9 Ağustos 1937 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 7

Balkan Deniz Harbini Niçin ve Nasıl Kaybettik? YIKILAN DONANMA Abdülhamit zamanında donanma dağıldı, Bahriye mezara gömüldü (Birinci sahifeden devam) kaptanpaşa yaptırmıştı. İşte Abdül- hamit cülüş ettiği zaman Osmanlı devletinin donanması bu haldeydi İKİNCİ ABDÜLHAMİT ZAMANINDA BONANMA Fakat vakta ki, Abdülâziz kal'edil di, bir müddet sonra Abdülhamıl pa- Jâzizin hal'inde mü himce bir rol oynamış olan donan n zihnin- ma, ötedenberi Abdülhamidi de yer etlmiş olduğu için devrei fe- | İlânı meşrutiyeti müteakip her ta- |bitan öylei stemişlerdi dört gemiyi aldılar. Harbe girdiğin va lâkcte girdi. t hönüz yeni cülüs et- ol kşam Hacı Vesim Paşa vükelâtı (Mes'udiye) zırhlısına da- vet ederek alet vermek iste - miş. Yeni padişah, hafiyeleri vasıta- sile bu ziyafeti haber alır, tabiati veç- hile kuşkulanır. Derhal bir iradei se- niye çıkar. Donanmayı gece yarısı 'Tersaneye topladılar. Biçare Hacı Vesim paşa azledildi ve sürünerek öldü. İşte bu mesele Oşmanlı bahri - yesinin mezara girmesine sebep ol - muştur. Sultan Hamit donanmayı dağıttı. Gemileri zincirlerle kıçtan kara bağlayarak bıraktılar. Donan - manın bu zincirbend esareti tamam (33) sene devam etti. Mektebi Bah - riyeyi ikmal ederek zabit olanlar ö- mürlerini kı kara gemilerin için- de geçirdiler, Bahriye askerleri de- nizcilikle alâkadar olamıyordu. Bah- riye, bir yı 1 ocağı olmuştu. Jur- nal kork bir arada toplanamaz olmuştu. Devri Hamidi » de mektepten çıkmış zabitanın de - nizciliğe malümatı sılırdı. e çıkamıyordu. —Denizcilik eski devirden kalma zabit- ederek parad ça e) Mektebini Her önüne geleni bu mektebe koyup zabit yaptılar. Bir vakitler Hadde - haneli 77 syyuka çıkmıştı. Güya bu me mektep değil, mara külhanbeyi yetiştir. ihdas edilmiş bir makine zim zamanımızda Bahriye Ne « zaretindeki (Cami altı) ndan geçer- ken zabitanın yüreği llrerdi. Hal - ki, bilâbare mahbuslar için Cami az gelmiye başladı. Hulâsa TU yı dabha açık bir surette izalı etmek liyeceğim: Ben mü- ktıkuan sonra bir tım. Sonra gem müsaade istedim. «Mes'udiye» ye verdiler. Orada disiplin nedir anla - dım. Süvari geçerken başımızı kal- dırmazdık. Rüs müharebelerinden sonra Osman Paşa merhum, ben ve Şakir ağa oturuyorduk. Birdenbire top sesleri gelmiye başladı; dürduk. Meğer İngilizler endaht yapıyorlar- Nübetçi bölük haber verme varda bandıralar muhabere Süvari nöbetçi ikinci bölük zabitamını kâmilen hap- setti, Abdülhamit zamanında bun- ların hepsi bozuldu Gemiler bağlı, za- bitan işsiz, efrad başıboş. Hulâsa bir keşmekeş ki, tarif edilemez. Zabitanı bir müddet sonra idarei mahsusa va- purlarına tayin etmiye - başladılar. Bu hal, bahriyeyi büsbütün çileden çıkardı. Çünkü vapurlardaki zabitan hırsızlık etmiye başladılar. Ahlâk bü- tün, bütün iflâs etti. İşte meşrutiye- tin ilânında istibdattan devren akd n ve heyeti bahriye bu ralle harbetmenin kat- Rus müharebe- zabiti süvariye mış. iyyen imil sinde devletin yoktu. Karadağ hududundaki (Şin- kin) n (Beşere) ye kadaı cephane v yapan döna (Şinkin) de jmanın Süleyman Paşaya r yetiştirerek düş- 'an donanma, (Sohum) c'at eden kıta 'n donanma ©l denizde Rus donan masile karşılaşan (Fethi Bülend) ge- Mimize düşmanı ne olur ne olmaz tı denize düşüncesile bir tek mermi bil v silu bir donanma ) Jişte bu feci hale girmişti. «Filân ge- Jminin nalile çıldıran Abdülhamit, donan- | ($ mayı mahvetmişti. Belini dağrulta- |ye cak kadar ablâksız etmişti. Ge- |ti bat may İmiler seyredemiyecek halde idiler a da terbiye, t tahsil, ameli- - İyat, deniz hayatı sıfıra inmişti MEŞRUTİYET DEVRİNDE İraftan: an çabuk! bir donanma! sa- daları yükseldi. Devletin denizleri vâsidi Adalar elimizde idi. Buna mu- kabil donanmamız ne personel, ne wı'.