Finlândiyadaki son muharebeler nasıl cereyan etti, yeni vaziyet nedir? germmemanaame baramerare marananan ünkü yazında Finlandiyanın' Kareli berzahındeki hatekâu gösterir harita ——— YAZAN iEmekli general H. Emir Erkilet “Son Posta,, nın askeri muharriri Fin faarhormilpezelemi) 2 Vu mi mevziinin sukutunu icab etlirmez. Kareli berzahındaki vaziyetini Cünkü Saimala kanalı bu şehrin he- izaha çalışmıştım. Bunun hülâsası şu- men şimalinde mükemmel bir müda- dur: Sovyet Rus, kıt'aları üç aydır ve faa hattı yapmakta ve şehrin düşmesi bilhassa Şubutın iptidasındanberi yap- tıklari çok şiddetli ve ağır zayiatlı ta- arruzlar neticesinde Manerhaym müs- halinde müdafaa ve mukavemetinin devamını temin edebilmektedir. Dün de yazdığımız gibi Finlerin bü. tahicem mevziinin sağ cenahını Fin -İtÖ0 birinci hat mevzilerini bırakerak landiya körfezi kıyılarından Sunum ya kadarki kısmını Jo şehir ve kasabalarile ler ve burada Vi larla dövecek kadar (takriba 15 ki- bometre) ilerlemişlerdir. Finler daptolunan birinci hattın bu kısmını geri kırarak derhal yeni bir Mevzi tutmuşlardır. Viborg'un cenu bundan Summa'ya doğru cenub doğu- Ya uzanan bu yeni mevzi betonarma tahkimatı ve zırhlı kuleli olmıyabi - va Kazılmış, derin ve mahfuz muhal- , çi havi hendeklerden ibaret olabilir. Sat bunlar bu mevzi'n kıymetsizliği- Bİ veya pek çabuk düşeceğini göster - mezler, i Zâten Sovyet Rus kıt'aları bu cihet- en muvaffakiyetlerini genişletmek ve gez istikametinde yeni Fin mevzi- he hücum ve savletlerde bulunmak i- a bu mevzii keşfetmek, ağır ve orla OP mevzilerile piyadeleri ve tankları inlerin âteş.ve o mukabil hücumları zalland hücum çıkış noktalarına kadar ileri sürmek ve hücum için lâzım olan her türlü hazırlıkları yapmak o iktza iii ki bunlar'bile'haddi zatında Fin- sr ehemmiyetli bir'zaman kazandıra» ir gelir ki bunların muvaffak olup ola- Mıyasakları da #vrı bir meseledir. Ancak Sovyet Rus kıt'aları şimdiki halde eski Manerhaym mevziinin so) cershına yani Ladoga gölü s&hilindeki Tiple Kasabasile bunun battlarında Suvaniş £göl ve ırmağı gerisindeki Pin mevxilerine taarruzlarını teksif elmek te ve Mönerhaym hattının mukavemet te devam eden bu kısmını İskata çalış. mâktârlar. Göl ve ırmakların don - Masr Rusların bu mâniler üzerinden de ilerliyerek harbetmelerini kolay « Tastırıyor, Bununla beraber Ruslar, Taipale ef- hetlerindeki hücumlarına devamla be- Tabep Viborg istikametinde yeni ta » ârruzlar yapabilirler. Bunların neti - Sesinde Tatpale'nin düsmesi şüphesiz Viborg'un sukutu kadar ehemmiyetli olamaz. Çünkü Tüipâlö'den KaklM - Mİ've kadar daha bir sürü göl ve ir - Maklâr bulunmakla beraber 65 kilp - Mere mesafe vardır. Elhasıl bizzat Viborg şehriniri “düş- mesi berzahtaki son Viborg - Kakisal-| ler. Ondan sönra bilfiil hücumlar | son Viborg - Kakisalmi hattına çekil - meleri daha birkaç hafta sürebilir ve bu suretle Martın sonunda beklenen .Jbuzların çözülmesi hâdisesi vaki olur. Ond. n an sonra son hattın müdafaası bir kaç misli kuvvetlenir. Bu son berzah müdafaa hatti şüp - hesiz birinci hat gibi ve onun kadar .