15 Mayıs 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2
7 SALLA GN VA V A İİ A SON POSTA Mayıs Hergün Belçika ve Felemengin Uğradığı felâketin sebebi Ekrem Uşaklışit enevre şehrinin merkezinden ha- rTeket eden küçük bir tramvay yirmi dakikalık kısa bir seyahatten sow ra yolcuyu iki devlet toprağım yekdiğe- rinderi ayıran hatta getirir. Bu hat yarısı İsviçreye, yarısı da Fransaya aid olan minlmini bir köyün ortasında geniş bir şosedir. Şosenin İki kenarında minimini birer kulübe, biri İsviçre bayrağı İle İs- viçreyi, öteki de Fransız bayrağı ile Fran- sayı gösterir. Her iki kulübede de sade © birer gümrük memuru ile ikişer jan- darma vardır. Burada bir devletin tporağından öte- kininkine serbest olarak (geçebilirsiniz. Elinizde eşya yoksa gümrük memuru u- zaktan bir bakmakla iktifa eder. Jandar- manın yapacağı şey ise hal ve tavrımız | pek yabancı gördüyse nihayet bir hüvi-! yet varakası sormaktan ibarettir. Geçiyordum. Şosenin bir kenarında, yüksek bir ağacın gölgesine sığınmış bir Mtiyar görüme ilişil, kartpostal satıyor du, birkaç tane almak arzusile yaklaştım, ve adamla konuşmak istedim Bu, iki gözü de rüyet hassasını kaybet- imiş bir biçareydi ve otuz senedenberi bü- tün ömrünü hep bu ağacın dibinde kart- postal satmakla geçirdiğini söylüyordu. O dakika bilmem niçin, ne münasebetle geçen harbde bu köyün nasıl bir hayat yaşamış olacağ: suali hatırıma geldi, s0t- dum, söyledi: — O vakit gözlerim biraz görüyordu, hatırlarım. köyün Fransız kısmında be- en hiçbir erkek kalmamış gibiydi. Be- asvekilliğine ge leri metruk birer ev hizi verirdi, kapı- Şe Vinsten Göre, arı ve pencereleri kapah birer ev... FA- yaşyinesini © krala kat arasıra bir jandarma elinde etrafi *İ-| sez ve takdim et yah çerçeveli bir zarfla bu evlerden bİFİ-| klan sonra, bap Bin kapısını çalar, bir felâket haberi #€-| vekâlet" dairesi o irir, ozaman da metruk sanılan bu €Y-İlan Dowming Sireele gelirken kendisini den acı bir feryad yükselirdi. alkışlıyan halin böyle güler yüzle selâm- Köyün İsviçre kısmına gelince, her V&-| lamıştır. li kitli gibi huzur içindeydi. Fakat hu hü-| Çizg, aslında bir denizcidir. Daha 2 zurda komşusunun endişe ve matemine yade papyon kre a iştirak etmekten mütevellid büyük bir Vi sesstnlik seziyordu. Bununla berager | ORUn, Urun kravat taktığı hiç görülme gene mes'udduk, bu saadeti de memleke- mizin istilâ yollarından uzakta bulunn- şumuza borçlu olduğumuzu bibyorduk.» İhtiyar, Ame satıcı elin sağ mı, gene eski yerinde, bu defa faclayı göremiye- yek; fakat Mizederek duruyor mu? BU- miyorum, fakat ben bu sabah bir İsviçre bir kür Dı gazetesini okuduktan sonra onun söyle ürkçünün açtığı dava #3 son cümleleri hatırladım. sulhten sonraya kaldı # Londrada Horovitz adlı bir kürk ma - Almanyanın yaptığı son tanrrazlardan |Bazasının sahibi, ceki Arnavudluk krali bahseden İsviçre gazetesi: Zogonun «leyhine bin beş yüz İngiliz Ji — <Efkiri umumiyenin henüz serbest-|ralık bir alacak davası açmıştır. Bundan «e hislerini söyliyebildiği bütün memle- |bir müddet evvel, Zogonun, kr ketlerde olduğu gibi İsviçrede de bu ta. |kiz kardeşine Horovitz müessesesinin Vi- arruz dehşet ve Ikrah hisleri uyandırdı, | Yânadaki şubesinden kürkler satır almış, diyor. parssını yollıyacağı arada Almonya A- gık tereyağı ile geçirdi. Çörçilin beş yüz Pspyon kravatı