28 Aralık 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

BON POSTA “Evvelki geceki zelzele milli bir felâket oldu (Rastarafı 1 inci sayfada) «Gece saat 2 raddesinde çok şiddetli bir zelzele oldu. Bu zelzelede hükümet konağı, ordu müfettişliği, orduevi, pos- tahane ve şehrin en sağlam binaları da. hil olmak üzere bütün evleri ve dükkân- ları yıkılmıştır. Şehir baştanbaşa enkaz yığını halindedir, Kendilerini kurtarabi- lenler sokaklara dökülmüşlerdir. Şimdi- den birçok ölü ve yaralı tesbit edilmiş. tir, birçok nüfus enkaz altındadır. Ekmek ihtiyacı Pek az hasarata uğrıyan ve zayiat ver- miyen piyade ve topcu kıslalarından ge- Ten askerlerle enkaz altında kalanların kurtarılmasına ve ötede beride başlıyan yangının İtfasına calışılmaktadır. Sehir- de mühabere imkânı bulunmadığından bin müskülâtla General İskora ile birlik. te Dumanlı istasyonuna gelinmiştir ve malümat ancak oradan arzedilebilmistir. 'Tümen komutanı Akdoğan sehirde yar- dım is'erile mesuldür. Sehir kâmilen yıkılmış olduğundan ekmek ihtivaer ol duğu gibi enkaz altından kurfulanların ve kurtulacak'arın tedavileri için ilâç ve doktar, halkı barmdırmak için çok mik- tarda cadffa ihtiyaç vardır. Tehribatın yalnız sehre münhasır olma dığı, köylerde de geniş mikyast atahribat ve zayiat olduğu amlasılmıştır. Bu husus- ta elde edilecek tefsilât arzedilecektir. Kemah da enkaz ha'ina geldi Kemahtan gelen telgraf şudur: 1 — Bu gece saat 2 raddelerinde Ke. etli zelzele neti-| e gelmiş ölse) bircok ölü ve 1 bulunduğu, kurtula. | bilen askerlerle enkaz altında kalanların kurtarılmasına ve kassbada başlıyan yansrınların söndürülmesine çalışılmakta olduğu, Şehirde muhabereye imkân kal. n Dumanlı istasyonu ile mu- re vapılmakta o'duğu. Yivecek temini müsköllesti ? Kurtaril2 ni teminin müsköllestiği ve fazla mik. adıra, ilâç ve doktora ihtiyaç bu- idafan, Sıhhat ve İetimal ne; Kımlay Cemi başkanlığına, arzolun- ve ordu müfettişliği n nüfusun yiyeceği-| * 2,55 te Malatyada hafif olarak, duyul- muştur, 150 de İstanbulda, 2 de Kayseride, 1,58 de Yozgudda, 2 de Elâzığda, 1,50 de Si- nobda, 2,20 de Eskişehirde, 2.17 de Kas- tamonu, 1,55 te Çorumda, 223 te Kırşe. hirde, 2,28 de Samsunda 1,45 ve 1,47 arı- sında Tokadda ve 1,37 de de Sıvas ve kazalarında duyulmuş olan yer sarsıntısı oldukça şiddetli olmuştur. Sıvasın kazalarında ve Tokadda yer sarsınlısının İnsanca, hayvanca (zayisla sebeb olduğu ve bir kısım binaların yıkıl- dığı zannolunmaktadır. Hareketiarz Ankarada saat 2 ile 5 ara- sında ilk ikisi şiddetli olmak üzere 4 defa hisşedilmiştir. Zilede Zile, 27 (A.A.) — Bu gece sanat 25 te şehrimizde 52 saniye süren çok şiddetli bir zelzele olmuştur. Halk, dehşet, kor- ku ve heyecan içerisinde evlerinden bah- çe ve sokaklara fırlamışlardır. Muhtelif mahallerde beş ev tamamen, 100 ev de kismen yıkılmıştır. Şimdiye kadar enkaz| arasından çıkarılanlardan