27 Şubat 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

B. Summer Welles bu akşam Romadan Berline gidecek Papa, Amerika Cümhurrei- sinin mümessilini kabul ederek kendisile görüştü Bene 22 — No. 7668 — Fiati her yerde 5 kuruş AKŞAM SALI 27 Şubat 1940 Mussolini ve Kont Giano ile görüştü Gazetecilere ilk görüşmeden çok memnun olduğunu söyledi Amerika bitaraf devletlere, harp bittikten sonra enternasyonal bir ekonomi sistemi kurulması ve silâhsızlanma hakkında bir muhtıra tevdi etti HALKEVLERİ Bâşvekil Dr. Refik Saydam, Halkey- lerinin sekizinci yıldönümü müna sebetile söylediği nutukta bu gibi merâsimde âdet olan şekiller dışına çıkmak isabetini gösterdi. Zira, Baş- vekil, Halkevlerinin vardığı neticele- Tİ, bazılarının moksanlarını anlat. makla kalmamış, varılması lâzım ge len gayeleri de izah ederek halkçılık politikasına güzel bir tez nümünesi hazırlamıştır. Nutku lezzet ve istifade ile okuduk. Halkevletinin gayesi evvelâ, vatan- daşlarda alâka uyandırıcı, cezbedici, öğretici bir toplantı yeri olmaktır, Halkerlerinin bu umumi mahiyeti, her şeyden önce hiç bir sınıf, meslek ün vatandaşlar ) seve toplanar cakları olmasında te» celli eder, Bu toplayıcılık hâssasını kendinde bulduktan sonra Halkevinin asıl yük- sek vazifesi «kültür» namı altında topladığımız dil, tarih, edebiyat, sanat gibi bilgi şubelerini halk taba» kalanına yaymak, bu suretle “hem memlekette irfan hayatını kuvvetlen- dirmek, hem de ve bilhassa inkılâp ini kökleştirmektir. , kütüphaneleri, müzeleri, TE şekkülleri vasıtasile bir taraftarı tahsil gençilğine, içtimal yardım teşkilâtı, gece kursları, köyle- Odaları vasıtasile de e kapılarını açan bir müessesedir. Gaye budur, fakat bu gayeler na- sıl tahakkuk eder? Halkevi, Başvekilin dediği gibi, bir nevi - halk Üniversitesi namzedidir, fakat bir mektep değildir. Halkevle- Tİ, muayyen dersleri, maaşlı kadrola- m, meslekten öğretmenleri, talebesi ve saireslie mektebe benzediği gün, hakiki seciyelerini kaybederler. Hiç Şüphe yok ki her muntazam yer gibi Halkevleri idare edilmeye muhtaç- tırlar, İdare âmirleri, Parti reisleri idare meclisleri işin bu kısmı ile madğ- guldürler. Fakat bu kadarı kuru bir kadrodan ibarettir. Bunu doldur- mak, buna hayat vermek lâzımdır. Bu da münevverlerin vazifesiğir Bâşvekilin, nutkunda temaş ettiği eni mühim nokta budur. Halkevleri memleketin halk kitlesile münevver. leri arasında buluşma, konuşma, öğ- renme ve öğretme yeri olmalıdır. <Mütesanit büyük Türkiyeyi müney- Ver halk, ye halkçı münevver birliği Yaşatacak ve ilerletecektir... Milletin Hüşüncelerinden ve duygularından il- e almak için onun yığınları arası- lem onunla kaynaşmak, on- Bn berabe, sİmek lâzımdır, Ye mütemadi temaslar netieesin. dedir ki sanatkâr, edip, âlim, idare- Necmeddin Sadak (Devamı 4 üncü sahifeğe) i Roma 26 (A.A.) — Amerika ve / Myzon Taylor, bu sabah saat 11,30 da ciye müsteşarı B. Summer Welles, sabah saat 10 da Kont Ciano tarafından kabul iştir. Hariciye Nezaretini