var! Bu en buhranlı zamanlarda İngiliz papyon kravatı bulunan Çörç'lin en fazla beyaz benekli lciverd veya kırmızı pap- İyonu sevdiği söylenir. Arnavudluk krali aleyhine İsviçre gazetesi bu sabah radyonun ve | vusturyayı, İtalya da Arnavudluğu isti-| Resimli Makale: Dünyanın en zengin adamı olan Rokfeller hayatının son yirmi senesini günde bir dilim ekmek, bir yumurta ve bir ka- İmiş gibidir. Gardrobunda beş yüze yakın |: E İşe yarıyan ve yaramıyan servet & azma mama amam , İstifade edilebilen en küçük servet istifade edilemiyen en büyük servete, harekete geçmeye hazır küçük kuvvet hare- ketsiz kalmaya mahküm büyük kuvvete ber vakit mürec- cahtır, mm 2 MEG, Hergün bir fıkra | Hayır üç tane Londrada bir balo veriliyordu. Hayır cemiyetlerinden biri, balonun kalabalik oldüğu zamanda 'bir iane kutusu dolaştırimıştı. Ertesi gün ku tes açıldığı zaman içinden birçok İn- ların. arasında Altın bilezik yanında Sahici çiçek modası er halde haris bir İskoç- yah vardı. Bu üç meteliği ondan baş- ka kimse atmamıştır, dedi. Bir başlan cevab verdi; — Hey, baloda üç tane İsköçyeli vardı. Hakiki altın veya pırlanta bilezik, kü- modası bugün Avrupanm en son, giden yeni bir icadıdır. hoşa Genç bayanlar 4| daha ziyade altın halkalarından müte | ——— | sekil zincir bilezik, küpelerinin üzerle- Holanda taarruzundan bir rine, en beğendikleri çiçekler! takmakta, akşam evvel Hitlerin İböylece gezmeğe veya bir eğlenitye git- seyrettiği film İ mektedirler, Zürihten bildirildiğine göre, Alman kuvvetlerinin Holandaya tâarruzundan| bir akşam evvel, Alman devlet reisi Hit-| Amerikanın en meşhur muhabiri öldü ler: sinemaya gitmiş ve (Talebe Prens) | İngiliz gazetelerinin bıldirdiğime göre, İmevzuunu pek andıran gayet romantik |Amerikak harb muhabiri Webb Miller, İbi #itm seyretmiştir. İ Lendrada Avam Kamarasında Norveçe dair meclis müzakerelerini dinledikten Çörçil Kralın elini öptü! sonra trenle evine dönerker, bir kazaya uğramış ve trenden “düşme neticesinde ölmüştür. Webb 20 senedenberi Londrada yaşa” İngiliz. an'anelerine göre, devletin ba- çıns geçen her İngiliz siyasi recülü impa- pe veya gerdanlık ile sahlei çiçek takmak i ajansın getirdiği haberleri öğrendikten lâ ettiğinden buna muvaffak olamadığı, | yatorluğun en yüksek mümessilinin eli sonra, Alev içinde kalanı şehirleri, be tebseyin ettiğinden, bugün- İni öpmekle mükelleftir. Ayni usule teba- kü beynelmilel siyest vaziyetleri gözü -|iyet eden, İngillerenin o Çemberlaynden Tozlu şoseler üzerinde selâmet noktası |nünde tutan hâkim, davayı sulhten san- arayan milyonluk kafileleri, Taya talik etmiştir. Yarının ne gibi Kaber getireceği endi-' şesile heyecan içinde bekliyen yurdları, Gözfnüne getirerek ilk yazısına diğer.) o Bir Kral ve bir general lerini elbette ilâve etmiş olacaktir. Bu- unla beraber İsviçre gazetesin'n hisleri. | Dünya tarihinin en büyük harblerin. ni serbestçe ihar edebilmek £ izrekânm; den biri olarak kaydedilen 1940 #htiyar ve Ama satıcının söylemiş olduğu ordularını idâre edenler arasında Belçi- gidi istilâ yolları üzerinde bulunmayışı. Kâ krah Leopold ve general Gamelenin Da borçlu olduğu da muhakkaktır. Nite.|isimleri zikredilmektedir. kim Belçika Se Felemengin uğradığ: fe.| Eral Leopold. 