— materyal itibarfle hiç bir kiymeti haiz değildi. Maalesef iş yine ehline |bırakılmadı. Bahriyeye derhal başta İRauf Bey olduğu halde İttihat ve Toe- İrü | İkim oldular. Fırka ne demekti? Bir. ci Bi askerin arasına fırkacılık nasıl gi - (Unin matluba muvafık bulmıyarak rerdi? Bötün bunlara kulak asaın, HHabrikaya iade ettiği şeyleri aldı. O | İchemmiyet veren yoktu. Küçük bir | ihtar mürtecilikle ithama kâfi gel - miye başladı. Fırka vasıtasile bahri- 're yeye hâkim olan zabitler, bu defa |rın atdıkları gemiler (10,3) edide zabitanı atmıya baş- |tol Vd tecrü ksatları âşikârdı: Bahri- |de adılar. İyenin bir kadrosu vardı. Sultan Aziz zamanında yetişenlerin rütbeleri bi tabi yüksekti. Onlar önde oldukça |daha küçükler kolayca terfi edemi- jyeceklerdi. İttihat ve Terakki Fırkasının sayı inde yükselelim» dediler, Attılar v |ve bakikaten de öyle oldu. Rauf Bey üç, dört sene içi başılıktan ön! ga yükseldi. T aktan miralaylığa indiri- | len (Vasıf Paşa (*)) $ M | du. Fırkaya mensup Zabitler istedik ipka, istemi dar k leri bahri İik t Paşayı ma-nazir yapalım, yakka Ha- B Paşayı mı? diye Tey topladılar. Dons! umuru devlete © derece müdahaleye başladı ki, meşhur biğli baskınına bile iştiraki temin e- dilmişti. Baskında eğer biraz adı muvaffakiyet görülseydi, file Babı- âliyi topa tutacaktı Donanmayı fırkacı gelmiyormuş gibi Cavidin tensih donanmayı sattık. Zırhlıları: yaramaz, dediler, yok pahası yapmak z il a da şebep son zaman: a biraz tamir görmüş . Donanmayı öyle bir sat- yalk ağladı, h bt mitte yeğâl aliye Nazırı 1 Eğer bu hatıratı Cavit Bey madan evvel ydim, lonu daha şiddetle üham edecektim. Fakal şimdi Bu kadarla iklifa edeyim. Yalnız millet bilsin kı, 'Türk bah hin ikinci katili Cavit B r. Yü donanmanın © itibarile kıymeti üp «C ne tür eydir - İteryal mamışt İdedikteri sonra satılmasındab u de İzece telehhüfüm belki nazarı ist İzapla görülür. Hemen ilâve « ik pahasına gilmişi İçindeki pirinç aksamı bile çıkarıl- madan demir satar gibi salılmıştır. Eğer donanmanın satılması lâzım i- diyse usulü tahtında satılır ve ela |geçecek para ile yerine gemi ko - (ourdu, Öyle mi yapıldı? Hayır. Yal- |raz sattılar. Hem yok pahasına sat- tılar, Gemilerimiz satıldıktan sonra biraz akılları başlarına gelir gibi ol- du. Beni şimdi ismini hatırlıyamadı- İğım bir İngiliz çarçı miralayile be- |raber sattığımz makinelerden bir kısmını satın gönderdiler. İhenüzbir defa işlememiş ve üzülme- imış torpida makinelerine, çelik ak- |sama bakarak: ki, donanma y almıya korkmadan na- dik. DONANMA KİMLERİN ELİNDE?. | Osıralarda bir De t teşekkül etmişti. Milh İma yapabilmek için varı! İveriyordu. Sattığımız gemilerin be- İdelâtina milletin lanesini de zam - Sabık Boğazlar Komisyonu Reisi, rurken sandan Guman çıkıyor.» |Yağcı Şefik Beyin eline yerdi troyer) etri bahriyecilikten fırkacılığa döken za- PAA tanesi de dılar. h elbise gibi gemi yapıp