak, yalnız pazar günleri açık kal- |mak hakkına malik yerler yarın da| Jaçabileceklerdir. 15 inci yıl münasebetile yarın şeh-i rimizde yapılacak merasimi sırasile, yazıyoruz: - 1— Saat 940 ta İstanbulda bulu-| nan generallerle albay (dahil) dan itibaren bütün üst subaylar ve as kegi memurlar büyük üniforma ile vilâyette toplanacak ve İstanbul Komulanı oraya geldikten — sonra birlikte ve intizamlı bir sıra ile Vâ-| Hi tebrik edilecektir. Tebrik, komu- tah' Hrafinden sürlelkerliie. buğdayın, İstanbul - kazalarındaki) tek bu bölüğü takviye edecektir. 9— Saat 20 de Taşkışladan hare- Kket eden bir feneralayı Tak&im -| İstiklâl caddesi - Karaköy - Topha-| İne yolile ve Doğaneılardan kalkacak diğer bir feneralayı da tramvay yo- İlu boyunca Kadıköyüne kadar git- tikten sonra kışlalarına dönecekler- dir. 10— Taksim stadyomu önündeki tribünlerden ortadakine yalnız say- lavlar ve generallerle İstanbul vali 've komutanının refakatinde bulu - nanlar girecektir. Üniformalı su -| bay ve aileleri aşağıdaki tribünde ler yerli ve ecnebi ayrı - teşkillere mahsustur. — Cumhuriyet Buğdayı Üretiliyor Ziraat müdürlüğü tev- ziatta bulunuyor Vilâyet Ziraat Müdürlüğü yeni hiı4 tip olan <«Cümhuriyet» — isimli (de bulunacaklardır. Soldaki tribün-| 2— Merasime iştirak edecek bir- $iftçiler tarafından tercihan üretil- | 'danından Harbiye istikametine ge- Gökyüzünde Aşk yarışları AŞK VE MACERA ROMANLı 17 Yazan: İskender F. SERTELLİ — Vallahi benim hiç hoşuma git-|had menfi bir cevap getirir, Hiç ol- medi bu vaziyet. Eğer yarın uçmaz-|mazsa, nikâh oluncaya kadar, Ni - sak, ben bu, nikâhta bir uğursuzluklbad'la biraz daha gönül eğlendiri - var, diyeceğim. rım. — Haydi sen de. Ağzını hayre aç!. K Her teahhurda bir hayır — vardır.| Ortalık kararmıştı. Dünyada insanın her istediği, gü -| Yemek odasında, ana kız, Nihadı nünde ve saatinde almaz ya. Bir kaç|Lekli; gün sonra yapweririz nikâhı. Ne| Nihad o gün güya arkadaşlarile çıkar bundan? İbirlikte, uçacakları tayyarenin, mo- Bayan Pakize - ilkönce sinirlen |türünü bir daha tecrübe ve muaye- mişti amma.. Şimdi, nikâhın bir kaç|ne edeceklerdi. gün göcikmesinden memnun görü -| Perihan: rüyordu. — Neden geç kaldı, anne! Nihad zamandan önce hastaneden çıkabi- lirse, şüphe yok ki bu iş daha evvel) görülmüş olacaktır. Bu gece nöbet- çi kalmak mecburiyeti hasıl oldu- gundan, köşke kadar gelemedim. Gündüz konuştuğumuz itizar tel- graflarını hemen bu gece yazıp tel- grahfaneye gönderiniz. Ben yarın nübetten çıkınca gelirim. Daha et- raflıca konuşuruz. Annenin öllerin: den, senni de gözlerinden öperim gözüm.. kapıya koştu. Sert bir ses: — Beni tayyareci Nihad - Akgün, gönderdi. Bir mektub getirdim.. Perihan, bu sesi duyunca, annesi- nin arkasından koşarak, emirberin| elindeki mektubu aldılar. Hangar nöbetçisi kapıda dürmamıştı. Mektub Perihanın adına geliyor- du. Genç kız heyecanla zarfı açtı. Hızlı hizli okumiya başladı: fazla Nihad Akgün Perihanın kaşları çatıldı. — Olur rezalet