12 Mart 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

SON POSTA TELGRAF HABERLERİ Kömür ihtilafı Almanya Romanyadan petrol kuyularile dolu Amerika Hariciye | Müsteşarı Londrada | temaslarına başladı Londra, 11 (Hususi) elye müsteşarı Wells, Amerika hari pa merkezle- rini ziyaretinin son merhalesıni teşkil €-| / yale? ALE E © Avrupa har'ciyeleri faaliyette İngiltere ile İtalya arasındaki mesele nasıl tatlıya bağlandı? Londra 11 (Royter ajanm bildiri -|memnuniyetle karşıladığına (o şüphem Yor) — Bugün öğleden sonra Avam ka-| yoktur (alkışlar). Her iki memleket ara- Marasında İtalyaya Alman kömürü sev »| sında, mütekabil menfaatimize olarak &i meselesine dair olarak sorulan müte - ticari münasebetlerin irkişatı için müza- “ddid suallere Çemberlayn şu cevabları kerelere yeniden başlamak yolunun şim- arazi mi Satın alıyor? /den Tonürün üz, büün siyasi emar) rına başlamıştır. Londra, 11 (A.A) — eDayli Heralde) Wells, öğleden sonra saat 1530 da, be) YE güzetesinin Amsterdam muhabirinden: İraberinde Amerika büyük e'çisi Ken-| | Pr. Sehacht'ın Almanya hesabına kilnedy olduğu halde, hariciye nazırı Lord milyon İngiliz lirası kıymetinde petrol | Hulifaksı ziyaret etmiştir. small Avrupa memleketleri ve İtalya €a | kuyularını muhtevi bir takım arazi satın! İki devlet adanı arasında cereyan e- dahli olmak üzere bütün muhasım devletler almak için müzakerelerde bulunmak 4-'don görüşme bir buçuk saat sürmüştür. | serkezlerinde hummalı bir siyasi faaliyet Jere bu hafta başlangıcında Ramanyaya! Müteakiben kral tarafından Bucking.|402 carpusktadı. Bu faaliyetin, seci Yazan: Belim Ragıp Emeş e devam eden müstesna olmak güzere di tevakkuftadır. Buna mukabil Vermiştir; — 9 Martta, İtalya hükümetile, bu hü- Wusta bir anlaşma yaptığımızı size bldir-| mekle bahtiyarım. 1 Marttan itibaren İtalyaya sevk edi-! lecek kömür hamulelerinin reüttefikler tarafından kontrola tabi tutulacağını i » lân etmiş olmamıza rağmen, İtalyan ma kamatının bu gemilere hareket emrini Yermeleri şimdi anlaşılıyar ki bir sulte- fehhüm neticesidir. | Hükümetimiz bu suitefehhümü anla- Biış ve gerek mevkuf vapurların gerek hamülelerinin serbest bırakılmasını ka bul etmiştir. , Diğer taraftan İtalyan hükümeti de wyevm Roterdam limanında bulunan İ- talyan kömür vapurlarının boş dönmele- di açılmış bulunduğunu ümid ediyoruz (alkışlar). Gemiler hareket ettiler Londra, 1i (A.A) — Downs kantrol merkezinde, mevkuf 13 İtalyan vapurun- dan yalnız üçü kalmıştır. Diğer on tane- si, kısmen gece, kısmen de bu sabah ha- reket etmişlerdir. İtalya gazetelerinin neşriyatı Roma, 11 (A.A.) — İtalyan kömür va- purlarının hemulelerile birlikte serbest bırakılmak hususundaki İngiliz kararını İlalya matbuatı büyük başlıklarla yaz- maktadar. Bu karar bütün İtalyan mehafilinin başlıca konuşma mevzuunu teşkil e mekte ve mezkür mehafil bunu büyük bir memnuniyetle karşılamaktadır. FİNİ Ve badema kömür yüklemek üzere| Vakıâ İtalyan efkâri umumiyesi dos- oraya gönderilmemelerini temin taahhü-| tane bir karar bekliyordu. Fakat, İngiliz dünü almıştır, Can sıkıcı bir ihtilâfa se- | hükümetinin kararı her türlü :ahminin yet verebilecek olan bu meselenin| her iki tarafça gösterilen idrak ve hüs- hüniyet sayesinde hal ve fasledilmiş ol