1914 harbi patladığı m- Miketin de İsvkrenin aksine olarak istilâ |Talarda, on üç yaşını daha henüz doldur yolları üzerinde bulunmalarından leri | Bamış ve İ4 ünü tamamlamadan, altı ay gelmiş olduğu da muhakkaktır. Filhakı.| Kadar bir Belçika taburunda vazife al ka Fransız gazetelerinin de söyledikleri | mışt. Babasının ölümünden sonra $3 ya- pr ginda kral olan Leopold, tahla çıkışının Almanyanın içbir teşebbüste Bulun. | arasından daha sekiz ay geçmeden bir o- madan müttefiklerin barbden bıkmaları- | #9mobil kazası neticesinde karısını kay- m bekliyeceği kanaatinde buluhanlar aj. | betmek felâketine uğramıştı. danmış olduklarına göre Almanya kendi.) General Gamlen bugün 88 yaşındadır #ne bir hareket sahası arayacaktı aradı ve Pütün müttefik kara orduların baş ve onu Felemenk ile Belçikada buldu. | krmandanıdır. Bu iki bedbaht memleketin uğradığı fe- Wketin sebebi sadece istilâ yol üzerinde | mükemmel bir hareket sahası teşkil et miş olmalarından ibarettir. Devletler ve miiletler hukukundan behsetmiyelim, Anlaşılıyor ki, sulh za.) manmda ancak ehemmiyeti Ikinci dere! cede bulman meselelere tatbik edilebi-| Xir. harb zamanında yeri yoktur. © Ekrem Uşaklıgil Ordu kumandan'ığı yapan İSTER İSTER INAN, Matbasmıza ötedenberi Belçika gazeteleri de gelirdi ve son günlerin hâdiselerine rağmen büyük taarruzun başladı- ğı 10 Mayıs tarihine afd olanlar: da gelmişti, fakat içlerin- den yalnız | Mayıs tarihli olanı eksikti, dün hayretle gördük sonrâki başvekili Vinston Çörçil de, 10 Mayıs M0 da saat tam yedi b bi vazifeyi kabul e üzere i olmak 155 Bir w İSTER kuşağının üzerinde nakta idi. Bu müddet zarfında en mü - him Karbleri ve ibtilâlleri koptuğu yer- lerden takib ederek temsil etmekte ol - duğu gazetelere bildirmişti. Telgrafları Amerikada bin. Avrupada beş yüz ge zetede neşir, ve yirmi bir lisana tercüme edilirdi. Webh Avrupanın en meşhur A- merikalı muhabiri idi. Mesleğine adliye mubbiri olarak girmişti. iBir türlü zayıflamıyan şişko İngilterede Listerde mbhatine düşkün bir İngiliz. şişmanladığı, dolayısile tenis İoynıyarmyacağı ve avlanamıyacağından endişeye düşerek zayıflık rejimine baş-| Iamış, ağına portekal suyundan başka | İhiç bir şey koymadığı halde büsbütün : | şişmanladığını görünce, bütün eşyasım haraç mezad satmış, yayan devri Ale: ahatine çıkmuştır. Bü suretle zayıf! cağına inanan zavallı şişko «İstediğim gibi oluncıya kadar yürüyeceğim!» de - mektedir. - - saza INANMAT ki, bu | Mayıs tarihli Belçika gazetesi de çıkageldi, fakat Belçika pulu yoktur. Onun yerine bir damga vurulmuştur. Damga da gazetenin Alman kumandan hg sansüründen geçtiğini göstermektedir. INAN, ISTER INANMA! Amerika, Almanyayı protesto etiyor (Baştarafı İ inci sayfada) söyliyerek Amerikanm menafif bakımın» dan Avrupa vaziyetinin ehemmiyetine şaret etmiş ve hakkın kuvvete galebe çed» lacağı kanaatini izhar eylemiştir. Mumaf» leyh, bilhassa demiştir ki: «Milletlerin ve ferdlerin hiçbir kalde tanımaksızın hareket etmeleri, kendile- rini harabiye sevkeder. Bugün beşeriyete meydan okunmuştur. Bu meydan okuma, hukuku dövelin terakkiyatım ve beynel- milel münasebetlerin esaslarını silip sğ- pürecek mahiyettedir. Şu helde hukuku düvel ortadan kalktığı takdirde tahaddüş çıkça nazarı dikkate al- ndir. Bir milletin vâdlerini tutacağından © min olmıyacak olursak bütün milletler hislerini kaybedecekler ve kof içinde yaşayucaklar. Hatib, bir takım milletlerin snilli he- deflerine