bir iki hafif yaralı müstesna insanca zaylat yoktur. Ulucami ile diğer üç caminin şerefeleri- nin üst kısımları tamamen yıkılmış, bir çok binaların duvarları çatlamıştır. Civar köylerden gelen haberlerde ha. sarat ve zaylatın mühim olduğu öğreni- miştir. Buralarda İnsan zayiatı benüz tes- bit edilmemiştir. Hükümet ve Kızılay ta- rafından köylere sıhhi imdad heyetleri gönderilmiştir. Samsun ve Çarşambada Samsun 27 (A.A.) — Bu gece 2 de başlıyan hareketiarz merkezde ve Çarşambada fazla tahribat yaprnıştr. Samsunda 400 kadar baca ve duvardan başka beş ev tamamen yıkılmış, mina- reler tehlikeli bir surette hasara uğra - ai Vilşyetin bütün kazalarında ây- saat ı kaydedilmemiştir. Yalnız bazı lerde samanlıklar yıkılmış ve hu - susi ve resmi binaların duvarları çat > Tamıştır. Çarsambada 25 ev tamamen, hükümet konağı ve emniyet (dairesi kısmen yıkılmış, inhisarlar, tütün gm- bar: tamamile harab olmuştur. Çarsamba - Samsun hattı işlemedi Sakatlanan ev ndedi 100 den fazla - dır. Çarşamba - Samsun hattı üzeri deki menfezler sarsıntıdan çatladığın-| dan bugün tren işlememiştir. Bozuls elektrik, telsraf, telefon miratına başlanmış, maili inhidam ev- kurmay başkanı tarafından bildirilmiş tir. Arzolunur. Toratta ölenler ve yaralanan'ar katie gelen telgraf şudur: atZde vukubulan şid - da merkez ve mülha - ndiye kadar tesbit edilen ölü ktarı 88 ve yaralı adedi 66 olup yı - kılan binaların âdedi henüz tesbit edil - ir. Kazalarla muhabere mün - kati olduğundan hususi vesaitle istih - bar edilen vaziyete göre Erbaa ve Nik- larında tahribatın çok fazla ol- bir hayli miktar ölü ve yarah| tır. lerin muayene edilerek oyıktırılmaları için fen heyetine emir verilmiştir. Samsunda halk geceyi açıkta gecirdi Samsun 77 (Hususi) — Samsunda büyük yer sarsıntısı müthiş oldu. Gece balk sokak. lara fırladı. Üç defa tekerriir eden zeltele - nin ikincisinde en sağlam binalar Adeta !k yana yalpa vurdu. Beş ev yıkılmış, 350 den fazla evin bacaları uçmuştur. Müthiş bir rüzgür sabaha (o kâdar deva etti. Korkunç Tüzgüra rağmen a'leler gec parklarda bahçelerde geçirdiler. Sehir karanlıkta kaldı Zetrele başlayınca şehir karanlıkta kaldı. Sarsmtı öyle şiddetli idi ki; barıları kendi - lerini psneerelerden atmağa teşebbüs etli - ler. Büyük apartımanlar tahliye edfid. Her türlü et2di tedbirler vilâyetçe alındı. n i için mümkün o- mdadı sihhi heyetinin ve açıkta iler için şimdilik 500 çağı meydanda kalanların faşeleri ş dik telgrafla iki bin lira gönderilme- sini emir buyurulmasını arzederim. Zarada tahribat aradan gelen telgraf şudur: Bu şeceki zelzele dolayısile merkez- de ve köylerimizde yüzlerce hane yı - kılmış ve şimdiye kadar 26 ölü tesbit Bir çok binalar da yıkılma- ğa yamzetir. Bir çak fakir kış günü s0 arda kalmıştır. Yakmda kat'i ra - arla vak'ayı a it edilecek nakdi gönderilmesi. Nerelerde zelzele oldu? 21 (A.A) — Aldığımız malü Ankar mata göre, hu sabah saat 1,50 ile 5 ara-| Mnda merkezi Sıvas, Tokad ve hava'isi olduğu tahmin edilen ve yer yer şiddetli veya hafif olmak üzere hemen Anadolu- da hissedilen bir hareketlarz olmuştur. Bu hareketiarz, 259 de Kocaelinde, 152 de Bursada, 145 te Diyarbakırda, 1,30 kte, Zde An, talyada, 2,10 da Konya ve Uluktuşlada, a | oturmak , Kalan essedlerin çıkarılması için yardım is. tendi, leceğim. 