terkederken O mat- buat mümessillerine beyanatta buluna- rak çok samimi bir sahne içinde cere- yan etmiş olan bu görüşmeden pek zi- yade memnun olduğunu söylemiştir. Diğer taraftan Amerika Rel ru B. Rooseveltin şahsi mümes Amerikan müsteşarı, | Vatikanda Papalık Hariciye Nazırı Kar- inal Maglione tarafından kabul edik . Taylorun refakatinde Amerikan | rahibi monsenyör Hurtley bulunmaktı idi. Mülâkat, yarım saat devam tir. Salâhiyettar bir menbadan bildiril; diğine göre, B. Taylor, bugün öğleden sonra Papa tarafından kabul edilecektir. (Devamı 4 üncü sahifede) Almanya Danimarka hududunda müdafaa hattı inşa edecekmiş Bu mıntaka sakinlerine, icabında birkaç saat içinde evlerini tahliyeye âmade bulunmaları için emir verilmiş Paris 26 (A.A.) — İtimad edilir bir kaynaktan öğrenildiğine göre, Almanya Danimarka hududunun cenubunda bir nevi müdafaa hattı inşa etmek üzeredir, Yeni hat hududun şarktan garbe 14 ilâ 16 kilometrelik bir kısmını kaplayacak- tır. Bununla beraber en şarki kısımda bu hat hududa birkaç kilometre mesa. fede bulunan Flensburg mevkünin ce nubunna kadar uzanacaktır. Hudütla yeni müdafaa hattı arasında” ki bölgenin sakinleri birkaç gün evvel, başkumandanlık lüzum — gördü tak- dirde birkaç saat zarfında evli tah- liyeye âmade bulunmak için emir almış- lardır. Danimarkaya bi mıntakada 10 bin Danimarkalı sakindir. Bunların ek- serisi yukarıda zikredilen mıntakada bu- İunmaktadırlar, Danimarka mahfilleri Almanya tara- fından alınan bu tedbirin Almanyanın şimdiki hududu kati addeylemesinden mütevellit olduğu kanaatindedirler. Diğer bir faraziyeye göre ise, bu ted- bir şimalden yapılması muhtemel bir İngiliz - Fransiz istilâsına karşi ibtiyati mahiyettedir. Kopenhag 26 (A.A) Danimarka lerinin, Da; cenup hudi nda bir müdaf ti inşasına tevessül edile hakkındaki haberlerden hiçbir ma> İimatları yoktur. Jalâhiyetli arkanın unda Almanlar tari amaaa Vekiller Heyetinin dünkü içtimaı Ankara 26 (A.A) — İcra Vekilleri Heyeti bugün saat 16,30 da Başvekâ- lette toplanmış ve saat 20 ye kadar müzakerede bulunmuştur, Ebülkkikmile m: m amm Pratik olalım! Comâdie Française artistleri İstan- bula gelecek. Fakat temsillerini ne rede verecekler? Her halde burasını altıncı derecede bir Avrupa kasaba- smdan bile temsil vesaiti noktasından aşağı bulacaklarına şüphe yok. Arşınlarımızı gayet geniş tutuyoruz: Bir tane pek muazzam tiyatro yapa cağız; bir de ikinci tiyatro... (Büyük milletlerin gönülleri gibi idealleri de büyük olur, amenna...) Bunlar bit yan-! dan tahakkuk odedursun. Fakat şu Kadıköy tarafındaki Süreyya tiyatro. sunun biraz daha hallicasım İstanbul yâhut Beyoğlu cihetine bina ettirsek de şimdilik işimizi görse. İlerüde plândaki anıt - tiyatroları başardığı. miz vakıt, büncağaz yine mütevazı bir semt temaşa mahalli vazife görmekte berdevam olür, Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam matbaası Amerika Hariciye Müsteşarı dün B. Viborg şehrinde büyük yangınlar çıktı Fin mahafiline göre bu