masını İngiliz milletinin samimi bir Alman Har dün Berli ! | | | (Baştarafh 1 inci sayfada) hanesine kabul olunmuş ve orada Papa Ne görüşmüştür. Fon Rib op, bir saatten fazla süren görüşmeden sonra, Papaya, maliyeti er- kânını tanıtmıştır, Vatikan yüksek şahsiyetlerinden bi- ri, Havas ajansı mümessiline şu beyanat- ta bulunmuştur; — Alman diplomasisi şefini; rafından kabulü, ilimiz — susü üzerine vaki olmuştur. Bu ziyaret, Almanyanın, katolik ei, Gi o. Yan vaziyetinde Ve Vatikanın, Almanya- daki mezalime karşı olan protestoların- Ya herhangi bir değişikik yanam ta xammun etmez. Fon Ribentrop, bu ziya- reti yapmakla, Papalık makamına karsı! bir hürmet eseri göstermek irtemiş ve Papa bu fırsattan bilistifade, hali hazır vaziyetin icab ettirdiği muahazej irde bu-| #unmuştur. ; Alman hariciye nazırı 5; #aat 1630 da İtalya hariciye nazırı Kont Ciano ile bir buçuk saat süren bir mü. Ukatta bulunmuştur. i Mütenkıben iki hariciye nazı man büyük elçi ğleden sonra,| a rı ve Al Venedik Mrayına i ile yeniden görü Yerdir. Bu mmülükat ta bir saat 20 stirmüştür. şmü dakika Resmi teb'iğ Roma, 1 (A.A) — İtalyan . Alinin müzakereleri neticesinde aşağıd aki teb. iano ve Alman büşük elçisi olduğu halde kabul etmiştir. Bir buçuk saat süren mülâkat samimi plmuştur. Mussolini ve Alman hariciye Mazırı enternasyonal vaziyeti tetkik et. mişler ve aralarındaki konuşma İtalya ile Almanya arasında ittifak paktı ve diğer anlaşmaların zihniyeti ve çerçevesi İçinde cereyan etmiştir. Ziyaretin maksadı nedir ? Londra 11 (A.A) — Daily Sketeh.| Bâzetesinin Köpenhag muhabiri yazı - yor; Söylendiğine göre, Fon Amerika hariciye müsteşarı Ribentrop, Sumner Wells Romaya dönmeden evvel Alman| dl Yanın geniş bir askeri taarruza Ta madan yapacağı nihai ve mutedil sulh üstünde olmuştur. Popolo di Roma diyor ki: Bu karar bir hüsnüniyet eseridir. Şim- di prensip meselesini halletmek kalıyor. iciye Nazırı ne döndü dar Rusya ile Finlândiyanın uyuşacağı nı ümid ettiği söylenmektedir. Naziler, Rus - Fin ihtilâfının hallini müteşkıb İngilterede ve Fransada hükümetin de- Bişeceğini ve bu suretle üç memleket arasında yapılacak müzakerelerin ko- Jaylaşacağını ümid eylemektedirler. Almanya. İtalya ile arasındaki tema - n gittikçe kaybolmasından ve İtalya- n müttefiklerle iktısadt münasebet - lerini kuvvetlendirerek Almanyaya kar şı takib ettiği «hayırhahane» bitaraflık yerine sadece bilaraf kalmasından pek ziyade korkmaktadır. Ayni muhabire göre, iyi haber ulan Berlin mahfellerinde, gelecek iki ay i- cinde ya umumi sulk müzakereleri baş- Iryaradı veya Almanyanın taarruza ge- e ylenmektedir. Müttefikler, şi- malrle müdahale edecek olurlarsa Al- manya, Holânda ve Belçikayı istilâ et- mek mecburiyetinde kalacaktır. Kopenhag Il (A A.) — Berlindeki TTidende gazetesi, Bükreşten istihbar e- diyer: Fon Ribentrop. Müssolini ve Kont Ciano, bir sulh plânı tanzim etmişler- dir, Bu plân Amerikaya hareketinden vvel Sumner Wells'e tevdi edilecek » tir. Kopenhag 1! (A A.) — İkindi üs - ü çıkan b-t gazetesi Budapeşteden al- (dığı bir habere göre Ribentrop, Mus- solini ve Cianonun hazırlamakta olduk ları sh plânmı. Amerik#va dönme - 'en evvel ikinet defa olarak Romayı ziyaret edecek olan Sumner Wells'e tevdi edeceklerini