İmüstahkem değildir. Fakat ne olursa olsun hazırlanmış bir mevzidir. Bun- dan başka şu anda bu mevzlin takvi - yesine Finlerin ellerindeki bütün va- sıtalarla çalıştıkları muhakkaktır. Bu sebeble bu son berzdh mevzlinde Fin- lerin Marttan sonra. düşmanlarının son taarruz mevzilerini nihal surette kırabileceklerini ummak boşuna bir ümid sayılmaz. İşte Finlerin berzahtaki askeri duru rumlarını. dünkü yanımı tavzih su- retinde tekrar ederek böylece tes- bitten sonra şimdi de Ladoga gölü şimalindeki vaziyete geçe - ceğim ve Finlerin o Syskijarvi ci- varında on sekizinci Sovyet fırkasını ibsrçalamak ve esir etmek suretile son cünlerde kazandıkları çok parlak aş - keri bir muvaffakiyeti anlatacağım. Malhmdur ki Ruslar 7 nel ordula - rile (bidayette 12 fırka, belki şimdi jen az 16 fırka) berzahta Manerhaym mevziine taarrüz ederken Ladoga gö- lünün simalinden, Sortavale üzerin - den, bu hattın sol cenah gerilerine dü- Yün bu suretle berzah müstahkem mev zilerini, Almanvari kolaylıkla düşür - mek arzu ve vehmine düşmüşlerdir. Gerbi bu hareket esâs itibarile ve vazari olarak doğrudur ve mükemmel. dir Kâkat icrası için iyi yetişmiş mü- kemmel “Kıtalar ve mükemmel kuman dan'ar | Pr. Ladora ölü şimali büyük rme hareketi için Sovyet teşk öleli 2 kor halinde 5 firkadan mürekkeb o. | sı da vardı. Bu ordı öl - mun 50 kilometre e e jarvi eölü arasında geniş bir cepheden ilerlemiş ve şimaldeki fırkaları müte. addid prrlak muharebelerde Pinler ta- rafından ayrı ayrı mağlüb edilerek hu- duda doğru atılmışlardı. Bu orduva mensib 8 inei fırka da 18. Pırkanın (aarryz Mk mili ii lzyuze * N m 2” aj o$ & ge W Ladoga gölünün şimalindeki çarpışmaları gösteren harita Jpu meyanda İkincikânım bidayetinde dulaşık bir yoldan Uoma üzerinden Syskyjarvi'ye yürümüştü. Bu fırka bir çok tank. traktör ve nakliye arabala- rile pek uzun ve ağır bir kol teşkil et- mesine rağmen tek bir kol halinde yü- rümüş ve ârızalı ve sık ormanlıklı çe tin bir mmtakdda yan ve gerilerini emniyete almağa lüzum görmeden i- lerlemişti. Her vakitki gibi kayaklı keşif kol - ları halinde hareket eden Finler, 18 inci Rus fırkası, (0 İkincikânun tari- hinde, tam Syskyjarvi'ye vardığı za'- man bü kolun önüne çıktılar ve fırka- yı yalnız durdurmağa değil, ayni za - manda ric'at yolunu da keserek geri dahi gidemez bir hale şetirme - ğe muvaffak oldular. Nihayet ne ileri ve ne de peri sidemiyen Rus fırkasına yanlardan da taarruz edilerek beş altı grup halinde parçala- ra #yrıldı ve her parça ayrı ve diğer - lerinden irtibatı kesilerek muhasara ve ihata edildi Mahsur Ruslar muhasara hatlarını tabistile yarmağa uğraştık - ları gibi gerideh gelen yardımcı Rus kuvvetleri de mahsur parçaları kur - tarmağa çalıştılar ve bu yüzden beş haftx süren birçok kanlı muharebeler oldu. Fakat biçbir mahsur grup kurtu- lamsdı. Bu muhasara ve kurtarma muhare- beleri esnasında her bir Rus kıt'a gru- pu bir küme belinde toplanmış ve et- rafına dizdiği tank ve arabalarla ken- dini korumala çalışmıştı. Bu esnada zav'f, fakat fevkalâde çevik ve möte- harrik olan Fin kollarının vazifesi güç- tü; onlar bir taraftan mahsur gruplar» la uöraşıyor ve diğer cihetten bu grup- ları kurtaracak imdad kuvvetlerinin hareketlerini men'e çalışıyorlardı. “Mahsur Rus