şehrin askeri ehemmiyeti azalmış Sovyet tebliği yeniden 28 müstahkem mevkiin işgal edildiğini bildiriyor Helsinki 26 — Viborg şehri Sovyet topçusu tarafından bombardıman edil- #oiştir. Sivil halk şehirden — çıkmıştır. Bombardıman neticesinde şehrin birçok Boktalarında büyük yangınlar çıkmıştır. İtfaiye bunları söndürmeğe çalışıyor. Helsinki 26 (AA) — Müşahitler, Viborgun gene tehlikeye girdi söy- lemekte, fakat Viborgun şimali garbisin- den geçen yeni şimendifer hatunın bu şebrin sevkulceyş ehemmiyetini azalttı- ğını ilâve eylemektedirler. Ruslar, bu kadar uğraştıktan sonra bu şehri zaptet- meğe muvaffik olsalar bile bundan kendilerine büyük bir şeref hissesi ayı- ramıyacaklardır. Ayni müşahitler Koivistodaki sahil bataryalarının buzların vaziyeti dolayı- sile mevzilerinden kaldırılması ihtimali bulunduğunu beyan etmektedirler. (Devamı 4 üncü sahifede) Tavassut şayiaları Reuter ajansına göre İngiltere bu hususta ihtirazlı vaziyet alacak Londra 28 (A.A.) — Skandinav dey- letlerinin Fin - Sovyet ihtilâfında ta- vassuta âmade olduklarını bildiren Kopenhag haberleri hakkında tefsi. ratta bulunan Reuter ajansının dip. lomatik muharriri, Londranın bu hu- Sustaki hattı hareketinin zaruri ola- | rak ihtirazlı olacağı kanaatini gös termektedir, Fühakika İngiltere bu teşebbüse iştirak etmiş değildir. Esasen İngiliz hükümeti Fin - Sovyet harbinin zu- hurundanberi bu neviden hiç bir ta- vassut teklifi yapmamıştır. Diğer cihetten, Moskovadan gelen son matbuat haberleri Sovyetler ta- rafından hiç değilse şimdilik tavassu- ALMAN PROPAGANDASI İ İ ta müsait bir hattı hareket kaydeder görünmüyor. Muharrir yazısını şöyle bitiriyor: «İngiliz mahfilleri böyle bir hare keti teşvik etse, dışarda muhasım mahfiller bunu F'inlândiya üzerine hus kukunu tehlikeye düşürecek surette yapılan bir tazyik olarak tefsir ede- ceklerdir. Buna mukabil İngülz hü- kümeti böyle bir tavassut teşebbü- sünde bulunanların cesaretini kıra- cak şekfide hareket etse, kendisini başka maksadlara erişmek için şimal Avrupasındâki muhasematı uzatmağa çalışmakla itham edeceklerdir. Buna binaen İngiltere için halen bu husus. ta her türlü tefsiratta bulunmaktan içtinap etmek müreccah olacaktır» Müttefikler Sovyetlere karşı na zaman harekete geçebilirler ? Sovyetlerin Türkiyede müdahaleleri hakkın- daki habarler Alman propagandasının icadı — Diplomatik mâhfil- lerde beyan olunduğuna göre, müdahaleleri ba- Türkiyede berler, Alman propagandamnın tam bir icadı olarak kendisini göstermektedir. Al- man propagandası, bunu, meteorolojik şe- taltten doğan muharebe güçlüklerinin 48- bep olduğu habersirliğe ve aynı zamanda Türkiyenin son zamanlarda, evvelden Ihbar etmeden bütün memleketi» «Tehlike vazi- yetiş ilâninı mümkün kılan ahkâm kabul etmiş bulunmasına, göre, böyle bir müdahalenin meşkük cesini bilen Ruslar, müttefiklerin bu mın- teşebbüse kendileri (Doramı 4 üncü sahifede) Maginot'dan dönen gazelecilere göre garp cephesi!... İY e am erene may y— yese e