200 ça-| yardımın | 24 saattenberi kimse uyumamakladır. A - fetten korkan mütenddid aileler çadırlarda r. Çarşambada Oonkaz wilında Eğlence yerleri kapandı. Mirlas kaplıcaları mecerasını değiştirmiş- tir, İ Ziedeni gelen bir soför yalnız bir Mtiyar ve çocuk lan harab bir köye rastladığını söyledi. Şehirde bu gece eğlence yerleri ka panmıştır. Halk vehim içindedir. * Samsun 17 (ffwsusi) — Halkevi o salonu, Merkez tütün deposu ve Kefeli apartmanı duvarları çatladığından tahilye edilmişlerdir. Mekteblerde bugün tedrisat yapılmamıştır. Bafrada Bafra 27 (A.A.) —Bu sabah ikiye İdört kala burada gayet şiddetli bir y isarsıntısı olmuştur. Hasar yoktur. Çorumda Çorum 27 (A.A.) — Bu sabah saat ikide bir dakika devam eden şiddetli bir zelzele olmuştur. Merkezde bir ev çökmüş ve kârgir bi nalardan bir kısmında çatlaklıklar ha- sıl olmuştur. Üç yaralıdan başka insan- Çankırıda Çankırı" 27 (A.A.) — Sabah saat 2 tlarının ta-| 'de burada devamlı ve oldukça şiddetli zelzele olmuştur. Hasar yoktur. Safranboluda Safranbolu 27 (AA) — Bu sabah saat 2 de fasılalı olarak iki defa zelze- le olmuştur. Hasar yoktur. Sivasta Sıvas, 27 (A.A.) — Bugün bir elli se. kizde Sıvasta yirmi saniye devam eden çok şiddetli zelzeleden sonra saat on bire | kadar muhtelif şiddette 13 zelzele de ol- muştur. Sıvasta iki ev tamamen yıkılmıştır. İn- sanca bir zayiat yoktur. Mekteblerin ba- zılarında mühim çatlaklıklar ogörüldü- ğünden bütün mektebler tatil edilmiştir. İpsile nahiye merkezinde Hafik kazasında İpsile nahiye merke- zinde 130 ev yıkılmıştır. Gene bu kazanın Çalıç, Ermenis, Koz- Tavra, Ge. vele ve Gölcük köylerindeki evlerin üçte ikisi yıkılmış bulunmaktadır. Hafiğin Pi. | reput köyünde de yetmiş ev yıkılmıştır.! Zarada Cümhuriyet mektebi tamamen ıkılmış, askerlik şubesi tamamen, bele- diye, postane binslerile bazı evler de kıs- men harab olmuştur. Kasabaya yakın Kamen köyü çiftliğinde Kadriye ve De-| vekse köylerile Şerefiye nahiyesinin Göktepe, Alışır, Kayadibi köylerinde bir çok evler yıkılmıştır. Bu köylere yardım için asker ve jandarma müfrezeleri gön. derilmiştir. Hafik ve arada ilk yardım ©- larak Sıvas Kızılay merkezi tarafından para gönderilmiştir. Ayrıca çadır temin edilecektir. Birçok hayvan zayi olmuştur. zaylatı henüz terbit edilmemiştir. İzmirde İzmir, 27 (A.A) — Dikili ve Bergama havalisinde zelzeleler yeniden sıklaşmış- tır, Dün 9,20 de Dikilide 15 saniye süren şiddetli bir zelzele olmuştur. Bergamada 