20 Mayıs 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
| Makineye EE erilirken a5 General De Gol Vişi hükümetini itham ediyor Hür Fransızlar şefinin| müttefiklere | gönderdiği nota B.B. C:| 1 Büyük Britanya le yemiş olduğ ta - nile reddediyorum. Vişi hükü-| Meti kendi l kaybeden bir — | Übsmnen yaşi dol bir ihtiyar tarafından idare edilmek. tedir. Fransa Vişi hükümetinin ef'a- ünden mes'ul tutulamaz. Fransa Üütün silâhlarile harbe devam et - Mektedir. Binaenaleyh Oo müşterek man ile harb eden bütün mütte. devletler tarafından o muharib olarak telâkki edilmelidir. Bern 19 (AA.) — Vichy'den bir habere göre general de Gaulle taraftarlarına çok ağir ce. e verilmiştir. Clermont Ferrand askeri mahke-| Mesini,. üç küçük zabiti idama, 17 küçük zabit de 10 seneden müeb- bed küreğe kadar giden cezalara mahküm ettiği söylenmektedir. Romanyada iaşe vaziyeti fenalaştı Haftanın ekser günlerinde ekmek bulunamıyor Bükreş 20 (A.A.) — Romanya - da İaşe vaziyeti zünden güne fe- Malaşmaktadır. Bütün gıda mad - deleri vesikaya tâbi tutulmuştur k âz miktarda gıda madd de edebilmek için kadınlar £ mağazalar önünde mücadele etmektedirler, Et haftada iki defa verilmektedir. Haftanın ekser gün lerinde ekmek bulunamamaktadır. Yerine mısır bulamacı Kaim ol - maktadır. Vişi hükümeti Amerikayı protesto etti Viehy 20 (A.A) — Resmen bil-| dirildiğine xöve Fransanın Vaşnig- ton büyük elçisi Henry Haye. A- merika limanlarında bulunan Fran| Siz vapurlar'nın deresini A - merik kümeti nezdinde proies- to etmiştir. Suriyede askeri haberler neşir ve | tamimi yasak Vichy 20 (AA) Beruttan | bildirildiğine göre Suriye ve Lüb- nan fevkalâde komiseri General Dentz umumi emniyete, milli mü- dafsaya ve askeri vaziyete aid her türlü haberlerin neşir ve tamimini yasak eden bir emirname çıkar - mıştır. Kanadada bir Polonya ordusu kuruluyor Londra 20 (A.A) Polonya başvekili General Sikorski Birle- şik Amerika ve Kanadaya yaptığı seyahatlen Londraya « stür. General Sikorski, reisicümhur Ruzvelti, hariciye nazırı Hull'ü, harbiye nazırı Stimsanu ve bah - riye nazırı Knox'u ve diğer Ame- rika nazırlarını görmüş ve Kana- dada teşkil olunacak yeni Polonya Ordusunun icar ve iare kanunu mucibince techizi meselesini tet - kik eylemiştir. ederken Amerikan ayisile zayıflamış) "a" İlaşmalar esaslı teşebbüslere ve bü- İğim ümid ediyordu. Amerika Hariciye Nazırı dedi ki: “Gönderdiğimiz mal- zemenin İngilterenin eline geçmesini temin edeceğiz.,, Sulh teessüs ederken Amerika dünyaya rehberlik edecek Nevyerk, 19 (A.A) — Hariciye| nazırı B. Hul! dün Amerikan mik etine hitaben radyoda bir nu' söyliyerek Amerikanın dış siy ti hakkında iki mühim beyanatta bulunmuştu: — B. Hull. gönderilen harb zemesinin İngiltereye varması çarelerini Amerikanın temin ede- ceğini teyid etmi 2 — B. Hull, sulh tekrar teessüs hükümetinin dünyaya rehl etmesi lâzim prensiplerini ilk defa ola- ir, ümle demiştir ki: Azami derece ileriye götü- rülmüş bir millivetperverliğin ti- carete müfrit tahdidat tahmil et- mesine müsaade etmemelidir. 