bildiriyor. | Garete, bu haberin elyevm Ciano ile |'emasta bulunan Macar sivast mahfel- erinden teresşuh ettiğini ilâve eyle « mektedir, İ İ | Japonların Cinde verdikleri zayiat Şanghay II (A.A.) — Çin harbin- > ölen Japon askerlerinin küllerini İhamil !0 bin kutu İ Kânunusanide Ja- | sonvavz gönderilmiştir. Bu, harbin ba indanberi Taponyaya yapılan 36 ne yönderiştir. Batan gemiler tekliflerini hazırlamak üzere İtalyan hükümet merkezine gitmiştir. Alman hariciye nazır: İtaiy coğ- YAfİ vaziyetinin icab ettirdiği gayrimu- haribitkten, uzaklaştırmak niyetinde değildir. Almanyanın bir iki güne ka- | Arasterdam Wi — Holândanm 2365 biz «Amor» vapuru bu sabah bir m#vne çarparak batmıştır. 33 kişilik imürettehat kurtarılmıştır. «Aleksandrass Yunan gemisi de bu- gün torpillenerek batırılmıştır. gideceği söylenmektedir. * Berlin, 11 (AA) —D.N. B. bildiri yor: Havas ajansı ve Daily Herald gazete- si, Dr. Sehacht'ın iki milyon İngiliz lira- sı kıymetinde petrol madenleri satın al- mak üzere bu hafta Bükreşe gideceğine dair dün bir haber neşretmişlerdir. Bu haber Dr. Schacht tarafından tekzib €- dilmekted. Türkiye - Yunanistan klering anlaşması imzalandı Ankara, 11 (A.A.) — Türkiye - Yuna- nistan klering anlaşması bugün Harici- İye Vekâletinde hükümetimiz adına Ha- riciye Vekâleti Umumi Kâtibi Numan Menemencioğlu ile Ticaret Vekâleti | Müsteşarı Halid Nazmi Keşmir, Harici- ye Vekâleti ticaret dairesi Umum Mü- dürü Bedri Tahir Şaman ve Yunanistan adıma da Yunanistan büyük elçisi Rep- bael, Yunan heyeti murahhasası reisi Deliatos tarafından imzalanmıştır. 20 Marttan itibaren bir sene müddetle mer'iyete girecek olan yeni klering an- laşması mevcud anlaşmanın bugünkü mübadele şeraitine intibakını temin ey- lemektedir. Misafir kumandanlar şerefine ziyafet Ankara, 11 (A.A) — Şehrimizde bu- lunan İngilterenin Ortaşark hava ordu- Yarı başkumandanı Orgeneral Sir Wik lam G. S, Mitchell ile Fransanın Şarki Akdeniz hava kuvvetleri kumandanı Ge- neral Jaâuneaud şerefine bugün Fransız büyük elçisi Rene Massiglii tarafından IFransa büyük elçiliğinde bir öğle ziya- feti verilmiştir. Ziyafette Genel Kurmay Ikinci reisi İ Orgeneral Asım Gündüz, İngiliz büyük elçisi Knatehbull Hugessen ile Mili Mü- dafan ve Genel Kurmay erkânı, İngiliz kara, hava ve deniz ataşeleri ile sefaret lardır. Nafia Vekili cenubda bir tetkik seyahatine çıktı Ankara, 11 (Hususi) — Nafa Vekili AN Fuad Cebesoy yanında Sular Umum Müdürü Salâhattin, Hususi Kalem Mü- dürü olduğu halde bu akşam Toros eks- presile Adanaya müteveccihen hareket etmiştir. Vekilin bu seyahati on gün ka- dar sürecek ve bu müddet esnasında Tarsus, Konya, İzmir, Aydın ve havali. sini ziyaret edecektir. Başvekilin zelzele mıntakasına yapacağı seyahat tehir edildi İ. Ankara, 11 (Hususi) — Başvekil Dr. Refik Saydamın zelzele mıntakasına ya- pacağı tetkik seyahati tehir edilmiştir. Başvekilin, Büyük Millet Meclisi faali- yete geçtikten sonra şehrimizden bare- keti kuvvetle muhtemeldir, Şimdi de Alman tayyareleri Fransaya risaleler atmağa başladılar Paris, 11 (A.A) — Bir Alman tayya- resi, evvelki gece şarki ve merkezi Fran- sa üzerinde uçarak muhtelif yerlere ri- saleler atmıştır. Tayyare dafit toplar, tayyareye karşı ateş açmış ve tayyare şark istikametinde