835 te ve Kemalpaşada 85 da gorbdan şarka doğru orta şiddette birer zelzele kaydedilmiştir. Dikilide 18.55 te 8 saniye- lik bir zelzele daha olmuştur. Kınulayın yardımı Ankara 27 (A.A) — Tokat Valisin- den alınan telmraf üzerine Tokat hava- Wsinde vukubulan hareketiarzdan do -| İlayı muavenete muhtaç düşenlere ilk yardım olarak Kızılay Umumi Merke- -İzl tarafından iki bin lira ve 300 çadır! | gönderilmiştir. Ankara 27 (A.A.) — Bu sabah vu - İkun gelen hareketiarz yüzünden muaâ- venete muhtaç düşen vatandaşlarımı - za Kızılay Umumi Merkezi tarafından | vanılan İlk ve âcil yardımlara ilâveten, | Sivas Kızılay merkezine 3000 Ira, 100 | cadır, 500 don, ve 500 gömlekle 590 battaniye, Erzincan Kızılay merkezine 10 bin lira, 1000 don bin gömlek ve bin bat- taniye. Tokat Kızılay merkezine 3000 Jira, 300 çadır, 500 don, 500 gömlek, 5 yüz battaniye. Ordu Kızılav merkezine de 2 bin lira daha sönderilmistir. Ankara. 27 (A.A) — Kınlay Umumi merkezinden: Nüfus İTokat vilâyeti emrine imdadı |lmamadığına göre acaba (muhabere imkânı bulamadık, fakat hü- (Baştarafı İ inei sayfada) Aldığımız malümata göre müsaade bu- yurursanız Erzincanın telgrafını okuyo- rum (Vekil burada o kısmı mahsusumuzda münderiç Erzincan telgrafını ve diğer telgrafları okumuş, bundan sonra beya. natına devam etmiştir.) Alınantedbirler ve yardımlar Alınan teöbirler şunlardır, Erzincan vilâyetine: Kızılay merke » zinden şimdilik 15 bin Jira, 500 çadır. 1000 don, 1000 gömlek, bin battaniye, Erzurum ve Sivastan ekmek, un ter- tib edilmiş, Erzurumdan eczayi tıbbiye ve malzemei sıhhiye (ile birlikte iki sıhhi heyet, Sivas Vilâyetine, Kızılay merkezin - den 5 bin lira, 500 çadır, 500 dan, 500 gömlek, 500 battaniye ve bir imdadı sıhhi heyeti. Tokat vilâyetine: Kızılay merkezin -| den 3 bin lira, 300 çadır, 500 don, 500| gömlek, 500 batlaniye ve Samsundan sıhhi heyeti. Ordu vilâyetine: Kızılay merkezin - den 2 'bin lira tertib edilmiştir. Bu akşam Erzurumdan hareket ede- cek olan trenle Erzincana tertib edil - miş olanlar yola çıkacak, Sivastan ter- tib edilenler de sabaha karşı hareket edecek bir trenle yola çıkarılacaktır. Tuncelinde Bunlara ilâveten şimdi Tuncelinden aldığımız telgrafta zelzelenin bilhassa! Plümerde tesiri fazla olduğu ve 5 ölü bulunduğu bildirilmektedir. Meclisin gösterdiği hassas Pevderpey malümat toplamakta de- vam edeceğiz. Şimdilik kemali teeşsür- le arzedeceğim malümat bundan iba - rettir. Haber alınamıyan yerler Vekilin bu izahatını takiben şu mü- zakere geçmiştir: Hasan Fehmi (oAtaç (Gümüşhane): Mubterem vekil, müsaade buyurursa - nız bir nokta arzedeceğim. o Telgraf vermek için telgzrafhaneye gittim, de - diler ki, dahili batların o Refahiyeden ilerisi, sahil hatlarının da ierisi mün- kattdir, telgrafınızı ancak bu ihtirszi kavıdla alırız. Demek ki, bu malümat (demiryolu telgraf hatlarile alınmıştır. Demiryolu