raflara kay- rmazlar. rakki fırkasına mensup zabitan hi- chstı İler (20) mil sür'atli «Hamidiyes nin kurtulmıya muvaf İıı 0 ( «Onları atalımı, biz de |.Turgut-» la «Barbaros» n alınması Pbütün bütün facia idi. (Barbaros)un topları (3,5) |milirmı nde kidemli yüz - |Yağcı Şe muzd lokuyucularla |Baş basa | .Su ya da Narh Konamaz mı Ragıp Tahir imzalıbir yaz ? kuyucumuz temiz suyun Terkaş olduğu dı. Her yerde terkos suyu v İEvvelce iyi su, diye satan bir kantalar, sucuların Terkos veri İmeydaan çıktı. Süylemek istediğim nokta | “Terkos suyu olan dükkâ d |essese, bir bardak su verir? Hemen hiç. Buzun digân Millet), (Nümunei Hamiy- |narba göre, yüz paradır. O halde, bir ı:ı ı SaYTETİ vataniye), (Muavene- |bardak buzlu Terkos suyunun 40 pâ- Milliye) isimleri verilen dört (d ğ ederek mütehassıs adümalr vasıta- | üdür: pmak ciheti du - | bahriy ve mü - koca milletin n kilosu ise, inda kiyamet koparil- Yağcı Şefik Beyden elbet müs - t bir iş beklenemezdi. Fakat işi | Çünkü gayet uzdır. Halbuki her yerde kırk satılıyor.. Suya da narh koy- |mâk acaba mümkün değil mi? , .. . Bir usta . İşci kızı .. ... . Dövebilir mi ? Bir okuyucumuzdan aldığımız bir İmektupta, Eyüpte Feshane Mensu - (cat Fabrikasında bobin datresi usta- larından birinin yanında çalışan iş- ci kızlardan birini, sebepsiz yere, at- kadaşlarının yanında dövdüğünden ve kızın bayıldığından bahsedilmek- tedir. Bize mektubu yollayan okuyucu « muzuün verdiği izahata göre, kız ba- yılmış, bilâhare fabrikanın hasta o- /dasına nakledilmiş, ancak orada ken- dine gelebilmiştir. Bu hâdisenin ne şekilde cereyan etmiş olduğunu bil- Gittiler, 4 z | metletini gördük. | ni yanmıştı. Üç 1) milden fazla yapama- t fabrikaları hazır t bunların ia r tanesinin Ger Ş Bi gitti, Alman alarda Yunanlılar da (Desiroyer) | iılar. Bizimkilerin (7,5) santimet- lik toplarına mukabil Yunanlıla - mücehhez ve (32) mil sü idi. Harp esnasında o (Dettroy ) ünden mükemmel surette kaçıp k olmuştur. He- mode) olmuş kirk . yıllık miyoruz. Hakikaten yazık.. Bu meseleyi fabrika müdür - ı di he koyuyo - böyle bir şey varsa, Şok ankiler (3) Bu gemileri |Üğücün naz Her halde, bir re ışti. den başka kimse ale |Tuz islanın ilarıda böyle |sebeple olursa olsun, (Devama var) — İşan işci kızları dövmesi icabetmez ea n annae e eT eee ae aRA A T RE TT TERTEK UA İstanbul Üniversitesi Arttırma, Eksiltme ve an Pazarlık Komîsxonund ra 34 kuruş keşil bedelli İstanbulda Gureba haslanesi kulak, boğaz, burun küniği bitirme ve hariciye operasyon kısmı ta« mirat ameliyatı toptan götürü olarak kapalı zarila eksiltmeye ko- nulmuştur. b 2 — Bu işe ait şartaameler ve evrak şunlardır : A) Eksiltme şartnamesi B) Mukavele projesi C) Nafia işleri şeraili umumiyesi D) İaşaala dair fenmi şartname E) Keşif hülâsa cedveli, silsilci fiyat cedveli, metraj cedveli, F) Projeler İsteyenler bu şartnameleri ve evrakı beş lira bedel ile Üniversilte Rektörlüğünden atabilir. 3 — Eksilime 26.8.1937 Perşembe günü saat 15 de İstanbul Üni versitesi Rektörlüğünde yapılacaklır. 4 — Eksillmeye girebilmek için isteklinin 5443,83 teminat vermesi ve Nafin Vekâletindena alınmış (100,000) yük bin Kralık inşaat —müteahhitlik Odası vesikasını haiz olması lâzımdır. lira muvakkat 1937 senesine ait vesikasını ve Ticaret $ — Teklif mektupları üçüncü maddede yazılı saalten bir saat evveline kadar Üniversite Rektörlüğüne makbuz mukabilinde verilmiş olmalıdır. 