2 — Beynelmile! ticaretin inki. şaf edebilmesi için beynelmilel ti- cari münasebetlerde fark o gözet- memek bir kejde olmalıdır ticari smtia istisnasız bötün milletler ta. rafından temin edilebilmelidir. 4 — Ticari emtia alışverişine a- id beynelmilei anlaşmalar müsteh- lik memleketleri ve bu memleket- ler ahalisini himaye edecek şekil- de tanzim edilmelidirler. 5 Beynelmilel mali müesse. gelerin nizamnameleri ve mali an- tün memleketlerde bu tesebiüsle- rin devamlı inkişafına vardım e- decek ve bütün memleketlere re- fahlarile telifi kabi) ticari usuller vasıtasile tediye imkânr verecek tarzda vavılmalıdır. Almanlar Hessin seyahatini bir sullı teşebbüsü addediyorlar Berlin 19 (A.A.) — Bir husu. si muhabir bildiriyor: Son gelen muhtelif haberler, ga- zete o başmekaleleri ve bunlardan radyo neşriyatı, Hess'in seyahatin deki hakiki maksadın bir sulh ak- di olduğunu söylemeğe müsaid bu. lunmakitadır. Almanyanın ikinci mümtaz şahsiyeti büyük bir idea - list olup dalma kendine mahsus bir âlemde yaşıyordu. Hess 1918 de- ki muharib zihniyetini taşıyordu. Almanyada daima yaşıyan bu zik- niyet 1918 dekine müşabih bir fe. lâketin her ne pahasina olursa ol sun tekerrür etmemesini istiyordu. Harbe devamın pek çok insan ha- yalinin ve muazzam servetlerin kay bolması demek olücağını düşünen Hess, şahsi bir temaslu bir tavas- sut tecrübesinde bulunmak ii i tir. O cesaretli hareketi ve körliğile İngilterenin | teveccü kazanacağın: ve sözlerine inanılaca- Bu itibarla Hes hadisesi denilen bu mesele hakkında Almanyada hâlâ deve- ran eden pek muhtelif | faraziyeler yanlıştır. Çünkü Alman geeeteleri 3 gündenberi hiç bir kelime yazma, dıkları için İngiltere haberleri ma - lâm değildir. D'Aosta dükünün Mussoliniye gönderdiği mesaj “Bu toprak'ara yakında avdet edeceğiz ,, Roma 20 (A.A) — Dük d'Aosta Mussoliniye aşağıdaki mesajı gön- dermiştir; Fazla miktarda' bulunan yara - Ilarımızı betindirmak ve onlsra bakmak imkânsz bir hâle gel ve vaziyet Ründen güne müşkül leşmişti. En büyük fedakârlıklara katlanmak şartle bile müdafaa ancak az bir müddet devam edğe- bilirdi. Binaenaleyh düşmandan kilde edilen ilk netice harbe iştirak şerefli bir teslimiyet taleb ettim SON POSTA ingilizler Parisi bombardıman mı edecekler? (Baştarafı 1 inci sayfada) İdare ve ekonomi bakımın. dan işleri başında bulunmaları lüzumlu olan memurlar ve endüstri ve ziraat müessesele- ri şefleri, şimal ve şark mem- nu mıntskalarına girebilecek- lerdir. Bazı Sınıf esirlerin lerine isdesi hakkında bir plân tetkik mevklindedi etmiş olan bütün erbaş ve onba- şıların svdetini te etmektir. Bu suretle ilk olar erbest, bir kılacak esirlerin arı 100 bin ve belki de biraz daha fazla tah- edilmektedir. Amiral Darlan Vihy, 19 (AAŞ Darlan, yarın 5a ket edecektir. ardıman şayialari 19, (AA) — Of; n batu hareketindeki karşısında İngiliz hükü- metinin Fransız fabrikalarını ve ezcümle Paris mıntak bardımana tâbi tutma, deceği hakkında dün sab gazetelerde çıkan haber, Londra salğhiyettar mahfellerinde hiçbir suretle teyid edilmemektedir. Amiral ah Parise hare- milletini Vichy zimamdarlarından ayıra$$ matbuat, İngilizlerin Fran- sızlara karşı beslediği muhabbeti bir kere daha teyid ederek