gözden kaybolmuş tur, erkânı ve diğer zevat hazır bulunmuş” İham sarayında kabul edilen Wells, kral İve kraliçe tarafından çaya alıkonulmuş- İtur. Ruzveltin İdıktan sonra, baş berlayn ile de görüşmüş ve gece, Hulifaks tarafından şerefine verilen bir ziyafette hazır bulunmuştur. Muhalefet liderleri ve diğer (birçok! zevat ta bu ziyafete İştirak etmişlerdir. Londra, 11 (Hususi) — Bu sabah A- merika şefarethanesinde matbuat mü- meşsillerini kabul eden Sumner Wells, beyanatta bulunarak, Salı sabahı Lon- dradan ayrılmak niyetinde olduğunu ve Paris yolu ile tekrar Romaya gideceği- ni söylemiştir. Wells Romada Düçe ve Kont Ciano ile görüşecektir. Ayın !8 veya 19 un- da, Napoliden Nevyorka hareket ede- cektir. Wells ; «Raporumum neşredilip edilmiyece- ği hakkında karar vermek Ruzvelt'in salâhiyeti dahilindedir.» Demiş ve vazifesinin sadece malü - mat tedamkinden ibaret bulunduğunu öyledikten sonra sözüne şöyle devam etmiştir: Muhtelif Avrupa hükümetleri erkâ- nı tarafından bana bildirilen noktai nazarları Ruzvelt'e arzedeceğim. Birleşik Amerika hükümeti namına yapılacak hiçbir teklifim yoktur.» Torkiya ile Suriya arasında müzakereler Ankara, 11 (Hususi) — Müddetleri ta- mamlanmak üzere bulunan bazı muahe- İde ve mukaveleleri yenilemek maksadi- İle Suriye hükümetile hükümetimiz ara- İ sında bugün şehrimizde müzakerelere başlanmıştır. Hariciye Vekâletinde öğle- den evvel aktedilen birinci celseye Ha- iriciye Vekâleti Umumi Kâtibi Numan Menemencioğlu ve Fransız büyük elçisi M. Massigli iştirak etmişlerdir. Öğleden sonra görüşmeler iki tarafın salâhiyetli heyetleri arasında devam öylemiştir. Su- riye heyetine M. David reislik etmekte- dir. Müzakere edilen mevzular şunlar- dır: Hudud rejimi, nakliyat işleri, kaçakçı" lıkla mücadele, sihhi ve baytari işler. Fransız harb komitasi toplandı Paris, 11 (A.A.) — Harb komitesi bu sabâh Lebrun'ün riyasetinde toplanmış- tır. essili, saraydan ayrıl- âlet dairesinde Çem- Lord Sabaktan Sabaha Ajans haberleri doğru ise Avrupada yacaktır. Haber şudur: İAmerikalı müşahld Mister Sumner Welisin ziyaretinden doğma tabii bir hüdise olduğu İgibi bunda, Sovyetlerle Finlândiya arasında cereyan eden sulh müzakerelerinin büyük İslâkası da vardır. Bu bakımdan vaziyet pek çok elddidir. Çünkü Aimerikanın teklifi ile muharibler arasında temas için otuz günlük bir mütareke ükdi meselesi gibi ceffelkalem reddedilemiyecek bir fikrin tetkiki mevzuu vardır. Bu arada Sovyetler.Finlândiya sulh müzerereleri de, bütün muharibleri son de, zece alâkadar eden bir mesele olmuştur. Bu mmestlenin ehemmiyeti şu sebeblerden İleri geliyor: I — Pin harbi devam ettiği müddelçe İSovyet Rusyadan kâfi dereceâe ham madde alamıyan Almanya bu mücadelenin bir sn evvei sona ermesini istemesi; ? — Finlâr a yardım için toprakla. İrindan müttefiklerin asker geçirmiye teşeb- bis edebilecekleri İsveç İle Norveç böyle bir ihtimalden son derece ihtiraz etmeleri Zira bu takdirde Almanyanın, bu hareke- te muhalefet etmek için harekete geçmesi yüzde yüz muhakkak sayılabilir. Vaziyetin ehemimiyet ve nezaketini icab ettiren sebebler bilhassa işte bunlardır. Esa, sen Finlândiyaya yardım etmek için Finlân. İdiyanın kendilerinden istimdad etmesini bekliyen İngütere ve Pransa, böyle bir