6 — Posta ile gönderilecek mektupların nihayet üçüncü maddede dar gelmiş olması ve dış zarfının mühür mumu ile iyice ası şarttır. Postada olacak gecikmeler kabul edilmez. (4826) yazılı saate kal kapatılmış olm: Nafıa Vekâletinden: 1 — Eksiltmeye konulan işe Çarşamba ovasında Hamzalı ve civa. rında mevcut bataklıkların kurutulması ve Aptal ırmağı tebdili mecra ameliyatı. Keşil bedek 214121 lira 85 kuruştur. 2 — Eksilime: 12:8-937 tarihine rastlayan perşembe günü saat 15 de Naha Vekâleti s:lar Umum müdürlüğü su ekgçiltme komisyonu oda.- #ında kapah zarf usuliyle yapılacaklır. 3 — İktekliler: Eksiltme şarinamesi, İhukavele projesi, bayındırlık işleri genel şartaamesi, fennf şartname ve projeyi $ lira 71 kuruş bedel mukabilinde sular Umum Müdürlüğünden alabilirler, 4 — Eksiltmeye girebilmek için isteklilerin 6956 lira 10 kuruşluk leminat vermesi ve 50 bin Kkrahk Nalıa Su işlerini taahhüt edip mu- vaffakıyetle bitirdiğine ve bu kabil su işlerini başarmakta fenni kabi. liyeti olduğuna dair Nafın Vekâletinden alınmış mütcahhitlik vesikası ibrar etmesi, — İsteklilerin teklil mektuplarını ikinci maddede yazılı saatten bir saat evveline kadar sular Umum Müdürlüğüne makbuz ükddkdi” vi Postada olan gecikmeler kabul edilmez. — *4776, İstanbul Gümrükleri Başmüdürlüğünden : Ağuslosun 9 uncu gününden itibaren satılacağı ilân edilmiş olan Gazlantep ve Orfa gümrüklerinin kaçak pamuk ve ipekli measucatıs nın satışları 16-Ağustos-937 den #ibaren her gün saat 14 den 17 ye kadar yapılacaktır. İsteklilerin belli gün ve saatte Reşadiye caddesin. de Gümrük satış idaresine gelmeleri ilân olunur. (3018) Tüzımdır. için kaç para | —_ 9 . M a Türk Maarif Cemiyeti İDAÂRESİNDE Bursa Kız Lisesi Orta ve Lise kısımlarına 2-Ağustos-937 den itibaren talebe kabulüne başlanacaktır. Gündüz ücreti 35, Yatı ücreti 185 İiradır. Matbu izahaname mektep idaresinden istenebilir. Hor husus için Bursada Kız Lisesi Direktörlüğüne müracaat edilmesi — *4997, Devlet Demiryolları ve Limanları İşletme U. İdaresi İlânları Devlet Demiryolları Beşinci Işletme Müdürlüğünden: 1 — Fevzipaşa - Diyarbekir hattı üzerinde Kömürler - Eloğlu istas- yonları arasında kilometre 26 ya vasali 400 metre mesalede müstab- zar “7000 m, 3, Yedi bin metre mikâp balast şartnamesi mucibince hat kenarma nakil ve figüre edilmek şartile açık eksiltmeye kooule muştur. Muhammen bedeli 2912 İki bin dokuz yüz on iki Kradır. 2 — Eksiltme 9-8.937 Pazartesi günü saat 14 de Malalya İşletme binasında yapılacaklır. 3 — Muvakkat teminat “218,, lira *40, kuruştur. 4 — Bu işe girmek istiyenlerin 2490 No, lu kananun 3297 resmi ceridedeki ehliyel talimataamesi mucibince ehliyet vesikası, muvakkal teminat makbuzile birlikte gün ve saslinde Komisyon Reisliğine mü- Tacaat edilmesi. $ — Bu işe aid şartname ve mukavelename, İşletme kaleminde, D. Bekir, Elâziz, Narl, Eloğlu istasyonlarında parasız verilmektedir. *2399, “4779, | . .. 1. — 20.7.1937 Perşembe günü eksiltmeye konulan Km. 436-456 (Maden-Geyik) arasında 9000 m3 balast için talip zubur etmediğinden 2490 numaralı kanunun 40 cı maddesi mucibince yeniden kapalı zarf usuliyle eksiltmeye konulmuştur. Muhammen bedeli (9900) dokuz bin gokuz yüz İiradır. 2. — Eksiltme 16-8-1937 Pazarlesi günü saat 15 de Malatya işletme binasında yapılacaktır. 