olmıyan vilâyetlerden hiç bir haber a- Diyarbakır, Bitl:s, Van üzerinden, Erzurum tariki ile Trabzon ve Gümüşhane cihetile vnı habere imkânı yok mudur? Çünkü tam Erzincanın #imalinde (o bulunan, ayni havza dehilinde olan (kısımlarda da bundan evvelki hareketiarz nasıl tesir göstermişse o bunlarda da ayni tesiri röstermesi ihtimali vardır. Fakat biz kümet bulabilir. Ordudan İzmir telsizile haber alındı. Sıhhat ve İçtimai | Muavenet Vekili doktor Hulüsi Alataş (Aydın) bütün vilâyetlerle muhabere tesisine çalışı - yoruz. Ordu vilâyeti o hakkında İzmir vapurunun telsizile malfimat aldık. Dİ #erleri için de devamlı olarak üzerin - Zara Kızılay şubesi reisi ile Erzincan valisinden alınan teleraflar üzerine, bu gece sabaha karsı vukubulan şiddetli yer sarsıntısından musvenete muhtaç düsen vatandaşlarımız için ilk ve âcil yardım olmak üzere Zaraya 200 esdır ile iki bin lira, Erzincan ve havalisi felâketzedele. ri icin de 500 çadır ile 5000 lira gönderil miştir. Ankara radyosunda Dün gece Ankara radyosu saat 20 neş- rivatında, yurdun bazı bölgelerinde vu- kua gelen zelzele felâketi dolayısi'e bü. tün prosramını tamamen kaldırmış, ve- rine felfket haberinin husule getirdiği *eeesüre uygun havalar çalmış, peyder- pev de pelzele taf*t"Atını vermistir. Çorluluların Dik''i felâketzede- lerine yardımı Çorlu ( Hususi ) — Hasılatının bir kısmı Dikili felâketzedelerine, yollan- mak üzere K'zılay kurumu Çorlu şube- sinin tertib ettiği kıyafet balosu Cu- martesi günü Askeri mahfelde veril- miştir. undan baska şubenin memur ve halktan gördüğü 420 liralık yardımın da bir kısmı geçenlerde evleri yanan Çorlu harikzedelerine ve gene bir kıs- mı da Dikili felâketzedelerine yollana- caktır deviz. . Tunceli meb'usunun yardım teklifi Sami Erkmen (Tunceli) zelzele maa- lesef memleketimizde çok tahribat yapı. yor ve buna heyeti umumiyece yani mem- leketçe yardım edilmesi lüzumuna ai- lim ve öyle zannediyorum ki, ilk olarak gelecek sene tahsisatından ödenmek üze- re arkadaşlar namına zelzeleden mütees. sir olanlara derhal 40 bin ira verilmesi- ni teklif ediyorum. Bunun için de bir takrir vereceğim. Kabulünü rica edece- ğim. Hasan Fehmi Ataç (Gümüşhane) de, recesi anlaşılsın da. Aziz Sahim İlter (Erzincan) Erzincan havalisinin iklimini herkes bilir, Memle. ket baştanbaşa harab olduğuna'göre bu mevsimde orada çadır altında kalman! ne demek olduğunu da herkes bilir, Bina- enaleyh, halkın daha beri taraflara nak- Vini, yaralıların, çocukların, kadınların memleket dahilinde: Bârındırılmalarını daha faydalı görüyorum. Bunu rica edi. yorum, Başvekil kürsüde Başvekil Dr, Refik Saydam (İstanbul) efendim bu meseleyi biz düşündük. İsti- yorum ki, evvelâ bütün malümatı topla- sıp vaziyete hâkim olalım. Kasaba haki- katen oturulmıyacak vaziyette ise, civar. dan hat üzerine nakilleri için tertibat a- lacağız. iyet eve Hasan Fehmi Ataç (Gümüşbene) bir kere muhabere tecssüs etsin de yalım nedir? Milli yardım komitesi Ziya Gevher Etili (Çanakkale) Erkmen arkadaşımızın şefkati ruhiyesi?i hepimiz iştirak ediyoruz. Hepimiz ayal şeyi teklif edecektik. Bendeniz bu Mİ“ re lüzum görmüyorum, Bu yardım şekilde yapılmasının daha iyi © kansatindeyim. Büyük Millet Meclisi Fe isi riyasetinde bir milli yardım K teşkil edilmelidir. Buna evvelâ biz rak edeceğiz, sonra bütün memleke mil edilsin, bunu rica edeceğim. tareftan hükümet te kanunlar çi gereken tedbirleri alsın, Hilâllahım yardım etsin. Biz de Büyük Millet a si Reisinin releliği altında bir mite yapalım. Bunun teşkilini birakalım. «Muvafık» sesleri. Teklif kabul edildi. geri Başkan Şemsettin Günsltay, B Erkmen, teklifinizi geri mi alacaksi yoksa geri alalım mı? Sami Erkmen (Tunceli) rica ediyorum. Ziya Gevher Etili Çapak de arzeltiğim gibi bir milli yardı” mitesinin teşkili için bir teklif W ğim, benim teklifim deha şümullü: kadaşım da buna muvafakat benim teklifim reye konulsun. Hasan Fehmi Ataç (Gümüşbane) Gevher arkadaşımızın takririnin konulması daha muvafık olur. | gl Sami Erkmen (Tunceli) ben kn, geri alıyorum. Maksad temin Tuyor. Ziya Gevher Euli (Çanakkale) SE, ade ederseniz teklifim şifahi oluk “4 yük Mület Meclisi Relsinin riyastÜ “ tında bir milli yardım komitesi vid dilerek evvelâ biz Büyük Millet azalarının iştirakini ve bütün me” b te teşmil edilmesini teklif ediyrou” ye konulmasını rica ye yg Başkan, Ziya Gevher arkadaşımı? pa yük Millet Meclisi Reisinin siya tında bir milli yardım komitesi teklif ediyorlar. Bunu reyinize aE3ĞÜ rum, Kabul edenler... Etmiyenler.- fakla kabul a kabul edilmişti Ba) Zelzelenin şiddet (Baştarağı 1 inci sayfad&) Biri, orla Amerikada San Salem diğeri Los Anjelosta ve en şil üçüncüsü de Türkiyede. yirmi senedenberi kurulmuş olan Saral Tayin okunma pe mer İsviçrede Nöşatel rasadhanesi hanenin, dün gece Türkiyede 2 zelzele kadar şiddetli bir zelzele kaydetmemiş olduğunu söylemişti sk Londra rasadhanesi müdürü ge yedeki zelzelenin, son senelerde g en şiddetli hareket olduğunu teYi$ miştir. Geç vakit alman haberlere göre Fasta da şiddetli bir sarsıntı Mei 'Tancada bir banka ile diğer bir yıkılmıştır. Zürih, 27 (A.A) — Zürih r: ei dün gece saat İ de kuvvetli bir ae kaydeylemiştir. Zelzelerin 2000 KİS yı uzakta Kafkasya civarında ie bulduğu tahmin edilmektedir. İS” birçok rasadhanelerinde Kedi mall tinden sismograf aletleri kırılmış” Rasadhanemizde 8 get İstanbul rasadhanesinde meves bi ten ancak ikisi zelzeleyi vel ne diğer dört aletin kalemleri, 70178 şiddetli olmasından dolayı im ö İlân TarifemiZ Tek sütüm #ö7, senli .. Je Birinci İkinci Üçüncü Dördüncü sahife 109 İç sahifeler 60 Son sahife 9 Muayyen bir müddet al Wwca miktarda ilân yapi ayrıca tenzilâtıı tarifemizden Ni edocöklerdir? Tam, yarım sayfa Münlar için ayrı bir edilmiştir. Bon Posta'nın ti