yar. dım istendiği takdirde derhal harekete ge- çeceklerini ve buna, İsveçle Norveçin hiç bir surette mümanaat edemiyeceğini daha şim- diden bildirmiş gibidirler. Halbuki Alman. yanın böyle bir harekete muhalefete karar vermiş olması İskandinavya yarım adasını muhakkak bir harb sahası haline getirecek. tir. İsvecle Norveçin, Fin-Sovyetler İhMlA, fının bir an evvel nihayete ermesini görmek hususunda gösterdikleri haklı telâş ve alâka sının sebebi bundandır. Zaman nazik, her geçen dakika harbin genişleme ihtimallerini arttırmakta bulunması bakımından son de- rece ehemmiyetli olduğu için kemen bütün Avrupa hariçiyeleri arı kovanları gihi işle, mekte ve hidiselerin gösterebileceği inkişaf. lara karşı daha şimdiden harırlıklı bulunrm. ya çahemaktadırlar, Çok değil. Daha birkaç gün beklersek, harb vaziyetinin gösterebile. ceği bu ehemmiyetli tahavvülât o hakkındı sarahata yakın bir fikir edinebiliriz. Selim Mazip Enez amm İİİ Dış ticaret dairesi yeni reis muavini Ankara, 1i (Hususi) — Ticaret Vekâ- leti dış ticareti dairesi reis muavini Ce- mal Ziya Ardalın Paris ticareti ateşeli- gine tayini dolayısile yerine avni daire müşavirlerinden Ahmed Cemil Conk ta yin olunmuştur. Gümüşanede iki zelzele Gümüşane, 11 (A.A.) — Cumartesi ge- cesi, saat 21 buçukta iki saniye ve saat 22 de 3 ve 23 de de 5 saniye süren şid- det'i zelzeleler olmuştur. Hasar yoktur, Bahşişler / asıl kanlı boğuşmalar bundan sonra başlı. — «Almanya Rusyayı İskandinavyada, İlalyayı da Balkanlarda serbest bıraka. caktar» Bunun mânası şu olabilir: Almanya harb sahafarını genişletmek suretile Üzeri- ne yüklenen ağırlığını dağıtmak niyetindedir. Bunun İçin şimâlde ve cemubda İki büyük komşusunu kendi basımları olan İngiltere ve Fransaya karşı cephe al, mıya sevkediyor. Rusyanın İskandinav devletlerine İtalyanın Balkanlara karşı ba. rekete geçmeleri tabiidir ki İngiltere ile Fransayı tahrik edecektir. Plân Almanyanın harbı genişletmek arzusunu yerine getirebilir, Fakat genişli. yecek harbi Bu firin bir an için tahakkuk in Almanyayı tahmin ettiği neticeye yaklaştırması İmkânı var mıdır? ektiğini farzedelim. Üç milyondan ibaret Finlân- Dik pe en Kusyanm bunum dört misli olan İsveçle Norveçi arzu, diyeni b edreei mad takımla edilebilir. Bu iki milletin karakterleri Finler ke dar çetindir. İtalya karşısında Balkanlara gelince henüz istiklâllerinin tadma £ doymamış genç Balkan milletlerinin üç milyonlük Finlândiyadan geri kalacaklarmı düşün. mek elim bir hata olur. Çetin istiklâl mücadeleleri #e milli asabiyetlerini isbat et. miş genç Balkan devletleri hattâ harici yardım görmeden şereflerini ve İstiklâlle, rini müdafaa edecek kadar kuvvetli dirler, EL beş, altmış milyonluk bir Balkan kütlesini isti etmek değil hattâ siyasi nüfus mıntakası yapabilmek için Alman. yanın yardımı bile olsa İtalya için imkânsızdır. Nerede kaldı ki deniz aşırı müs temlekelerimi tehlikeye koyacak bir Batırlarına bile getirmemer, mücadeleyi İtalyanın makul politikacıları 'Tam bir asır bülün siyasi fırsatlardan istifade ederek muhtac olduğu kolonileri elde edebilen İtalya böyle bir maceraya altılmıyacak kadar temkinli görünüyor. Şu balde eğer hakikat ise Almanyanın bu siyasi manevrası da diğerleri gibi akim kalmıya mahküm demektir.