Fran- sız imparatorluğundaki bütün hür Fransızların haklı davanın ?aferi- ne sarsılmaz bir iman bezledikle- rini tebarüz ettirmektedir. Times gazetesi şunları yazıyor: Irakın kapıları Suriyede AL manlara açılmış bulunuyor, Eğer simdiye kadar Suriyeye yalnız bir kaç Alman havas filosu inmiş bu- lunuyorsa bunun sebebi, Almanla- rın hemüz hazırlıkla meşgul olma- larıdır. Sim: frikaya hemen he- men hengün Alman ajanları geli- yor, Fransada fabrikalar Almanya hesabına çalışıyor. Bir sözcü Pran- sanın Hitlerin sözüne itimadı ol duğunu söyliyerek Vichynin zih- niyetine tercüman olmustur. Bu zöhniyet, sarahate ve fikir doğru- luğuna tapan Fransız milleti için çok acı bir şeydir. Fakat Vichy'nin en fena niyetle yapılmış beyanatı B, Ruzvelte ve - rilen resmi cevabıdır. Bu <evabda| Fransanın geçen sene İngiltere ve Amerika tarafindan aace ol duğu iddia edilmektedir. Musul'dan Dakar'a» — başlığını taşiyan başmakalesinde Times &e-| zetesi bilhassa general Deniz'in, AL relerinin Suriyede mec -| buri inişler yapmı; oldukları ve mü| tareke ahkâmı mucibince Suriyeden) ayrılmış o bulundukları hakkındaki iddimsini tebarüz ettirmektedir. Tirmen gazetesi, o general Demtz | Suriyedeki hava meydanlarile Fran siz kıt'alarını Almanyanın emrine ve takdirde Almanların, Kıb- ikm yenin hâkim olduğu Rodosla Suriye arasındaki sularda ve Filistindeki tayyarelerin hareket sahası dahilinde zayiat vermek teh Hikesini göze alarak Iraka asker gön teşebbüsünde bulunacağını kolayca takviyeye devam edebilir. İngilizlerin üstün münakale vasıta. lari olduğu cihetle meselenin esa - sını malzeme teşkil etmektedir. E- ğer İngiltere e Yakınşerkı tehlikeli bir hale sokacak kadar harb gemisi kullanabilir ve Suriye tarikile ser - bestçe Iraka kâfi derecede asker ve teçhizat gönderilmesine mâni ola. enk kadar tayyareye sahib bulu - nursma Almanları yerlerinde tutmak o kadar güç olmuyacaktır Diğer taraftan Daily Mail gaze-| tesi, başmakalesinde intikam arzu- sile Fransanın bombardımanı dü - şüncesini takbih etmektedir. Bu ga- zete yazisında şöyle diyor: İngiltere Fransayı hâlâ seviyor. Fakat bekalarını tenin için müca. dele eden İngilizler, Alman tahak- kümü altında Aimanlar için çalışa. rak İngiliz zaferinin şanslarını azal tan Fransiz fabrikalarını tahrib et. mek © zaruretinde bulunmaktadır Daily Mail bu halden tevellöd ede- cek bütün mes'uliyetin Darlan ile| avenesine teretüb edeceğinin Eri sızlara anlatılması lâzım geldiğ ilâve evlemek ve talebim düşman tarafından ka- bul edildi. , İmilel matbuatı, bugürlerde dün- Iyorlar: ylasında olduğundan dolayı da an- e Müstakbel Avrupa hakkında düşünceler Yazan: Selim Ragıp Emeş | A skeri hdd seletin durakla- ması, siyasi. İaaliyetlerin de vazıh bir müşahedeye imkân vermiyen kalın bir ipham perdesi arkasında cereyan etmesi beynel- nan istikbali ile fazlaca meşgul olmaya sevkediyor. Bu nevi yazi- ların hasssten sık raslandığı saha İsviçre gazeteleridir. Bunlar soru Müstakbel o Avrupa nâ olabilir veya olabilecek? Umumiyetle iler; osürdükleri mülâhazalar şunlardı «Yeni Avrupanın nasıl olabil mesini kavrayabilmek harbden sonra hâs: neden devam