grupları bir aralık, can havlile Ladoga gölünün şimal sahilin- deki Salmi'ye doğru İlerliyerek kur - tulmak teşebbüsünde bulundular; fa- kat muvaffak olamadılar, Uzun müd - det mahsur kalan Ruslar açlıktan bü - tün atları yediler. Badehu uçaklardan bunlara bâzı yiyecek. atılmıştı. Ruslar tarafından ileri sürülmüş olan hiç bir iaşe kolu bunlara varmamıştır. Bahu- -İsus gölün şimal sahili boyunca gelen yol Salmi önündeki adalara tabiye 0- lunan Fin topçusu tarafından geçile - mez bir hale konmuştu. Finler birkaç gün evveline kadar mahsur Ruslara cebr! ve kanlı taarruz- lar yapmağa lüzum görmemişlerdi. Fakat artık bitkin bir hale gelen bu gruplara on gün evvel Finler taarruza başlıyarak bunları birer birer teslim almağa başladılar. (8 inci Rus fırka - (Devamı 19 uncu sayfada) Makine NN evyork sergisinde ellerini, kol - larını sallıyarak gezdiklerini ser- giye gidenlerin gözlerile gördükleri, re | bot adı verilen makine insanlardan bıri, Amerikada bir hırsızlık cürmünden tev-! kif edilmiş, Nasıl olmuş, kisaca anlatayım: Hırsızlar robotlardan bir tane ele ge- çirmişler. Sırtına bir mitralyöz yükleyip * bir bankaya göndermişler, robot ban | kaya girer girmez mitralyözü İşletmiye başlamış. Kurşunlar sağa sola savrul - muş, bankanın İçi bir harb meydanına dönmüş? Vurulan vurulmuş, kaçan kaç- mış, bu aralık içeri dalan hırsızlar da kasada ne kadar para varsa alıp götür - müşler. Robot kaçamamış, yakayı ele ver- miş, * Milyonlarla insan arasından iyisi çok, fenası öz çıkardı. Hırsızı vardı, uğursuzu vardı, daha ne bileyim her türlü fenası vardı. Fakat bu her türlü fena yekünu, iyiler yekünu yanında devede kulak ka- lırdı. Halbuki henüz birkaç tane yaratı)- mış olan makine insan arasından bir hir- sız çıkıverdi. Makine insanlar aleyhine bir not.. Ya maazallah çoğa'ırlarsa, her şehirde, her evde binlerce bulunursa. O zaman neler duymuyacağız; «Filân mahallede, filânca apartıman - du oturan falan şahstn karım dün mah - kemeye müracaat ederek, kocası aleyhine talâk davası ikame etmiştir. Kadın, ko- | Bunları biliyor mu idiniz? | Robenson Krozoenin tüfeği Hâli bır adada i Deniz fenerle ) z ri çok eski zaman- senelerce ya'nız danberl vardır, yaşamış olan Ro - benson Krozoenin romanı bütün dün ya lisanlarına çev- rilmiştir. Ve en çok okunmuş bir romandır. Daniel dö Foe tarafından yazılan bu roman tama- mile hayali değildir. Hakikat tarafları vardır, 1704 senesinde büyük Okyanusta bir gemide gemicilerin biri kaptanla mü- nakaşa etmiş ve kaptan onu hâli bir a- daya bırakmıştır. Muharrir eserini bu! vak'adan mülhem olarak yazmıştır. Ge- mici ancak 1709 senesinde hâli adadan kurtarılmıştır. Bu gemisinin tüfeği bu - gün koleksiyon meraklısı bir İngilizde - dir. Oruyucularıma Cevab'ârım S. O. $. rümuzile imdad istiyen e- kuyucumun mektubunu aynen dercet- meyi çok isterdim. Çünkü bu mektubda ekseri ailelerde, karı koca anlaşmasına sed çeken bir hâdise mevzuubahs edi- iyor, Fakat okuyucum, benden mektu- bunun neşredilmemesini istediği için, kısaca ona cevab vermek mecburiye- tinde kalıyorum. del ki evlendirdik. o onu buna ikna etmelidir. De bir * leri zaman onların yeni bir ev, yeni Fatihte