değil doğrusu. A- lemi Çarşamba günü Yeşilköye da- vet ettik. Şimdi enaşağı on gün bek- lcmek Küzummiş. Kâğıdı avucunun içinde buruştu-| rarak yere attı: — Bu uğursuzluk onda mı, bizde mi Bilmem... «Perihancığım, *Bugün sizden ayrıldığım saatten beri tayyarenin motörile uğraşmak- fayız. Aksi şeytan.. ufacık bir ârıza- & var amma, bir türlü bulmya mu- vaffak olamadık. Bu motörlerde ça- Tışmış olan bir arkadaşımız da fena bir tesadüf eseri olarak üç gündür Perihan bahçeye çıkmıştı. Bayanjşimdiye kadar gelmeliydi. Diye söy- Pakize yalnız kal leniyordu. —-Oh, dedi, ne iyi oldu da bir mö-| Bu sırada köşkün kapısı önünde *ör arızası çıktı. İnşallah akşama Ni-|bir ayak sesi duyuldu. Bayan Pakize, İAlman hastanesinde yatmaktadır. Motörü bir kere de onun gözden ge- sızlıkla beklediği için kalben çok /çirmesi için, en aşağı ön gün bekle- | memnundu. Fakat kızına bu mem- memiz icap ediyor. Arkudaşımız e'nuniyetini sezdirmek istemedi. ödükel ae B ledee <3 lll Bayan Pakize bu neticeyi sabır- lik ve müesseseler saat 10 da Tâak - sim müydanına gelmiş ve saat 10,30 'a kadar krokide gösterilen tertibde İmerasim durumu almış olacaklardır. Kıyafet büyük üniformadır. 3— Saat İl de İstanbul Valisile İstanbul komutanı Taksim meyda- İnina gelerek kıtaatı muayene — ve İkutlıyacaklardır. Bunun arkasın - |dan: bando İstiklâl marşı çalacak, kıtaat jda buna iştirak edecek ve bu arada, |Merkez komutanlığından tahsis e- İdilen bir erbeş tarafından — sancak çekilecektir. Bundan sonra: 5— Hazırlanan çelenkler âbideye İkonacak ve hususf defter imza edi- lecektir. GEÇİD RESMİ 6— Taksim meydanmdaki mera- Simi işittikten sonra, Vali ve Komu- tan ve refakatindeki zevat, stad - iyom kapısı önündeki tribüne geçe- cekler ve bundan sonra Taksim mey| |sid resmi başlıyacaktır. — Saat 12 de Beyazıdda ve Se-) mesi için yeniden mülhakata tevzi- atta bulunulmuştur. Son defa Beykozda bu yeni tip <Cümhuriyet» — buğdayımızdan- 10 bin kilo kadar ekilmiş ve 1 e 38 mahsul vermiştir. «Cümhuriyet» buğdayın — memle- ketin diğer muhtelif köşelerinde de tecrübe olunması — kararlaştırılmış; İbunun için de faaliyete geçilmişti Âdembaba Salıverildi Çünkü cezasını doldurmuştu Bir buçuk âene evvel Sirkecide Bahrisefid oteli sahibi Reşadı yara- lamaktan suçlu Adem babanın mu- hakemesi dün Ağır ceza muhakema-. isinde bitmiştir. Adem babanın suçu' İsabit görüldüğünden 12 — seneye mahküm edildi, Fakat yaşı ilerlemişi |limiyede 21 atım top atılacaktır. 8— Saat 15 te Edirnekapı şehit-| lüğü işlirak edecek, süvari, topçu Hayra yor dedim ya, Perihan! Üzülecek bir şey yok. Derhal tel-i grafla davetlilerimize vaziyeti bil- diririz. Ve kızını teselliye çalışarak ilâve ettiz — Bizim nikâhımız başkalarının nikâhına benzemiyor, kızım! Şimdi- iye kadar gökyüzünde böyle ı'nc'ı-ı-l güçlüklerle karşılaşacağız. Geç ol-) İsun da güç olmasın. On günlük ge- icikmeden ne çıkar, yavrum? Perihan bu mektuba fena halde, sinirlenmişti. Bir aralık genç kızin kafasında| şöyle