edi düşünmek ve bul zerinde du k ki 1919 muahedeir; ğu Avrupa, siyasi mından m sadi ve içti evvelki va olduğunu #bleri,ü-| doğurdu şekkül bi anasız ve gülünç, İkti. rücu etmek iddi- layışsızdı. Yaşa dır. Gülünetü: imzasını Amerika tanı- mak istememesindi artık ortada hukuki bir vaziyet kalma- miş oluyordu. Esasen Versay muahedesinin mukaddemesi okunduğu züman, bu başlangıcın bütün muahedeyi aydınlatan bir mucib sebeb oldu- Ku görülebilirdi. Bu mukaddeme, yeni bir Alman İaarruzuna karşı bir İngiliz - Fransız - Amerikan ittifakını nazarı dikkete almıştı. Bu taahhüde ayrı bir kuvvet ilâ. ve etmiş olmak için Amerikanın Milletler Cemiyetinde bulunması ve burada daima görülmesi lâ- ması bundan- Vilsonun zumdı, 1918 galibleri iktisadi ve içtimal nizam bahsinde de büyük bir an- layışsızlık göstermişlerdi. Bu hal, bu #arzda aktedildiği için topal bir hale getirilen muahedeyi sul- ha karşı daimi bir tehlike mevzuu vaziyetine düşürmüştü. Harbin başlangıcı ile nihayeti arasında ancak dört s*nelik bir! zaman geçmişti. Fakat bu kısa z: man içinde insaniyetin nasıl bü- yük bir râşe ile sarsıldığı hatır- lanmamış olduğu icin bu vaziyete Röre alınması icab eden iktısadi| ve içtimai tedbirler akla dahi ge-| tirilmemişlerdir. Normal zaman içinde bu kadarcık bir müddetin icab ettirebileceği bu nevi tedbir- er takriben bir veya iki asırda te- kemmül ederler. Halbuki geçiri- len dört senelik sarsıntı devresi, iki yüz senenin icab ettirebileceği ıslahata hak kazanacak kadar tah- ribkâr olmuştu. Sây ile sermaye arasın nasebetler yenileştirilmeli idi, Ma- rolünü oynayabilmeli idi. Gümrük duvarları kaldırılmalı, bir demok- rasi muvaffakiyeti olan 2aferden herkez bol bol ve adilâne bir su- rette istifade ettirilmeli idi Bunun böyle olmadığının misa- lini uzaklarda aramaya hacet yok- tur. Harbden sonra zeçen kısa bir müddet içindeki memnuniyetsizlik bunu isbata yeter de artar bile. Daha o zaman mubarebenin bir ihtimal olduğunu kabullenen dün- ya efkârı umumiyesi 1939 da harb patladığı zaman buna «gayri kâ- bili ictinabe vasfını yapıştırımışlı. Neden?» Ve İsviçre matbustı ilâve edi- yor; *Yeni sulhun teessüsünde amil olabilecekier, eski hatalara o bil- hassa düşmemeve dikkat etmeli- dirler. Maamafih eski hatalara düşmemek demek yenilerini İrti- kâb etmemek değildir. Eskisinden kaçınırken daha başkalarına ve daha yenilerine de düsülebilir. Meselâ Avrupa ile Afrikanın müş- terek iktısadi federal bir sisleme tâbi tutulmasını: istemek doğru o- labileceği gibi sâyin her seyden üstün ve her kıvmetin basında gelmesi de muvafık bir telâkki sawlab'lir. Fakat bir insan, bir millet val nız corba ile beslenmez. Onun bir şahsiyeti, bir ideali vardır. Emel leri, ahlâkı ve tarihinin icabı ola- rak mütehavvil ve muhtelif sivasi şekillere bağlı bulunabilir. Şu hale İtalya Dük D'Aostanın teslim olduğunu bildiriyor (Baş tarafı 1 inci sayfada) Arsbaladji işinin tasfiye edil mek üzere olduğu anlaşılıyor, İtal yanlara bildirilen teslim şartları- nın mahiyeti malüm olmamakla beraber çok muhtemel olarak Dük D'Aoste ile başkumandan general Frusci'nin ve bu bölgede bulunan 7000 İtalyanın