3 — Muvakkat teminat 742 lira SO kuruştur. 4. — Bu işe girmek isteyenlerin 2490 numaralı kanunun 4 cü mad- desi mucibince işe girmeğe manüi bulunmadığına dair beyanaame, ka- nunun tayin ettiği vesaik, muvakkat teminat makbuzlariyle teklilleri aymı gün saat 14 de kadar komisyon Reisliğine vermeleri lâzımdır, $. — Bu iye aid şartname ve mukavele projesi, Ankara Haydar- paşa, Malatya işletme kalemlerinde, Diyarıbekir, Elâziz, Narlı, Eloğlu istasyonlarında parasız olarak dağıtılmaktadır. (2558) (4959) Nafıa Vekâletinden: 13-Eylâl-1937 Pazartesi günü saat 15 de Ankarada Vekâlet Mak zeme eksiltme komisyonu odasında 19200 Jira muhammen bedelli 130 adet Takeometre mir'ası 40 adet 50 m.lik 40 adet 30 m. lik 100 adet 20 m. lik 60 adet 20 m. lik saplı 80 adet 10 m. lik saplı çelik şerit metre, 15 takım çelik şerit tamir paflası 60 adet alet şem- siyesi 3 adet prizma 15 adet planmmetre N S adet planaımetre No: 70 S1 adet Regla'kalkül 19 takım simplegraf 39 takım münhani cetvel, S0 adet pens cetveli, 50 adet Yerdan cetveli ve SO adet Trase 86 kurp kapah zarf usulü ile eksiltmeye konmuştur. Şartname ve buna müteferri diğer evrak parasız olarak Ankarada Malzeme Müdürlüğünden verilecektir. Muvakkat teminat 1440 liradır, Resmi gazetenin 1-7-1937 tarih ve 3645 numaralı nüshasında inte şar etmiş olan talimatname dairesinde vekâletten veya salâhiyetli ma- a: 2, kamdan yeni veya evvelce alınmış mütecahhillik vesikası ibrazı. Eksiltmeye gireceklerin teklif zarflarını 13-Eylâk. 1937 Pazartesi gü nü saat 14 de kadar komisyon reisliğine vermeleri lâzımdır. (2259) (4554) Belediyesi. İlanları Keşif bedeli 685 lira 84 kuruş olan Selâmiçeşme - Pendik yolunda Kemiklidere köprüsünün tamiri pazarlığa konulmuştur.Keşif © şartaamesi Encümen kaleminde görülebilir. İslekliler 2490 No.lu ka» H ee ı ve munda yazılı vesikadan başka Nafta Müdürlüğünden alacakları len eh liyet vesikasile S1 lira 44 kuruşluk ilk teminat makbuz veya mektu- bile beraber 10-8-937 Sal günü saat 14 de Daimt Encümende bulun malıdırlar. (İ) (5049) Senclik mubammen kiratı 300 dira olan Karaağaçı pay mahalli''ave lusu içinde 1 numaralı ot deposu bir sene müddetle kiraya verilmek üzere açık arttırma gününde isteklisi buluamadığından pazarlığa çev. Tilmiştir. Şartaamesi Levazım Müdürlüğünde görülebilir. İstekli olanlar 22 lira $0 kuruşluk ilk teminat makbuz veya mektubile beraber 10-8-1937 Salı günü saat 14 de Daimt Encümende bulunmaları. (4928) l Kadıköy Vakıflar Direktörlüğü —İlânları ı Mahallesi Sokığ Cinsi Tarihi Üsküdar Altunizade Koşuyolu caddesi Koru ve arazi - 31-5.940 sonunakada | » Tavaşi Hasan Ağa Hamam İskenderbaba 31-5-938 tekkesi binası Doğancılar Dökkân Cad. Sayı Sarmaşık 11 Kozyatağı » Rümmehmed 31-5.938 Pş. » Tenbel Hacı Mehmed Ev 81-5.938 » İç Erenköy 28 No. lu Dükkân » Beylerbeyi Çamlıca caddesi Ev 31-5.938 | Yukarıda yazıh yerler hizalarında gösterilen müddetle kiraya verile mek üzere açık arttırmaya çıkarılmıştır. İsteklilerin ihale _gı"ım'ı olan 12.-8-937 Perşembe günü saat 15 de Kadıköy Vakıflar Müdürlüğüne müracaatları. - (4800) 31-5.-938 —HKCKA rMosabakn kuponu : 26 GĞ ç. c e» » KD taraftarıyım. ADRES: mae DOKTOR Ali Rıza Sağlar İÇ HASTALIKLARI Ş MÜTEHASSISI Her gün Beşiktaşta tramvay caddesindeki muayenehanesinde saat on beşten sönra hastalüe rını kabul ediyor.