bir istifham belirdi: — Acaba, bu bir oyun olmasın?! Fakat, güzel günlerin — bıraktığı hatıralar bu korkunç istifhamı çar- çabuk silmişti. Odaya döndüler. Telgraflar yazıldı. Ve Perihan yatağına girip yattı. * Bayan Pakizenin yütak odam Köğ-| liğinde yapılacak merasime birinci|iNdirildi. Adem baba bir buçuk se- top alayından müretteb bir yaya bö-|ne yatmiş olduğundan tahliye edil-İ sim olmamıştır. Elbette bir takım) gisti, | Fransa yanlız! | — Yazan: Ahmed $ | Münih “anlaşmasın İde Fransız harsei pol yük bir teşevvüş mi miş olmasındadır. Bi sonra Fransız dış pt letler Cemiyetine K ve orta Avrupada ak lar şebekesine dayan manya kuvvetleştikle Avrupadaki ittifaklat zülmiye başlayınca F lerle bir pakt imza de İtalya ile anlaşmi tice vermedi. İtalya £ alarak Habeşistanı İt yınca, Fransa, bir © maslahat» siyaseti tal nihayte İngiltere ile yerek İtalyayı gücen üzerine Roma - Berlil ruldu ve bütün harb ! ler arkası sıra biribiri ye başladı. Bu buhranlı zam Fransız dış politikasi gâhları şunlardı: 1— Milletler Cemij (tif barış. a | 2 — Orta Avrupa ll 3 — Savyet ve Çekö ti 4 — İngiliz dostluğt Bu istinadgâhlar bi yıflamış ve nihayet yi nihten sonra Fransani jnadgâhı, kendisini nef türdüğü belli olmuyat luğudur. Filhakika İ ması yalniz Fransız değil, Fransız efkârıl bir teşevvüş meydand| Fransızlar hâlâ Münihl mahiyetini iyice anli dır. Sulhun kurtarılmi| yalistler de dâahil oldu| tün — nreleri memüül Fakac ounun için ödel ağırlığı hissedildikçe, rında bir şaşkınlık haSl lamıştır. Münih'ten s0| süratle ilerlemöktedir. sanın orta Avrupada İ tefiki olan Çekoslovâl Almanyanın hizmetin Sovyet paktı manasıfti| tir. Macar davası, Fı ta İngilterenin vermeksizin görüşüli İFransa şaşırmış, bir Fransa Münih'ten anlaşmıya çalışmıştır. langıç olmak üzere d Habeş İmparatoru» fir göndermiye karaf la beraber, bu jost İl olduğundan cezası bir sene iki aya iştir. kün alt katında idi. Muhteris kadın, kızını yatırdıktan sonra kendi oda- sına iner inmez, besleme kızın gü- lerek kendisine sokulduğunu gördü: — Ne sırıtıyorsun kız öyle pi: kelle gibi...? D Söher saf bir köylü kızı olmakla| beraber, aile entrikalarına çok iyi akıl erdirirdi. oldukça da müteces- — Bayancığım, dedi, emirber de- min küçük bayana mektup getirdiği zaman, bu mektubu da gizlice size vermekliğimi söyledi. Ve avucunun içinde — sıkıştırdığı küçük zarfı Bayan Pakizeye verdi. Perihanın annesi — sevinçle zarfı, bir teahhüd ile bağlıyf) Fransa Almanyanın V radığı zaman vaziyet W ki dostlarını kaybetfi Filhakika Fransa b Ktikasına yeni bir | mek mecburiyetind ile anlaşarak Ren gına mı çekilecek? kaybeden Sovyet mana mi verilecek' açtı.. içinden okudu. Kalbi birden- bire çarpmıya başladı. — Sehber, bana bak! dedi. Bu ge-|topraklarının, ce Bay Nihat bu tayyare meselesi|müdafaasını İngil! için benimle görüşmeğe gelecek.|cak? Sakın küçük bayana bir şey söyle- me.. gözünü oyafım! anlaşacak? Büyük ziyetini kabul İşte Fransanın kâ miyetli mesele b