teslim olmasını ta- zammun eylemektedir. Kahiredeki müşahi: ladiideki ba- duktan uzun Mü- deleyi idare eden Dük D'Ao: teslim olduktan sonra miş bir vsziyette bul ve Cimma müddet i zannolunmaktadır Şartlar kabul edildi | Londra, 19 (AA) — Ambs-A- İaginin teslimi şarti İyanlar tarafından kabul edilmiştir. İtalyan tebliği Roma, 19 (A.A) İtalyan or. duları umumi kararmâhının 348 liği: mubarehesi esna-| sında Amba-Aladii karabinverleri | grupu, Arditi Toselli bölüğü, Sa-| voj hambaracıları 81 inci fırkasi- nın havan topçu Oöl bamibaracıları, 10 uncu mitralyöz taburu, Savoi humbara- cları 60 ıncı topçu alavınır ikinci ve lik 24 ü cl müstemleke topçu grupu hassa temayüz etmişlerdir. Düşman, askerlerimizin kıyme- tini tebeil maksadile zabitlerin ta- bancalarını hrakmıs ve” garnizo- numuzun Amba-Aladji istihkâ- mından çıkarken bir gecid resmi yapmasını ve İngiliz müfrezelı nin kendilerine selâm durmaları- nı karar altına almıştır. Dük D'Aoste da kıta: betine uğramıstır. Diimma ve Gondar mıntakala- rında mukavemet devam etmek- tedir. Teslimden sonra vaziyet Kahire 19 (A.-A.) — Dük d'A- osta'nm, İtalyan kstalarının tesli- mi meselesini müzakere için murah. haslar göndermiş olması hakkında tefsirde bulunan İngiliz askeri söz. cüsü şöyle demiştir: Amba.Alagi işinin tasfiye edik mek üzere olduğu anlaşılıyor İtalyanlara bildirilen teslim şart- larının mahiyeti malöm olmamak. İn beraber, çok O muhtemel olarak dük d'Aosta ile başkumandan gene ral Frusci'nin ve bu bölgede bulu nan 7 bin İtalyanın teslim olması- ni tazammun eylemektedir. Kahiredeki müşahidler Amba - Alagi'deki kıt'alar teslim olduktan sonra Habeşistan Oharbinin Ouzun sürmiyeceği kanaatindeditler. Mü- etmiyecekleri ncü topçu Zrupu ile 48 ün- bil. aki cadeleyi idare eden dük dAosta,! teslim olduktan sonra tecrid edil miş bir vaziyette bulunan Gönder ve Cimma garnizonlarnın uzun müddet mukavemet etmiyecekleri zannolunmaktadır. istanbul - Edirne bisiklet yarışının neticesi Edirne, 20 (Hususi) — İstan - bul - Edirne bisiklet yarışının neti. cesi şudur: Birinci Eskişehirden (O Nizamettin 9 saat 22 dakika, ikinci Eskişehir- den Osman yarım tekerlek farkla. Üçüncü Ankaradan Ali Ersoy, dör- düncü İstanbuldan Halid, beşinci Eskişehirden Al. ü » Edirnede kalabalık bir halk kütlesi tarafından karşı - lanmışlardır. Iran maliye nazrrı istifa etti Tahran 20 (AA) — İran mali. ye nazırı Kostovi istifa etmiştir. Yerine başkası tayin edilinciye kadar maliye müsteşarı Kolehay tak kabul Yukarıki satırlar, bir laki görüş ve rupa hakk ü nüşlerini mücmel surette ifade e- göre harb sonu Avrupası daha doğrusu Örafrika payidar olabil mek için ona verilmek istenen ik- İtalyan kan: İle bir defa daha sulanmış olan bu topraklara ya - kında avdet edeceğiz. tısadi ve ıçü'mai nizam İngiliz sr yazetinin liberal zihniyetini nefyet memelidir. Nitekim bunun (aksi diyor, Tatbık yeri bulup bulama yacaklarını ve insanların ne dere- ce salâh kabul edebilir mahlüklar olduğunu 'lerisi gösterecektir. Selim Ragıp Emap cü grupları, 75 milimetre- | | Fransadan Amerikaya cevab “Vaziyette değişiklik varsa bunu Fransa yapmamıştır,, Lyon 