M. F. ye: aile olacaklarını gözönünde bulundur- mazlar. Bu yüzden anlaşamamazlıklar yukubulur. Evlenmiş bir erkek ve ka- dın yeni bir âlledir, Ana, ve babayı da- rıltmamalıdırlar,bu elzemdir.Fakat ana ve baba da onlara fazla müdahale et- memelidirler. Bu cihet te ana babaya düşen vazifedir. Çok kere ana ve baba yetiştirdikleri, bütün hayatların, vak- fettikleri çocuklarını onlar evlendikle- ri, yeni bir âile kurdukları halde, idare etmek. yol göstermek için kendilerinde hak bulurlar. İşte bu yüzden yeni ku- rulmuş aile içinde bir geçimsizlik pey- da olur. Peyda olan bu geçimsizliği hallet. ğu söylenmektedir.» 5 insanlar casının evdeki makine hizmetçi ile viştiğini iddia etmektedir. <Dün Beyoğlu caddesinde güpe gün düz bir cinayet işlenmiştir. Kati) fin etmiştir. Katilin bir makine adam oldi «F'lân işte yapılan sutistimal tahkika ilerlemektedir. Makine insanlardan b grupun suiistimalde methaldar oldukla kuvvetle tahmin eğiliyor.» «Şehrin tamnmış simalarından Ba S. nin genç ve güzel karısı Bayan N. dü evinden kaçırılmıştır. Feryadlar Üzerir pencerelere üşüşen komşular, Bayan ? nun bir makine insan tarafından kaçırı dığını görmüşlerdir. «Makine insanlardan mürekkeb bir 4 roin kaçakçı şebekesile, zabıta memur ları arasında vukubulan müsademede zabıta memuru yaralanmıştır. Makin| insanlar firara muvaffak olmuşlardır» «Saraçhanebaşı cinayeti fafi makin insanın muhakemesi dün başlamıştı Muhtelif şahidlerin Hadelerine müracas edilmiş ve avukatının talebi üzerin makine insan, makine insanlar tıbbi ağ Wisine sevkedilmiştir.> * Dwa edelim de makine insanlar çoğal masınlar. Çünkü onların zararları, ke mikli, etli insanların fenalarından gele zararlardan kat kat fazla olacak. CDrmat İltir Deniz * fenerleri İlk gemicilikiş bir likte fenerler ko- nulmasına Daşis- almıştır. o Acayib sebaadan addedilen İsken, bilâhare büyük Rodos sarman yol gösteren eski fenerlerin en meşhur . larındandır. Elektrikli İlk fener Fran . sızlar tarafından 1865 senesinde yapıl mıştır. * Pariste kaybolan termometre Fyfel kulesindeki ışıklı termometre Paris halkına her gece hava vaziyeti ni gösterirdi. Harb başladıktan ve Pa- ris aydınlık Parisi olmaktan çıktıktan beri artk bu termometre de görülme- mektedir. >” mek, yeni kurulmuş ailenin saadı muhafaza etmek mümkündür. Bu yeni aileyi teşkil eden kadın ve ğin, her şeyden evvel birbirlerine olduklarını, bu bağın diğer bağl daha kuvvetli olduğunu idrak edip, bin birlerinden ayrılmamaları ve diğerleri- ni de kırmamalarile mümkündür. Oku- yucum, karısına kendisile birlikte ya- şamak mecburiyetinde olduğunu, bir evli kadının herkesten önce köcasına tâbi olması icab ettiğini anlatmalı vel ç Bahsettiğiniz mesele, bir çocukluk Füyasından başka bir şey değildir. Rü. yaların hakikat olmıyacağına kanaat etmeli, ve artık düşünmemelisiniz. İn- sanlar daima, bilhassa çok genç yaşta €ngin hayal içinde hakikati görmezler. Fakat hayalin hakikat olacağını belieş- mek isterlerse yanlış hareket olur, * Serab müstear imzalı okuyucuma: Nevmid olmayınız. Bihlssa bu sen mektub ümid vericidir. Mektuba, o mektubda bahsedilen teferrüatı izah © den bir cevab yazmanızı tavsiye ede- ceğim. TEYZE