vâsıl olmak için silâhlarımı ars turmış ve biriktirmiş ve Birleşik Ameriku 'da dahil olduğu halde diğer milletleri si- lâhlarım artırmağa sevketmiş oldukları" nı söylemiştir. Memleketleri fethedilmiş olan ahaliye şimdiye kadar görülmemiş zulümler ve tazyikler yapılmıştır. Hatib netice olarak demiştir ki «Amerika kendi müesseselerini mü hafaza ve her Amerikalı vatandaşın re fahını temin etmek maksadile sulh halli» de yaşamağa azmetmiş ve buna kudreti olduğu sabit ise de, böyle bir anarşiden masun bir vaziyette değildir ve Amerika hükümeti infirad hâlinde kalmak sureti» le anarşiyi defeörmez. Anarşinin bize si rayet etmiyeceği vehmine kapılamayız.x Amerikanın Belçika ve Holandaya müsaid bir kararı Vaşington 14 (AA) — Maliyenarını Mor. gonthau, Belçika ve Holanda hükümetlerind Amerikadaki movduatlarından istifade mek imkânmı vermek özcre bu bükümetle, #n meyduatma konan âmbargoyu kaldırmığ İtar. Bu iki memleketin Almanyanın istilâzle na uğramam üzerine geçeni hinftia Ruzveli, Bolanda ve Belçike, tarafından yatırılan. pa, * İralara ambargo konmasına karar vermişti, Hususi eşhas mevdustına © konan ambargö İkaldırıtmamıştır. Amerika gazetelerinin neşriyatı Neryork 14 (AA) — Nevyork.Timts g328- tasi yazıyor: Müttefik askerlerm o Eolandada uğrunda çarpışlıkları dara, Amerikan davamdır. Baş kyan muharebe, mühimdir. Bu, müttefikler in ve müttefiklerin davalarının müyaffa « kiyetinde menfaati olan herkes Için, müh bir saatir. Kuryetli müttefik (ordularının şimdiden Belçika arazisinde bulundukları $« İçin onlara münmettar olalım. Amerika babriyesinin takviyesi için yeni tahsisat istendi Vaşington 14 (Hususi) — Bahriye ko misyonu, 68 yeni harb gemisinin inşasın .amlamak ve süratlendirmek (üzere, üç yüz milyon dolarlık yeni bir tahsisaf stem . Bu tahsisatın kongre tarafından der « hal kabul edileceği anlaşılmaktadır. Amerikan gazetelerinin neşriyatı Neyyork 14 (A.A) — Siyasi nüfusları md, raf muharrirlerden (o Walter Lippmann vâ Mark Sullivan, Nevpork Herald Tribun petesinde neğrettikleri yarılarda Amerika kümetinden memleketin hayati meselol daba büyük bir uzak görürlükle mütales et, mesi istemektedirler. Liypmann makalesinde diyor Ki: Mültefiklerin mukavemetinde muvaffa « kiyet Amenka (işin hayati bir ebemmiyotğ haiz olduğu Işin, Amerikanm “müttefiklerğ allâh olarak her türlü yardımdıı bulunmasi lâzımdır. Bullivan da, totaliter bir dünyada müstge dl bir sarb demokratik rmmtakasnın DEKİ kalabileceği fizrım, etehlikeli dir hayale ge larak tavsif eylemektedir. İ Kat'i bitaraflıktan inhirafa doğru İ veşington İ4 (A.A) —Arjantin ve Brezi, ya, sefirleri Bumner Wells le yuptakları mi İlâkattam sonra, Amerikanın (o dakili Giy tinin. harın bidayetinde kabul edile İkat'i bitaraflık kattı hareketini idamesi müg İleti bir şekle koyduğu intiba has) etmuğe » lerdir. Ecnebi sefarethane binalarının inşa malzemesi Ankara 16 (Hususi) — Ankarada inşa © dilecek ecnebi devleller sefaretnmeleri | konsolosluk binaları işin ecnebi memleketi, lerden 1 Enziran 1838 denberi getirilmiş ilân ve bu kanunun mer'iyola girdiği tarifi tan itibaren üş sene zarfinda celbedileceğ İbuluman ber türlü inşa malzemesi gümrüğ resminden muaf olacaktır, Bu binaların tesçil, tapu harc ve kaydi. yeleri mütekabiliyet gertile tstima edilecek e" İlerdir. Bu esaslar üzerinde hazırlanan proj