19 (AA.) — Ofi: Temps gazetesi yazıyc Almanya ile işbirliği prensipi ge gen İlkteşrinin 24 ünde Mentoire İ mülükatı esnasında kararlaştırılmış bulunmaktadır. O zaman B. Ruz - velt Fransaya büyük bir dostluk ve itimad nişanesi göstermek için şah | İsi dostu amiral Leahy'yi Birleşik A merika devletlerinin mümessili © larak Vichy'ye büyük elçi sefatile göndermişti. Simdi bu işbirliği po plitikası, yeni Avrupa çerçevesi & « çinde, neticesine & akisaf eder ken maresal Petaini, Fransayı imparatorluğunu Almanyanın em | rine vermekle itham etmek nasi mümkün olabilir? Eğer bu husust bir saitefehhüm olmuşsa sebebini mareşal Petaj inda aramak doğru değ vaziyetlerde ve prensiplerde değişiklik varsa bunu Fransa yap. mamıştır. Amerikadaki harb aleyhtarları kongre yapıyorlar Vaşingotn 19 (A.A.) — Of « jansi bildiriyor: Harb aleyhinde 30 Mayısta top lanacak kongre murahhasları şayed B. Ruzvelt, 27 Mayısta söyliyece - Ğ nulukia Amerikan harb gemile. inin şimdiden açık denizlerde va. pur kafilelerine refakat ettiğini ve- ya Dakar, Singapur, Asor ve Ka - narya adalarini i etmek niye - tünde olduğunu liyecek olursa kütle halinde nümayişler tertib e - İdileceğini bil işlerdir. a Harb aleyhtarı kongre, Nehee- ler, Nye ve Tobey gibi inliradcı & yan azaları tarafından tertib edil. mektedir. Irakta vaziyst ingilizlerin lehinde! (Baştarafı 1 inci sayfada) kesiktir, fakat Bağdadda bulunan İngiliz elçisile memurlarının sağ ve salim oldukları malümdur, İn giliz tayyareleri Irak O kuvvetleri bekiyesini meflüç bırakmak için Aayretlerine fasılasız bir o surette İdevam ediyorlar, Hava meydanla- İrı, kışlalar, nakli benzin depo ları, kıtaat tahasşüdleri muttarid İbir surette İngiliz tayyareleri ta- İrafından bombardıman edilmekte. dir. Tayyareler âyni zarnanda bin- İlerce kilometre kara üzerinde ke- sif hareketleri va! him miktarda beyannameler İmaktadirlar Bu mücadelenin bü. İyük tesirler hâsıl ettiğini göste ren iyi sebebler mevcuddur. Bağ- dada yakın bir hava meydanı İn- giliz tayysreleri tarafından sık #k bombardıman ve bir petrol depo suna tam isabet okaydedilmiştir. Yangın çıkmadığı icin esasen mik- tarı çok azalmıs olan Irak tavvare lerinin ciddi surette benzin sıkın. tısı çektiği anlaşılmaktadır. Havadan nakledilen kuvvetler Raşid Alinin kuvvetlerini hezime- te uğratmak ve li otomobil, sr malzeme sle geçir- mek suretile çük cüretli harekât yapmışlardır. 3 Kara harekâtı mümtaz bir Bri- tanva alayı ile Hind k mürekkeb bir n ze ve Asuri, Kürd ve Arablardan müteşekkil Iraklı müfrezeler tarafından yapıl. mestır. Bu kıt'alar o vazifelerini mükemmel bir surette görmüş ye İnihayet Iraklılar; tardetmişlerdir. Bu harksât esnasında 400 esir a- lınmış, mitralyözler, zırhlı araba, lar, hava daf; topları ve diğer mü- teaddid silâhlar ele geçirilmiştir. Esirler İngilizlerin kumandasında. İki yerli kıt'alar da hizmet talebin- de bulunmuşl; a Hür Fransızlar Rayak | tayyare meydanını bombaladılar Kudüs 20 (AA) —B.B. Ci Rayak bombardımanına hür Fran- sız tayyarecileri de iştirak eyle « mişlerdir. Yerde bulunan Alman tayyareleri tahrib edilmiş ve han- garlar yakılmıştır.
